Quppernerup imai iserfigikkit
Oqaatsit toqqakkit
Ujaasinermut uterit
Inatsisit
Nr. 11
29. novembari 2013
Atuuttut

Sulisitsisut aamma atorfillit akornanni Inatsisitigut pissutsit pillugit Inatsisartut inatsisaat

Kapitali 1
Atorfillit tassaapput

 

§ 1.  Inatsimmi uani inuit makkua atorfilittut pineqarput:
1)  Inuit pisortatigoortumik ingerlatsinermik, allaffissornermik, paasissutissiinermik, siunnersuinermik, ilinniartitsinermik imaluunniit ilisimatusarnermik suliaqartut.
2)  Inuit assassornermik imaluunniit suliffissuaqarnermik suliaqarnatik teknikkikkut imaluunniit timikkut misissuinermut tunngatillugu ikiuinermik suliaqartut, perorsaanermik suliaqartut allallu ikiortitut taakkununngalu assersuunneqarsinnaasumik suliaqartut.
3)  Inuit, sulisitsisoq sinnerlugu, allat suliamik ingerlatsinerannik aqutsinerinnarmik imaluunniit nakkutilliinerinnarmik suliaqartut imaluunniit piffissap annersaani aqutsinermik nakkutilliinermilluunniit pingaarnertut suliaqartut.
4)  Inuit 1)-imi aamma 2)-mi taaneqartunik suliaqarnerusut.
Imm. 2.  Inatsisip atorneqarnissaanut piumasaqaataavoq, pineqartup 18-inik ukioqalereersimanissaa, sapaatip akunneranut agguaqatigiissillugu 15 tiimit sinnerlugit sulisitsisumit sulisinneqartarnissa aamma atorfilittut atorfeqarnissaa, taamalu sulisitsisup malittarisassaataanik malinnittarnissaa.
Imm. 3.  Inatsit aamma killilimmik piffissaliilluni sulinissamik isumaqatigiissuteqarnermi atorneqassaaq. Killilimmik piffissaliilluni sulinissamik isumaqatigiissutaasut arlallit nutarterneqarnerat taamaallaat pisassaaq, nutarterineq piviusorsiortumik tunngaveqarpat. Killilimmik piffissaliilluni sulinissamik isumaqatigiissuteqarneq tassaavoq, tunngavissat piviusorsiortut, soorlu ulloq aalajangersimasoq, suliassap aalajangersimasup naammassineqarnera imaluunniit pisussap aalajangersimasup aallartinnera aallaavigalugu atorfinitsinneqarnermut piffissaliussap naanerata  aalajangerneqarnera.
Imm. 4.  Inatsimmi uani aalajangersakkat makkununnga atuutsinneqanngillat:
1)  Atorfilinnut Naalagaaffimmi, Namminersorlutik Oqartussani imaluunniit Kalaallit Nunaanni kommunini atorfeqartunut.
2)  Umiartortunut.
3)  Eqqumiitsuliortunut, nipilersortartunut aamma isiginnaartitsisartunut.
4)  Atuartunut.

 

Kapitali 2
Atorfeqarnerup atorunnaarsinneqarnera

 

