Suliassaqarfiit agguataarnerat pillugu kaajallaasitaq (Suliassaqarfiit agguataarnerat)
Inatsisartut Naalakkersuisullu pillugit Inatsisartut inatsisaat nr. 26, 18. november 2010-meersumi § 23, imm. 1 naapertorlugu, makkua aalajangersarneqarput:
Kapitali 1
Suliassaqarfiit agguataarnerat
§ 1. Naalakkersuisut Siulittaasuata Naalakkersuisunut ilaasortat akornanni suliassaqarfiit agguataarsimavai, kaajallaasitami matumani aalajangersarneqartut.
Imm. 2. Kaajallaasitap matuma atulersinnissaa sioqqullugu Naalakkersuisunit aalajangiiffigineqartoq Naalakkersuisunit Naalakkersuisumut piginnaatitsineq tamatuminnga sunnerneqanngilaq. Piginnaatitsisutit Naalakkersuisut allamik aalajangiinissaata tungaannut atuutissapput.
§ 2. Naalakkersuisut Siulittaasuata pingaarnertigut suliassaqarfiit imatut agguataarsimavai:
1) Naalakkersuisut Siulittaasuat: Múte Bourup Egede, Inuit Ataqatigiit
2) Aningaasaqarnermut Nunamullu Namminermut Tunngassutilinnut Naalakkersuisoq: Asii Chemnitz Narup, Inuit Ataqatigiit
3) Inuutissarsiornermut Niuernermullu Naalakkersuisoq: Pele Broberg, Naleraq.
4) Aalisarnermut Piniarnermullu Naalakkersuisoq: Aqqaluaq B. Egede, Inuit Ataqatigiit.
5) Isumaginninnermut Sulisoqarnermullu Naalakkersuisoq: Mimi Karlsen, Inuit Ataqatigiit.
6) Ilinniartitaanermut, Kultureqarnermut, Timersornermut Ilageeqarnermullu Naalakkersuisoq: Peter Olsen, Inuit Ataqatigiit.
7) Peqqinnissamut Naalakkersuisoq: Kirsten L. Fencker, Naleraq.
8) Nunalerinermut, Imminut Pilersornermut, Nukissiutinut Avatangiisinullu Naalakkersuisoq: Kalistat Lund, Inuit Ataqatigiit.
9) Ineqarnermut, Attaveqaasersuutinut, Aatsitassanut, Inatsisit Atuutsinneqarnerannut Naligiissitaanermullu Naalakkersuisoq: Naaja H. Nathanielsen, Inuit Ataqatigiit.
10) Meeqqanut, Inuusuttunut, Ilaqutariinnullu Naalakkersuisoq: Paneeraq Olsen, Naleraq.
Imm. 2. Naalakkersuisut Siulittaasuannut tullersorti: Inuutissarsiornermut Niuernermullu Naalakkersuisoq: Pele Broberg, Naleraq.
§ 3. Suliassaqarfinnik politikkikkut agguataarineq kapitali 2-11-mi takuneqarsinnaavoq. Allaffissornikkut agguataarineq ilanngussaq 1-imi takuneqarsinnaavoq.
Kapitali 2
Naalakkersuisut Siulittaasuat
§ 4. Naalakkersuisut Siulittaasuat Naalakkersuisut Siulittaasuata Naalakkersuisoqarfianut qullersaalluni akisussaavoq.
§ 5. Naalakkersuisut Siulittaasuata Naalakkersuisoqarfia ukuninnga immikkoortortaqarluni suliassaqarfeqarpoq:
1) Aqutsisunut Allattoqarfik.
2) Inatsiseqarnermut immikkoortortaq.
3) Ingerlatseqatigiiffinnut Allattoqarfik.
4) Sulisoqarnermut immikkoortortaq.
5) Tunngaviusumik inatsisitaarnissamik isumalioqatigiissitaq.
6) Nunanut Allanut.
Immikkoortortat ataaniittut
§ 6. Naalakkersuisut Siulittaasuata Naalakkersuisoqarfiata ataaniipput immikkoortortat uku, naalakkersuisoqarfimmut maalaaruteqarsinnaasut, allamik inatsisitigut aalajangersaasoqarsimanngippat:
1) Digitaliseeriinermut Aqutsisoqarfik.
