Aatsitassanut tunngasunik suliaqarneq pillugu Inatsisartut inatsisaat
Kapitali 1
Siunertaa
§ 1. Aatsitassarsiorluni misissueqqaarnerup, misissuinerup aamma aatsitassanik piiaanerup aammalu tamatumunnga atatillugu ingerlatassanik suliaqarnerup naapertuuttumik sunniuteqarluartumillu ingerlanneqartarnissaat, Inatsisartut inatsisaanni tunngavissaatinneqarpoq. Tamatuma saniatigut pissutsinik aatsitassarsiorluni ingerlataqarnernut pingaaruteqartunik naapertuuttumik maleruagassiinissaq tunngavissaatinneqarpoq.
Imm. 2. Inatsisartut inatsisaanni naatsorsuutigineqarpoq, suliat inatsimmiisinneqartut inuiaqatigiit peqqissuunerannik ajoqusiisannginnerat, sillimaniarneq, avatangiisit, pisuussutinillu atuinerit, inuiaqatigiinnilu piujuartitsineq eqarsaatigalugit illersorneqarsinnaasumik ingerlannissaat, aammalu naapertuutissasut naleqqullutillu nunat tamat akornanni periusiinut akuerisaasunut.
Kapitali 2
Atuuffissai
Nunami sumiiffinni atuuffissai
§ 2. Inatsisartut inatsisaat, nunami akisussaaffeqarfiusumi aamma imaani akisussaaffeqarfiusumi, nunavittap sumiiffiini aamma Kalaallit Nunaata killeqarfik aningaasarsiornikkut akisussaassuseqarfigisaani , atuuppoq.
Ingerlatassat
§ 3. Inatsisartut inatsisaat ingerlatassanut makkununnga atuuppoq:
1) Misissueqqaarneq, aatsitassarsiorluni misissuineq, aatsitassanik piiaaneq aamma aatsitassanik ilisimatuussutsikkut misissuinerit kiisalu ingerlatassat tamatumunnga atasut.
2) Ingerlatassanut Inatsisartut inatsisaanni pineqartunut ilaasunut nukissiornermut attuumassuteqartunut kiisalu ingerlatassat tamatumunnga atasut.
3) Aatsitassarsiorluni ingerlataqarnerit pillugit nunap iluata toqqorsivittut aamma siunertanut allanut atorneqarnera kiisalu ingerlatassat tamatumunnga atasut.
4) Misissuinerit aammalu allatigut ingerlatat, ingerlatanut nr. 1-3-mi taaneqartunut pingaaruteqartut.
Imm. 2. Inatsisartut inatsisaat ingerlatassanut makkununnga atuutinngilaq:
1) Najukkami aatsitassarsiorluni ingerlatat.
2) Ingerlatat ikummatissiassanut tunngasut.
3) Nunap iluata toqqorsinermut allanullu siunertanut, aatsitassarsiorluni ingerlatanut imaluunniit ingerlatanut tamatumunnga atasunut tunngassuteqanngitsunut, atorneqarnera.
Sanaartukkat aaqqissuussinerillu
§ 4. Inatsisartut inatsisaat sanaartukkanut aaqqissuussinernullu § 2 naapertorlugu sumiiffinni inissisimasunut, aammallu ingerlatassanik Inatsisartut inatsisaanni pineqartunut ilaasunik suliaqarnermut atatillugu atorneqartunut, atuuppoq.
Sinerissap avataani suliaqarfiit, sinerissap avataani umiarsuit aamma sinerissap avataani suliaqarfiit eqqaanni isumannaallisaanermut killeqarfiit
§ 5. Inatsisartut inatsisaat sinerissap avataani suliaqarfinnut, takuuk § 18, aamma sinerissap avataani umiarsuarnut, takuuk § 19, imaani akisussaaffeqarfiusumiittunut, nunavittap sumiiffianiittunut imaluunniit Kalaallit Nunaata aningaasarsiornikkut oqartussaaffigisaaniittunut, aammalu ingerlatanik Inatsisartut inatsisaat malillugu akuersissummi pineqartunut ilaasunik suliaqarnermut atatillugu atorneqartunut, atuuppoq.
§ 6. Inatsisartut inatsisaat sinerissap avataani suliaqarfinni imaani akisussaaffeqarfiusumiittuni, nunavittap sumiiffianiittuni imaluunniit Kalaallit Nunaata aningaasarsiornikkut oqartussaaffigisaaniittuni isumannaallisaanermut killeqarfinnut, atuuppoq.
Imm. 2. Isumannaallisaanermut killeqarfiup iluani Inatsisartut inatsisaat umiarsuarnut, pramminut, imaatigut angallatinut allanut, timmisartunut, qulimiguulinnut, droninut aamma silaannakkut angallatinut allanut, sinerissap avataani suliaqarfinnut angallattakkanut aamma sanaartukkanut aaqqissuussinernullu angallattakkanut allanut, imaatigut angalaartunut, tissiarlutik ingerlaartunut, kalinneqartunut imaluunniit tamatumunnga atatillugu kisaqqasunut, imaluunniit allatut iliorlutik isumannaallisaanermut killeqarfimmiittunut, kiisalu aalisarnermut atortunut, kisanut, pituttornermut atortunut allanut, atortunut allanut aamma pigisanut allanut, atuuppoq.
Imm. 3. Umiarsuit, imaatigut angallatit, tunisassiornermut atortut aamma silaannakkut angallatit ilaalu ilanngullugit imm. 2-mi taaneqartut Kalaallit Nunaanneersuunersut, Danmarkimeersuunersut, Savalimmiuneersuunersut imaluunniit nunanit allaneersuunersut apeqqutaatinnagu, Inatsisartut inatsisaat atuutissaaq.
Umiarsuit, imaatigut angallatit, tunisassiornermut atortut aamma silaannakkut angallatit allat ilaalu ilanngullugit taakkualu ingerlataat
§ 7. Inatsisartut inatsisaat sinerissap avataani umiarsuarnut allanut, umiarsuarnut allanut, pramminut allanut, imaatigut angallatinut allanut, sinerissap avataani suliaqarfiit angallattakkanut allanut aamma sanaartukkanut aaqqissuussinernullu angallattakkanut allanut aamma timmisartunut, qulimiguulinnut, droninut aamma silaannakkut angallatinut allanut, imaani akisussaaffeqarfiusumiittut, nunavittap sumiiffianiittut imaluunniit aningaasarsiornikkut oqartussaaffigisamiittut imaluunniit taakkua silaannartaanniittunut, aammalu ingerlatanik Inatsisartut inatsisaat malillugu akuersissummi pineqartunut ilaasunik suliaqarnermut atatillugu atorneqartunut, aamma atuuppoq.
Imm. 2. Umiarsuit, imaatigut angallatit, tunisassiornermut atortut aamma silaannakkut angallatit ilaalu ilanngullugit imm. 1-imi taaneqartut Kalaallit Nunaanneersuunersut, Danmarkimeersuunersut, Savalimmiuneersuunersut imaluunniit nunanit allaneersuunersut apeqqutaatinnagu, Inatsisartut inatsisaat atuutissaaq.
§ 8. Ingerlatassani Inatsisartut inatsisaanni pineqartunut ilaasuni ilaatigut ilaatinneqarput, imaani akisussaaffeqarfiusumi, nunavittap sumiiffiani aamma Kalaallit Nunaata aningaasarsiornikkut oqartussaaffigisaani taakkualu silaannartaanni ingerlataqarnerit makkua, taamaattoq takuuk imm. 2 aamma 3:
1) Ingerlatanik Inatsisartut inatsisaat malillugu akuersissummi pineqartunut ilaasunik suliaqarneq.
2) Ingerlatanik Inatsisartut inatsisaat malillugu akuersissummi pineqartunut ilaasunik suliaqarnermut atatillugu imaatigut ingerlaarneq aamma umiarsuit aamma angallatit allat atorlugit ingerlatanik allanik suliaqarneq.
3) Ingerlatanik Inatsisartut inatsisaat malillugu akuersissummi pineqartunut ilaasunik suliaqarnermut atatillugu timmisartorneq aamma timmisartut, qulimiguullit, dronit aamma silaannakkut angallatit allat atorlugit ingerlatanik allanik suliaqarneq.
Imm. 2. Ingerlatassat Inatsisartut inatsisaat malillugu akuersissummi pineqartunut ilaasut, ingerlatassat Inatsisartut inatsisaat malillugu akuersissut malillugu pisinnaatitsissummik pigisaqartumit imaluunniit pisinnaatitsissummik pigisaqartup isumaqatigiissuteqarfigisaanit suliarineqarpata, ingerlatassanut imm. 1-imi taaneqartunut ilaatinneqarput.
Imm. 3. Ingerlatanik Inatsisartut inatsisaat malillugu akuersissummi pineqartunut ilaasunik suliaqarnermi, takuuk imm. 1 aamma 2, Inatsisartut inatsisaat malillugu akuersissut malillugu pisinnaatitsissummik pigisaqartumut aamma pisinnaatitsissummik pigisaqartup isumaqatigiissuteqarfigisaannut, taassuma imaluunniit taakkua ingerlataat imaluunniit taakkununnga tunngasut Inatsisartut inatsisaanni, aalajangersakkani Inatsisartut inatsisaat malillugu aalajangersagaasuni imaluunniit Inatsisartut inatsisaat malillugu akuersissutini, akuersissuteqarnerni imaluunniit aalajangiinerni atugassarititaasuni maleruagassiivigineqarsimappata, aatsaat Inatsisartut inatsisaat atuuppoq.
Imm. 4. Inatsisartut inatsisaata imm. 1-3-mi nassuiarneqartutut atorneqarnerani, Inatsisartut inatsisaat malillugu akuersissut malillugu pisinnaatitsissummik pigisaqartoq imaluunniit pisinnaatitsissummik pigisaqartup isumaqatigiissuteqarfigisai, Kalaallit Nunaanni imaluunniit Danmarkimi inatsisit, ingerlatassanut pineqartunullu imm. 1-3-mi taaneqartunut atuuttut, malinnissaannut pisussaajunnaarsinneqanngillat. Inatsisartut inatsisaat aamma inatsisit allat imminnut naapertuutinngippata, inatsisit allat atuuttariaqaraluartut immikkut mianerisassat tunngavilersuutaasinnaanngippata, Inatsisartut inatsisaanni aalajangersakkat aammalu aalajangersakkat atugassarititaasullu Inatsisartut inatsisaat malillugu aalajangersagaasut atuutissapput.
Avatangiisinik, silap pissusaanik pinngortitamillu allanngutsaaliuineq
§ 9. Inatsimmi allatut allassimasoqanngippat, Inatsisartut inatsisaanni avatangiisinik allanngutsaaliuineq pillugu maleruagassani aamma ilaatinneqarput silap pissusaanut tunngasunut illersuinissaq aammalu pinngortitamik illersuinissamut ilaatinneqarput.
Imm. 2. Tamanna aamma taarsiinissamut akisussaaffeqarnermut allatullu mingutsitsinermut aamma avatangiisini allatut sunniinermut akisussaaffeqarnermut aammalu avatangiisini ajoqusiinernut taarsiisarneq pillugu inatsimmi maleruagassat pillugit Inatsisartut inatsisaanni maleruagassanut atuuppoq.
Kapitali 3
Nassuiaatit
Aatsitassat
§ 10. Aatsitassat paasineqassapput tassaasut aatsitassanit atortussiassat allat, ikummatissiassanit (uulia aamma naturgassi) allaanerusut, tamarmik.
Imm. 2. Ikummatissiassat paasineqassaaq tassaasut ikummatissiassat nalinginnaasumik tassaasut CnH2n+2, tassani n<25.
Ingerlatassat, akuersissutit, pisinnaatitsissummik pigisaqartut, akuersissuteqarnerit aamma pilersaarutit
§ 11. ”Aatsitassarsiorluni ingerlataqarnerit” paasineqassapput tassaasut, ingerlatassat Inatsisartut inatsisaanni pineqartunut ilaasut.
§ 12. ”Akuersissutit” paasineqassaaq tassaasut akuersissutit imm. 2 – 5-imi taaneqartut ilaat, ingerlatassat Inatsisartut inatsisaanni pineqartunut ilaasut suliarinissaannut akuersissut Inatsisartut inatsisaat malillugu Naalakkersuisunit tunniunneqartoq.
Imm. 2. . ”Misissueqqaarnissamut akuersissut” paasineqassaaq tassaasoq, aatsitassanut tunngatillugu misissueqqaarnermik suliaqarnissamut akuersissut, takuuk § 28.
Imm. 3. ”Aatsitassarsiorluni misissuinissamut akuersissut” paasineqassaaq tassaasoq, aatsitassarsiorluni misissuinermik suliaqarnissamut akuersissut, takuuk § 34.
Imm. 4. ”Piiaanissamut akuersissut” paasineqassaaq tassaasoq, aatsitassanik piiaanermik suliaqarnissamut akuersissut, takuuk § 43.
Imm. 5. ”Ilisimatuussutsikkut misissuinernut” paasineqassaaq tassaasoq, aatsitassanut tunngatillugu ilisimatuussutsikkut misissuinernik suliaqarnissamut akuersissut, takuuk § 62.
§ 13. ”Pisinnaatitsissummik pigisaqartoq” paasineqassaaq tassaasoq, Inatsisartut inatsisaat malillugu akuersissut Naalakkersuisunit tunniunneqartoq malillugu pisinnaatitsissummik pigisaqartoq, takuuk § 12.
§ 14. ”Akuersissuteqarneq” tassaasoq, ataqatigiinnerani allatut pisoqartussaasimanngippat, ingerlatassanik Inatsisartut inatsisaanni pineqartunut ilaasunik imm. 2-3-mi taaneqartunik suliaqarnissamut Inatsisartut inatsisaat malillugu akuersissuteqarneq Naalakkersuisunit nalunaarutigineqartoq.
Imm. 2. ”Ingerlatassanut akuersissuteqarneq” paasineqassaaq tassaasoq aatsitassarsiorfimmut pilersaarummut, takuuk § 15, imm. 1, matusinissamut pilersaarummut, takuuk § 15, imm. 2, imaluunniit ingerlatassanik aalajangersimasunik suliaqarnissamut akuersissuteqarneq, takuuk § 22, imm. 3, aamma § 120, imm. 1.
Imm. 3. ”Avammut annissinissamut akuersissuteqarneq” paasineqassaaq aatsitassanik Kalaallit Nunaanniit annissinissamut akuersissuteqarneq, takuuk § 22, imm. 3, nr. 1, aamma § 75.
§ 15. ”Aatsitassarsiorfimmut pilersaarut” paasineqassaaq tassaasoq, pisinnaatitsissummik pigisaqartup aatsitassanik piiaanissaanut aamma piiaanissamut akuersissut malillugu tamatumunnga atatillugu ingerlatassaannut, pisinnaatitsissummik pigisaqartup pilersaarutaa, takuuk § 77.
Imm. 2. ”Matusinissamut pilersaarut” paasineqassaaq tassaasoq, pisinnaatitsissummik pigisaqartup aatsitassanik piiaanermik kingusinnerusukkut unitsitsinissaanut aamma matusinissaanut aammalu piiaanissamut akuersissut malillugu tamatumunnga atatillugu ingerlatassaannut, pisinnaatitsissummik pigisaqartup pilersaarutaa, takuuk § 80.
Imm. 3. Ingerlatassanut pilersaarut” paasineqassaaq tassaasoq, akuersissut malillugu ingerlatassanik aalajangersimasunik suliaqarnissamut pisinnaatitsissummik pigisaqartup pilersaarutaa, takuuk § 120, imm. 1, ilanngullugu ilaatigut aatsitassarsiorfimmut pilersaarut imm. 1, aamma matusinissamut pilersaarut, takuuk imm. 2.
Aalajangersakkat aamma atugassarititaasut
§ 16. ”Aalajangersakkat aamma atugassarititaasut” paasineqassapput tassaasut, ataqatigiinnerani allatut pisoqartussaasimanngippat, aalajangersakkat aamma atugassarititaasut Inatsisartut inatsisaat malillugu aalajangersagaasut. Taakkunani ilaatigut ilaatinneqarput nalunaarutini, qinnuteqaatinut suleriaatsini allanilu suleriaatsini Inatsisartut inatsisaat malillugu aalajangersagaasuni aalajangersakkat, akuersissutinut aamma akuersissuteqarnernut Inatsisartut inatsisaat malillugu tunniunneqartunut atugassarititaasut nalinginnaasut, akuersissutinut aamma akuersissuteqarnernut Inatsisartut inatsisaat malillugu tunniunneqartunut atugassarititaasut aamma Inatsisartut inatsisaat malillugu aalajangiinerni aalajangersakkat aamma atugassarititaasut.
Pisinnaatitsissummik pigisaqartup isumaqatigiissuteqarfigisai
§ 17. ”Pisinnaatitsissummik pigisaqartup isumaqatigiissuteqarfigisaa” paasineqassaaq tassaasoq, pisinnaatitsissummik pigisaqartup ingerlatassanik pisinnaatitsissummik pigisaqartumut akuersissummi pineqartunut ilaasunik suliaqarnerani, pisinnaatitsissummik pigisaqartup nioqqutissanik imaluunniit sullissinernik pilersuisua, ilanngullugit sanaartugassanut akigititaasunut sullissinerit imaluunniit siunnersortitut sullissinerit. Pisinnaatitsissummik pigisaqartup isumaqatigiissuteqarfigisaani aamma pisinnaatitsissummik pigisaqartup isumaqatigiissuteqarfigisaata isumaqatigiissuteqarfigisai ilaalu ilanngullugit, pineqartunut ilaatinneqarput.
Sinerissap avataani suliaqarfiit
§ 18. ”Sinerissap avataani suliaqarfiit” paasineqassaaq tassaasut, umiarsuit, prammit, angallatit allat, platformit aamma aaqqissuussinerit allat, imaani sumiiffimmi aalajangersimasumi imaluunniit sumiiffinni aalajangersimasuni arlalinni tulleriinni ingerlatassamik ataatsimik arlalinnilluunniit suliaqarnermut atorneqartut:
1) Imaani sumiiffimmi misissueqqaarneq, aatsitassarsiorluni misissuineq aamma aatsitassanik piiaaneq.
2) Aatsitassanik, imaani sumiiffimmi imaluunniit nunami sumiiffimmi piiarneqartunik suliareqqiineq.
3) Aatsitassanik, imaani sumiiffimmi imaluunniit nunami sumiiffimmi piiarneqartunik uninngasuuteqarneq.
4) Suliffiup atortuinik, atortussanik, nioqqutissanik imaluunniit pigisanik imaani sumiiffimmi imaluunniit nunami sumiiffimmi ingerlatassanik Inatsisartut inatsisaanni pineqartunut ilaasunik suliaqarnermut atatillugu atorneqartunik tigusineq, uninngasuuteqarneq, allamut usiliussineq imaluunniit nassiussineq.
5) Inuit imaani sumiiffimmi imaluunniit nunami sumiiffimmi ingerlatassanik Inatsisartut inatsisaanni pineqartunut ilaasunik suliaqarnermut atatillugu suliaqarnermik imaluunniit ingerlatassanik suliaqartut assartorneqarnerannut, uninngaarfiinut imaluunniit unnuisarfiinut atatillugu tikiffissap sumiiffia, paarlaaffissap sumiiffia imaluunniit aallarfissap sumiiffia.
6) Inuit imaani sumiiffimmi imaluunniit nunami sumiiffimmi ingerlatassanik Inatsisartut inatsisaanni pineqartunut ilaasunik suliaqartut ineqarfii.
Imm. 2. ”Sinerissap avataani suliaqarfiit angallattakkat” paasineqassaaq tassaasut, sinerissap avataani suliaqarfiit suulluunniit, imaatigut angallallugit, tissiartillugit imaluunniit kalillugit inissiffissamut allamut nuunneqarsinnaasut, aammalu piffissami atuuffissaanni sumiiffinni arlalinni imaluunniit assigiinngitsorpassuarni atorneqartussatut eqqarsaatigineqartut.
Imm. 3. ”Sinerissap avataani suliaqarfiit aalaakkaasut” paasineqassaaq, sinerissap avataani suliaqarfiit, sinerissap avataani angallattagaanngitsut, takuuk imm. 2.
Sinerissap avataani umiarsuit
§ 19. “Sinerissap avataani umiarsuit” paasineqassapput tassaasut, umiarsuit, prammit aamma angallatit allat, sinerissap avataani suliaqarfiunngitsut, takuuk § 18, aammalu sinerissap avataani suliaqarfinnut atatillugit ingerlatanik suliarinniffiusut.
Avatangiisini ajoqusiineq
§ 20. Avatangiisini ajoqusiineq paasineqassaaq:
1) Nunamik, imaani, immap naqqanik aamma nunap iluanik, imermi imaluunniit silaannarmi mingutsitsineq.
2) Silap pissusaanut tunngasunut mingutsitsineq imaluunniit allatigut pitsaanngitsumik sunniineq.
3) Pinngortitami, ilanngullugit inuit, uumasut imaluunniit naasut, allatut annertuumik pitsaanngitsumik sunniineq imaluunniit annertuumik akornusersuineq.
Imm. 2. Kapitali 14 malillugu akisussaasuusoq paasineqassaaq tassaasoq ingerlatassamik Inatsisartut inatsisaanni pineqartunut ilaasumik suliaqartoq, aqutsisoq imaluunniit suliarineqarneranik nakkutiginnittoq.
Najukkami aatsitassarsiorluni ingerlatassat
§ 21. Najukkami aatsitassarsiorluni ingerlatat paasineqassaaq tassaasoq, aatsitassat pillugit annikitsumik aatsitassarsiorluni ingerlataqarnerit pillugit Inatsisartut inatsisaat aamma
Kalaallit Nunaanni sanaartornernik suliaqarnernut aamma attaveqaqatigiinnermi suliassanut ilaalu ilanngullugit atugassanik aatsitassanik piiaaneq.
Kapitali 4
Maleruagassat nalinginnaasut
Namminersorlutik Oqartussat aatsitassanut pisinnaatitaanerat aammalu ingerlatassanut akuersissummik tunniussisarnissaq imaluunniit akuersissuteqartarnissaq pillugit piumasaqaatit
§ 22. Namminersorlutik Oqartussat aatsitassanik Kalaallit Nunaanni nunap iluaniittunik atuinissamut piiaanissamullu piginnittussaatitaapput.
Imm. 2. Ingerlatassat makkua akuersissutit Inatsisartut inatsisaanni maleruagassat malillugit Naalakkersuisunit akuerineqartut malillugit taamaallaat Kalaallit Nunaanni suliarineqaqqusaapput:
1) Aatsitassanut tunngatillugu misissueqqaarneq § 28 malillugu tamatumunnga akuersissut tunniunneqartoq malillugu aatsaat ingerlateqqusaavoq.
2) Aatsitassarsiorluni misissuineq § 34 malillugu akuersissut tamatumunnga tunniunneqartoq malillugu aatsaat ingerlateqqusaavoq.
3) Aatsitassanik piiaaneq § 43 malillugu akuersissut tamatumunnga tunniunneqartoq malillugu aatsaat ingerlateqqusaavoq.
4) Aatsitassanut tunngatillugu ilisimatuussutsikkut misissuinerit, imm. 3 aamma 4 malillugit allatut pisoqartussaasimanngippat, § 62 malillugu akuersissut tamatumunnga tunniunneqartoq malillugu aatsaat ingerlateqqusaavoq.
Imm. 3. Ingerlatassat makkua akuersissuteqarnerit makkua Inatsisartut inatsisaanni maleruagassat malillugit Naalakkersuisunit nalunaarutigineqartut malillugit aatsaat Kalaallit Nunaanni ingerlateqqusaapput:
1) Aatsitassanik Kalaallit Nunaanniit annissineq aatsaat piiaanissamut akuersissut aamma Inatsisartut inatsisaat imaluunniit avammut nioqquteqarnissamut akuersissuteqarneq § 75, imm. 1 imaluunniit 2 malillugu tamatumunnga nalunaarutigineqartoq malillugu aatsaat pisinnaavoq.
2) Ingerlatassat allat aatsitassanut tunngatillugu misissueqqaarnermut, aatsitassarsiorluni misissuinermut, piiaanermut imaluunniit ilisimatuussutsikkut misissuinernut tunngassuteqartut, imm. 3, nr. 1 malillugu akuersissummi ilaatinneqanngitsut, ingerlatassanut akuersissuteqarneq malillugu taamaallaat suliarineqarsinnaapput.
Imm. 4. Naalakkersuisut aatsitassat, aatsitassarsiorluni ingerlataqarnerit aammalu ingerlatassat allat taakkununnga atasut pillugit nalinginnaasumik imaluunniit nunap assiliornissatut isikkoqartumik ilisimatuussutsikkut suliaqarnikkullu misissuinernik suliaqarsinnaapput.
Oqartussatut suliarinninneq
§ 23. Naalakkersuisut Aatsitassanut Aqutsisoqarfik aamma Aatsitassanik Suliassaqarfinnut Avatangiisinut Aqutsisoqarfik peqatigalugit aatsitassanut suliassaqarfimmi Inatsisartut inatsisaanni pineqartunut ilaasumi, allaffissornikkut oqartussaapput.
Imm. 2. Imm. 3 naapertorlugu avatangiisinut tunngasut eqqaassanngikkaanni, Aatsitassanut Aqutsisoqarfik allaffissornikkut oqartussaasuuvoq.
Imm. 3. Aatsitassanik Suliassaqarfinnut Avatangiisinut Aqutsisoqarfik (Avatangiisinut Aqutsisoqarfik) aatsitassanut suliassaqarfik pillugu avatangiisinut tunngasunut allaffissornikkut oqartussaasuuvoq, ilanngullugit avatangiisinik allanngutsaaliuineq, silap pissusaanik allanngutsaaliuineq, pinngortitamik allanngutsaaliuineq, avatangiisinut akisussaaffik aammalu avatangiisinik nalilersuineq. Avatangiisinut Aqutsisoqarfiup nalilersuineri aalajangiinerilu, ilisimatuussutsikkut aamma arlaannaannulluunniit attuumassuteqartunik avatangiisinut sullissivimmit ataatsimit arlalinnilluunniit nalilersuinernik aallaaveqartinneqassapput.
Imm. 4. Aatsitassat, aatsitassarsiorluni ingerlataqarnerit, nunap iluata toqqorsivittut imaluunniit aatsitassarsiorluni ingerlatanut tunngatillugu siunertanut allanut atorneqarnera, nukissiuuteqarnermi ingerlataqarnerit tassunga atasut aammalu ingerlataqarnerit allat tassunga atasut tamaasa pillugit pissutsit Inatsisartut inatsisaanni pineqartunut ilaasut tamarmik, ataatsimoortumik akuutitsiviusumillu oqartussamit suliarineqarnissaasa isumagineqarnissaa, Naalakkersuisut isumagissavaat.
Imm. 5. Aatsitassanut suliassaqarfik Inatsisartut inatsisaanni pineqartunut ilaasoq pillugu oqartussat suliarinnittarnerat, pisinnaatitsissummik pigisaqartut allallu Inatsisartut inatsisaanni pineqartunut ilaasut, oqartussamut ataasiinnarmut attaveqaqateqartussaanerat aammalu nalunaarutinik, allakkianik aalajangiinernillu ilaalu ilanngullugit oqartussamit tassannga tigusaqartartussaanerat, tunngavigalugu aaqqissuunneqarput.
Imm. 6. Aatsitassanut Aqutsisoqarfik ataqatigiissaarisutut ingerlatsivimmi oqartussaavoq aammalu Avatangiisinut Aqutsisoqarfimmiit oqaaseqaatinik aalajangiinernillu pisariaqartunik piniartarluni. Avatangiisinut Aqutsisoqarfik aamma Aatsitassanut Aqutsisoqarfik suliassanik suliarinninneq aalajangiinerillu pillugit imminnut ingerlaavartumik ilisimatitseqatigiissapput.
Imm. 7. Oqartussat imm. 1-imi taaneqartut tassaapput, ingerlatassanut pissutsinullu Inatsisartut inatsisaanni pineqartunut ilaasunut tunngatillugu, inatsisit maleruagassallu allat malillugit oqartussat aalajangiisinnaatitaasut. Taamaattoq inatsisit imaluunniit maleruagassat allat malillugit oqartussat allat oqartussatut suliarinnittussaasimappata, tamanna atuutissanngilaq.
§ 24. Aatsitassanut Aqutsisoqarfiup imaluunniit Avatangiisinut Aqutsisoqarfiup aalajangiinerata naammagittaalliuutigineqarnera Naalakkersuisunut suliakkiunneqarsinnaavoq. Naammagittaalliorsinnaatitaapput:
1) Suliami pineqartoq.
2) Peqatigiiffiit kattuffiillu malittarisassatik malillugit sukisaarsaarneq, avatangiisini pinngortitamilu soqutigisat imaluunniit inuiaqatigiinnut tunngasut pillugit soqutigisanik annertuunik isumaginninnissamut siunertaqartut.
