Matumuuna Uumasunik illersuineq pillugu Inatsisartut inatsisaat nr. 25, 18. december 2003-meersoq, Inatsisartut inatsisaat nr. 17, 12. juni 2019-imeersoq malillugit allannguutitalik nalunaarutigineqarpoq.

 

Kapitali 1

Uumasunik illersuineq pillugu aalajangersakkat nalinginnaasut 

 

  § 1.  Uumasut illersorneqarsinnaasumik pineqartassapput sapinngisamillu anniartinneqarnissaannut, naalliutsinneqarnissaannut, ersiortinneqarnissaannut, kingunipiloqartitsisumik ajoqutissarsinissaannut annertuumillu ajoqutissarsinissaannut illersorneqassapput.

 

  § 2.  Inatsisartut inatsisaanni uumasut suulluunniit pineqarput.

 

Uumasuuteqarneq

 

  § 3.  Kialluunniit uumasuuteqartup isumagissavaa uumasut peqqissaartumik paarineqarnissaat, ilanngullugit inissaqartinnissaat, nerukkarneqartarnissaat, imertinneqartarnissaat aamma timimikkut pisattamikkullu, pissusilersornermikkut peqqinnissamikkullu pisariaqartitaat mianeralugit periaatsit akuerisaasut ilisimatuussutsikkullu misilittakkat naapertorlugit paarineqarnissaat.

 

  § 3 a. Uumasunik kinguaassiuutitigut atoqatiginninneq imaluunniit kinguaassiuutinut tunngasunik iliuuseqarneq inerteqqutaavoq, taamaattorli imm. 2 takuuk.

  Imm. 2.  Uumasut katsorsarneranni nakorsaatitortitsineq imaluunniit uumasunut teknikimik pissuteqartumik suliarineqartut, iliuuserineqartut inerteqqummut ilaanngillat, matumani kinguaassiortitsineq, amerliartortitsineq uumasunik misileraaneq imaluunniit allanik akuerisaasumik tunngaveqartut ilanngullugit.

 

  § 4. Illut, init, ungaluukkat  nunaminertalluunniit uumasuuteqarfusut ilusiligaassapput uumasut pisariaqartitaat isumagalugit, uumasullu ajoqusertussaajunnaarlugit, tak. § 3 Uumasup aamma nerukkarneqarnermini, imertinneqarnermini toqqissisimaarnerminilu nikerarfissaqarnissaa qularnaarneqassaaq.   Kiisalu uumasut anorimut silallu pissusianut pisariaqartitsinerat malillugu isumannaarneqassapput, panertumi nalaffissaqarnissaat ilanngullugu.

  Imm. 2. imm. 1-mi oqaaseqatigiit aappaat kimmianut, pituuttanut taamaaqataannullu atuuppoq, taakku ajoqusernissamut pissutaasinnaajunnaarlugit iluseqartinneqassammata.

 

  § 5. Kialuunniit uumasuuteqartup isumagissavaa uumasup ullormut ikinnerpaamik ataasiarluni alakkarneqartarnissaa.  Tamannali uumasunut silami nammineersinneqartunut atuutinngilaq.  Taamaattoq uumasut taakku akuttunngitsumik alakkarneqartassapput sapinngisamillu nersutinut nujuartanut illersorneqassallutik.

 

  § 6. Uumasuuteqarneq pillugu maleruagassat Naalakkersuisut aalajangersassavaat, matumanittaaq:

1) Kialuunniit inuussutissarsiutigalugu uumasuuteqartup uumasuutimi uumasut nakorsaannit imaluunniit inummit Naalakkersuisut piginnaatitaannit ukiumut ikinnerpaamik ataasiarluni alakkartitsisarnissaa pillugu maleruagassat.

2)  Sumiiffinni piginnittup imaluunniit uumasunik nakkutilliisup najugaqarfiginngisaani uumasuuteqarneq pillugu maleruagassat.

3) Uumasut nunaminertat najugarisaat inillu najugarisaat taakkulu pisatsersorneqarneri pillugit maleruagassat:

4) Uumasunik ulorianarsinnaasunik ersiortitsisinnaasunilluunniit imaluunniit uumasunik illersuineq eqqarsaatigalugu isumannaatsumik uumasuutigiuminaatsunik pigisaqarnissap inerteqqutigineqarnissaa pillugu maleruagassat.

5) Manniliortitseriaatsit pillugit maleruagassat.