§ 2.  Soraarsitsinermi sulisitsisup aamma atorfiliup akornanni sulinissamik isumaqatigiissut taamaallaat atorunnaarsinneqarsinnaavoq, malittarisassat ataani pineqartut naapertorlugit sioqqutsisumik kalerriinikkut. Tamanna aamma atuuppoq sulinissamik isumaqatigiissutip taamaatinnissaa sioqqullugu killilimmik piffissaliilluni sulinissamik isumaqatigiissutip atorunnaarsinneqarnerani.
Imm. 2.  Sulisitsisup tungaanit soraarsitsineq pissaaq:
1)  Atorfinitsinneqarnermit qaammatit arfinillit siulliit iluini, qaammatip ataatsip naanerani soraarnissamut minnerpaamik qaammat ataaseq sioqqullugu kalerriinikkut.
2)  Qaammatini arfinilinni atorfeqareernermi, qaammatip ataatsip naanerani soraarnissamut minnerpaamik qaammatit pingasut sioqqullugit kalerriinikkut.
Imm. 3.  Imm. 2, nr. 2 naapertorlugu soraarsitsinissamik kalerriineq, atorfeqarnermi ukiut pingasukkuutaarlugit qaammammik ataatsimik ilaneqartassaaq, taamaattoq qaammatinik arfinilinnik amerlanerpaaffilerlugu.
Imm. 4.  Sulisitsisup uppernarsarpagu, utaqqiisaagallartumik sulinissaq pillugu isumaqatigiittoqarsimasoq, aamma qaammat ataaseq sinnerlugu sulinissaq sivisussuseqartussaanngitsoq uppernarsarpagu, imm. 2, nr. 1-imi malittarisassaq atuutissanngilaq.
Imm. 5.  Sulisitsisup uppernarsarpagu, misiligutaasumik atorfinitsitsisoqartoq, aamma qaammatit pingasut sinnerlugit sulinissaq sivisussuseqartussaanngitsoq, minnerpaamik ullut 14-it sioqqullugit kalerriinikkut sulisitsisoq soraarsitsissaaq.
Imm. 6.  Utaqqiisaagallartumik sulinissaq pillugu isumaqatigiissuteqartoqarsimanngippat aamma qaammat ataaseq sinnerlugu sulinissaq sivisussuseqartussaanngippat imaluunniit misiligutaasumik atorfinitsitsisoqarsimanngippat qaammatillu pingasut sinnerlugit sulinissaq sivisussuseqartussaanngippat, qaammatip ataatsip naanerani soraarnissamut qaammat ataaseq sioqqullugu atorfilik soraarniuteqassaaq. Taamaattoq atorfiliup tungaanit soraarnissamik nalunaaruteqarfissap sivitsorneqarnissaa pillugu allaganngorlugu isumaqatigiissusiornikkut aalajangiisoqarsinnaavoq, tassa sulisitsisumit soraarsitsinissamik kalerriinissaq assigusumik sivitsorneqarsinnaasoq naatsorsuutigineqarsinnaappat.
Imm. 7.  Atorfeqarnerup sivisussusissaatut nalunaarutigineqartoq tunngavigalugu piffissap naannginnerani soraarnissamik kalerriisoqarniassammat, piffissaalluartillugu soraarniuteqartoqassaaq. Imm. 2, 3 aamma 6 naapertorlugit soraarnissaq allaganngorlugu nalunaarutigineqassaaq kingusinnerpaamik qaammatip naanerani soraarfissatut kalerriutigisap aallartinnginnerani qaammat ataaseq sioqqullugu. Atorfiliup piumasaqarneratigut soraarniuteqarnermut tunngaviusoq sulisitsisup allaganngorlugu paasissutissiissutigissavaa.
Imm. 8.  Suliffeqarfimmi allamik piginnittoqalersimasumi atorfilik suliinnaruni, suliffeqarfiup piginnittuata allanngunnginnerani atorfiliup suliffeqarfimmi atorfilittut sulilluni piffissaq atorsimasaa atorfeqarsimanerup naatsorsorneqarneranut ilanngunneqassaaq.
Imm. 9.  Sulinissamik isumaqatigiissummut atatillugu atorfilik taassumalu ilaqutai atorfeqarnermut atatillugu ineqartinneqarpata, minnerpaamik qaammatit pingasut sioqqullugit sulisitsisoq soraarsitsinissamik kalerriissaaq. Akiliutissatut - akiliuteqannginnissamillu - isumaqatigiissutaasoq naapertorlugu atorfiliup ilaquttani peqatigalugit atorfeqarnermut atatillugu inigisani soraarnermit qaammat ataaseq najugaqarfigissallugu pisinnaatitaavoq. Pisinnaatitaaffik taanna aamma atorfiliup toqukkut qimagunnerani ilaqutaasunut atuuppoq. Sulisitsisulli suliffeqarfiup pisariaqartitai eqqarsaatigalugit pisariaqarsoriguniuk, nuunnermut atatillugu aningaasartuutinik akiliilluni, ilaqutariit ingerlaannaq nuunnissaat piumasarissallugu pisinnaatitaaffigivaa. 
Imm. 10.  Inatsisit malillugit sulinermik unitsitsinissamik kalerriisoqartillugu, malittarisassat qulaani pineqartut inuussutissarsiortut kattuffiisa kalerriisarneq pillugu aalajangersagaannit atorunnaarsinneqassapput.

 

§ 3.  Atorfilik suliffeqarfimmi ataatsimi ukiut 12-it, 15-it imaluunniit 18-it suliinnavissimalluni soraarsitaappat, sulisitsisup atorfiliup soraarnerani qaammammi ataatsimi imaluunniit qaammatini marlunni pingasuniluunniit qaammammusiassat nalingi tunniutissavai.
Imm. 2.  Tamanna pillugu inatsit naapertorlugu atorfilik soraarnermini utoqqalinersiuteqalissappat imm. 1-imi aalajangersagaq atuutissanngilaq.
Imm. 3.  Imm. 1-imi aalajangersagaq aamma atuutissanngilaq, atorfilik soraarnermini sulisitsisuminit utoqqalinersiuteqalersimappat aamma atorfilik 50-inik ukioqalersinnani soraarnerussutisiat aaqqissuussaanerannut ilanngussimappat.
Imm. 4.  Imm. 1-imi aalajangersagaq tunngavissaqanngitsumik soraarsitsinermi atuutissaaq.