Imm. 2. Naammagittaalliornissamut killigititaq sapaatit akunnerinik 6-inik sivisussuseqarpoq. Naammagittaalliornissamut killigititaq naatsorsorneqassaaq, aalajangiineq suliami pineqartumut nalunaarutigineqarsimappat, ulloq nalunaarutigineqarnera aallarnerfigalugu, aammalu aalajangiineq tamanut ammasumik nalunaarutigineqarsimappat, ulloq tamanut nalunaarutigineqarfia aallarnerfigalugu. Naammagittaalliornissamut killigititaq arfininngornermi imaluunniit ullumi nalliuttumi naasimappat, naammagittaalliornissamut killigititat ulluinnarmut tullermut siullermut sivitsorneqassaaq.
Imm. 3. Naammagittaalliuut oqartussamut aalajangiisumut allaganngorlugit tunniunneqassaaq. Naammagittaalliornissamut piffissamut killigititap naanerata kingorna sapinngisamik piaartumik naammagittaalliuut aammalu oqartussap aalajangiinera aamma naammagittaalliuummut oqaaseqaataa oqartussap Naalakkersuisunut nassiutissavai.
Imm. 4. Akuersissutip, akuersissuteqarnerup imaluunniit immikkut ittumik akuersissuteqarnerup naammagittaalliuutigineqarneri, Naalakkersuisut allatut aalajangiisimanngippata, kinguartitsinermik sunniuteqassanngillat.
Imm. 5. Akuersissutit, akuersissuteqarnerit aamma immikkut ittumik akuersissuteqarnerit aalajangersimasut naammagittaalliornissamut piffissap killigititap iluani atorneqassanngitsut pillugu aalajangersakkanik Naalakkersuisut aalajangersaasinnaapput.
Imm. 6. Peqqusissutip imaluunniit inerteqquteqarnerup naammagittaalliuutigineqarnera, Naalakkersuisut allatut aalajangiisimanngippata, kinguartitsinermik sunniuteqassanngilaq.
Eqqartuussivinnut aalajangiinermik suliassanngortitsisarneq
§ 25. Pissutsit Inatsisartut inatsisaanni pineqartunut ilaasut pillugit aalajangiineq taamaallaat piffissaliussap ukiumik ataatsimik sivisussuseqartup iluani eqqartuussivinnut suliassanngortinneqarsinnaavoq. Piffissamut killiliussaq ulloq aalajangiinerup suliami pineqartumut, aalajangiineq suliami pineqartumut nalunaarutigineqarsimappat, nalunaarutigineqarfia aallarnerfigalugu naatsorsorneqassaaq. Aalajangiineq tamanut ammasumik nalunaarutigineqarsimappat, taamaattoq piffissamut killiliussaq ulloq tamanut saqqummiussineq aallarnerfigalugu naatsorsorneqassaaq. Piffissamut killiliussaq arfininngornermi, sapaammi imaluunniit nalliuttumi naappat, piffissamut killiliussaq ulluinnarmut tullermut siullermut sivitsorneqassaaq.
Imm. 2. Aalajangiinerup eqqartuussivinnut suliassanngortinneqarnerani, Naalakkersuisut allamik aalajangiisimanngippata, aalajangiineq kinguartitsinermik sunniuteqassanngilaq.
Imm. 3. Pissutsit Inatsisartut inatsisaanni pineqartunut ilaasut pillugit aalajangiineq taamaallaat eqqartuussivinnut Kalaallit Nunaanni aalajangiisinnaatitaasunut suliassanngortinneqarsinnaavoq. Aalajangiineq eqqartuussivinnut suliassanngortinneqartoq, Kalaallit Nunaanni eqqartuussivinnut siullertut suliarinnittussamut suliakkiunneqassaaq.
Naalakkersuisut akuersissutinik qinnuteqaatit aamma akuersissutit pillugit ukiumoortumik nassuiaataat
§ 26. Naalakkersuisut ukiut tamaasa akuersissutinik qinnuteqaatit, qinnuteqaatit tunniunneqartut aamma akuersissutinik neqeroortitsinissat pilersaarutigineqartut aammalu ingerlanneqartut pillugit nassuiaammik tamanut ammasumik suliaqartassapput. Naalakkersuisut nassuiaat Inatsisartunut nassiutissavaat.
§ 27. Naalakkersuisut suliani aalajangiisoqannginnerani, pissutsit inuiaqatigiinnut annertuumik sunniuteqarsinnaasut pillugit Inatsisartuni ataatsimiititaliamut attuumassuteqartumut ilisimatitsisassapput.
Kapitali 5
Aatsitassanut tunngatillugu misissueqqaarnissamut akuersissut
Akuersissut
§ 28. Naalakkersuisut atugassarititaasut erseqqinnerusumik aalajangersarneqartut tunngavigalugit, sumiiffimmut erseqqinnerusumik killissalerneqartumut, aatsitassanut ataatsimut arlalinnulluunniit tunngatillugu misissueqqaarnernik suliaqarnissamut kisermaassisussaatitaanani akuersissummik tunniussisinnaapput.
Pisinnaatitsissummik pigisaqartumut piumasaqaatit
§ 29. § 28 malillugu pisinnaatitsissummik pigisaqartoq akuersissummik tunniussinermi aammalu piffissaq akuersissuteqarfiusoq tamaat aktiaatileqatigiiffittut imaluunniit ingerlatseqatigiiffittut piginneqatigiiffiusutut, Kalaallit Nunaanni angerlarsimaffeqartutut imaluunniit nunami allami angerlarsimaffeqarluni taamaaqataanik aningaasaateqarluni ingerlatseqatigiiffittut, nalunaarsorsimasuussaaq. Ingerlatseqatigiiffik aammattaaq Kalaallit Nunaanni inuussutissarsiortutut nalunaarsorsimassaaq, takuuk Qitiusumik Suliffeqarfinnik Nalunaarsuiffimmi nalunaarsuisarneq pillugu Inatsisartut inatsisaat.
Imm. 2. Pisinnaatitsissummik pigisaqartup akuersissutip tunniunneqarnerani aammalu piffissaq akuersissuteqarfiusoq tamaat § 66 malillugu piumasaqaatit naammassisimassavai.
Imm. 3. Aningaasaateqarluni ingerlatseqatigiiffik nunami allami angerlarsimaffeqartoq, aktiaatileqatigiiffimmut imaluunniit ingerlatseqatigiiffimmut piginneqatigiiffiusumut Kalaallit Nunaanni angerlarsimaffeqartumut, assingunersoq nalornisoqarluni pisoqartillugu, tamatumunnga Naalakkersuisut aalajangiissapput.
Piffissaq akuersissuteqarfiusoq
§ 30. Misissueqqaarnissamut akuersissut ukiut 5-it tikillugit piffissamut akuersissuteqarfiusumut tunniunneqassaaq.
Imm. 2. Imm. 1 malillugu piffissaq akuersissuteqarfiusoq, tamatigut ukiut 5-it tikillugit piffissalerlugu ataasiarluni imaluunniit arlaleriarluni Naalakkersuisunit sivitsorneqarsinnaavoq, taamaattoq takuuk imm. 4.
Imm. 3. Piffissap akuersissuteqarfiusup ataatsimut katillugu ukiunit 10-init sivisunerusumut akuersissuteqarfiusoq piffissalerlugu sivitsorneqarneri tamaasa akuersissummut atugassarititaasut allanngortillugit Naalakkersuisut aalajangersaasinnaapput.
Imm. 4. Misissueqqaarnissamut akuersissummut piffissaq akuersissuteqarfiusoq ataatsimut katillugu ukiunit 15-init sivisunerusinnaanngilaq.
Imm. 5. Aatsitassarsiorluni misissueqqaarnissamut akuersissut atorunnaassaaq, piffissaq akuersissuteqarfiusoq naappat imaluunniit akuersissut atorunnaarpat, Naalakkersuisunit tunuartinneqarpat imaluunniit Naalakkersuisut tamatuminnga akuersissuteqareernerisigut pisinnaatitsissummik pigineqartumiit Naalakkersuisunut utertinneqarpat.
Oqartussat suliarinninneranni aningaasartuutinut matussutissanik akiliutinik, akiliutissanik aamma aningaasartanik akiliineq
§ 31. Naalakkersuisut misissueqqaarnissamut akuersissummik tunineqarnissaq imaluunniit piffissap akuersissuteqarfiusup sivitsorneqarnissaa aamma misissueqqaarnissamut akuersissummik tunineqarnissaq imaluunniit piffissap akuersissuteqarfiusup sivitsorneqarnissaa pillugu qinnuteqaammik tigusaqarnerannut suliarinninnerannullu, misissueqqaarnissamut akuersissummik imaluunniit misissueqqaarnissamut akuersissut malillugu piffissap akuersissuteqarfiusup sivitsorneqarnissaanik qinnuteqartoq akiliummik akiliissasoq, pillugu aalajangersakkanik Naalakkersuisut aalajangersaasinnaapput.
Imm. 2. Pisinnaatitsissummik pigisaqartoq akuersissutip aamma akuersissut malillugu ingerlatassat atuutsiinnarneranut ilaalu ilanngullugu Naalakkersuisunut akiliummik akiliissasoq, misissueqqaarnissamut akuersissummut aalajangersakkanik aamma atugassarititaasunik Naalakkersuisut aalajangersaasinnaapput.
Imm. 3. Akuersissut aamma akuersissut malillugu ingerlatassat pillugit Inatsisartut inatsisaat malillugu suliassanik suliarinninnermut aamma allanik oqartussat suliarinninnerannut atatillugu Naalakkersuisut aningaasartuutaannut matussutissanik aningaasanik pisinnaatitsissummik pigisaqartoq akiliissasoq pillugu aalajangersakkanik atugassarititaasunillu Naalakkersuisut aalajangersaasinnaapput. Naalakkersuisut aningaasat akilernissaat akiliutitut imaluunniit aningaasartuutinik utertitsilluni akiliinertut akilersissinnaavaat.
Ingerlatat pillugit nalunaarusiat, paasissutissanik nalunaarsukkanik misissugassanillu tunniussisarneq aamma isertuussisussaaneq
§ 32. Pisinnaatitsissummik pigisaqartup, takuuk § 28, Naalakkersuisunut tunniutissavai:
1) Akuersissut malillugu misissueqqaarnerit aamma ingerlataqarnerit allat taakkualu inerneri pillugit nalunaarusiaq
2) Misissueqqaarnerup inernerisa aamma taakkunannga paasissutissat nalunaarsukkat misissugassallu assilineri aamma pisinnaatitsissummik pigisaqartup nassuiaaneri, inerniliineri tamatumunngalu inassuteqaatai.
Imm. 2. Paasissutissat Naalakkersuisut imm. 1 naapertorlugu tigusaat, piffissaq akuersissuteqarfiusoq tamaat isertuussaapput. Akuersissut atorunnaarpat, paasissutissat Naalakkersuisunut tunniussinissamut piffissamut killiliussamiit ukiuni 5-ini isertuussaapput.
Imm. 3. Naalakkersuisut nalunaarusiat, misissueqqaarnerit inerneri, paasissutissat nalunaarsukkat, misissugassat aamma nassuiaanerit, inerniliinerit inassuteqaatillu ilaalu ilanngullugit isertuussat pillugit paasissutissat nalinginnaasut, piffissami isertuussiviusussami tamanut saqqummiussinnaavaat. Naalakkersuisut paasissutissanik nalinginnaasunik taamaattunik tamanut saqqummiussinnginnermi, paasissutissat pisinnaatitsissummik pigisaqartumut tusarniaassutigalugit nassiutissavai aammalu minnerpaamik qaammatisiutit malillugit ulluni 14-ini piffissamut naleqquttumik killissaliussap aalajangersagaasup iluani pisinnaatitsissummik pigisaqartoq tassunga oqaaseqaammik nassiussisinnaasoq immaqalu paasissutissanik tamaginnik imaluunniit ilaannik saqqummiussinissamut tunngavilersukkamik akerliliissuteqarsinnaasoq, pisinnaatitsissummik pigisaqartoq paasissutississallugu. Pisinnaatitsissummik pigisaqartoq paasissutissanik tamaginnik imaluunniit ilaannik tamanut saqqummiussinissamut akerliliissummik piffissamut killiliussap iluani nassiussippat, aammalu pisinnaatitsissummik pigisaqartup isertuussinissamik soqutigisaqarnerata mianerinissaa, Naalakkersuisut paasissutissanik pineqartunik tamanut saqqummiussinissamut soqutigisaqarnerannit annertunerusorineqarpat, Naalakkersuisut paasissutissat taakkua tamanut saqqummiutissanngilaat.
Imm. 4. Imm. 2 aamma 3 apeqqutaatinnagit, Naalakkersuisut pisuni tamaginni avatangiisinut paasissutissat aamma avatangiisinut nalunaarusiat, nalinginnaasumik inuiaqatigiinnut soqutiginaatilittut nalilerneqartut, tamanut saqqummersissinnaavaat.
Imm. 5. Piffissaq isertuussiviusoq naappat, pisinnaatitsissummik pigisaqartoq aamma Namminersorlutik Oqartussat nalunaarusiornernut, misissueqqaarnerit inernerinut, paasissutissanut nalunaarsukkanut, misissugassanut aamma nassuiaanernut, inerniliinernut inassuteqaatinullu ilaalu ilanngullugit piginnittussaatitaalissapput aammalu akeqanngitsumik atugassiissutiginissaannut atornissaannullu pisinnaatitaalissallutik.
Imm. 6. Naalakkersuisut pissutsit imm. 1-5-imi taaneqartut pillugit aalajangersakkanik aamma atugassarititaasunik erseqqinnerusunik aalajangersaasinnaapput, ilanngullugit nalunaarusiat ilusaat, imarisaat aamma piffissani aalajangersimasuni tunniussisarnissaq, ingerlatanik aalajangersimasunik suliaqarnermi aammalu pisut imaluunniit pissutsit aalajangersimasut pilertarnerat. Tassunga ilanngullugu Naalakkersuisut ingerlatat aalajangersimasut, inerneri, pisut pissutsillu pillugit paasissutissanik nalinginnaasunik tamanut saqqummiinissamut periarfissaqarnerat pillugu aalajangersakkanik atugassarititaasunillu aalajangersaasinnaapput.
Akuersissut aamma ingerlatassat pillugit aalajangersakkanik aamma atugassarititaasunik Naalakkersuisut aalajangersaasarnerat
§ 33. Naalakkersuisut akuersissut aamma akuersissut malillugu ingerlatat § 1 malillugu Inatsisartut inatsisaata siunertaanut aamma Inatsisartut inatsisaanni aalajangersakkanut allanut naapertuuttumik, pisinnaatitsissummik pigisaqartup Kalaallit Nunaanni inatsisinik naammassinninnissaa, Namminersorlutik Oqartussat pisinnaatitaaffii aningaasaqarnikkullu soqutigisai aammalu pisinnaatitsissummik pigisaqartup pisinnaatitaaffii qulakkeerniarlugit, misissueqqaarnissamut akuersissummut aalajangersakkanik aamma atugassarititaasunik aalajangersaasinnaapput.
Kapitali 6
Aatsitassarsiorluni misissuinissamut akuersissut
Akuersissut
§ 34. Naalakkersuisut sumiiffimmut erseqqinnerusumik killissalerneqartumut atugassarititaasut erseqqinnerusumik aalajangersarneqartut tunngavigalugit kisermaassisussaatitaalluni aatsitassanik ataatsimik arlalinnilluunniit aatsitassarsiorluni misissuinissamut akuersissummik tunniussisinnaapput.
§ 35. Qinnuteqartoq ujaasinissamik akuersissummik § 34-i naapertorlugu nalunaarfiginnginnerani, Naalakkersuisut qinnuteqaat inuiaqatigiinnut ulluni 21-ni tusarniaassutigisassanngortissavaat.
Imm. 2. Tusarniaanermi piffissaq imm. 1-i naapertorlugu, immikkut pisuni, ulluni 21-ni sivitsorneqarsinnaavoq.
Pisinnaatitsissummik pigisaqartumut piumasaqaatit
§ 36. § 34 malillugu pisinnaatitsissummik pigisaqartup akuersissutip tunniunneqarnerani aammalu piffissaq akuersissuteqarfiusoq tamaat aktiaatileqatigiiffittut imaluunniit ingerlatseqatigiiffittut piginneqatigiiffittut, Kalaallit Nunaanni angerlarsimaffeqartutut imaluunniit aningaasaateqarluni ingerlatseqatigiiffittut taamaaqataatut nunami allami angerlarsimaffeqartutut, nalunaarsorsimassaaq. Ingerlatseqatigiiffik aammattaaq Kalaallit Nunaanni inuussutissarsiortutut nalunaarsorsimassaaq, takuuk Qitiusumik Suliffeqarfinnik Nalunaarsuiffimmi nalunaarsuisarneq pillugu Inatsisartut inatsisaat.
Imm. 2. Aningaasaateqarluni ingerlatseqatigiiffik nunami allami angerlarsimaffeqartoq, aktiaatileqatigiiffimmut imaluunniit ingerlatseqatigiiffimmut piginneqatigiiffiusumut Kalaallit Nunaanni angerlarsimaffeqartumut, takuuk imm. 1, naapertuunnersoq nalornisoqartillugu, Naalakkersuisut tamatumunnga aalajangiissapput.
Piffissaq akuersissuteqarfiusoq
§ 37. Aatsitassarsiorluni misissuinissamut akuersissut piffissamut akuersissuteqarfiusumut ukiunut 5-inut tunniunneqassaaq.
Imm. 2. Imm. 1 malillugu ukiuni 5-ini piffissaq akuersissuteqarfiusoq Naalakkersuisut ataasiarlutik arlaleriarlutilluunniit sivitsorsinnaavaat. Piffissaq akuersissuteqarfiusoq siullermik ukiunik 5-inik piffissalerlugu sivitsorneqassaaq. Tamatuma kingorna piffissaq akuersissuteqarfiusoq tamatigut ukiunik 3-nik piffissalerlugu sivitsorneqartassaaq. Pisinnaatitsissummik pigisaqartup imm. 1 malillugu ukiuni 5-ini piffissami akuersissuteqarfioqqaartumi akuersissut aamma akuersissut malillugu ingerlatat pillugit pisussaaffini tamaasa naammassisimappagit, pisinnaatitsissummik pigisaqartoq ukiunik 5-inik piffissalerlugu piffissap akuersissuteqarfiusup siullermeertumik sivitsornissaanut pisinnaatitaassaaq. Pisinnaatitsissummik pigisaqartup imm. 2 manna malillugu ukiuni 5-ini imaluunniit ukiuni 3-ini piffissap akuersissuteqarfiusup sivitsorneqarfiani akuersissut aamma akuersissut malillugu ingerlatat pillugit pisussaaffiit tamaasa naammassisimappagit, Naalakkersuisut piffissaq akuersissuteqarfiusoq ukiunik 3-nik piffissalerlugu sivitsorsinnaavaat.
Imm. 3. Piffissap akuersissuteqarfiusup ukiunit 10-init ataatsimut katillugu sivisunerusumik akuersissuteqarfiusoq piffissalerlugu sivitsorneqarnerini tamaginni, akuersissummut atugassarititaasunik allanngortinneqartunik Naalakkersuisut aalajangersaasinnaapput.
Imm. 4. Aatsitassarsiorluni misissuinissamut akuersissummut piffissaq akuersissuteqarfiusoq ataatsimut katillugit ukiunit 22-init sivisunerusinnaanngilaq.
Imm. 5. Aatsitassarsiorluni misissuinissamut akuersissut atorunnaassaaq, piffissaq akuersissuteqarfiusoq naappat imaluunniit atorunnaarpat, Naalakkersuisunit tunuartinneqarpat imaluunniit Naalakkersuisut tamatuminnga akuersissuteqareernerisigut pisinnaatitsissummik pigineqartumiit Naalakkersuisunut utertinneqarpat.
Oqartussat suliarinninneranni aningaasartuutinut matussutissanik akiliutinik, akiliutissanik aamma aningaasanik akiliinerit, aatsitassarsiorluni misissuinermut pisussaaffiit
§ 38. Naalakkersuisut aatsitassarsiorluni misissuinissamut akuersissummik tunineqarnissamut imaluunniit aatsitassarsiorluni misissuinissamut akuersissut malillugu piffissap akuersissuteqarfiusup sivitsorneqarnissaanik aamma aatsitassarsiorluni misissuinissamut akuersissummik imaluunniit piffissap akuersissuteqarfiusup sivitsorneqarnissaanik tunineqarnissamut qinnuteqaammik tigusaqarnerannut suliarinninnerannullu akiliummik, aatsitassarsiorluni misissuinissamut akuersissummik imaluunniit piffissap akuersissuteqarfiusup sivitsorneqarnissaanik qinnuteqartoq akiliissasoq pillugu aalajangersakkanik Naalakkersuisut aalajangersaasinnaapput.
Imm. 2. Pisinnaatitsissummik pigisaqartup aatsitassarsiorluni misissuinissamut pisussaaffini naammassisimanngippagit, pisinnaatitsissummik pigisaqartup aatsitassarsiorluni misissuinissamut pisussaaffii aamma aningaasanik Naalakkersuisunut akiliisarneq pillugit aatsitassarsiorluni misissuinissamut akuersissummut aalajangersakkanik imaluunniit atugassarititaasunik Naalakkersuisut aalajangersaassapput.
Imm. 3. Pisinnaatitsissummik pigisaqartoq akuersissutip aamma akuersissut malillugu ingerlatassat atuutsiinnarneranut ilaalu ilanngullugu Naalakkersuisunut akiliummik akiliissasoq, pillugu aatsitassarsiorluni misissuinissamut akuersissummut aalajangersakkanik aamma atugassarititaasunik Naalakkersuisut aalajangersaasinnaapput.
Imm. 4. Akuersissut aamma akuersissut malillugu ingerlatassat pillugit Inatsisartut inatsisaat malillugu suliassanik suliarinninnermut aamma allanik oqartussat suliarinninnerannut atatillugu Naalakkersuisut aningaasartuutaannut matussutissanik aningaasanik pisinnaatitsissummik pigisaqartoq akiliissasoq pillugu aalajangersakkanik atugassarititaasunillu Naalakkersuisut aalajangersaasinnaapput. Naalakkersuisut aningaasat akilernissaat akiliutitut imaluunniit aningaasartuutinik utertitsilluni akiliinertut akilersissinnaavaat.
Ingerlatat pillugit nalunaarusiat, paasissutissanik nalunaarsukkanik misissugassanillu tunniussisarneq aamma isertuussinissaq
§ 39. Pisinnaatitsissummik pigisaqartup Naalakkersuisunut tunniutissavai:
1) Aatsitassarsiorluni misissuineq aamma akuersissut malillugu ingerlataqarnerit allat taakkualu inerneri pillugit nalunaarusiaq.
2) Aatsitassarsiorluni misissuinerup inernerisa aamma taakkununnga paasissutissat nalunaarsukkat misissugassallu assilineri aamma pisinnaatitsissummik pigisaqartup nassuiaaneri, inerniliussat tamatumunngalu inassuteqaatit.
Imm. 2. Imm. 1 naapertorlugu paasissutissat Naalakkersuisut tigusaat isertuussaapput. Piffissaq isertuussiviusussaq Naalakkersuisunut tunniussinissamut piffissamut killiliussamiit ukiunik 5-inik sivisussuseqarpoq. Taamaattoq pisuni tamaginni akuersissutip atorunnaarnerani isertuussinissaq atorunnaassaaq.
Imm. 3. Naalakkersuisut nalunaarusiornerit, aatsitassarsiorluni misissuinerit inerneri, paasissutissat nalunaarsukkat, misissugassat aamma nassuiaanerit, inerniliinerit inassuteqaatillu ilaalu ilanngullugit isertuussat pillugit paasissutissat nalinginnaasut piffissami isertuussiviusumi tamanut saqqummersissinnaavaat. Naalakkersuisut paasissutissanik nalinginnaasunik taamaattunik tamanut saqqummiussinnginnermi, paasissutissat pisinnaatitsissummik pigisaqartumut nassiutissavai aammalu minnerpaamik qaammatisiutit malillugit ulluni 14-ini piffissamut naleqquttumik killissaliussap aalajangersagaasup iluani pisinnaatitsissummik pigisaqartoq tassunga oqaaseqaammik nassiussisinnaasoq immaqalu paasissutissanik tamaginnik imaluunniit ilaannik saqqummiussinissamut tunngavilersukkamik akerliliissuteqarsinnaasoq, pisinnaatitsissummik pigisaqartoq paasissutississallugu. Pisinnaatitsissummik pigisaqartoq paasissutissanik tamaginnik imaluunniit ilaannik tamanut saqqummiussinissamut akerliliissummik piffissamut killiliussap iluani nassiussippat, aammalu pisinnaatitsissummik pigisaqartup isertuussinissamik soqutigisaqarnerata mianerinissaa, Naalakkersuisut paasissutissanik pineqartunik tamanut saqqummiussinissamut soqutigisaqarnerannit annertunerusorineqarpat, Naalakkersuisut paasissutissat taakkua tamanut saqqummiutissanngilaat.
Imm. 4. Imm. 2 aamma 3 apeqqutaatinnagit, Naalakkersuisut pisuni tamaginni avatangiisinut paasissutissat aamma avatangiisinut nalunaarusiat, nalinginnaasumik inuiaqatigiinnut soqutiginaatilittut nalilerneqartut, tamanut saqqummersissinnaavaat.
Imm. 5. Piffissaq isertuussiviusoq naappat, pisinnaatitsissummik pigisaqartoq aamma Namminersorlutik Oqartussat nalunaarusiornernik, aatsitassarsiorluni misissuinerit inernerinik, paasissutissanik nalunaarsukkanik, misissugassanik aamma nassuiaanernik, inerniliinernik inassuteqaatinillu ilaalu ilanngullugit tunniunneqartunik piginnittussaatitaalissapput aammalu killilersorneqanngitsumik atugassiisinnaalissallutik atuisinnaatitaalissallutillu.
Imm. 6. Naalakkersuisut pissutsit imm. 1-5-imi taaneqartut pillugit aalajangersakkanik atugassarititaasunillu erseqqinnerusunik aalajangersaasinnaapput, ilanngullugit nalunaarusiat ilusaat, imai aamma piffissani aalajangersimasuni tunniussisarneq, ingerlatanik aalajangersimasunik suliaqarnermi aamma pisunik imaluunniit pissutsinik aalajangersimasunik pisoqarnera. Ilanngullugu Naalakkersuisut ingerlatat, pisut aamma pissutsit aalajangersimasut pillugit nalinginnaasunik paasissutissanik tamanut saqqummiinissaannut periarfissaqarnerat pillugu aalajangersakkanik atugassarititaasunillu erseqqinnerusunik Naalakkersuisut aalajangersaasinnaapput.
Akuersissut aamma ingerlatassat pillugit aalajangersakkanik aamma atugassarititaasunik Naalakkersuisut aalajangersaasarnerat
§ 40. Naalakkersuisut akuersissut aamma akuersissut malillugu ingerlatat § 1 malillugu Inatsisartut inatsisaata siunertaanut aamma Inatsisartut inatsisaanni aalajangersakkanut allanut naapertuuttumik, pisinnaatitsissummik pigisaqartup Kalaallit Nunaanni inatsisinik naammassinninnissaa, Namminersorlutik Oqartussat pisinnaatitaaffii aningaasaqarnikkullu soqutigisai aammalu pisinnaatitsissummik pigisaqartup pisinnaatitaaffii qulakkeerniarlugit, aatsitassarsiorluni misissuinissamut akuersissummut aalajangersakkanik aamma atugassarititaasunik aalajangersaasinnaapput.
Kapitali 7
Aatsitassanik piiaanissamut akuersissut
Akuersissut
§ 41. Aatsitassarsiorluni misissuinissamut akuersissut malillugu pisinnaatitsissummik pigisaqartoq § 34 malillugu aatsitassanik piiarneqarsinnaasunik pisinnaatitsissummik pigisaqartup piiarniagaannik peqarfimmik paasinarsisitsisimappat killissalersuisimallunilu, aammalu aatsitassarsiorluni misissuinissamut akuersissut aamma akuersissut malillugu ingerlataqarnerit pillugit pisussaaffini tamaasa naammassisimallugit, pisinnaatitsissummik pigisaqartoq Inatsisartut inatsisaanni aalajangersakkat aamma tamatumunnga aalajangersakkat aamma atugassarititaasut allat malillugit aatsitassanik piiaanissamut akuersissummik pisinnaatitaavoq.
Imm. 2. Imm. 1-imi piumasaqaatit naammassineqarsimanersut Naalakkersuisut aalajangiissapput.
§ 42. Kisermaassisussaatitaalluni annikitsumik aatsitassarsiorluni misissuinissamut akuersissut malillugu pisinnaatitsissummik pigisaqartup aamma kisermaassisussaatitaalluni annikitsumik aatsitassanik piiaanerup, aatsitassanik piiarneqarsinnaasunik peqarfik pisinnaatitsissummik pigisaqartup piiaaviginiagaa, paasinarsisissimappagu killissalersorsimallugulu, aammalu annikitsumik aatsitassarsiornissamut akuersissummut aamma akuersissut malillugu ingerlatassanut tunngatillugu pisussaaffiit tamaasa naammassisimappagit, pisinnaatitsissummik pigisaqartoq Inatsisartut inatsisaanni matumani aalajangersakkat aamma tamatumunnga aalajangersakkat aamma atugassarititaasut allat malillugit aatsitassanik piiaanissamut akuersissummik tunineqarnissamut pisinnaatitaavoq.
