5. oktober 2009 UKA 2009/115
Inatsisissatut siunnersuummut oqaaseqaatit
Nassuiaatit nalinginnaasut1. Aallaqqaasiut
Inatsisissatut siunnersuummi matumani sanaartornermut suliassaqarfimmi neqeroortitsisarnermut siunissami killissarititaasussat aalajangersarneqarput, taamaalillunilu sanaartornermi neqerooruteqartitsisarneq pillugu inatsit atuuttoq, suliariumannittussarsiuussinermut inatsit 1992-imeersoq, Inatsisartut inatsisaat nr. 3, 6. april 1992-imeersoq taarserlugu. Suliariumannittussarsiuussisarnermut inatsit neqerooruteqartitsisarnernut tamanut atuuppoq, taamaattumillu aamma sanatitsisut namminersortut entreprenørillu neqerooruteqartitsisarnerannut atuulluni. Suliariumannittussarsiuussinissamut inatsit arlalinnik neqerooruteqartitsinikkut neqeroorutinik unammisitsinissamut pisussaaffiliinngilaq. Aamma suliariumannittussarsiuussisarnermut inatsit tamanik suliaqarnissamut neqerooruteqartitsisarnermut (§ 4 pinnagu) atuutinngilaq, tamanik suliaqarnissamut neqeroorutit akitigut assersuunneqarsinnaanngimmata.
Suliariumannittussarsiuussisarnermut inatsit sanaartugassat suliariumannittussarsiuunneqartarnissaannut piumasaqaatinik imaqanngilaq. Inatsit taamaallaat suliat ingerlasarnerinut inatsisaavoq, suliariumannittussarsiuussinissaq toqqarneqartillugu suliariumannittussarsiuussinerni periaasissanut maleruagassiorfiusoq.
Inatsisissatut siunnersuummi tunngavissat, sanatitsisup siunissami pisortat suliassaataannut neqerooruteqartitsinermi isiginiartagassai pingaarnerit pineqarput.
Inatsisissatut siunnersuut pisortat sanaartugassaannut aamma pisortanit tapiiffigineqartumik sanaartugassanut atuutissaaq. Kiisalu neqerooruteqartitsisut namminersortut inatsimmi maleruagassanik atuinissamik pisussaatinneqassanngillat. Suliffeqarfiit namminersortut suliassaqarfinni allani nunaniluunniit allani ataatsimut isigalugit neqerooruteqartitsisarnermut maleruagassanut ilaatinneqanngillat. Tamanna inatsisitigut inissisimanermut maanna atuuttumut allannguineruvoq, tassami suliariumannittussarsiuussisarnermut inatsimmi atuuttumi maleruagassat sanatitsisunut pisortanut namminersortunulluunniit suliakkiissutissap neqerooruteqartitsivigineqartussap annertussusaa apeqqutaatinnagu atuuttussaapput. Siunnersuummili neqerooruteqartitsisut namminersortut maleruagassanik siunnersuutigineqartunik malinninnissaq toqqarsinnaassagaat eqqarsaatigineqarpoq.
Taamaaliornikkut sanaartornermi neqerooruteqartitsitsisarnermut isumaqatigiissusiortarnermullu maleruagassanik ataatsimoortunik peqaannarnissamut kissaateqarneq naammassineqassaaq.
Pisortat sanaartugassaataannut maleruagassanik atuuttussanik pisariaqartitsineq sanaartortitsisut namminersortut niuernerinnarmik tunngaveqarlutik isumaqatigiissusiorfissaminnik toqqaasartut, pisortanit aningaasalersorneqartunik sanaartornermi tamatuma eqqumaffigineqarnissaata pisariaqartinneqannginneranik tunngaveqartutut isigineqassaaq, pisortani oqartussaasut nalinginnaasumik inuiaqatigiinni eqqarsaatigisassat amerlasuut eqqarsaatigisartussaammatigit.
Neqerooruteqartitseriaatsinut inatsisissatut siunnersuummi atorneqartunut suleriaatsit ilisimaneqartut tunngavigineqarput. Taamaakkaluartorli isumaqatiginninniartarnernut suleqateqartarnernullu nassuiaatit matuma kingulianiittut innersuussutigineqarput.
Inatsit aamma suliassanik tamanik suliaqarnermut, sanaartugassanik pilersaarusiornermik suliarinninnermillu ilaqartinneqartunut atuuttussaavoq.
Aallaaviatigut sanaartugassanut isumaqatigiissusiornissamik neqerooruteqartitsinermi tamanut ammasumik imaluunniit killilimmik suliariumannittussarsiuussisoqassaaq.
Suliassamik tunniussinermi “neqeroorut akikinnerpaaq” imaluunniit “aningaasaqarnikkut iluanaarnarnerpaaq” tunngavigineqassaaq. Taanna suliariumannittussarsiuussisarnermut inatsimmi aalajangersakkanut naleqqiullugu annertusititsineruvoq. Siunnersuummi neqerooruteqartitsisup aki kisiat eqqarsaatiginagu, aammattaaq pitsaassutsinut kusanarsaanernulluuniit tunngatillugu unamilleqatigiinnermik pilersitsinissamik kissaateqarnera eqqarsaatigineqarpoq.
Suliariumannittussarsiuussisarnermut inatsimmi atuuttumi akikinnerpaamik neqerooruteqartup saniatigut allanut isumaqatiginninniarsinnaatitaanermik inerteqquteqarneq taamaallaat “neqeroorut akikinnerpaaq” tunngavigalugu suliassamik tunniussisoqassappat atorneqassaaq. Kisiannili suliassamik tunniussinissamut “aningaasaqarnikkut iluanaarnarnerpaaq” tunngavigineqarsimappat neqerooruteqartunut isumaqatiginninniarsinnaatitaanermik ammaassisoqarpoq.
Isumaqatiginninniarsinnaatitaanermi neqerooruteqartitsisup niuerfimmi neqeroorummik pitsaanerpaamik pissarsisinnaaneranut periarfissaq qulakkeerneqassaaq. Maleruagassat ullumikkut atuuttut naapertorlugit neqerooruteqartoq assersuutigalugu tassanngaannartumik sipaaqquneqarnini pissutigalugu appasinnerpaamik akeqartitsiniarluni neqerooruteqartumut akit pillugit isumaqatiginninniartariaqalerpat, neqerooruteqartitsisoq taamaallaat pitsaassusissatut pilersaarutaasup pigiinnarnissaannut killeqartuinnarmik periarfissaqartinneqarpoq.
Inuussutissarsiutinik ingerlatsivinni, isumaqatiginninniarnissamut inerteqquteqarfiunngitsuni allani, imaluunniit suliassanik tamaginnik suliaqarnissamut isumaqatigiissuteqarfiullutik suliarineqartuni misilittakkat malillugit isumaqatiginninniarsinnaatitaanermi neqeroorutinik piviusorsiortunik uppernartunillu angusaqarsinnaaneq akornusersimaneqanngilaq.
Tunniussinissamulli “neqeroorut akikinnerpaaq” tunngavigineqarpat neqerooruteqartitsisoq akikinnerpaamik neqerooruteqartut saniatigut allanut isumaqatiginninniarsinnaatitaassanngilaq. Sanatitsisoq “aningaasaqarnikkut iluanaarnarnerpaamik neqerooruteqarnermik” tunngaveqarluni neqerooruteqartitsinermini pisuni ataasiakkaani pitsaanerpaamik angusaqarsinnaaneq nalilerneqarpat siumoortumik isumaqatiginninniarsinnaatitaanissaminik atorunnaarsitsisinnaavoq.
Paasiuminarnerulersitsineq ataatsimut isigalugu neqerooruteqartunut siunissami neqerooruteqartarnermi salliutinneqartalernissamut periarfissiigaluartoq pisortat sanaartugassanut isumaqatigiissusiortarnerini tamat niuernerup ingerlanneqartarnerinut paasisimasaqalernissaat, aammalu attuumassuteqanngitsunik isumagisaqartannginnissap qulakkeerneqarnissaa kissaatigineqarpoq. Taamaattumik suliariumannittussarsiuussisarnermi inatsimmi maleruagassat atuuttut ingerlateqqinneqarnissaat siunnersuutigineqarpoq, taamaalilluni neqerooruteqartut neqeroorutit ammarneqarnerini najuunnissamut pisinnaatitaaffeqaannassammata, aammalu neqeroorutit aningaasartaannik nalornissutaasinnaasunillu paasisaqarsinnaassallutik. Sanatitsisut namminersortut suleriaatsiminnik ingerlatsiinnarnissamik kissaateqartut aamma suleriaatsit taakku malinnissaat toqqarsinnaavaat.
Aamma siunnersuut neqerooruteqartitsisup neqerooruteqartitseriaatsimik neqerooruteqartitsinerullu piareersarneqarnissaanik toqqaanermini periarfissanik, unammilleqatigiinnerup naammaginartumik ingerlanneqarnissaanut qulakkeeriffiusunik atuinissamut pisussaaffeqarneranut aalajangersakkamik imaqarpoq.
Kiisalu neqerooruteqartumik toqqaanermi tunngavissat aningaasaqarnikkut teknikkikkullu piginnaasassanut tunngasut piviusorsiortut immikkoortitsiviunngitsullu tunngavigineqartarnissaat siunnersuutigineqarpoq.
Inuiaqatigiinni pissutsit tunngavigalugit naliliinissaq tunngavigalugu isumalluutissat pitsaasumik atorneqarnissaat qulakkeerniarlugu, aammalu neqerooruteqartup suliassamik tigusinissamik qulakkeeriffigineqarani piffissamut sivisoorsuarmut isumalluutissanik atuisariaqarnissaa pinngitsoorniarlugu uppernarsaanissamut piffissarititaasup pisariaqanngitsumik sivisutinneqannginnissaanut maleruagassamik siunnersuuteqartoqarpoq. Neqerooruteqartitsinermi piumasaqaat taamaattoq neqeroorutinik pilerinarnerusunik saqqummiussinissamut orniginarnerutinneqarsinnaavoq.
Sanaartornermi suleqataasunut malitassanik ersarissunik pilersitsisoqarnissaa, suleqataasunut tamanut iluaqutissatut isigineqartariaqarpoq. Taamaattumik namminersorluni sanaartornissamut neqerooruteqartut aamma inatsimmi aalajangersakkamik tamakkiisumik ilaannaasumilluunniit malinninnissamut neriorsuuteqartarnissaat siunnersuutigineqarpoq. Tamatuminnga nalunaaruteqarneq assersuutigalugu neqerooruteqartitsiniarluni allagarsiussaq aqqutigalugu, imaluunniit neqerooruteqartunut neqerooruteqarnissamut kajumissaarneqartunut toqqaannartumik saaffiginninnikkut pisinnaavoq.
Inatsisissatut siunnersuutigineqartup atuutsilernissaanut piffissaq sivisusariaqanngilaq. Neqerooruteqartitsisut ullumikkut suliariumannittussarsiuussisarnermi periaatsinik ilisimaneqartunik atuinissamik kissaateqartut taamaaliorsinnaapput. Akerlianik inatsimmi suliariumannittussarsiuussisarnermut nassuiaatit ima eqaatsigilerput, allaat assersuutigalugu suleqatigiittoqarniartillugu suleqatigeeriaatsinik nutaanik atuinissaq periarfissaqartinneqarluni.
Suleqatigiinnermi siusissukkut sanaartugassap aalajangersimasup ingerlaqqinnerani atuuttussanngortinneqartussamik suleqatigiinnissamut isumaqatigiissusiornissaq siunertaralugu unammilleqatigiinnerup kingorna siunnersortit entreprenørillu toqqartorneqarsinnaanissaat anguniarneqartassaaq. Suleqatigiinnermi suliassamik taamaattumik tigusisoqartillugu suliassap sukumiisumik nassuiaasiorneqarsimasannginnera, taamaattumillu nalinginnaasumik akigititassatut atuuttussamik neqerooruteqarsimasannginnera nalinginnaasuuvoq. Tamanna pissutigalugu aatsaat “aningaasaqarnikkut iluanaarnarnerpaamik neqerooruteqarnissaq” tunngavigalugu suliassamik tunniussisoqartussaatillugu suleqatigiinnissaq aatsaat atorneqarsinnaasarpoq, taakkunanilu akinut tunngavissat tamakkiisut suliassamut ataatsimut atuuttussamik akeqartitsisarnermit allaanerusumik tunngaveqartinneqarsinnaasarput, soorlu “akigititassatut anguniagaq” (target price), akit annerpaaffissaat (missingersuutinut atuuttussanngortinneqartussanik killiliinermi), ataasiakkaanut akit, nalunaaquttap akunneranut akit assigisaallu tassani pineqarlutik.
Inatsisissatut siunnersuut malillugu kommuninit Namminersornerullutik Oqartussani aamma sanatitsisuni Namminersornerullutik Oqartussanit tapiiffigineqartuni suleriaatsit malinneqassapput.
Suliariumannittussarsiuussisarnernut inatsit atuuttoq malillugu kommunit neqerooruteqartitsinerminni suleriaasissanik aalajangersimasunik malitaqarnissamut pisussaatitaareerput. Suliariumannittussarsiuussisarnermut inatsimmi peqqussutit arlallit inatsit manna atorlugu oqinnerulersinneqarput.
Tassalu siunissami aamma sanaartugassanut minnernut isumaqatigiissutit, suliaqartinniakkanik ilisimatitsereerluni neqerooruteqarfigitinneqartut siunissami unammilleqatigiiffiunissaannut periarfissanik pitsaanerusunik pilersitsisoqarpoq.
2. Inatsisartut inatsisissaattut siunnersuummi immikkoortut pingaarnerit:
2.1. Inatsisip atuuffissaiInatsit pisortat sanaartugassanut isumaqatigiissutaannut imaluunniit sanaartugassanut pisortanit tapiiffigineqartunut atuutissaaq.
Namminersortut sanaartornerisa neqerooruteqartarnermut inatsimmut ilanngunneqannginnissaa siunnersuutigineqarpoq. Suliassaqarfinni allani nunaniluunniit allani suliffeqarfiit namminersortut ataatsimut isigalugit neqerooruteqartitsisarnermut maleruagassanut ilaatinneqanngillat.
Naalakkersuisut isumaat malillugu suliassaqarfiit namminersortut siunissami sanaartornermut isumaqatigiissusiortussanngortillutik neqerooruteqartarnermut maleruagassat isumassarsiorfigisassavaat.
Sullissisut unammilleqatigiinnermut inatsisitigut tunngavissarititaasut ataqqippatigit niuernerup iluani sanaartorneq pitsanngortinneqassaaq. Tamatumunnga atatillugu erseqqissaatigineqassaaq neqerooruteqartitsisarnermi neqerooruteqartarnermut inatsimmi pisussaaffilerneqartussat kisimik tassaammata neqerooruteqartitsisut.
2.2. Pitsaassutsimik unammilleqatigiinnermi isumaqatiginninniarsinnaatitaaneqNeqerooruteqartitsinermut atatillugu isumalluutinik atuinissaq suliariumannittussarsiuussinermi aningaasaqarnikkut iluanaarnarnerpaaq tunngavigineqartillugu isumaqatiginninniarfigineqartussat amerlanerpaaffilerneqarnerisigut annertunerpaaffilerneqassaaq. Tassalu annerpaamik pingasut ikinnerusulluunniit kisimik isumaqatiginninniarfigineqarsinnaanissaat, aammalu isumaqatiginninniarfigineqartussanik toqqaanermi neqerooruteqartitsinermut uppernarsaanissamut piffissarititaasut suulluunniit atuutsinneqaraluarpata neqerooruteqartut qaaqquneqanngitsut neqeroorumminnik atuisinnaajunnaarsinneqartarnissaat siunnersuutigineqarpoq. Annertunerpaaffiliinikkut suliariumannittussarsiuussinerpiamut atatillugu unammilleqatigiinneq nukittortinneqartussaavoq, neqerooruteqartut aatsaat pitsaanerpaat pingasut akornanniikkunik isumaqatiginninniarnissamut qaaqquneqartartussaammata. Aamma isumaqatiginninniartussat pingasunut killilerneqarnerat unammillernerup pitsaasumik ingerlanneqarnissaata qulakkeerneqarnisaanut naammattussaavoq. Piffissami suliariumannittussarsiuussiffiusumi unammilleqatigiinnerup annertunerulerneratigut, tassalu sanatitsisup siunissami isumaqatiginninniarfigisassaasa (pitsaanerpaat) “pingasuinnanngortinneqarnerisigut” unammilleqatigiinnissamut killiliissutaasut illuatungilerneqartussaapput. Tamatuma saniatigut neqerooruteqartut isumaqatiginninniarnernut qaaqquneqanngitsut ingerlannartumik neqeroorumminnut pisussaatitaajunnaartarnerisigut, taamaalillutillu suliakkiissutip inaarutaasumik tunniunneqarnissaata tungaanut isumalluutissanik piareersimatitsisarunnaarnerisigut isumalluutinik atuinissaq annikillisinneqartussaavoq.
Aamma neqeerooruteqartitsisut siunissami maleruagassat malillugit neqerooruteqartut tamaasa ullumikkut pisartutut isumaqatiginninniarfigisarunnaartussaagamikkit isumalluutissanik sipaagaqartussaapput.
2.3. Suliaqartinniakkat ilisimatereerlugit neqeroortitsisarnermut maleruagassatSuliaqartinniakkat ilisimatereerlugit neqerooruteqartitsinissamut qummut killissarititaasoq 500.000 koruuninut aalajangerneqarpoq. Tamanna illuatungeriinnut isumalluutinik sipaaruteqarfiusinnaavoq. Neqerooruteqartitsisut neqerooruteqartitsinissamut tunngavissanik nassuiaasersorluakkanik suliaqassanngillat. Aamma neqerooruteqartut isumalluutinik sipaagaqarsinnaassapput, matuma siuliani oqaatigineqartutut suliaqartinniakkat ilisimatereerlugit neqerooruteqartinneqartussat amerlanerpaamik pingasut sinnernagit amerlassuseqartussaammata, kiisalu killilimmik suliariumannittussarsiuussinermi neqerooruteqartut ikinnerpaamik tallimat neqerooruteqartinneqarnissaat tunngaviusussaalluni.
Killissarititaasup 500.000 koruuninut aalajangerneqarneratigut maleruagassap neqerooruteqartut assigiinngitsorujussuit, assigiinngitsorujussuarnik misilittagallit niuerfimmi misilerarneqarnissaannut atuunnissaat eqqarsaatigineqarpoq, aammalu sanatitsisunut misilittagakinnerusunut sanaartornermi unammilleqatigiinnerup pitsaasuusinnaanissaa, suliariumannittussarsiuussinermilu neqerooruteqartitsinerup neqerooruteqarnissamut tunngavissat ersarissumik nassuiarneqarsimasut malillugit ingerlanissaa eqqarsaatigineqarluni.
Aningaasanut killissarititaasut pisortanit imaluunniit pisortanit tapiiffigineqartumik sanatitsisunut pingaarnernut namminersortunut atuutinngilaq, naak siunnersuummi § 1, imm. 2, nr. 2 naapertorlugu taakku inatsimmi matumani ilaatinneqaraluartut. Neqerooruteqartitsisulli taakku suliaqartinniakkat ilisimatereerlugit neqerooruteqartinneqartussat amerlanerpaaffissaannik malinnittussaapput, taamaattumillu ullumikkut amerlanerpaaffissatut atuutsinneqartunik aamma malinnittussaallutik.
2.4. Paasiuminarnerutitsineq
2.4.1. Suliariumannittussarsiuussinerit toqqaannartumik neqerooruteqartitsiviusutSuliariumannittussarsiuussinernut toqqaannartumik neqerooruteqartitsiviusunut atatillugu neqerooruteqartitsisup neqerooruteqarnissamut kaammattuinermini neqerooruteqartinniakkat amerlanerpaamik qassiussanersut ilisimatitsissutigissavai.
2.4.2 Tunngavissani immikkoortunik nalilersuineqNeqerooruteqartitsisup ataatsimoorlutik nalilersuinerminni sapinngisamik tunngavissani immikkoortut allassavaat. Taamatut iliorluni tunngavissani immikkoortut nalilersornissaat ajornarpat neqerooruteqartitsisup tunngavissani immikkoortut tulleriiaarlugit allassavai. Maleruagassap taassuma paasiuminarnerulersinneqarneratigut neqeroorutit akornanni naleqquttumik piviusorsiortumillu toqqaasoqarsimanersoq pitsaanerusumik misissorneqarsinnaalissaaq. Tamatuma saniatigut sanatitsisup piginnaaneri immikkut ittut piumanerai neqerooruteqartup ajornannginnerusumik nalilersinnaalissavai, taamaattumillu neqerooruteqassanerluni paasisinnaassallugu.
2.4.3. Isumaqatiginninniarnermi tunngavilersuutit pitsaanerusutPaasiuminassuseq tunngavilersuinissamut maleruagassanut piumasaqaatinik aalajangersaanikkut nukittorsarneqassaaq.
Suliariumannittussarsiuussinernut atatillugu tunniussinissamut “aningaasaqarnikkut iluanaarnarnerpaamik” tunngaveqarluni isumaqatiginninniarnerit ingerlanneqartillugit neqerooruteqartitsisup qaaqquneqanngitsunut isumaqatiginninniarfigineqareersunut neqeroorutip ajugaasup piginnaasaanik iluaqutissartaanillu tunngasunik paasissutissiilluni qaaqquneqannginnerannut tunngavilersuinissaq ingerlaannartumik pisussaaffigilissavaa.
2.5. Neqerooruteqartitsisarnernut MaalaaruteqartarfikNeqerooruteqartitsisarnernut Maalaaruteqartarfimmik Naalakkersuisut pilersitsisinnaassasut inatsimmi siunnersuutigineqarpoq. Maalaaruteqartarfimmik taamaattumik pilersitsinissami suliatigut piginnaasat pisariaqartinneqartut, eqqartuussivittut ilusiligaallutik neqerooruteqartitsitsisarnermi suliat teknikkimut tunngasortaannik pisariusunik aalajangiisinnaasut katersorneqarnissaat siunertarineqarpoq.
Neqerooruteqartitsisarnernut Maalaaruteqartarfimmi eqqartuussivittut ilusiligaasumik pilersitsinikkut eqqartuussivinnut nalinginnaasunut suliakkiisinnaaneq mattunneqassanngilaq, kisiannili neqerooruteqartup neqerooruteqartitsisullu akornanni aaqqiagiinnginnerit aningaasaqarnermut tunngasut piffissap naammaginartup iluani aaqqinniarneqarnissaannut sulianik ilisimasaqarluartunut katersuuffeqarnissaq periarfissinneqassalluni.
3. Pisortanut aningaasaqarnikkut allaffissornikkullu sunniutissat:Suliariumannittussarsiuussisarnermi inatsimmi neqerooruteqartunik arlalinnik isumaqatiginninniartarnermut (§ 3, imm. 3) inerteqquteqarnerup, aammalu suliaqartinniakkat ilisimatereerlugit neqeroortinneqartut amerlanerpaaffilerneqarnerinik (§ 5, imm. 1) atorunnaarsitsinikkut pisortat sanaartugassaataannut isumaqatigiissusiornissamut unammilleqatigiinneq sipaaruteqarnermik kinguneqarsinnaasumik annertusitinneqartussaavoq.
