Pisortanit pensionisiat pillugit Inatsisartut peqqussutaat nr. 9, 15. april 2003-meersoq
Suliassaqartitsinermik isumaginninnermillu ingerlatsineq pillugit Kalaallit Nunaannut inatsimmi nr. 580, ulloq 29. november 1978-imeersumi § 2 naapertorlugu aalajangersarneqarput:
Nassuiaatit
§ 1. Inatsisartut peqqussutaat manna naapertorlugu pisortanit pensionisiat tassaapput:
1) Siusinaartumik pensionisiat, tak. §§ 9 – 10.
2) Utoqqalineq pissutigalugu pensionisiat, tak. § 11.
3) Meeqqanut tapiutit, tak. §§ 12 – 13.
4) Inummut tapiutit, tak. § 14.
Imm. 2. Pensionisialik tassaavoq inuk tunniunneqartartut qulaani taaneqartut ilaannik ataatsimik arlalinnilluunniit pisartagaqartoq.
Imm. 3. Peqqussummi matumani aappariittut isigineqarput inuit katissimasut imaluunniit katissimasamut aappaqarnermut assingusumik inooqatigiittut, sivikinnerpaamik ukioq ataaseq sivisussuseqarsimasumik. Aappaasoq imaluunniit inooqataasoq isumaginninnikkut ulloq unnuarlu paaqqinniffimmut ataavartumik nuussimappat, tak. § 23, pensionisialik kisimiittutut naatsorsuunneqassaaq.
Innuttaasutut piginnaatitaaneq
§ 2. Pisortanit pensionisiaqarsinnaatitaanissamut piumasaqaataavoq qinnuteqartoq danskisut inuuttaasutut piginnaatitaassasoq.
Imm. 2. Tamannali atuutinngilaq:
1) Inunnut Isumaginninnikkut isumannaallisaaneq pillugu Nunat Avannarliit isumaqatigiissutaanni pineqartunut.
2) Inunnut qinnuteqarnerup siunitsianngua sivikinnerpaamik ukiuni pingasuni Kalaallit Nunaani aalajangersimasumik najugaqarsimasunut 63-inik ukioqalereernermi qinnuteqartoqarpat najugaqarsimanissamik piumasaqaat 63-inik ukioqalernermi eqquutsinneqarsimassaaq.
Najugaq
§ 3. Pisortanit pensionisiaqarsinnaatitaanissamut piumasaqaataavoq qinnuteqartup Kalaallit Nunaanni, Nunat Avannarliit arlaanni imaluunniit nunami EØS-ip isumaqatigiissutaanik akuersisimasumi aalajangersimasumik najugaqartuunissaa.
§ 4. Pisortanit pensionisiaqarsinnaatitaanissamut piumasaqaataavoq 15-init 63-inut ukioqalernerup akornanni sivikinnerpaamik ukiuni pingasuni Naalagaaffeqatigiit iluanni aalajangersimasumik najugaqarsimanissaq.
Angusaqarnissaq
§ 5. Utoqqalineq pissutigalugu tamakkiisumik pensionisiaqarsinnaatitaanissamut piumasaqaataavoq 15-inik ukioqalernermiit 63-inik ukioqalernerup tungaanut sivikinnerpaamik ukiuni 40-ni Naalagaaffeqatigiit iluanni aalajangersimasumik najugaqarsimanissaq. Tamakkiisumik pensionisiaqarnissamut piumasaqaataasoq eqquutsinneqarsimanngippat pensionisiat amerlassusissaat piffissap najugaqarfigisimasap, ukiunut ilivitsunut ammut akunnaallisap ukiullu 40-t imminnut naleqqiunnerisigut aalajangersarneqassaaq.