 

§ 4.  Atorfilik soraarsitaannginnermini suliffeqarfimmi pineqartumi sivikinnerpaamik ukioq ataaseq suliffeqaannavissimasoq, atorfilimmut imaluunniit suliffeqarfimmut tunngatillugu naammaginanngitsumik tunngavilimmik soraarsitaappat, sulisitsisoq taarsiissuteqarluni akiliuteqassaaq. Atorfiliup qanoq sivisutigisumik sulisimanera aamma pisumi pissutsit allat eqqarsaatigalugit taarsiissutissap annertussusissaa aalajangersarneqassaaq, kisianni § 2, imm. 2 aamma 3 naapertorlugit soraarsitsinissamik kalerriiffissatut piffisaritinneqartup affaanut naleqquttumik atorfiliup akissarsiassai sinnerlugit taarsiissuteqartoqassanngilaq. Atorfilik soraarsitaanermini 30-nik ukioqalereersimassappat, taarsiissutissaq qaammatit pingasut tikillugit tunniunneqartassaaq.
Imm. 2.  Atorfilik soraarsitaanermini suliffeqarfimmi pineqartumi sivikinnerpaamik ukiuni qulini suliffeqaannavissimappat, imm. 1 naapertorlugu qaammatini sisamani aningaasarsiat nalinginik taarsiiffigineqassaaq. Suliffeqarfimmi kipiffeqanngitsumik ukiuni 15-ini sulisoqarsimappat qaammatini arfinilinni aningaasarsiat nalinginik taarsiissuteqartoqarsinnaavoq.
Imm. 3.  Imm. 1-imi aamma 2-mi aalajangersakkat tunngavissaqanngitsumik soraarsitsinermi atuutissapput.

 

§ 5.  Sulisitsisup atorfilik tunngavissaqanngitsumik suliffimmini sulisikkusunngippagu imaluunniit tunngavissaqanngitsumik suliffianit peersippagu, aamma atorfilik suliunnaarsinneqarnissaminut § 2 naapertorlugu kingusinnerpaamik qaammatit pingasut sioqqullugit kalerrinneqartussaappat, taava sulisitsisoq malittarisassat nalinginnaasut akisussaaffimmik annerusumik nassataqassanngippata pisussaavoq taarsiissuteqassalluni, atorfeqartinneqartup malittarisassat malillugit ullormi pineqartumi soraarsitaaffissaata tungaanut imaluunniit – soraarsitsinissamut killissarititaasoq aalajangiullugu soraarsitaareersimappat - aningaasarsiassat nalinginik taarsiissuteqassalluni. Malittarisassat taakku aamma atuupput, atorfiliup piffissami killilimmi atorfeqartinneqartup atorfeqartinneqarnerata qaammatinik pingasuinnanngornerani aamma atorfeqarnerata qaammatit pingasut inulersimappagit.
Imm. 2.  Sulisitsisup tunngavissaqanngitsumik sulinermik unitsitsinerani, atorfilik qaammatit pingasut sinnerlugit sioqqutsisumik kalerrinneqartussaatitaappat, taarsiissutissaq taarsiissuteqarnissamut malittarisassat nalinginnaasut naapertorlugit aalajangersarneqassaaq. Malittarisassat taakku aamma atuupput, atorfiliup piffissami killilimmi atorfeqartinneqartup atorfeqartinneqarneqarnermini qaammatit pingasut sinnerlugit amigaatigippagit. Taamaattoq § 2 naapertorlugu qaammatinik pingasunik sioqqutsisumik kalerrinneqarnermi soraarnissap tungaanut aningaasarsiassat nalinginik atorfilik taarsiiffigineqarnissamut minnerpaamik piumasaqaateqarsinnaavoq.
Imm. 3.  Paragraffimi uani aalajangersakkat aamma atuupput, sulisitsisup tungaanit annertuumik eqqunngitsuliortoqarneratigut sulinermik atorfiliup unitsitsinerani.