Imm. 2. Imm. 1-imi piumasaqaatit naammassineqarsimanersut Naalakkersuisut aalajangiissapput.
§ 43. Naalakkersuisut sumiiffimmut erseqqinnerusumik killissalersorneqartumut, atugassarititaasut erseqqinnerusumik aalajangersarneqartut naapertorlugit, aatsitassamik ataatsimik arlalinnilluunniit piiaanissamut kisermaassisussaatitaalluni akuersissummik tunniussisinnaapput.
Imm. 2. §§ 41-42 malillugu pisinnaatitsissummik pigisaqartoq piiaanissamut akuersissummik tunineqarnissamik pisinnaatitaappat aammalu Naalakkersuisut tamatuminnga qinnuigalugit, aatsitassarsiorluni misissuinissamut akuersissut imaluunniit annikitsumik aatsitassarsiornissamut akuersissut malillugu pisinnaatitsissummik pigisaqartumut piiaanissamut akuersissummik Naalakkersuisut tunniussissapput.
Imm. 3. Pisuni imm. 2-mi pineqartunut ilaasuni, aatsitassarsiorluni misissuinissamut akuersissut imaluunniit annikitsumik aatsitassarsiornissamut akuersissut malillugu pisinnaatitsissummik pigisaqartup tamanna qinnutigippagu, aammalu ingerlatseqatigiiffiup allap taassuma piiaanissamut akuersissut malillugu ingerlatseqatigiiffimmut pisinnaatitsissummik pigisaqartumut piumasaqaatit naammassisimappagit, Naalakkersuisut, ingerlatseqatigiiffimmut allamut, aatsitassarsiorluni misissuinissamut akuersissut imaluunniit annikitsumik aatsitassarsiornissamut akuersissut malillugu pisinnaatitsissummik pigisaqartumit allaanerusumut, piiaanissamut akuersissut tunniutissavaa, takuuk §§ 45-46 aamma 67.
Imm. 4. Naalakkersuisut imaluunniit suleqatigisap allap sumiiffimmi aalajangersimasumi aatsitassanik piiarneqarsinnaasunik peqarfik, piiaanissamut akuersissut malillugu pisinnaatitsissummik pigisaqartup piiarsinnaasaa, paasinarsisissimappassuk killissalersorsimallugulu, pisumi imm. 2-mi pineqartunut ilaanngitsumi Naalakkersuisut piiaanissamut akuersissummik tunniussisinnaapput.
Imm. 5. Aatsitassat piiaavigineqarsinnaasutut paasinarsisinneqarsimasut killissalersorneqarsimasullu piiaanissamut akuersissummi pineqartunut ilaatinneqarput.
§ 44. §§ 41-43 malillugu piiaanissamut akuersissummik tunniunneqarsinnaalinnginnerani, qinnuteqartoq suliassamut suliakkiissutinut najoqqutassamik Naalakkersuisunut nassiullugu nalunaarutigineqartussamik, suliaqassaaq.
Imm. 2. Suliakkiissutinut najoqqutassaq piiaanissamut akuersissutip tunniunneqarsinnaalinnginnerani minnerpaamik qaammatisiutit malillugit ulluni 35-ini tamanut ammasumik tusarniaassutigineqassaaq. Qinnuteqartoq § 106 malillugu inuiaqatigiinnut tunngasut pillugit suliassamut nassuiaammut tamanut ammasumik piareersaataasumik tusarniaassaaq imaluunniit avatangiisinut tunngasut pillugit suliassamut nassuiaammut tamanut ammasumik piareersaataasumik tusarniaassalluni, piareersaataasumik tusarniaaneq imaluunniit tusarniaanerit taakkua sapinngisamik suliakkiissutinut najoqqutassamut tunngatillugu tusarniaanernut peqatigitillugu ingerlanneqassapput.
Imm. 3. Imm. 2 malillugu suliakkiissutinut najoqqutassaq tusarniaaneq siusinnerpaamik piiaanissamut akuersissutip tunniunneqannginnerani qaammatit 24-t sioqqullugit naammassereersimassaaq.
Imm. 4 Imm. 3-mi piffissamut killiliussap saneqqunneqarnissaa, pisuni immikkuullarissuni Naalakkersuisut akuerisinnaavaat.
Imm. 5. Naalakkersuisut suliassamut suliakkiissutinut najoqqutassap imarisai aammalu tusarniaanerup ingerlanneqartarnera pillugit aalajangersakkanik aamma atugassarititaasunik erseqqinnerusunik aalajangersaasinnaapput.
Pisinnaatitsissummik pigisaqartumut piumasaqaatit
§ 45. Piiaanissamut akuersissut malillugu pisinnaatitsissummik pigisaqartoq Kalaallit Nunaanni angerlarsimaffeqarluni aktiaatileqatigiiffittut nalunaarsorsimasuussaaq.
Imm. 2. Ingerlatseqatigiiffiup siulersuisui Kalaallit Nunaanni inissisimassapput.
Imm. 3. Pisinnaatitsissummik pigisaqartoq piffissami piiaanissamut akuersissummik tunniussinerup kingorna qaammatit 24-t tikillugit imm. 2-mi piumasaqaatinik naammassinninnissamik pisussaatinneqassanngitsoq, Naalakkersuisut akuerisinnaavaat.
§ 46. Aktiaatileqatigiiffik piiaanissamut akuersissut malillugu pisinnaatitsissummik pigisaqartuusoq, akuersissutit Inatsisartut inatsisaat malillugu tunniunneqartut malillugit aatsaat ingerlatanik suliaqarnermillu suliaqaqqusaavoq aammalu siusinnerusukkut suliaqarsimassalluni.
Imm. 2. Ataatsimooqatigiilluni akileraaruserneqarnissaq pinngitsaaliissutaasimanngippat, aktiaatileqatigiiffik ingerlatseqatigiiffiit allat ataatsimooqatigalugit akileraaruserneqassanngilaq.
Imm. 3. Aktiaatileqatigiiffik nalinginnaasumik suliffissuarmit aktiaatileqatigiiffiup ilaaffigisaanit annikinnerusumik aningaasanngortitsivigineqarsimassanngilaq. Taamaattoq aktiaatileqatigiiffiup avataaneersut aningaasaataasa (akiitsut) aktiaatileqatigiiffiup nammineq aningaasaataannit naleqqiussineq 2:1 angullugu tamatigut annertunerusinnaapput, tassa imaappoq aktiaatileqatigiiffiup avataaneersut aningaasaatai tamatigut aktiaatileqatigiiffiup nammineq aningaasaataannit 200 procentitut annertussusilimmik aningaasartaqaqqusaapput.
Imm. 4. Aktiaatileqatigiiffik nalinginnaasumik naalakkersuinermut attuumassuteqanngitsumik akigititaqarluni aammalu atugassarititaasut naalakkersuinermut attuumassuteqanngitsut, illuatungeriit imminnut attuumassuteqanngitsut, suliffissuarmi ataatsimi ingerlatseqatigiiffiunngitsut, akornanni niuernermi atorneqartartut, tunngavigalugit iliuuseqartassaaq.
Piffissaq akuersissuteqarfiusoq
§ 47. En Piffissaq akuersissuteqarfiusoq sivikinnerussasoq tamatumunnga aalajangersakkani imaluunniit atugassarititaasuni akuersissummi aalajangersaasoqarsimanngippat, piiaanissamut akuersissut ukiuni 30-ini akuersissuteqarfiusoq piffissalerlugu tunniunneqassaaq.
Imm. 2. Imm. 1 malillugu piffissaq akuersissuteqarfiusoq Naalakkersuisunit ataasiarluni arlaleriarluniluunniit sivitsorneqarsinnaavoq. Piffissaq akuersissuteqarfiusoq taamaallaat ukiut 20-it tikillugit piffissalerlugu sivitsorneqarsinnaavoq, taamaattoq takuuk imm. 5.
Imm. 3. Pisinnaatitsissummik pigisaqartup imm. 1 malillugu piffissami akuersissuteqarfioqqaartumi akuersissut, aamma akuersissut malillugu ingerlatassat, pillugit pisussaaffini tamaasa naammassisimappagit aammalu aatsitassarsiornissamut pilersaarummi Naalakkersuisut akuerisaanni naatsorsuutigineqartutut piiaanermik ingerlatassat suliarineqarsimappata, pisinnaatitsissummik pigisaqartoq aatsitassanik peqarfimmik piiaarneqarsinnaasumik, pisinnaatitsissummik pigisaqartup piffissami akuersissuteqarfiusumi sivitsorneqartumi piiarniagaanik, paasinarsisitsisimallunilu killissalersuisimappat, pisinnaatitsissummik pigisaqartoq piffissap akuersissuteqarfiusup sivitsorneqarnissaanut pisinnaatitaavoq.
Imm. 4. Piffissap akuersissuteqarfiusup piffissamit akuersissuteqarfiusumit ataatsimut katillugu ukiunit 40-init sivisunerusumut piffissap akuersissuteqarfiusup sivitsorneqarneri tamaasa, akuersissummut atugassarititaasut allanngortillugit Naalakkersuisut aalajangersaasinnaapput, ilanngullugit § 48 malillugu sumiiffimmik akuersissuteqarfiusumik annikillisitsinissaq pillugu atugassarititaasut.
Imm. 5. Piiaanissamut akuersissummut piffissaq akuersissuteqarfiusoq tamarmiusoq ukiunit 50-init sivisunerusinnaanngilaq.
Imm. 6. Piffissaq akuersissuteqarfiusoq naappat imaluunniit akuersissut atorunnaarpat, Naalakkersuisunit tunuartinneqarpat imaluunniit Naalakkersuisut tamatumunnga akuersissuteqareerneranni pisinnaatitsissummik pigisaqartumit Naalakkersuisunut utertinneqarpat, piiaanissamut akuersissut atorunnaassaaq.
Sumiiffik akuersissuteqarfiusoq
§ 48. Piiaanissamut akuersissut sumiiffimmut akuersissuteqarfiusumut Naalakkersuisunit aalajangersarneqartumut, tunniunneqassaaq.
Imm. 2. Piiaanissamut akuersissut malillugu pisinnaatitsissummik pigisaqartup tamatumunnga qinnuteqarnera malillugu, piiaanissamut akuersissut malillugu sumiiffik akuersissuteqarfiusoq, sumiiffik aatsitassarsiorluni misissuinissamut akuersissut malillugu pisinnaatitsissummik pigisaqartup aatsitassanik peqarfittut piiarneqarsinnaasutut paasinarsisissimasaa killissalersorsimasaalu, pisinnaatitsissummik pigisaqartup piiaaviginiagaa, ilaatilerlugu annertusitinneqarnissaa pillugu atugassarititaasunik ilaqartumik akuersissummut tapiliussamik Naalakkersuisut tunniussisinnaapput. Naalakkersuisut akuersissummut tapiliussami ilaatigut pissutsit §§ 49, imm. 3-mi aamma §§ 51-56-imi ilaatinneqartut pillugit atugassarititaasunik aalajangersaasinnaapput.
Piffissamut killigititat pillugit aalajangersakkanik aamma atugassarititaasunik Naalakkersuisut aalajangersaasarnerat
§ 49. Pisinnaatitsissummik pigisaqartoq piffissamut killiliussap naleqquttumik erseqqinnerusumik aalajangersagaasup iluani §§ 77 aamma 80 aamma tamatumunnga aalajangersakkat aamma atugassarititaasut allat malillugit aatsitassarsiorfimmut pilersaarummik aamma matusinissamut pilersaarummik tamakkiisumik Naalakkersuisunut tunniussisimassasoq, akuersissummik tunniussinissamut akuersissummillu peqaannarnissamut piumasaqaataasoq pillugu piiaanissamut akuersissummut atugassarititaasunik Naalakkersuisut aalajangersaassapput. Aatsitassarsiorfimmut pilersaarummik aamma matusinissamut pilersaarummik tamakkiisumik tunniussinissamut piffissamut killiliussaq, piiaanissamut akuersissutip tunniunneqarnerata kingorna ukiunit 4-nit kingusinneroqqusaassanngilaq.
Imm. 2. Pisinnaatitsissummik pigisaqartoq imm. 1 malillugu piffissamut killiliussap aalajangersagaasup iluani aatsitassarsiorfimmut pilersaarummik aamma matusinissamut pilersaarummik tamakkiisumik tunniussisimanngippat, pisinnaatitsissummik pigisaqartoq tamanna tikitsinnagu piffissamut killissaliussaq kinguartinneqartoq nalunaarfigineqarsimanngippat, Naalakkersuisut piffissamut killiliussap naanerani piiaanissamut akuersissut atorunnaassaaq.
Imm. 3. Pissutsinut piiaanermi ingerlatassat aamma akuersissut malillugu ingerlatassat allat ingerlanneqarnissaannut annertuumik pingaaruteqartunut piffissanut killissaliussat pillugit piiaanissamut akuersissummut atugassarititaasunik Naalakkersuisut aalajangersaasinnaapput. Piffissamut killiliussaq imaluunniit piffissamut killiliussamut sivitsuineq malinneqanngippat, akuersissut atorunnaassasoq imaluunniit tunuartinneqassasoq pillugu atugassarititaasunik Naalakkersuisut aalajangersaasinnaapput imaluunniit aalajangiisinnaallutik.
Ingerlatassanik suliaqarneq ilaalu ilanngullugit
§ 50. Piiaanissamut akuersissut malillugu pisinnaatitsissummik pigisaqartoq aatsitassarsiorluni misissuinermik aamma ingerlatassanik tamatumunnga atasunik suliaqarnissamut pisinnaatitaavoq.
Imm. 2. § 39-mi aalajangersakkat, imm. 1 malillugu aatsitassarsiorluni misissuinermut taamaaqataanik atuupput.
Imm. 3. Piiaanissamut akuersissummut sumiiffimmi akuersissuteqarfiusumi akuersissut malillugu pisinnaatitsissummik pigisaqartup saniatigut allat Inatsisartut inatsisaat imaluunniit najukkami aatsitassarsiorluni ingerlatassat malillugit misissueqqaarnissamut, aatsitassarsiorluni misissuinissamut imaluunniit aatsitassanik piiaanissamut akuersissut malillugu ingerlatassanik suliaqaqqusaanngillat.
Oqartussat suliarinninneranni aningaasartuutinik matussutissanik akiliutinik, akiliutissanik aamma aningaasartanik akiliineq
§ 51. Piiaanissamut akuersissummik imaluunniit piiaanissamut akuersissut malillugu piffissap akuersissuteqarfiusup sivitsorneqarnissaanik qinnuteqartoq Naalakkersuisunut akiliummik akiliissasoq pillugu aalajangersakkanik aamma piiaanissamut akuersissummut atugassarititaasunik Naalakkersuisut aalajangersaasinnaapput:
1) Naalakkersuisut piiaanissamut akuersissummik tunineqarnissamik aammalu piiaanissamut akuersissummik tunineqarnissamik qinnuteqaammik tigusaqarnerannut suliarinninnerannullu,
2) piiaanissamut akuersissut malillugu piffissap akuersissuteqarfiusup sivitsorneqarneranut,
3) piiaanissamut akuersissummik tunniussinermi, imaluunniit
4) piiaanissamut akuersissut malillugu piffissap akuersissuteqarfiusup sivitsorneqarnerani.
Imm. 2. Pisinnaatitsissummik pigisaqartoq akuersissutip aamma akuersissut malillugu ingerlatassat atuutsiinnarneranut ilaalu ilanngullugu Naalakkersuisunut akiliummik akiliissasoq, pillugu aalajangersakkanik imaluunniit piiaanissamut akuersissummut atugassarititaasunik Naalakkersuisut aalajangersaassapput. Pisinnaatitsissummik pigisaqartoq akiliutinik makkuninnga ataatsimik arlalinnilluunniit akiliissasoq pillugu aalajangersakkanik imaluunniit atugassarititaasunik Naalakkersuisut aalajangersaasinnaapput:
1) Aatsitassat piiarneqartut tunngavigalugit naatsorsorneqarluni royalty-tut ilusilik akiliutissaq (tunisassiornermut royalty), ilanngullugu assersuutigalugu oqimaassusaat (oqimaassutsimut royalty) imaluunniit imaqqortussusaat (annertussutsimut royalty).
2) Aatsitassat piiarneqartut tunisinermut akiat imaluunniit tunisinermi allatut naleqarnera tunngavigalugu naatsorsorneqarluni akitsuutitut ilusilik akiliut (tunisinermut royalty).
3) Pisinnaatitsissummik pigisaqartup suliaqarnerani akuersissummi ilaatinneqartumi aningaasaqarnikkut pissarsiat ilaattut ilusilik akiliut (pissarsianut akitsuut).
Imm. 3. Imm. 2 malillugu pisinnaatitsissummik pigisaqartup Naalakkersuisunut akiliutissaanik Naalakkersuisut aalajangersaanerminni, tamatuminnga suliaqarneq akiliuteqartinneqartussaappat (akitsuutit), minnerpaamik akileraarusiinertut nammagaasiitigippat, aammalu akiliutissaq (akitsuutit) Kalaallit Nunaanni Namminersorneq pillugu inatsimmi § 7-imi pineqartunut tamakkiisumik ilaatinneqarpat, pisinnaatitsissummik pigisaqartoq suliaminut akuersissummi pineqartunut ilaasunut akileraaruserneqannginnissaa Naalakkersuisut akuerisinnaavaa.
Imm. 4. Aatsitassarsiorluni misissuinissamut akuersissut, Inatsisartut inatsisaasa matuma atuutilinnginnerani tunniunneqarsimasoq, tunngavigalugu piiaanissamut akuersissummik tunniussisoqarpat, takuuk § 41, imm. 1 aamma § 43, imm. 2, aatsitassarsiorluni misissuinissamut akuersissummi aalajangersakkani imaluunniit atugassarititaasuni tamanna allassimappat, imaluunniit imm. 3, imaluunniit Kalaallit Nunaanni akileraartarnermut inatsisini maleruagassaq taamaaqataa, pisinnaatitsissummik pigisaqartup suliaqarneranut piiaanissamut akuersissummi pineqartunut ilaasumut, tamakkiisumik ilaannaasumilluunniit akileraaruserneqannginnissaata akuersissuteqarfigineqarneranut atorneqarpat, aatsaat pisinnaatitsissummik pigisaqartoq Naalakkersuisunut akiliutissamik akiliissasoq, takuuk imm. 2, pillugu Naalakkersuisut aalajangersaasinnaapput.
Imm. 5. Akuersissut aamma akuersissut malillugu ingerlatassat pillugit Inatsisartut inatsisaat malillugu suliassanik suliarinninnermut aamma allanik oqartussat suliarinninnerannut atatillugu Naalakkersuisut aningaasartuutaannut matussutissanik aningaasanik, kiisalu aatsitassarsiornermut suliassaqarfiup iluani Naalakkersuisut sulisuisa ilinniartitaanerannut piginnaanngorsaarnerannullu aningaasartuutinik, pisinnaatitsissummik pigisaqartoq Naalakkersuisunut akiliissaaq. Naalakkersuisut aningaasat akilernissaat akiliutitut imaluunniit aningaasartuutinik utertitsilluni akiliinertut akilersissinnaavaat. Naalakkersuisut tamatumunnga aalajangersakkanik imaluunniit atugassarititaasunik erseqqinnerusunik aalajangersaassapput.
Pisinnaatitsissummik pigisaqartup sulisartunik nunaqavissunik sulisoqartarnera aamma nioqqutissanik sullissinernillu pilersuisussanik nunaqavissunik atuisarnera
§ 52. Aatsitassanik piaanissamik akuersissummi aalajangersarneqassaaq, qanoq annertutigisumik pisinnaatitaaffeqartoq kalaallinik sulisoqarnissaa. Suliffeqarfiup pisariaqartitaatut annertutigisumik, akuersissutaateqartoq sulisunik nunanit allanneersunik Kalaallit Nunaaninngaaneersuniinngitsunik sulisoqarsinnaavoq, imaakkaanngat assinganik suliaqarsinnaasut piukkunnaateqartut Kalaallit Nunaanniinngippata periarfissaqanngippatalu.
Imm. 2. Aatsitassanik piianissamut akuersissummi aalajangersarneqassaaq, akuersissummik pigisaqartup suliffeqarfiit Kalaallit Nunaanneersut suliariumannittussarsiornermi, pilersuinermi, kiffartuussinermilu qanoq annertutigisumik atussanerai. Suliffeqarfiit Kalaallit Nunaaneersut teknik-ikkut niueqatigiinnnikkullu unammillersinnaanngippata, suliffeqarfiit allat atorneqarsinnaapput.
Pisinnaatitsissummik pigisaqartup aatsitassanik piiarneqartunik suliarinnittarnera
§ 53. Akuersissummi § 16 naapertorlugu aalajangersarsinnaavoq, akuersissummik pigisaqartup qanoq annertutigisumik aatsitassanik Kalaallit Nunaanniittunik suliareqqaarsinnaagai. Kalaallit Nunaata avataani suliareqqaarinnittoqarsinnaavoq, Kalaallit Nunaani suliareqqaarinninneq akissaajaataanerussappat akornuteqassappalluunnit.
Pisinnaatitsissummik pigisaqartup aatsitassanik piiarneqartunik uninngasuuteqarnera aamma inunnut nunaqavissunut tunisinera
§ 54. Pisinnaatitsissummik pigisaqartup aatsitassat Kalaallit Nunaanni piiarneqartut uninngasuutigissagai aammalu ingerlatseqatigiiffinnut Kalaallit Nunaanni angerlarsimaffeqartunut imaluunniit inunnut Kalaallit Nunaanni aalajangersimasumik najugaqartunut tamakkiisumillu akileraartussaatitaasunut tuniniassagai, pillugu aalajangersakkanik aamma piiaanissamut akuersissummut atugassarititaasunik Naalakkersuisut aalajangersaasinnaapput. Ingerlatseqatigiiffiit Kalaallit Nunaanni angerlarsimaffeqartut, imaluunniit inuit Kalaallit Nunaanni aalajangersimasumik najugaqartut tamakkiisumillu akileraartussaatitaasut aatsitassat nammineerlutik suliareqqinniarpatigit imaluunniit allatut Kalaallit Nunaanni inuussutissarsiornermut aatsitassat atorniarpatigit, aatsaat tamatumunnga piumasaqaatinik Naalakkersuisut aalajangersaasinnaapput.
Imm. 2. Pisinnaatitsissummik pigisaqartup aatsitassanik tunisinera, takuuk imm. 1, niuerfimmi akigititanut aammalu niuerfimmi atugassarititaasut tunngavigalugit pissaaq.
Ingerlatat pillugit nalunaarusiat aamma paasissutissanik nalunaarsukkanik misissugassanillu tunniussisarneq
§ 55. Pisinnaatitsissummik pigisaqartup Naalakkersuisunut tunniutissavai:
1) piiaanermut nalunaarusiat,
2) aatsitassarsiorluni misissuineq aamma akuersissut malillugu ingerlatat allat taakkualu inerneri pillugit nalunaarutit
3) nalunaarusiat pisinnaatitsissummik pigisaqartumit imaluunniit pisinnaatitsissummik pigisaqartup suliakkiineratigut allanit suliarineqartut assilineri,
4) naatsorsukkat,
5) naatsorsuutit,
6) piiaaneq taakkualu inerneri pillugit paasissutissat nalunaarsukkat,
7) aatsitassarsiorluni misissuinerup inerneri aamma taakkununnga paasissutissat nalunaarsukkat misissugassallu aammalu pisinnaatitsissummik pigisaqartup nassuiaaneri, inerniliineri tamatumunngalu inassuteqaatai,
8) misissugassat aamma qillerummit qaqitat.
Imm. 2. Pisinnaatitsissummik pigisaqartup imm. 1, nr. 1, 2, 3, 7 aamma 8 naapertorlugit tunniussai, isertuussaapput. Piffissaq isertuussiviusoq Naalakkersuisunut tunniussinissamut piffissamut killiliussamiit ukiunik 5-inik sivisussuseqarpoq. Taamaattoq akuersissutip atorunnaarnerani, pisuni tamaginni isertuussinissaq atorunnaassaaq.
Imm. 3. Pisinnaatitsissummik pigisaqartup imm. 1, nr. 4 aamma 5 naapertorlugit tunniussai, taakkua pisortat ingerlatsinerat pillugu paasitinneqarsinnaatitaaneq pillugu Inatsisartut inatsisaat malillugu allagaatinik takunninnissami ilaatinneqartussaasimanngippata, piffissami killiligaanngitsumi.
Imm. 4. Nalunaarusiat, piiaanerup inernera immaqalu aatsitassarsiorluni misissuineq, paasissutissat nalunaarsukkat, misissugassat aamma nassuiaanerit ilaalu ilanngullugit isertuussat pillugit paasissutissat nalinginnaasut piffissami isertuussiviusumi tamanut saqqummiussinnaavaat. Naalakkersuisut paasissutissanik nalinginnaasunik taamaattunik tamanut saqqummiussinnginnermi, paasissutissat pisinnaatitsissummik pigisaqartumut nassiutissavai aammalu minnerpaamik qaammatisiutit malillugit ulluni 14-ini piffissamut naleqquttumik killissaliussap aalajangersagaasup iluani pisinnaatitsissummik pigisaqartoq tassunga oqaaseqaammik nassiussisinnaasoq immaqalu paasissutissanik tamaginnik imaluunniit ilaannik saqqummiussinissamut tunngavilersukkamik akerliliissuteqarsinnaasoq, pisinnaatitsissummik pigisaqartoq paasissutississallugu. Pisinnaatitsissummik pigisaqartoq paasissutissanik tamaginnik imaluunniit ilaannik tamanut saqqummiussinissamut akerliliissummik piffissamut killiliussap iluani nassiussippat, aammalu pisinnaatitsissummik pigisaqartup isertuussinissamik soqutigisaqarnerata mianerinissaa, Naalakkersuisut paasissutissanik pineqartunik tamanut saqqummiussinissamut soqutigisaqarnerannit annertunerusorineqarpat, Naalakkersuisut paasissutissat taakkua tamanut saqqummiutissanngilaat.
Imm. 5. Imm. 3 aamma 4 apeqqutaatinnagit, Naalakkersuisut pisuni tamaginni avatangiisinut paasissutissat aamma avatangiisinut nalunaarusiat, nalinginnaasumik inuiaqatigiinnut soqutiginaatilittut nalilerneqartut, tamanut saqqummersissinnaavaat.
Imm. 6. Piffissaq isertuussiviusoq naappat, pisinnaatitsissummik pigisaqartoq aamma Namminersorlutik Oqartussat nalunaarusiornernik, piiaanerup immaqalu aatsitassarsiorluni misissuinerup inernerinik, paasissutissanik nalunaarsukkanik, misissugassanik aamma nassuiaanernik, inerniliinernik inassuteqaatinillu ilaalu ilanngullugit tunniunneqartunik piginnittussaatitaalissapput aammalu killilersorneqanngitsumik atugassiisinnaalissallutik atuisinnaatitaalissallutillu.
Imm. 7. Naalakkersuisut pissutsit imm. 1-6-imi taaneqartut pillugit aalajangersakkanik aamma atugassarititaasunik erseqqinnerusunik aalajangersaasinnaapput, ilanngullugit nalunaarusiat ilusaat, imai aamma piffissani aalajangersimasuni tunniussisarneq,ingerlatanik aalajangersimasunik suliaqarnermi aamma pisunik imaluunniit pissutsinik aalajangersimasunik pisoqarnera. Ilanngullugu Naalakkersuisut ingerlatat, pisut aamma pissutsit aalajangersimasut pillugit nalinginnaasunik paasissutissanik tamanut saqqummiinissamut periarfissaqarnerat pillugu aalajangersakkanik aamma atugassarititaasunik erseqqinnerusunik Naalakkersuisut aalajangersaasinnaapput.
Naalakkersuisut akuersissut aamma ingerlatassat pillugit aalajangersakkanik aamma atugassarititaasunik aalajangersaasarnerat
§ 56. Naalakkersuisut akuersissut aamma akuersissut malillugu ingerlatat § 1 malillugu Inatsisartut inatsisaata siunertaanut aamma Inatsisartut inatsisaanni aalajangersakkanut allanut naapertuuttumik, pisinnaatitsissummik pigisaqartup Kalaallit Nunaanni inatsisinik naammassinninnissaa, Namminersorlutik Oqartussat pisinnaatitaaffii aningaasaqarnikkullu soqutigisai aammalu pisinnaatitsissummik pigisaqartup pisinnaatitaaffii qulakkeerniarlugit, piiaanissamut akuersissummut aalajangersakkanik aamma atugassarititaasunik aalajangersaasinnaapput.
Kapitali 8
Aatsitassarsiorluni misissuinissamut akuersissummik imaluunniit piiaanissamut akuersissummik tunniussinermut suleriaasissat aamma tunngavissarititaasut
§ 57. Aatsitassarsiorluni misissuinissamut akuersissut, takuuk § 34, periaatsit §§ 58-imi aamma 59-imi taaneqartut arlaat tunngavigalugu aammalu toqqaanissamut tunngavissarititaasut § 61-imi taaneqartut tunngavigalugit Naalakkersuisut aalajangersaanerat malillugu tunniunneqassaaq.