Kommunit sanaartugassaataannut isumaqatigiissusiortarnermi Namminersornerullutik Oqartussanut maleruagassat assinginik atuutsitsisarnissamik siunnersuut unammilleqatigiinnermut iluaqutaasussaavoq, kommunit suliassanut annertuunut suliaqartinniakkat ilisimatereerlugit neqeroortitsisinnaanerat tunngaviatigut killilersorneqalersussaammat. Suliassanili tapiiffigineqartuni pisortat neqerooruteqartitsisarnerannut maleruagassat ullumikkut kommuninit malinneqareerput. Kiisalu maleruagassat ilaatigut siunnersuutigineqartut neqerooruteqartunut allanut isumaqatiginninniarsinnaatitaanermut tunngatillugu maleruagassanit, suliariumannittussarsiuussisarnermut inatsit malillugu ullumikkut kommuninit malinneqartussanit eqaannerupput.
Ilisimatitsissutigineqassaaq maannarpiaq sulianik tigummisaqartoqarpianngimmat, taamaattumillu suliat ikittunnguit, atorfimmi akuerisami annerpaamik affarmiit ataatsimut atorfeqarfiusumi nammagassanit annertunerusumik allaffissornermi suliassat amerlinissaat naatsorsuutigineqanngilaq.
Akiliisitsisarnermi isertitat isumalluutinut pisariaqartinneqartunut matussusiisinnaassapput, Neqerooruteqartitsisarneq pillugu Maalaaruteqartarfiup sulinera isertitatigut matussuserneqartartussaammat. Taamaattumik pisortanut aningaasaqarnikkut sunniutissat annikitsuaraannaapput, aningaasartuutissat maalaaruteqartarfimmit imaluunniit maalaarutinit, maalaaruteqartarfimmut tunniunneqarsimasinnaasunit matussuserneqartartussaammata, tassanili allattoqarfittut ikiorsiinermi atorfik atugassanngortinneqartussaq ilaatinneqanngilaq.
4. Inuussutissarsiornermut aningaasaqarnikkut allaffissornikkullu sunniutissat:Maleruagassani siunnersuutigineqartuni inuussutissarsiornermi pisortat sanaartugassaataannut isumaqatigiissusiornissamut unammilleqatigiinnerup nalingiinnerusumik atugassaqartitsiviusumik ingerlanneqarnissaa annertunerusumik qulakkeerneqassaaq aammalu neqeroorutit sanaartornermi suliassaqarfimmi tunniunneqartartut amerlanertigut nukissanik atuiffiusartut peqqissaartumik nalilersorneqartalissapput.
Suliakkiissummik tunniussinermi akit tunngavigineqaannartarnerisa oqimaaqutaanerata peerneqarnerani, aammalu “aningaasaqarnikkut iluanaarnarnerpaamik neqerooruteqartumut” tunniussinissamut tunngavissamik pilersitsinikkut eqaannerulersitsinermi sanaartornerup iluani naammassisaqarsinnaassutsikkut pitsaassutsikkullu ineriartortitsinissamut tunngavissiisoqassaaq.
Siunnersuutip atuutilerneratigut suliaqartinniakkat ilisimatereerlugit neqeroortitsisarnermi neqeroortinneqartussat marlunniit pingasunut amerlineqarput, tamannalu unammilleqatigiinnerup annertunerulerneranik akillu appasinnerulernerannik kinguneqassasoq naatsorsuutigineqarpoq. Tamatuma saniatigut sanatitsisup suliariumannittussarsiuussinermi appasinnerusumik akeqartitsiniarluni neqerooruteqartup saniatigut allanut isumaqatiginninniarnissaanut inerteqquteqarnerup atorunnaarsinneqarnera inuiaqatigiit aningaasaqarnerannut iluanaarutissartaqassaaq.
Inatsisissatut siunnersuutip atuutilerneratigut sulinermut maleruagassat ataatsimoortut, annertuumik siammarneqarnerminni imminerminni aaqqiagiinngittarnernut annikillisaataasussat atuutilertussaapput.
Kiisalu siunnersuutip atuutilerneratigut sanatitsisut allaffissornikkut suliaat annikillisinneqassapput, suliffeqarfiit atuisullu tunngaviatigut neqerooruteqartarnermut maleruagassanut ilaatinneqartussaanngimmata.
5. Innuttaasunut aningaasaqarnikkut allaffissornikkullu sunniutissat:Suliariumannittussarsiuussisarnermut inatsisip atorunnaarneratigut innuttaasut sanaartugassanut suliaqartinniakkat ilisimatereerlugit neqerooruteqartitsisarnerminni neqerooruteqartinniakkat marluinnaasarunnaarnissaat angussavaat.
6. Avatangiisinut pinngortitamullu sunniutissat:Siunnersuut avatangiisinut sunniuteqarnerluttussatut nalilerneqanngilaq. “Aningaasaqarnikkut iluanaarnarnerpaamik neqerooruteqarnissamut” naapertorlugu tunniussinissamut tunngavissat eqaannerulersinneqarnerini akit pillugit unammillernerinnaat saniatigut periarfissat allat ammaanneqassapput, tamatumunngalu atatillugu sanatitsisoq sananerup nalaani imaluunniit sanaartukkap atuunnerani avatangiisit illersorneqarnissaannut siunnersuummik pitsaanerpaamik neqerooruteqarsinnaasumik pissarsiniarsinnaalissaaq.
7. Pissutsit Naalagaaffeqatigiinnermut namminersulernissamullu tunngassuteqartut:Siunnersuutip pissutsinut Naalagaaffeqatigiinnermut namminersulernissamullu tunngassuteqartunut sunniuteqarnissaa naatsorsuutigineqanngilaq.
8. Tusarniaaneq:Siunnersuut ukununnga tusarniaassutigineqarpoq: A/S Inissiaatileqatigiiffik INI, Kalaallit Nunaanni Sulisitsisut Peqatigiiffiat, Iserit A/S, KANUKOKA, Unammilleqatigiinnermut Ataatsimiititaliamut aamma Atuisartut Siunnersuisoqatigiiffiannut ataatsimoorussamik allattoqarfimmut, Mittarfeqarfiit, Nukissiorfiit, NUSUKA, TSP – Teknikkimut tunngassuteqartunut siunnersortit peqatigiiffiat, Aningaasaqarnermut Nunanullu Allanut Naalakkersuisoqarfik, Inuussutissarsiornermut, Suliffeqarnermut Inuussutissarsiutinullu Ilinniartitaanernut Naalakkersuisoqarfik, Aalisarnermut, Piniarnermut Nunalerinermullu Naalakkersuisoqarfik, Kultureqarnermut, Ilinniartitaanermut, Ilisimatusarnermut Ilageeqarnermullu Naalakkersuisoqarfik, Ilaqutariinnermut Peqqissutsimullu Naalakkersuisoqarfik, Naalakkersuisunut siulittaasup Naalakkersuisoqarfia, Aatsitassanut Ikummatissanullu Pisortaqarfik aamma Nunanut Allanut Naalakkersuisoqarfik. SIK, KNI A/S, Tele Greenland A/S, Royal Arctic Line, Royal Greenlands A/S, Illuutinut Upalungaarsimanermullu Aqutsisoqarfik, Avatangiisinut Pinngortitamullu Pisortaqarfik aamma Silap Pissusaanut Attaveqarnermullu Aqutsisoqarfik. Tamatuma kingorna Nunatta Eqqartuussivia aamma tusarniarneqarpoq.
9. Tusarniaanermi akissuteqartut:Tusarniaanermi akissuteqartuupput Inuussutissarsiornermut, Suliffeqarnermut Inuussutissarsiutinullu Ilinniartitaanernut Naalakkersuisoqarfik, Aningaasaqarnermut Nunanullu Allanut Naalakkersuisoqarfik, Siunnersuisoqatigiinnut Ataatsimiititalianullu Aqutsisoqarfik – Unammilleqatigiinnermut nakkutilliisoqarfik, Ilaqutariinnermut Peqqissutsimullu Naalakkersuisoqarfik, Aalisarnermut, Piniarnermut Nunalerinermullu Naalakkersuisoqarfik, Nukissiorfiit, SIK, A/S Inissiaatileqatigiiffik INI, Kalaallit Nunaanni Sulisitsisut Peqatigiiffiat aamma KANUKOKA
Tusarniaanermi akissuteqaatit imaattunik tunngavissiipput:
Aningaasaqarnermut Nunanullu Allanut Naalakkersuisoqarfik:
Aningaasaqarnermut Nunanullu Allanut Naalakkersuisoqarfiup oqaatigaa “Inatsisissatut siunnersuummi aalajangersakkanut ataasiakkaanut nassuiaatini qupp. 41-42-mi “§ 35-mut”-mi ulloq “1. januar 2009” marloriarluni atorneqarsimavoq, taassumalu “1. maj 2009”-mut iluarsineqarnissaa pisariaqartutut isikkoqarpoq, ullormi tassani inatsit atuutilersussatut eqqarsaatigineqarmat.”
Attaveqarnermut Avatangiisinullu Naalakkersuisoqarfiup taanna iluarsivaa, taamaalilluni ulloq atuutilerfissaa tassaalerluni 1. juli 2009.
Inuussutissarsiornermut, Suliffeqarnermut Inuussutissarsiutinullu Ilinniartitaanernut Naalakkersuisoqarfik:Inuussutissarsiornermut, Suliffeqarnermut Inuussutissarsiutinullu Ilinniartitaanernut Naalakkersuisoqarfik imaattumik allappoq:
“Inatsisissatut siunnersuummut nassuaatini qupp. 34-mi, imm. 2-p ataani allassimavoq, allattoqarfeqarnikkut ikiorsiinissaq inunnit, sukkulluunniit (pisup nalaani) Siunnersuisoqatigiinnut Ataatsimiititalianullu Aqutsisoqarfimmut attuumassutilinnit isumagineqartarnissaa naatsorsuutigineqartoq allassimavoq. Nassuiaat taanna peerneqartariaqartoq Naalakkersuisoqarfik taamatullu Aqutsisoqarfik isumaqarput. Inatsisissatut siunnersuummi § 26, imm. 3-mi (maannakkut § 27, imm. 3) allassimavoq, Naalakkersuisut allattoqarfeqarnikkut ikiorsiisassasut. Taanna naammakkaluarpoq. Kiarpiaap tamanna isumagissaneraa isumaqatiginninniutigineqartassaaq.”
Tamanna Naalakkersuisoqarfiup tusaatissatut tiguaa siunnersuummilu iluarsillugu, taamaalilluni taamaallaat allassimalerpoq Naalakkersuisut allattoqarfeqartitsissasut.
Siunnersuisoqatigiinnut Ataatsimiititalianullu Aqutsisoqarfik – Unammilleqatigiinnermut nakkutilliisoqarfik:Unammilleqatigiinnermut nakkutilliisoqarfik imaattunik oqaaseqaateqarpoq:
“Inatsisissatut siunnersuummi § 12-imi maleruagassamik, siullermeerutaasumik neqerooruteqartitsinertaqanngitsumik killilimmik suliariumannittussarsiuussinissamut periarfissat neqerooruteqartumit atornerlunneqannginnissaannik qulakkeerisussamik amigaateqartoqartoq malunnarpoq. Taamaattumik unammilleqatigiinnermut nakkutilliisoqarfiup Naalakkersuisoqarfimmut siunnersuutigissavaa, aalajangersakkamik, Naalakkersuisup akulerussinnaaneranut aammalu siullermeerutaasumik neqerooruteqartitsinertaqanngitsumik killilimmik suliariumannittussarsiuussisarnermik killiliisinnaanissaanut piginnaatitsitsiviusumik ilanngussisoqassasoq.”
Naalakkersuisoqarfiup aalajangersagaq allanngortippaa, taamaalilluni siunertamut naapertuuttunngorlugu erseqqissumillu nassuiarneqarsimalersillugu.
“Tunniussinissamut piumasaqaatitInatsisissatut siunnersuummi § 14-imi tunniussinissamut tunngavissat, “aningaasaqarnikkut iluanaarnarnerpaamik neqerooruteqartarneq” malillugu suliariumannittussarsiuussisoqartillugu atorneqarsinnaasut taagorneqarput. Tunngavissat ilaattut inuiaqatigiit aningaasaqarnerannut tunngavissat taaneqarput. Tunngavissaq taanna assigiinngitsorpassuarnut tunngasutut isikkoqarpoq aammalu neqerooruteqartumit atornerlunneqarsinnaalluni. Taamaattumik tunngavissaq taanna peeqqullugu, imaluunniit tunngavissami suut pineqarnersut aalajangersakkap nassuiaataanut allaqqullugit unammilleqatigiinnermut nakkutilliisoqarfiup Attaveqarnermut Avatangiisinullu Naalakkersuisoqarfimmut kaammattuutigissavaa. Aamma nassuiaatini assersuusiarineqartut suliakkiisup suliariumannittussarsiuussinermi pitsaviusumik ilusiliisimannginnerata kingunerisaanik, suliariumannittussaarsiuussinermi neqerooruteqartut amerlassusaannik killiliisutut isumaqarfiginarput. Tamatuma kingunerisaanik pilersaarusiat akisunerulersinnaapput/ajornerulersinnaapput, inuiaqatigiinnut ajoqutaasumik.”
Naalakkersuisoqarfiup aalajangersagaq iluarsivaa, taamaalilluni inuiaqatigiit eqqarsaatigalugit mianerisassat aalajangersakkamit peerneqarluni, pissutigalugu oqariaaseq siunertamut naleqqiullugu siamasippallaamik oqaasertaliorneqarsimammat.
"Suliariumannittussarsiuussinerit il.il. pillugit maalaaruteqartarneqInatsisissatut siunnersuummi Neqerooruteqartitsineq pillugu Maalaaruteqartarfimmut maalaarutinik tunniussinissamut killiliisoqarsimanersoq, unammilleqatigiinnermut nakkutilliisoqarfiup takusinnaanngilaa. Suliakkiisoq suliassamillu tigusisoq eqqarsaatigalugit assersuutigalugu sapaatit akunnerinik marlunniit sisamanut maalaaruteqarnissamut periarfissiisoqassappat, tamanna siunertamut naleqqutissaaq.”
Naalakkersuisoqarfiup tamanna allanngortippaa aammalu § 29-imut imm. 4 nutaaq ilanngullugu, tassani allassimalerluni Neqerooruteqartitsineq pillugu Maalaaruteqartarfimmut maalaaruteqarnissamut piffissaliussaq sapaatit akunnerinik sisamanik sivisussuseqartoq
“Unammilleqatigiinnermulli inatsit nutaaq atuutilerpat unammilleqatigiinnermut nakkutilliisoqarfik tassaasussaavoq oqartussaasoq, ulluinnarni inatsisip aqunneqarneranik isumaginnittuusussaq. Unammilleqatigiinnermut nakkutilliisoqarfik maalaaruteqarsinnaatitaalerpat, tamanna suliat ingerlanneqartarnerinut eqaannerulersitsisussaavoq, tak. § 28, imm. 1, nr. 2 (maannakkut § 29, imm. 1 nr. 2).”Naalakkersuisoqarfiup taanna iluarsivaa.
“Pisortanut aningaasaqarnikkut sunniutissatNassuiaatini nalinginnaasuni siunnersuutip pisortanut aningaasaqarnikkut sunniutissai naatsorsorneqarput. Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfimmik imaluunniit allattoqarfeqarnermik ingerlatsinermut aningaasartuutissat nassuiaatit nalinginnaasut ataanni aningaasaqarnikkut sunniutissat naatsorsorneqarnerannut ilanngunneqarsimanersut, unammilleqatigiinnermut nakkutilliisoqarfiup takusinnaanngilaa.
Kiisalu § 27, imm. 3 (maannakkut § 28, imm. 3) naapertorlugu maalaaruteqarnissamut akitsuut Neqerooruteqartitsineq pillugu Maalaaruteqartarfiup suliaasa ataasiakkaat inernerinut sunniuteqarnerlussinnaasoq maluginiarneqarpoq. Maalaaruteqartarfiup sulinera maalaaruteqarnissamut akitsuut atorlugu aningaasalersorneqassappat, kisiannili maalaaruteqartoq tamakkiisumik ilaannaasumilluunniit taperserneqarpat akitsuut utertinneqartassappat, tamatumalu peqatigisaanik maalaaruteqartarfiup maalaarutigineqartoq akitsuummik annertoqqataanik akiliisinnissaanut piginnaatitaaffilerneqanngippat, maalaaruteqartarfiup aalajangiinissamut kajumissusianik appartitsisinnaanermik pisoqartalersinnaavoq.
Taamaattumik Unammilleqatigiinnermut Nakkutilliisoqarfimmiit Attaveqarnermut Avatangiisinullu Naalakkersuisoqarfik kajumissaarneqarpoq, maalaaruteqartarfiup allattoqarfia qanoq iliorluni aningaasalersorneqartassanersoq, aammalu pineqartut taakku suliami illuatungeriinnut akitsuutinik akiliisitsisarnikkut aningaasalersorneqaannassappata, tamanna suliat ataasiakkaat inernerinut sunniuteqarnerlunngitsumik akiliisitsisarnikkut qanoq ingerlanneqarsinnaanersoq erseqqissaatigeqqullugu.”
Aalajangersakkami erseqqissarneqarpoq Naalakkersuisut maalaaruteqarnermi akiliummik utertitsisoqartassanersoq erseqqinnerusunik maleruagassiussasut. Naatsorsuutigineqarpoq Neqerooruteqartitsineq pillugu Maalaaruteqartarfik nammineerluni ingerlasinnaassasoq.
“§ 14, imm. 3-p (maannakkut § 15, imm. 3) nassuiarneqarneranut ilaliussaq§ 14, imm. 3-mut (maannakkut § 15, imm. 3) nassuiaatini oqaaseqatigiinni kingullerni allassimavoq; “Aalajangersagaq eqikkaataasumik nassuiarneqassaaq”. Unammilleqatigiinnermut nakkutilliisoqarfiup isumaa malillugu matumani nassuiaanermut ilaliussaqartoqanngilaq, tassanili nassuiaanerup inernera pineqarluni, taamaattumillu naalakkersuisoqarfik kajumissaarneqarpoq, tamatumunnga taarsiullugu eqqarsaatigisassat suut aalajangersakkap atorneqarnerani pingaartinneqassanersut erseqqissaqqullugu.”
Naalakkersuisoqarfiup tamanna malippaa oqaasertarlu peerlugu.
“§ 26, imm. 3-p (maannakkut § 27, imm. 3) nassuiarneqarneranut ilaliussaqSiunnersuisoqatigiinnut Ataatsimiititalianullu Aqutsisoqarfiup nassuiaammut ilaliussap atuarnerani takusinnaavaa, aqutsisoqarfiup Unammilleqatigiinnermut Ataatsimiititaliap allattoqarfittut ikiorsiisarnissaa naatsorsuutigineqartoq. Aqutsisoqarfiup Unammilleqatigiinnermut Ataatsimiititaliap aamma Unammilleqatigiinneq pillugu Maalaaruteqartarfiup allattoqarfittut sullinneqarnerisa ataatsimoortinneqarnissaat isumatusaartutut isumaqarfigaa, suliat ingerlanneqarnerini suliarineqartut imminnut qalleraassinnaammata. Taamaakkaluartoq Aqutsisoqarfimmiit oqaaseqatigiit imatut aallartittut; “Maannarpiaq naatsorsuutigineqanngilaq...” peerneqassasoq, taamaalilluni Naalakkersuisut sukkulluunniit issiatitaasut aaqqissuussaanikkut allattoqarfittut sullinneqarneq sumut inissinneqassanersoq aalajangertassammassuk. Tamatuma saniatigut maannakkorpiaq Attaveqarnermut Avatangiisinullu Naalakkersuisoqarfiup aamma Inuussutissarsiornermut Suliffeqarnermullu Naalakkersuisoqarfiup, Siunnersuisoqatigiinnut Ataatsimiititalianullu Aqutsisoqarfiup inissisimaffigisaata akornanni pisussaaffiit pillugit isumaqatigiissusiortoqarsimannginnera Aqutsisoqarfimmiit eqqumaffigeqquneqarpoq. Tamanna naammagittaalliuteqartarfiup allatseqarfiullu aningaasalersorneqarnissaanut atatillugu ersernerluutaasunut atatikkaanni, immikkoortup pineqartup peerneqartariaqarneranut tunngavigineqarsinnaavoq.”
Naalakkersuisoqarfiup tamanna tusaatissatut tiguaa iluarsillugulu, tak. Inuussutissarsiornermut, Suliffeqarnermut Inuussutissarsiutitigullu Ilinniartitaanermut Naalakkersuisoqarfimmit tusarniaanermut akissuteqaat.
A/S Inissiaatileqatigiiffik INI:”Akiligassanngorlugit suliaqarnermi, neqerooruteqaqqusisoqarnerani neqerooruteqarnermi kiisalu killilimmik suliariumannittussarsiuussinermi ataatsimut isigalugu piukkunnartussarsiuussineq inatsisissatut siunnersuut malillugu inatsisinik malillinninnerunersoq ersarinngilaq. Matumunnga tunngatillugu erseqqissaatigineqassaaq, Nuummi najugaqaqatigiiffinni Namminersornerullutik Oqartussanit pigineqartuni suliaqarnermut tamarmiusumut peqataanissamut piukkunnartussarsiuussisarneq INI-p pitsaasorujussuarnik misilittagaqarfigimmagu, taamatut pisoqarnerani toqqartuisarneq kinaassusersiunngitsumik ingerlanneqarsinnaasimalluni.”
Naalakkersuisoqarfiup matumani tusarniaanermi akissutit allat innersuussutigissavai, taakkulu kingunerisaannik Naalakkersuisoqarfiup § 12-ip oqaasertai allanngortippai, taamaalillunilu siunnersuut ersarinnerulersinneqarluni.
”§ 1Siunnersuutigineqarpoq suliassanut inatsisissatut siunnersuummi pineqartunut aningaasartarititassat minnerpaaffilerneqarnissaat isumaliutersuutigineqassasoq, taamaalilluni suliassat minnerusut, soorlu akiligassanngorlugit suliarineqartut maleruagassanut ilaatinneqarunnaassallutik. Akiligassanngorlugit suliarineqarsinnaasunut killiliisoqanngippat tamanna aqukkuminaallisussaavoq. Neqerooruteqartitsisarnermut nalunaarummi maanna atuuttumi § 5-imi piumasaqaatit atorneqarsinnaanissaat eqqarsaatigineqarsinnaavoq.”
Naalakkersuisoqarfiup tusarniaanermut akissuteqaat tunngavigalugu aalajangersagaq nutaaq (§ 8 nutaaq) siunnersuummut ilannguppaa, suleriaatsip allanngortinneqarnissaa matumani siunertarineqanngimmat.