 

§ 6.  Atorfiliup tunngavissaqanngitsumik suliffimmi sulilernissaq ilaginnarpagu imaluunniit suliffik qimappagu, imaluunniit atorfiliup isumaqatigiissummik annertuumik atornerluineranik pissuteqartumik sulisitsisup suliffik atorunnaarsippagu, taava sulisitsisoq annaasaqarnerminut taarsiiffigineqarnissamut pisinnaatitaavoq. Tunngavissaqanngitsumik suliartunngitsoornermi, imaluunniit suliaq qimanneqarpat, sulisitsisoq, immikkut ittumik pisoqarsimatinnagu, qaammatip affaani aningaasarsiassat nalinginik taarsiiffigineqarnissamut pisinnaatitaavoq.

 

Kapitali 3
Atorfiliup pisinnaatitaaffii pisussaaffiilu

 

Napparsimaneq

 

§ 7.  Atorfilik nappaammik pissuteqartumik suliamik isumaginnissinnaanngippat, taassuma malitsigisaanik sulinngitsoorneq malittarisassanik unioqqutitsinnginnertut isigineqassaaq, tassa atorfilik atorfeqarnermi nalaani siunertarinngisamik imaluunniit mianersuaalliungaatsiarnikkut napparsimalersimanngippat, imaluunniit atorfinitsinneqarnermini eqqunngitsuliorluni nappaatigisamik oqaatiginnissimanngippat.
Imm. 2.  Atorfilik katillugit ulluni 120-ni napparsimanermi nalaani qaammatini aqqaneq marlunni tulleriinni akissarsiaqarsimappat aamma napparsimalluni sulinnginnera sulinermi ajoqusernermik pissuteqanngippat, atorfeqartitsinerni ataasiakkaani allaganngorlugu isumaqatigiissusiornikkut aalajangersarneqarsinnaavoq, atorfiliup qaammatip naanerani soraarnissaanut qaammat ataaseq sioqqullugu soraarnissaanik kalerriisoqassasoq. Soraarsitsinerup atorneqarsinnaaneranut piumasaqaataavoq, ulluni 120-ni napparsimanerup naaneranut atatillugu tamanna pissasoq, aamma atorfiliup suli napparsimanerani, akerlianik soraarsitsereernermi atorfilik suleqqilersimappat tamatuma atorneqarsinnaanera sunniuteqassanngilaq.
Imm. 3.  Sulisitsisup akissarsiaqartitsinermut ilaatillugu atorfilik nerisaqartillugulu ineqartippagu, atorfiliup sulisitsisup inaani najugaqarnerani, atorfilik napparsimatillugu sulisitsisoq paaqqutarinninnissamut pisussaavoq.
Imm. 4.  . Ullut 14-it sinnerlugit napparsimasoqarpat, atorfiliup qanoq sivisutigisumik napparsimasinnaanera pillugu paasissutissanik erseqqarinnerusunik atorfiliup nakorsaanut imaluunniit immikkut ittumik ilisimasalimmut atorfiliup toqqagaanut sulisitsisoq piumasaqarsinnaavoq – atorfilimmut aningaasartuutaanngitsumik. Tamanna pillugu naammattumik tunngaviliisinnaanani atorfilik pisussaaffimmik tassannga naammassinninngippat, sulisitsisup kalerreeqqaarnani sulineq atorunnaarsissinnaavaa.


Sakkutuujusussaaneq

 

§ 8.  Sulisitsisup atorfilik soraarsissallugu pisinnaatitaanngilaq, atorfilik inuiaqatigiinni sakkoqarani ikiuuttussaatitaalluni imaluunniit sakkutuutut atortulersorluni sakkutuunngoqqusaalluni aggersarneqarpat. Soraarsitsinermi sulineq taamaallaat § 2 naapertorlugu unitsinneqarsinnaavoq, aamma paragraffimi tassani imm. 2 naapertorlugu atorfilik aningaasarsiaqarsinnaatitaavoq. Atorfiliulli pisussaaffigivaa, piffissaq aggersarneqarfiusoq pillugu nalunaarummik tigusaqarniariarluni sulisitsisumut nalunaaruteqarnissaq, aggersarneqannginnermili ima siusitsigisumik nalunaaruteqassaaq, qaammat aggersarneqarfiusoq sioqqullugu atorfilik § 2, imm. 6 malillugu qaammatip naaneranut soraarniuteqassalluni. Siullermik aggersarneqarnermit nalunaaruteqartoqanngippat, ulloq aggersarneqarfik eqqarsaatiginagu sulisitsisoq kalerreeqqaarani sulinermik atorunnaarsitsisinnaavoq, aamma kingusinnerusukkut nalunaaruteqartoqarpat, siusissukkut nalunaaruteqannginnermik pissuteqartumik annaasaqarnermi sulisitsisoq taarseeqqusisinnaavoq.
Imm. 2.  Aggersarneqarnerup siulliup nalaani aningaasarsiaqarnissamik atorfilik pisinnaatitaaffeqanngilaq, akerlianik kingusinnerusukkut aggersaasoqartillugu qaammammi aggersarneqarfiusumi taassumalu tulliani sulisitsisoq pisussaavoq akissarsiaqartitsissalluni.
Imm. 3.  Sakkutuunngoriartoqqeqqusaareernerup kingorna atorfeqarsimanerup sivisussusia allanngortinnagu atorfilik suliffimminut uteqqissinnaatitaavoq. Pisinnaatitaaffik tamanna atorfiliup atorniaruniuk, imm. 1 naapertorlugu aggersarneqarneq pillugu nalunaaruteqarnini ilutigalugu tamanna pillugu sulisitsisumut nalunaaruteqartussaavoq, taamalu angerlartinneqarnermini suliffimmut uteqqinnissamut pisussaalluni.