 

Kapitali 2

Uumasunik assartuineq, nunalisitsineq, tigujoqqaaneq, passussineq allatullu illersuineq

 

  § 7. Sungiusaatigalugu unammissutigaluguluunniit eqqoriagassatut aallaariaqattaagassatut uumasut atorneqaqqusaanngillat.

 

  § 8. Uumasunik nujuillisarneqarsimasunik pinngortitamut nunalisitsineq imaluunniit uumasunik nujuartunik pinngortitamiit tigusarinninniarneq inerteqqutaapput.  Naalakkersuisut uumasunik pinngortitamut nunalisitsinissamut imaluunniit tigusarinninniarnissamut akuersissuteqarsinnaapput.

  Imm. 2.  Akuersissutaasinnaasumut, matumanittaaq akuersissummi piumasaqaatitut aalajangersakkanik unioqqutitsisoqarnerani akuersissutinik utertitsisinnaaneq, piumasaqaatillu pillugit Naalakkersuisut aalajangersaasinnaapput.

 

  § 9.  Uumasut pinngitsaalillugit nerukkarneqassanngillat, tamanna uumasup nappaatinut katsorsarneqarneranut atatillugu pisariaqartinneqanngippat.

 

  § 10.  Uumasut assartorneqarnissaat, uumasut tigusariniarnissaat, uumasut katsorsarneqarnissaat uumasullu illersorneqarnissaat, tamatumanissaaq suussutsinik ussassaarinerit tuniniaanerillu pillugit Naalakkersuisut maleruagassanik aalajangersagaliorsinnaapput.

 

Kapitali 3

Erniortitsineq aamma bioteknologi il.il.

 

  § 11. Uumasunut bioteknologip, genteknologip taamaaqataasalu atorneqarnissaat inerteqqutaavoq.

  Imm. 2. Taamaattoq taamaaliornissamut qinnuteqartoqareerneratigut Naalakkersuisut akuersisinnaapput.  Taamatut pisoqartillugu akuersissummut atatillugu piumasaqaatinik, matumanittaaq akuersissummi piumasaqaatinik unioqqutitsisoqarnerani akuersissummik utertitsinissaq pillugu Naalakkersuisut aalajangersaasinnaapput. 

 

  § 12. Pissusissamisoortumik atortulerluniluunniit erniortitsinerup imaluunniit erniortitseriaatsit uumasunut naalliutsitsisinnaasut ajoqutaasinnaasulluunniit atorneqannginnissaat pillugu maleruagassat Naalakkersuisut aalajangersarsinnaavaat.

 

Kapitali 4

Toqutitsineq, pilattaalluni passussinerit taamaaqataallu

 

  § 13. Uumasumik toqutitsiniartup uumasup sapinngisamik piaarnerpaamik naalliunnanngitsumillu toqutinneqarnissaa qularnaassavaa.  Qimitsinikkut nivinngaanikkulluunniit toqutitsineq inerteqqutaavoq.  Uumasunik imarmiuunngitsunik ipititsinikkut toqutitsineq aamma inerteqqutaavoq.

  Imm. 2. Uumasut toqutinneqarnissaat, matumanittaaq toqoraaneq, uumasut pisarineqarnissaat, toqutitseriaatsit ilaasa inerteqqutigineqarnissaat imaluunniit killiliivigineqarnissaat kiisalu uumasut anginerit ilaasa toqutinneqarnissaat uumasut nakorsaannit imaluunniit inummit allamit piginnaatitaasumit isumagineqarnissaat, pillugit maleruagassanik Naalakkersuisut aalajangersaasinnaapput.

 

  § 14. Pilattaalluni passussinerit uumasumik naalliuuteqartitsissutaasinnaasut, annikitsuinnarmik anniaataasinnaasut qaangiutilertortussat passussinissallu kinguartinneqarsinnaannginnerat eqqaassanngikkaanni, taamaallaat isumagineqassapput uumasut nakorsaannit.  Naalliuutit anniarnerillu sapinngisamik killilerneqassapput.

 

  § 15. Uumasup isikkuata allanngortinneqarnissaa siunertaralugu pilattaaneq inerteqqutaavoq.

 

  § 16. Naalakkersuisut pilattaaneq pillugu maleruagassanik aalajangersaasinnaapput, matumanittaaq:

1) Kinguaassiorsinnaajunnaarsitsineq, nassuiineq, nalunaaqutsersuineq, kukinnik avatinillu allanik piiaaneq aamma timmissat sigguinik kukiinillu aammalu kukiffannik killuineq.