”§ 12Siunnersuummi takuneqarsinnaasutut piukkunnartussarsiuusseqqaarnissaq atunngikkaluarlugu killilimmik suliariumannittussarsiuussineq aningaasanik allanilluunniit killiliiffiunngitsumik ingerlanneqarsinnaavoq. Inatsisissatut siunnersuutip ataatsimut isigalugu killilimmik suliariumannittussarsiuussinermik atuinissamut kajumissaarutitut atorneqarnissaa eqqarsaatigineqanngippat, killissarititassanik atuutsitsilernissaq eqqarsaatigineqassasoq siunnersuutigineqarpoq. Neqerooruteqartitsisarnermut nalunaarummi maanna atuuttumi allassimavoq, entreprenørit aalajangersimasuinnaat pisariaqartinneqartunik pisinnaasaqartillugit imaluunniit suliassap suliarinissaanut immikkut ilisimasassanik pisariaqartinneqartunik pigisaqartillugit killilimmik neqerooruteqartitsineq atorneqarsinnaasoq. Tamanna aningaasanut killissarititaasunut atatikkaanni, piumasaqaatit atoruminarnerulissapput naammaginarnerulerlutillu. Assersuutigalugu neqerooruteqaqqusinermi neqeroorutini aningaasartassarititaasunut killigititaasoq 500.000 koruuniusinnaavoq, ajornanngippalluunniit 1.000.000 koruuniusinnaalluni, tassami killilimmik suliariumannittussarsiuussinerit amerlanertigut neqerooruteqaqqusinermi neqerooruteqarnermut naleqqiullutik pimoorussaanerusunik neqerooruteqarnissamut tunngavissaqartarput aammalu pitsaanerusumik unammilleqatigiiffiusarlutik.”
Naalakkersuisoqarfimmiit tusarniaanermi akissuteqaatit takkuttut allat, kiisalu Naalakkersuisoqarfiup aalajangersakkamik naleqqussaareernera innersuussutigineqassapput. Naalakkersuisoqarfimmiit aalajangersakkamut naleqqiullugu aningaasartassarititaasussanik aalajangersaasoqanngilaq, tamanna atuinissamut iluaqutaasussaanngimmat.
Kalaallit Nunaanni Sulisitsisut peqatigiiffiat (GA):“§ 1, imm. 2 aamma § 6 imminnut akerleriipput. § 6-imut nassuiaatini neqeroorutit suliariumannittussarsiuussinikkut neqerooruteqarfigitinneqanngitsut, imaluunniit sinaakkutissatut isumaqatigiissutit tunngavigalugit namminerisamik inissiamik piginnittup sanasumut sianerluni neqerooruteqartitsisarnerat assersuusiorneqarput. Namminerisamik inissiamik piginnittoq inatsimmut ilaatinneqanngilaq, tak. § 1, imm. 2, taamaattumillu neqerooqqusisarnermut aalajangersakkanut ilaasinnaanani, tak. § 19 (maanna § 20).”
Naalakkersuisoqarfiup GA isumaqatigaa, aammalu oqaaseqatigiit “inissiamik namminerisamik pigisaqartoq inip matuanik nutaamik pisinermi akigititassamik pissarsiniarluni sanasumut sianerpat, tassanilu...” peerlugu, tassami neqerooruteqartarnermut inatsisissatut siunnersuut pisuni taamaattuni atorneqartassanngilaq.
“Neqerooruteqarnermut inatsimmi neqerooruteqarnermut nalunaarummi pisutut AP 95-imut innersuussisoqanngilaq. GA-mit AP 95-imut innersuussisoqannginnera paasineqarpoq, kisiannili tamatumunnga atatillugu erseqqissassallugu, aalajangersakkamik Naalakkersuisunut piginnaatitsissummik ilanngussisoqartariaqarmat, taamaalilluni nalunaarummik inatsisit malillugit isumaqatigiissusiortarnermi malitassanik, pisortat tapiiffigisaannik sanaartornermut atatillugu atorneqartussanik ersarissunik nassuiaasiornissaq akuerineqarsinnaalissammat. Aalajangersakkami piginnaatitsiviusumi suliassanik immikkoortunik tamarmiusunillu suliaqarnermi AP 95-ip atorneqarnissaanut maleruagassiornissaq siunertarineqartoq, kiisalu Naalakkersuisut ABT-mik, Kalaallit Nunaannut immikkut atuuttumik suliaqarnissaq siunertarigaat nassuiaatini allassimasariaqarpoq.”
Naalakkersuisoqarfiup § 7-imi imm. 4 nutaaq ilannguppaa, tassanilu allassimavoq neqerooruteqartitsineq “Kalaallit Nunaanni sanaartugassanut suliassaqarfimmi suliassanut pilersuinernullu ataatsimut piumasaqaatit” (AP) malillugit ingerlanneqassasoq.
KANUKOKA:Kapitali 4-mi neqerooruteqaqqusisarnerit annerpaamik 500.000 koruuninut aningaasartalerneqarsimasut Kanukoka-p maluginiarpaa. 2.3-mulli nassuiaatini neqerooruteqaqqusinermut atatillugu neqerooruteqarnissamut killissarititaasoq 3.000.000 koruuninut allanneqarpoq. Tamanna imminermini akerleriittutut isikkoqarpoq, taamaattumillu erseqqissarneqartariaqarluni.
Naalakkersuisoqarfiup siunnersuut misissoqqillugu § 19-ip (maanna § 20) aamma nassuiaatini nalinginnaasuni imm. 2.3-p imminnut akerleriinnerat iluarsiiffigaa, taamaalillunilu neqerooruteqaqqusinermi 500.000 koruuninut annerpaaffiliinermut tunngasut ersarinnerulersillugit.
Naalakkersuisoqarfik siunnersuutip tusarniaassutigineqarneranut atatillugu tusarniaaneq pillugu allakkiorpoq, tassanilu tusarniaanermut akissuteqaatit oqaaseqarfigineqarput.
Inatsisissatut siunnersuummi aalajangersakkanut ataasiakkaanut nassuiaatitKapitali 1-imut
Kapitalimi inatsisip atuuffissai aalajangersarneqarput.
§ 1-imut
Imm. 1Inatsit sanaartugassanik suliaqarnermut imaluunniit pilersaarusiornertalimmik suliaqarnermut atuuttuuvoq.
Suliarinneriaatsit tamarmik inatsimmut ilaatinneqarput: suliassat immikkoortiterlugit/suliassanik angisuunik suliaqarnerit, suliassanik pingaarnernik suliaqarnerit, suliassanik tamaginnik suliaqarnerit (tassanilu entreprenørimut isumaqatigiissummut pilersaarusiornissamut siunnersorneqarneq ilaavoq) aamma suleqatigiilluni suliaqarnissamut isumaqatigiissutit.
Sanatitsisut siunnersuinermuinnaq isumaqatigiissusiortarnerat aammalu siunnersuinertalimmik isumaqatigiissusiortarnerat neqerooruteqartarnermut inatsimmut ilaatinneqanngilaq.
Oqaaseq neqerooruteqartitsisarneq taamaallaat inatsisip neqeroorutinut neqerooqquneqartup kajumissaarneqarnera tunngavigalugu tiguneqartunut atuunneranik isumaqarpoq. Kajumissaarineq neqerooruteqartussanut ataasiakkaanut toqqaannartumik imaluunniit aalajangersimasuunngitsunut tusagassiuutitigut kajumissaarinerusinnaavoq, tak. § 3, imm. 1-3.
Inatsit kajumissaarinertaqanngitsumik neqeroorutinut atuutinngilaq, tassanili inatsisip suliaqartinniakkanik ilisimatereerlugit neqeroortitsinermut maleruagassat, pisortani neqeroorutinik tigusisartut taamatut kajumissaarinertaqanngitsumik neqerooruteqartoqartarnissaannut eqqarsaateqartarnissaannut apeqqutaatinneqassapput.
Neqeroorutit inatsimmi aalajangersakkat naapertorlugit pissarsiarineqartartussat tassaassapput sanaartugassanut suliaqarnissamut imaluunniit pilersaarutitalerlugu suliaqarnissamut neqeroorutit.
Imm. 2Imm. 2 naapertorlugu inatsit taamaallaat pisortat sanaartornerannut imaluunniit pisortanit tapiiffigineqartumik sanaartornermut atuutissaaq, tassani aamma pisartut isumaqatigiissuteqarnermik tunngaveqartut pissutigalugit inatsit atorneqartassalluni. Tassani ilaatitsinnginneq taamaallaat pisuni aalajangersakkami imm. 3-imi ilaasuni atuuppoq.
Nr. 1
Inatsimmi Namminersornerullutik Oqartussat, ingerlatseqatigiiffiit Namminersornerullutik Oqartussat aalajangiisarnikkut sunniuteqarfigisaat aammalu kommunini oqartussaasut, kiisalu pisortanut inatsisit tunngavigalugit sullissiviit oqartussaasullu taamaattut suleqatigiiffiit aamma pisortanut inatsisit tunngavigalugit sullissiviit.
Aalajangiisarnikkut sunniuteqarsinnaaneq pisarpoq, inuk imaluunniit inatsisitigut pisinnaatitaasoq pisussaatitaasorlu aningaasaatit 50%-ii sinnerlugit piginnittuugaangat, imaluunniit suliffeqarfimmi taasisinnaatitaanerit 50%-ii pigineqaraangata.
Sunniuteqarnissamut periarfissaq suliffeqarfiup suliffeqarfiutai il.il. aqqutigalugit toqqaannartumik piginnittuunermit tunngaveqarnersoq apeqqutaanngilaq.
Aamma aalajangiisarnikkut sunniuteqarsinnaaneq tassaasinnaavoq, taasisinnaatitaaneq aqqutigalugu annertuumik sunniuteqartarneq, imaluunniit malittarisassat isumaqatigiissulluunniit aqqutigalugit aqutsisut aningaasaqarnermut ingerlatsinermullu tunngasunik aalajangiinissaannut aqutsinissamut piginnaatinneqarneq.
Nakkutilliisarnerpiamut (aalajangiisarnikkut sunniuteqarnermut) aalajangersagaq malillugu pissutsit ingerlatseqatigiiffimmi piginneqataasunut tunngasut toqqaannartumik naliliiffigineqartarnerat apeqqutaavoq, tassungalu aktiaatillit akornanni aktiaatit siammarsimanerat, aalajangiisarnikkullu sunniuteqartoqarsinnaanersoq ilaapput. Piginneqataassutsit, taasisinnaatitaanerit tamarmiusut 50%-ii inorlugit annertussuseqartut qanorluunniit pisoqarnerani aalajangiisarnikkut sunniuteqarsinnaanermik kinguneqartussaapput, aammalu aalajangiisarnikkut sunniisinnaanermut ammut killissarititaasumik tamanut atuuttussamik aalajangersaanissaq ajornarpoq.
Nr. 2
Nr. 2 malillugu inatsit aamma sanatitsisunut allanut kikkunnulluunniit, sanaartornermi pisortanit tapiiffigineqartunut, tapiissutit amerlassusaat apeqqutaatinnagit, neqerooruteqartitsisunut suliakkiisunulluunniit atuutissaaq. Aalajangersakkami suliassat tapiiffigineqartut kisimik pineqarput.
Inissiaatillit nalinginnaasut nassuiaammut tassunga ilaatinneqarput, taamaattumillu maleruagassanik malinnittussaallutik.
Tassalu suliffeqarfiit namminersortut, Inatsisartut aningaasanut inatsisaat imaluunniit illoqarfimmi siunnersuisoqatigiit assigisaasaluunniit aalajangiinerisigut pisortanit tapiiffigineqartut ilaatinneqarput, tamanna imm. 3 naapertorlugu ilaatinneqartussaanngitsunut ilaasimanngippat. Tamatumanili tapiissutit taamaattut taamaallaat sanaartukkamut tapiiffigineqartumut sunniuteqartussaapput, assersuutigalugu ingerlatsinermut tapiissutinut pinnatik.
Imm. 3Piginneqatigiilluni inissiaatit, sanatitsisunit namminersortunit sananeqartut aningaasalersorneqartullu, tamatumalu kingorna piginneqatigiilluni inissiaatillit peqatigiiffiannut tunniunneqartut (tak. Nr. 1), kiisalu namminersorluni inissialiat, Inatsisartut aningaasanut inatsisaanni oqaasertaliussat naapertorlugit, soorlu 20/20/60-imut aaqqissuussineq, sanaartugassamut aningaasartuutissat tamakkiisut aningaasalersornissaannut procentinngorlugu agguaassinissamik innersuussiviusoq malillugu (20%-it Naalakkersuisut taarsiassarsiaritissavai, 20%-it kommunalbestyrelsip taarsigassarsiaritissavai kiisalu 60%-it qinnuteqartup realkredittimit imaluunniit aningaaserivimmit taarsigassarsiarissavai. Pisortat taarsigassarsititsisussat arlaat 20%-imik taarsigassarsititsisinnaasimanngippat taarsigassarsititsisussap aappaata taarsigassarsiarititassat 40%-iusut tamakkerlugit taarsigassarsiaritissinnaavai) (tak. Nr. 2) taarsigassarsinissamik neriorsuuteqarfigineqartut inatsisinut ilaatinneqannginnerat aalajangersakkami erseqqissarneqarpoq.
Inissiap atorneqalernissaa akuerineqarpat, aammalu qinnuteqartoq qularnaveeqqusiussaqarluni taarsigassarsinermi allagartamik nalunaarsorsimasumik takutitsisinnaalerpat aatsaat pisortat taarsigassarsiarititassaat tunniunneqassapput. Tassalu sanaartornerup nalaani aningaasartuutissat tamaasa qinnuteqartup nammineerluni akilissavai.
Imm. 3, nr. 1-imi ilaatitsinnginnermut tunngavilersuutigineqartoq tassaavoq, piffissap sanaartorfiusup nalaani sanaartukkamut aningaasalersuinermut, tassungalu ilanngullugu sanaartukkap ernialersorneqarneranut sanatitsisup namminersortup aningaasaateqarfiusinnaasup, ingerlatseqatigiiffiusinnaasup imaluunniit inuinnaasinnaasup nammineerluinnarluni isumaginnittussaanera. Tassalu tassani pineqartut tassaapput sanatitsisut namminersortut, sanaartugassap aallartinnginnerani sanaartukkap piginneqatigiilluni inissiaatillit peqatigiiffiannut pilersinneqarsimasumut inuinnarnulluunniit tunniussinermi aningaasalersorneqarnissaanut qularnaveeqqusiillutik taarsigassarsinermut allagartamik taaneqartartunik pissarsisimasut. Nunap Karsiata sanaartukkap aningaasalersorneqarneranut aningaasaliissutissai siusinnerpaamik sanaartukkap tunniunneqarnerani tunineqarneraniluunniit tunniunneqassapput.
Tamatuma saniatigut inuinnaat nammineerlutik inissialiornerat inuiaqatigiit eqqarsaatigalugit iluaqutissatut isigineqarpoq, tamannami Naalakkersuisut siuarsarusummassuk.
Imm. 4Inatsit imaluunniit tassunga maleruagassatut taaneqartut sukumiinerusut sanaartugassap suliakkiissutitut tunniunneqarnerani tunngavigineqassasoq neqerooruteqartitsisup erseqqissumik nalunaarutigisimappagu inatsit isumaqatigiissuteqartarnernut tunngaviusunut atuutissaaq.
Neqerooruteqartitsisup inatsimmi pineqartunut imminermini ilaatinneqanngitsup inatsimmik malinninnissamut imminut pisussaatikkusussinnaanera neqerooruteqartut akornanni unammillernermut siuarsaataanissaa taamaalillunilu neqeroorutinik pilerinarnerusunik inerneqarsinnaanissaa tamatumani tunngavigineqarpoq. Neqerooruteqartut namminneerlutik piumasaminnik annertunerusumik annikinnerusumilluunniit aalajangiisinnaanissaanut naleqqiullugu neqerooruteqarnermut inatsimmi maleruagassanik malinnittussaasutut imminnut nittarsaassinnaasut, inatsisitigut inissisimanertik maleruagassatigut ilisimaneqartutigut aalajangersarneqarsimappat pitsaasunik neqerooruteqarnissaq angusinnaanerussavaat.
Inatsisip neqerooruteqartumit, nammineerluni inatsimmut ilaatinneqanngitsumit akuerineqarsimasutut isigineqarsinnaaneranut tunngavigineqarnera ersarissumik nalunaarutigineqassaaq. Nalunaarut ersarissuussaaq paatsuugassaassananilu. Inatsisip oqaasertaata neqerooruteqartitsinermi najoqqutassani tamakkiisumik ilaannaasumilluunniit issuarneqarsimanissaa naammattariaqanngilaq.
Nalunaaruteqarnermi inatsit tamakkiisumik atorneqartussaanersoq, taamatullu inatsimmi sukumiisumik taakkartorneqartut atorneqassanersut aallaavigineqassappat. Tamanna neqerooruteqartitsisup nammineerluni aalajangissavaa.
Kisiannili Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqarfiup inatsisinik unioqqutitsinerit pillugit maalaarutinik suliaqarnissamut piginnaatitaanera avaqqunneqarsinnaanngilaq. Aammattaaq neqerooruteqartitsisup namminersortup neqerooruteqartarnermut inatsisip ilaannaa neqerooruteqartitsinermi atorneqartussaasoq nalunaarutigisimagaluarpaguluunniit Maalaaruteqartarfiup neqerooruteqartarnermut inatsimmi, neqerooruteqartitsinerup pineqartup nalaani atuuttuusumi aalajangersakkanik unioqqutitsinerit pillugit maalaarutinik suliaqarnissamut piginnaatinneqassaaq.
Imm. 5Inatsimmi matumani maleruagassat imm. 4 naapertorlugu atorneqarpata, kapitali 7-imi maalaaruteqarnissamut maleruagassat tamatigut atorneqarsinnaassapput.
§ 2-mutTassani ilaatigut suliassat, sanaartorfiusumi sanaartugassat aalajangersimasut naammassineqarnissaannut sulissuteqarfiusussatut siunertaqarfiusut, tassalu siunnersuinerup atortussanillu pisiniarnerup akerlerisai pineqarput.
Tassani illut sanaartugassallu nutaat sananeqarnissaat, nutarterinerit, aserfallatsaaliuinerit iluarsaassinerillu nalinginnaasut pineqarput. Taakku saniatigut illunik isaterinerit, qillerinerit kiisalu illuni atortoqarfinnilu atortulersuutinik ikussuussinerit pineqarput.
Taamaalillunissaaq aamma sanaartukkat, soorlu illunik sanaartukkanilluunniit sanaartornerit, nutarterinerit, isaterinerilluunniit assersuutigalugu ingerlatsinermi aserfallatsaaliuinermullu suliassanut siunnersuisarnermullu, kiisalu atortussanik pisiniartarnermut tunngasuinnaat eqqarsaatigalugit aallaassutaasumik tigussaasunik piujuartussanillu inerneqartarnissaat erseqqissarneqassaaq.
§ 3-mutImm. 1
§ 3-mi neqerooruteqartitseriaatsit inatsimmi atorneqartut assigiinngitsut nassuiarneqarput.
Piumasaqaatit uku tallimaasut aatsaat naammassineqarsimappata suliariumannittussarsiuussisoqassaaq:
- Neqerooruteqartussat ataatsimit amerlanerusut neqerooruteqarnissamut kajumissaarneqarsimassapput.
- Kajumissaarinermi piffissap aalajangersimasup iluani neqerooruteqarnissaq aallaavigineqassaaq
- Neqerooruteqartitsinermi tunngavissat ataatsit imaluunniit minnerpaaffissanut piumasaqaatit ataatsimut atuuttussat tunngavigalugit neqerooruteqartoqassaaq.
- Neqeroorutit atuuttussaassapput, imaluunniit sanaartugassap pisussaaffiliisumik suleqatigiiffiunissaanut isumaqatigiissusiornissaq tunngavigineqassaaq.
- Neqerooruteqarnissamut kajumissaarinermi suliariumannittussarsiuussisoqarnera nalunaarutigineqassaaq.
Imm. 1-imut nassuiaat aamma suliariumannittussarsiuussinernut, neqerooruteqartitsisup unammillernissamut tunngavissanik erseqqissunik assigiinnillu piumasaqaateqarfiginngisaanut, taamaallaalli piumasaqaatit minnerpaaffissaannik, tunisassiassamut kissaatigineqartumut imaluunniit atuuffissamut piumasaqaateqarfiusumut teknikkimut tunngasunik nassuiaaffigineqarsimasinnaasunut aalajangersaaffigisaannut atuuppoq.
Aalajangersagaq siunnersuutigineqartoq tamanik suliaqarnissat inatsimmut ilaatinneqarnerinut, aammalu §14-imi “aningaasaqarnikkut iluanaarnarnerpaamik neqerooruteqarnerup” tunniussinissamut tunngavissatut nutaatut, neqerooruteqartitsisup neqerooruteqartunut pitsaassutsimik aaqqiinissamut unammillertitsinissaanut tunngavissatut siunnersuutigineqarneranut atasutut isigineqassaaq.
Imm. 1-imili aalajangersagaq aamma neqerooruteqartitsisup suleqatigeeriaatsit nutaat, soorlu “suleqateqarneq”, malillugit unammilleqatigiinnermik aaqqissuussisinnaaneranik ammaassivoq. Unammilleqatigiinnerup kingorna sullissisussatut toqqarneqartoq tulleriiaarinermi siuartinneqarsinnaavoq, taamaalilluni neqerooruteqartoq toqqarneqartoq pisussaaffiliisumik suleqatigiinnissamut ilaasinnaalissalluni, aammalu suliap, tunisassiamik piumaneqartumik pilersitsinissamut angusaqarfiusussap ingerlanissaata sukumiisumik piareersarneqarneranut suleqataasinnaalissalluni. Assersuutigalugu neqerooruteqartoq aallaqqaammut Suliffeqarfiup teknikkikkut aningaasaqarnikkullu pisinnaasai aammalu suliap qanoq ililluni aaqqinneqarnissaanut tamatumunngalu aningaasartuutissanut takussutissiaq tunngavigalugit toqqarneqarsinnaavoq. Sanatitsisoq qinnuteqartut tamaasa takussutissiat attuumassuteqartut pillugit isumaqatiginninniarfigereerunigit suleqatissaminik toqqaasinnaavoq.
Suleqatigiinnut neqerooruteqartitsinermi “neqeroorutit” atuuttussaanngortinneqanngitsunik siunnersuusiorfigineqassapput, nalinginnaasumillu aamma akinut takussutissiamik atuuttussanngortinneqanngitsunik ilaqartinneqassallutik. Aatsaat suliassanut isumaqatigiissut inaarutaasoq tamatuma kingorna sukumiinerusumik aalajangersarneqassaaq. Taamatut pisoqarsinnaanera eqqarsaatigalugu neqerooruteqartitsinermi najoqqutassat taamatut pisoqassappat qanoq iliortoqarnissaanik aalajangernermik imaqassapput, tassungalu suleqataasup pilersaarutinut najoqqutassatut suliaanik atuinissaq tassungalu akiliutissat eqqarsaatigineqarnissaat ilaapput.