Imm. 2. Siusinaartumik tamakkiisumik pensionisiaqarsinnaatitaanissamut piumasaqaataavoq 15-inik ukioqalernermiit piffissap pensionisiaqalersitsiffiup tungaanut ukiut najugaqarfigisimasat sivikinnerpaamik 5/6-iannik sivisussuseqarsimanissaa. Tamakkiisumik pensionisiaqarnissamut piumasaqaataasoq eqquutsinneqarsimanngippat pensionisiat amerlassusissaat piffissap najugaqarfigisimasap 15-inillu ukioqalernermiit ukiut najugaqarfiusimasut 5/6-iisa imminnut naleqqiunneqarnerisigut aalajangersarneqassaaq. Pensionisiassatut naatsorsorneqartut tamakkiisumik pensionisiat 40-mik agguarnerisigut kisitsimmut pissarsiarineqartumut qaninnerpaamut akunnaallisillugit appartinneqassapput.
Imm. 3. Siusinaartumik pensionisialik utoqqalineq pissutigalugu pensionisiaqalerpat pensionisiat siusinnerusukkut 40-nik agguarneranni amerlaqataat tunniunneqartartut tunniunneqassapput.
Aqutsineq il.il.
§ 6. Inuit Kalaallit Nunaanni najugaqartut pisortanit pensionisiaqalernissamik qinnuteqaataat kommunimut najukkamut tunniunneqassaaq.
Imm. 2. Isumaginninnikkut isumannaallisaaneq pillugu Nunat Avannarliit isumaqatigiissutaat naapertorlugu pensionisiaqalernissamik qinnuteqaat Naalakkersuisunut tunniunneqassaaq.
Imm. 3. Inuup nammineerluni qinnuteqarsimanngitsup pensionisiaqalersinneqarsinnaanera pillugu kommuni najugaq suliassamik aallartitsisinnaallunilu aalajangiisinnaavoq.§ 7. Piumasaqaataasut eqquutsinneqarsimappata pisortanit pensionisiaqarsinnaatitaaneq aal-lartissaaq qinnuteqaatip tunniunneqarnerata kingorna qaammatip tulliup aallaqqaataanit.
§ 8. Pisortanit pensionisiaqartut kommunimut Naalakkersuisunulluunniit nalunaaruteqarnissamik pisussaatitaapput, pensionisiamik iluarsiivigineqarnissaannik unitsinneqarnissaannilluunniit kinguneqarsinnaasunik inuttut atugarisamigut aningaasaqarnermigullu allannguuteqartoqarpat.
Imm. 2. Inuttut atugarisanut aningaasaqarnermullu tunngasutigut eqqunngitsumik paasissutissiisimaneq tunngavigalugu pissusissamisuunngitsumik pensionisiaqartitsisoqarsimappat aningaasat pisassarinngisat utertillugit akilerneqarnissaat piumasaqaataasinnaavoq imaluunniit pensionisiassanit ilanngaatigalugit akilersorlugit unerartinneqarsinnaallutik.
Siusinaartumik pensionisiat
§ 9. Siusinaartumik pensionisiaqalersinneqarsinnaapput inuit 18-inik ukioqalereersimasut sulili 63-inik ukioqalersimanngitsut.
Imm. 2. Siusinaartumik pensionisiaqarlersinneqarsinnaapput inuit suli 18-inik ukioqalersiman-ngitsut, qinnuteqartoq katissimallugu aapparisaminut meeqqaminulluunniit pilersuisussaatitaappat.§ 10. Siusinaartumik pensionisiaqalersinneqarsinnaapput inuit timimikkut, eqqarsartaatsimikkut imaluunniit inooqataanermi atugarisat pissutigalugit inuussutissarsiorsinnaassusaat ataavartumik annikillisimappat.
Imm. 2. Siusinaartumik pensionisiaqalersitsinnginnermi kommunip pineqartoq piginnaan-ngorsaqqinniaqqaarsimassavaa piginnaanngorsaaqqinnissamut ikiorsiisarneq pillugu Inatsisartut peqqussutaat naapertorlugu.