2) Passussinerit aalajangersimasut taamaallaat uumasut nakorsaannit imaluunniit sulisunit ilinniagaqarsimasunit allanit isumagineqarnissaat pillugu maleruagassat.

3) Pilattaanerit taamaaqataanilluunniit passussinerit aalajangersimasut inerteqqutigineqarnissaat pillugu maleruagassat.

4)  Uumasut pilattaanikkut taamaaqataanilluunniit passussinikkut isikkuinik allanngortinneqarsimasunik, tak. § 15, takutitassiinerit allatulluunniit takutitsinerit inerteqqutigineqarnissaat pillugu maleruagassat.

 

Kapitali 5

Uumasunik takutitassiarinninneq il.il.

 

  § 17. Naalakkersuisut akuersiseqqaartinnagit uumasuusivissuit, nunaminertat uumasuusiviit taamaaqataalluunniit pilersinneqassanngillat. Akuersissummut piumasaqaatitut aalajangersakkani ilusiligaanera ingerlanneqarneralu pillugit, matumanittaaq sulisussanik nakkutilliisussanillu ilinniartitsinissaq pillugu aammalu akuersissummut piumasaqaatitut aalajangersakkanik unioqqutitsisoqarnerani akuersissutip utertinneqarsinnaanera pillugu, piumasaqaatit aalajangersarneqarsinnaapput.

 

  § 18. Uumasut nujuillisarneqassanngillat imaluunniit takutitassiatut, aliikkusersuutaasussatut, filmiliarisassatut taamaaqataannulluunniit atorneqassanngillat, tamanna uumasunut annertuumik ajoqutaassappat.

 

  § 19.  Uumasut takutitassiarineqarnissaat pillugu maleruagassanik Naalakkersuisut aalajangersaasinnaapput, matumanittaaq:

1) Ingerlatat § 17-imi taaneqartut ilusiligaanissaat ingerlanneqarnissaallu kiisalu nakkutigineqarnissaat pillugit maleruagassat.

2) Siunertanut § 18-imi taaneqartunut atugassatut uumasut nujuillisarneqartut atorneqartut takutitassiarineqartulluunniit illersorneqarnissaat pillugu maleruagassat.

 

Kapitali 6

Uumasunik niuerutiginninneq il.il.

 

§ 20.  Uumasut meeqqanut 16 ataallugit ukiulinnut aatsaat tunniunneqarsinnaapput angajoqqaatut akisussaasoq akuersippat.

 

  § 21. Uumasut niuerutigineqarnissaat il.il. pillugit maleruagassanik Naalakkersuisut aalajangersaasinnaapput, matumanittaaq:

1) Inuit, ingerlatseqatigiiffiit, peqatigiiffiit il.il. inuussutissarsiutigalugu inuussutissarsiutiginaguluunniit uumasunik nioqquteqartut tamanna pillugu Naalakkersuisunut nalunaarutiginnissapput aammalu pisisarnerit tunisisarnerillu nalunaarsussallugit.

2) Qimminut sungiusaaviit, paarinniffiit, napparsimmaviit, tigumminnikkallarfiit suliffiillu inuussutissarsiutigalugu allatut uumasunik niuerutiginninnermik ingerlatsisut ilusiligaanissaat ingerlanneqarnissaallu pillugit maleruagassat.

  Imm. 2. Nunalerinermik ingerlataqarnermut atatillugu uumasunik niueruteqarnermi erniortitsinermilu imm. 1-imi nr. 1 atuutsinneqanngilaq.

 

Kapitali 7

Nakkutilliineq

 

  § 22.  Inatsisip matuma taannalu naapertorlugu najoqqutassaliunneqartut eqquutsinneqarnissaat Naalakkersuisut nakkutigissavaat.

  Imm. 2.  Uumasut nakorsaat imaluunniit qimmeqarnermut nakkutilliisoq uumasup illersorneqarsinnaanngitsumik pineqarneranik paasisaqartoq piaartumik uumasuuteqarnermut oqartussaasunut nalunaaruteqassaaq. Taamaattorli inassuteqarnikkut erngerluni iluarsineqarpat tamanna atuutinngilaq.