Atorfilik toquppat

 

§ 9.  Atorfilik atorfeqarnermi nalaani toquppat, atorfiliup nulia/uia imaluunniit taassuma meerai 18-it inorlugit ukiullit atorfiliup pilersuisussaaffigisai qaammammi ataatsimi imaluunniit qaammatini marlunni pingasuniluunniit akissarsiaqartinneqassapput, tassa atorfilik toqunermi nalaani suliffimmi ukiumi ataatsimi imaluunniit ukiuni marlunni pingasuniluunniit atorfeqarsimappat.


Angalanermut, najugaqarallarnermut assigisaannullu aningaasartuutit

 

§10.  Atorfilik sulisitsisoq sinnerlugu sulinerminut atatillugu angalanermut, najukkap avataani najugaqarallarnermut assigisaannullu aningaasartuuteqaruni, aningaasartuutaasinnaasut tamaasa sulisitsisumut isumagitinnissai atorfiliup pisinnaatitaaffigivaa aamma aningaasartuutinut taakkununnga atorfiliup akiliuteqarnissaanut naleqquttumik siumoortinnissaa sulisitsisup pisussaaffigivaa. Tamanna aamma atuuppoq, aningaasartuutit taaneqartut aningaasarsiassatut tunisaqarnermilu akissarsiassatut isumaqatigiissutaasut malillugit akilerneqarneranni, sumiiffimmili tunisaqarnermi nalinginnaasumik aningaasartuutaasut matussuserneqarsinnaanngillat.

 

§ 11.  Tunisaqarnermi akissarsiassanik siumoorneq atorfiliup aningaasarsiassaanit imaluunniit tunisaqarnermi akissarsiaanit matussuserneqarnissaat sulisitsisup kisimi piumasarisinnaavaa, nalinginnaasumillu akileeqqusinerussanani.
Imm.2.  Tunisaqarnermi isertitat, atorfiliup piffissami pineqartumi suliaqarnermini akornusersorneqarani isertitarisimasinnaasai tunngavigalugit §§ 4-mi, 5-imi, 7-imi, 8-mi aamma 9-mi atorfilinnut tunisatik tunngavigalugit akissarsialinnut akiliutissat pineqartut naatsorsorneqassapput.


Aaqqissuussisinnaatitaaneq, isumaqatiginninniarneq isumaqatigiissitsiniarnerlu

 

§ 12.  Atorfillit soqutigisaminnik isumaginninnissamut aaqqissuussisinnaatitaapput, namminnerlu akissarsiatik sulinerminnilu atugarisatik pillugit paasissutissanik kattuffimminnut tunniussisinnaatitaallutik.
Imm. 2.  Sulisitat/sulisut tamarmik akissarsiatik sulinerminnilu atugarisatik pillugit kattuffitsik aqqutigalugu suliffeqarfiup pisortaanut isumaqatiginninniarnissamik piumasaqarsinnaatitaapput. Isumaqatiginninniarsinnaatitaaneq kattuffinnit Kalaallit Nunaannut attuumassuteqartunit isumagineqassaaq.
Imm. 3.  Isumaqatiginninniarnermi angusarineqartut isumaqatiginninniartunit tamanit atsiorneqassapput. Isumaqatiginninniarnermi angusat atsiorneqarsimasut isumaqatiginninniartut tamarmik pigissavaat.
Imm. 4.  Isumaqatiginninniarnermi isumaqatiginninniartut akornanni isumaqatigiittoqanngippat, imaluunniit illuatungiliuttoq isumaqatiginninniarnermik sumiginnaappat, isumaqatiginninniartoq kinaluunniit pisinnaatitaaffeqarpoq, §§ 13 – 16-imi malittarisassat malillugit isumaqatiginninniarnerup isumaqatigiissitsiniartartumik ingerlateqqinneqarnissaanik piumasaqarnissamut.