Kiisalu sanatitsisup ersarissumik iliuuseqarnissaq eqqarsaatigalugu suliariumannittussarsiuussinerup pineqarnera allassagaa siunnersuutigineqarpoq.
Imm. 2Imm. 2-mi pisortat suliariumannittussarsiuussineranni kikkunnulluunniit saaffiginnittumik neqerooruteqaqqusisoqarnissaa aalajangersarneqarpoq. Unammilleqatigiinnerup pitsaanerpaanissaa qulakkeerniarlugu kajumissaarut tusagassiuutitigut allagarsiinikkut pissaaq. Allagarsiussiffigineqartussaq aviisiussanersoq nuna tamakkerlugu saqqummersartoq piumasaqaatigineqanngilaq, kisiannili saaffigisat amerlanissaat siunnerfigineqarpoq.
Tamanut ammasumik suliariumannittussarsiuussisarnerit tassaapput neqerooruteqartitsinerit, eqimattakkaanut aalajangersimanngitsunut sammitinneqartut, taamaalillunilu kikkut tamarmik (peqataanissamut piumasaqaatitut aalajangersarneqartut naammassineqarsimappata) neqerooruteqarfigisinnaasaat, aammattaaq tak. § 11.
Imaluunniit allagarsiussaq tusagassiorfiit elektroniskiusut aqqutigalugit pisinnaavoq, soorlu nittartakkakkut Namminersornerullutik Oqartussanit aqunneqartukkut, ugguuna: www.udbud.gl
Imm. 3Imm. 3-mi oqariaaseq “killilimmik suliariumannittussarsiuussisarneq” nassuiarneqarpoq. Aalajangersakkami neqerooruteqartitsineq siullermeerutaasumik neqerooruteqartitsinissamut unammillernertalimmik marlunnik immikkoortortalerneqarnissaa akuerineqarpoq. Aalajangersakkamili tamanna piumasaqaatigineqanngilaq. Aalajangersakkamili siunnersuutigineqartumi periaatsip taassuma aamma atorneqarnissaa akuerineqarpoq.
Killilimmik neqerooruteqartitsisarneq tassaavoq, suliffeqarfinnik toqqakkanik neqerooruteqarnissamut kajumissaarisarneq. Tassalu toqqarneqartut saniatigut allat neqerooruteqarsinnaanngillat, tak. §§ 11-12 nassuiaatillu taakkununnga atasut.
Piukkunnartussarsiuussinertalimik piukkunnartussarsiuussinertaqanngitsumilluunniit killilimmik suliariumannittussarsiuussisoqarsinnaavoq. Piukkunnartussarsiuussilluni aallartitsisoqarpat, kikkulluunniit piukkunnartussarsiuussinermut ilaatinneqarnissaminnik qinnuteqarsinnaapput. Piukkunnartussarsiuussisoqanngippat neqerooruteqartitsisup nammineerluni suliffeqarfiit neqerooruteqarnissamik kajumissaarneqartussat toqqartussavai.
Suleqatigiinnissamut isumaqatigiissusiornissaq siullermeerutaasumik neqerooruteqartitsinertaqanngitsumik killilimmik neqerooruteqarfigitinneqartillugu, sanatitsisoq suleqatigiinni attuumassuteqartuni, suliakkiissummi unammilleqatigiittussani ilaasortanut ataasiakkaanut, imaluunniit suliffeqarfinnut ataasiakkaanut assigiinngitsunut, namminneerlutik suleqatigiinnik pilersitsisussanut saaffiginnilluni “toqqaannartumik kajumissaarisinnaavoq“. Aammattaaq § 13 nassuiaatillu tassunga atasut innersuussutigineqarput.
§ 4-mutPiukkunnartussarsiuussineq neqerooruteqariaasiuvoq marlunnut avillugu sanaartornermi atorneqartartoq.
Killilimmik neqerooruteqartitsisarnerup immikkoortuani siullermi piukkunnartussarsiuussisoqartarpoq, tassanilu suliffeqarfiit soqutiginnittut sullissinissamut soqutiginninnertik nalunaarutigisarpaat, suliffeqarfitsik ilisaritittarpaat pissutsinullu arlalinnut uppernarsaasiisarlutik.
Immikkoortuani tullermi killilimmik neqerooruteqartitsinerpiaq ingerlanneqartarpoq, tassanilu suliffeqarfiit piukkunnartussarsiuussinermut peqataasut kisimik peqataanissamut periarfissaqarput. Ataatsimut isigalugu suliffeqarfiit taakku kisimik neqerooruteqarnissamut najoqqutassanik nassinneqartarput.
Piukkunnartussarsiuussineq tassaavoq, killilimmik neqerooruteqartitsinerup imaluunniit isumaqatiginninniareernermi neqerooruteqartitsinerup killiffia, tassanilu neqerooruteqartitsisup pilersuisut aalajangersimasunik amerlassuseqartut neqerooruteqartussatut toqqartarpai.
Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfiup siullermeerutaasumik neqerooruteqartitsinermi siunertaasoq Dansk Transport og Logistik-ip I/S Reno Syd-imut maalaarutaanut aalajangiinermini, 16. maj 2000-imeersumi imatut nassuiaateqarfigaa: “Piukkunnartussarsiuussinermi suliffeqarfiup naleqqunnerpaap nassaariniarneqarnissaa siunertaanngilaq, akerlianilli suliffeqarfiit piumasaqaatinik, neqerooruteqarnissamut naammassineqartussanik naammassinninngitsut neqerooruteqarnissamut ilaatinneqannginnissaat, kiisalu suliffeqarfiit neqerooruteqarnissamut periarfissaqartinneqartussat amerlassutsimikkut killilersimaarneqarsinnaanissaat siunertarineqarpoq.
Piukkunnartussarsiuussineq neqerooruteqartitsisup suliffeqarfiup aningaasaqarnikkut, teknikkikkut, pitsaassutsikkut sullissinikkullu, aaqqissuussaanikkut il.il. suliakkiissutigineqartumik naammassinninnissamut piginnaaneqarneranut uppernarsaavigineqarnisaa siunertarineqarpoq. Allatut oqaatigalugu neqerooruteqartitsisup naapertuilluartumik piginnaanilimmillu pilersuisoqarnissani qulakkiissavaa.
§ 5-imutAalajangersakkami sanaartugassanut piffissap taaneqartup iluani suliarineqarsinnaasunut isumaqatigiissutit immersugassat, assersuutigalugu pitsaassutsimut, akinut aamma amerlassutsinut/annertussutsinut tunngasunut piumasaqaatinut nassuiaateqarfiusut aalajangersarneqarput.
Sinaakkutissatut isumaqatigiissut tassaavoq, isumaqatigiissut suliassat illuatungiliuttumit suliarineqartussatut kissaatigineqarpata illuatungiliuttumut piumasaqaatit sukumiisumik aalajangersarneqartut tunngavigalugit suliassamik ataatsimik amerlanerusunilluunniit isumagisaqarnissamut pisussaaffiliisoq. Taamaattumik tunngaviatigut illuatungiliuttup suliassat isumaginissaat pisussaaffiginngilluinnarpai, tak. § 23.
Aalajangersagaq suliariumannittussarsiuussinermi neqerooruteqartitsinermut, taamatullu suliaqartinniakkat ilisimatereerlugit neqerooruteqartinneqarnerinut atuuppoq. Isumaqatigiissut immersugassaq imamigut isumaqatigiissutinit, inatsimmi maleruagassiuunneqartunit allanit allaanerunngilaq, tassani isumaqatigiissutit immersugassat immikkoorutaat “suliarineqarsinnaasunut”-mi ersereermat.
Isumaqatigiissut immersugassaq illuatungaannaanut artukkiisumik isumaqatigiissutaavoq, tassalu illuatungiliuttoq, sanatitsisoq, illuatungiliuttumut, entreprenørimut, piumasaqaatitut sukumiinerusumik isumaqatigiissutigineqarsimasut malillugit sullinneqarnissamik isumaqatigiissutigineqarsimasumik inniminniisinnaavoq. Entreprenørili suliaqarnissamut inatsisit tunngavigalugit piumasaqarsinnaanngilaq, isumaqatigiissullu immersugassap naanerani sanatitsisoq sullinneqarnissamik inniminniisimanngippat, tamanna tunngavigalugu entreprenøri isertitassatut annaasaminut matussutissatut taarsiiffigineqarnissamik piumasaqarsinnaanngilaq.
Sinaakkutissanut isumaqatigiissutit anguniagaqarfiusussanut isumaqatigiissutinut, taamatuttaaq atuuttunut assingusuupput. Sinaakkutissatut isumaqatigiissutip aamma anguniagaqarfiusussanut isumaqatigiissutip assigiinngissutigaat, sinaakkutissanut isumaqatigiissut kisimiittarmat, kiisalu anguniagaqarfiusussanut isumaqatigiissut isumaqatigiissummut allamut atasuusarmat, taamaalillunilu aallaqqaammut isumaqatigiissutaasut annertussutsimikkut annertuseqqinneqarnissaanut pisinnaatitaaffiliisarluni.
Isumaqatigiissummi immersugassami sanatitsisoq sullinneqarnissamik inniminniinissamut pisussaaffilerneqanngilaq. Tamanna pissutigalugu pisortani neqerooruteqartitsisoq suliassamut suliariumannittussarsiuussinermik aallartitsinissamut akornusersimaneqanngilaq, naak suliassaq isumaqatigiissut immersugassaq tunngavigalugu inniminnerneqarsinnaagaluartoq, tamatumani isumaqatigiissut immersugaq erseqqilluinnartumik tamatumunnga piumasaqaatitaqarsimanngippat.
Isumaqatigiissummut immersugassamut neqerooruteqartitsineq neqerooruteqarnermut inatsimmi maleruagassat malillugit pisartussaavoq, taamaattumillu isumaqatigiissut immersugassaq suliariumannittussarsiuussereernerup kingorna isumaqatigiissutigineqartussaavoq, tamatumani inatsimmi kapitali 4 naapertorlugu suliaqartinniakkat ilisimatereerlugit neqerooruteqartitsinissamut piumasaqaatit naammassineqarsimanngippata.
§ 6-imutAalajangersakkami suliaqartinniakkat ilisimatereerlugit neqerooruteqartitsisarneq suliariumannittussarsiuussinermit allaanerusumik neqerooruteqartitsiviusartutut nassuiarneqarpoq. Tassalu suliaqartinniakkat ilisimatereerlugit neqerooruteqartitsisarnermi neqeroorutinut, suliariumannittussarsiuussisarnermi neqeroorutaanngitsunut killilerneqarput, tak. § 3. Erseqqissumilli saqqummiussinissaq eqqarsaatigalugu aamma isumaqatigiissutinik immersugassanik atuinermi, tassungalu ilanngullugu neqeroorutit ilassuserneqarnissaannut qinnuteqarnermi suliaqartinniakkat ilisimatereerlugit neqerooruteqartitsisarnermut maleruagassat malinneqartannginnerat ilanngunneqarpoq.
Suliaqartinniakkat ilisimatereerlugit neqerooruteqartitsisarnermut assersuutitut taaneqarsinnaavoq, aamma sanatitsisoq neqerooruteqartinniakkanut arlalinnut suliassamut nassuiaatit tunngavigalugit sanaartugassamut neqerooruteqartitsisoq, piffissamili aalajangersimasumi neqerooruteqarnissamut kajumissaarinngitsoq, aammalu suliariumannittussarsiuussinerup pineqarneranik nalunaarutiginninngitsoq taamaappoq.
Kapitali 2-mutKapitali 2-mi neqerooruteqartitsisumut unammilleqatigiinnerup naammattup pilersinneqarnissaanut aamma neqerooruteqartut qinnuteqaateqartullu assigiimmik atugaqarnissaannut periarfissanik atuinissaanut piumasaqaatinut aalajangersakkat katersorneqarput.
§ 7-imutImm. 1
Pisortat imaluunniit pisortanit tapiiffigineqartumik sanaartornermut neqerooruteqartitsinerit tamanut ammasumik imaluunniit killilimmik suliariumannittussarsiuussinermut, suliaqartinniakkalluunniit ilisimatereerlugit neqerooruteqartitsinermut suleriaasissatut inatsimmi aalajangersakkat naapertorlugit ingerlanneqartarnissaat aalajangersakkami imm. 1-imi pingaarnertut aalajangersarneqarpoq.
Aamma isumaqatigiissutit immersugassat suliariumannittussarsiuussinermut ilaatinneqassapput. §§ 19-22-mi piumasaqaatit naammassineqarsimappata, taamatuttaaq isumaqatigiissutit immersugassat § 6 naapertorlugu suliaqartinniakkat ilisimatereerlugit neqerooruteqartitsinertut isumaqatigiissutigineqarsinnaapput.
Imm. 2Imm. 2 malillugu neqerooruteqartitsisup unammilleqatigiinnermik naammattumik pilersitsiniarluni periarfissat atortussaavai. Aalajangersagaq neqerooruteqartitseriaatsinik toqqaanissamut aamma neqerooruteqartitsinissap piareersarneqarnissaanut ingerlanneqarnissaanullu atuutissaaq.
Pisuni ataasiakkaani suliaqartinniakkat ilisimatereerlugit neqerooruteqartitsineq imaluunniit suliariumannittussarsiuussineq atorneqarnersoq apeqqutaatinnagu taanna atuutissaaq.
Unammilleqatigiinnerup annertusarneqarnissaanut piumasaqaat § 7, imm. 3-mi assigiimmik pineqarnissamut tunngavissamut atuunneratigut, neqerooruteqartut imminnut atanerisigut unammilleqatigiinneq atorunnaarsinneqassanersoq neqerooruteqartitsisup misissortussaavaa.
Neqerooruteqartitsisut ataasiakkaat inatsimmi maleruagassanik malinniinnartussaanngillat, aammali neqerooruteqartitsineq unammilleqatigiinnermik annertusaaffiusumik ingerlattussaavaat, tassalu amerlanerusut peqataatinneqarsinnaanissaat anguniartussaallugu. Amerlanerusut peqataatinneqarpata, neqerooruteqartut ataasiakkaat pitsaanerpaanik takutitsinissamut tatineqartussaapput, aammalu unammilleqatigiinneq annertunerulertussaalluni.
Tassanili Kalaallit Nunaanni pissutsit immikkut ittuunerat isiginiarneqassaaq, tassunga nunami sumiiffiit unammillernissamullu niuernikkut tunngavissat ilaallutik. Innuttaasut siammasinnerujussuat, kiisalu illoqarfiit nunaqarfiillu akunnerminni isorartunerujussuat suliffeqarfiit sumiiffimmi pineqartumi niuernermik pilersitsisinnaasut amerlassutsimikkut killilersorneqarnerannik pilersitsiviusimavoq. Kiisalu suliffeqarfiit najukkamik avataanni sanaartornernut neqerooruteqarnissaat akitsorsaataasarpoq, neqerooruteqarnermi assartuinernut aammalu ineqartitaagallarnermut aningaasartuutit ilaatinneqartarmata. Taakku najukkani entreprenørit eqqarsaatigisariaqanngilaat. Taamaattumik sanaartornermi kissaatiginarsinnaasumik unammilleqatigiissitsinissaq neqeroortitsisut tamatigut angusinnaasanngilaat.
Amerlasuut suliassamut neqerooruteqarnissamut (suliariumannittussarsiuussinermut) neqerooruteqarnissaannik kajumissaarineq tunngaviatigut unammilleqatigiinnissamik pitsaanerpaamik pilersitsiviusarpoq. Kisiannili suliaqartinniakkat ilisimatereerlugit neqerooruteqartitsisarnissap periarfissaqartinneqarnissaa aamma pisariaqarpoq, suliassanik arlalinnik taamatut ilusilinnik imaluunniit killeqangaatsiartunik annertussuseqartunik, allaat neqerooruteqartitsinermi tunngavissanik suliaqarnermut aningaasartuutit suliassallu suliariumannittussarsiuussinermi “pissarsiassanit” amerlanerusunik atuiffiusariaqartunik peqartarmat. Neqerooruteqartitsisup nalinginnaasumik neqerooruteqartitseriaatsimik naleqqunnerpaamik toqqaasarnissaa naatsorsuutigineqartariaqarpoq.
Pisuni ataasiakkaani qanoq iliorluni unammillernermik pitsaanerpaamik pilersitsisoqarsinnaanersoq neqerooruteqartitsisup nammineerluni nalilissavaa. Kisiannili neqerooruteqartitseriaatsinik annerpaamik unammillerfiusinnaasunik atuisarneq siuarsarniarlugu, aammalu pisortat isumaqatigiissutaat annerit paasiuminarnerulersinniarlugit, sanatitsisut pisortat imaluunniit pisortanit tapiiffigineqartut suliaqartinniakkat ilisimatereerlugit neqerooruteqartitsinermik atuisinnaanerisa tunngavissanut sukumiisumik nassuiarneqartunut, suliaqartinniakkat ilisimatereerlugit neqerooruteqartinniakkanik toqqaanissamut immikkut ittumik tunngavilersuiffiusinnaasunut killilerneqarnissaat naleqqunnerpaatut isigineqarpoq.
Suliffeqarfiit uppernarsaanissamut naammaginanngitsunik piffissalerneqartarnissaannut illersorneqarnissaasa pisariaqarsinnaanera eqqarsaatigineqartariaqarpoq, tassami assersuutigalugu suliaqartinniakkat ilisimatereerlugit neqerooruteqartitsinerni neqerooruteqarnissamut piffissaliussat allanut assingusuunngitsut sivisoorsuanngortinneqarsinnaapput.
Unammilleqatigiinnissamut piumasaqaammi piffissap isumaqatigiissuteqarfiusup neqerooruteqartitsisup niuernermut tunngatillugu tunngavilersuutigisinnaasaanit sivisunerussanngilaq, tassani assersuutigalugu pilersuisup nalikilliliinissamut pisariaqartitai aammalu pisinnaasanut suliassamik neqerooruteqartitsinermi suliassanik piareersaanissamut pilersaarusiornissamullu periarfissai eqqarsaatigineqassallutik.
Pisinnaasanut suliassamik neqerooruteqartitsineq tassaavoq neqerooruteqartitsineq, neqerooruteqartitsisup pilersuinerup naammassinerani pisinnaasatigut piumasaqaatinik sukumiisunik aalajangersaaffigisaa. Tamatuma kingorna pisinnaasat taakku anguneqarnissaasa qulakkeernissaannut suleriaatsinik atortunillu toqqaanissaq entreprenørip akisussaaffigilissavaa.
Imm. 3Imm. 3 malillugu neqerooruteqartitsisup neqerooruteqartitsinissamik piareersarnermini ingerlatsinerminilu, aammalu neqerooruteqartitsinermini neqerooruteqartut akornanni aamma assigiinngitsumik pinnittoqannginnissaa isumagisussaavaa.
Neqerooruteqartitsisarnermi najoqqutassat ilusissaatAalajangersakkap atuutilerneratigut tunngavissaqanngitsumik assigiinngisitsinissaq inerteqqutaavoq, tamatumanili inatsisit eqqarsaatigisassallu tunngavissallit, soorlu neqerooruteqartut teknikkikkut pisinnaasaasa attuumassutillit assigiinngissutaat tunngavigalugit neqerooruteqartut assigiinngitsunik pineqarnissaat akornusersimaneqanngilaq.
Neqerooruteqartitsinermi najoqqutassat imaanut ilusissaannulluunniit piumasaqaatinik immikkut ittunik atuutsitsisoqanngilaq, kisiannili neqerooruteqartut akornanni assigiinngitsumik pinnittoqartussaannginnera imm. 3-mi aalajangersarneqarpoq. Taassuma atuunneratigut neqerooruteqartunut assigiinngitsunut paasissutissanik assigiinngitsunik nassiussinissaq inerteqqutaavoq. Assigiimmik pinninnissamik tunngavissap atuunneratigut neqerooruteqartut tamarmik najoqqutassanik assigiilluinnartunik aammalu ataatsikkut nassinneqarnissaat pisariaqarpoq. Tamatuma oqaasiinnaat atorlugit neqerooruteqarnissamut najoqqutassanik eqqarsartoqarsinnaajunnaarsippaa, tassami aatsaat allakkatigut imaluunniit atortut elektroniskiusut atorlugit neqeroortitsinermi neqerooruteqarnissamut najoqqutassat assigiimmik iluseqartinneqarlutik neqerooruteqartussanut tamanut saqqummiunneqarnissaat qulakkeerneqartussaammat.
Taamatuttaaq neqerooruteqartitsinerup ingerlasup nalaani neqerooruteqartut apeqquteqaatigisaannut akissutit piffissami tassani, akissuteqaatinik ilisimasaqarneq neqerooruteqartut ataasiakkaat unammillersinnaanerannut iluaqusiisinnaassanngitsut qulakkeerneqarsimanngippat neqerooruteqartunut tamanut takuneqarsinnaasunngortinneqassapput. Pisariaqartitsineq tamanna akissuteqaatit allakkatigut aammalu soorlu internettikkut nittartakkakkut, neqerooruteqartitsinermi allagarsiussami imaluunniit neqerooruteqarnissamut najoqqutassani innersuunneqartukkut saqqummiunneqarnerisigut, imaluunniit nutaarsiassanut mailit, neqerooruteqartitsinermut soqutiginnittut tamarmik piniarsinnaasaat aqqutigalugit saqqummiunnerisigut naammassineqarsinnaavoq.
Nutaarsiassatut allakkatTigusisussanut assigiinngitsunut allakkanik agguaassisarneq assigiinngissuteqartutut ilimagineqarpat, nutaarsiassatut allakkiat/akissuteqaatit allakkerisarfikkut nassiunneqartut tunngavissaqanngitsumik immikkoortitsiviusinnaapput. Faxikkut nassiussisarnerit ataatsikkut nassiussisarnertut isigineqarsinnaavoq, kisiannili faxit atorneqarnerisa annikilliartornera pissutigalugu akissuteqaatinik nassiussisarnermut atuisinnaaneq annaaneqariartuaartussaavoq.
Assigiinngisitsinissamik inerteqquteqarneqTunngavissaqanngitsumik immikkoortitsisarnermik inerteqquteqarneq neqerooruteqartitsisarnerni tamani atuuttussaavoq, ilanngullugit piukkunnartussarsiuussinerni, isumaqatiginninniarfissanik toqqartuinermi neqeroorutillu tunniunneqartut inaarutaasumik nalilersorneqarneranni. Suliakkerneqarsinnaasut ikiliartortinneqarnerat aamma, soorlu akinut, pitsaassusissamut, tunniussinissamut piffissaliussamut allatulluunniit attuumassutilimmik takutitsisinnaanermut tunngatillugu, kiisalu toqqartuinermut tunngavissat kinaassusersiorfiunngitsut siumoortumik aalajangersarneqarsimasut tunngavigalugit tunngavissalimmik toqqartuinikkut pisassapput.