  Imm. 3.  Uumasut nakorsaata imaluunniit qimmeqarnermut nakkutilliisup uumasoq ajoqusersimasoq napparsimasorluunniit takusaruniuk uumasoq ajorunnaarsinneqarsinnaanngippat, uumasullu uumatiinnarnissaa pisariaqanngitsumik anniarnermik kinguneqassappat, uumasuuteqartoq akisussaasoq inassavaa uumasoq toqutseqqullugu.    Uumasoq toqunneqanngippat uumasut nakorsaata imaluunniit qimmeqarnermut nakkutilliisup uumasuuteqarnermut oqartussanut pisoq 24 tiimit iluanni nalunaarutigissavaa.

  Imm. 4.  Uumasuuteqartup akisussaasup imm. 3 malillugu inassuteqaat malikkumanngippagu § 23-milu  periuseq malinneqarpat uumasumut pisariaqanngitsumik anniarnermik kinguneqassappat uumasut nakorsaata imaluunniit qimmeqarnermut nakkutilliisup uumasoq erngiinnaartumik toqussinnaavaat. Uumasoq toqunneqarpat uumasuuteqarnermut oqartussanut ulluinnaat tallimat iluanni nalunaarutigineqassaaq."

 

  § 23.  Uumasoq illersorneqarsinnaanngitsumik pineqarpat uumasuuteqarnermut oqartussaniit uumasuuteqartoq akisussaasoq iliuuseqaqqullugu peqquneqarsinnaavoq.

  Imm. 2. Imm. 1 imaluunniit 4 malillugu peqqussut malinneqanngippat uumasuuteqarnermut oqartussat uumasup paarineqarnera isumagisinnaavaat, tassungalu ilanngullugu uumasoq allamut inississinnaallugu.

  Imm. 3. Uumasup tunineqarnissaa imaluunniit toqunneqarnissaa pissutsit tamatumunnga pissutissaqartitsippata uumasuuteqarnermut oqartussat erngiinnaartumik kingusinnerusukkulluunniit aalajangersinnaavaat, tassunga ilanngullugit uumasup qanoq issusaa, siunissami uumasoq piginnittuminit paarineqaqqissinnaanersoq, imaluunniit uumasup allamut nuunnerani aningaasartuutit. 

  Imm. 4. Uumasoq napparsimappat peqqissarneqarsinnaanngitsumilluunniit ajoqusersimappat uumasup uumatiinnarneqarnissaa pisariaqanngitsumik naalliunneranik kinguneqassappat toqunneqarnissaa uumasuuteqarnermut oqartussat peqqusissutigisinnaavaat. 

  Imm. 5. Uumasoq § 6, nr. 4 naapertorlugu aalajangersakkanut akerliusumik uumasuutigineqartup pisariaqarpat toqunneqarnissaa uumasuuteqarnermut oqartussat peqqussutigisinnaavaat.  

  Imm. 6. Peqqussutit imm. 1-miit 5-imut tunngasut allaganngorlugu nalunaarutigineqassapput. Uumasumut akisussaasuusoq oqaaseqarnissaminut periarfissaqartitaassaaq. Oqaaseqaat uumasuuteqarnermut akisussaasut qaammatisiutit malillugit ullut 14-it iluanni tigussavaat.

  Imm. 7. Uumasup pisariaqanngitsumik naalliunnissaa pinngitsoortinniarlugu imaluunniit akisussaasoq naapinneqarsinnaanngippat imm. 6 sanioqqunneqarsinnaavoq.” Allakkatigut imm. 6 malillugu nalunaarut matuma kingorna piaartumik ingerlanneqassaaq.

 

  § 24.  § 23, imm. 4-mi periaatsip malinneqarnera uumasup pisariaqanngitsumik naalliunnissaanik kinguneqassappat uumasuuteqarnermut oqartussat uumasoq ingerlaannaq toqussinnaavaat. 

  Imm. 2. Uumasuuteqarnermut oqartussat toqutsisinnaanngikkunik allap toqutsinissaanik oqartussaasut piginnaatitsisinnaapput.

 

  § 25. Uumasup pisariaqanngitsumik naalliunnissamut illersorneqarnissaa siunertaralugu toqutsineq piginnittumut taarsiinertaqanngitsumik piginnittullu akiligassaanik pissaaq.

  Imm. 2.  Uumasumik allamut nuussineq kiisalu § 23, imm. 3 malillugu  tunisineq piginnittumut taarsiinertaqanngitsumik pissaaq.  Uumasup nuunneqarneranut atatillugu aningaasartuutit piginnittumut akiligassanngussanersut nalileereernikkut uumasuuteqarnermut oqartussat aalajangersinnaavaat.

