Kalaallit Nunaata avannaarsuani kangianilu Nuna Allanngutsaaliugassatut Immikkoortitaq pillugu Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaat
Kalaallit Nunaanni pinngortitamik allanngutsaaliuineq pillugu Inatsisartut inatsisaat nr. 11, 12. november 1980-imeersoq naapertorlugu aalajangersarneqarput:
Kapitali I
Aalajangersakkat nalinginnaasut
§ 1. Nunap Allanngutsaaliugassatut Immikkoortitap siunertaraa nunap ilaata tamatuma pissuseqqaarisimasamisut taannaattuartinniarnissaa aammalu ilisimatuunit misissuiffigineqarsinnaanerata piuttuinnartinniarneqarnissaa, tamanillu tikinneqarsinaajuarnissaa. Tamaaniittoq nuna, naasui, uumasui itsaaniillu inoqarfiusimaneranut takussutissat sapinngisamik allanngutsaaliorneqassapput.
Imm. 2. Immikkoortoq 1-imi mianerisassatut aalajangersarneqarsimasut saneqqunneqassanngippata inuit kikkulluunniit tamaanga ornigussinnaatitaapput.
Kapitali II
Aalisarneq aallaaniarnerlu
§ 2. Aallaaniarneq suugaluartorluunniit inerteqqutaavoq, taamaattorli tak. § 4 aamma § 22.
Imm. 2. Qissattorluni aalisaataannarmillu taamaallaat aalisartoqarsinnaavoq.
§ 3. Seqqortaatit namminneq aallartartut kiisalu pullatit qanoq ikkaluilluunniit Nunamut Allanngutsaaliugassatut Immikkoortitamut tikiunneqaqqusaanngillat tassaniitinneqaqqusaanatilluunniit. Sakkut allat taamaallaat eqqunneqarlutillu pigineqarsinnaapput tamatigut Politimesterip akuersissuteqareerneratigut. Uniffiit aappaanni aalajangersagaq atuutinngilaq inunnut qangarsuarli tamaani piniartarsimasunut, tak. § 22, kiisalu inunnut Nunamut Allanngutsaaliugassatut Immikkoortitamut sulinerminnut atatillugu inissinneqarsimasunut.
§ 4. § 26-mi taaneqartuni stationimi sulisut namminneq nerisassaminnik aalisarsinnaapput, puisissinnaallutik, ukalersinnaallutik aqissersinnaallutillu Illoqqortoormiini uumasunik eqqissisimatitsinermik malittarisassat atuuttut periarfissarititaat naapertorlugit.
Imm. 2. Mesters Vigimili sulisut taamaallaat aalisarsinnaanerminnut akuerisaapput.
Imm. 3. Immikkoortoq 1-imi 2-milu aalajangersakkat naapertorlugit pisat eqqarsaatigalugit Naalakkersuisut aalajangersaasinnaapput pisat allattorlugit nassiuttarnissaannik kiisalu pisamik pisataasa ilaannik ilisimatuunit misissugassanngorlugit nassiussisarnissaannik. Puisit unioqqutitsinani pisat amii akuersissummik piniaqqaarani Kalaallit Nunaannit anninneqarsinnaapput.
§ 5. Allatut ajornavissumik imminut illersorniarluni uumasumik pisaqarsimagaanni pisap amia niaquatalu saarna asiunaveerlugit paarisariaqarput Naalakkersuisunullu nassiullugit allaaseralugu suna pissutigalugu taamaaliortariaqarsimaneq, tamannalu politimesterimut ingerlateqqinneqassaaq nalileqqullugu taamaaliorsimaneq ilumut eqqortuliornerunersoq.
Kapitali III
Uninngaarneq, angalaneq il.il.
§ 6. Uumasut miluumasut timmissallu taakkulu ineqarfii ulloqarfiilu akornusersorneqassanngillat mannissarniarfigineqartassanatillu. Uumasut tamaaniittooriinngitsut, ilaatigut nujuillisakkatut uumasuutigineqartut, tamaanga tikiunneqaqqusaanngillat.
Imm. 2. Imm. 1-imi aalajangersakkat apeqqutaatinnagit stationini § 26-mi taaneqartuni sulisut qimuttunik qimmissaannik eqqussisoqarsinnaavoq.