Assigiimmik pinninnissamut tunngavissat atuunneranni:
- Neqerooruteqartitsinermut najoqqutassat neqerooruteqartitsinermullu piumasaqaatit neqerooruteqartut akornanni immikkoortitsiviussanngillat.
- Suliffeqarfik unammisitsinermut peqataanissamut unammilleqatigiinnermi naligiimmik atugaqartitsinissamut akerliusumik sunniuteqarsinnaasumik neqerooruteqartitsisumut attaveqarpat, soorlu neqerooruteqartitsisup siunnersortitut aalajangersimasutut atorpagu, imaluunniit neqerooruteqartitsinissap piareersarnerani siunnersortitut atorsimappagu, suliffeqarfik neqerooruteqartitsinermut ilaatinneqassanngilaq.
- Neqeroorutit neqerooruteqartitsinermi piumasaqaatini tunngaviusunut tunuarsimaarnertallit, imaluunniit arlaatigut neqerooruteqartitsinermi piumasaqaatinik uniuiffiusut tunuartinneqassapput, taamatullu uniuinerit pingaarutillit annikitsut akii aalajangersarneqassallutik.
Oqaatsit “kinaassusersiunngitsumik, piviusorsiortumik immikkoortitsiviunngitsumillu tunngaveqarnissaq” tassaapput tunngavissat, neqerooruteqartitsisup piumasaqaatinik, neqerooruteqartup neqeroorummi nalilersuinermut ilaatinneqarnissaanut naammassisassaanik suliaqarnermini malitassai. Piumasaqaatit taakku toqqaanissamut tunngavissatut taaneqarput. Taanna neqerooruteqartitseriaatsinut qanorluunniit ittunut atuuppoq.
Kinaassusersiunngitsumik, piviusorsiortumik immikkoortitsiviunngitsumillu tunngaveqarluni toqqaanermi neqerooruteqarsinnaasut piviusorsiunngitsunik tunngaveqarluni, tassalu aningaasaqarnikkut teknikkikkullu piginnaasanit allaanerusut eqqarsaatigalugit tunuartinneqartarnissaasa pinngitsoorneqarnissaa qulakkeerneqassaaq.
Neqerooruteqartunik toqqaanermi assigiimmik pinninnissamut piumasaqaat neqerooruteqartitseriaatsinut qanorluunniit ittunut atuuppoq.
Inatsisissatut siunnersuut neqeroorutinut, neqerooruteqartitsinermi piumasaqaatinik uniuiffiusunut maleruagassanik immikkut ittunik imaqanngilaq. Apeqqut ilaatigut § 7, imm. 3-mi assigiimmik pinninnissamut tunngavissat, ilaatigullu § 16-imi neqeroorutinut allanik qinigassartalinnut maleruagassat aqqutigalugit maleruagassiuunneqarpoq.
Assigiimmik pineqarnissamut tunngavissap atuunneratigut neqerooruteqartitsisoq neqeroorutinik, neqerooruteqartitsinermi piumasaqaatini immikkoortunik tunngaviusunik uniuiffiusunik tigusinissamut pisinnaatitaanngilaq, tassungalu neqerooruteqartitsinermut piumasaqaatini piumasaqaatit minnerpaaffissaat, allanik qinigassartalinnik neqerooruteqarnermi naammassineqartussat ilaapput.
Sulialli ingerlanneqarnerini uniuineq ima annertutiginersoq, allaat neqeroorut naleqqutinngitsutut tunuartinneqarsinnaalluni nalorninartoqartinneqarsinnaavoq. Uniuineq annertunngippat neqerooruteqartup neqeroorut ilaatissallugu pisinnaatitaavoq, neqerooruteqartitsisoq neqerooruteqartitsinermi najoqqutassat malillugit neqeroorutit nalornissuteqarfiusut tamaasa tunuartinnissaannut pisussaatinneqanngippat. Taannali taamaallat uniuineq neqeroorutit naapertuuttumik piviusorsiortumillu imminnut assersuunnissaanut akornutaanngippat atuutissaaq. Tunuarsimaarfiusut inatsisinut naapertuuttut, tassalu neqerooruteqartup neqeroorutip atuutiinnarnissaanut uppernarsaanissamut piumasaqaatigisai inatsisinut naapertuuttut matumani pineqarpata, neqeroorutinut allanut assersuussisoqannginnerani tunuarsimaarfiusut akii neqeroortitsisumit kinaassusersiunngitsumik immikkoortitsinertaqanngitsumillu aalajangersarneqarsinnaassapput.
Neqerooruteqarnermi tunuarsimaarfiusut neqerooruteqartitsinermi tunngavissanik annikitsumik uniuiffiusimagaluarpataluunniit, neqerooruteqartitsisoq pissutsit naapertorlugit tamanna tunngavigalugu neqeroorummik atuiumannginnissaminik pisinnaatitaasinnaavoq.
Neqerooruteqartitsinermi tunngavissanik uniuinerit annikikkaluarpataluunniit, neqerooruteqartitsisup neqeroorummik atortussaajunnaarsitsisinnaanera neqerooruteqartup misigisinnaavaa. Tunuarsimaarnerup annertussusia aningaasaqarnikkut isumaa eqqortumik nalilissallugu neqerooruteqartitsisup ajornakusoortissinnaavaa, aammalu neqerooruteqartup toqqaannartumik attaveqarfigineqarnerani isumaqatiginninniartarnermut suliariumannittussarsiuussinerullu nalaani tulleriiaarisarnermut maleruagassat peqqutaallutik amerlanertigut apeqqut paasisaqarfigineqarsinnaasanngilaq. Taamatut nalornissuteqarnerup kingunerisaanik neqerooruteqartitsisup neqeroorut aningaasaqarnikkut kingunerisassat eqqortut ilisimanagit tigoratarsinnaavaa. Tamatuma saniatigut tunuarsimaarfiusut uniuinertallit ima annikitsuaraasinnaapput aningaasaqarnikkullu naleqanngissinnaallutik, imaluunniit aningaasalersorneqarsinnaasarput, kisiannili imamikkut neqerooruteqartitsisup ujartugaanit allaanerusinnaallutik.
TunuarsimaarfiusutTunuarsimaarfiusorli ima annikitsigisinnaasarpoq, allaat neqerooruteqartitsisup ilaatissallugu pisussaaffigisariaqartarlugu. Neqerooruteqartitsisoq annertussutsimut pissusiviusunullu tunngavissanut nalinginnaasunut uniuuttumik naliliisinnaanngilaq, tamatumanili suliami oqimaaqatigiissitsisoqartariaqarpoq, tamannalu ersarissumik maleruagassiornissamut tunngavigineqarsinnaanngilaq.
Taakku tunngavigalugit tunuarsimaarfeqarnerup saneqqutsinerulluunniit ilussaa pingaaruteqassusialu pissutigalugit, neqerooruteqartitsisup neqeroorummi akinik aalajangersaanissaq neqeroorutillu ilaatinneqarnissaa pisinnaatitaaffigissaneraa pisussaaffigissaneraaluunniit Neqerooruteqartitsisarneq pillugu Maalaaruteqartarfiup eqqartuussiviillu naliliisinnaatitaassapput.
Nalornissuteqarneq neqerooruteqartitsinermi najoqqutassat ersarlunnerannik pissuteqarsimappat, tamanna neqerooruteqartitsisup neqeroorutinik tunuarsimaartoqarnera pissutigalugu tunuartitsinissamik pisinnaatitaaffeqarunnaarneranik nassataqarsinnaavoq.
Taakku saniatigut § 18, imm. 3 nassuiaatillu tassunga atasut innersuussutigineqarput.
Imm. 4Isumaqatigiissusiorsinnaanermi periaatsit suut pisortat sanaatugassaataasa akuerineqarneranut atatillugu atorneqassanersut ersarissumik allassimassasut imm. 4-mut tunngavigineqarpoq. Taamaakkaluartorli oqaatigineqassaaq, “Kalaallit Nunaanni sanaartornermi suliassanut pilersuinermullu piumasaqaatit ataatsimoortut” (AP) suliassanik tamanik suliaqarnissamut atorneqarsinnaanngimmata.
Imm. 4 aamma allagartanut allanut neqeroortitsinermi malinneqartussanut pisortatigoortumik akuerisanut tunngavoq. Tassani ilaatigut eqqarsaatigineqarput suliassanik tamanik suliarinnittarneq pillugu isumaqatigiissutinut inatsisit malillugit ileqqussat.
§ 8-mutImm. 1
Akiligassanngorlugit suliassat annerpaaffiligaanngitsut suliarineqarnerinut neqerooruteqartarnermut inatsit tunngavigineqartussaanngitsoq aalajangersakkami aalajangersarneqarpoq. Tassalu suliassat taamaattut tunngaviatigut inatsimmut ilaatinneqanngillat.
Neqerooruteqartitsinermut najoqqutassani piareersaasoqarsimappat suliassanut akiligassanngortitassanut nalunaaquttap akunneranut akit unammillissutigineqarsinnaanerat eqqumaffigeqquneqarpoq. Neqeroorutini nalunaaquttap akunneri atorneqartussatut missiliorneqartut, nalunaaquttap akunneranut akigititassatut neqeroorutigineqartut tunngavigalugit naatsorsorneqartut allanneqassapput. Taamatut neqerooruteqartitsisarnerup ingerlanneqarnissaa inatsimmut ilaatinneqarpoq.
300.000 koruunit killissatut nalinginnaasutut ilanngunneqarput, killiliisoqanngippat suliassat akiligassiissutaasussat suliarineqarsinnaanerat pisariusorujussuanngortussaammat.
Sanaartugassat 300.000 koruunit sinnerlugit naleqartut akiligassanngorlugit suliarineqarnissaat, taamaallaat “pissutsit immikkut ittut” tunngavigalugit isumaqatigiissutigineqarsinnaapput, tak. imm. 2.
Imm. 2“Pissutsit immikkut ittut”-nik oqarnermi assersuutigalugu nutarterinerit, iluarsaassinerit allanngortiterinerillu, annertussutsimikkut, pitsaassutsimikkut piffissamillu atuiffigineqarnissamikkut siumoortumik aalajangeruminatsorujussuit eqqarsaatigineqarput.
Nutarterinerni, iluarsaassinerni allanngortiterinernilu akiligassiisarnermut aaqqissuussineq ilaanneeriarluni orniginarnerusarpoq, suliassat annertussusissaat amerlanertigut nalorninartarmata. Tamatuma kingunerisaanik suliassanut taamaattunut neqerooruteqartitsinermi neqerooruteqartut aningaasanik annaasaqarnissartik pakkersimaarniarlugu neqeroorumminni annaasassanut annertuallaamik tapiliussisarnissaat ilimagineqartariaqarpoq.
Paarlattuanik imm. 2-mi aalajangersakkap atuutilerneratigut nutartigassat, iluarsagassat allanngortitigassallu, imaluunniit suliassat taamaattut ilaat annertussutsimikkut, pitsaassutsimikkut piffissamillu atuiffigineqarnissamikkut siumoortumik aalajangeruminatsorujussuit inatsimmi aalajangersakkanut ilaatinneqassapput.
§ 9-mutImm. 1
Imm. 1 malillugu sanatitsisup neqerooruteqarnissamut kajumissaarinermini neqeroorummik tigusinissamut piffissaliussaq nalunaarutigissavaa. Suliassatut naatsorsuutigineqartup annertussusia apeqqutaalluni piffissaliussaq taanna allanngorarsinnaavoq. Siullermik neqerooruteqartitsisup kinaassusersiunngitsumik naliliinera piffissaliussamut apeqqutaassaaq. Neqerooruteqartitsisup nammineerluni neqeroorutip suliarilluagaanissaa soqutigissagaa naatsorsuutigineqartariaqarpoq.
Suliariumannittussarsiuussinermi piffissaliussaq ataaseq neqerooruteqartunut tamanut atuutissaaq, tak. § 7, imm. 2 aamma 3. Suliaqartinniakkat ilisimatereerlugit neqerooruteqartinneqartarnerisa allaanerunera pissutaalluni, neqeroorutinik tunniussinissamut piffissaliussaq ataasiinnaasariaqanngilaq. Tassani imaassinnaavoq neqeroorutip ataatsip amerlanerusulluunniit tiguneqarnerini aatsaat unammillernerup annertunerusariaqarnera ersertoq.
Aammattaaq § 12-imi maleruagassat innersuussutigineqarput.
Imm. 2Neqerooruteqartitsinermi najoqqutassani allanik allassimasoqanngippat, uppernarsaanissamut piffissarititaasoq ullunut 20-nut aalajangersakkami aalajangersarneqarpoq. Uppernarsaanissamut piffissarititaasoq Kalaallit Nunaanni sanaartornermi suliassanut pilersuinermullu ataatsimut piumasaqaatini (AP95) § 3, imm. 5-imut naapertuuppoq.
Ullut suliffiusussat paasineqassaaq tassaasut ataasinngornermiit tallimanngornermut, ullut nalliuttut ilaatinneqaratik.
Neqerooruteqartoq, ulloq suliariumannittussarsiuussiviussaq nallertinnagu neqeroorumminut qilersorsimanngitsoq, isumaqatiginninniarsinnaanermut inatsimmi maleruagassat naapertorlugit nammineerluni neqeroorumminik utertitsisinnaavoq.
Imm. 3Neqerooruteqartut, isumaqatiginninniarnissamut qaaqquneqanngitsut imaluunniit § 18 naapertorlugu isumaqatiginninniarnerit ingerlanerini tunuartinneqartut ingerlaannartumik neqeroorumminnut qilersorsimajunnaarsinneqartarnissaat aalajangersakkami aalajangersarneqarpoq. Aalajangersagaq neqerooruteqartunut, neqerooruteqartitsisup isumaqatiginninniarnissamut piareersimatitaannut, kisiannili isumaqatiginninniarnernut suli ilaatinneqanngitsunut atuutinngilaq, tak. § 18, imm. 2-mut oqaaseqaatit. Aalajangernerup neqerooruteqartunut nalunaarutigineqarnerani erngerluni nalunaarutigineqassaaq, tak. § 25, imm. 2.
Kapitali 3-mutKapitali 3-mi neqerooruteqartitsisarnermut aamma suliariumannittussarsiuussinermi suliassanik tunniussisarnermut aalajangersakkat ataatsimoortinneqarput.
§ 10-mut§ 10-mi suliariumannittussarsiuussinermi neqeroorutit allaganngorlugit tunniunneqartarnissaat aalajangersarneqarpoq. Taamaattorli atortut elektroniskiusut atorlugit tunniunneqarsinnaapput, neqerooruteqartitsisup siumoortumik tamatuma pinnginnissaa aalajangersimanngippagu.
Atortut elektroniskiusut atorlugit attaveqaqatigiinnermut atortut qanoq ittuunissaannut piumasaqaatinik immikkut ittunik inatsit imaqanngilaq. Tassani pineqartut tassaapput e-mail-ikkut neqerooruteqartarnerit, taamatullu diskette-nik imaluunniit cd-rom-inik nassiussilluni (immaqa pappiaqqanik naqitanik ilallugu) neqerooruteqartarnerit.
Neqerooruteqartitsisup qarasaasianik pisariaqartunik peqarnissaa, imaluunniit suliariumannittussarsiuussiviusumi, tak. § 14, atortunik taamaattunik peqarnissaa piumasaqaatigineqanngilaq, neqerooruteqartitsisup atortut elektroniskiusut atorlugit neqeroorutinik tunniussinissap pinnginnissaa piumasaqaatigisinnaammagu.
Suliariumannittussarsiuussinerni atortut elektroniskiusut atorlugit neqeroorutit aamma § 14 naapertorlugu neqeroorutinik ammaanissamut piffissaliussap nalliunnissaata tungaanut “matoqqatinneqartarnissaat” piumasarineqarpoq.
Tassalu atortut elektroniskiusut atorlugit neqeroorutit piffissaq suliariumannittussarsiuussiffissaq sioqqullugu neqerooruteqartitsisumit ilisimaneqalertussaanngillat. Diskette-mik assigisaanilluunniit atuisoqarsimappat, taassuma allat puuannut matoqqasumut ikillugu nassiunneqarnissaanut piumasaqaat naammassineqarsinnaavoq, kisiannili neqeroorut e-mail-ikkut nassiunneqarsimappat, tamanna piffissap suliariumannittussarsiuussiffiusup tungaanut atuuttussamik paasiuminaallisaanikkut allatulluunniit isissutissamik atugassiinikkut pisinnaavoq.
§ 11-mutAllagarsiussami qanoq allassimasoqassanersoq inatsimmi taaneqanngilaq, kisiannili allagarsiussami pingaartumik suliassap suussusissaa angissusissaalu nassuiarneqartassasoq, kiisalu neqerooruteqarnissamut najoqqutassat pillugit saaffiginniffissaq nalunaarutigineqartassasoq naatsorsuutigineqartariaqarpoq.
Inatsimmi § 9, imm. 1-imi aamma § 14-imi allassimavoq, neqeroruteqarnissamut piumasaqaatini neqeroorutip tiguneqarsimanissaanut killissarititaq, aammalu neqeroorutip saqqummiunneqarfissaa (ammarneqarfissaa) allassimassasoq. Tamanut ammasumik suliariumannittussarsiuussinermi nalinginnaasumik piffissaliussaq sumiiffillu suliariumannittussarsiuussiffiusussaq nalunaarutigineqassaaq, imaluunniit minnerpaamik neerooruteqarnissamut najoqqutassat piniarnissaannut piffissaq kingulleq allassimassalluni.
Kiisalu § 11, imm. 1-imi pinngitsoorani piumasaqaatigineqartussatut allassimavoq, neqerooruteqartitsinermut allagarsiussami suliassat neqeroorut akikinnerpaaq imaluunniit aningaasaqarnikkut iluanaarnarnerpaamik neqerooruteqarneq tunngavigalugit tunniunneqarnissaat ilisimatitsissutigineqassasoq.
Tunngavissat immikkoortui inatsimmi § 15, imm. 1 naapertorlugu aalajangersarneqarsimasut, aningaasaqarnikkut iluarnaarnarnerpaamik neqerooruteqarnermi tunniussinissamut tunngavissatut atorneqartussat neqerooruteqartitsinermi allagarsiussakkut ilisimatitsissutigineqassanngillat. Tassani tunngavissat immikkoortui neqerooruteqartitsinermi najoqqutassani allassimanerat ilisimatitsissutigissallugu naammappoq.
Tunngaviusumik kikkulluunniit tamanut ammasumik suliariumannittussarsiuussinermi neqerooruteqarsinnaagaluartut, § 11, imm. 1-imi aalajangersagaq naapertorlugu neqerooruteqartitsisoq peqataasussanut piumasaqaatinik aalajangersaasinnaavoq, tamannali pissappat taakku neqerooruteqartitsinermut allagarsiussami allassimassapput.
Tassalu neqerooruteqartitsisoq neqerooruteqartup teknikkikkut aningaasaqarnikkullu pisinnaasaanik immikkut ittunik paasissutissinneqarnissaminik piumasaqarsinnaavoq, neqerooruteqartitsisullu piumasaqaatit aamma neqerooruteqartup pilersuisua ilanngullugu annertusiniarlugit aalajangersinnaavaa. Taamaalilluni neqerooruteqartup neqeroorunni tamakkiisumik ilaannaasumilluunniit pilersuisunik tunngaveqartissappagu, aamma pilersuisuusut teknikkikkut aningaasaqarnikkullu pisinnaasaminnik paasissutissiisussaapput.
Teknikkikkut aningaasaqarnikkullu pisinnaasanut uppernarsaatissat suut neqeroorummut ilanngunneqassanersut, neqerooruteqartitsinermut allagarsiussami allassimassapput.
Aningaasaqarnikkut pisinnaasat assersuutigalugu uppernarsaatissat uku atorlugit uppernarsarneqarsinnaapput:a) inuussutissarsiornermi akisussaanermut attuumassutilimmik sillimmasiisimaneq pillugu aningaaserivimmiit nalunaarut aamma/imaluunniit uppernarsaat,
b) ukiumoortumik nalunaarut imaluunniit oqimaaqatigiissitsinermut naatsorsuutit,
c) kaaviiaartitanut tamarmiusunut, imaluunniit suliassaqarfinni attuumassutilinni ukiut tikillugit, suliffeqarfilluunniit nutaamik pilersinneqarsimappat sivikinnerusumi kaaviiaartitat pillugit nalunaarut.
Teknikkikkut pisinnaasat assersuutigalugu uppernarsaatissat uku atorlugit uppernarsarneqarsinnaapput:a) siornatigut suliarisimasanit innersuussutit,
b) teknikkimut siunnersortit pillugit paasissutissat,
c) pitsaassutsimik aqutsissutit atorneqartut pillugit paasissutissat,
d) misissuisarnermi aaqqissuussinerit atorneqartut pillugit paasissutissaasinnaasut,
e) suleqatit pingaarnerit suliatigut pisinnaasaat pillugit paasissutissat,
f) avatangiisinut suliassanut aqutsissutit atorneqartut pillugit paasissutissat,
g) sulisut isumalluutigineqartut pillugit paasissutissat,
h) atortut teknikkimullu atortut pillugit paasissutissat,
i) Pilersuisunik toqqartuinermi siunertat pillugit paasissutissat.
Malugalugu piumasaqaatinik, assigiimmik pineqarnissamut tunngavissanik annikillisitsisinnaasunik ilanngussisoqaqqusaanngimmat, soorlu angerlarsimaffik pillugu piumasaqaatinik, aammalu akuersissummik tamanit pigineqarsinnaanngitsunik peqarnissamut piumasaqaatinik.Neqerooruteqartitsisoq neqerooruteqartut uppernarsaasiinissamik piumasaqaatinik naammassinnissinnaanngitsut piissallugit pisinnaatitaaffeqarpoq.
Tamanut ammasumik suliariumannittussarsiuussinermut atatillugu uppernarsaatit suliarineqartarnerat, piukkunnartussarsiuussinertalimmik killilimmik suliariumannittussarsiuussinermi uppernarsaasiinissamut piumasaqaatinit allaanerupput.
Tassalu tamanut ammasumik suliariumannittussarsiuussinermi neqerooruteqartitsisut neqerooruteqartut, teknikkikkut aningaasaqarnikkullu pisinnaasanik piumasarineqartunik uppernarsaasiisimasut piissallugit periarfissaqanngillat. Tassalu uppernarsaatissat nalinginnaasut, soorlu ilinniartitaanikkut misilittakkatigullu tunuliaquttanut tunngasut uppernarsarneqarsimappata piiaasoqassaaq, tassanilu neqeroorutinut allanut sanilliussineq tunngavigineqassanngilaq. Uppernarsaatinik amigaateqartoqarpat neqerooruteqartitsisoq pisussaavoq, neqeroorut naleqqutinngitsutut itigartissallugu.