Imm. 2. Aatsitassanik piiaanissamut akuersissut, takuuk § 43, periaatsit § 59-imi taaneqartut arlaat tunngavigalugu aammalu toqqaanissamut tunngavissarititaasut § 61-imi taaneqartut tunngavigalugit pisinnaatitsissummik pigisaqartunut, takuuk § 41, § 42 naapertorlugu pisinnaatitaaffeqalersimasunut, imaluunniit Naalakkersuisut aalajangersaanerat malillugu tunniunneqassaaq.
§ 58. Sumiiffinnut akuersissummik tunineqarnissaq pillugu qinnuteqaat, piffissami qinnuteqarfiusussatut aalajangersagaasumi (batch-imut piffissaq) Naalakkersuisunit tiguneqartoq, aammalu sumiiffimmut imm. 2 aamma § 59 imm. 1-3 malillugit suleriaasissani ilaatinneqartunut tunngassuteqanngitsoq tunngavigalugu, aatsitassarsiorluni misissuinissamut akuersissut tunniunneqassaaq.
Imm. 2. Piffissami qinnuteqarfiusussatut aalajangersagaasumi qaammatisiutit malillugit ullut 90-it iluanni sumiiffimmi tassani aatsitassarsiorluni misissuinissamut akuersissummut pisinnaatitsissummik pigisaqartuusimasup qinnuteqaataanik tigusaqartoqarpat, piffissaq qinnuteqarfiusussatut aalajangersagaasoq, pineqartup aatsitassarsiorluni misissuinissamut akuersissut pigisaata atorunnaarneraniit, qaammatisiutit malillugit ullunut 90-inut sivitsorneqassaaq.
Imm. 3. Qinnuteqaatit imm. 1 malillugu tunniunneqartut tunngavigalugit akuersissummik Naalakkersuisut tunniussinngissinnaapput.
Imm. 4. Imm. 1-2 malillugit qinnuteqaatinik tunniussisarneq, tigusisarneq, nalunaarsuisarneq suliarinnittarnerlu pillugit aalajangersakkanik erseqqinnerusunik aamma atugassarititaasunik Naalakkersuisut aalajangersaasinnaapput.
§ 59. Sumiiffik aalajangersimasoq piffissami aalajangersimasumi tamatuminnga qinnuteqaat malillugu akuersissummik ingerlaavartumik tunniussiviusassasoq (matu ammasumi suleriaaseq), pillugu aalajangersakkanik Naalakkersuisut aalajangersaasinnaapput. Naalakkersuisut matu ammasumi suleriaaseq pillugu nalunaaruteqarneq Naalakkersuisut nittartagaanni aammalu allatut naleqquttumik Naalakkersuisut tamanut saqqummiutissavaat. Matu ammasumi suleriaatsip allannguuteqarnera taamaaqataanik tamanut saqqummiunneqassaaq. Matu ammasumi suleriaaseq malillugu akuersissummik tunineqarnissaq pillugu qinnuteqaatit, sumiiffimmik ammaaneq imaluunniit allannguutit kingulliit tamanut saqqummersinneqarnerisa kingorna siusinnerpaamik qaammatisiutit malillugit ullut 90-it qaangiunneranni tunniunneqarsinnaapput.
Imm. 2. Akuersissummik tunniussinissaq pillugu tamanut ammasumik nalinginnaasumik qinnuteqaqqusinerup kingorna akuersissut tunniunneqarsinnaasoq, pillugu aalajangersakkanik Naalakkersuisut aalajangersaasinnaapput. Qinnuteqarnissamut piffissaliussaq minnerpaamik qaammatisiutit malillugit ullunik 90-inik sioqqullugu Naalakkersuisut nittartagaanni kiisalu allatut naleqquttutut qinnuteqaateqaqqusineq pillugu nalunaaruteqarneq Naalakkersuisut tamanut saqqummersissavaat.
Imm. 3. Sumiiffimmut imm. 1 malillugu matu ammasumi suleriaaseqarnermi pineqartunut ilaatinneqanngitsumut akuersissummik tunineqarnissaq pillugu qinnuteqaat, imm. 2 malillugu sioqqutsisumik qinnuteqartoqaqqusinngitsoq tunniunneqarpat, akuersissummik tunniussinissaq pillugu immikkut ittumik tamanut ammasumik qinnuteqaqqusineq malillugu akuersissummik tunniussisoqarsinnaasoq, pillugu aalajangersakkanik Naalakkersuisut aalajangersaasinnaapput. Qinnuteqaat aammalu sumiiffinni tassani akuersissummik tunineqarnissaq pillugu allanik qinnuteqaqqusineq pillugit nalunaaruteqarneq Naalakkersuisut tamanut saqqummiutissavaat. Nalunaaruteqarneq qinnuteqaatip tiguneqareernerata kingorna kingusinnerpaamik qaammatisiutit malillugit ullut 90-it qaangiunneranni tamanut saqqummiunneqassaaq. Nalunaaruteqarneq Naalakkersuisut nittartagaanni kiisalu allatut naleqquttutut tamanut saqqummiunneqassaaq. Qinnuteqaatinik allanik tunniussinissamut piffissamut killiliunneqarpoq, nalunaaruteqarnerup tamanut saqqummiunneqarnerata kingorna ullut 90-it.
Imm. 4. Qinnuteqaatit imm. 1 malillugu tunniunneqartut tunngavigalugit akuersissummik Naalakkersuisut tunniussinngissinnaapput.
Imm. 5. Imm. 1-3 malillugit qinnuteqaatinik tunniussisarneq, tigusisarneq, nalunaarsuisarneq suliarinnittarnerlu pillugit aalajangersakkanik erseqqinnerusunik aamma atugassarititaasunik Naalakkersuisut aalajangersaasinnaapput.
§ 60. Aningaasartuutinut, aningaasartuutissanut imaluunniit ajoqusiinernut, qinnuteqartumi akuersissummik tunineqarnissamik qinnuteqaateqartumi pilersunut imaluunniit qinnuteqaateqartumit pilersinneqartunut Naalakkersuisut akisussaasuunngillat aammalu taarsiissanatik, ajunngitsorsiassarsititsissanatik, utertillugit akiliuteqassanatik imaluunniit allatut akiliissanatik. Tamanna atuutissaaq, annaasaqarneq imaluunniit ajoqusiineq qinnuteqartup akuersissummik tunineqarnissaq pillugu qinnuteqarnerata malitsigisaanik imaluunniit tamatumunnga atatillugu, qinnuteqartup tamatumunnga atatillugu suliassanik, ingerlatassanik misissuinernik ilaalu ilanngullugit suliarinninneranut atatillugu aammalu aningaasartuutinik akiliineranut ilaalu ilanngullugit, qinnuteqartup tamatumunnga atatillugu paasissutissanik tamatumunngalu uppernarsaatinik pissarsineranut, angusaqarneranut imaluunniit suliarinninneranut taakkuninngalu Naalakkersuisunut tunniussineranut atatillugu, Naalakkersuisut akuersissummik tunineqarnissaq pillugu qinnuteqartup qinnuteqaataanik suliarinninnerani suliassamillu aalajangiineranni, imaluunniit qinnuteqartumut akuersissummik tunniussisoqassanngitsoq Naalakkersuisut aalajangiineranni qinnuteqartumi pilersimanera imaluunniit nalaanneqarsimanera, apeqqutaatinnagu.
§ 61. Akuersissut §§ 58-imi aamma 59-imi pineqartunut ilaatinneqartoq toqqaanissamut tunngavissarititaasut imm. 2-5-imi taaneqartut tunngavigalugit tunniunneqassaaq.
Imm. 2. Toqqaanissamut tunngavissarititaasoq tassaavoq, qinnuteqartup teknikkikkut suliassanullu pisinnaassuseqarnera tamarmiusoq, ilaatigut ilanngullugit:
1) Qinnuteqartup siusinnerusukkut aatsitassarsiorluni misissuinermik imaluunniit aatsitassanik piiaanermik misilittagaqarnera.
2) Qinnuteqartup siusinnerusukkut sumiiffinni taamaaqataannik atugaqarfiusuni aatsitassarsiorluni misissuinermik imaluunniit aatsitassanik piiaanermik misilittagaqarnera.
Imm. 3. Toqqaanissamut tunngavissarititaasoq alla tassaavoq, qinnuteqartup aningaasaqarnikkut aningaasalersuinikkullu pisinnaassuseqarnera.
Imm. 4. Qinnuteqartup naliliivigineqarnerani, qinnuteqartup sunniuteqarluanngitsumik pisimasinnaanera imaluunniit Kalaallit Nunaanni akuersissutinut pioreersunut imaluunniit siusinnerusukkut akuersissutinut atatillugu pisinnaatitsissummik pigisaqartup pisussaaffinnik naammassinnissimannginnera, taamatullu inuit qinnuteqartup aqutsisuiniittut, ilanngullugit siulersuisuniittut, pisortaatitaniittut, nakkutilliinermut siunnersuisooqatigiinniittut imaluunniit assigisaannik aqutsisuni oqartussaniittut, aqutsisuniittut, piginnittuniittut imaluunniit piginnittuusimasuni ilaasimasuniittut imaluunniit aalajangiisuusumik sunniuteqarsimasut, kiisalu suliffeqarfiit qinnuteqartumik piginnittuusut imaluunniit aalajangiisuusumik sunniuteqartut, piginnittut imaluunniit aalajangiisuusumik sunniuteqartut imaluunniit sunniuteqarsimasut, Naalakkersuisut pingaartissavaat .
Imm. 5. § 60, imm. 1-3 malillugit suleriaasissanik atuinermi, Naalakkersuisut aammattaaq qinnuteqartut toqqaanissamut tunngavissarititaasut imm. 2-4-mi taaneqartut malillugit naliliivigineqarnerat malillugu assigiimmik naleqqussuseqartutut nalilerneqartut, akornanni inaarutaasumik toqqaanissaq siunertaralugu, toqqaanissamut tunngavissarititaasunik allanik naleqquttunik, tunngavissalinnik aammalu immikkoortitsiviunngitsunik, aalajangersaasinnaapput.
Imm. 6. § 59, imm. 1-3 malillugit suleriaasissanik atuinermi, tunngavissarititaasut imm. 2-5-imi taaneqartut aamma taakkua imminnut sanilliullugit pingaartinneqarnissaat pillugu aalajangersakkat, qinnuteqaqqusinerit § 59-imi taaneqartut ilanngullugit, tamanut saqqummiunneqassapput.
Kapitali 9
Ilisimatuussutsikkut misissuinernut akuersissut
§ 62. Sumiiffimmut erseqqinnerusumik killissaligaasumut, atugassarititaasut erseqqinnerusumik aalajangersagaasut tunngavigalugit, aatsitassanut tunngatillugu ilisimatuussutsikkut misissuinernik suliaqarnissamut akuersissummik Naalakkersuisut qinnuteqartumut tunniussisinnaapput.
Imm. 2. Ilisimatuussutsikkut misissuinernut akuersissut ukiut 3-t tikillugit piffissamut akuersissuteqarfiusumut tunniunneqassaaq.
Imm. 3. Imm. 2 malillugu piffissaq akuersissuteqarfiusoq, tamatigut ukiut 3-t tikillugit piffissalerlugu, ataasiarlutik imaluunniit arlaleriarlutik Naalakkersuisunit sivitsorneqarsinnaavoq. Taamaattoq pisinnaatitsissummik pigisaqartup imm. 2 malillugu piffissami akuersissuteqarfioqqaartumi imaluunniit imm. 3 manna malillugu piffissami akuersissuteqarfiusumi sivitsorneqartumi akuersissut aamma akuersissut malillugu ingerlatassat pillugit pisussaaffiit tamaasa naammassisimanngippagit, Naalakkersuisut piffissap akuersissuteqarfiusup sivitsorneqarnissaa akuerinngissinnaavaat. Naalakkersuisut piffissap akuersissuteqarfiusup sivitsorneqarnerini tamaginni akuersissummut atugassarititaasut allanngortillugit aalajangersaasinnaapput.
Imm. 4. Ilisimatuussutsikkut misissuinernut akuersissummut piffissaq akuersissuteqarfiusoq tamarmiusoq ukiunit 12-init sivisunerusinnaanngilaq.
§ 63. Pisinnaatitsissummik pigisaqartup, takuuk § 62, Naalakkersuisunut tunniutissavai:
1) Ilisimatuussutsikkut misissuinerit aammalu akuersissut malillugu ingerlatat allat taakkualu inerneri pillugit nalunaarusiat
2) Misissuinerup inernerisa assilineri aamma paasissutissat nalunaarsukkat taakkunanngalu misissugassat aamma pisinnaatitsissummik pigisaqartup nassuiaaneri, inerniliussai taakkununngalu inassuteqaatai.
Imm. 2. Pisinnaatitsissummik pigisaqartup imm. 1 malillugu tunniussai, Naalakkersuisunut tunniunneqartut, piffissaq akuersissuteqarfiusoq tamaat isertuussaapput. Akuersissut atorunnaarpat, imm. 1 malillugu tunniunneqartut, Naalakkersuisunut tunniussat, Naalakkersuisunut tunniussinissamut piffissamut killiliussamiit ukiuni 5-ini isertuussaapput.
Imm. 3. Naalakkersuisut nalunaarusiat, misissueqqaarnerit inerneri, paasissutissat nalunaarsukkat, misissugassat aamma nassuiaanerit, inerniliinerit inassuteqaatillu ilaalu ilanngullugit isertuussat pillugit paasissutissat nalinginnaasut, piffissami isertuussiviusussami tamanut saqqummiussinnaavaat. Naalakkersuisut paasissutissanik nalinginnaasunik taamaattunik tamanut saqqummiussinnginnermi, paasissutissat pisinnaatitsissummik pigisaqartumut tusarniaassutigalugit nassiutissavai aammalu minnerpaamik qaammatisiutit malillugit ulluni 14-ini piffissamut naleqquttumik killissaliussap aalajangersagaasup iluani pisinnaatitsissummik pigisaqartoq tassunga oqaaseqaammik nassiussisinnaasoq immaqalu paasissutissanik tamaginnik imaluunniit ilaannik saqqummiussinissamut tunngavilersukkamik akerliliissuteqarsinnaasoq, pisinnaatitsissummik pigisaqartoq paasissutississallugu. Pisinnaatitsissummik pigisaqartoq paasissutissanik tamaginnik imaluunniit ilaannik tamanut saqqummiussinissamut akerliliissummik piffissamut killiliussap iluani nassiussippat, aammalu pisinnaatitsissummik pigisaqartup isertuussinissamik soqutigisaqarnerata mianerinissaa, Naalakkersuisut paasissutissanik pineqartunik tamanut saqqummiussinissamut soqutigisaqarnerannit annertunerusorineqarpat, Naalakkersuisut paasissutissat taakkua tamanut saqqummiutissanngilaat.
Imm. 4. Imm. 2 aamma 3 apeqqutaatinnagit, Naalakkersuisut pisuni tamaginni avatangiisinut paasissutissat aamma avatangiisinut nalunaarusiat, nalinginnaasumik inuiaqatigiinnut soqutiginaatilittut nalilerneqartut, tamanut saqqummersissinnaavaat.
Imm. 5. Piffissaq isertuussiviusoq naappat, pisinnaatitsissummik pigisaqartoq aamma Namminersorlutik Oqartussat nalunaarusiornernut, misissueqqaarnerit inernerinut, paasissutissanut nalunaarsukkanut, misissugassanut aamma nassuiaanernut, inerniliinernut inassuteqaatinullu ilaalu ilanngullugit piginnittussaatitaalissapput aammalu akeqanngitsumik atugassiissutiginissaannut atornissaannullu pisinnaatitaalissallutik.
Imm. 6. Naalakkersuisut pissutsit imm. 1-5-imi taaneqartut pillugit aalajangersakkanik aamma atugassarititaasunik erseqqinnerusunik aalajangersaasinnaapput, ilanngullugit nalunaarusiat ilusissaat, imarisassaat aammalu piffissani aalajangersimasuni tunniussinissaq, ingerlatassanik aalajangersimasunik suliaqarnermi aammalu pisut imaluunniit pissutsit aalajangersimasut atuutilerneranni. Ilanngullugu Naalakkersuisut ingerlatat aalajangersimasut, inerneri, pisut pissutsillu pillugit paasissutissanik nalinginnaasunik tamanut saqqummiinissamut periarfissaqarnerat pillugu aalajangersakkanik atugassarititaasunillu Naalakkersuisut aalajangersaasinnaapput.
§ 64. Naalakkersuisut ilisimatuussutsikkut misissuinissamut akuersissummut pissutsit attuumassuteqartut tamaasa pillugit aalajangersakkanik atugassarititaasunillu aalajangersaasinnaapput, ilanngullugit § 1 malillugu Inatsisartut inatsisaata siunertaannut naapertuuttumik akuersissut aamma akuersissut malillugu ingerlatassat pillugit sillimmasiinissaq.
Imm. 2. Ilisimatuussutsikkut misissuinerit pillugit aalajangersakkanik erseqqinnerusunik Naalakkersuisut aalajangersaasinnaapput, ilanngullugit annaassiniarnernut atatillugu aningaasartuutinik akiliinissaq aamma akiliinernut taamaattunut sillimmasiissummit matussutissaqarnissaq aamma qularnaveeqqusiinissaq pillugit.
Kapitali 10
Misissueqqaarnissamut akuersissutinut, aatsitassarsiorluni misissuinissamut akuersissutinut aamma piiaanissamut akuersissutinut aalajangersakkat nalinginnaasut
Aalajangersakkat nalinginnaasut atuunnerat
§ 65. Kapitali 10-mi aalajangersakkat, misissueqqaarnissamut akuersissutinut, aatsitassarsiorluni misissuinissamut akuersissutinut aamma aatsitassanik piiaanissamut akuersissutinut, atuupput.
Pisinnaatitsissummik pigisaqartumut piumasaqaatit
§ 66. Akuersissut malillugu pisinnaatitsissummik pigisaqartoq akuersissut malillugu ingerlatassanik suliaqarnissamut teknikkikkut suliassanullu pisinnaassuseqassaaq kiisalu aningaasaqarnikkut aningaasalersuinikkullu pisinnaassuseqassalluni aammalu akuersissut aamma akuersissut malillugu ingerlatassat pillugit pisussaaffiit tamaasa naammassisimassallugit.
Imm. 2. Pisinnaatitsissummik pigisaqartup pisuussutini tamakkiisumik atorsinnaassavai. Pisinnaatitsissummik pigisaqartoq akiliisinnaassuseqanngissanngilaq imaluunniit akiliisinnaassuseqannginnermut, ilusilersueqqinnissamut assigisaannulluunniit eqqartuussivimmi imaluunniit allaffissornikkut sulianik ingerlatitsinermi pineqartunut ilaassanani, ilanngullugu akiliisarnerminik unitsitsisimassanani, akiliisinnaajunnaartutut inissisimassanani, sulianik unitsitsisimassanani imaluunniit assingusumik inissisimassanani.
§ 67. Pisinnaatitsissummik pigisaqartoq, inuit pisinnaatitsissummik pigisaqartumi piginnittut imaluunniit aalajangiisuusumik sunniuteqartut aamma inuit pisinnaatitsissummik pigisaqartup aqutsisuiniittut, ilanngullugit siulersuisut, pisortaatitat, nakkutilliinermut siunnersuisooqatigiit imaluunniit aqutsisuni oqartussat assigisaat, ukiut 4-t kingulliit iluanni eqqartuunneqarsimassanngillat imaluunniit akiliisitsinermut akuersisimassanatik (akuersaarlutik) imaluunniit allatut pillarneqarsimassanatik imaluunniit pineqaatissinneqarsimassanatik, makkununnga tunngasuni:
1) Akiliilluni peqquserlutsitsineq, peqquserlunneq imaluunniit niuernikkut isumaqatigiilluni suliaqarneq.
2) Pinerluttut aaqqissuussaanni peqataaneq.
3) Ajortumeeriniarluni ingerlataqarnernut atatillugu ajortumeeriniarluni iliuuseqarnerit imaluunniit pinerluttuliorluni iliuuseqarnerit.
4) Aningaasanik pinerlunnikkut aningaasarsiarineqartunik malunnarunnaarsaaneq imaluunniit ajortumeerinianut aningaasalersuineq.
5) Meeqqanik sulisoqarneq imaluunniit inunnik niuerutiginninneq.
Imm. 2. Pisinnaatitsissummik pigisaqartup aamma inuit taaneqartut taakkua akuersissummik tunniussinermi aammalu piffissaq akuersissuteqarfiusoq tamaat §§ 66 aamma 67 imm. 1 malillugit piumasaqaatit tamaasa naammassisimassavaat.
Akileraarutit akitsuutillu aamma taakkuninnga akiliisarneq pillugit nalunaarusiorneq
§ 68. Suliffeqarfiit aamma inuit kikkut Inatsisartut inatsisaat malillugu akuersissut malillugu ingerlatassanik suliarinnittuunersut imaluunniit suliarinninnermi peqataanersut pillugu paasissutissanik pisinnaatitsissummik pigisaqartoq tunniussissasoq pillugu Naalakkersuisut aalajangersakkanik aamma atugassarititaasunik aalajangersaasinnaapput imaluunniit aalajangiisinnaapput.
Imm. 2. Suliffeqarfiit aamma inuit Inatsisartut inatsisaat malillugu akuersissut malillugu ingerlatassanik suliarinnittut imaluunniit suliarinninnermi peqataasut, akileraarutinut aamma akitsuutinut tunngasut pillugit paasissutissanik allakkianillu Naalakkersuisunut aamma oqartussanut allanut tunniussissasoq, pillugu Naalakkersuisut aalajangersakkanik aamma atugassarititaasunik aalajangersaasinnaapput imaluunniit aalajangiisinnaapput.
Imm. 3. Isumaqatigiissuteqarfigineqartut, akileraarutinut akitsuutinullu tunngasut pillugit Naalakkersuisunut aamma oqartussanut allanut imm. 2 malillugu paasissutissanik allakkianillu tunniussisimanngitsut, imaluunniit akileraarutinik akitsuutinillu Kalaallit Nunaanni maleruagassanut sukkulluunniit atuuttunut naapertuuttumik Naalakkersuisunut aamma oqartussanut allanut akiliisimanngitsut, pisinnaatitsissummik pigisaqartup akuersissut malillugu ingerlatanik suliaqarnermini atoqqusaanngikkai, pillugu pisinnaatitsissummik pigisaqartumut Naalakkersuisut peqqussuteqarsinnaapput.
Imm. 4. Pisinnaatitsissummik pigisaqartup imm. 1 malillugu paasissutissanik tunniussinissaata, imm. 3 malillugu peqqusissuteqarnerup naammassinissaata imaluunniit akileraarutinut akitsuutinullu tunngasut pillugit paasissutissanik allakkianillu Naalakkersuisunut aamma oqartussanut allanut tunniussinissaata aammalu Kalaallit Nunaanni maleruagassanut sukkulluunniit atuuttunut naapertuuttumik akileraarutinik akitsuutinillu akiliinissaata, tungaanut pisinnaatitsissummik pigisaqartup Inatsisartut inatsisaat malillugu akuersissut malillugu ingerlatanik suliaqarnini unitsissagaa, Naalakkersuisut aalajangiisinnaapput.
Akuersissummik allamut tunniussineq aamma eqqartuussivikkut malersuineq
§ 69. Inatsisartut inatsisaat malillugu akuersissutip toqqaannartumik imaluunniit toqqaannanngitsumik allamut tunniunneqarnera imaluunniit nuunneqarnera, allamut tunniussineq imaluunniit nuunneqarnera Naalakkersuisunit akuerineqarsimanngippat, akuersissummut aamma Inatsisartut inatsisaannut tunngatillugu inatsisitigut sunniuteqassanngilaq.
Imm. 2. Naalakkersuisut allamut tunniussinerup imaluunniit nuussinerup akuersissuteqarfigineqarneranut atugassarititaasunik aalajangersaasinnaapput.
Imm. 3. Inatsisartut inatsisaat malillugu akuersissut eqqartuussivikkut malersuinermi ilaatinneqanngilaq. Akuersissummut eqqartuussivikkut malersuineq inatsisitigut sunniuteqanngilaq.
Pisinnaatitsissummik pigisaqartup ingerlatseqatigiiffimmut allamut kattunneqarnera imaluunniit ingerlatseqatigiiffinni arlalinni aggulunneqarnera
§ 70. Pisinnaatitsissummik pigisaqartup ingerlatseqatigiiffimmut allamut kattunnera (kattunneq), kattunneq Naalakkersuisunit akuersissuteqarfigineqarsimanngippat, pisinnaatitsissummik pigisaqartumut Inatsisartut inatsisaat malillugu akuersissummut aamma allatigut Inatsisartut inatsisaannut tunngatillugu inatsisitigut sunniuteqassanngilaq.
Imm. 2. Pisinnaatitsissummik pigisaqartup ingerlatseqatigiiffinni arlalinni aggulunneqarnera (agguluineq), agguluineq Naalakkersuisunit akuersissuteqarfigineqarsimanngippat, pisinnaatitsissummik pigisaqartumut Inatsisartut inatsisaat malillugu akuersissummut aamma allatigut Inatsisartut inatsisaannut tunngatillugu inatsisitigut sunniuteqassanngilaq.
Imm. 3. Naalakkersuisut imm. 1 imaluunniit 2 malillugu kattunnermut imaluunniit agguluinermut akuersissuteqarnermut atugassarititaasunik aalajangersaasinnaapput.
Akuersissummut aamma aalajangiinermut eqqartuussinermi imaluunniit isumaqatigiissitsiniarnikkut eqqartuussinertigut akuersissuteqartarnermi aaqqiiagiinngissuteqarnermi inatsisinik toqqaaneq
§ 71. Akuersissummi, akuersissut malillugu ingerlataqarnerni aamma tamatumunnga atatillugu pisuni Inatsisartut inatsisaat aamma Kalaallit Nunaanni inatsisit allat aamma danskit inatsisaat sukkulluunniit Kalaallit Nunaanni atuuttut malinneqartussaapput, taakkunanngalu maleruagassiivigineqarlutik.
Imm. 2. Akuersissut, akuersissut malillugu ingerlataqarnerit imaluunniit tamatumunnga atillugu pisut pillugit aaqqiagiinngissuteqarnerit suulluunniit Inatsisartut inatsisaat aamma danskit inatsisaat sukkulluunniit Kalaallit Nunaanni atuuttut malillugit aalajangiiffigineqassapput.
§ 72. Akuersissut imaluunniit akuersissummut atatillugu ingerlataqarnerit imaluunniit pissutsit pillugit inatsisini pisussaaffiusumik imaluunniit naliliinikkut Naalakkersuisut aalajangiineri pillugit Naalakkersuisut aamma pisinnaatitsissummik pigisaqartup akornanni aaqqiagiinngissuteqarnerit suulluunniit Kalaallit Nunaanni Eqqartuussivimmut, aaqqiagiinngissuteqarnerit taamaattut pillugit kisermaassilluni aalajangiisinnaatitaasussamut, suliakkiunneqassapput aammalu taamaallaat taakkununnga suliakkiunneqarsinnaallutik aalajangiiffigineqarsinnaallutillu. Kalaallit Nunaanni Eqqartuussiviit tassaassaaq eqqartuussivik siullertut suliarinnittussaq.
§ 73. Atugassarititaasut akuersissummi aalajangersagaasut naammassineqarsimanersut pillugu Naalakkersuisut aamma pisinnaatitsissummik pigisaqartup akornanni aaqqiagiinngissuteqarneq eqqartuussivimmut isumaqatigiissitsiniartartumut suliakkiunneqassasoq, akuersissummi aalajangersarneqarsinnaavoq. Eqqartuussiviup isumaqatigiissitsiniartartup aalajangiinera inaarutaasuuvoq. Aaqqiagiinngissuteqarneq piffissamut killigititap ukiup ataatsip iluani taamaallaat eqqartuussivimmut isumaqatigiissitsiniartartumut suliakkiunneqarsinnaavoq. Piffissamut killiliussaq ulloq aalajangiinerup suliami pineqartumut nalunaarutigineqarfia aallarnerfigalugu naatsorsorneqassaaq. Piffissamut killiliussaq arfininngornermi, sapaammi imaluunniit nalliuttumi naappat, piffissamut killiliussaq ulluinnarmut tullermut siullermut sivitsorneqassaaq.
§ 74. Eqqartuussivinnut, takuuk § 72, imaluunniit eqqartuussivimmut isumaqatigiissitsiniartartumut, takuuk § 73, suliassamik suliakkiisinnaatitaaneq, akuersissutip atorunnaareernerata kingorna atuutissaaq, ilanngullugit akuersissutip atuuffissaata naanera, atorunnaarnera imaluunniit Naalakkersuisunit tunuartinneqarnera imaluunniit Naalakkersuisut tamatumunnga akuersissuteqarnerat malillugu pisinnaatitsissummik pigisaqartup akuersissummik utertitsinera.