§ 7. Uumasut aamma timmissat piaqqisarfiisa manniliortarfiisalu, neriniartarfiisa, isasarfiisa, uninngaartarfiisa aqqutinnaavisalu qanittuini sivisuumik uninngaarnissaq inerteqqutaavoq.
§ 8. Ilisimatusarnermut atatillugu timmissanik uumasunillu miluumasunik nalunaaqutsersuinissamut Naalakkersuisut akuersissuteqarsinnaapput.
§ 9. Naasut, paarngat, sullernit allallu uumassusillit minnerusut kiisalu ujaqqat katersorneqarsinnaapput nammineq pigisassatut. Naasut sorlaqartillugit katersorneqarsinnaanngillat Naalakkersuisut akuersiseqqaartinnagit. Naasut tamaani naasartuunngitsut tikiuteqqusaanngillat.
§ 10. Qissiat allallu nunami nassaat, soorlu naasut imaluunniit uumasut, taakkulu niaquisa saarni, nassui saarniluunniit allat nassaarfimmiit peerneqartassanngillat Naalakkersuisut immikkut ittumik akuersiseqqaartinnagit.
§ 11. Aalajangersumik stationeqarfiusut avataanni motorcyklit allalluunniit motorillit nunasiutit angallatiginissaat inerteqqutaavoq, angalaneq sikukkut apussarissukkulluunniit ingerlanneqanngikkaangat. Nunap ilaani allanngutsaaliugassatut zone 1-imik nalunaaqutsigaasimasuni qamutit motorillit angallatigeqqusaanngillat.
Imm. 2. Mesters Vigimi angalaneq imm. 1-imi pineqartoq taamaallaat ingerlanneqarsinnaavoq sumiiffimmi Antarctic Havnip, Kap Petersenip, Haslums Øer aamma Drømmebugtip akornanniittumi.
§ 12. Nunamut, tatsinut, kuunnut, immamut imaluunniit sikumut sermimullu pikoorneq igitassanillu qimatsineq inerteqqutaavoq. Pikut allallu taamaaqataat stationinut imaluunniit umiarsuarmut nassarneqartassapput ikuallagassanngorlugit avalaateqqitassanngorlugilluunniit.
§ 13. Nunamik, kangerlunnik imavimmillu qaaviniit 500 m-it inorlugit atsitsigisukkut qulaassineq, timmisartumik minneq, umiarsuarmik tulanneq peqqumaatissanillu nakkaatitsineq, taamaallaat pisinnaavoq Naalakkersuisut akuersissuteqareersimatillugit.
Imm. 2. Ingerlatalli imm. 1-imi taaneqartut akuersissummik peqqaanngikkaluarluni ingerlanneqarsinnaapput, tamanna aalajangersimasumik stationeqarfiit, tak. § 26, ingerlanneqarnerinut allatigulluunniit pisortat ingerlatsinerinut pisariaqartillugu.
§ 14. Naalakkersuisut akuersissuteqarsimatinnagit nutaanik stationiliortoqassanngilaq, illuaqqiortoqarani allanilluunniit sanaartortoqassanani.
Kapitali IV
Tatsit kuuillu illersorneqarnissaannut malittarisassat
§ 15. Kuuit kuuffii allanngortinneqaqqusaanngillat.
Imm. 2. Tatsit taseqqallu kiisalu taakku qanittuiniittut immersorneqaqqusaanngillat. Tatsit sinaat allanngortinneqaqqusaanngillat imertussusiallu allilerniarneqaraniluunniit annikillilerniarneqassanani, taamaattorli tak. § 28.
Kapitali V
Pilersissimasat itsarsuarnitsat oqaluttuarisaanermullu pingaaruteqartut pillugit malittarisassat
§ 16. Itsarsuarnitsat nassaallu kulturikkut oqaluttuarisaanermut soqutiginaatillit eqqissisimatitaapput, Inatsisartut katersugaasiveqarneq toqqorsiveqarnerlu pillugit peqqussutaat nr. 4, 18. maj 1990-imeersoq naapertorlugu.
Imm. 2. Nunamut Allanngutsaaliugassatut Immikkoortitamut suli aairuna immikkut maleruagassat makkuupput:
a) Eqqissisimatitanut ilaapput inussuliat allakkallu taakkununnga toqqorneqarsimasut tamarmik, pisoqaassusaat kikkunnillu napparneqarsimanerat apeqqutaatinnagu.
b) Pilersissimasat tamarmik eqqissisimatitaapput eqqaassutissat 100 m-inik kaajallallugu.
c) Eqqissisimatitaapputtaaq ukiut 1900-ukkut ingerlanerini illuliat assigisaallu atorneqarunnaarsimasut.