§ 12-imut§ 12-mi killilimmik neqerooruteqartitsinermut atatillugu neqerooruteqartitsisup siullermeerutaasumik neqerooruteqartitsiniarluni aalajangernerani allagarsiussami suut paasissutissiissutigineqassanersut aalajangersarneqarput.
Neqerooruteqartitsiniarluni allagarsiussami suliassap suunera annertussusaalu pillugu naatsumik nassuiaasiornerup, aammalu qinnuteqaatip sumut nassiunneqarnissaanut paasissutissiinerup saniatigut paasissutissat pinngitsoorani ilaatinneqartussat sisamat ilaatinneqassapput, tassalu
1) piukkunneqartunut ilaatinneqarnissamut qinnuteqaatip nassiunnissaanut sivikinnerpaamik ullunik suliffiusunik 15-inik piffissaliineq,
2) aningaasaqarnikkut teknikkikkullu pisinnaasat pillugit uppernarsaatinut paasissutissat, qinnuteqaammut ilanngunneqartussat,
3) suliassaq appasinnerpaamik akeqartitsilluni imaluunniit aningaasaqarnikkut iluanaarnarnerpaamik akeqartitsilluni neqerooruteqartumut tunniunneqassanersoq, aamma
4) qinnuteqartussat amerlanerpaamik qassit neqerooruteqarnissamut kajumissaarneqassanersut.
Qinnuteqaat piffissaq eqqorlugu neqerooruteqartitsisumut taassumaluunniit sinniisuanut apuunneqarnissaa qinnuteqartup isumagisussaavaa. Qinnuteqaatit inortuisut, imaluunniit uppernarsaatissanik piumasarineqartunik ilaqartinneqanngitsut ilaatinneqarsinnaanngillat.
Ullut suliffiusut tassaapput ataasinngornermiit tallimanngornermut, ullut nalliuttut ilanngunnagit.
Teknikkikkut aningaasaqarnikkut pisinnaasanik uppernarsaasiinissamut tunngatillugu matuma siuliani § 11-mut nassuiaatit takuneqassapput.
Piukkunnartussarsiuussineq isumaqarpoq neqerooruteqartitsisoq qinnuteqartut peqataanissamut piumasaqaatinik naammassinnissimasut akornanni suliffeqarfinnik neqerooruteqaqquneqartussanik toqqartuissasoq.
Neqerooruteqartitsiniarluni allagarsiussami amerlanerpaaffiliunneqartunit amerlanerusunik toqqaasoqarsinnaanngitsoq tamanna isumaqarpoq, kisiannili peqataanissamut piumasaqaatinik naammassinnittut peqataanissamik qinnuteqartut amerlangaatsiarpata, amerlanerpaaffiliussanit ikinnerusunik toqqaasoqassanngitsoq aamma tamanna isumaqarpoq.
Neqerooruteqartut qassit siullermeerutaasumik neqerooruteqartitsinermi neqerooruteqarsinnaanersut ersarissumik ikinnerpaaffilerneqanngillat.
§ 13-imutTamanut ammasumik piukkunnartussarsiuusseqqaarnani killilimmik sulariumannittussarsiuussinermi, neqerorooruteqartitsisup suliffeqarfiit toqqakkat toqqaannartumik neqerooruteqaqqullugit kajumissaassavai.
Tamanut ammasumik neqerooruteqartitsinertaqanngitsumik (piukkunnartussarsiuussinertaqanngitsumik) killilimmik suliariumannittussarsiuussineq aatsaat pisinnaavoq, entreprenørit aalajangersimasut kisimik suliassamik isumaginninnissamut pisariaqartinneqartunik pisinnaasallit imaluunniit pisariaqartinneqartunik immikkut ittunik ilisimasallit pigineqartut siumut ilisimaneqareerpat.
Neqerooruteqarnissamut najoqqutassani tunniussinissamut tunngavissani aningaasaqarnikkut iluanaarnarnerpaamik neqerooruteqarnissaq tunngavissanut immikkoortutut allanneqarnissaa naammappoq. Neqerooruteqarnissamut najoqqutassat neqerooruteqartitsinermi allakkiamut ilanngunneqarsinnaapput, imaluunniit kingusinnerusukkut nassiunneqarsinnaallutik.
Neqeroorutinik tigusinissamut piffissarititaasoq neqerooruteqartitsinermi allakkiamut imaluunniit neqerooruteqartitsinermut najoqqutassani allassimassaaq, tak. § 9, imm. 1. Taassuma atuunneratigut neqeroorutinik nassiussivissaq ilanngunneqassaaq.
§ 14-imutAalajangersagaq malillugu neqerooruteqartut neqeroorutit ammarneqarnerini pinngitsooratik najuussinnaatitaapput. Siunnersuummi § 11, imm. 1-imut nassuiaatini immikkoortup aappaa innersuussutigineqarpoq.
Suliassanik tamanik suliakkiisarnermi neqeroorutit ammarneqarnerini najuussinnaatitaanissamut maannamut inatsisitigut tunngavissaqartoqarsimanngilaq. Sulinerulli ingerlasarnera malillugu neqerooruteqartut tamarmik amerlanertigut najuussinnaatitaasarput.
Kisiannili tunniussinissamut “aningaasaqarnikkut iluanaarnarnerpaamik neqerooruteqarneq” tunngavigineqartillugu aammalu suliassanik tamanik suliakkiiniarnermi neqeroorutit atuarneqarnerini neqerooruteqartut arlaat iluanaarnarnerpaamik neqerooruteqarsimanersoq aalajangerneqarsinnaanngilaq.
§ 15-imutImm. 1
§ 15-imi suliakkiissutissamik tunniussinissamut tunngavissat, neqerooruteqartitsisumit atorneqartussat allassimapput.
Neqerooruteqartitsisup suliariumannittussarsiuussinermi neqerooqqusinermini isumaqatigiissusiornissamut pisussaatitaannginnera naqissuserniarlugu, suliariumannittussarsiuussinermik taamaatitsinissamut periarfissaqarnera erseqqissarneqarpoq. Suliariumannittussarsiuussinermik taamaatsitsisarneq pillugu § 24, imm. 1-imut nassuiaatit innersuussutigineqarput.
Neqerooruteqartitsisup tunniussinissamut tunngavissatut appasinnerpaamik akeqartitsilluni neqerooruteqarnissaq neqerooruteqartitsinermi piumasaqaataanersoq, imaluunniit suliassaq aningaasaqarnikkut iluanaarnarnerpaamik neqerooruteqartut assigiinngitsut tunngavigalugit tunniunneqassanersoq nalunaarutigissavaa.
Appasinnerpaamik akeqartitsinissaq tunniussinissamut tunngavigineqarsimappat, tassani akit kisimik unammillissutigineqassapput, taamaattumillu neqeroorutit akimikkut imminnut assersunneqarsinnaanissaat tunngavigineqassaaq. Tamanna pissappat neqerooruteqartitsinermi najoqqutassat neqeroortitsinermi suliassamik tamatuminnga ajornarunnaarsitsisussamik ilaqassapput, tassani tamanut piumasaqaatit minnerpaaffissaat kisimi saqqummiunneqarani.
Aningaasaqarnikkut iluanaarnarnerpaamik neqerooruteqarnissaq tunniussinissamut tunngavigineqassappat, tunngavissat immikkoortut pingaartinneqartussat pillugit paasissutissat ilaatinneqassapput. Taamatut pisoqartillugu neqeroorutit akimikkut assersuunneqarsinnaanissaat pisariaqanngilaq, tassani pitsaassutsikkut assigiinngissutsit assigiinngissutsillu allat pingaarnerutinneqarsinnaammata.
Neqeroorutit § 18, imm. 4 naapertorlugu isumaqatiginninniutigineqassappata, tunngavissat imaluunniit tunngavissanut immikkoortut allanngortinneqarsinnaanngillat.
§ 15-imi tunngavissat tamanut ammasumik killilimmillu suliariumannittussarsiuussinermut atorneqassapput. Suliaqartinniakkat ilisimatereerlugit neqerooruteqartitsinermi sanatitsisup nalilersuinermigut toqqaasarnissaata maleruagassiuunneqarnissaa eqqarsaatigineqanngilaq, kisiannili § 15-imi tunngavissat annertuumik tunngavigineqartarnissaat, aammalu neqerooruteqartitsisup aallaqqaammulli assersuutigalugu akit kisimik pingaarnerutinneqassasut neqerooruteqartunut nalunaaruteqareertarnissaa pingaartinneqartassaaq.
Nr. 1
Neqerooruteqartitsinermi piumasaqaatini appasinnerpaamik akeqartitsinissaq tunniussinissamut tunngavissatut allanneqarsimappat, neqerooruteqartup taamaattumik neqerooruteqartoq suliassamik tigusinissamik tunngaviatigut piumasaqarsinnaavoq. Tamanna tamanut ammasumik suliariumannittussarsiuussinermut taamatullu killilimmik suliariumannittussarsiuussinermut atuuppoq. Tassalu neqerooruteqartitsisoq suliariumannittussarsiuussinerup taamaatinneqarnissaanut pissusiviusunik tunngavissaqarsimanngippat isumaqatigiissusiornissamut pisussaaffeqarpoq.
Appasinnerpaamik akeqartitsinissaq tunniussinissamut tunngavigineqassappat, siullermik neqeroorutit akitigut imminnut assersuunneqarsinnaanissaat piumasarineqarpoq. Taamaattumik neqerooruteqartitsinermi tunngavissat suliassamut najoqqutassanik imaqassaaq, taakkulu malillugit appasinnerpaamik akeqartitsinissaq tunniussinissamut tunngavigineqarnissaa suliassanik tamanik suliarinninnissamut neqerooruteqartitsinermut atorneqarsinnaanngilaq. Aappaatut neqeroorut ataatsimoortunik aningaasartaqartinneqassaaq, akigititassaq taanna unammilleqatigiinnermut tunngavigineqartussaammat.
Tassalu tunngaviatigut neqeroorutini ataasiakkaani ataasiakkaanut immikkoortunullu akit apeqqutaassanngillat.
Nr. 2
Suliassani pisariunerusuni suliassamut nassuiaasiornissaq ingerlatsinissarlu tamakkiisumik ilaannaasumilluunniit neqerooruteqartumut tunniunneqarsimatillugu “appasinnerpaamik akeqartitsinissaq” tunngavigineqarsinnaanngilaq, neqerooruteqartitsisup nalilersuinerani akit saniatigut pissutsit allat aamma ilaatinneqartussaammata. Tamanna assersuutigalugu suliassanik tamanik suleqatigiinnissamullu isumaqatigiissuteqarfiusunik suliaqarnissamut atuuppoq.
“Aningaasaqarnikkut iluanaarnarnerpaamik neqerooruteqarneq” aamma killormoortumik suliariumannittussarsiuussinermut atorneqarsinnaavoq, tassanilu aallaqqaammulli suliaq qanoq akeqassanersoq nalunaarutigineqarsimassaaq, taamaalillunilu suliap pitsaassusissaa kisimi unammillerutigineqassalluni.
“Aningaasaqarnikkut iluanaarnarnerpaamik neqerooruteqarneq” tunniussinissamut tunngavigineqarsimappat, tunngavissanut immikkoortunik aalajangersaasoqartussaavoq. Neqerooruteqartitsisup assigiimmik pineqarnissamik tunngavissaq ataqqillugu tunngavissat suut aalajangersarneqassanersut nammineerluni aalajangissavaa, kisiannili tunngavissanut immikkoortut neqeroorutit immikkoorutaannut naapertuutissapput. Tamanna pinngippat tunngavissanut immikkoortut aningaasaqarnikkut iluanaarnarnerpaamik neqerooruteqartut immikkoortinnissaanut naleqqutissanngillat.
Aningaasaqarnikkut iluanaarnarnerpaamik neqerooruteqartoqassappat, akit tamatigut tunngavissanut immikkoortunut ilaatinneqartassapput. Akit kisimiillutik tunngavissatut immikkoortinneqarsinnaanngillat, tamannalu pissappat tunniussinissamut tunngavissaq tassaalissammat appasinnerpaamik akeqartitsiniarluni neqerooruteqarneq.
Tunniussinissamut tunngavissani aningaasaqarnikkut iluanaarnarnerpaamik neqerooruteqartut immikkoortinneqarsinnaanissaat, tamatumunngalu naleqquttunik saqqummiussisinnaanissaat siunertarineqartassaaq.
Neqerooruteqartitsisoq tunngavissanik immikkoortunik tamakkiisunik nalunaaruteqarsimanngippat, neqerooruteqartitsineq akinik unammillerfissatut isigineqaleratarsinnaavoq, taakkunanilu appasinnerpaamik neqerooruteqartoq kisimi isumaqatiginninniarfigineqarsinnaavoq.
Tunngavissat immikkoortuinut assersuutitut taaneqarsinnaasut tassaapput pitsaassuseq, piffissaq sanaartorfiusussaq, ingerlatsinermi aningaasartuutit, imminut akilersinnaassuseq, teknikkikkut naleqassuseq, avatangiisinut sunniutit, sanaartugassap titartarneqarnera atorsinnaassusialu.
Tunngavissanut immikkoortut amerlasuut allannissaat pisariaqanngilaq. Tunngavissat attuumassuteqartut ikittuinnaat naleqqunnerpaasinnaapput, kisiannili akip saniatigut tunngavissatut immikkoortut minnerpaamik ataatsimik ilaqartinneqartussaapput.
Aamma tunngavissanut immikkoortut inatsimmi aalajangersakkami taaneqartut saniatigut tunngavissanik immikkoortunik allanik atuisoqarsinnaavoq, taakkulu assersuutigalugu suliap ingerlanneqarnerani suliffimmi avatangiisinut tunngasinnaapput.
Tamatuma saniatigut neqerooruteqartitsisup neqeroorutigiumasamut tunngavissanut immikkoortutut ilinniartoqarnissaq ilanngussinnaavaa. Taassuma atuunneratigut aningaasaqarnikkut iluanaarnarnerpaamik neqerooruteqarnerup ilaatut ilinniartoqarnissaq, taamaalillunilu ilinniartunik ilinniartitsinissamut atuinissamullu isumalluutinik immikkoortitsinissaq neqeroorummut ilaatitsinisoqartussaalluni ilaatinneqartussaavoq. Tamatumani sanasutut ilinniartitaanerup siuarsarneqarnissaa siunertarineqarpoq. Pisortat neqerooruteqartitsisussat tassunga atatillugu § 35 tunngavigalugu maleruagassiissutit eqqumaffigissavaat.
Unammilleqatigiinnissamut piumasaqaat (§ 7, imm. 2) aamma assigiisitsinissamut tunngaviusoq (§ 7, imm. 3) eqqarsaatigalugit tunngavissat immikkoortut neqeroorutit assigiinngissutaannut attuumassuteqartunut tunngasuunissaat pingaartinneqarpoq, neqerooruteqartut assigiinngissutaat pineqarani, taamatuttaarlu assigiimmik pineqarnissamik tunngavissat ataqqineqassapput. Neqerooruteqartsitsineq neqerooruteqartunut ataasiakkaanut iluaqutissanngorlugit ilusilerneqassanngillat.
Imm. 2Imm. 2 malillugu neqerooruteqartitsinermut piumasaqaatini tunniussinissamut tunngavissatut atorneqartussat suunersut allanneqassapput, taamaalillunilu neqerooruteqartussat neqeroorummik nalilersuinermi suut tunngivigineqartussaanersut siumoortumik ilisimareertassavaat. Sapinngisamik siumoortumik nalunaarutigineqartassaaq tunngavissanut immikkoortut qanoq iliorluni ataatsimut nalilersorneqassanersut, imaluunniit tunngavissanut immikkoortut tunngavigalugit nalilersuinissaq ajornarpat tulleriiaarinissaq.
Tunngavissanut immikkoortunik nalilersuisoqassaaq imaluunniit tulleriiaarisoqassalluni. Nalilersuineq tassaavoq tunngavissanut immikkoortut ataatsimut isumaanik (procentinngorlugit) nalilersuineq. Tulleriiaarineq tassaavoq suliassat isumaasa tulleriiaarlugit aalajangersarneqarnerat.
Nalilersuineq nalinginnaasumik tulleriiaarinissamut naleqqutissappat, neqeroorutinik nalilersuinermi pointinut suussutsinulluunniit uuttuusiortoqassaaq. Neqeroorut pitsaanerpaaq tunngavissamut immikkoortumut aalajangersimasumut atasutut nalinga annerpaaffilerlugu, aammalu neqeroorutinut allanut nalikinnerusunut sanilliullugu naliliiniarnermi atorneqarsinnaavoq.
Akit annertuumik assigiinngissuteqarpata, tunngavissat allat pissusiviusut tunngavigalugit nalilersorneqarnissaat pingaaruteqarpoq, taamaalilluni neqeroorut neqeroorummit allamit akisunerungaatsiartoq aatsaat tunngavissatigut allatigut ima pitsaanerutigiguni, allaat akit assigiinngissutaannut matussusiisinnaalluni ajugaasinnaassalluni.
Tunngavissanut immikkoortut kisimik nalilersorneqarnissaat neqerooruteqartitsinissamut piumasaqaatini allassimassapput. Suussusilersuinissap pointilersuinissalluunniit ilisimatitsissutigineqarnissaa piumasaqaatigineqanngilaq. Kisiannili pointilersuinissaq neqerooruteqartitsinissamut najoqqussanut ilagitillugu saqqummiunneqarsimappat, tamanna maleqqissaarneqassaaq.
Neqeroorutinik nalilersuineq ersarissumik ingerlanneqassaaq, tassalu kinaassusersiunngitsumik aammalu assigiimmik pineqarnissamut tunngavissat ataqqillugit ingerlanneqassaaq.
Oqaatigineqarsinnaavoq, tunngavissanik aalajangersimasunik, kisiannili annertuumik missiliuinissamik tunngaveqartut pointilersorneqarnissaat ataatsimiititaliamut sulianik ilisimasaqartumut tunniunneqarsinnaammata. Assersuutigalugu sanaartugassap titartagartaanut tunngasut neqerooruteqartitsinermi najoqqutassani piumasaqaatinut saqqummiunneqartunut sanilliussilluni naliliinissamut tunngasut. Taamatuttaaq avatangiisit eqqarsaatigineqarnissaat matumani pineqarpoq, suliassarlu taanna immikkut ilisimasalimmut attuumassuteqanngitsumut, soorlu avatangiisinut teknologiinik ilisimatusarfimmeersumut tunniunneqarsinnaavoq.
Imm. 3Imm. 3 malillugu neqerooruteqartup suliassaq naammaginartumik pitsaassuseqartillugu, naapertuuttumik piffissarlu eqqorlugu suliarisinnaanngikkaa qularineqanngippat, neqerooruteqartitsisup neqeroorut tunuartissinnaavaa.
Inatsimmi § 15 isumaqatigiissusiornissamut pisussaaffiliivoq: Neqerooruteqartitsisup inatsisit malillugit suliariumannittussarsiuussineq atorunnaarsissinnaanngippagu, neqerooruteqartitsisup imm. 1 naapertorlugu tunniussinissamut tunngavissat malillugit suliakkiissutissaq tunniuttussaavaa. Inatsisitigut taamatut inissisimanerup kingunerisaanik kikkullunniit neqerooruteqarfigisinnaasaannik tamanut ammasumik suliariumannittussarsiuussinermi tunngaviusumik nalornisoqartarpoq. Neqerooruteqartitsisoq Neqerooruteqartumit neqeroorutinik tigusinissamut pisussaatinneqassappat, tamatuma isumaliornartuunissaa tupinnanngilaq. Tamanna eqqarsaatigalugu § 15, imm. 3-mi tunuartitsisarnissamut maleruagassamik immikkut ittumik aalajangersaasoqarpoq, taannalu malillugu neqerooruteqartup suliassaq naammaginartumik pitsaassusilimmik, naapertuuttumik piffissarlu eqqorlugu suliarisinnaanngikkaa qularineqarpat, neqerooruteqartitsisoq neqeroorummik tunuartitsisinnaavoq.
Neqerooruteqartitsisoq uppernarsaasussaatitaavoq, aamma § 24, imm. 3 naapertorlugu qinnuteqartoqarneratigut aalajangiinerminut tunngavilersuisussaalluni.
Neqerooruteqartitsisoq peqataanissamut piumasaqaatinik aalajangersaasimanngippat, tamatumunngalu atatillugu uppernarsaatinik takutitsinissamik piumasaqarsimappat, neqerooruteqartitsisup § 15, imm. 3 malillugu naliliinissaq eqqarsaatigalugu neqerooruteqartoq suliaanut tunngatillugu paasissutissanik pisariaqartinneqartunik piumaffigisinnaavaa.
Tunuartitsisinnaatitaaneq neqeroorutip imaanut apeqqutinut tunngassuteqanngilaq, neqerooruteqartumilu pissutsinut tunngassuteqarluni.
Killilimmik suliariumannittussarsiuussinermi neqeroorutit neqerooruteqartunit, § 3, imm. 3 naapertorlugu toqqaannartumik neqerooqquneqarsimasunit tunniunneqartussaapput. Neqerooruteqartitsisup neqerooruteqarnissamut neqerooqqusinnginnermini neqerooruteqartussat piginnaaneqarnerannik kinaassusersiunngitsumik naliliisarnissaa anguniarneqartariaqassaaq, taamaalilluni neqerooruteqartitsisup kingusinnerusukkut neqeroorummik tunuartitsinissamut tunngavissarsinnginnissaa anguneqassalluni. Taamaattumik § 15, imm. 3 killilimmik suliariumannittussarsiuussinermi atorneqassanngilaq, tamatumani § 12 naapertorlugu piukkunnartussarsiuussinerup naammassinerata kingorna, imaluunniit § 13 naapertorlugu piukkunnartussarsiuussinertaqanngitsumik neqerooruteqartup aggersarneqartup kingorna, neqerooruteqartup pissutsit atugai pillugit paasissutissanik nutaanik pingaarutilinnillu takkuttoqarsimanngippat.
Inatsimmi § 15, imm. 3 malillugu neqerooruteqartitsisup neqeroorut tunuartissinnaavaa, tassalu neqeroorutinit tiguneqartunit, tunniussinissamut tunngavissatut aalajangersarneqartut tunngavigalugit naliliiffigineqartunit arlaat isumaqatigiissusiornissamut tunngavigineqassanersoq pillugu aalajangiinissamut ilaatinneqartussaajunnaarlugu. Kisiannili neqerooruteqartup suliassamik “naammaginartumik pitsaassusilimmik” imaluunniit “naapertuuttumik” imaluunniit “piffissarititaasup iluani” suliaqarsinnaannginnissaa “qularnanngilluinnassasoq” aalajangersakkami tassani piumasaqaatigineqarpoq. Neqeroorummik tunuartitsinissamut piumasaqaatit naammassineqarnerannut uppernarsaasuusussaq tassaavoq neqerooruteqartitsisoq.