  Imm. 3.  § 23, imm. 1-5 malillugit peqqussuteqarfigineqarsimasup aalajangiinerup pineqartumut nalunaarutigineqarnerata kingorna qaammatisiutit malillugit ullut 14-it iluanni eqqartuussivinnut suliassanngortissinnaavaa. Eqqartuussivinnut suliassanngortitsineq kinguartitsissutaasinnaanngilaq, kisiannili § 23 imm. 5 tassani pineqanngilaq.

 

  § 26.  Uumasuuteqarnermut oqartussat, pisariaqartutut nalilerneqarpat, kinaassutsimut uppernarsaat takutillugu eqqartuussiviillu aalajangiisinnagit inatsimmi aalajangersakkat taannalu malillugu malittarisassiat eqqortinneqarnissaat qulakkeerniarlugu uumasuutinut qaqugukkulluunniit ornigussinnaavoq.

 

Kapitali 8

Pineqaatissiissutit pillugit aalajangersakkat

 

  § 27.  § 1, § 3, § 3a, imm.1, §§ 4, 5 aamma 7, § 8, imm. 1, § 9, § 11, imm. 1, § 13, imm. 1, §§ 14, 15, 17, 18 aamma 20, aamma § 22. imm. 2 aamma. 3-mik unioqqutitsineq Kalaallit Nunaanni Pinerluttulerineq pillugu Inatsimmi malittarisassat malillugit akiliisitsinikkut pineqatissiinernik kinguneqarsinnaavoq.

  Imm. 2.  §§ 6, 10, aamma 12, § 13, imm. 2, §§ 16, 19,  aamma 21-mi malittarisassianik unioqqutitsineq Kalaallit Nunaanni pinerluttulerineq pillugu inatsimmi malitarisassat malillugit akiliisitsinikkut pineqaatissiinernik aalajangersaasoqarsinnaavoq.

  Imm. 3. Inatsimmi imaluunniit malittarisassiani taanna malillugu aalajangersarneqartuni akiliisitsinissamik piginnaatitsisoqarpat, inatsisit malillugit inuttut isigineqartoq Kalaallit Nunaanni Pinerluttulerineq pillugu inatsimmi malittarisassat malillugit akiliisinneqarsinnaavoq.

  Imm. 4.  § 1, § 3, § 3 a, imm. 1, §§ 4, 5 aamma 7, § 8, imm. 1, § 9, § 11, imm. 1, § 13, imm. 1, §§ 14, 15, 17, 18 aamma 20, aamma § 22. imm. 2 aamma imm. 3-mik sakkortuumik uteqqiattumilluunniit unioqqutitsineq Kalaallit Nunaanni pinerluttulerineq pillugu inatsimmi malittarisassat malillugit sunilluunniit atajuartumik piffissamiluunniit killilimmi sivikinnerpaamik ukiumi ataatsimi uumasuuteqaqqusaannginnermik pineqaatissiinermik kinguneqarsinnaavoq kiisalu Kalaallit Nunaanni pinerluttulerineq pillugu inatsimmi malittarisassat malillugit pineqaatissiisoqarsinnaalluni.

  Imm. 5.  Imm.1-4 naapertorlugit akiligassiinerit Nunatta karsianut nakkartinneqassapput.

 

Kapitali 9

Atuutsilersitsineq

 

  § 28.  Inatsisartut inatsisaat ulloq 1. juli 2004-mi atulersinneqarpoq. 

 

Uumasunik illersuineq pillugu Inatsisartut inatsisissaata allanngortinneqarnera pillugu Inatsisartut inatsisaat nr 17, 12 juni 2019-imeersoq (Naalakkersuisunut oqartussaasutut pisinnaatitaanermik nuussineq kiisalu uumasunik kinguaassiuutitigut atoqatiginninneq inerteqqutaavoq)[1] atulersitsinissaq pillugu makkuninnga aalajangersagaqarpoq:

 

§ 2

 

Inatsisartut inatsisaat ulloq 1. juli 2019-imi atulersinneqarpoq.

 

Aalisarnermut Piniarnermullu Naalakkersuisoqarfik, ulloq 14. juli  2025

 

 

 

Emanuel Rosing (atsior.)

Naalakkersuisoqarfimmi pisortaq

 

 

 

/ Thomas Rassing (atsior.)