§ 17. Nassaat suugaluilluunniit, eqqaassutissamut ersittumut atappata atanngippataluunniit, innarlerneqassanngillat, Inatsisartut katersugaasiveqarneq toqqorsiveqarnerlu pillugit peqqussutaat nr. 4, 18. maj 1990-imeersoq naapertorlugu.
Imm. 2. Nassaalli tiguneqarsinnaapput nassarneqarlutillu ajoquserneqarsinnaanerat aserorneqarsinnaaneralluunniit ilimanarsilluinnarsimappat. Qanoq nassaartoqarsimanera sukumiisumik uppernarsaasiorneqassaaq, uppernarsaasiarlu nassaamut ilanngullugu tunniunneqassalluni Nunap Allanngutsaaliugassatut Immikkoortitap qimannera kingusinnerpaamik qaammammik ataatsimik kingoqqullugu. Nassaanilli aallarussinnginnenni Nunatta Katersugaasivia Allagaateqarfialu ilisimatinneqaqqaartassaaq.
§ 18. Inatsisartut katersugaasiveqarneq toqqorsiveqarnerlu pillugit peqqussutaat nr. 4, 18. maj 1990-imeersoq naapertorlugu, tak. § 16, atortunik 1945 sioqqullugu pilersitaasimasunik kalaallinillu pinngoqqaarfeqartunik imaluunniit kalaallit oqaluttuarisaanerata ilaanut pingaaruteqartumik paasissutissiisunik akuersissummik peqqaartinnani annissineq inerteqqutaavoq. Inerteqqut Nunami Allanngutsaaliugassatut Immikkoortitami atuuppoq pilersitaasimasup pisoqaassusia apeqqutaatinnagu, taamaattorli tak. § 17.
§ 19. Pinngortitap nammineq pilersitai, utoqqaassusertik, ilisimatuussutsikkut paasissutissanik tunniussisinnaassusertik qaqutigoortuunertilluunniit tunngavigalugu inuiaqatigiinnut kalaallinut immikkut pingaarutillit Naalakkersuisut akuersiteqqaartinnagit Kalaallit Nunaannit anninneqarsinnaanngillat.
Imm. 2. Malittarisassat imm. 1-imi aalajangersarneqartut atunngillat suliffeqarfinnut aalajangersimasumik Nunatta Katersugaasivianik Allagaateqarfianillu suleqateqartunut, imaluunniit ilisimassarsiortunut Naalakkersuisunit akuerineqarsimasunut.
Kapitali VI
Immikkoortortalersuineq (zoner)
§ 20. Nunami allanngutsaaliugassatut immikkoortitami najoqqutassat kinguliini taaneqartut tunngavigalugit sumiiffinnik immikkuullarissunik immikkoortitsisoqarsimavoq taakkunani angallassinnaaneq suliaqarsinnaanerlu killilersorneqarluni:
a) Zone 1: Sumiiffiit eriaginartut immikkullu allanngujasut.
b) Zone 2: Sumiiffiit pingaarutillit malussajasullu.
c) Zone 3: Sumiiffiit soqutiginartut.
d) Zone 4: Sumiiffiit sikujuitsut uumassusillit pinngortitallu imminnut sunniuteqaqatigiittarnerannut pingaarutillit, soorlu sarfarinnersat.
Imm. 2. Sumiiffinnut imm. 1-imi taaneqartunut isersinnaanermut malittarisassanik killigititassanillu erseqqinnerusumik Naalakkersuisut aalajangersaassapput.
Kapitali VII
Isersinnaatitaaneq nakkutilliinerlu
§ 21. Nunamut Allanngutsaaliugassatut Immikkoortitamut isersinnaatitaapput:
a) inuit Avanersuup Ittoqqortoormiillu kommuniini najugallit, tamatumunngalu peqatigitillugu aalajangersimasumik inuiaqatigiinnut kalaallinut attuumassutillit,
b) inuit pisortat sinnerlugit nakkutilliinermik suliassanillu allanik suliaqartut,
c) inuit stationeqarfinni sulisuusut.