Utoqqalineq pissutigalugu pensionisiat
§ 11. Utoqqalineq pissutigalugu pensionisiaqalersitsisoqarsinnaavoq 63-inik ukioqalernerup kingorna qaammatip tulliup aallaqqaataanit. 63-inik ukioqalereernerup kingorna pensionisiaqalernissamik qinnuteqartoqarpat qinnuteqaatip tunniunneranit qaammatip tulliup aallaqqaataa aallarnerfigalugu pensionisiaqarsinnaatitaaneq atuutilissaaq.
Imm. 2. Inuit siusinaartumik pensionisiaqartut qinnuteqaqqaanngikkaluarlutik 63-inik ukioqalernerminni utoqqalineq pissutigalugu pensionisiaqalissapput.
Meeqqanut tapiutit
§ 12. Pensionisiallit meeqqanut 18-it inorlugit ukiulinnut pilersuisussaatitaasut meeqqat ataasiakkaarlugit tapisiaqaatigissavaat. Tapiutit tapiutigineqartassapput pilersuisussaatitaaneq toqqaannartumik pilersuinerunersoq imaluunniit meeqqanut akilersuutinik akiliisarnikkut eqquutsinneqarnersoq apeqqutaatinnagu. Tapiutit tapiutigineqassanngillat pensionisialinnut Kalaallit Nunaata avataani aalajangersimasumik najugaqartunut.
Imm. 2. Pilersuisussaatitaaneq meeqqanut akilersuutinik akiliinikkut eqquutsinneqarpat, aningaasat akilersuutinik pisinnaatitaasumut toqqaannartumik tunniunneqassapput. Meeqqamut toqqaannartumik tunniussisoqarsinnaanngilaq.§ 13. Meeqqanut tapiutit tunniunneqartarunnaassapput kinguliini patsisissaatitaasut arlaat eqquutsinneqanngippat:
1) Meeqqanut inuusuttunullu ikiorsiisarneq pillugu inatsisartut peqqussutaat malillugu meeraq angerlarsimaffiup avataanut inissinneqarsimappat imaluunniit pisortanit tamakkiisumik pilersorneqarpat.
2) Meeraq ilinniagaqarnersiutinik pisarpat, matumani aamma sulilluni sungiusarnerup nalaani tamatumunnga malittarisassat malillugit pisartagaqarpat.
3) Meeraq meeqqanut tapiutit pingasoriaataannik amerlanerusunilluunniit sulinermigut isertitaqarpat.
4) Meeraq katissimallugu aapparminut meeqqamulluunniit nammineq pilersuisussaatitaalersimappat.
Imm. 2. Meeqqanut tapiutit pillugit maleruagassat Naalakkersuisut aalajangersassavaat.
Inummut tapiutit
§ 14. Inummut tapiutit tunniunneqassapput ataasiakkaat pisariaqartitsinerisa naliliiffigereerneratigut ingerlaavartumik tunniuttakkatut, sivisunerpaamik ukiumi ataatsimi atuuttussatut aalajangersarneqartassallutik, imaluunniit ataasiaannartumik immikkut pisariaqartitanut. Tapiutit tunniunneqartassanngillat pensionisialinnut Kalaallit Nunaata avataani aalajangersimasumik najugalinnut.
Imm. 2. Inummut tapiutit utertillugit akileqquneqarsinnaapput
1) illersorneqarsinnaanngitsumik aningaasanik aqutsinerlunneq pissutigalugu inummut tapiutit tunniunneqarpata imaluunniit
2) pensionisialik inummut tapiutinik pisartagaqartoq kingusinnerusukkut aningaasanik, piffissamut pineqartumut inummullu tapiutit assinganik siunertaqartumik pissarsisimappat.
Imm. 3. Imm. 2-mi taaneqartutut pisoqartillugu utertillugit aatsaat akileeqqusisoqarsinnaavoq tunniussinermut atatillugu pensionisialik utertitsisussaatitaaneranik ilisimatinneqarsimappat.