Kapitali 3
Aningaasaqarnermut Nunamullu Namminermut Tunngassutilinnut Naalakkersuisoq
§ 7. Aningaasaqarnermut Nunamullu Namminermut Tunngassutilinnut Naalakkersuisoq Aningaasaqarnermut Nunamullu Namminermut Tunngassutilinnut qullersaalluni akisussaavoq.
§ 8. Aningaasaqarnermut Nunamullu Namminermut Tunngassutilinnut Naalakkersuisoqarfik ukuninnga immikkoortortaqarluni suliassaqarfeqarpoq:
1) Aningaasaqarnermut politikki aningaasaqarnermullu pilersaarusiorneq.
2) Akileraartarnermut akitsuusiisarnermullu politikki.
3) Nuna tamakkerlugu pilersaarusiortarneq.
4) Nunamut namminermut immikkoortortaqarfik.
5) Kommuninik nakkutilliineq.
Immikkoortortat ataaniittut
§ 9. Aningaasaqarnermut Nunamullu Namminermut Tunngassutilinnut Naalakkersuisoqarfik ukuninnga immikkoortortaqarpoq, naalakkersuisoqarfimmut maalaaruteqarsinnaasut, allamik inatsisitigut aalajangersaasoqarsimanngippat:
1) Akileraartarnermut Aqutsisoqarfik (AKA).
2) Aningaasaqarnermut Sulisoqarnermullu Aqutsisoqarfik (ASA).
3) Naatsorsueqqissaartarfik.
Kapitali 4
Inuutissarsiornermut Niuernermullu Naalakkersuisoq
§ 10. Inuutissarsiornermut Niuernermullu Naalakkersuisoq Inuussutissarsiornermut, Niuernermullu Naalakkersuisoqarfimmut qullersaalluni akisussaavoq.
§ 11. Inuussutissarsiornermut Niuernermullu Naalakkersuisoqarfik ukuninnga immikkoortortaqarlunilu suliassaqarfeqarpoq:
1) Inuussutissarsiutit inuussutissarsiummillu ingerlataqarneq pillugit inatsit.
2) Inuussutissarsiornermut politikki – ataatsimut isigalugu inuussutissarsiutinik siuarsaanerup, takornariaqarnerup, siku aamma erngup iluini.
3) Nuna tamakkerlugu takornariaqarnermut periusissaq.
4) Sikumik aamma imermik avammut nioqquteqarneq kiisalu siku imerlu pillugit inatsit malillugu allaffissornikkut aqutsineq.
5) Kalaallit Nunaanni inuussutissarsiutinik ineriartortitsinermut ilusilersuineq.
6) Nunaqarfinni isorliunerusuni aningaaseriveqarnikkut pilersorneqarneq.
7) Suliniutinut annertuunut tunngaviatigut atugassarititaasut.
8) Suliffissuaqarnermut tunngatillugu inuiaqatigiinni piujuartitsineq.
9) Unammilleqatigiinnermut inatsit neqeroortitsisarnermilu tamakkiisumik inatsit.
10) Atuisoqarnermut tunngassutilinnut naalakkersuineq.
11) Nunanut allanut tuniniaanissamut akuersissutit (aatsitassanut inatsit malillugu akuersissutit ilanngunnagit).
Immikkoortortat ataaniittut
§ 12. Inuussutissarsiornermut Niuernermullu Naalakkersuisoqarfik ukuninnga immikkoortortaqarpoq, naalakkersuisoqarfimmut maalaaruteqarsinnaasut, allamik inatsisitigut aalajangersaasoqarsimanngippat:
1) Atuisoqarnermut Unammilleqatigiinnermullu Aqutsisoqarfik.
Kapitali 5
Aalisarnermut Piniarnermullu Naalakkersuisoq
§ 13. Aalisarnermut Piniarnermullu Naalakkersuisoq Aalisarnermut Piniarnermullu Naalakkersuisoqarfimmut qullersatut akisussaavoq.
§ 14. Aalisarnermut Piniarnermullu Naalakkersuisoqarfik ukuninnga immikkoortortaqarluni suliassaqarfeqarpoq:
1) Nunatsinni nunanilu tamalaani aalisarneq pillugu inatsisit, aalisakkanit pisuussutit qaleruallit ilanngullugit illersorneqarnissaannut atorneqartarnerinullu politikki ilanngullugu.