Imm. 2. Inunnut allanut tamanut imm. 1-imi a-miit c-mut taaneqanngitsunut piumasarineqarpoq Naalakkersuisut isersinnaanermut akuersissuteqareersimanissaat, tak. § 23.
§ 22. Inuit § 21-imi, imm. 1 a-mi taaneqartut piniarnermik inuussutissarsiuteqarunik Nunap Allanngutsaaliugassatut Immikkoortitap killeqarfiisa iluini inuussutissarsiutitoqqaminnik ingerlatsisinnaapput eqqissisimatitsinermut malittarisassat Ittoqqortoormiit kommunianut atuuttut malillugit.
Imm. 2. Inuussutissarsiutitoqqatut matumani pineqarput kommuni angerlarsimaffigisaq aallaavigalugu uterfigisarlugulu immap sikuani imaanilu qimussit, qaannat pujortuleeqqallu atorlugit piniarneq. Umimmanniarneq inerteqqutaavoq, taamaattorli qimussersut ataatsit annerpaamik nersummik ataatsimik pisaqarsinnaatitaapput, tamanna qimmit nerisassaqarnissaannut pisariaqaraangat. Sapinngisaq naapertorlugu nersut pisaq tiggaassaaq. Piniarniarluni angalasoq tamaani aalajangersimasumik uninngaveqaqqusaanngilaq imaluunniit stationinut ilisimasassarsiortunulluunni.it aalajangersimasumik attaveqaqqusaanani, taamatuttaaq § 21, imm. 1 a-mi piumasaqaatinik naammassinnissimanngitsunut akilerneqarluni ingiallattorsaasinnaanngilaq angallanneqarsinnaananilu.
Imm. 3. Inuit imm. 1-imi piumasaqaatinik naammassinnissimasut, Ittoqqortoormiullu kommuneani najugallit Nunamut Allanngutsaaliugassatut Immikkoortitamut aallartinnatik, atitik aallaaniarnerup aallartiffia, angalaffissatut ilimagisat piffissarlu utimut ingerlaffissaq kommunalbestyrelsemut ilisimatitsissutigissavaat. Piniariarnerup naammassinerata kingorna qanoq innikkut tikinneq, angallavigisat pisallu, tassunga ilanngullugit umimmaat pisaasimasinnaasut amerlassusaat aammalu arnaviaanerat angutiviaaneralluunnit pisarineqarneranilu erseqqissumik qanoq pisoqarsimanera kommunalbestyrelsemut ilisimatitsissutigineqassapput. Kommunalbestyrelsep piniariarniat Nunami Allanngutsaaliugassatut Immikkoortitami piniariarnissaannik itigartissallugit aalajangersinnaavoq.
§ 23. § 21, imm. 2 naapertorlugu Nunamut Allanngutsaaliugassatut Immikkoortitamut isersinnaanissamut qinnuteqaat paasissutissanik siunertarisamut sumilu suliaqarnissamik, angalanermi peqataasut nalunaarsorsimaffianik, angalanissap qanoq sivisutiginissaanik paasissutissanillu allanik Naalakkersuisut kissaatigisinnaasaannik ilaqartinneqassaaq. Taamatuttaaq Kalaallit Nunaannut Kalaallit Nunaannilu angalanerit pillugit Kalaallit Nunaannut Ministeriaqarfiup nalunaarutaani 22. februar 1967-imeersumi, allanngortinneqartumilu nalunaarutikkut 21. maj 1976-imeersukkut, § 4-mi aalajangersakkat atuupput.
Imm. 2. Naalakkersuisut Nunamut Allanngutsaaliugassatut Immikkoortitamut isersinnaanissamut pissusissamisoorsorisaminnik piumasaqaateqarsinnaapput.
§ 24. Nuna Allanngutsaaliugassatut Immikkoortitaq Naalakkersuisut nakkutigisarissavaat. Nunamut Allanngutsaaliugassatut Immikkoortitamut Siunnersuisoqatigiinnik pilersitsisoqassaaq, Nunamut Allanngutsaaliugassatut Immikkoortitamut tunngatillugu apeqqutini immikkut paasisimasalittut allatigullu siunnersuisartussamik. Siunnersuisoqatigiinni ilaasortassanik sisamanik Inatsisartut akunnerminnit toqqaassapput. Naalakkersuisut siulittaasussaq toqqassavaat, taamatullu aamma ilaasortassanik allanik toqqaassallutik pinngortitalerinermik itsarsuarnisalerinermillu immikkut ilisimasalinnik. Inatsisartunut qinersinerit tamaasa kingorna siunnersuisoqatigiinnut ilaasortassanik toqqaasoqartassaaq.