Kapitali 11
Aatsitassat ilaalu ilanngullugit pillugit aalajangersakkat nalinginnaasut
§ 75. Inatsisartut inatsisaat malillugu pisinnaatitsissummik pigisaqartoq aatsitassanik Kalaallit Nunaanni piiarneqartunik, Kalaallit Nunaanniit annissisinnaasoq imaluunniit Kalaallit Nunaanniit misissugassanik tigusisinnaasoq, Naalakkersuisut Inatsisartut inatsisaat malillugu akuersissut malillugu pisinnaatitsissummik pigisaqartumut akuersissuteqarsinnaapput. Akuersissuteqarneq atugassarititaasut erseqqinnerusumik aalajangersarneqartut tunngavigalugit tunniunneqarsinnaavoq. Akuersissuteqarneq Naalakkersuisut aatsitassarsiorfimmut pilersaarummut imaluunniit pisinnaatitsissummik pigisaqartumit ingerlatassanut pilersaarummut allamut akuersissuteqarnerannut ilaatillugu, akuersissummi akuersissuteqarnermut atugassarititaasutut imaluunniit avammut annissinissamut akuersissuteqarnermut immikkoortumut ilaatillugu nalunaarutigineqarsinnaavoq.
Imm. 2. Pineqartoq aatsitassanik Kalaallit Nunaanni inatsisit malillugit piiarneqartunik Inatsisartut inatsisaat malillugu akuersissut malillugu Kalaallit Nunaannit avammut annissisinnaasoq imaluunniit misissugassanik tigusisinnaasoq, Naalakkersuisut allamut Inatsisartut inatsisaat malillugu akuersissut malillugu pisinnaatitsissummik pigisaqartumit allaanerusumut akuersissuteqarneq nalunaarutigisinnaavaat. Akuersissuteqarneq atugassarititaasut erseqqinnerusumik aalajangersarneqartut tunngavigalugit tunniunneqarsinnaavoq. Akuersissuteqarneq avammut annissinissamut akuersissuteqarnertut immikkoortutut nalunaarutigineqassaaq.
§ 76. Naalakkersuisut aatsitassat pillugit aalajangersakkanik aamma atugassarititaasunik erseqqinnerusunik aalajangersaasinnaapput, ilanngullugit suliarinninneq, uninngasuuteqarneq, toqqorsivimmiititsineq, assartuussineq, niuerneq, annissuineq, eqqussuineq aamma akuersissummik allagartaliisarneq.
Imm. 2. Aatsitassanik aalajangersimasunik suliarinninneq aamma niuerutiginninneq, akuersissuteqarneq Naalakkersuisunit tunniunneqartoq malillugu taamaallaat anninneqarsinnaasut pillugu aalajangersakkanik aamma atugassarititaasunik Naalakkersuisut aalajangersaasinnaapput.
Imm. 3. Imm. 2 malillugu aalajangersakkanik imaluunniit atugassarititaasunik Naalakkersuisut aalajangersaareerpata, imm. 2-mi taaneqartutut Naalakkersuisut akuersissuteqarnermik tunniussisinnaapput aammalu akuersissuteqarnermut taamaattumut aalajangersakkanik imaluunniit atugassarititaasunik aalajangersaasinnaallutik.
Kapitali 12
Ingerlatassanut pilersaarutit, akuersissuteqarnerit, ingerlatanik matusineq aamma qularnaveeqqusiisarneq il.il.
Aatsitassarsiorfimmut pilersaarut
§ 77. Aatsitassarsiorfimmut pilersaarut pisinnaatitsissummik pigisaqartup aatsitassanik piiaanermut pilersaarutaanut aamma piiaanissamut akuersissut malillugu tamatumunnga atatillugu ingerlatassaannut pisinnaatitsissummik pigisaqartup pilersaarutaanik imaqassaaq. Aatsitassarsiorfimmut pilersaarummi pissutsit makkua ilaatigut ilaatinneqassapput:
1) Aatsitassarsiorfeqarfimmik, suliaqarfissanik allanik aamma illutanik ilaalu ilanngullugit pilersitsineq, ingerlatsineq atuinerlu.
2) Aatsitassanik piiaaneq, suliarinninneq, uninngasuuteqarneq, assartuussineq aamma tuniniaaneq.
3) Nunaqavissunik sulisoqarneq aatsitassarsiorfimmut pilersaarut malillugit ingerlatassanik suliarinninnermi nioqqutissanik sullissinernullu nunaqavissunik pilersuisoqarneq.
4) Isumannaallisaaneq, peqqinnissaq, isumalluutinik atorluaaneq aamma inuiaqatigiinni piujuaannartitsisumik ingerlatsinissaq pillugit ingerlataqarnerit aamma pissutsit.
Imm. 2. Piiaanissamut akuersissut malillugu pisinnaatitsissummik pigisaqartup piiaaneq imaluunniit tamatumunnga piareersaalluni imaluunniit tamatumunnga atatillugu ingerlataqarneq aallartinnginnerani, aatsitassarsiorfimmut pilersaarut suliarineqarsimassaaq aammalu pisinnaatitsissummik pigisaqartumit tunniunneqarsimassalluni aammalu Naalakkersuisunit akuersissuteqarfigineqarsimassalluni.
Imm. 3. Aatsitassarsiorfimmut pilersaarut nutartigaassaaq aammalu piiaanermi ingerlatat ineriartornerannut allannguuteqarnerannullu tunngatillugu aammalu isumannaallisaanermi, peqqinnissami, avatangiisini allanilu pissutsini attuumassuteqartuni allannguuteqarnerani, attuumassuteqarnera malillugu allanngortinneqartassalluni.
Imm. 4. Pissutsit allanngorsimasut tamanna pisariaqartippassuk, imaluunniit Naalakkersuisut tamatuminnga aalajangiippata, pisinnaatitsissummik pigisaqartup sapinngisamik piaartumik aatsitassarsiorfimmut pilersaarut nutartigaq imaluunniit allanngortinneqartoq suliarissavaa aammalu tunniutissallugu aamma Naalakkersuisut aatsitassarsiorfimmut pilersaarummut nutartikkamut imaluunniit allanngortinneqartumut akuersissuteqartissallugit.
Imm. 5. Naalakkersuisut imm. 2 imaluunniit 4 malillugu imaluunniit § 121
malillugu akuersissuteqarnermut atugassarititaasunik aalajangersaasinnaapput.
Piffissami akuersissuteqarfiusumi atortut peerneqarnerat aamma saliineq ilaalu ilanngullugit aamma akuersissut malillugu suliaqarnerup aamma ingerlatat unitsinneqarnerat matuneqarnerallu
§ 78. Akuersissut malillugu pisinnaatitsissummik pigisaqartup piffissaq akuersissuteqarfiusoq tamaat:
1) sanaartukkat illullu, pisinnaatitsissummik pigisaqartumit pilersinneqartut aammalu pisinnaatitsissummik pigisaqartumit atorneqanngitsut, peertassavai aammalu
2) Naalakkersuisut allamik akuersissuteqarsimanngippata, tamanna ajornartinnagu, sumiiffinni kalluarneqartuni pinngortitami ilaalu ilanngullugit saaliisassalluni aammalu attuumassutilinnut iluarseeqqittassalluni.
Imm. 2. Akuersissut malillugu pisinnaatitsissummik pigisaqartup akuersissut malillugu suliaqarnerup aamma ingerlataqarnerit unitsinneqarneranni:
1) Naalakkersuisut allamik akuersissuteqarsimanngippata, sanaartukkat illullu pisinnaatitsissummik pigisaqartumit pilersinneqarsimasut piissavai, aammalu
2) sumiiffinni kalluarneqartuni pinngortitami ilaalu ilanngullugit saliissalluni aammalu attuumassuteqartuni iluarseeqqissalluni.
Imm. 3. Pisinnaatitsissummik pigisaqartup ingerlatassanik aamma iliuuseqarnernik imm. 1-imi aamma 2-mi taaneqartunik ingerlatsinissaq pillugu peqqussuteqarneq Naalakkersuisunit aalajangerneqartoq malinngippagu, Naalakkersuisut pisinnaatitsissummik pigisaqartup akiligassaanik annaasaqatigisinnaasaanillu taakkua suliaritissinnaavai
Imm. 4. Pisinnaatitsissummik pigisaqartup ingerlatassanik aamma iliuuseqarnernik imm. 1-imi aamma 2-mi taaneqartunik ingerlatsinissaq pillugu Naalakkersuisunit peqqussuteqarneq malinngippagu, Naalakkersuisut sanaartukkat illullu ilaalu ilanngullugit, suliffeqarfinnit inunnillu pineqartunit pigineqartut, aammalu akuersissut malillugu ingerlatassanik suliaqarnermi atorneqarsimasut aammalu sumiiffinni kalluarneqartuniittut, peerneqarnissaat pillugu suliffeqarfinnut aamma inunnut allanut Naalakkersuisut peqqusissuteqarsinnaapput.
Imm. 5. Inuup imaluunniit suliffeqarfiup imm. 4 malillugu peqqusissuteqarneq malinngippagu, Naalakkersuisut inuup imaluunniit suliffeqarfiup akiligassaanik annaasaqaatigisinnaasaanillu sanaartukkat illullu ilaalu ilanngullugit peersinnaavai.
Pigisanik nalilinnik peerneqartunik uninngatitsineq aamma tuniniaaneq
§ 79. Pisinnaatitsissummik pigisaqartup akuersissut aamma akuersissut malillugu ingerlataqarnerit pillugit pisussaaffimminik naammassinninnissaata tungaanut, pisinnaatitsissummik pigisaqartup pigisai nalillit Naalakkersuisut § 78, imm. 3 malillugu iliuuseqarnerini peerneqartut Naalakkersuisut tigummigallarsinnaavaat.
Imm. 2. Suliffeqarfiit imaluunniit inuit pigisai nalillit § 78, imm. 5 malillugu Naalakkersuisut ingerlataanni iliuuseqarnerinilu peerneqartut, suliffeqarfiup imaluunniit inuup pineqartup Naalakkersuisut iliuuseqarnerini Naalakkersuisunut pisussaaffimminik, naammassinninnissaasa tungaanut, Naalakkersuisut tigummigallarsinnaavaat.
Imm. 3. Imm. 1 imaluunniit 2 malillugu pisussaaffeqartup piffissamut killiliussap naleqquttup Naalakkersuisunit aalajangersagaasup iluani imm. 1-imi imaluunniit 2-mi taaneqartutut Naalakkersuisunut pisussaaffini naammassisimanngippagit, Naalakkersuisut pigisat nalillit tamanut ammasumik kaattaassilluni tuniniaanikkut tuniniartissinnaavaat aammalu aningaasat kaattaassilluni tuniniaanermeersut pisussaaffeqartup pisussaaffiisa naammassinissaannut atorsinnaallugit.
Imm. 4. Imm. 3 malillugu tamanut ammasumik kaattaassilluni tuniniaanerup ingerlanneqannginnerani imm. 1 imaluunniit 2 malillugu pisussaaffeqartoq aammalu sapinngisamik kinaluunniit alla, pigisanut nalilinnut tunngatillugu pisinnaatitaaffii imaluunniit pisussaaffii tuniniaanermit kalluarneqartussatut ilimagineqartariaqartut, pineqartup najugaa ilisimaneqarsimappat, minnerpaamik sapaatit akunnerini marlunni ilimasaaraluni kaattaassilluni tuniniaanissaq pillugu nalunaarfigineqassapput.
Imm. 5. Imm. 3 malillugu tamanut ammasumik kaattaassilluni tuniniaanermi Naalakkersuisut pigisat nalillit ataasiakkaat taakkua kaattaassilluni tuniniaasut ataatsimoorfianni imaluunniit elektroniskimik kaattaassilluni tuniniaanermi tuniniarneqartussatut neqeroorutigissavai. Naalakkersuisut naliliippata, kaattaassilluni tuniniaanermi nutaami annertunerujussuarmik neqeroortumik pissarsisoqarsinnaasoq, kaattaassilluni tuniniaaneq nutaaq ingerlanneqassasoq, Naalakkersuisut kaattaassilluni tuniniaanerup pineqartup naammassinerani, aalajangersinnaapput.
Imm. 6. Imm. 1 imaluunniit 2 malillugu pisussaaffeqartoq piffissamut killiliussap naleqquttup Naalakkersuisunit aalajangersarneqartup iluani, aningaasartuutit tamatumunnga atasut, taakkua qaffasinnerusumik neqeroortoqarnerani matussuserneqassanngikkaluarpata, akilernissaannut ingerlaannaq qularnaveeqqusiilluni, nutaamik kaattaassilluni tuniniaanissaq piumasarisinnaavaa. Kinaluunniit alla pigisanut nalilinnut tunngatillugu neqeroorummi pisinnaatitaaffimminik tamakkiisumik matussusiivigineqanngitsoq, taamaaliorsinnaavoq.
Imm. 7. Imm. 3 malillugu tamanut ammasumik kaattaassilluni tuniniaanermi aningaasartuutit mm. 1 imaluunniit 2 malillugu pisussaaffeqartumit akilerneqassapput aammalu piumasaqaatit allat tamaasa sioqqullugit kaattaassilluni tuniniaanerup aningaasartaannit akilerneqarsinnaallutik.
Imm. 8. Kaattaassilluni tuniniaanermut aningaasartuutit akilernissaannut atorneqartussanit, takuuk imm. 7, Naalakkersuisut piumasaqaataannit, takuuk imm. 1 imaluunniit 2, aammalu pigisamut tunngatillugu pisinnaatitaaffinnit allanit, kaattaassilluni tuniniaanermi annertunerusumik tunisineq iluanaaruteqarfiuppat, tunisinermi iluanaarutaasut sinneruttut pigisamit piginnittumut tunniunneqassapput.
Matusinissamut pilersaarut
§ 80. Pisinnaatitsissummik pigisaqartup piiaanissamut akuersissut malillugu aatsitassanik piiaanerminik tamatumunngalu atatillugu ingerlataminik unitsitsineranut aamma matusineranut pisinnaatitsissummik pigisaqartup pilersaarutaanik, ilanngullugit isumannaallisaanermut, peqqinnissamut, avatangiisinut tunngasut, matusinissamut pilersaarut imaqassaaq. En matusinissamut pilersaarummi ilaatigut pissutsit makkua ilaatinneqassapput:
1) Piiaanerup unitsinneqarnera aamma matuneqarnera, suliareqqiineq, uninngasuuteqarneq, assartuussineq aamma aatsitassanik tuniniaaneq aammalu tamatumunnga atatillugu ingerlatassat.
2) Aatsitassarsiorfimmi atortut, atortut allat aamma illut.
3) Sumiiffimmi akuersissuteqarfiusumit aamma sumiiffinnit kalluarneqartunit allanit pigisat, atortussat, akuutissat eqqagassallu ilaalu ilanngullugit, aatsitassanik piiaanermut, suliareqqiinermut, uninngasuuteqarnermut, assartuussinermut imaluunniit tuniniaanermut imaluunniit piiaanissamut akuersissut malillugu ingerlatanut allanut atatillugu atorneqartut, pilersinneqartut imaluunniit kuutsinneqartut, peerneqarnerat.
4) Sumiiffimmi akuersissuteqarfiusumi aamma sumiiffinni kalluarneqartuni allani pinngortitami ilaalu ilanngullugit saliineq aamma attuumassuteqartunik iluarseeqqinneq.
5) Piiaanissamut akuersissut ilaalu ilanngullugit malillugu ingerlataqarnerit unitsinneqarnerisa matuneqarnerisalu piviusunngortinneqarnerisa kingorna, piffissami tassani alapernaarsuinissaq naleqqussimappat, pissutsinik attuumassuteqartunik alapernaarsuineq.
6) Ingerlataqarnerit unitsinneqarnerat matuneqarnerallu tamatumalu kingorna alapernaarsuineq ilaalu ilanngullugit pillugit matusinissamut pilersaarut malillugu ingerlataqarnerit suliarineqarneranni, nunaqavissunik sulisoqarneq aamma nioqqutissanik sullissinernillu nunaqavissunik pilersuisoqarneq.
7) Ingerlataqarnerit unitsinneqarnerat matuneqarnerallu tamatumalu kingorna alapernaarsuineq ilaalu ilanngullugit pillugit Inatsisartut inatsisaat, piiaanissamut akuersissut aamma aatsitassarsiorfimmut pilersaarut ilaalu ilanngullugit malillugu pisinnaatitsissummik pigisaqartup pisussaaffiinik naammassinninnissamut qularnaveeqqusiineq.
Imm. 2. Aatsitassarsiorfimmi sanaartukkanik ataatsimik arlalinnilluunniit, sanaartukkanik imaluunniit illunik allanik allamut tunniussineq imaluunniit qimanneqarnissaat, Naalakkersuisunit akuersissuteqarnikkut aatsaat pisinnaavoq.
Imm. 3. Atortut imaluunniit illut arlallit ilaat ataaseq arlallilluunniit qimanneqassappata, aserfallatsaaliuineq, alapernaarsuineq aamma ingerlatassat allat aamma iliuusissat ilaalu ilanngullugit pillugu aalajangersakkanik matusinissamut pilersaarut imaqassaaq, ilanngullugu isumannaallisaaneq, peqqinnissaq aamma avatangiisit pillugit.
§ 81. Piiaanissamut akuersissut malillugu pisinnaatitsissummik pigisaqartup tamatumunnga piareersarluni imaluunniit tamatumunnga atatillugu piiaanermik imaluunniit ingerlatanik suliaqalinnginnerani, matusinissamut pilersaarut pisinnaatitsissummik pigisaqartumit suliarineqarsimassaaq tunniunneqarsimassallunilu aammalu Naalakkersuisunit akuerineqarsimassalluni.
Imm. 2. Pisinnaatitsissummik pigisaqartup matusinissamut pilersaarut Naalakkersuisunut tunniutissavaa aammalu kingusinnerpaamik pisinnaatitsissummik pigisaqartup aatsitassarsiorfimmut pilersaarummik Naalakkersuisunut tunniussineranut aammalu aatsitassarsiorfimmut pilersaarummik Naalakkersuisut akuersissuteqarnerannik pissarsiarinninneranut peqatigitillugu, matusinissamut pilersaarummut Naalakkersuisut akuersissuteqarnerat pissarsiarisimassallugu.
Imm. 3. Pisinnaatitsissummik pigisaqartup ingerlatassamik imm. 1-imi pineqartunut ilaanngitsumik aallartitsinnginnerani, Naalakkersuisut § 121 naapertorlugu tamatumunnga atugassarititaasunik piumasaqarsimappata, matusinissamut pilersaarut pisinnaatitsissummik pigisaqartumit suliarineqarsimassaaq aammalu tunniunneqarsimassalluni aamma Naalakkersuisunit akuerineqarsimassalluni.
Imm. 4. Matusinissamut pilersaarut nutartersimatinneqassaaq aammalu piiaanermi ingerlatat, matusinermi ingerlatat, tamatumunnga atatillugu aningaasartuutit ineriartornerannut aamma isumannaallisaanermi, peqqinnissami, avatangiisini aammalu pissutsini allani attuumassuteqartuni ineriartornermut allannguutinullu tunngatillugu attuumassuteqarnera malillugu allanngortinneqartassalluni.
Imm. 5. Pissutsit allanngorneranni tamanna pisariaqalerpat, imaluunniit Naalakkersuisut tamatumunnga aalajangiippata, pisinnaatitsissummik pigisaqartoq sapinngisamik piaartumik matusinissamut pilersaarummik nutartikkamik imaluunniit allanngortinneqartumik suliaqassaaq tunniussissallunilu aammalu matusinissamut pilersaarutip nutartikkap imaluunniit allanngortinneqartup taassuma Naalakkersuisunit akuerineqarnera pissarsiarisimassallugu.
Imm. 6. Naalakkersuisut imm. 1-imi, 3-mi aamma 5-imi taaneqartutut § 121 malillugu akuersissuteqarnernut atugassarititaasunik aalajangersaasinnaapput. Naalakkersuisut ilaatigut suliaqarnerup unitsinneqareernerata kingorna isumannaallisaanerup, peqqinnissap, avatangiisit aamma mianerisassat allat attuumassuteqartut isumagineqarnissaat pillugu atugassarititaasunik aalajangersaasinnaapput, ilanngullugu matusinerup kingorna piffissami aalajangersimasumi alapernaarsuinissaq pillugu atugassarititaasut.
§ 82. Pisinnaatitsissummik pigisaqartup matusinissamut pilersaarummik, piviusunngortitsisinnaanera aammalu matusineq, matusinissamut pilersaarutip piviusunngortinneqarnissaa aamma tamatumunnga atatillugu ingerlatassat iliuusissallu pillugit pisussaaffimminik naammassinnissinnaanera qanoq aningaasaqarnikkut qulakkeerneqassanersoq, matusinissamut pilersaarummi allassimassaaq.
Imm. 2. Matusineq, matusinissamut pilersaarutip piviusunngortinneqarnissaa aamma tamatumunnga atatillugu ingerlatassat iliuusissallu pillugit pisussaaffimminik naammassinninnissaanut, takuuk imm. 1, pisinnaatitsissummik pigisaqartoq qanoq qularnaveeqqusiiniarnersoq, matusinissamut pilersaarummi allassimassaaq.
Imm. 3. Pisinnaatitsissummik pigisaqartup matusinissamut pisussaaffimminik naammassinninnissaanut qularnaveeqqusiisarnera pillugu matusinissamut pilersaarummi aalajangersakkat Naalakkersuisunit akuerineqassapput. Pisinnaatitsissummik pigisaqartup matusinissamut pisussaaffimminik naammassinninnissaanut qularnaveeqqusiinera Naalakkersuisunit akuerineqassaaq.
Imm. 4. Pissutsit allanngorneranni tamanna pisariaqalerpat, pisinnaatitsissummik pigisaqartoq sapinngisamik piaartumik pisinnaatitsissummik pigisaqartup matusinissamut pisussaaffimminik naammassinninnissaanut qularnaveeqqusiinera pillugu aalajangersakkat allanngortinneqartut ilaatillugit, takuuk imm. 1, matusinissamut pilersaarummik suliaqassaaq tunniussissallunilu, ilanngullugit qularnaveeqqusiineq naleqquttoq annertunerusoq imaluunniit allanngortinneqartoq pillugu, aammalu qularnaveeqqusiineq pillugu aalajangersakkat allanngortinneqartut Naalakkersuisunit akuerineqarnerat pissarsiarissallugu. Pisinnaatitsissummik pigisaqartup tamatuma kingorna sapinngisamik piaartumik matusinissamut pilersaarummi qularnaveeqqusiineq pillugu aalajangersakkat allanngortinneqartut taakkua malillugit piumasaqaatinik naammassinninnissamut qularnaveeqqusiissaaq aammalu qularnaveeqqusiinerup Naalakkersuisunit akuersissuteqarneq pissarsiarissallugu.
Imm. 5. Naalakkersuisut imm. 3-4-mi taaneqartutut § 121 malillugu akuersissuteqarnermut atugassarititaasunik aalajangersaasinnaapput.
Piiaanermi ingerlatat unitsikkallarneqartarnerat
§ 83. Kingusinnerusukkut piiaanermik ingerlataqarnerit aallarteqqinneqarnissaat siunertaralugu piffissamut qaammatisiutit malillugit ullunit 60-init sivisunerusumut piiaanissamut akuersissut malillugu piiaanermik ingerlatanik unitsitsineq, piiaanermik ingerlataqarnerit unitsinneqannginneranni Naalakkersuisunit akuerineqassaaq. Akuersissuteqarneq tamatigut ukiut marluk tikillugit tunniunneqarsinnaavoq. Akuersissuteqarneq nutarterneqarpat, tamanna atugassarititaasut allanngortillugit tunniunneqarsinnaavoq.
Imm. 2. Naalakkersuisut § 121 malillugu imm. 1 malillugu akuersissuteqarnermut atugassarititaasunik aalajangersaasinnaapput.
§ 84. Piiaanermi ingerlatanik unitsitsigallarnermi piffissaq minnerpaamik ukiunik 6-inik sivisussuseqarpat, imaluunniit unitsitsigallarnissamut akuersissuteqarnermut atugassarititaasut naammassineqarsinnaanngippata, Naalakkersuisut § 80-imi taaneqartutut matusinissamut pilersaarutip piviusunngortinnissaanut pisinnaatitsissummik pigisaqartoq peqqusinnaavaat.
Qularnaveeqqusiineq
§ 85. Inatsisartut inatsisaat malillugu akuersissut malillugu pisinnaatitsissummik pigisaqartoq akuersissut aamma akuersissut malillugu ingerlatassat pillugit pisussaaffimminik naammassinninnissamut qularnaveeqqusiissasoq aammalu qularnaveeqqusiisimaannassasoq pillugu aalajangersakkanik aamma atugassarititaasunik Naalakkersuisut aalajangersaasinnaapput. Qularnaveeqqusiinermi ilaatinneqassapput Inatsisartut inatsisaat, aalajangersakkat aamma atugassarititaasut Inatsisartut inatsisaat, akuersissut, aatsitassarsiorfimmut pilersaarut, matusinissamut pilersaarut, ingerlatassanut pilersaarutit allat, pilersaarutinut akuersissuteqarnerit, ingerlatassanut akuersissuteqarnerit aamma aalajangiinerit Naalakkersuisunit aalajangiiffigineqartut malillugit aalajangersagaasut malillugit pisinnaatitsissummik pigisaqartup pisussaaffii.
Imm. 2. Imm. 1 malillugu qularnaveeqqusiineq pillugu aalajangersakkanik aamma atugassarititaasunik erseqqinnerusunik Naalakkersuisut aalajangersaasinnaapput.
§ 86. § 85, imm. 1 malillugu qularnaveeqqusiineq, akuersissut, tamatumunnga pilersaarutit, taakkununnga akuersissuteqarnerit malillugit ingerlataqarnerit ineriartornerinut allannguuteqarnerinullu, tamatumunnga atatillugu aningaasartuutit aamma isumannaallisaanermi, peqqinnissami, avatangiisini aammalu pissutsini allani attuumassuteqartuni ineriartornermut allannguutinullu tunngatillugu naleqquttumik annertussuseqartumik nutartersimatinneqassapput allanngortinneqartassallutillu.
Imm. 2. Pissutsit allanngorneranni tamanna pisariaqalerpat imaluunniit Naalakkersuisut tamatumunnga aalajangiippata, pisinnaatitsissummik pigisaqartup sapinngisamik piaartumik qularnaveeqqusiineq allanngortissavaa aammalu qularnaveeqqusiinermut allanngortinneqartumut Naalakkersuisut akuersissuteqarnerat pissarsiarissallugu.
Imm. 3. Pisinnaatitsissummik pigisaqartup Inatsisartut inatsisaat, akuersissut, ingerlatassanut pilersaarutit, ingerlatassanut pilersaarutinut aamma ingerlatassanut akuersissuteqarnerit aamma Naalakkersuisut aalajangiineri malillugit qularnaveeqqusiineq pillugu pisussaaffiisa naammassineqarnissaasa qulakkeernissaanut tamanna pisariaqartillugu, imm. 1-2 malillugit qularnaveeqqusiineq allanngortinneqassaaq.
Imm. 4. Naalakkersuisut imm. 1-3 malillugit qularnaveeqqusiinissaq pillugu aalajangersakkanik atugassarititaasunillu erseqqinnerusunik aalajangersaasinnaapput.
Kapitali 13
Avatangiisinik, silap pissusaanik pinngortitamillu allanngutsaaliuineq
§ 87. Inatsisartut inatsisaanni avatangiisinik, silap pissusaanik aamma pinngortitamik allanngutsaaliuinissaq pillugu maleruagassat avatangiisit, silap pissusaata pinngortitallu illersorneqarnerannut iluaqutaassapput, taamaalilluni inuiaqatigiinni ineriartortitsineq, inuit inuuniarnerminni atugaat aammalu uumasut naasullu piujuartinnissaat ataqqillugit piujuartitsiviusumik tunngavilimmik pissalluni.
Imm. 2. Inatsisartut inatsisaanni avatangiisinik, silap pissusaanik aamma pinngortitamik allanngutsaaliuinissaq pillugu maleruagassani siunertarineqarpoq ingerlatassanit:
1) inuit peqqissusaannut navianartorsiortitsisinnaasunit,
2) uumasunik, naasunik, imaluunniit nunami imaluunniit imaani imaluunniit nunap iluani pinngortitami naleqartitanik ajoqusiisinnaasunit,
3) nunamik, imaanik, nunap iluanik imaluunniit pinngortitami pisuussutinik pisussaatitaalluni atuinissamut akornusiisinnaasumit,
4) inuit inuuniarnerminni atugarisaannik ajornerulersitsisinnaasunit aamma
5) naleqartitanik imaluunniit ingerlatassanik sukisaarsaarutissanik ajornerulersitsisinnaasunit, avatangiisinik, silap pissusaanik pinngortitamillu mingutsitsinissamik allatullu sunniinissamik pitsaaliuinissaq, killilersimaarinissaq akiuiniarnissarlu.
Imm. 3. Imm. 2-mi allassimasunut atatillugu pingaartumik siunertarineqarpoq:
1) nunami, imaani, immap naqqani, nunap iluani, imermi, silaannarmi mingutsitsinissamik, silap pissusaanut tunngasunut ajoqusiisumik sunniinissamik kiisalu sajukulaartitsinermi ajoqutissartaqalersitsinissamik nipiliornernillu ajoqutissartaqalersitsinissamik pitsaaliuinissaq, killilersimaarinissaq akiuiniarnissarlu,
2) aatsitassanik allanillu pisuussusinik atuinerup maangaannartitsinerullu killilersimaarnissaa,
3) teknologiimik minguinnerusumik atuinerulernissaq, aamma
4) atoqqiisarnerunissaq aammalu eqqakkanik igitsinermut atatillugu ajornartorsiuteqartarnerup killilersimaarnissaa.