2) Nunami nunallu tamalaat aalisarnermut politikkimut tunngasunik pingaarnertigut suliassat.
3) TAC pisassiissutillu.
4) Aalisarnermut piniarnermullu tunngasuni nunarsuup immikkoortuini, illugiilluni aammalu nunat tamalaat akornanni isumaqatigiissutit.
5) Nunatsinni nunanilu tamalaani piniarneq aallaaniarnerlu pillugit inatsisit, matumani imaani miluumasunik illersuineq atuinerlu ilanngullugit.
6) Nunatsinni nunallu tamalaat akornanni piniarnermut aallaaniarnermullu politikkimi suliassat pingaarnerit.
7) Akiliisitsilluni piniartitsisarneq aalisartitsisarnerlu.
8) Nunarsuup immikkoortuini, illugiilluni aammalu nunat tamalaat akornanni isumaqatigiissutit.
9) Kalaallit Nunaanni Uumasunut Nakorsaqarnermut Inuussutissalerinermilu Oqartussaqarfik (UNIO).
10) Kalaallit Nunaanni Uumasunut Nakorsaqarnermut Inuussutissalerinermilu Oqartussaqarfimmut akisussaaffik Namminersorlutik Oqartussat aamma Danmarkimi uumasunut nakorsaqarnermut inuussutissalerinermilu oqartussaqarfiup akornanni avinneqarsimavoq. Danmarkimi Inuussutissalerinermut Aqutsisoqarfik qullersatut oqartussaavoq, suliffeqarfinnik neqilerisunut aalisakkerisunullu akuersissuteqartarneq nakkutilliinerlu eqqarsaatigalugit tassunga ilanngullugit avammut niuernissaq siunertaralugu akuerineqarsimasut umiarsuit suliffissuaatigisut.
Immikkoortortat ataaniittut
§ 15. Aalisarnermut Piniarnermullu Naalakkersuisoqarfik ukuninnga immikkoortortaqarpoq, naalakkersuisoqarfimmut maalaaruteqarsinnaasut, allamik inatsisitigut aalajangersaasoqarsimanngippat:
1) Kalaallit Nunaanni Aalisarsinnaanermut Akuersissutinik Nakkutilliivik (KANUAANA).
Kapitali 6
Isumaginninnermut Sulisoqarnermullu Naalakkersuisoq
§ 16. Isumaginninnermut Sulisoqarnermullu Naalakkersuisoq Isumaginninnermut Sulisoqarnermullu Naalakkersuisoqarfimmut qullersaalluni akisussaavoq.
§ 17. Isumaginninnermut Sulisoqarnermullu Naalakkersuisoqarfik ukuninnga immikkoortortaqarlunilu suliassaqarfeqarpoq:
1) Inersimasut ajornartorsiutillit.
2) Utoqqaat.
3) Inersimasunik isumaginnittoqarneq.
4) Utoqqaat Illersuisuat.
5) Suliffeqarnermut inatsit aamma sullivimmi avatangiisit pillugit inatsit.
6) Suliffeqarnermik politikki.
7) Nunatsinni Inuussutissarsiornermut Suliffeqarnermullu Siunnersuisoqatigiinnik allattoqarfittut sullissineq.
8) Suliffeqarneq pillugu pilersaarusiorneq.
9) Nunani allamiunut tunngasut, najugaqarnissamut sulisinnaanissamullu akuersissutit.
10) Suliffeqarnerup iluani ilisimatusarneq.
Immikkoortortat nammineertut
§ 18. Isumaginninnermut Sulisoqarnermullu Naalakkersuisoqarfik ukuninnga nammineertunik immikkoortortaqarpoq maalaaruteqarsinnaanngitsut:
1) Utoqqaat Oqaaseqartartuat.
Kapitali 7
Ilinniartitaanermut, Kultureqarnermut, Timersornermut Ilageeqarnermullu Naalakkersuisoq
§ 19. Ilinniartitaanermut, Kultureqarnermut, Timersornermut Ilageeqarnermullu Naalakkersuisoq Ilinniartitaanermut, Kultureqarnermut, Timersornermut Ilageeqarnermullu Naalakkersuisoqarfimmut qullersatut akisussaavoq.