 

§ 13.  § 12 naapertorlugu illuatungeriit kina isumaqatigiissitsiniartorissanerlugu isumaqatigiissinnaanngippata, illuatungeriinnit inassuteqaatit malillugit Kalaallit Nunaanni Eqqartuussiviup isumaqatigiissitsiniartussaq toqqassavaa.
Imm. 2.  Isumaqatigiissitsiniartussamik toqqaaneq pillugu saaffiginnissut allaganngorlugu saqqummiunneqassaaq, § 12, imm. 3-milu isumaqatiginninniarnermi angusanut pineqartunut naatsumik suliassatut saqqummiinermik ilallugu ilanngunneqassalluni. Isumaqatiginninniaqataasulli isumaqatiginninniarnermik sumiginnaaneranik pissuteqartumik isumaqatigiissitsiniartoqarnissamik kissaateqartoqartillugu suliassamik saqqummiineq naatsoq kisimi ilanngunneqassaaq.

 

§ 14.  Toqqaasoqareernerani kingusinnerpaamik ullut tallimat qaangiunneranni isumaqatigiissitsiniartussap illuatungeriit isumaqatiginninniarnissamut qaaqqussavai, isumaqatiginninniarnissamullu piffissaq sumiiffissarlu nalunaarutigissallugu.
Imm. 2.  Isumaqatigiissitsiniartup illuatungeriit akornanni isumaqatigiittoqarnissaq anguniassavaa. Tamanna iluatsinneqanngippat, isumaqatigiissitsiniartussatut toqqarneqartup isumaqatiginninniarneq pillugu nalunaarusiaq Kalaallit Nunaanni Eqqartuussiveqarfimmut tunniutissavaa. Nalunaarusiap assilinera uppernarsaatitut illuatungeriit pissavaat.

 

§ 15.  Isumaqatigiissitsiniartartumik ataatsimeeqateqannginneq akiliisitsinermik landskarsimut nakkartussamik kinguneqartinneqarsinnaavoq. Inuit inatsisilerinermik suliaqartut Kalaallit Nunaanni pinerluttulerinermut inatsimmi kapitali 5-imi maleruaqqusat malillugit akiliisitaasussanngortinneqarsinnaapput.

 

§ 16.  Isumaqatigiissitsiniartartut akissarsiaqartinneqassapput. Isumaqatigiissitsiniartartussatut toqqarneqartut pineqartillugit, akissarsiassaq Kalaallit Nunaanni Eqqartuussivimmit aalajangersarneqassaaq.
Imm. 2.  Isumaqatigiissitsiniartussaq Kalaallit Nunaanni Eqqartuussivimmit toqqarneqarpat, isumaqatigiissitsiniarnermut atatillugu aningaasartuutit pisortanit siumoortumik akilerneqassapput, illuatungeriilli tamarmik tamanna avillugu akilissavaat. Kalaallit Nunaanni Eqqartuussisarnermik inatsimmi maleruaqqusat malillugit pinngitsaaliissummik akiliisinneqarsinnaapput.


Allamik suliassaqartitaaneq suliaqarnerlu

 

§ 17.  Atorfilik sulisitsisumit akuersissummik peqqaanngikkaluarluni suliffimmi avataatigut allamik suliaqarsinnaatitaavoq, suliassaq sulisitsimut ajoqutaanani isumagineqarsinnaappat aamma atorfimmut ataqqinninnissamut tatiginninnissamullu akerliunngippat.

 

§ 18.  Atorfilik soraarniumminik tunniussereerpat imaluunniit soraarsitaareerpat, sulisitsisup atorfilik allamik suliffissarsiornissaanut periarfissillugu sulinngiffeqartissavaa. Sulinngiffeqartitaanerulli aningaasarsiatigut ilanngaatitaqanngitsup ullut suliffiusussat tallimat sinnissanngilai. Suliffissarsiornerup suliffeqarfimmut ajoqutaannginnerpaaffianiinnissaanik sulisitsisup kissaateqarnera atorfiliup eqqarsaatigissavaa.