§ 88. Teknikkip pissarsiarineqarsinnaasup pitsaanerpaap, ilanngullugit sanaartukkat, maskiinat, atortut, sulianik ingerlatitsinerit, teknologiit, nioqqutissiassat, akuutissat atortussallu mingutsitsinnginnerusut, aammalu iliuusissat mingutsitsinermik akiuiniarnermi sapinngisamik pitsaanerpaat, atorneqarnerani suut anguneqarsinnaanersut, avatangiisinik, silap pissusaanik pinngortitamillu allanngutsaaliuineq pillugu Inatsisartut inatsisaanni maleruagassat atorneqarneranni allaffissornikkullu aqunneqarneranni pingaartinneqassaaq. Nalilersuinermi tassani pingaartumik teknologiimik minguinnerusumik atuinikkut suliniutissat pitsaaliuisussat pingaartumik pingaartinneqassapput.
Imm. 2. Mingutsitsinissamik pitsaaliuinermut pakkersimaarinninnermullu iliuusissat annertussusaannik suussusaannillu naliliinermi, isumalluutinik maangaannartitsinissap sapinngisamik annertunerpaamik killilersimaarneqarnissaa siunertaralugu, avatangiisut silarliit qanoq issusaat aammalu mingutsitsinerup taakkununnga aammalu akuutissat atortussallu kuuffiini tamaginni sunniinissaa pingaartinneqassaaq.
§ 89. Kinaluunniit ingerlatassanik Inatsisartut inatsisaanni pineqartunut ilaasumik aammalu mingutsitsisinnaasumik aallartitsiniartoq, mingutsitsinissap navianaateqarnera sapinngisamik annertunerpaamik killilersimaarneqartussanngorlugu suliaqarnissamut piffissamik aammalu suliaqarnissap sumiiffissaanik toqqaassaaq. Ingerlatassat ingerlanneqarnissaannut piffissamik sumiiffimmillu toqqaanermi sumiiffimmi pinngortitaq qanorlu issusaa, ilanngullugu maannakkut atuinissaq siunissamilu pilersaarutigineqartoq, aammalu imikoornernik, eqqagassanik allanillu akuutissanik atortussanillu mingutsitsisartunik naapertuuttumik igitsinissamut periarfissat eqqarsaatigineqassapput.
Imm. 2. Kinaluunniit ingerlatassanik mingutsitsisinnaasunik aallartitsiniartoq, aallartitsisoq imaluunniit suliaqartoq, iliuusissanik mingutsitsinermut tassunga pitsaaliuisussanik pakkersimaarinnittussanillu aalajangersaassaaq, aammalu ingerlatassat pilersinneqarnissaat, aaqqissuunneqarnerat ingerlanneqarnerallu sapinngisamik annikinnerpaamik mingutsitsinermik malitseqartussanngorlugu aaqqissuutissallugu, takuuk § 88.
Imm. 3. Kialuunniit ingerlatassanik mingutsitsisinnaasunik aallartitsiniartup, aallartitsisup imaluunniit suliaqartup, sanaartugaatit ilaalu ilanngullugit, ilanngullugit maskiinat, atortut immaqalu unnuisarfiit, toqqarneqarneranni, pilersinneqarneranni aaqqissuunneqarnerannilu mingutsitsinerup, aniatitsinerit, eqqagassaqalertarnerit isumalluutinillu atuinerup sapinngisamik pitsaanerpaamik killilersimaarneqarnissaat qulakkiissavaa. Tamanna aamma ingerlatsinerup aaqqissuunneqarnerani qulakkeerneqassaaq, ilanngullugit aatsitassarsiorluni misissuinerup ingerlanissaannik, piiaanerup ingerlanissaannik, suliaqarnerit ingerlanissaannik, nioqqutissiassanik, akuutissanik atortussanillu ingerlatsinermut atatillugu atorneqartussanik aammalu upalungaarsimanermut mingutsitsinernillu akiuiniarnernut suleriaasissanik toqqaanermi.
§ 90. Suliffeqarfik imaluunniit inuk avatangiisinik allanngutsaaliuineq imaluunniit mingutsitsinissamik pitsaaliuineq, mingutsitsinermik killilersimaarineq imaluunniit akiuiniarneq pillugit Inatsisartut inatsisaat malillugu pisussaaffeqarpat, tamanna teknikkikkut, suliaqarnikkut aningaasaqarnikkullu pineqartumut periarfissaasimappat, pineqartup pisussaaffiit naammassineqarneranni teknikkimik pissarsiarineqarsinnaasumik pitsaanerpaamik aammalu iliuusissanik mingutsitsinermik akiuiniarnissamut sapinngisamik pitsaanerpaanik atuisoqarnera qulakkiissavaa siuarsassallugulu, takukkit §§ 88 aamma 89.
Imm. 2. Suliffeqarfiup imaluunniit inuup Inatsisartut inatsisaat malillugu avatangiisini aarlerinaataasut paasineqarnissaat, nalilersorneqarnissaat aammalu suliaqarnermi naapertuuttumik ajornartinnagu sapinngisamik annertunerpaamik annikillisinneqarnissaat isumagisussaappagu, tamanna teknikkikkut, suliaqarnikkut aningaasaqarnikkullu pineqartumut periarfissaasimappat, pineqartup avatangiisinik allanngutsaaliuinissaq eqqarsaatigalugu aammattaaq teknikkimik pissarsiarineqarsinnaasumik pitsaanerpaamik aammalu iliuusissanik mingutsitsinermik akiuiniarnermut sapinngisamik pitsaanerpaanik atuisoqarnera qulakkiissavaa siuarsassallugulu, takukkit imm. 1 aamma §§ 88 aamma 89.
Imm. 3. Imm. 2 malillugu pisussaaffiit aamma pisuni makkunani atuupput:
1) Suleqatigisap allap sulinissaq imaluunniit ingerlatassat allat avatangiisini aarlerinaataasut paasineqartussanngorlugit, nalilersorneqartussanngorlugit imaluunniit suliaqarnermi naapertuuttumik ajornartinnagu sapinngisamik annertunerpaamik annikillineqartussanngorlugit pilersaarusiussagai, suliffeqarfiup imaluunniit inuup isumagisussaappagu.
2) Suleqatigisap allap sulinissaq imaluunniit ingerlatassat allat avatangiisini aarlerinaataasut paasineqartussanngorlugit, nalilersorneqartussanngorlugit imaluunniit suliaqarnermi naapertuuttumik ajornartinnagu sapinngisamik annertunerpaamik annikillineqartussanngorlugit pilersaarusiorsimanerai nakkutigineqarnissaa, suliffeqarfiup imaluunniit inuup isumagisussaappagu.
3) Suliffeqarfik imaluunniit inuk avatangiisini aarlerinaataasut paasineqarnissaannut, nalilersorneqarnissaannut aammalu suliaqarnermi naapertuuttumik sapinngisamik annertunerpaamik annikillisinnissaannut peqataasussaappat.
4) Avatangiisini aarlerinaataasut paasineqartussanngorlugit, nalilersorneqartussanngorlugit imaluunniit suliaqarnermi naapertuuttumik ajornartinnagu sapinngisamik annertunerpaamik annikillineqartussanngorlugit suliaqarnerup ingerlannissaanut pisariaqartumik ilinniartinneqassasoq ilitsersorneqassasorlu sulisitsisup imaluunniit suliffeqarfiup allap imaluunniit inuup allap isumagisussaappagu.
5) Avatangiisini aarlerinaataasut aarlerinaataajunnaarnissaat imaluunniit annikillisinnissaat suliffeqarfiup imaluunniit inuup isumagisussaappagu.
6) Sanaartukkat, aaqqissuussinerit, umiarsuit imaluunniit angallatit allat, ilanngullugit pineqartup sannai, aaqqissugaanera atortulersugaanera ilaalu ilanngullugit, avatangiisitigut tamakkiisumik isumannaatsuusut, suliffeqarfiup imaluunniit inuup qulakkeertussaappagu.
§ 91. Ingerlatassamut imaluunniit sanaartukkamik pilersitsinissamut ingerlatsinissamullu, Inatsisartut inatsisaanni pineqartunut ilaasumut, akuersissuteqarnissaq pillugu aalajangiinerni ilaatigut mianerisassat pingaartinneqassapput:
1) Avatangiisinut, silap pissusaanut pinngortitamullu tunngasunut ajorseriartitsinissap imaluunniit allatut sunniinerlunnissap pinngitsoortinnissaa.
2) Nunami namminermi nunanilu tamalaani pinngortitamik allanngutsaaliuiffiusussatut toqqagaasuni pinngortitap aammalu pinngortitami suussutsit uumasullu najortagaasa ajorseriartinnissaasa aammalu uumasut sumiiffiit toqqarneqarneranni pineqartut akornusersorneqarnissaasa pinngitsoortinnissai.
§ 92. Ingerlatassaq imaluunniit sanaartugaq Inatsisartut inatsisaanni pineqartunut ilaasoq avatangiisinut, silap pissusaanut pinngortitamullu tunngasunut annertuumik sunniuteqarsinnaassasoq ilimagineqartariaqarpat, akuersissuteqarneq ingerlatassap imaluunniit sanaartukkap avatangiisinut, silap pissusaanut pinngortitamullu tunngasunut sunniutissaannik nalilersuineq tunngavigalugu, aammalu tamat aamma oqartussat kattuffiillu kalluarneqartussat tamatumunnga oqaaseqaateqarnissamut periarfissaqareernerisa kingorna, aatsaat akuersissuteqartoqarsinnaavoq. Nalilersuineq kapitali 15-imi avatangiisinut sunniutaasussanik nalilersuinermut maleruagassat malillugit pissaaq.
Imm. 2. Ingerlatassaq imaluunniit sanaartugaq Inatsisartut inatsisaanni pineqartunut ilaasoq sumiiffinnut pinngortitamik illersuiviusunut nunami namminermi imaluunniit nunani tamalaani toqqagaasunut annertuumik sunniuteqarsinnaasoq ilimagineqartariaqarpat, ingerlatassap imaluunniit sanaartukkap taassuma piujuartinnissaanut siunertaasut eqqarsaatigalugit sumiiffimmi sunniutissaannut nalilersuineq tunngavigalugu aatsaat akuersissuteqarfigineqarsinnaavoq. Tamanna Naalakkersuisut naapertuuttutut isigippassuk, akuersissuteqannginnermi sumiiffimmi sunniutaasussanik nalilersuineq pillugu tamat oqaaseqarnissamut periarfissinneqassapput.
Imm. 3. Pisuni imm. 1-imi aamma 2-mi taaneqartuni, ingerlatassaq imaluunniit sanaartugaq sumiiffiit nunami namminermi imaluunniit nunani tamalaani pinngortitamik illersuiviusut qanoq issusaannut ajoqusiissanngippat, imaluunniit inuiaqatigiit soqutigisaat annertuut, ilanngullugit inooqatigiinnermut imaluunniit aningaasaqarnermut tunngasut, ingerlatassat suliarineqarnissaat imaluunniit sanaartukkamik pilersitsinissaq ingerlatsinissarlu pisariaqalersippassuk, aatsaat akuersissuteqartoqarsinnaavoq, taamaattoq takuuk imm. 4.
Imm. 4. Ingerlatassat imaluunniit sanaartugaq sumiiffimmut nunami namminermi imaluunniit nunani tamalaani pinngortitami illersuiviusumi pinngortitap qanoq issusaanik pingaartitsiviusumi imaluunniit suussusaanik pingaartitsiviusumut annertuumik sunniuteqarsinnaassasoq ilimagineqartariaqarpat, inuit peqqissusaat, tamat isumannaatsuunissaat imaluunniit avatangiisinut annertuumik iluaqutaasumik sunniuteqartitsinissaq eqqarsaatigalugu tamanna pisariaqarpat, imaluunniit inuiaqatigiit soqutigisaat allat eqqarsaatigalugit ingerlatassap suliarineqarnissaa imaluunniit sanaartukkap ingerlanneqarnissaa pisariaqarpat, Naalakkersuisut pisuni imm. 3-mi taaneqartuni ingerlatassanut imaluunniit sanaartukkamut aatsaat akuersissuteqarsinnaapput.
Imm. 5. Naalakkersuisut imm. 3-mi imaluunniit 4-mi pineqartunut ilaasunut akuersissuteqarpata, Naalakkersuisut naleqquttunik taartissatut iliuusissanik aalajangersaassapput, ilanngullugit akuersissuteqarnermut atugassarititaasut. Taartissatut iliuusissanut aningaasartuutit akuersissuteqarfigineqarnissamik qinnuteqartumit matussuserneqassapput.
Piginnaatitsissutinut aalajangersakkat
§ 93. Naalakkersuisut avatangiisinik, silap pissusaanik pinngortitamillu allanngutsaaliuineq aamma pissutsit §§ 87-92-mi taaneqartut pillugit aalajangersakkanik atugassarititaasunillu erseqqinnerusunik aalajangersaasinnaapput, ilanngullugu avatangiisinik, silap pissusaanik pinngortitamillu allanngutsaaliuineq pillugu nunami namminermi maleruagassat, isumaqatigiissutit imaluunniit malittarisassat atorneqarnissaat pillugu.
§ 94. Sumiiffimmi akuersissuteqarfiusumi avataanilu ingerlatassanik Inatsisartut inatsisaanni pineqartunik ilaasunik aammalu ingerlatassanik allanik suliaqarnermut atatillugu avatangiisit, silap pissusaa pinngortitarlu pillugit aammalu pissutsit Inatsisartut inatsisaanni pineqartunut ilaasut pillugit aalajangersakkanik atugassarititaasunillu Naalakkersuisut aalajangersaasinnaapput.
Kapitali 14
Avatangiisinut akisussaaffik
§ 95. § 20, imm. 2 malillugu akisussaasuusoq ingerlatassamut tunngatillugu akuersissut imaluunniit akuersissuteqarneq malillugu pisinnaatitsissummik pigisaqartuunani allaappat, pisinnaatitsissummik pigisaqartoq aamma ingerlatassanut akisussaasuussaaq. Taamaattoqarnerani taakkua marluk ataatsimoorlutik aammalu tamarmik immikkut kapitalimi matumani maleruagassat malillugit tamakkiisumik pisussaaffeqassapput akisussaasuussallutillu.
Imm. 2. Imm. 1 malillugu ingerlatamut, avatangiisinut ajoqusiisimasumut imaluunniit ajoquseeqataasimasumut imaluunniit avatangiisinut ajoqusiinissamik annertuumik navianartorsiortitsisimasumut akisussaasuusoq, avatangiisinut ajoqusiinermut imaluunniit avatangiisinut ajoqusiinissamik annertuumik navianartorsiortitsinermut akisussaasuuvoq. Ajoqusiineq imaluunniit ajoqusiinissamik annertuumik navianartorsiorneq pissutsit pisinnaasut malitsigisaannik pilersimagaluarpalluunniit, avatangiisinut ajoqusiineq imaluunniit avatangiisinut ajoqusiinissamik annertuumik navianartorsiortitsinerup qanoq pilersimanera apeqqutaatinnagu tamanna atuuppoq.
§ 96. Avatangiisinut ajoqusiinissamik annertuumik navianartorsiortitsinermut akisussaasuusoq pitsaaliuilluni iliuusissanik pisariaqartunik, avatangiisinut ajoqusiinissamut annertuumik navianartorsiortitsinermik pinngitsoortitsisinnaasunik, ingerlaannaq aallartitsissaaq, aammalu navianartorsiorneq aamma iliuusissat aallartinneqartut pillugit Naalakkersuisut kalerrissallugit.
Imm. 2. Avatangiisinut ajoqusiinermut akisussaasuusoq suliniutinik ajoqusiinerup annertussusaanik killilersimaarinnissinnaasunik aammalu ajoqusiinerup annertunerulernissaanik pinngitsoortitsisinnaasunik suliaqarnikkut ingerlanneqarsinnaasunik ingerlaannaq aallartitsissaaq, aammalu Naalakkersuisut ajoqusiineq suliniutillu pillugit kalerrissallugit.
Imm. 3. Naalakkersuisut imm. 1 aamma 2 malillugit pisussaaffiit naammassineqarnerannut nakkutilliissapput, aammalu naammassinninnissaat aamma tamatumunnga atatillugu iliuusissanik suliaqarnissaq pillugu peqqusisinnaallutik.
§ 97. Paasissutissanik avatangiisini ajoqusiisoqarsimanersoq imaluunniit avatangiisini ajoqusiinissaq annertuumik navianaateqarnersoq nalilersuinissamut pingaaruteqartunik akisussaasuusoq tunniussissasoq Naalakkersuisut peqqusisinnaapput. Avatangiisini ajoqusiinermut imaluunniit avatangiisini ajoqusiinissap annertuumik navianaateqarneranut pissutaasut taakkualu sunniutissaasa paasinarsisinneqarnissaat siunertaralugu, akisussaasuusoq nammineq akilikkaminik misissuinernik, misissueqqissaarnernik, akuutissanik imaluunniit atortussanik uuttortaanernik assigisaannilluunniit suliaqassasoq, Naalakkersuisut ilaatigut peqqusisinnaapput.
Imm. 2. Akisussaasuusup pigisamut aalaakkaasumut imaluunniit sumiiffimmut mingutsinneqarsimasutut paasineqartumut imaluunniit peqqusissuteqarneq malillugu ingerlatassat suliarineqarfissaannut atuisinnaatitaannginnera apeqqutaatinnagu, imm. 1 malillugu peqqusisinnaavoq. Peqqusissuteqarnermi pigisap aalaakkaasup mingutsinneqartup imaluunniit sumiiffiup mingutsinneqartup ilaalu ilanngullugit iluarseqqinneqarnissaanut pisussaaffeqarneq aalajangersarneqarsinnaavoq.
Imm. 3. Akisussaasuusoq pigisamut aalaakkaasumut imaluunniit sumiiffimmut atuisinnaatitaanngippat, akisussaasuusup imaluunniit allat misissuinernik imaluunniit iluarseeqqinnernik ilaalu ilanngullugit suliaqarnerat akuereqqullugu Naalakkersuisut pigisamut aalaakkaasumut imaluunniit sumiiffimmut atuisinnaatitaasoq peqqusinnaavaat.
Imm. 4. Imm. 3 malillugu peqqusissuteqarneq pigisamut aalaakkaasumut imaluunniit sumiiffimmut imm. 1 malillugu peqqusissuteqarneq malillugu ingerlatassat suliarineqarfissaannut atuisinnaatitaasumut kimulluunniit pisussaaffiliivoq.
§ 98. Avatangiisini ajoqusiisoqarsimappat imaluunniit avatangiisini ajoqusiinissaq annertuumik navianaateqarpat, kapitalimi matumani maleruagassani pineqartunut ilaasumik, Naalakkersuisut kapitalimi matumani maleruagassat malillugit tamatumunnga immaqalu iliuusissaanik ilaalu ilanngullugit aalajangiissapput.
Imm. 2. Naalakkersuisut imm. 1 malillugu aalajangiineq Naalakkersuisut nittartagaanni imaluunniit allatut naleqquttumik tamanut saqqummiutissavaat. Avatangiisini ajoqusiisoqarsimasoq imaluunniit avatangiisini ajoqusiinissaq annertuumik navianaateqartoq imm. 1 malillugu aalajangiinerup tamanut saqqummiunneqarnera akisussaasuusup akiligassaanik pissaaq.
§ 99. Avatangiisinut akisussaaneq pillugu aalajangersakkanik atugassarititaasunillu erseqqinnerusunik Naalakkersuisut aalajangersaasinnaapput, ilanngullugu aalajangersakkat kapitalimi matumani taaneqartut atuutsinneqarnissaat pillugu.
Kapitali 15
Avatangiisinik nalilersuineq (VVM)
§ 100. Ingerlatassanik suliaqarnermi avatangiisinut sunniutaasussanik nalilersuineq (VVM) suliarineqareerpat, tamatumunngalu nassuiaat (VVM-mut nassuiaat) Naalakkersuisunit akuersissuteqarfigineqareerpat, ingerlatassat makkua arlaannut aatsaat akuersissuteqartoqarsinnaavoq, takuuk kapitali 12:
1) Aatsitassanik piiaaneq, najukkami aatsitassarsiorluni ingerlataqarneq ilaanani.
2) suliassanut maleruagassiinermi ilaatinneqartoq ilaanani.
2) Sanaartukkanik anginerusunik ingerlatassani Inatsisartut inatsisaanni pineqartunut ilaasuni atorneqartussanik pilersitsineq, imaluunniit inissiineq atuinerlu, ilanngullugit aatsitassarsiorfinni suliaqarfiit, nunap iluani suliaqarfiit, nukissiorfiit taakkununnga atasut aamma ruujorilersuinerit taakkununnga atasut.
3) Ingerlatamik imaluunniit suliaqarfimmi ingerlatsinermik ilaalu ilanngullugit nr. 1-2-mi taaneqartumik unitsitsineq imaluunniit suliaqarfimmik ilaalu ilanngullugit nr. 2-mi taaneqartumik matusineq.
Imm. 2. Piiaaneq avatangiisinut annertuumik sunniuteqartussaanngippat, pisinnaatitsissummik pigisaqartup imm. 1, nr. 1-imi piumasaqaatip atuutsinnginnissaa qinnutigisinnaavaa.
Imm. 3. Ingerlatassaq Inatsisartut inatsisaanni pineqartunut ilaasoq aammalu imm. 1-imi pineqartunut ilaanngitsoq, avatangiisinut annertuumik sunniuteqarsinnaassasoq ilimagineqartariaqarpat, avatangiisinut nalilersuineq suliarineqareerpat aammalu VVM-imut nassuiaat Naalakkersuisunit akuersissuteqarfigineqareerpat, aatsaat ingerlatassamut akuersissuteqartoqarsinnaavoq.
Imm. 4. Pisuni imm. 2-mi aamma 3-mi taaneqartuni avatangiisinut sunniutaasussanik nalilersuisoqassanersoq aammalu VVM-imut nassuiaat suliarineqassanersoq, Naalakkersuisut aalajangissavaat.
Imm. 5. Ingerlatassamut avatangiisinut sunniutaasussanik nalilersuineq suliarineqartussaanngippat aammalu VVM-imut nassuiaat suliarineqartussaanngippat, takuuk imm. 4, suliniutinik pitsaaliuisussanik nalilersuineq (VFT) tamatumunngalu nassuiaat (VFT-mut nassuiaat) suliarineqassasut Naalakkersuisut aalajangersinnaapput.
Imm. 6. Ingerlatassamut imm. 4 naapertorlugu avatangiisinut sunniutaasussanik nalilersuisoqartussaanngippat, imaluunniit imm. 5 naapertorlugu suliniutissanik pitsaaliuisussanik nalilersuisoqartussaanngippat, ingerlatassaq avatangiisinut akuersissuteqarfigineqassasoq Naalakkersuisut aalajangersinnaavaat.
Imm. 7. Tunngavissarititaasut imm. 3 malillugu aalajangiinermi atorneqartussat pillugit aalajangersakkanik erseqqinnerusunik Naalakkersuisut aalajangersaasinnaapput. Naalakkersuisut aammattaaq suliniutinik pitsaaliuisussanik nalilersuinissaq (VFT) tamatumunngalu tunngavissarititaasut pillugit aalajangersakkanik erseqqinnerusunik aalajangersaasinnaapput, takuuk imm 5. Naalakkersuisut tamatuma saniatigut imm. 6 malillugu avatangiisinut akuersissuteqartarneq pillugu aalajangersakkanik erseqqinnerusunik aalajangersaasinnaapput.
§ 101. Pisinnaatitsissummik pigisaqartoq § 100 malillugu VVM-imik pisussaaffeqarfiusumik ingerlatassamik akuersissuteqarfigineqarnissamik qinnuteqartoq,
1) avatangiisinik nalilersuinermik (VVM) suliaqassaaq,
2) VVM-imut nassuiaammik suliaqassaaq,
3) nr. 2 naapertorlugu VVM-imut nassuiaammik Naalakkersuisunut tunniussissaaq
4) VVM-imut nassuiaatip tekniskiunngitsumik eqikkarneqarneranik suliaqassaaq aammalu eqikkaaneq Naalakkersuisunut tunniutissallugu.
Imm. 2. VVM-imut nassuiaammi ingerlatassap avatangiisini pissutsinut toqqaannartumik aamma toqqaannanngitsumik sunniutissai aammalu pissutsit imminnut ataqatigiinnerat, pissutsit imminnut sunneeqatigiinnissaat aammalu ataatsimoortumik sunniutissai (katersuuttut) naapertuuttumik uppernarsitissavai, nassuiassava nalilersussallugillu.
Imm. 3. Najoqqutassanik annertunerusunik avatangiisinut sunniutaasussanik nalilersuinermut atugassanik pissarsisitsisoqassasoq, imaluunniit qinnuteqartoq pissutsinik erseqqinnerusumik aalajangerneqartunik, avatangiisinut sunniutaasussanik nalilersuinermut pingaaruteqartunik, annertunerusunik misissuissasoq imaluunniit nalilersuissasoq, Naalakkersuisut aalajangersinnaavaat.
Imm. 4. Naalakkersuisut avatangiisinut nalilersuinermik suliaqarneq, VVM-imut nassuiaammik suliaqarneq aamma Naalakkersuisut VVM-imut nassuiaammik akuersissuteqartarnerat ilaalu ilanngullugit pillugit aalajangersakkanik erseqqinnerusunik atugassarititaasunillu aalajangersaasinnaapput, ilanngullugit misissuinerit nalilersuinerillu ingerlanneqartussat aammalu paasissutissat allakkiallu avatangiisinik nalilersuinermut atorneqartussatut pissarsiarineqartussat, VVM-imut nassuiaatip imarisassai aammalu VVM-imut nassuiaatip tunniunneqarnerani Naalakkersuisunut tunniunneqartussat pillugit.
§ 102. VVM-imut nassuiaatip inaarutaasup Naalakkersuisunut tunniunneqarnera pillugu paasissutissat Naalakkersuisut nittartagaanni imaluunniit allatut naleqquttumik tamanut ammasumik nalunaarutigineqassapput.
Imm. 2. VVM-imut nassuiaammut missingiut aamma paasissutissat, allakkiat tamatumunngalu atatillugu paasissutissat nalunaarsukkat Naalakkersuisunut tunniunneqartut, isertuussaapput. Piffissami isertuussiviusumi ilaatinneqarpoq, Naalakkersuisut nittartagaanni aammalu allatut naleqquttumik tamanut saqqummersinneqarnissaasa, pisinnaatitsissummik pigisaqartup VVM-imut nassuiaammik inaarutaasumik imm. 1 malillugu Naalakkersuisunut tunniussinissaata, tungaannut piffissaq.
Imm. 3. Naalakkersuisut piffissami isertuussiviusumi VVM-imut nassuiaammut missingiut isertuussaq aamma paasissutissat, allakkiat aamma tamatumunnga atatillugu paasissutissat nalunaarsukkat Naalakkersuisunut tunniunneqartut isertuussat pillugit paasissutissat nalinginnaasut tamanut saqqummiussinnaavaat. Naalakkersuisut paasissutissanik nalinginnaasunik taamaattunik tamanut saqqummiussinnginnermi paasissutissat pisinnaatitsissummik pigisaqartumut tusarniaassutigalugit nassiutissavaat aammalu pisinnaatitsissummik pigisaqartoq minnerpaamik qaammatisiutit malillugit ulluni 14-ini piffissamut killiliussap naleqquttup aalajangersagaasup iluani, tamatumunnga oqaaseqaateqarsinnaasoq immaqalu paasissutissat tamarmik imaluunniit ilaasa tamanut saqqummiunneqarnissaannut tunngavilersukkamik akerliliissuteqarsinnaasoq pisinnaatitsissummik pigisaqartoq paasitissallugu. Pisinnaatitsissummik pigisaqartoq paasissutissat tamarmik imaluunniit ilaasa tamanut saqqummiunneqarnissaannut akerliliissuteqarluni piffissamut killiliussap iluani nassiussippat, aammalu pisinnaatitsissummik pigisaqartup isertuussinissamik soqutigisaqarnerata mianerinissaa, Naalakkersuisut paasissutissanik pineqartunik tamanut saqqummiussinissamut soqutigisaqarnerannit annertunerusorineqarpat, Naalakkersuisut paasissutissat taakkua tamanut saqqummiutissanngilaat.
Imm. 4. Imm. 2 aamma 3 apeqqutaatinnagit Naalakkersuisut pisuni tamaginni avatangiisinut paasissutissat aamma avatangiisinut nalunaarusiat nalinginnaasumik inuiaqatigiinni soqutiginaateqartutut nalilerneqartut, tamanut ammasumik saqqummiussinnaavaat.
Imm. 5. Naalakkersuisut pissutsit imm. 1-4-mi taaneqartut pillugit aalajangersakkanik erseqqinnerusunik atugassarititaasunillu aalajangersaasinnaapput.