§ 20. Ilinniartitaanermut, Kultureqarnermut, Timersornermut Ilageeqarnermullu Naalakkersuisoqarfik ukuninnga immikkoortortaqarfeqarlunilu suliassaqarfeqarpoq:
1) Meeqqat atuarfiat.
2) Atuarfiit namminersortut.
3) Efterskolit.
4) Atuarfiit immikkut ittut.
5) Folkehøjskolit.
6) Ilinniarnertuunngorniarfiit.
7) Qaffasinnerusumik ilinniarnerit ilisimatuutullu ilinniarnerit.
8) Inuutissarsiutinut ilinniartitaanerit.
9) Nuna Tamakkerlugu Ilitsersuisarfik.
10) Danmarkimi Kalaallit Illui.
11) Ilinniartitaaneq pillugu EU-mik peqateqarnissamik isumaqatigiissut.
12) Kulturimut tunngasut eqqumiitsuliortutut ingerlatsisut ilanngullugit.
13) Sunngiffimmi sammisassaqartitsineq.
14) Nunatta Atuagaateqarfia.
15) Timersorneq.
16) Oqaatsinut politikki.
17) Radio aamma TV.
18) Katersugaasiveqarneq Toqqorsiveqarnerlu.
19) Kulturikkut kingornussat illersornissaat UNESCO-lu.
20) Ilagiit.
21) Ilisinernut iliveqarfeqarnermullu inatsisit.
22) Inuit aqqi pillugit inatsit.
23) Ilisimatusarneq.
Immikkoortortat ataaniittut
§ 21. Ilinniartitaanermut, Kultureqarnermut, Timersornermut Ilageeqarnermullu Naalakkersuisoq ukuninnga immikkoortortaqarpoq, naalakkersuisoqarfimmut maalaaruteqarsinnaasut, allamik inatsisitigut aalajangersaasoqarsimanngippat:
1) Ilinniartitaanermut Aqutsisoqarfik.
Kapitali 8
Peqqinnissamut Naalakkersuisoq
§ 22. Peqqinnissamut Naalakkersuisoq Peqqinnissamut Naalakkersuisoqarfimmut qullersatut akisussaavoq.
§ 23. Peqqinnissamut Naalakkersuisoqarfik ukuninnga immikkoortortaqarlunilu suliassaqarfeqarpoq:
1) Peqqinneq pillugu inatsisit.
2) Peqqinnissaqarfiup aqunneqarnera aaqqissugaaneralu.
3) Peqqinnissakkut sullissineq.
4) Kigutilerineq.
5) Imigassat aalakoornartullit, tupa pujortartarnerlu pillugit inatsisit.
6) Pinngitsuuisinnaajunnaarsimasunik katsorsaasarneq pillugu Inatsit.
Immikkoortortat ataaniittut
§ 24. Peqqinnissamut Naalakkersuisoqarfik ukuninnga immikkoortortaqarpoq, naalakkersuisoqarfimmut maalaaruteqarsinnaasut, allamik inatsisitigut aalajangersaasoqarsimanngippat:
1) Peqqissutsimut Aqutsisoqarfik.
2) Allorfik - Pinngitsuuisinnaajunnaarsimasunik katsorsaasarneq.
Immikkoortortat nammineertut
§ 25. Peqqinnissamut Naalakkersuisoqarfik ukuninnga nammineertunik immikkoortortaqarpoq maalaaruteqarsinnaanngitsut:
1) Nunatta Nakorsaaneqarfia (NUN).
Kapitali 9
Nunalerinermut, Imminut Pilersornermut, Nukissiuutinut Avatangiisinullu Naalakkersuisoq
§ 26. Nunalerinermut, Imminut Pilersornermut, Nukissiutinut Avatangiisinullu Naalakkersuisoq Nunalerinermut, Imminut Pilersornermut, Nukissiutinut Avatangiisinullu Naalakkersuisoqarfimmut qullersatut akisussaavoq.
§ 27. Nunalerinermut, Imminut Pilersornermut, Nukissiutinut Avatangiisinullu Naalakkersuisoqarfik ukuninnga immikkoortortaqarluni suliassaqarfeqarpoq:
1) Nunalerineq, savaateqarneq tuttuuteqarnerlu pillugit inatsisit.