§ 25. Nunami Allanngutsaaliugassatut Immikkoortitami atortussiassanik aatsitassanit pisunik siumut misissuinissamut, ujarlernissamut iluaqutiginninniarnissamullu akuersissutit tunniunneqartassapput Kalaallit Nunaanni atortussiassat aatsitassanit pisut pillugit inatsimmi aalajangersakkat naapertorlugit, tamatumanilu Nunamut Allanngutsaaliugassatut Immikkoortitamut Siunnersuisoqatigiit oqaaseqaateqartinneqartassallutik akuersissutinut ataasiakkaanut tunngatillugu immikkut aalajangersaasarnissaq siunertaralugu. Taamatuttaaq malittarisassanik aalajangersaasoqassaaq Kalaallit Nunaanni Ujarassiooqarfiup (GGU-p) allallu pisortanit akuerineqarsimasut Nunap Allanngutsaaliugassatut Immikkoortitap iluani ingerlatsinerat pillugu.
Kapitali VIII
Aalajangersimasumik stationit
§ 26. Aalajangersimasumik stationitut makku naatsorsuussaapput:
Mesters Vigip timmisartunut mittarfeqarfia,
Ella Ø ,
Daneborg,
Station Nord,
Kap Moltke,
Brøndlundshus.
Imm. 2. Stationeqarfiimut ilaasutut naatsorsuunneqassapput illut iluaqusersuutillu allat suugaluartulluunniit stationit ulluinnarni ingerlanneqarnerinut pinngitsoorneqarsinnaanngitsut, taakkununnga ilanngullugit tatsit kuuillu imeqarfigineqartut, umiarsualiveqarfiit, timmisartunut nunami, tatsini imaanilu mittarfiit mikkiattorlunilu aarsaartarfiit, eqqaaveqarfiit aammalu qulaani taagorneqartut akornini aqqusernit illernillu atorneqartartut.
§ 27. Mittarfinnik nutaanik sanaartugassanillu allanik annertuunik sanaartorniarnerit pinngortitamik annertuumik allanngortitsisinnaasut uumasunut naasunullu kingunipiloqartumik Naalakkersuisunit akuersissutigineqarsimassapput.
§ 28. Stationit ingerlanneqarnerisa tamanna pisariaqartippassuk § 15-imi maleruaqqusat maleruanngitsoorneqarsinnaapput.
§ 29. Stationeqarfiit igitassaataat suugaluartulluunniit suujunnaarsinneqanngitsut avalaanneqarsinnaanngitsullu eqqarneqartassapput tamakkununnga eqqaavissiatut pilersinneqarsimasunut, imatullu isumannaarsarneqarsimasunut qulakkeerneqarsimalluni eqqakkat eqqaavinniit teqqalallutik siammarterneqannginnissaat
Imm. 2. Nutaamik eqqaaveqarfissat Naalakkersuisunit akuerineqarsimassapput.
Kapitali IX
Pineqaatissiinerit atortuulersitsinerlu pillugit aalajangersakkat
§ 30. § 2-mik, § 3-mi naggatit siulliannik aappaannillu, § 5, imm. 1-imik, § 6-imik, § 9-mi naggatit aappaannik pingajuannillu, §-inik 10-miit 15-imut, § 16, imm. 2-mik, §-inik 17-imik 18-imillu, § 19, imm. 1-imik 2-millu, § 21, imm. 2-mik, § 22, imm. 2-mik 3-millu unioqqutitsinerit akiliisitsissutaasinnaapput.
§ 31. Nalunaarut manna atuutilissaaq ulloq 1. juli 1992-imi, tamatumunngalu peqatigitillugu Kalaallit Nunaata avannaarsuani tunuanilu nunamik uumasuinillu eqqissisimatitsinissaq pillugu nalunaarut nr. 16, 16. juni 1987-imeersoq 30. september 1989-imilu allannguuteqartinneqartoq atorunnaarsinneqarpoq.
Namminersornerullutik Oqartussat, ulloq 17. juni 1992.
Ove Rosing Olsen
/
Torben Cordtz