Kapitali 16
Inuiaqatigiinni piujuaannartitsisumik ingerlatsinermik naliliineq (VSB)
§ 103. Ingerlatassamut, Inatsisartut inatsisaat malillugu akuersissummi pineqartunut ilaasumut, aammalu inuiaqatigiinnut tunngasunut annertuumik sunniuteqarsinnaasussatut ilimagineqartariaqartumut, ingerlatassanik suliaqarnermi inuiaqatigiinni piujuaannartitsisumik ingerlatsinermik naliliineq (VSB) suliarineqareerpat, tamatumunngalu nassuiaat (VSB-imut nassuiaat) pisinnaatitsissummik pigisaqartumit suliarineqareerpat aammalu Naalakkersuisunit akuerineqareerpat, aatsaat Naalakkersuisut akuersissuteqarsinnaapput.
Imm. 2. Pisinnaatitsissummik pigisaqartoq akuersissuteqarfigineqarnissamik qinnuteqartoq VSB-imik suliaqartussaalluni, VSB-imut nassuiaammik suliaqartussaalluni aammalu VSB-imut nassuiaammut Naalakkersuisut akuersissuteqarnerannik pissarsisussaalluni, pisoq aalajangersimasoq imm. 1-imi pineqartunut ilaanersoq, Naalakkersuisut aalajangissavaat.
Imm. 3. Naalakkersuisut tunngavissarititaasut aalajangiinermi atorneqartut pillugit aalajangersakkanik imaluunniit atugassarititaasunik erseqqinnerusunik aalajangersaasinnaapput.
§ 104. Tamanna § 103 malillugu piumasaqaataappat, pisinnaatitsissummik pigisaqartoq ingerlatassamut akuersissuteqarfigineqarnissamik qinnuteqartoq:
1) inuiaqatigiinni piujuaannartitsisumik ingerlatsinermik naliliinermik (VSB-mik) suliaqassaaq,
2) VSB-imut nassuiaammik suliaqassaaq,
3) nr. 2 naapertorlugu VSB-imut nassuiaammik Naalakkersuisunut tunniussissaaq, aamma
4) VSB-imut nassuiaatip tekniskiunngitsumik eqikkarneqarneranik suliaqassaaq aammalu eqikkaaneq Naalakkersuisunut tunniutissallugu.
Imm. 2. VSB-imut nassuiaammi ingerlatassap inuiaqatigiinnut tunngasunut toqqaannartumik aamma toqqaannanngitsumik sunniuteqarnissaa aammalu pissutsit imminnut ataqatigiinnerat, imminnut sunniivigeqatigiinnerat aammalu ataatsimut katillugu (ataatsimoortut) sunniuteqarnissaat, naleqquttumik paasinarsisinneqassapput, nassuiarneqassallutik nalilersorneqassallutillu, ilanngullugit innuttaasut inooqatigiinnermut, kulturimut, upperisamut anersaakkullu naleqartitaat ileqquilu.
Imm. 3. VSB-mut atugassat paasissutissat imaluunniit allakkiat annertunerusut pissarsiarineqassasut, imaluunniit VSB-mut pisussaaffeqartoq pissutsinik erseqqinnerusumik aalajangerneqartunik, inuiaqatigiinni piujuaannartitsisumik ingerlatsinermik naliliinermut pingaaruteqartunik, annertunerusunik misissuinernik imaluunniit nalilersuinernik suliaqassasoq, Naalakkersuisut aalajangersinnaavaat.
Imm. 4. Naalakkersuisut VSB-mik suliaqartarneq, VSB-imut nassuiaammik suliaqartarneq aamma Naalakkersuisut VSB-imut nassuiaammut akuersissuteqartarnerat ilaalu ilanngullugit pillugit aalajangersakkanik aamma atugassarititaasunik erseqqinnerusunik aalajangersaasinnaapput, ilanngullugit misissuinerit nalilersuinerillu ingerlanneqartussat aammalu paasissutissat allakkiallu VSB-mut atugassatut pissarsiarineqartussat, VSB-imut nassuiaatip imarisassai aammalu VSB-imut nassuiaatip Naalakkersuisunut tunniunneqarnerani tunniunneqartussat pillugit.
§ 105. VSB-imut nassuiaatip inaarutaasup Naalakkersuisunut tunniunneqarnera pillugu paasissutissat Naalakkersuisut nittartagaanni aammalu allatut naleqquttumik tamanut nalunaarutigineqassaaq.
Imm. 2. VSB-imut nassuiaammut missingiut aamma paasissutissat, allakkiat tamatumunngalu atatillugu paasissutissat nalunaarsukkat Naalakkersuisunut tunniunneqartut, isertuussaapput. Piffissami isertuussiviusumi ilaatinneqarput Naalakkersuisut nittartagaanni aammalu allatut naleqquttumik tamanut saqqummersinneqarnissaasa, pisinnaatitsissummik pigisaqartup VSB-imut nassuiaammik inaarutaasumik imm. 1 malillugu Naalakkersuisunut tunniussinissaata, tungaanut piffissaq.
Imm. 3. Naalakkersuisut piffissami isertuussiviusumi VSB-imut nassuiaammut missingiut isertuussaq aamma paasissutissat, allakkiat aamma tamatumunnga atatillugu paasissutissat nalunaarsukkat Naalakkersuisunut tunniunneqartut isertuussat pillugit paasissutissat nalinginnaasut tamanut saqqummiussinnaavaat. Naalakkersuisut paasissutissanik nalinginnaasunik taamaattunik tamanut saqqummiussinnginnermi paasissutissat pisinnaatitsissummik pigisaqartumut tusarniaassutigalugit nassiutissavaat aammalu pisinnaatitsissummik pigisaqartoq minnerpaamik qaammatisiutit malillugit ulluni 14-ini piffissamut killiliussap naleqquttup aalajangersagaasup iluani, tamatumunnga oqaaseqaateqarsinnaasoq immaqalu paasissutissat tamarmik imaluunniit ilaasa tamanut saqqummiunneqarnissaannut tunngavilersukkamik akerliliissuteqarsinnaasoq pisinnaatitsissummik pigisaqartoq paasitissallugu. Pisinnaatitsissummik pigisaqartoq paasissutissat tamarmik imaluunniit ilaasa tamanut saqqummiunneqarnissaannut akerliliissuteqarluni piffissamut killiliussap iluani nassiussippat, aammalu pisinnaatitsissummik pigisaqartup isertuussinissamik soqutigisaqarnerata mianerinissaa, Naalakkersuisut paasissutissanik pineqartunik tamanut saqqummiussinissamut soqutigisaqarnerannit annertunerusorineqarpat, Naalakkersuisut paasissutissat taakkua tamanut saqqummiutissanngilaat.
Imm. 4. Naalakkersuisut pissutsit imm. 1-3-mi taaneqartut pillugit aalajangersakkanik aamma atugassarititaasunik erseqqinnerusunik aalajangersaasinnaapput.
Kapitali 17
Piareersaataasumik tusarniaaneq aamma tusarniaaneq
§ 106. Inatsisartut inatsisaat malillugu ingerlatassaq Naalakkersuisut naliliinerat malillugu avatangiisinut annertuumik sunniuteqarsinnaasussaappat, takuuk § 100, imaluunniit inuiaqatigiinni pissutsinut annertuumik sunniuteqarsinnaasussaappat, takuuk § 103, qinnuteqartoq imaluunniit pisinnaatitsissummik pigisaqartoq suliassamut nassuiaammik, Naalakkersuisunut nassiunneqartussamik, suliaqassaaq.
Imm. 2. Avatangiisinut sunniutaasussanik nalilersuinerup (VVM) imaluunniit inuiaqatigiinni piujuaannartitsisumik ingerlatsinermik naliliinerup (VSB) imarisassaasa aalajangersarneqannginneranni, suliassamut nassuiaat qaammatisiutit malillugit ulluni 35-ni tamanut ammasumik piareersaataasumik tusarniaassutigalugu nassiunneqassaaq. Avatangiisinut sunniutaasussanik nalilersuinissaq (VVM-imut nassuiaat) pillugu suliassamut nassuiaat aamma inuiaqatigiinni piujuaannartitsisumik ingerlatsinermik naliliinissaq (VSB) pillugu suliassamut nassuiaat tamanut ammasumik piareersaataasumik tusarniaassutigineqartussaasimappata, piareersaataasumik tusarniaanerit ataatsimoortillugit ingerlanneqassapput.
Imm. 3. Naalakkersuisut suliassamut nassuiaatip imarisassai pillugit aalajangersakkanik erseqqinnerusunik aalajangersaasinnaapput.
§ 107. Naalakkersuisut avatangiisinut sunniutaasussanik nalilersuineq pillugu nassuiaat (VVM) aamma inuiaqatigiinni piujuaannartitsisumik ingerlatsinermik naliliineq pillugu nassuiaat (VSB) tamanut ammasumik tusarniaassutigalugit nassiutissavai. Avatangiisinut sunniutaasussanik nalilersuineq pillugu nassuiaat (VVM-imut nassuiaat) aammalu inuiaqatigiinni piujuaannartitsisumik ingerlatsinermik naliliineq pillugu nassuiaat (VSB-imut nassuiaat) tamanut ammasumik tusarniaassutigineqartussaasimappata, tusarniaanerit ataatsimoortillugit ingerlanneqassapput.
Imm. 2. Piffissaq tusarniaaffiusoq sapaatip akunnerini 8-ni pissaaq. Piffissaq tusarniaaffiusoq ulloq Naalakkersuisut tusarniaanermut najoqqutassat tamanut ammasumik pissarsiarineqarsinnaasunngortinnerat aallarnerfigalugu, aallartissaaq. Piffissaq tusarniaaffiusoq arfininngornermi, sapaammi imaluunniit ullumi nalliuttumi naappat, piffissaq tusarniaaffiusoq ulluinnarmut tullermut sivitsorneqassaaq.
Imm. 3. Tamanut ammasumik tusarniaalluni ataatsimiititsineq naapertuuttumik ingerlanneqarsinnaasimanngippat, imaluunniit Naalakkersuisut ataatsimiinnerni peqataasinnaanngippata, piffissaq tusarniaaffiusoq sivitsorneqassaaq.
§ 108. Naalakkersuisut piffissap tusarniaaffiusup ingerlanerani, takuuk § 107, akuersissut malillugu pisinnaatitsissummik pigisaqartoq suleqatigalugu, illoqarfinni nunaqarfinnilu suliassaq pillugu ingerlatassatut pilersaarutigineqartunit immikkut kalluarneqartussani, tamanut ammasumik tusarniaalluni ataatsimiititsinernik ingerlatsissapput. Ingerlatassat nunami sumiiffinni illoqarfinnit nunaqarfinniillu ungasissumi imaluunniit kommunit aggornerisa avataanni ingerlanneqartussaappata, illoqarfinni nunaqarfinnilu sorlerni tamanut ammasumik tusarniaalluni ataatsimiititsinerit ingerlanneqassanersut, Naalakkersuisut aalajangiissapput.
§ 109. Tamanut ammasumik tusarniaalluni ataatsimiititsinerit, takuuk § 108, ingerlanneqarnissaat qaammatisiutit malillugit minnerpaamik ullunik 14-inik sioqqullugit Naalakkersuisut tusarniaalluni ataatsimiititsinissamut aggersaassapput.
Imm. 2. Tamanut ammasumik tusarniaalluni ataatsimiititsinernut aggersaaneq najukkani aviisini aamma pisortat namminersortullu tusagassiuutaanni naleqquttuni allagarsiissutigineqassaaq.
Imm. 3. Tusarniaalluni ataatsimiititsinermut imaqarniliamik Naalakkersuisut suliaqassapput. Naalakkersuisut tamatuma kingorna imaqarniliaq tamanut saqqummersissavaat.
Imm. 4. Ataatsimiinnermi peqataasut apeqquteqarnissaannut, oqaaseqaateqarnissaannut, suliassamik oqaluuserinninnissaannut aammalu suliassaq pillugu nalunaarutinik atuaanissamut tusarniaalluni ataatsimiititsinermi piffissaliisoqarnissaa aammalu periarfissiisoqarnissaa, Naalakkersuisut qulakkiissavaat.
Imm. 5. Naalakkersuisut tusarniaalluni ataatsimiititsinermut ataatsimiinnermi aqutsisussamik toqqaassapput.
Kapitali 18
Inuiaqatigiinni piujuaannartitsisumik ingerlatsinissaq pillugu isumaqatigiissut
§ 110. Pisinnaatitsissummik pigisaqartoq ingerlatassamut Inatsisartut inatsisaanni pineqartunut ilaasumut, aammalu inuiaqatigiinni pissutsinut annertuumik sunniuteqarsinnaasussatut naatsorsuutigineqartariaqartumut akuersissuteqarnissamik qinnuteqartoq, inuiaqatigiinni piujuaannartitsisumik ingerlatsinissaq pillugu isumaqatigiissummik aamma inuiaqatigiit aningaasaqarnerannut tunngasunut allanut isumaqatigiissuteqassasoq aammalu taanna naammassissagaa pillugu aalajangersakkanik aamma atugassarititaasunik Naalakkersuisut aalajangersaasinnaapput.
Imm. 2. Isumaqatigiissut imm. 1-imi taaneqartoq Naalakkersuisut aamma pisinnaatitsissummik pigisaqartup akornanni isumaqatigiissutigineqassaaq.
Imm. 3. Akuersissummi sumiiffik akuersissuteqarfiusoq kommunip sumiiffianiippat, isumaqatigiissut aamma kommunimut isumaqatigiissutigineqassaaq.
Imm. 4. Akuersissummi sumiiffik akuersissuteqarfiusoq kommunip sumiiffianiinngippat, Naalakkersuisut tamatumunnga aalajangersakkanik imaluunniit atugassarititaasunik aalajangersaappata imaluunniit tamatuminnga aalajangiippata, isumaqatigiissut aamma kommuninut qanitaaniittunut ataatsimut arlalinnulluunniit isumaqatigiissutigineqassaaq.
Imm. 5. Taamaattoq isumaqatigiissutip isumaqatiginninniutigineqarnera, isumaqatigiissutigineqarnera imaluunniit imarisai pillugit kommunip piumasaqaatai Naalakkersuisut naliliinerat malillugu § 111-imut imaluunniit aalajangersakkanut imaluunniit atugassarititaasunut § 112 malillugu Naalakkersuisunit aalajangersarneqartunut naapertuutinngippata, isumaqatigiissut kommunimut isumaqatigiissutigineqassanngitsoq pillugu Naalakkersuisut aalajangiisinnaapput.
§ 111. § 110 malillugu isumaqatigiissut Inatsisartut inatsisaanni § 1 malillugu siunertamut aamma aalajangersakkanut allanut isumaqatigiissutip siunertaanut aamma § 110 malillugu siunertamut sammisanullu aamma aalajangersakkanut atugassarititaasunullu § 112 malillugu aalajangersagaasunut, naapertuuttumik isumaqatiginninniutigineqassaaq, isumaqatigiissutigineqassalluni aammalu imaqassalluni.
Imm. 2. § 110 malillugu isumaqatigiissut ilaatigut pisinnaatitsissummik pigisaqartup nunaqavissunik sulisoqarnissaa pilersuisoqarnissaalu pillugit aamma sulisussat nunaqavissut ilinniartitaanerat ilinniaqqinnissaallu pillugu atugassarititaasunik imaqassaaq.
Imm. 3. Atugassarititaasut isumaqatigiissummi aalajangersagaasut naammassineqarsimanersut Naalakkersuisut aamma pisinnaatitsissummik pigisaqartup akornanni aaqqiagiinngissuteqarneq eqqartuussivimmut isumaqatigiissitsiniartartumut suliakkiunneqassasoq, § 110 malillugu isumaqatigiissummi aalajangersarneqarsinnaavoq. Tamatumunnga atugassarititaasut nalinginnaasumik akuersissummi tamatumunnga atugassarititaasunut naapertuutissapput. Taamaattoq isumaqatigiissut aamma kommunimut ataatsimut imaluunniit arlalinnut isumaqatigiissutigineqarsimappat, akuersissummit atugassarititaasut isumaqatigiissummi allanngortinneqassapput, taamaalillutik taakkua kommunip imaluunniit kommunit aamma isumaqatigiissummi peqataanerannut, taamaalillutillu aamma isumaqatigiissut pillugu aaqqiagiinngissuteqarnermi peqataanerannut, tunngasunut naleqqussarneqassallutik.
§ 112. Inatsisartut inatsisaanni § 1 malillugu siunertamut aamma aalajangersakkanut allanut naapertuuttumik, § 110 malillugu isumaqatigiissut pillugu pissutsit attuumassuteqartut tamaasa pillugit akuersissummut aalajangersakkanik aamma atugassarititaasunik erseqqinnerusunik Naalakkersuisut aalajangersaasinnaapput.
Kapitali 19
Sinerissap avataani suliaqarfinnut isumannaallisaaneq aamma peqqinnissaq
§ 113. Sinerissap avataani suliaqarfinnut, ingerlatanik Inatsisartut inatsisaat malillugu akuersissummi pineqartunut ilaasunik suliaqarnermi atorneqartunut atatillugu isumannaallisaanermut peqqinnissamullu aarlerinaataasut paasineqarnissaat, nalilersorneqarnissaat annikillisinneqarnissaallu, suliaqarnermi naleqquttumik ajornartinnagu, pisinnaatitsissummik pigisaqartup qulakkiissavaa.
Imm. 2. Sinerissap avataani suliaqarfiit ingerlanneqarnerisa Inatsisartut inatsisaannut, inatsisinut allanut, aalajangersakkanut Inatsisartut inatsisaat aamma inatsisit allat malillugit aalajangersagaasunut aamma aalajangersakkanut aamma atugassarititaasunut akuersissummi aalajangersagaasunut naapertuuttumik ingerlanneqarnissaat, taakkualu nakkutilliiviginissaat, pisinnaatitsissummik pigisaqartup qulakkiissavaa.
Imm. 3. Pisinnaatitsissummik pigisaqartup qulakkiissavaa:
1) suliffeqarfiup pisinnaatitsissummik pigisaqartoq sinnerlugu sinerissap avataani suliaqarfiit pillugit akuersissut malillugu ingerlatassanik suliaqartup imaluunniit nakkutiginnittup aammalu suliaqarnermik aqutsisup, isumannaallisaanikkut peqqinnissakkullu pisussaaffiit, taassuma pisussaaffigisaasa, naammassinissaannut periarfissaqarnera,
2) isumannaallisaanermut peqqinnissamullu aarlerinaataasut, suliaqarnermi naleqquttumik ajornartinnagu, paasineqarnissaat, nalilersorneqarnissaat annikillisinneqarnissaallu suliffeqarfiup pineqartup qulakkiissagai nakkutigissagaalu, aamma
3) akuersissut malillugu ingerlatassat Inatsisartut inatsisaannut, inatsisinut allanut, aalajangersakkanut Inatsisartut inatsisaat aamma inatsisit allat malillugit aalajangersagaasunut aamma aalajangersakkanut aamma atugassarititaasunut akuersissummi aalajangersagaasunut naapertuuttumik ingerlanneqarnissaat.
§ 114. Naalakkersuisut sinerissap avataani suliaqarfinnut, ingerlatanik Inatsisartut inatsisaat malillugu akuersissummi pineqartunut ilaasunik suliaqarnermi Inatsisartut inatsisaanni § 1 malillugu siunertamut aamma aalajangersakkanut allanut naapertuuttumik atorneqartunut atatillugu isumannaallisaaneq peqqinnissarlu pillugit aalajangersakkanik aamma atugassarititaasunik aalajangersaasinnaapput.
Kapitali 20
Sinerissap avataani suliaqarfinni isumannaallisaanermut killeqarfiit
§ 115. Sinerissap avataani suliaqarfiit, suliaqarfik tissiarluni imaluunniit kalitsilluni ingerlaanngippat, isumannaallisaanermut killeqarfinnik ungalusaavoq.
Imm. 2. Sinerissap avataani suliaqarfik, isumannaallisaanermut killeqarfimmik ungalusaasoq, ingerlaannaq immap qaavani ersittanngippat, puttaqummik nalunaaqutsersimassaaq imaluunniit allamik takulertoruminartumik, Naalakkersuisunit akuerisaasumik, nalunaaqutserneqarsimassalluni.
Imm. 3. Isumannaallisaanermut killeqarfik sinerissap avataani suliaqarfiup eqqaani, taassuma sinaanit avallermit sorlermilluunniit imaluunniit nalunaaqutsersuutitut atorneqartumit allamiit uuttorlugu 500 meterinik isorartussuseqarpoq. Napparissuni (napparissut) immap naqqaniit suliaqarfiup portunerpaaffia 500 meterinik qaangerlugu isumannaallisaanermut killeqarfik isorartussuseqarpoq. Makittarissuni (makittarissut) isumannaallisaanermut killeqarfik sinerissap avataani suliaqarfiup sinaaniit silarlermit, taassuma sukkulluunniit sumiiffianit sorlermilluunniit, 500 meterinik isorartussuseqarpoq.
Imm. 4. Sinerissap avataani suliaqarfiup, isumannaallisaanermut killeqarfimmit ungalusimasup, sumiiffia, Imarsiortunut Nalunaarutini tamanut saqqummiunneqassaaq. Imarsiortunut Nalunaarutini tamanut saqqummersitsineq, Naalakkersuisut allamik aalajangiisimanngippata, pisinnaatitsissummik pigisaqartumit ingerlanneqassaaq.
§ 116. Isumannaallisaanermut killeqarfiup isorartussusissaa § 115, imm. 3-mi aalajangerneqartup saneqqunneqarnissaa pillugu Naalakkersuisut aalajangiisinnaapput. Saneqqutsinermi isumannaallisaanermut killeqarfik annertusitinneqarsinnaavoq imaluunniit annikillisinneqarsinnaalluni aammalu piffissamut aalajangersimasumut aalajangersarneqarsinnaalluni. Saneqqutsineq Imarsiortunut Nalunaarutini imaluunniit allatut Naalakkersuisunit aalajangerneqartumik tamanut saqqummersinneqassaaq. Imarsiortunut Nalunaarutini imaluunniit allatut Naalakkersuisunit aalajangerneqartumi tamanut saqqummersitsineq, Naalakkersuisut allamik aalajangiisimanngippata, pisinnaatitsissummik pigisaqartumit ingerlanneqassaaq.
Imm. 2. Inunnik ajoqusiinermik, inuit inuunerannik annaasaqarnermik, annertuumik mingutsitsinermik, atortunik annertuumik ajoqusiinermik imaluunniit sinerissap avataani suliaqarfimmi ingerlatanik annertuumik akornusiinermik malitseqarsinnaasumik, navianartorsiornartumik pisoqartillugu imaluunniit ajutoortoqarluni pisoqartillugu, tamanna ajoqusiilluni sunniinerit taaneqartut taakkua pitsaaliornissaannut, pinngitsoortinnissaannut imaluunniit killilersimaarnissaannut pisariaqartutut isigineqarpat, Naalakkersuisut isumannaallisaanermut killeqarfik pioreersoq annertusitissinnaavaat imaluunniit isumannaallisaanermut killeqarfimmik nutaamik pilersitsisinnaallutik. Isumannaallisaanermut killeqarfiup pioreersup annertusitinneqarnera imaluunniit isumannaallisaanermut killeqarfimmik nutaamik pilersitsineq, Imarsiortunut Nalunaarutini tamanut saqqummersinneqassaaq. Imarsiortunut Nalunaarutini tamanut saqqummersitsineq, Naalakkersuisut allamik aalajangiisimanngippata, pisinnaatitsissummik pigisaqartumit ingerlanneqassaaq.
§ 117. Umiarsuit, prammit, imaatigut angallatit allat, timmisartut, qulimiguullit, dronit aamma silaannakkut angallatit allat, sinerissap avataani suliaqarfiit angallattakkat aamma sanaartukkat aaqqissuussinerillu angallattakkat allat, aalisarnermut atortut, kisat, pituttornermut atortut allat, atortut allat aamma pigisat allat, taakkua inatsisit malillugit tamatumunnga siunertaqanngippata, sinerissap avataani suliaqarfiup eqqaani isumannaallisaanermut killeqarfimmut eqquteqqusaanngillat imaluunniit tassaneeqqusaanatik.
Imm. 2. Naalakkersuisut pisuni immikkut ittuni imm. 1-imi inerteqquteqarnermi ilaatitsinnginnissaq, ilanngullugu aalisarneq piniarnerlu eqqarsaatigalugit, pillugu aalajangiisinnaapput aammalu tamatumunnga aalajangersakkanik aamma atugassarititaasunik ersarinnerusunik aalajangersaasinnaallutik.
Kapitali 21
Aalajangersakkat nalinginnaasut
Ingerlatassanik suliarinninnermut piumasaqaatit
§ 118. Ingerlatassat Inatsisartut inatsisaat malillugu akuersissummi pineqartunut ilaatinneqartut, pissutsit taamaaqatai atuutsillugit sumiiffimmi nunani tamalaani suleriaatsinut akuerisaasunut pitsaasunut naapertuuttumik suliarineqassapput.
Imm. 2. Ingerlatassat naapertuuttumik aammalu isumannaallisaanermut, peqqinnissamut, isumalluutinik atuinermut aamma inuiaqatigiinni piujuartitsinissamut tunngatillugu isumannaatsumik suliarineqassapput, ilanngullugu innuttaasut inooqatigiinnermut, kulturimut, upperisamut anersaakkullu naleqartitaat ileqquilu qajassuullugit.
Nunani tamalaani isumaqatigiissuteqarneq taakkuningalu atuineq
§ 119. Nunani tamalaani isumaqatigiissutit imaluunniit pissutsit Inatsisartut inatsisaanni ilaasut pillugit maleruagassat Kalaallit Nunaanni piviusunngortinneqarnissaat imaluunniit atuutsinnissaat siunertaralugu, Naalakkersuisut aalajangersakkanik aamma atugassarititaasunik aalajangersaasinnaapput.
Naalakkersuisut ingerlatassanik akuersissuteqartarnerat
§ 120. Ingerlatassat Inatsisartut inatsisaat malillugu akuersissummi pineqartunut ilaasut, ilanngullugit sumiiffimmi akuersissummi ilaatinneqartumi avataanilu illunik, sanaartukkanik ikkussuinernillu ilaalu ilanngullugit pilersitsineq aamma akuersissut malillugu suliaqarnerup ingerlatallu unitsinneqarneranni pisussaaffiit naammassinissaannut iliuusissat ingerlatassallu, aallartinneqannginneranni, atugassarititaasunut akuersissummi aalajangersagaasunut naapertuuttumik Naalakkersuisunit akuersissuteqarfigineqassapput. Taamaattoq Naalakkersuisut akuersissut malillugu ingerlatassat aalajangersimasut akuerineqassanngitsut pillugu aalajangersakkanik aamma atugassarititaasunik aalajangersaasinnaapput.
Imm. 2. Piiaanermik suliaqarnerup unitsikkallarneqarneranut atatillugu iliuusissat, atugassarititaasunut akuersissummi aalajangersagaasunut naapertuuttumik, aallartinneqannginneranni Naalakkersuisunit akuersissuteqarfigineqassapput.
Imm. 3. Ingerlatassat annertunerusut imaluunniit pingaaruteqartut, akuersissut malillugu ingerlatassanik suliaqarnermut atatillugu suliarineqartut, ilanngullugit qillerinerit, sullut isaariaannik appartitsineq aamma qaarusuliornerit ilaalu ilanngullugit, pisuni ataasiakkaani tamaginni aallartinneqannginneranni Naalakkersuisunit akuerineqartassapput.
§ 121. Naalakkersuisut akuersissuteqarnermut, ingerlatassamut imaluunniit ingerlatassanut pilersaarummut aamma ingerlatassanut pilersaarut malillugu ingerlatassanut tunngasut attuumassuteqartut tamaasa pillugit, Inatsisartut inatsisaanni § 1 malillugu siunertanut aamma aalajangersakkanut allanut naapertuuttumik ingerlatassamut akuersissuteqarnermut imaluunniit ingerlatassanut pilersaarummut aalajangersakkanik aamma atugassarititaasunik, aalajangersaasinnaapput.
Nakkutilliineq, peqqusissuteqartarneq aamma paasissutissiisussaatitaaneq
§ 122. Pisinnaatitsissummik pigisaqartup aamma allat suliaqarnerannut aamma ingerlatassanut Inatsisartut inatsisaanni pineqartunut ilaasunut Naalakkersuisut nakkutilliissapput, ilanngullugit aalajangersakkat aamma atugassarititaasut Inatsisartut inatsisaat malillugu aalajangersagaasut. Nakkutilliinermut oqartussap sulisui, tamanna nakkutilliilluni suliassanik ingerlatsinissamut pisariaqarpat, sukkulluunniit eqqartuussivimmi aalajangiinertaqanngitsumik, sukumiisumik kinaassutsimut uppernarsaammik takutitsillutik suliffeqarfiit aamma ingerlatassat Inatsisartut inatsisaanni pineqartunut ilaasut immikkoortuinut tamaginnut isersinnaatitaapput.
§ 123. Naalakkersuisut Inatsisartut inatsisaata aamma aalajangersakkat aamma akuersissummut atugassarititaasut Inatsisartut inatsisaat malillugu aalajangersagaasut malinneqarnerisa qulakkeernissaa siunertaralugu peqqusissuteqarsinnaapput inerteqquteqarsinnaallutillu. Peqqusissuteqarneq aamma inerteqquteqarneq pisinnaatitsissummik pigisaqartumut imaluunniit allanut Inatsisartut inatsisaanni pineqartunut ilaasunut nalunaarutigineqarsinnaavoq.