 

§ 19.  Atorfiliup piffissami sumi sulisimanerluni, suliaq suna pingaarnertut suliarisimanerlugu aamma qanoq aningaasarsiaqarsimanerluni sulisitsisumit allaganngorlugu sukkulluunniit uppernarsartissinnaavaa.
Imm. 2.  Aalajangersakkamik tassannga unioqqutitsineq akiliisitsinermik landskarsimut nakkartussamik kinguneqartinneqarsinnaavoq. Inuit inatsisilerinermik suliaqartut Kalaallit Nunaanni pinerluttulerinermut inatsimmi kapitali 5-imi maleruaqqusat malillugit akiliisitaasussanngortinneqarsinnaapput.

 

§ 20.  Atorfilik isumaqatigiissuteqarnikkut imaluunniit pisarnertut kajumissaatinik, angusaqarsimaneq aallaavigalugu aggornisianik assigisaannilluunniit pisartagalik ukiup naatsorsuuteqarfiusup ingerlanerani suliunnaarpat, pisartakkallu ilaannik pisinnaatitaaffeqarnermini ukiup naatsorsuuteqarfiusup naanerani imaluunniit pisartakkat tunniunneqarfigisartagaanni suliffimmi suliinnarsimaguni tunineqassaaq.


Unammilleqatigiinneq sullitallu pillugit aalajangersakkat

 

§ 21.  Atorfilik imminut pisussaaffilersimappat, unammilleqatigiinneq eqqarsaatigalugu niuertarfimmik suliffimmilluunniit arlaannik ingerlatsiniarnani imaluunniit taama ittumi atorfininniarnani, isumaqatigiissuteqartarneq pillugu inatsimmi §§ 36 aamma 38 atuutissapput. Pisussaaffik atorfilimmut immikkut ittumik tatigisaasumut taamaallat atuutsinneqarsinnaavoq, aamma ullormit soraarfimmit qaammatit aqqaneq marluk tikillugit taamaallaat atuutsinneqarsinnaavoq, taamaallaallu inuussutissarsiorsinnaanermi killilerneqarnermut naammaginartumik taartisiassaqarnissamut allaganngorlugu isumaqatigiissummik atorfilik pissarsisimappat ima-luunniit pissarsippat. Taartisiassap annertussusaa isumaqatigiissummi immikkut allassimassaaq, ullormili soraarfimmi minnerpaamik qaammammusiat pingajorarterutaannik annertussuseqassalluni. Taartisiaqarsinnaatitaaneq atorunnaassaaq, sulisitsisup atorfilik tunngavissaqartumik soraarsissimappagu.
Imm. 2.  Sulisitsisup isumaqatigiissut imm. 1-imi oqaatigineqartutut atorunnaarsissinnaavaa. Tamanna qaammatip ataatsip naanissaanut qaammat ataaseq sioqqullugu kalerriinikkut pissaaq.
Imm. 3.  Atorfilik sulisitsisumini qaammatit pingasut taakkuluunniit inorlugit sulisimappat, imm. 1 naapertorlugu isumaqatigiissut atuutissanngilaq, imm. 1-ilu malillugu taartisiaqartitsisoqassanngilaq. Atorfilik sulisitsisumini qaammatit pingasut sinnerlugit, sivisunerpaamilli qaammatini arfinilinni sulisimappat, isumaqatigiissut soraarnermit qaammatit arfinillit sinnerlugit atuutsinneqarsinnaanngilaq.
Imm. 4.  Inatsisip ullormi atuutilerfiata kingorna ataatsimoorussamik isumaqatigiissusiornikkut, isumaqatigiissutit imm. 1-imi taaneqartut imassaat aamma atugassarititaasut pillugit malittarisassanik aalajangersaasoqarsimappat imm. 1-3 atuutissanngillat.

 