Tunniussisarneq
§ 15. Pisortanit pensionisiat tunniunneqartassapput qaammatikkaartumik siumoortumik.
§ 16. Kommunalbestyrelsi naliliippat pensionisiallip aningaasaqarnini isumagisinnaanngikkaa pensionisiat tunniunneqartarnerisa aqunneqarnissaat, tapiutit tunniunneqartarnerat ilanngullugit, aalajangiiffigineqarsinnaavoq.
§ 17. Pensionisiaqarnissamut piumasaqaataasut eqquutsinneqarunnaarpata, soorlu toqusoqarneratigut, pisartagaqartitsineq qaammatip tulliuttup naaneranit unitsinneqassaaq. Kalaallit Nunaanniit nuunnermi pisartagaqartitsineq qaammatip nuuffigisap naaneranit unitsinneqassaaq, imaassimanngippat Nunat Avannarliit arlaannut imaluunniit EØS-ip isumaqatigiissutaanik akuersisimasut ilaannut nuunnermi pensionisiaqaannarnissamut piumasaqaataasut eqquutsinneqartut.
Imm. 2. Pensionisiallip maqaasineqarluni nalunaarutigineqarneraniit qaammatit pingasut qaangiunneranni uumaneralu uppernarsarneqarsinnaanngippat pisartagaqartitsineq qaammatip tulliup aallaqqaataanit unitsinneqassaaq. Pensionisiaqarneq atuukkunnaassaaq, pensionisiaqarnerup unitsinneqarneraniit ukiup ataatsip qaangiunnerani pensionisialik suli uumanersoq uppernarsarneqarsinnaanngippat.
Arsaarinnissutitut akiliuteqartitsineq
§ 18. Pisortanit pensionisiat arsaarinnissutitut akiliutigitinneqarsinnaanngillat allatulluunniit eqqartuussivitsigoortumik suliassiissuteqarnermi tunngavigineqartussaanatik. Taamatut isumaqatigiissuteqarnerit atortussaassuseqanngillat.
Pensionisiat aningaasartaat aamma iluarsiissuteqartarneq
§ 19. Utoqqalineq pissutigalugu siusinaartumillu pensionisiat pensionisialinnut kisermaanut aamma aappariinnut, aappaannaa pensionisiaqarsinnaatitaappat ukiumut kr. 88.812 tikillugit aamma pensionisialinnut aappariinnut, tamarmik pensionisiaqarsinnaatitaappata ukiumut kr. 133.212 tikillugit annertussuseqarput.
§ 20. Pensionisiat ilanngaavigineqassapput pisortanit pensionisiat, ilanngullugit Isumaginninnikkut isumannaallisaaneq pillugu Nunat Avannarliit isumaqatigiissutaat naapertorlugu pensionisiat, saniatigut pensionisiallip aappaqarpallu aappaasup imaluunniit inooqataasup akileraaruteqaataasussatut isertitaanik tamarmiusunik ukiumut kisermaajuppat kr. 28.000 aamma aappariijuppata, tak. § 1, imm. 3, kr. 42.000 sinnerlugit annertussusilinnit. Pensionisiat atorunnaassapput pensionisialik kisermaaq taaneqartutut ukiumut kr. 180.000-inik isertitaqarpat aamma aappariit, tak § 1, imm. 3, kr. 270.000-inik ukiumut isertitaqarpata.
Imm. 2. Siusinaartumik pensionisiallit, ilanngullugit siusinaartumik pensionisiallit Isumaginninnikkut isumannaallisaaneq pillugu Nunat Avannarliit isumaqatigiissutaanni pineqartut, tak. § 19, imm. 1 pensionisianut aningaasartaritinneqartut, 20%-iisut annertussusilinnik pisinnaatitaapput, akileraaruteqaataasussatut isertitat annertussusaat apeqqutaatinnagu.