§ 124. Pisinnaatitsissummik pigisaqartut aamma suleqataasut allat Inatsisartut inatsisaanni pineqartunut ilaasut paasissutissanik tamaginnik, suliaqarnerminnut imaluunniit ingerlatassanut Inatsisartut inatsisaanni pineqartunut ilaasunut oqartussat suliarinninnerannut pisariaqartunik, nalunaarutiginnissapput. Naalakkersuisut oqartussat suliarinninnerisa Inatsisartut inatsisaanni pineqartunut ilaasup ingerlannissaanut pisinnaatitsissummik pigisaqartut aamma allat paasissutissanik Naalakkersuisut pisariaqartitaattut iliorlutik aammalu iluseqartitsillutik tunniussissasut, peqqusisinnaapput.
Suliassanik suliarinninnernik unitsitsisarneq
§ 125. Pisinnaatitsissummik pigisaqartoq Inatsisartut inatsisaanni pineqartunut ilaasoq Naalakkersuisut suliassanik suliarinninnermut aamma Inatsisartut inatsisaat malillugu oqartussat suliarinninnerannut allanut aningaasartuutaannut matussutissanik, takuuk tamatumunnga § 31, imm. 3, 38, imm. 4, aamma § 51, imm. 5, 100.000 koruuninik imaluunniit amerlanerusunik aningaasartalinnik akilerneqartussanik akiliisimanngippat, pisinnaatitsissummik pigisaqartup Naalakkersuisunut aningaasat akilerneqanngitsut suulluunniit akilernissaasa tungaanut, pisinnaatitsissummik pigisaqartoq pillugit suliassap suulluunniit suliarineqarnera aalajangiiffigineqarnissaalu Naalakkersuisut unitsissinnaavaat. Taamatut pisoqartillugu, pisinnaatitsissummik pigisaqartup Naalakkersuisunut aningaasat akilerneqanngitsut suulluunniit akilernissaasa tungaanut, pisinnaatitsissummik pigisaqartumut Inatsisartut inatsisaanni pineqartunut ilaasumut, akuersissut malillugu ingerlatani unitseqqullugit aamma Naalakkersuisut peqqusisinnaapput. Naalakkersuisut tamatumunnga aalajangersakkanik erseqqinnerusunik atugassarititaasunillu aalajangersaasinnaapput.
Inatsisit allat malillugit akuersissutit aamma akuersissuteqarnerit
§ 126. Inatsisartut inatsisaat naapertorlugu oqartussat suliarinninneranni, ilanngullugit akuersissutit aamma akuersissuteqarnerit, pisinnaatitsissummik pigisaqartut aamma suleqataasut allat Inatsisartut inatsisaanni pineqartunut ilaasut, inatsisit allat malillugit pisariaqartunik akuersissuteqarnernik imaluunniit akuersissutinik piniarnissamut, pisussaaffeerutsinneqanngillat, taamaattoq takuuk imm. 2.
Imm. 2. Taamaattoq Inatsisartut inatsisaat malillugu akuersissummi sumiiffimmi akuersissuteqarfiusumi avataanilu illutanut sanaartukkanullu nunaminertamik atugassiinissaq pillugu piumasaqaatinik naammassinninnissamut pisussaatinneqanngilaq.
Pigisanik nalilinnik pinngitsaaliissummik taarsiissutitalimmik piginnikkunnaarsitsisarneq
§ 127. Inatsisartut inatsisaat malillugu ingerlatassanik suliarinnissinnaanissamut pigisanik nalilinnik pinngitsaaliissummik taarsiissutitalimmik piginnikkunnaarsitsineq ingerlanneqassasoq, Naalakkersuisut pisariaqartillugu akuerisinnaavaat.
Imm. 2. Imm. 1 malillugu pinngitsaaliissummik taarsiissutitalimmik piginnikkunnaarsitsineq pinngitsaaliissummik taarsiissutitalimmik piginnikkunnaarsitsisarneq pillugu Inatsisartut inatsisaanni maleruagassat malillugit ingerlanneqassaaq.
Sumiiffinnik aalajangersimasunik eqqissisimatitsineq
aammalu killeqarfinnik atuutsitsilerneq
§ 128. Inatsisartut inatsisitigut aalajangersarsinnaavaat, sumiiffik sumiiffiilluunniit aalajangersimasut eqqissisimatitaanissaat sannaat allanngutsaaliornissaallu sianiginiassammata. Sumiiffimmi geologiia eqqarsaatigalugu eqqissisimatitami, una Inatsisartut inatsisaat naapertorlugu, qanorluunnit ittumik suliaqartoqassanngilaq, imatut inngippat, ataatsimik arlalinnilluunniit aalajangersimasumik /-nik suliaqartoqarsinnaasoq, Inatsisartut eqqissisimatitsinermut inatsimmi aalajangigaanni.
Imm. 2. Inatsisartut una Inatsisartut inatsisaat naapertorlugu, inatsisitigut suliaq /-liat inerteqqutigisinnaavaat imaluunniit killilersorsinnaavaat, soqutigisat nalinginnaasut isumaginissaat siunertaralugu.
Pisortani oqartussat allat oqartussat suliassaannik isumaginninnerat
§ 129. Inatsisartut inatsisaat malillugu oqartussat suliassai pisortani oqartussanit allanit imaluunniit namminersortunit suleqatigisanit erseqqinnerusumik aalajangerneqartumik annertussusilimmik isumagineqassasut pillugu aalajangersakkanik Naalakkersuisut aalajangersaasinnaapput.
Imm. 2. Piginnaatitsissummi allatut aalajangertoqarsimanngippat, pisortani oqartussat imaluunniit namminersortut suleqatigisat piginnaatinneqartut, taakkualu sulisui, Naalakkersuisut aamma Naalakkersuisut sulisuisa suliassanik pineqartunik isumaginninnermi piginnaatitaaffigisassaasa assinginik piginnaatitaaffeqassapput.
Innuttaasunut, najukkami inuiaqatigiinnut aamma kattuffinnut attuumassuteqartunut misissuinernut aamma siunnersuinernut ilaalu ilanngullugit aningaasassanik ataatsimoortunik pilersitsineq
§ 130. Naalakkersuisut aningaasassanik ataatsimoortunik pilersitsissapput, tassunga innuttaasut, najukkami inuiaqatigiit aamma Kalaallit Nunaanni kattuffiit attuumassuteqartut kalluarneqartut, Kalaallit Nunaanni aatsitassanut suliassanut aalajangersimasunut attuumassuteqartunik ajornartorsiutinik immikkuullarissunik qulaajaanissamut misissuinernik aallartitsinissamut aammalu siunnersortissarsiornermut aammalu suliassap inuiaqatigiinni sunniinissaa pillugu ataatsimiinnernik ingerlatsinissamut, aningaasassanik qinnuteqarsinnaassallutik.
Imm. 2. Qinnuteqaatip, suliakkiissutinut najoqqutassap imaluunniit suliassamut nassuiaatip piareersaataasumik tusarniaassutigalugu imaluunniit tusarniaassutigalugu nassiunneqareernerata kingorna, takuuk §§ 35, 44 aamma 107, aningaasassanik qinnuteqarneq aatsaat pisinnaavoq.
Imm. 3. Naalakkersuisut imm. 1 malillugu aningasassat ataatsimoortut pillugit aalajangersakkanik erseqqinnerusunik aalajangersaasinnaapput.
Kapitali 22
Taarsiinissamut akisussaasuuneq aamma sillimmasiinerit
§ 131. Ajoqusiinerit suliaqarnerni imaluunniit ingerlatassanit akuersissummi pineqartunut ilaasunit ajoquserneqartut, aamma ajoqusiinerit pisinnaagaluartut, akuersissut malillugu pisinnaatitsissummik pigisaqartup taarsiivigissavai.
Imm. 2. Ajoquserneqartoq piaaraluni imaluunniit mianersuaalliorujussuarluni ajoqusiinermi peqataasimappat, imm. 1 malillugu taarsiissutissaq annikillisinneqarsinnaavoq imaluunniit atorunnaarsinnaalluni.
§ 132. Pisinnaatitsissummik pigisaqartup taarsiinissamut akisussaasuunera sillimmasiissummi imaluunniit allatut ilusilimmik qularnaveeqqusiinermi pineqartunut ilaatinneqassasoq, aamma pisinnaatitsissummik pigisaqartup ingerlatassai aamma pissutsit tamatumunnga atasut sillimmasiinerni attuumassuteqartuni allani pineqartunut ilaatinneqassasut, pillugu akuersissummi aalajangersakkanik aamma atugassarititaasunik Naalakkersuisut aalajangersaasinnaapput.
§ 133. Isumaqatigiissuteqarfigineqartut sullissineri aamma ingerlatai akuersissut malillugu ingerlatassanik suliarinninnermi atorneqarsimappata, pisinnaatitsissummik pigisaqartup isumaqatigiissuteqarfigisaasa taarsiinissamut akisussaasuunerat sillimmasiissummi imaluunniit allatut ilusilimmik qularnaveeqqusiinermi pineqartunut ilaatinneqassasut, pillugu akuersissummi aalajangersakkanik aamma atugassarititaasunik Naalakkersuisut aalajangersaasinnaapput.
Avatangiisini ajoqusiinernut taarsiisarneq
§ 134. Ingerlatassanut Inatsisartut inatsisaanni pineqartunut ilaatillugu ajoqusiinernut nunamik, imaani, immap naqqanik, nunap iluanik, imermik imaluunniit silaannarmik mingutsitsinermeersunut, avatangiisinut ajoqusiinernut taarsiisarneq pillugu Inatsisartut inatsisaanni maleruagassat atuupput.
Imm. 2. Avatangiisinut ajoqusiinernut taarsiisarneq pillugu Inatsisartut inatsisaanni maleruagassat, taamaaqataanik mingutsitsinernut aammalu silap pissusaanut tunngasunut imaluunniit pinngortitamut allatut pitsaanngitsumik sunniinernut aamma nipiliornernit, sajuppillatsitsinernit, qaammaqqutinit assigisaanniillu akornusersuinernut, atuupput.
§ 135. § 134-mi aamma §§ 136-139-mi maleruagassat malillugit ajoqusiinerit makkua taarsiivigineqassapput:
1) Inummut ajoqusiineq aamma pilersuisumik annaasaqarneq.
2) Pigisanut ajoqusiineq.
3) Allatut pisuussutinik annaasaqarneq.
4) Aningaasartuutit naapertuuttut:
a) pitsaaliuinermut ajoqusiinissamillu pitsaaliuinermut iliuusissanut,
b) avatangiisinik pinngortitamillu iluarseeqqinnermut aamma
c) mingutsitsinerup allatullu avatangiisinut, silap pissusaanut tunngasunut pinngortitamullu pitsaanngitsumik sunniinerit pitsaaliornissaannut ajoqusiiunnaarsinnissaannullu.
§ 136. § 95, malillugu avatangiisini ajoqusiinermut akisussaasuusoq, aammalu ingerlatassamut Inatsisartut inatsisaanni pineqartunut ilaasumut atatillugu mingutsitsisimasoq, ajoqusiineq pisinnaagaluarpalluunniit, ajoqusiinermut mingutsitsinerup malitsigisaanut taarsiissaaq. Pineqartoq akuersissut imaluunniit akuersissuteqarneq malillugu pisinnaatitsissummik pigisaqartuunani allaappat, pisinnaatitsissummik pigisaqartoq aamma ingerlatassamut akisussaasuuvoq. Taamaattoqarnerani taakkua marluk ataatsimoorlutik aammalu tamarmik immikkut imm. 2-4-mi aamma §§ 137-139-mi maleruagassat malillugit pisussaaffeqarput aammalu tamakkiisumik akisussaasuullutik.
Imm. 2. Avatangiisini ajoqusiineq mingutsitsinerlu taamaallaat ingerlatassat peqqussutinut saneqqunneqarsinnaanngitsunut pisortani oqartussanit aalajangersagaasunut naapertuuttumik suliarineqarneranni pilersimasut akisussaasuusup uppernarsarpagu, tassani akisussaasuusup nammineq ingerlatassaannik imaluunniit pissutsinik tassunga tunngasunik pissuteqartumik peqqusissuteqarneq, ilitsersuinerit, aalajangiinerit imaluunniit atugassarititaasut malillugit peqqussutaanngippata, imm. 1 malillugu akisussaasuuneq atuutilissanngilaq.
Imm. 3. Ajoqusertoq imaluunniit toqusoq piaaraluni ajoqusiinermut peqataasimappat, inunnut ajoqusiinermut imaluunniit pilersuisumik annaasaqarnermut taarsiissutissaq annikillisinneqarsinnaavoq. Aammattaaq ajoqusertoq imaluunniit toqusoq mianersuaalliorujussuarluni ajoqusiinermut peqataasimappat, taarsiissutissaq annikillisinneqarsinnaavoq pisunilu immikkut ittuni atorunnaarsinnaalluni.
Imm. 4. Ajoqusertoq piaaraluni imaluunniit mianersuaalliorujussuarluni ajoqusiinermut peqataasimappat, pisuni allani taasiissutissaq annikillisinneqarsinnaavoq imaluunniit atorunnaarsinnaalluni.
§ 137. Ajoqusiinerup pinissaa sioqqullugu isumaqatigiissuteqartoqarsimappat, aammalu saneqqutsinissaq ajoqusertumut iluaqutaassanngippat, avatangiisinut ajoqusiinermut taarsiisarneq pillugu Inatsisartut inatsisaanni maleruagassat saneqqunneqarnissaat pillugu isumaqatigiissut atuutissanngilaq.
Imm. 2. Isumaqatigiissut isumaqatigiissuteqartut akornanni pisunut tunngassuteqarpat, imm. 1-imi maleruagassat akisussaasuusup aamma inuussutissarsiortup inuussutissarsiornerminut ilaatillugu iliuuseqartup akornanni isumaqatigiissummut atuutinngillat. Isumaqatigiissut taamaattoq toqqaannartumik imaluunniit toqqaannanngitsumik isumaqatigiissuteqartut allanut attaveqarnerannut tunngassuteqarpat, imm. 1-imi maleruagassat atuutissapput.
§ 138. Kapitalimi matumani avatangiisinut ajoqusiinernut taarsiisarneq pillugu maleruagassat, ajoqusertup isumaqatigiissutip iluani imaluunniit avataani taarsiisarneq pillugu maleruagassat nalinginnaasut imaluunniit Inatsisartut inatsisaanni imaluunniit inatsisini allani maleruagassat allat malillugit taarsiivigineqarsinnaaneranut killiliinngillat.
§ 139. Naalakkersuisut avatangiisinut ajoqusiinernut taarsiisarneq pissutsillu kapitalimi matumani taaneqartut pillugit aalajangersakkanik erseqqinnerusunik aalajangersaasinnaapput, ilanngullugu avatangiisinut ajoqusiinernut taarsiisarneq pillugu nunami namminermi imaluunniit nunani tamalaani maleruagassat, isumaqatigiissutit imaluunniit malittarisassat atorneqarnissaat pillugu.
Kapitali 23
Pineqaatissiissutit, arsaarinnittarneq aamma atuutilernera
Pineqaatissiissutit
§ 140. Naalakkersuisut makkununnga ullut tamaasa imaluunniit sapaatit akunnikkaartumik pinngitsaaliissummik akileeqqusisarsinnaapput:
1) Paasissutissanik taassuma tunniussassaannik imaluunniit § 32, imm. 1, § 39, imm. 1, § 50, imm. 2, takuuk § 39, imm. 1, § 55, imm. 1, § 63, imm. 1, § 68, imm. 1, § 68, imm. 2, § 77, imm. 4, § 81, imm. 5, § 82, imm. 4, § 101, imm. 1, § 101, imm. 3 aamma 4, § 104, imm. 1, § 104, imm. 3 aamma 4 imaluuniit § 124 malillugit Naalakkersuisut piumasarisinnaasaannik, piffissaq eqqorlugu tunniussinngitsoq.
2) § 68, imm. 3, § 123 imaluunniit § 125 malillugit peqqusissuteqarnermik imaluunniit inerteqquteqarnermik malinninngitsoq.
3) § 82, imm. 4 malillugu piffissaq eqqorlugu qularnaveeqqusiinngitsoq.
Imm. 2. Naalakkersuisut imm. 1 naapertorlugu aalajangersakkanik sukumiinerusunik, pinngitsaaliissummik akiliisitsinerit qanoq annertutiginissaannut tunngasunik aalajangiissapput.
§ 141. Inatsisit allat malillugit sukannernerusumik pineqaatissiineq nammineq pisuussutigineqanngippat, § 22, imm. 2-mi imaluunniit 3-mi taaneqartumik tamatumunnga akuersissummik peqarani imaluunniit tamatumunnga Inatsisartut inatsisaanni aalajangersakkat malillugit akuersissuteqarfigineqarani ingerlatassamik suliarinnittoq, akiliisitsinermik pineqaatissinneqassaaq.
Imm. 2. Inatsisit allat malillugit sukannernerusumik pineqaatissiineq nammineq pisuussutigineqanngippat, ingerlataqarnerit tamatumunnga aalajangersakkat Naalakkersuisunit aalajangersarneqartut malillugit ingerlateqqusaanatik, nunap sanaanut sumiiffimmi eqqissisimatitami ingerlataqarnernik suliaqartoq, takuuk § 128, akiliisitsinermik pineqaatissinneqassaaq.
Imm. 3. Inatsisit allat malillugit sukannernerusumik pineqaatissiineq nammineq pisuussutigineqanngippat, akiliisitsinermik pineqaatissinneqassaaq, piaaraluni imaluunniit mianersuaalliorujussuarluni:
1) Paasissutissanik eqqunngitsunik imaluunniit paatsoortitsisinnaasunik tunniussisoq imaluunniit paasissutissanik Inatsisartut inatsisaat imaluunniit aalajangersakkat imaluunniit atugassarititaasut Inatsisartut inatsisaat malillugu aalajangersagaasut malillugit oqartussamit piumasarineqartunik, nipangiussiinnartoq.
2) Aalajangersakkanik imaluunniit akuersissutinut atugassarititaasunik imaluunniit Inatsisartut inatsisaat malillugu akuersissuteqarnernik imaluunniit aalajangersakkanik Inatsisartut inatsisaat malillugu aalajangersagaasunik unioqqutitsisoq.
3) § 123 imaluunniit § 125 imaluunniit aalajangersakkat imaluunniit akuersissutinut atugassarititaasut imaluunniit Inatsisartut inatsisaat malillugu akuersissuteqarnerit imaluunniit aalajangersakkat Inatsisartut inatsisaat malillugu aalajangersagaasut malillugit Naalakkersuisut peqqusissuteqarnerannik imaluunniit inerteqquteqarnerannik malinninngitsoq.
Imm. 4. Aalajangersakkanik unioqqutitsisoq Kalaallit Nunaannut pinerluttulerinermut inatsit malillugu akiliisitsinermik imaluunniit allatut pineqaatissiinermik pineqaatissinneqarsinnaasoq, aalajangersakkanni Inatsisartut inatsisaat malillugu aalajangersagaasuni aalajangerneqarsinnaavoq.
Imm. 5. Unioqqutitsineq suliffeqarfimmit tamakkiisumik ilaannaasumilluunniit Namminersorlutik Oqartussanit pigineqartumit, naalagaaffimmit, kommunimit imaluunniit kommunit ataatsimooqatigiiffiannit kommunit aqunneqarnerat pillugu Inatsisartut inatsisaanni pineqartunut ilaasumit, aktiaatileqatigiiffimmit, piginneqatigiilluni ingerlatseqatigiiffimmit, piginneqatigiiffimmit assigisaannilluunniit piliarineqarpat, suliffeqarfik ilaalu ilanngullugit taamatut pinerluttulerinermut inatsisitigut akisussaatinneqarsinnaapput. Taamaaqataanik unioqqutitsisoq tassaappat Namminersorlutik Oqartussat, kommuni imaluunniit kommunit ataatsimooqatigiiffiat kommunit aqunneqarnerat pillugu Inatsisartut inatsisaanni pineqartunut ilaasoq, tamanna atuutissaaq.
Imm. 6. Unioqqutitsineq ersarippat, pisariunngippat aammalu annertuunik uppernarsaatitigut nalornissutaasunik apeqqutissaqanngippat, imm. 1-3 imaluunniit aalajangersakkat imaluunniit atugassarititaasut imm. 4 malillugu aalajangersagaasut malillugit akiliisitsilluni pineqaatissiinissaq pillugu suliaq allaffissornikkut akiliisitsinikkut aalajangiiffiginiarneqarsinnaavoq. Suliassani unnerluussutit imaannut piumasaqaatit pillugit, aammalu pasineqartoq oqaaseqarnissamut pisussaaffeqanngitsoq pillugu eqqartuussisarnermut inatsimmi maleruagassat, Inatsisartut inatsisaat malillugu allaffissornikkut akiliisitsinernut taamaaqataanik atuupput.
Imm. 7. Akiliisitsinerit, Inatsisartut inatsisaat imaluunniit aalajangersakkat Inatsisartut inatsisaat malillugu aalajangersagaasut malillugit pisussaatinneqartut, nunap karsianut tutsinneqassapput.
Arsaarinnittarneq
§ 142. Naalakkersuisut aatsitassanik, § 22, imm. 2, nr. 1-4-mik unioqqutitsilluni, imaluunniit aalajangersakkanik imaluunniit atugassarititaasunik akuersissummut imaluunniit akuersissuteqarnermut aalajangersagaasunik imaluunniit aalajangersakkanik Inatsisartut inatsisaat malillugu aalajangersagaasunik unioqqutitsisumik akuersissummik peqarani katersorneqartunik, piiarneqartunik imaluunniit atorneqartunik, arsaarinnissinnaapput.
Imm. 2. Naalakkersuisut aatsitassanik, § 22, imm. 3, nr. 1-imik unioqqutitsilluni, imaluunniit aalajangersakkanik imaluunniit atugassarititaasunik akuersissummut imaluunniit akuersissuteqarnermut aalajangersagaasunik imaluunniit aalajangersakkanik Inatsisartut inatsisaat malillugu aalajangersagaasunik unioqqutitsilluni, tamatumunnga akuersissuteqarfigineqarani, Kalaallit Nunaanniit anniseriarneqaraluartunik imaluunniit anninneqartunik, arsaarinnissinnaapput.
Imm. 3. Aatsitassanut § 22, imm. 2, nr. 1-4-mut unioqqutitsilluni, imaluunniit aalajangersakkanut imaluunniit atugassarititaasunut akuersissummi aalajangersagaasumut imaluunniit akuersissuteqarnermut imaluunniit aalajangersakkanut Inatsisartut inatsisaat malillugu tunniussisoqarpat, imaluunniit taakkununnga pisinnaatitaaffinnut unioqqutitsisumik katersorneqartunut, piiarneqartunut imaluunniit atorluarniarneqartunut atugassiisoqarsimappat, aatsitassat tunniunneqartut imaluunniit taakkua nalingi pissarsisumiit arsaarinnissutigineqarsinnaapput, taassuma tunniunneqartut pinerluttuliornermut attuumassuteqartut ilisimareersimappagu imaluunniit tassunga tunngatillugu mianersuaalliorujussuarsimappat, imaluunniit tunniussineq tunissutitut pisimappat.
Imm. 4. Naalakkersuisut imm. 1-imi, 2-mi imaluunniit 3-mi pineqartunut ilaasunik ingerlataqarnerni pissarsianik imaluunniit aningaasanik tamatumunnga naapertuuttunik arsaarinnissuteqarsinnaapput. Aningaasartaasa annertussusaasa aalajangernissaanut naammattumik tunngavissaqanngikkaanni, aningaasat pissarsiarineqartunut naapertuuttutut missiliorneqartut, Naalakkersuisut arsaarinnissutigisinnaavaat.
Imm. 5. Pinerlunnikkut pissarsianik imaluunniit aningaasanik tamatumunnga naapertuuttunik arsaarinnittarneq pillugu Kalaallit Nunaannut pinerluttulerinermut inatsimmi maleruagassat Naalakkersuisut imm. 1-4 malillugit arsaarinninnerannut taamaaqataanik atuutissapput.
Imm. 6. Imm. 1, 2 aamma 3 malillugu arsaarinninneq Naalakkersuisunit imaluunniit pinerluttulerinermut suliassani Kalaallit Nunaannut pinerluttulerinermut inatsit malillugu oqartussamit attuumassuteqartumit, ingerlanneqassaaq.
Imm. 7. Aatsitassat arsaarinnissutigineqartut Naalakkersuisunit tuniniarneqassapput. Tunisinermit iluanaarutit nunap karsianut tutsinneqassapput.
Atuutilerneranut, allannguutinut aamma atorunnaarsitsinermut aalajangersakkat
§ 143. Inatsisartut inatsisaat ulloq 1. januar 2024 atuutilerpoq.
Imm. 2. Kalaallit Nunaanni misissueqqaarnissamut, aatsitassarsiorluni misissuinissamut imaluunniit aatsitassanik piiaanissamut akuersissutit imaluunniit Kalaallit Nunaanni aatsitassanut tunngatillugu ilisimatuussutsikkut misissuinerit, Inatsisartut inatsisaata atuutilernerani tunniunneqareersimasut, atuuttussaaginnassapput. Inatsisartut inatsisaata atuutilernerani akuersissutinut taamaattunut, akuersissutit taamaattut malillugit pisinnaatitsissummik pigisaqartunut aamma ingerlatassanut akuersissutit taamaattut malillugit suliarineqartunut, Inatsisartut inatsisaat aamma atuuppoq. Inatsisartut inatsisaata atuuffissaasa iluanni aammattaaq aatsitassat pillugit ingerlataqarnernut taanna atuuppoq, ilanngullugit katersineq, piiaaneq aamma aatsitassanik piiaaneq, aatsitassat pillugit ingerlatallu tamatumunnga pingaarutillit pillugit inatsisartut inatsisaanni (aatsitassanut ikummatissanullu inatsit) pineqartunut ilaasut aammalu Inatsisartut inatsisaata atuutilernissaa sioqqullugu suliarineqartut. Tamatuma saniatigut ingerlatani taamaattuni aatsitassanut katersorneqartunut, piiaarneqartunut imaluunniit atorneqartunut, Inatsisartut inatsisaata atuuffissaasa iluanni taanna atuuppoq. Aammattaaq Inatsisartut inatsisaata atuuffissaanni aatsitassat aatsitassanut ikummatissanullu inatsimmi pineqartunut ilaasut pillugit ingerlataqarnerit aamma pissutsit pillugit aalajangiinernut aammalu Inatsisartut inatsisaata atuutilernissaa sioqqullugu aalajangiiffigineqartunut, taanna atuutissaaq, piffissamut killiliussaq §§ 25-mi aamma § 73-mi taaneqarluni, taamaattoq Inatsisartut inatsisaata atuutilerneraniit piffissaq naatsorsorlugu.
Imm. 3. Inatsisartut inatsisaanni § 29 misissueqqaarnissamut akuersissutinut Inatsisartut inatsisaata atuutilinnginnerani tunniunneqartunut atuutinngilaq.
Imm. 4. Pisinnaatitsissummik pigisaqartup aatsitassanut ikummatissanullu inatsimmi § 87a malillugu suliassamut nassuiaatip piareersaataasumik tusarniaassutigineqarnissaa Inatsisartut inatsisaata atuutilinnginnerani akuersissuteqarfigitissimappagu, Inatsisartut inatsisaanni § 44 atuutissanngilaq.
Imm. 5. Pisinnaatitsissummik pigisaqartut Inatsisartut inatsisaata atuutilernerata nalaani piiaanissamut akuersissummik tunineqarsimasut, Inatsisartut inatsisaata atuutilernerata kingorna kingusinnerpaamik qaammatit 24-t qaangiunneranni Inatsisartut inatsisaanni § 45, imm. 2-mi piumasaqaat naammassereersimassavaat.
Imm. 6. Aatsitassarsiorluni ingerlataqarnernut aamma qinnuteqaatinut suleriaatsinut, atugassarititaasunut nalinginnaasunut aamma aatsitassat pillugit akuersissutinut atugassarititaasunut, Inatsisartut inatsisaata atuuffissaanni pineqartunut ilaasunut, aalajangersakkat ulloq 1. januar 2024 atuuttut, aalajangersakkat ilaalu ilanngullugit atorunnaarsinneqarnissaasa imaluunniit aalajangersakkanit Inatsisartut inatsisaat malillugu aalajangersagaasunit taarserneqarnissaasa tungaanut, Inatsisartut inatsisaat malillugu allannguuteqartillugit, atuutiinnassapput.
Namminersorlutik Oqartussat, ulloq 13. juuni 2023
Múte Bourup Egede (atsior.)
Naalakkersuisut Siulittaasuat
Uunga inatsit tunngaviusussaq
Allanngortippaa
- Aatsitassat pillugit ingerlatallu tamatumunnga pingaarutillit pillugit inatsisartut inatsisaat (aatsitassanut ikummatissanullu inatsit) - (7/2009)
- Aatsitassat pillugit ingerlatallu tamatumunnga pingaarutillit pillugit Inatsisartut inatsisaannut (aatsitassanut ikummatissanullu inatsit) Namminersorlutik Oqartussat nalunaarutaat - (8/2020)
-
PDF (1.09MB)
-
PDF (0.22MB)
-
PDF (0.21MB)
-
PDF (0.11MB)