2) Nunalerinermi naalakkersuinikkut ingerlatsineq.
3) Nunalerinermut sammisunik inuussutissarsiutinik siuarsaaneq.
4) Imminut pilersorneq.
5) Nukissiuuteqarnemi immikkoortumut pilersaarut.
6) Nukissiutinik ataavartunik ineriartortitsineq.
7) Nukimmik imermik kiassarnermillu pilersuineq.
8) Pilersuinermut politikki.
9) Nunatsinni namminermi nunanilu tamalaani pinngortitamik illersuinissamut inatsisit.
10) Avatangiisit aamma Upalungaarsimaneq.
11) Aalisakkanik piniakkanillu tunisassianut tunitsiveqarneq pillugu ingerlatseqatigiiffinnut assigiinngitsunut kiffartuussinissamik isumaqatigiissuteqarneq.
12) Silap pissusaanut naleqqussarneq aamma nunatsinni silap pissusaatigut anguniakkat.
Immikkoortortat ataaniittut
§ 28. Nunalerinermut, Imminut Pilersornermut, Nukissiutinut Avatangiisinullu Naalakkersuisoqarfik ukuninnga immikkoortortaqarpoq, naalakkersuisoqarfimmut maalaaruteqarsinnaasut, allamik inatsisitigut aalajangersaasoqarsimanngippat:
1) Nukissiorfiit.
2) Aatsitassaqarnermi Avatangiisinut Aqutsisoqarfik.
3) Asiaq, Kalaallit Nunaanni misissueqqaarnerit.
Immikkoortortat nammineertut
§ 29. Nunalerinermut, Imminut Pilersornermut, Nukissiutinut Avatangiisinullu Naalakkersuisoqarfik ukuninnga nammineertunik immikkoortortaqarpoq maalaaruteqarsinnaanngitsut:
1) Pinngortitaleriffik.
Kapitali 10
Ineqarnermut, Attaveqaasersuutinut, Aatsitassanut, Inatsisit Atuutsinneqarnerannut Naligiissitaanermullu Naalakkersuisoq
§ 30. Ineqarnermut, Attaveqaasersuutinut, Aatsitassanut, Inatsisit Atuutsinneqarnerannut Naligiissitaanermullu Naalakkersuisoq Ineqarnermut, Attaveqaasersuutinut Naligiissitaanermullu Naalakkersuisoqarfimmut aammalu Aatsitassanut Inatsisit Atuutsinnerqarneranullu Naalakkersuisoqarfimmut qullersatut akisussaavoq.
§ 31. Ineqarnermut, Attaveqaasersuutinut Naligiissitaanermullu Naalakkersuisoqarfik ukuninnga immikkoortortaqarlunilu suliassaqarfeqarpoq:
1) Ineqarneq Illuuteqarnerlu.
2) Sanaartorneq.
3) Sanaartornermut oqartussaassuseq.
4) Attaveqarneq.
5) Angallanneq.
6) Naligiissitaaneq.
§ 32. Aatsitassanut Inatsisillu Atuutsinneqarnerannut Naalakkersuisoqarfik ukuninnga immikkoortortaqarlunilu suliassaqarfeqarpoq:
1) Aatsitassanik suliassaqarfimmi pingaarnerusutigut pilersaarusiorneq ataqatigiissaarinerlu.
2) Aatsitassanut politikki aammalu atortussianullu tunngasunik periusissat.
3) Atortussianut tunngasuni inuiaqatigiinnik akornusiinani iluaqusiillunili ingerlatsinissaq, tassunga ilanngullugit VSB-nassuiaatit, IBA-mik isumaqatigiissutit innuttaasunillu peqataatitsineq.
4) Atortussianut tunngatillugu malittarisassanik aalajangersaaneq.
5) Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorfiusinnaasut pillugit nunani tamalaanni nittarsaassisarneq.
6) Aatsitassarsiornermut tunngatillugu nunap sannai pillugit oqartussatut suliaqartarnerit.
7) Aatsitassarsiornermut tunngatillugu nunap sannai pillugit paasissutissat toqqortertarneri.
8) Ujarassiorit.