Imm. 3. Pensionisialik nammineerluni aningaasatigut isertitaqartanngitsoq, tak. § 19, imm. 1, pensionisialimmut kisermaamut aningaasartaritinneqartut 20 %-iisut annertussusilinnik pisinnaatitaavoq, aappaqaruni aappaasup imaluunniit inooqataasup akileraaruteqaataasussatut isertitai apeqqutaatinnagit.
Imm. 4. Pensionisiat ilanngaavigineqartarneri pillugit Naalakkersuisut aalajangersaassapput.§ 21. Pisortanit pensionisiaqalersitsinermi pensionisiassat naatsorsorneqassapput pisortanit pensionisiaqalereernermi akileraaruteqaataasussatut isertitariumaagassatut naatsorsuutigineqartut tunngavigalugit.
Imm. 2. Piffissami pensionisiassat tunniunneqaqqaarfiata kingornaniit ukiup tulliup naanerata tungaanut pensionisiat naatsorsorneqassapput piffissami tassani akileraaruteqaataasussatut isertitariumaagassatut naatsorsuutigineqartut isertitariumaagassanut ukiumoortunngorlugit naatsorsorlugit.§ 22. Pensionisiat tunniunneqartartut ukiut tamaasa januarip aallaqqaataani iluarsiivigineqartassapput, ukiumi ilisimaneqartumi kingullermi isertitat akileraaruteqaataasussat tunngavigalugit.
Imm. 2. Ukiup ingerlanerani pensionisiallip inuttut aningaasaqarniarnikkulluunniit atugarisai annertuumik ataavartumillu allannguuteqarpata pensionisiat tunniunneqartartut iluarsiivigineqassapput. Iluarsiineq pissaaq pissutsit allannguuteqarnerisa kingorna qaammatip aallaqqaataa aallarnerfigalugu imaluunniit pisortat allannguutinik paasisaqarnerisa kingorna qaammatip aallaqqaataa aallarnerfigalugu.
Imm. 3. Pensionisiallip erninermi sulinngiffeqarnermut atatillugu aningaasarsiami akileraaruteqaataasussat ilaat annaappagit pensionisiat tunniunneqartartut piffissami sulinngiffeqarfiusumi iluarsiivigineqassapput.§ 23. Pensionisialik isumaginninnikkut ulloq unnuarlu paaqqinniffimmut pisortanit akilersorneqartumut nuuppat, tunngaviusumik pensionisiat aamma aningaasarsiat apeqqutaatillugit pensionisiat allanngortinnagit qaammammi nuuffiusumi tullianilu tunniunneqassapput. Tamatuma kingorna pensionisiat tunniunneqassapput utoqqalineq pissutigalugu siusinaartumillu pensionisiat 20%-iisut annertussusilerlugit.
Imm. 2. Pensionisialik pisortanit pensionisiami saniatigut akileraaruteqaataasussanik isertitaqarpat, isumaginninnikkut ulloq unnuarlu paaqqinniffimmi ineqarnermut tamakkiisumik ilaannakortumilluunniit akiliisinneqassaaq. Akiliut akileraarutit ilanngaatigereerlugit aningaasarsiat 60%-iannit annertunerusinnaanngilaq.
Imm. 3. Pensionisiallip paaqqinniffimmut allamut pisortanit akilersorneqartumut il.il. nuunnerani pensionisiat tunniunneqartarnissaat pillugu Naalakkersuisut aalajangersaassapput, tassunga ilaallutik napparsimmavimmi sivisuumik uninnganeq imaluunniit Kalaallit Nunaanni Danmarkimiluunniit pineqaatissinneqarsimasunut isertitsivimmiinneq.
Naammagittaalliuuteqarsinnaaneq
§ 24. Kommunalbestyrelsip Naalakkersuisulluunniit § 8, imm. 2, §§ 9 - 10, § 13, § 14, § 16 aamma § 23, imm. 2 aamma 3 naapertorlugit aalajangiineri isumaginnittoqarfiup aqunneqarnera aaqqissuussaaneralu pillugit Inatsisartut peqqussutaanni aalajangersakkat naapertorlugit Isumaginninnermi Naammagittaalliuuteqartarfimmut naammagittaalliuutigineqarsinnaapput.