Neqerooruteqartup neqeroorummini sulinini pillugu paasissutissiinissaanut piumasaqaatinik suliariumannittussarsiuussinermi piumasaqaatini ilaatitsinngitsoortoqarsinnaavoq. Taamatut pisoqartillugu neqerooruteqartitsisoq § 15, imm. 3 malillugu naliliinissani eqqarsaatigalugu neqerooruteqartup sulineranut paasissutissanik pisariaqartinneqartunik qinnuteqarnissamut pisinnaatitaavoq.
Suliakkiissutip pitsaanerpaamik neqerooruteqartumut tunniunneqarnissaanut tunngaviusunik saneqqutsinissaq tassani pineqarpoq. Neqerooruteqartunik toqqaasimanerup nalileqqinnissaanut aalajangersagaq atorneqarsinnaanngilaq, toqqaaneq § 13 malillugu toqqaannartumik saaffiginninnikkut, toqqaanissamulluunniit tunngavissat tunngavigalugit, imaluunniit §§ 11 aamma 12 malillugit piumasaqaatit minnerpaaffissaat tunngavigalugit pisimagaluarpat. Taamaattumik inatsimmi § 15, imm. 3 taamaallaat pissutsinut, neqerooruteqartitsisup neqerooruteqartunik toqqaanermini aalajangiiffigisariaqanngisaanut atuutissaaq.
§ 16-imutImm. 1
Allanik qinigassartalinnik neqerooruteqartarneq tassaavoq neqeroorut, sanatitsisup neqerooruteqartitsinermini neqerooruteqarnissamut tunngaviusuni immikkoortunik sukumiinerusumik taaneqartunik annertunerusumik uniuiffiusunik ilaqartinneqartoq. Neqeroorut tunuarsimaarfittalik aamma tassaavoq neqeroorut, neqerooruteqartitsinermut tunngaviusunik uniuiffiusumik ilalik. Taamaattumik allanik qinigassartalinnik neqerooruteqarneq tunuarsimaarfiusunillu neqerooruteqarneq oqaasertamikkut allaassuteqanngillat. Immikkoortitsinissaq pisariitsuutitsinissamut tunngavoq, tassami allanik qinigassartalinnik neqerooruteqarnermi neqeroorut tunniunneqartoq nalinginnaasumik neqeroorummik, neqerooruteqartitsinermi piumasaqaatit malillugit suliaasumik ilaqartinneqartarpoq. Tassalu marlunnik (amerlanerusunilluunniit) neqerooruteqartoqartarpoq.
Inatsimmi § 7, imm. 3 naapertorlugu assigiimmik pineqarnissamik tunngaveqarnerup atuunneratigut neqerooruteqartitsisoq neqeroorutinik, neqerooruteqartitsinermi, tassungalu ilanngullugu neqerooruteqartitsinermi najoqqutassani piumasaqaatit minnerpaaffissaannik uniuiffiusunik tigusaqarsinnaanngilaq.
Taanna tunngavigalugu § 16-imi aalajangersarneqarpoq, neqerooruteqartitsisup allanik qinigassartalinnik neqerooruteqarfiusut ilaatinneqarnissaat eqqarsaatigisinnaagaa, neqeroorutini piumasaqaatinut minnerpaaffiusinnaasut neqerooruteqartitsinermi najoqqutassani allassimasut naammassineqarsinnaappata. Neqerooruteqartitsinermi piumasaqaatini piumasaqaateqarfiusoq aalajangersimasoq imaluunniit isumaqatigiissusiornissamut piumasaqaatit assigisaalluunniit uniorneqarsinnaanngitsut ersarissumik allassimappat, piumasaqaatit minnerpaaffilerneqarsimassapput.
Neqerooruteqartitsisoq neqeroorutinik allanik qinigassartalinnik tigusisinnaasunngorlugu aalajangersagaq ilusiligaavoq. Taamaattumik “appasinnerpaamik akeqartitsinissaq” tunniussinissamut tunngavigineqartussaatillugu neqerooruteqartitsisoq appasinnerpaamik akeqartitsiniarluni neqeroorummut aaqqiissutissamik allamik toqqaanissamut, imaluunniit neqeroorummik, neqerooruteqartitsisup siunnerfigisaanit allaanerusumik tunngaveqartumik toqqaanissamut pisussaaffilerneqanngilaq. Paarlattuanik neqerooruteqartitsisup “aningaasaqarnikkut iluanaarnarnerpaamik neqeroorummik” allamik qinigassartalimmik, tunngavissatut immikkoortunik malinniffiusumik piumasaqaatit minnerpaaffissaanik isumaliutigineqartunik naammassinniffiusumik tigusinissamut pisussaaffilerneqarnissaa eqqarsaatigineqarsinnaavoq.
Piumasaqaatit minnerpaaffissaasa oqaasertaliornissaat pingaartumik aningaasaqarnikkut iluanaarnarnerpaamik neqerooruteqartitsinermi tunngavissat suliarineqarnerannut atatillugu suliarineqartarnissaat naatsorsuutigineqarsinnaavoq, tunngavissat taakkorpiaat tunngavigalugit neqerooruteqartup nammineerluni aaqqiissutissatut siunnersuummik ilusilersuinermigut unammillersinnaaneq angusinnaammagu.
Neqeroorut qinigassamik allamik neqeroorutitalik teknikkikkut aaqqiinissamut taamatullu niuernikkut piumasaqaatinut tunngasinnaavoq. Taaneqartumili kingullermi neqerooruteqartitsisup qanoq ilinerani piumasaqaatit minnerpaaffissaat saneqqunneqarsinnaanersut paasiniarluartariaqarpaa.
Piumasaqaatit minnerpaaffissaat qanoq neqerooruteqartitsinermut piumasaqaatinik allassimassanersoq piumasaqaatigineqanngilaq. Taamaattumik ersarissunik imaluunniit minnerpaaffissatut piumasaqaatinik piumasaqaatigineqartunik, neqerooruteqartitsinermi piumasaqaatinik tamakkiisunik uniuisinnaanermut akuerisaasumut killiliisunik peqarnersoq ataasiakkaatigut naliliisoqartassaaq.
Imm. 2-mutImm. 2-mi tamakkiisumik pisuussuteqarnermut tunngatillugu neqerooruteqartitsisup neqerooruteqartitsinermut piumasaqaatini allanik qinigassartalinnik neqerooruteqarnissaq mattussinnaagaa allassimavoq. Tassunga taarsiullugu neqerooruteqartitsisup piumasaqaatit qinigassanik allanik neqerooruteqarnissamut atuuttussat allassinnaavai, assersuutigalugu neqerooruteqartitsinermut najoqqutassanik uniuinerit erseqqissummik nalunaarutigineqarnissaat, imaluunniit neqeroorutit allanik qinigassartallit neqerooruteqartitsinermi najoqqutassani nassuiaatinut tamakkiisumik malinniffiusut neqeroorummik malitseqartinneqartarnissaat piumasarisinnaallugu.
§ 17-imut§ 17 naapertorlugu neqerooruteqartitsisup appasinnerusumik neqerooruteqarnissaq tunngavigineqartussaatillugu neqeroorutit, suliariumannittussarsiuussinermi neqeroorutinit allanit qaffasinnerusumik aningaasartalerneqartut isumaqatiginninniutigisinnaanngilai.
Appasinnerpaamik akeqartitsinissaq tunniussinissamut tunngavigineqarsimappat, appasinnerpaamik akeqartitsiniarluni neqerooruteqartoq neqerooruteqartup allap appasinnerpaamik akeqartitsilernissaminik periarfissinneqannginnissaanik piumasaqarsinnaavoq. Kisiannili neqerooruteqartitsisoq appasinnerpaamik neqerooruteqartumut isumaqatiginninniarsinnaanissaq eqqarsaatigalugu nammineerluni aalajangiisinnaavoq. Isumaqatiginninniarnerit neqeroorutip appartinnissaanut tunngasinnaavoq, tassani nalornissutaasut atorunnaarsinneqarnissaat ilaatinneqarlutik, aamma neqeroorutip annertusinissaanut tunngasinnaavoq, tassanilu sullissinerup allanngortinneqarnissaa annertusineqarnissaaluunniit tunngavigineqassaaq.
Aalajangersakkami neqerooruteqartunut allanut qanorluunniit isumaqatiginninniarnissaq inerteqqutigineqarpoq, tassani isumaqatiginninniarnernut siunertaasoq apeqqutaatinneqarani.
Appasinnerpaamik neqerooruteqartoq isumaqatiginninniarfigineqarsinnaasoq tassaavoq neqerooruteqartoq appasinnerpaamik neqerooruteqarsimasoq, neqerooruteqartitsisup naleqqutinngitsutut tunuartissallugu pisussaaffiginngisaa. Neqerooruteqartitsisup neqerooruteqartoq, neqeroorummik neqerooruteqartitsinermi piumasaqaatini immikkoortunik tunngaviusunik uniuisimasoq isumaqatiginninniarfigisinnaanngilaa.
Inatsit neqeroorutinut, neqerooruteqartitsinermi piumasaqaatinik uniuiffiusunut immikkut maleruagassanik imaqanngilaq. Apeqqut taanna ilaatigut § 7, imm. 3 naapertorlugu assigiimmik pineqarnissamut tunngavissami, ilaatigullu § 16 naapertorlugu neqeroorutinut qinigassanut allanut maleruagassani maleruagassiuunneqarpoq.
Sulinermili uniuineq ima annertutiginersoq, allaat neqeroorut naleqqutinngitsutut tunuartinneqartariaqarluni nalornissutigineqarsinnaavoq. Uniuineq annertunngippat neqerooruteqartitsisup neqeroorut tigusinnaavaa, tamatumani neqerooruteqartitsisoq neqerooruteqartitsinermi najoqqutassani neqeroorutinik tamanik nalorninartoqartitsinini pissutigalugu tunuartitsinissamik imminut pisussaaffilersimanngippat. Taannali unioqqutitsinermi neqeroorutit akornanni naapertuuttumik pissusiviusullu tunngavigalugit assersuussinissaq akornutissaqartinneqanngippat aatsaat atuutissaaq. Tamatumani tunuarsimaartoqarpat, tassalu neqerooruteqartup neqeroorumminut atuutsitsiinnarnissamut piumasaqaateqarpat, assersuussinissaq eqqarsaatigalugu tunuarsimaarutaasup akia aalajangersarneqarsinnaassaaq.
Neqeroorummi tunuarsimaarutaasoq neqerooruteqartitsinermut tunngaviusumik annikitsuinnarmik uniuiffiugaluartoq, taamatut akimik alaajangersaassalluni neqeroorullu eqqarsaatigissallugu neqerooruteqartitsisoq pisussaanngilaq
Tassalu neqerooruteqartitsinermi tunngaviusunik annikitsuinnarmilluunniit uniuisoqaraluarpat, neqerooruteqartitsisup neqeroorummik atuutsitsinngitsoornissaa neqerooruteqartup naammattooratarsinnaavaa. tunuarsimaarfiusup annertussusissarpiaa aningaasaqarnikkullu isumarpiaa naliliiffigissallugu neqerooruteqartitsisumut ajornakusoorsinnaavoq, aammalu neqerooruteqartup toqqaannartumik attaveqarfigineqarneratigut isumaqatiginninniarnissamut suliariumannittussarsiuunneqartumullu tulleriiaarinissamut maleruagassat pissutaallutik apeqqut amerlanertigut aaqqiiffigineqarsinnaasanngilaq. Taamatut nalornissuteqarnerup kingunerisaanik neqerooruteqartitsisup aningaasaqarnikkut kingunerisassat eqqortut ilisimanagit neqeroorummik akuersinermini ajutooratarsinnaanermik tigusisarpoq. Tamatuma saniatigut annikitsumik uniuiffiusunik annikitsunnguugaluartunut aningaasaqarnikkullu naleqanngitsunut, imaluunniit aningaasaliiffigineqarsinnaasunut, kisiannili imamikkut neqerooruteqartitsisup ujartugaanit allaanerusunut tunuarsimaarfeqartoqarsinnaavoq.
Kisiannili tunuarsimaarfiusoq ima annikitsigisinnaavoq, allaat neqerooruteqartitsisup neqeroorut ilaatissallugu pisussaaffilerneqarsinnaalluni. Neqerooruteqartitsisup naliliinini annertoqatigiimmik pissusiviusullu tunngavigalugit sulinissamut tunngaviliussat nalinginnaasut uniorlugit atorsinnaanngilaa, tamatumanili suliat ataasiakkaat nalilersorneqassapput, aammalu inatsisit malilluinnarlugit sulinissamut tunngaviliisinnaanatik.
Tunuarsimaarnermi neqerooruteqartitsinermi najoqqutassat ersernerlunnerat pissutaasimappat, tamatuma kingunerisaanik neqerooruteqartitsisoq tunuarsimaarneq tamanna pissutigalugu neqeroorutinik tunuartitsisinnaajunnaassaaq.
§ 18-imutImm. 1
Imm. 1-imi neqerooruteqartitsisup neqerooruteqartut pingasut sinnerlugit isumaqatiginninniarfigisinnaanngikkai aalajangersarneqarpoq.
Neqerooruteqartut isumaqatiginninniarfigineqarnissamik kissaateqarfigineqartut neqeroorutit ammarnerini imarisaat tunngavigalugit, neqeroorutit peqqussutinik naammassinniffiusut tamarmik akornanni tulleriiaarinikkut toqqarneqassapput. Taamatut tulleriiaarinermi ilaanneeriarluni teknikkimut tunngasunik misissuinissaq pisariaqartarpoq, kisiannili tamatumani neqerooruteqartitsisoq neqerooruteqartunut isumaqatigiissutaasimasinnaasut isumaqatiginninniarnissavimmut atuinissamik pisinnaatitaaffilerneqanngilaq.
Teknikkimut tunngasunik misissuinerup nalaani neqerooruteqartut kajumissaarneqaratik imaluunniit neqerooruteqartitsisumit akuerineqarlutik neqeroorummik iluarsisamik nassiussisinnaanngillat, imm. 1 naapertorlugu suliariumannittussarsiuussinermi neqeroorutit tunniunneqartut akornanni tulleriiaarisoqartussaammat.
Tulleriiaarinermi neqeroorutit, ataatsimut isigalugit immikkoorlutilluunniit neqerooruteqartitsinermi najoqqutassanik annertuumik uniuiffiusunik imaqarnertik pissutigalugu neqerooruteqartitsisup eqqarsaatigissallugit pisussaaffiginngisai ilaatinneqarsinnaanngillat. Neqeroorutip naleqqutinngitsortai isumaqatiginninniarnikkut peerneqarsinnaanngillat. Neqeroorutit qinerneqarsinnaasut allat, piumasaqaatit minnerpaaffissaattut piumasarineqartunik naammassinniffiusut, aamma neqeroorutit neqerooruteqartitsinermut najoqqutassani piumasarineqartunut uniuuppallaanngitsut, uniuineq akimut neqeroorutaasumut ilanngunneqarsimappat aningaasaliiffigineqarsimappalluunniit eqqarsaatigineqarsinnaapput.
Neqerooruteqartup isumaqatiginninniarnernut peqataanissani pisussaaffiginngilaa. Neqerooruteqartup neqerooruteqartitsisumut isumaqatiginninniarnernut ilaanissamik kissaateqannginnera tunngavigalugu, neqerooruteqartitsisup neqeroorut tunuartissinnaanngilaa. Neqerooruteqartup neqeroorutaata imaa allanngortinnagu neqeroorutinik inaarutaasumik nalilersuinermut ilaatinneqarnissaa, neqerooruteqartup isumaqatiginninniarusunnginnerata kingunerissavaa.
Imm. 2Neqerooruteqartitsisup neqerooruteqartitsinermi najoqqutassani isumaqatiginninniarfissat pingasut isumaqatiginninniarfigineqannginnissaat aalajangiussimasinnaavaa imaluunniit pingasut inorlugit isumaqatiginninniarfigineqarnissaat aalajangiussimasinnaallugu, tamannalu pisimappat taamatut nalunaaruteqarnini allanngortissinnaanngilaa. Neqerooruteqartitsisup neqerooruteqartitsinermi piumasaqaatimini isumaqatiginninniarnissap ingerlanissaa malinneqartussaq, tassungalu ilanngullugu isumaqatiginninniarsinnaatitaanermut killiliunneqarsimasinnaasut allareersimanngikkunigit, imm. 2 malillugu neqerooruteqartitsisup kingusinnerpaamik isumaqatiginninniarnerit aallartinnerini suleriaaseq malinneqartussaq nalunaarutigissavaa.
Tamatumunnga atatillugu neqerooruteqartut isumaqatiginninniarfigineqartussat tamarmik neqeroorumminik iluarsiinissamut periarfissinneqassasut neqerooruteqartitsisup nalunaarutigissavaa. Tassalu neqerooruteqartitsisoq neqerooruteqartunut pingasunut tamatigut isumaqatiginninniartarnissamut pisussaaffilerneqanngilaq, tak. imm. 1-imi amerlanerpaaffiliineq “neqerooruteqartut pingasut” “ikinnerusunulluunniit”.
Neqerooruteqartut peerneqarsimanngitsut isumaqatiginninniarsinnaatitaanernut ilaatinneqarnissaminnut piumasaqarsinnaanngillat, tak. oqaaseq “isumaqatiginninniarsinnaatitaavoq”. Neqeroorutit toqqarneqartut tamarmik isumaqatiginninniarnernut ilaatinneqassanngippata, neqerooruteqartitsisup neqeroorut (-rutit) pitsaanerpaaq (-paat) aallarniutigissavaa (-vai). Neqerooruteqartitsisup neqeroorut kajumissaarinertaqanngitsumik nassiunneqartoq ilaatissallugu pisussaaffilerneqassanngilaq. Aamma neqeroorutit iluarsaanneqarsimasut, isumaqatiginninniarnerup ingerlaneranut uniuuttumik saqqummiunneqartut, neqerooruteqartitsisup malinniarlugit nalunaarutigisaasa eqqarsaatigineqarnissaat assigiimmik pineqarnissamut tunngavissamut uniuussinnaavoq.
Imm. 3Imm. 3-mi paasissutissat, neqerooruteqartut allat neqeroorutaannut tunngasut suut neqerooruteqartitsisup neqerooruteqartumut tunniussinnaanerai killilerneqarpoq. Aalajangersakkami pingaartumik neqerooruteqartitsisup neqerooruteqartumut ataatsimut neqerooruteqartut allat neqeroorutaannut, imaluunniit neqerooruteqartut allat neqeroorutiminnik appaaniarnerannut assigisaannilluunniit iliuuseqarniarnerannut innersuussilluni neqerooruteqartut akornanni toqqaannartumik aaqqiagiinngisitsilinnginnissaa siunnerfigineqarpoq.
Neqerooruteqartitsisup isumaqatiginninniarnerit sioqqullugit tamatumalu kingorna paasissutissiisussaatitaaneranut tunngatillugu, kiisalu isumaqatiginninniarnerit pinnginnissaannut tunngatillugu § 25, imm. 4 innersuussutigineqarpoq.
Imm. 4Imm. 4-mi isumaqatiginninniarsinnaatitaaneq killilerneqarpoq. Isumaqatiginninniarnerit suliassap annertuumik allannguuteqarneranik kinguneqassanngillat. Aalajangersagaq § 7, imm. 3-imi assigiimmik pineqarnissamut tunngavissamut atasutut isigineqassaaq.
Suleqatigiissitsiniarluni suliariumannittussarsiuussinermi suliassaq tunngavimmigut aalajangersimasumik iluseqassanngilaq. Taamaattumik taamatut suliariumannittussarsiuussinermi neqerooruteqartitsisup oqaloqatigiinnissamut kajumissaarutaani piumasaqaatit qanoq annertutigisumik allanngortinneqarsinnaanissaannut killissarititaasut nikisinneqarsinnaasariaqarput.
Suliassanik tamanik suliaqarnissami suliassap qanoq ittuunera allanngortinngikkaluarlugu neqeroorutit annertuumik allanngortinneqarsinnaasariaqarput, allannguinerni neqerooruteqarnissamut kajumissaarummi siunnerfiit ataqqinneqarsinnaappata.
Piukkunnartussarsiuussinertaqanngitsumik killilimmik suliariumannittussarsiuussinermi neqerooruteqartitsisup nutaamik neqerooruteqartitsinissamik piumasaqarnissaa pisariaqalissappat, neqerooruteqartitsisup piumasaqaatai aamma annertungaatsiartumik allanngortinneqartariaqassapput, matumani neqerooruteqarusussinnaasut tunngavissanut allanut qisuariaateqarsinnaanavianngimmata.
Aalajangersagaq aamma siunnersuummi § 16, imm. 1-imut, piumasaqaatit minnerpaaffigisinnaasaannut tunngasumut saneqqunneqarsinnaanngitsumut atasuuvoq. Piumasaqaatit minnerpaaffissaasa taakku aamma isumaqatiginninniarnerni ataqqineqarnissaat aallaavigineqartariaqassaaq.
Tunniussinissamut tunngavissat nalunaarutigineqartut allanngortinneqarnerinik isumaqatiginninniarnerit inerneqassanngillat.
Aammattaaq tunngavissat immikkoortuinik, isumaqatiginninniarfissanik toqqaanermi tunngavigineqartunik nalilersuinissaq tulleriiaarinissarluunniit isumaqatiginninniarfissat akornanni toqqaanermi allanngortinneqassanngillat.
Kapitali 4-mutKapitali 4-mi suliaqartinniakkat ilisimatereerlugit neqerooruteqartitsisarnermut maleruagassat katersorneqarput. “Suliaqartinniakkat ilisimatereerlugit neqerooruteqartitsisarneq” pillugu nassuiaat pillugu § 6 innersuussutigineqarpoq.
§ 19-imut§ 19-imi suliaqartinniakkat ilisimatereerlugit neqerooruteqartinneqartut taamaallat pingasut tikillugit amerlassuseqarsinnaanerat aalajangersarneqarpoq.
Pingasut amerlanerpaaffissaliunneqarput. Neqerooruteqartitsisup amerlanertigut ikinnerusut naammagisarpai, taamaalillunilu sapinngisamik annertunerpaamik unammillertitsinissamut piumasaqaat unioqqutittarnagu.
Suliaqartinniakkat ilisimatereerlugit neqerooruteqartinneqartut pingasunut amerlanerpaaffilerneqarnerani “suliassaq ataaseq” neqerooruteqarfigitinneqartarpoq. Neqeroorutit neqerooruteqartitsisup qinnutigisaanut uniuuttut killissarititaasup anguneqarsimaneranik naatsorsuinermut ilaatinneqartannginnissaat tassani ilaapput. Kajumissaarineq neqerooruteqarnermik inerneqanngippat, kajumissaarinerpiaq taanna aamma ilaatinneqassanngilaq.