§ 22.  Atorfiliup soraareernermi kingorna sulisitsisorisimasami sullitaani niuernermilu atassuteqaataani allani atorfeqalinnginnissamik imaluunniit toqqaannartumik toqqaannanngitsumilluunniit taakkuninnga inuussutissarsiutitigut attaveqaateqannginnissamik pisussaaffeqarnera taamaallaat atuutsinneqassaaq, soraannginnermini qaammatit aqqaneq marluk kingulliit iluanni sullitanik il.il. pineqartunik niuernikkut atassuteqartoqartarsimappat. Aammattaaq pisussaaffik taamaallaat atuutissaaq sullitanik il.il. atorfiliup sulisitsisorisimasami inuussutissarsiutitigut attaveqarfigisimasaanut tunngatillugu. Allatigut isumaqatigiissuteqartarneq pillugu inatsimmi § 36 atuutissaaq.
Imm. 2.  Pisussaaffik atorfilimmut taamaallaat atuutsinneqarsinnaavoq ullormit soraarfimmit aallartittumik qaammatini aqqaneq marlunni, taamaallaallu inuussutissarsiuteqarsinnaanermut killiliiffigineqarnermi naammaginartumik taartisiaqarnissamut atorfilik allaganngorlugu isumaqatigiissummik tigusaqarsimappat imaluunniit tigusaqarpat. Taartisiassaq taanna isumaqatigiissummi immikkut allassimassaaq, ullormili soraarfimmi qaammammut minnerpaamik qaammammusiat pingajorarterutaannik annertussuseqassalluni. Atorfilik § 21 naapertorlugu taartisiaqartinneqarpat, sullitat pillugit aalajangersakkanut tunngatillugu taartisiaqarsinnaatitaaneq atorunnaassaaq. Taartisiaqarsinnaatitaaneq atorunnaassaaq, sulisitsisup atorfilik tunngavissaqartumik soraarsissimappagu.
Imm. 3.  Sulisitsisup isumaqatigiissut imm. 2-mi oqaatigineqartutut atorunnaarsissinnaavaa. Tamanna qaammatip ataatsip naanissaanut qaammat ataaseq sioqqullugu kalerriinikkut pissaaq.
Imm. 4.  Atorfilik sulisitsisumini qaammatit pingasut taakkuluunniit inorlugit sulisimappat, imm. 1 naapertorlugu isumaqatigiissut atuutissanngilaq, imm. 2-lu malillugu taartisiaqartitsisoqassanngilaq. Atorfilik sulisitsisumini qaammatit pingasut sinnerlugit, sivisunerpaamilli qaammatini arfinilinni sulisimappat, isumaqatigiissut soraarnermit qaammatit arfinillit sinnerlugit atuutsinneqarsinnaanngilaq.
Imm. 5.  Inatsisip ullormi atuutilerfiata kingorna ataatsimoorussamik isumaqatigiissusiornikkut, isumaqatigiissutit imm. 1-imi taaneqartut imassaat aamma atugassarititaasut pillugit malittarisassanik aalajangersaasoqarsimappat imm. 1-4 atuutissanngillat.


Kapitali 4
Aalajangersakkat allat atuutilerfissaallu

 

§ 23.  Suliffeqarfiup aqqa najugaalu taaneqaratik suliffeqarfik ussassaarineq aqqutigalugu inatsimmi matumani pineqartunik sulisussarsiorpat, suliffissarsiortut sumik ilinniagaqarsimassanersut aamma qanoq piginnaasaqartuussanersut, kiisalu suliffimmi pineqartumi minnerpaamik qanoq akissarsiaqartitsisoqassanersoq ussassaarummi erseqqarissumik takuneqarsinnaassaaq.
Imm. 2.  Sulilernissamut aningaasanngorlugu qularnaveeqquseeqqusinissaq piumasaqaataappat, ussassaarummi suliffeqarfiup aqqa najugaalu allassimassaaq.
Imm. 3. Aalajangersakkanik taakkuninnga unioqqutitsineq akiliisitsinermik landskarsimut nakkartussamik kinguneqartinneqassaaq. Inuit inatsisilerinermik suliaqartut Kalaallit Nunaanni pinerluttulerinermut inatsimmi kapitali 5-imi maleruaqqusat malillugit akiliisitaasussanngortinneqarsinnaapput.

 

§ 24.  Inatsimmi uani aalajangersakkat, illuatungeriit akunnerminni atorfilimmut iluaqutaanngitsumik isumaqatigiissuteqarnerisigut, avaqqunneqarsinnaanngillat, tak. § 21, imm. 4 aamma § 22, imm. 5.
Imm. 2.  Naalakkersuisut immikkut ittumik pisoqartillugu, aalajangersakkani §§ 2-mik aamma 7-imik avaqqussisinnaanngortitsisumik malittarisassanik aalajangersaasinnaapput, tassa tamanna atorfilimmut ajoqusiissanngippat.

 

§ 25.  Inatsisartut inatsisaat 1. januar 2014-imi atuutilerpoq.
Imm. 2.  § 21 aamma § 22 1. januar 2014-imi atuutilissapput, pisussaaffinnik 1. januar 2014-imi kingusinnerusukkulluunniit atuutilertussanik ilaqartillugit.

 

 

Namminersorlutik Oqartussat, ulloq 29. november 2013

 

 

Aleqa Hammond

Allakkiat