Aningaasalersuineq
§ 25. Pisortanit pensionisianut il.il. aningaasartuutit Nunatta karsianit kommuninillu aningaasartuutigineqassapput.
Imm. 2. Utoqqalineq pissutigalugu pensionisianut aningaasartuutit 90%-ii Nunatta karsianit 10%-iilu kommunimit aningaasartuutigineqassapput. Pensionisialinnut kommunit aggornerisa avataanni aalajangersimasumik najugaqartunut aningaasartuutit taaneqartut Nunatta karsianit aningaasartuutigineqassapput. Pensionisialinnut Naalagaaffeqatigiit avataanni aalajangersimasumik najugaqartunut pensionisianut aningaasartuutit Nunatta karsianit aningaasartuutigineqassapput.
Imm. 3. Siusinaartumik pensionisianut aningaasartuutit 50%-ii Nunatta karsianit 50%-iilu kommunimit aningaasartuutigineqassapput. Pensionisialinnut kommunit aggornerisa avataanni aalajangersimasumik najugaqartunut aningaasartuutit taaneqartut Nunatta Karsianit aningaasartuutigineqassapput. Pensionisialinnut Naalagaaffeqatigiit avataanni aalajangersimasumik najugaqartunut pensionisianut aningaasartuutit Nunatta karsianit aningaasartuutigineqassapput.
Imm. 4. Inummut tapiutinut aningaasartuutit kommunimit aningaasartuutigineqassapput. Pensionisialinnut kommunit aggornerisa avataanni aalajangersimasumik najugalinnut aningaasartuutit taaneqartut Nunatta Karsianit aningaasartuutigineqassapput.
Imm. 5. Inatsisartut peqqussutaata allaffissornikkut aqunneqarneranut aningaasartuutit pisortatut oqartussaasumit suliassamik suliarinnittumit aningaasartuutigineqassapput.§ 26. Siusinaartumik pensionisialinnut 1. januar 2002 sioqqullugu pensionisiaqalersunut pensionisianut aningaasartuutit 90%-ii Nunatta karsianit 10%-iilu kommunimit aningaasartuutigineqassapput.
§ 27. Naatsorsuutit saqqummiunneqarnissaat kukkunersiuinissarlu pillugit maleruagassanik Naalakkersuisut aalajangersaassapput.
Atortuulersitsineq ikaarsaariarnermilu aalajangersakkat
§ 28. Inatsisartut peqqussutaat manna atortuulerpoq ulloq 1. juli 2003.
Imm. 2. Peqatigitillugu pisortanit pensionisiat pillugit Inatsisartut peqqussutaat nr. 10, 30. oktober 1998-imeersoq kingusinnerusukkullu allannguuteqartartoq atorunnaarsinneqarpoq.
Imm. 3. Ulloq 1. juli 2003 sioqqullugu sunniuteqartussamik pensionisiaqalernissamik qinnuteqaatit Inatsisartut peqqussutaat nr. 10, 30. oktober 1998-imeersoq kingusinnerusukkullu allannguuteqartartoq naapertorlugu aalajangiiffigineqassapput.
Imm. 4. Maleruagassat Inatsisartut peqqussutaat imm. 2-mi taaneqartoq tunngavigalugu aalajangersarneqarsimasut atuutiinnassapput Inatsisartut peqqussutaat una allalluunniit tunngavigalugit maleruagassanik taarserneqarnissamik atorunnaarsinneqarnissamilluunniit tungaanut.
Namminersornerullutik Oqartussat, ulloq 15. april 2003
Hans Enoksen/
Ruth Heilmann
Siullermeerinninnermut siunnersuut
Aappassaaneerinninnermut allannguutissatut siunnersuut (akuerineqartoq)