9) Ikummatissanik nunap iluaneersunit suliassanut, tassunga ilanngullugit ingerlatseqatigiiffinnut ikummatissanik imerpalasunik gassinillu ingerlatsisunut kiisalu ingerlatseqatigiiffinnut nunap pissusiinik misissuisartunut soqutigisaqaqatigiinnullu allanut oqartussanut ingerlatsineq.
10) Kalaallit Nunaanni ikummatissanik nunap iluaneersunik periusissanik ineriartortitsineq nunanilu tamalaanni periarfissat pillugit nittarsaassisarneq.
11) Ikummatissanik nunap iluaneersunik atuinermut tunngatillugu inatsisinik maleruagassanillu ineriartortitsineq.
12) Ikummatissanik nunap iluaneersunik atuinissamik akuersissutinut tunngatillugu nakkutilliisarneq oqartussatullu suliaqartarneq.
13) Ikummatissanik nunap iluaneersunut tunngatillugu nunap sananeqatai pillugit paasissutissat toqqortaatit.
14) Inatsisinik atuutsitsinermut tunngasut.
Immikkoortortat ataaniittut
§ 33. Ineqarnermut Attaveqaasersuutinut Naligiissitaanermullu Naalakkersuisoqarfik ukuninnga immikkoortortaqarpoq, naalakkersuisoqarfimmut maalaaruteqarsinnaasut, allamik inatsisitigut aalajangersaasoqarsimanngippat:
1) Mittarfeqarfiit.
§ 34. Aatsitassanut Inatsisit Atuutsinneqarnerannut Naalakkersuisoqarfik ukuninnga immikkoortortaqarpoq, naalakkersuisoqarfimmut maalaaruteqarsinnaasut, allamik inatsisitigut aalajangersaasoqarsimanngippat:
1) Aatsitassanut Ikummatissanullu Aqutsisoqarfik (MLSA)
Kapitali 11
Meeqqanut, Inuusuttunut, Ilaqutariinnullu Naalakkersuisoq
§ 35. Meeqqanut, Inuusuttunut, Ilaqutariinnullu Naalakkersuisoq Meeqqanut, Inuusuttunut, Ilaqutariinnullu Naalakkersuisoqarfimmut qullersatut akisussaavoq.
§ 36. Meeqqanut, Inuusuttunut, Ilaqutariinnullu Naalakkersuisoqarfik ukuninnga immikkoortortaqarlunilu suliassaqarfeqarpoq:
1) Atualersussat.
2) Meeqqat inuusuttullu ajornartorsiutillit
3) Ilaqutariit meeqqallu.
4) Pinaveersaartitsineq.
5) Meeqqanut inuusuttunullu isumaginninneq.
6) Meeqqat illersuisuat meeqqallu pillugit siunnersuisoqatigiit.
7) Innarluutillit.
8) Innarluutillit illersuisuat.
9) Inuit pisinnaatitaaffii.
Immikkoortortat ataaniittut
§ 37. Meeqqanut, Inuusuttunut, Ilaqutariinnullu Naalakkersuisoqarfik ukuninnga immikkoortortaqarpoq, naalakkersuisoqarfimmut maalaaruteqarsinnaasut, allamik inatsisitigut aalajangersaasoqarsimanngippat:
1) Isumaginninnermut Aqutsisoqarfik.
Immikkoortortat nammineertut
§ 38. Meeqqanut, Inuusuttunut, Ilaqutariinnullu Naalakkersuisoqarfik ukuninnga nammineertunik immikkoortortaqarpoq maalaaruteqarsinnaanngitsut:
1) MIO – Meeqqat illersuisuat.
2) TILIOQ, Innarluutillit illersuisuat.
Kapitali 12
Atuutilersitsineq
§ 39. Kaajallaasitaq una ulloq 27. september 2021 atuutilissaaq.
Imm. 2. Peqatigisaanik suliassaqarfiit agguarneri pillugit kaajallaasitaq nr. 2, 6. august 2021-meersoq atorunnaarsinneqassaaq (Suliassaqarfiit agguataarnerat).
Naalakkersuisut Siulittaasuata Naalakkersuisoqarfia, ulloq 27. september 2021
Múte Bourup Egede
Naalakkersuisut Siulittaasuat
/ Hans-Peder Barlach Christensen