Suliassalli annikillineqaraluartut ataasiakkaat sullissinissamik neqeroorutaat assigiikkaangata “suliassaq ataaseq” tassani pineqassaaq. Sanaartugassani amerlassusilerlugit suliarineqartusani assersuutitut taaneqarsinnaapput:
- matut “x“-inik amerlassusilikkat taarsersorneqartussat,
- kussinernik ataannartumik meterinut annertussusilikkanik assaanissaq,
- sumiiffinni “x” kvadratmeterit flisenik qallersorneqartussat.Piffissamut pilersaarut aammalu suliaqartussat agguataarnerat allanngortinneqaraluartoq “suliassaq ataaseq” pineqassaaq. Neqerooruteqartitsinermi siunertaq ataasiusimappat taanna tassaassaaq “suliassaq ataaseq”.
Piffissap ingerlasup naanerani suliassamut ataatsimut suliaqartinniakkat ilisimatereerlugit neqeroortitseqqinnissamut neqerooruteqartitsisoq periarfissaqanngilaq. Taamaattumik neqerooruteqartitsisup suliaqartinniakkat ilisimatereerlugit neqerooruteqartitsinermini neqeroorutit tigusani naammaginngikkuniuk, aammalu akit annerpaaffissaat anguneqareersimappat, neqerooruteqartitsisoq nutaamik suliariumannittussarsiuussisariaqassaaq.
§ 20-imut§ 20-imi tunngaviusumik suliariumannittussarsiuussisoqartussaanera aalajangersarneqarpoq. Neqerooruteqartitsisut §1, imm. 2, nr. 1-imi imaluunniit 2-mi ilaatinneqartut taamaallaat suliaqartinniakkat ilisimatereerlugit sanaartugassanut § 20, imm. 1, nr. – 5-imi sukumiisumik nassuiarneqartunut neqerooruteqartitsisinnaapput.
Nr. 1
Suliassanut minnernut neqerooruteqartitsinissamik suliariumannittussarsiuussinissamillu aallartitsinissaq naleqqutinngilaq.
Taamaattumik sanaartugassanut sananeqarnerminni katillugit 500.000 koruuninik aningaasartuuteqarfiusussanut suliaqartinniakkat ilisimatereerlugit neqerooruteqartinneqarsinnaapput. Aningaasat suliassami tamarmiusumi sanaartornermut aningaasartuutinut tunngasuussapput, suliassanut ataasiakkaanut tunngasuussanatik. Immikkoortukkaarluni sanaartornermi “suliassaq tamarmi” suliassanut ataasiakkaanut imaluunniit immikkoortunut tamanut atuutsinneqassanersoq aalajangiiffigineqassaaq.
Nr. 2
Nr. 2 malillugu atuutsitsinnginneq aamma sanaartukkap annertussusissaa, pitsaassusissaa piffissarluunniit atorneqartussaq aatsaat neqerooruteqartitsinermut tunngaviusuni ajornakusoortorujussuarmik aalajangerneqarsinnaappat atuutissaaq. Aalajangersakkami nutarterinerit, iluarsaassinerit allanngortiterinerillu aalajangersimasut ersarissorujussuarmik taaneqarput. Kiisalu aalajangersagaq suliassanut, soorlu anorlernerata kingorna nakkaattoorsinnaasunut isumannaallisaaneq eqqarsaatigalugu kinguartinneqarsinnaanngilluinnartunut tunngasuuvoq.
Kiisalu aalajangersagaq misileraanernut, ilisimatusarnernut ineriartortitsinernullu tunngasuuvoq, suliassat taaneqartut piffissaq nassuiaatillu eqqarsaatigalugit neqerooruteqartitsinissamut tunngavissamut naleqqussarneqarsinnaannginnerat eqqarsaatigineqarluni.
Nr. 3
Nr. 3-mi suliariumannittussarsiuussinermi neqeroorutinik naleqquttunik takkuttoqarsimannginnissaa tunngavigineqarpoq, kisiannili aamma killilimmik siullermeerutaasumik neqerooruteqartitsinertalimmik suliariumannittussarsiuussinermi ilaatinneqarnissamut qinnuteqaatinik tigusaqarsimannginnissaq tunngavigineqarluni.
Kiisalu neqeroorutit tiguneqartut peqqussutinik malinniffiusimanngitsut aalajangersakkami pineqarput. Neqeroorutit peqqussutinik malinniffiusimanngitsut tassaapput neqeroorutit, tunuarsimaarneq allatigulluunniit neqerooruteqartitsinermi piumasaqaatinik uniuisimaneq pissutigalugu tunuartinneqartussat.
Suliariumannittussarsiuussinermi neqeroorummik piukkunnaatilimmik peqqussutillu malillugit tunniussisoqaannarsimappat, imaluunniit siullermeerutaasumik neqeroortitsinermi qinnuteqaammik ataasiinnarmik tigusisoqarsimappat nr. 3-mi ilaatitsinnginnissaq atorneqarsinnaanngilaq.
Nr. 4
Nr. 4-mi suliffeqarfik ataasiinnaq suliassamik isumaginnittussaatillugu neqerooruteqartitsisoq nammineq isummani malillugu naliliisinnaanngilaq, naliliinermi pissutsit piviusut tunngavigineqartussaammata. Aalajangersakkami suliffeqarfiup aalajangersimasup suliassanut aalajangersimasunut kisermaassisinnaatitaanissaa, imaluunniit sullissineq immikkooruteqarluinnartuunissaa, taamaattumillu suliffeqarfimmit ataasiinnarmit naammaginartumik suliarineqarsinnaanissaa siunnerfigineqarpoq.
Nr. 5
Entreprenørimut suliaqareersumut suliaanut ingerlanneqartumut nangissutitut suliamik tunniussinissap pissusissamisoorsinnaanera “Pissutsinut immikkut ittunut” assersuutitut taaneqarsinnaavoq. Sanaartukkami nutaami natilersuinerup ingerlasup naammasseqqammersulluunniit ininik allanik amerlassusilinnik ilaneqarnissaa suliamut taamaattumut assersuutigineqarsinnaavoq.
Suliassap ingerlaqqittup nalinga annertusiartortillugu, piumasaqaatigineqartut sukannerneruleriartortussaanerat aalajangersakkami matumani pissutsit immikkut ittuunissaannik akuersinermut tunngavigineqassaaq. Tunngavissatut allatut ilaatinneqarsinnaasoq tassaavoq, entreprenørip suliaqartup sanaartorfimmi maskiinanik immikkut ittunik atuinera, entreprenørimullu nangitsumut pissarsiariniarlugit akisungaatsiartussat piffissaajarnangaatsiarsinnaasulluuunniit. Tamannali pissappat entreprenørip ingerlasup immaqa maskiinanik sivisunerusumik atuinissamut inniminniisinnaannginnera, kiisalu entreprenørip nangitsisup maskiinanik napareersunik attartorsinnaanera eqqarsaatigineqassapput.
Sanaartugaq sanaartukkap ineriartortinneqarnissaanik annertuumik siuarsaanissaq siunertaralugu misileraanermut tunisassiornerulluunniit ineriartortinneqarneranut atatillugu sanaartorneq assersuutitut taaneqarsinnaavoq. Sanaartukkani taamaattuni sanatitsisup aamma entreprenørip / tunisassiortup sanaartukkap ilusilersorneqarneranut tunngatillugu qanittumik suleqatigiinnissaat anguniarneqartarpoq. Tamatuma saniatigut suliassap annertussusaata nalornissutigineqarnera aammalu ajutoorfiusinnaasut, immaqalu misileraanermut ineriartortitsinermullu aningaasartuutissat akilerneqarnissaat pillugit immikkut isumaqatigiissuteqarnissaq pisariaqarsinnaavoq. Taamaattumik amerlanertigut sanaartukkap ingerlanneqarnissaa pillugu illuatungeriit akornanni toqqaannartumik isumaqatiginninniartarnissaq, tassalu suliaqartinniakkat ilisimatereerlugit neqeroortinneqarnissaat naleqqunnerpaasarpoq.
§ 21-mut§ 21 naapertorlugu neqerooruteqartitsisup neqerooruteqarnissamut kajumissaarinermini akit unammilliutigineqassanersut imaluunniit pitsaassuseq unammilliutigineqassanersoq ilisimatitsissutigissavaa.
Suliaqartinniakkat ilisimatereerlugit neqerooruteqartitsinermi tunniussinissamut assigiimmik pineqarnissamut tunngaviusut peqatigalugit aalajangersaanissaq aalajangersakkap atuutilerneratigut, qinigassatut allatut neqeroorutit eqqarsaatigalugit taamaallaat § 16-imi aalajangersakkat malinneqartassapput, naak aalajangersakkat taakku oqaasertaat taamaallaat suliariumannittussarsiuussinermi neqeroorutinut tunngagaluartut. Qinigassanut allanut suliaqartinniakkat ilisimatereerlugit killeqanngitsumik neqerooruteqartitsisoqartassappat, tunniussinissamut tunngavissat aalajangersarneqareersut tunngavigalugit suliassanik tunniussisarnissap piumasarineqartarnissaa amigaatigineqartussaavoq.
Tassalu suliassamut ataatsimut suliariumannittussarsiuussisarneq aamma suliaqartinniakkat ilisimatereerlugit neqeroortitsisarneq annertunerusumik assigiinngissuteqanngillat. Taakku assigiinngissutaat anneq tassaavoq, suliaqartinniakkat ilisimatereerlugit neqerooruteqartitsisarnermi piffissaliilluni neqerooruteqartitsisoqartannginnera aammalu neqeroorutit ataatsikkut ammarneqartannginnerat.
§ 22-mutAalajangersakkami inatsimmi § 15, imm. 3-mi neqeroorutinut appasippallaanut il.il. maleruagassap assinga aalajangersarneqarpoq, tak. § 15, imm. 3-mut oqaaseqaatit.
Taassuma kingunerisaanik suliaqartinniakkat ilisimatereerlugit neqeroortinneqarnerini neqeroorut imaluunniit neqeroorutit atorunnaarsinneqarsinnaanngillat. Tassalu neqerooruteqartitsinerup atorunnaarsinneqarnissaanut. § 24, imm. 1, aammattaaq suliaqartinniakkat ilisimatereerlugit neqeroortinneqarnerannut atuuttoq atuuttoq pissusiviusunik tunngavissaqanngippat, imaluunniit § 22 naapertorlugu neqeroorutip tunuartinneqarnissaanut periarfissaqanngippat inniminniisoqassaaq.
Neqerooruteqartitsisup qinnuteqartoqarneratigut aalajangiinerminut tunngavilersuinissaa eqqarsaatigalugu § 24, imm. 3 innersuussutigineqarpoq.
Kapitali 5-imutKapitali 5-imi isumaqatigiissutinut immersugassanut maleruagassat katersorneqarput. Isumaqatigiissutaasup nalinga il.il. apeqqutaallutik suliariumannittussarsiuussineq tunngavigalugu imaluunniit suliaqartinniakkat ilisimatereerlugit neqerooruteqartitsineq tunngavigalugu isumaqatigiissutinut immiussassat isumaqatigiissutigineqarsinnaapput.
§ 23-mutImm. 1
Isumaqatigiissutit immersugassat imamikkut isumaqatigiissutinit allanit, inatsimmi maleruagassiuunneqartunit allaanerunngillat, killissarititassatut isumaqatigiissutit immikkoorutaat oqaasertani “suliaqarsinnaaneq”, takuneqarsinnaammata, tak. § 5-imi nassuiaat.
Isumaqatigiissutit immersugassat taamaallaat neqerooruteqartup ataatsip suliffeqarfiullu ataatsip akornanni isumaqatigiissutigineqarsinnaapput. Aalajangersakkami isumaqatigiissutit immersugassat aallaqqaammulli illuatungeriittut akornanni atuussinnaanerat aalajangersarneqarpoq, tassalu illuatungiliuttut allat isumaqatigiissutinik immersugassanik atuisinnaanngillat. Tassalu neqeroortitsisoq tamatumunnga kissaateqassagaluarpalluunniit allat assersuutigalugu suliariumannittussarsiuussinissaq pinngitsoorniarlugu isumaqatigiissut tunngaviginiarsinnaanngilaat.
Imm. 2Isumaqatigiissut immersugassaq sivisunerpaamik ukiuni sisamani atuutissaaq. Ukiut sisamat qaangiuppata, imaluunniit piffissaq atuutsitsivissaq sukumiinerusumik isumaqatigiissuteqarfiusoq sivikinnerusoq qaangiuppat, isumaqatigiissut immersugassaq immikkut ittumik atorunnaarsitsinissamik nalunaaruteqartoqanngikkaluartoq atorunnaassaaq.
Kapitali 6-imutNeqerooruteqartitsereernermi neqerooruteqartitsisup paasissutissiisussaatitaaneranut tunngaviliisussaatitaaneranullu maleruagassat ataatsimut katersorneqarput.
§ 24-mutImm. 1
Imm. 1 neqerooruteqartut suliassamik tunniussinissamut atatillugu qanoq aalajangertoqarsimaneranik ilisimatinneqarnissaannut pisussaaffeqarnermut tunngasuuvoq.
Neqerooruteqartitsisoq neqerooruteqartitsereernermini nammineerluni aalajangiineq pillugu neqerooruteqartunut nalunaaruteqarnissamut pisussaavoq. Neqerooruteqartitsineq suliassamik tunniussinermik imaluunniit suliariumannittussarsiuussinerup taamaatinneqarneranik inerneqaraluarpalluunniit pisussaaffik taanna atuutissaaq.
Aalajangersakkami sanatitsisup taamaatitsisimaguni tamatumunnga tunngavilersuinissaa nassuiarneqarpoq. Taamaalilluni aatsaat tunngavissaqartumik peqquteqartoqarpat taamaatitsisoqartassaaq. Tamannali inatsimmi ersarissumik maleruagassiuunneqarsimanngilaq, inatsimmi neqerooruteqartitsisut namminersortut pisortallu assigiinngitsorpassuit pineqartussaassammata, tassanilu tunngavissalimmik peqquteqarnissaq aaqqissuussaanerit iluanni pissutsit aamma sanatitsisup aalajangerniartarneranut pissutsit allanngorartorujussuarnik imaqartussaassammata.
Kisiannili taamaatitsisarneq neqerooruteqartut politikkikkut kissaatigineqanngitsut, imaluunniit neqerooruteqartitsisuusaarnissaq pinngitsoorniarlugit neqerooruteqartunut sunniiniutitut atorneqassanngilaq.
Ineriartorneq pissutigalugu sanaartorneq naammassineqarsinnaajunnaarsimappat, tamanna tunngavissalimmik peqqutaasimassasoq qularutissaanngilaq. Imaluunniit sanatitsisup suliassamik naliliinikippallaarsimanera, pisariaqartinneqartumilluunniit unammilleqatigiittoqarsimannginnera pissutigalugu akit neqeroorutigineqartut missingersuusiarineqartunut naleqqiullutik qaffasippallaarsimasinnaapput.
Nalunaaruteqartussaatitaaneq akit pillugit unammilleqatigiissitsinermut aamma pitsaassuseq pillugu unammilleqatigiissitsinermut atuutissaaq.
Imm. 1 naapertorlugu neqerooruteqartitsisoq marloqiusamik pisussaaffeqarpoq. Ilaatigut suliassamik tunniussinermut tunngatillugu aalajangiinermik nalunaaruteqarnissaq pisussaaffigaa. Nalunaaruteqartussaanermi tassani tunngavilersuisoqassanngilaq, taamaattorli tak. imm. 3. Ilaatigut suliariumannittussarsiuussineq imaluunniit suliaqartinniakkat ilisimatereerlugit neqerooruteqartitsineq taamaatinneqarsimappat tamatumunnga tunngaviusoq nalunaarutigissallugu pisussaaffeqarpoq.
Neqerooruteqartut tamarmik ilisimatinneqassapput, tassalu aalajangersagaq aamma neqerooruteqartunut, neqerooruteqartitsisup piukkunnaateqanngitsutut isigisaanut imaluunniit neqeroorutinut arlaannik pissuteqartumik itigartinneqartunut atuutissaaq.
Suliassamik tunniussineq, tassalu suliassamik tunniussinissaq aalajangerneqarsimappat imaluunniit taamaatitsineq aalajangiunneqarsimappat, tamanna pillugu aalajangiinerup kingorna pilertornerpaamik nalunaarutigineqassaaq, aammalu isumaqatigiissutip atsiorneqarnissaata tungaanut ilisimatitsinissap utaqqissunneqarnissaa unioqqutitsineruvoq.
Tunniussinissaq pillugu aalajangiinerup qanga pisimanerata uppernarsarneqarsinnaanissaa pingaaruteqarpoq. Uppernarsaatissaqarnissaq pissutigalugu suliassamik tunniussinerup allakkatigut nalunaarutigineqartarnissaa inassutigineqarpoq.
Suliassamut tunngasumik pissutissaqarpat neqerooruteqartitsisup neqerooruteqartitsineq unitsissinnaavaa. Imm. 1-ip naanerani allassimasutut taamaatitsineq qinnuteqartoqarnissaa utaqqeqqaarnagu nalunaarutigineqassaaq. Tassani ilaatigut suliamut tunngasunik pissuteqartumik taamatitsisoqarsinnaanera pineqarpoq.
Suliariumannittussarsiuussineq imaluunniit suliaqartinniakkat ilisimatereerlugit neqerooruteqartitsineq unitsinneqarsimappat, taamaalillunilu tunniussinissaq aalajangerneqarsimanngippat, ilisimatitsissut aamma aalajangernermut tassunga tunngaviusumik imaqassaaq. Neqerooruteqartitsisup sapinngisamik pilertornerpaamik tunngavilersuummik pisariaqartinneqartumik nalunaaruteqarnissaq pisussaaffigaa. Tassalu neqerooruteqartoq tunngavilersuiffigineqarnissamik qinnuteqassanngilaq.
Aalajangernermut tunngavilersuutaasoq taamaalillunilu pissutaasoq suliamut tunngasuussaaq. Kiisalu tunngavilersuutaasoq aalajangersimasumut tunngassaaq eqqortuussallunilu. Neqerooruteqartut ataasiakkaat nukissaat aamma/imaluunniit sanngeequtaat ajugaassutaasumik neqerooruteqartumut imaluunniit neqerooruteqartitsinermi piumasaqaatinut naleqqiunneqarsimappata, tunngavilersuut ersarissuusimassaaq. Isumaliutersuuterpiaat erseqqissarneqarsimallutik neqerooruteqartitsisup aalajangiineranik kinguneqarsimappata tunngavilersuut eqqortuusimassaaq.
Suliamut tunngatillugu tunngavilersuutaasinnaavoq assersuutigalugu suliariumannittussarsiuussinermut atatillugu kukkusoqarsimasoq, taamaalillunilu inatsisinut eqquutsitsinissamut nutaamik neqerooruteqartitsinissaq pisariaqarluni. Assersuut alla tassaasinnaavoq naleqquttumik suliassamik tunniussinissamut tunngaviliisinnaasumik neqerooruteqartoqarsimanngitsoq. Tassunga aamma ilaatigut neqeroorutit aningaasaliissutinut killiliussanut naleqqiullugu qaffasippallaanik aningaasartallit ilaapput, neqerooruteqartitsisoq tunngaviatigut aningaasaqarnikkut piumasarisaasut aningaasaliissutitigut matussutissaqartinneqartut sinnerlugit aningaasartallit atortussaatinnissaannut pisussaaffeqanngimmat.
Tunngavissanik allannguinani nutaamik suliariumannittussarsiuussinissaq imaluunniit suliaqartinniakkat ilisimatereerlugit neqerooruteqartitsinissaq siunertaralugu suliariumannittussarsiuussinermik taamaatitsineq tunngavimmigut sulianut tunngasunik tunngavilersorneqassanngilaq. Tamanna pissappat neqerooruteqartut nutaat siornatigut neqerooruteqarsimasut neqeroorutaannik ilisimannereerlutik neqerooruteqartarnissaat tamatumani tunngavigineqarpoq. Taamaalilluni § 7, imm. 3 naapertorlugu assigiimmik pineqarnissamut tunngavissat unioqqutinneqassapput.
Taamaatitsinermi tunngavissanik allannguiffiusumik neqerooruteqartitsinissamik nutaamik aallartitsitsinissaq, imaluunniit isumaqatigiissisiornissap taamaatinneqavinnissaa siunertarineqarsimappat, tunngavilersuut taanna piviusorsiortuussaaq.
Imm. 2Imm. 2-mi neqerooruteqartitsisup qinnuteqartut, siullermeerutaasumik neqerooruteqartitsinermi sooq peerneqarsimanerat pillugu nalunaartussaatitaanera aalajangersarneqarpoq. Qinnuteqartut taakku aamma qinnuteqarnermikkut sooq siullermeerutaasumik neqerooruteqartitsinermi ilaatinneqarsimannginnertik pillugu tunngavilersuummik pissarsisinnaapput.
Taamatuttaaq pisoqartillugu qinnuteqartut kikkut neqerooruteqarnissamut kajumissaarneqassanersut pillugit aalajangernermiit piaarnerpaamik ilisimatitsisoqartoqassaaq. Imm. 2 naapertorlugu nalunaarummi tunngaviatigut tunngavilersuisoqassanngilaq, kisiannili qinnuteqartoq peerneqartoq kinaluunniit tunngavilersuiffigineqarnissamik piumasaqarsinnaatitaavoq.
Imm. 3Imm. 3-mi neqerooruteqartitsisup qinnuigineqarnermigut sooq neqeroorut suliariumannittussarsiuussisarneq pillugu § 15, imm. 3 imaluunniit suliaqartinniakkat ilisimatereerlugit neqeroortinneqartarnerat pillugu § 22 naapertorlugu peerneqarsimanersoq tunngavilersuisussaatitaanera aalajangersarneqarpoq.
Taamatut tunngavilersuineq neqeroorutinik itigartitsinissamut piumasaqaatinut attuumassuteqassaaq, aammalu sooq neqerooruteqartitsisup neqerooruteqartoq suliamik naammaginartumik pitsaassusilimmik, imaluunniit naleqquttumik illersorsinnaasumillu, piffissarititaasullu iluani suliaqarsinnaanngitsutut isumaqarfigineraa nassuiarneqassalluni.
§ 25-mutImm. 1
Tak. § 25 aningaasaqarnikkut iluanaarnarnerpaamik neqerooruteqarnissaq tunniussinissamut tunngavigineqartussaatillugu, tunngavilersuinissamut maleruagassat immikkut ittut aalajangersarneqarput. Imm. 1-imi aalajangersakkap atuuffissaasa killilernissaat kisimi siunertarineqarpoq. Aalajangersakkap atuunneratigut imm. 4-mi neqerooruteqaqqusisarneq aatsaat atorneqarsinnaavoq, suliakkiissutissaq aningaasaqarnikkut iluanaarnarnerpaamik neqerooruteqarnissaq tunngavigalugu tunniunneqassappat, tak. § 21.
Imm. 2Imm. 2 naapertorlugu neqerooruteqartitsisup kingusinnerpaamik isumaqatiginninniarnerit aallartinneranni qaaqquneqarsimannginnermut tunngaviusoq neqerooruteqartunut attuumassuteqartunut tamanut tunngavilersorlugu nalunaarutigissavaa. Aamma nalunaaruteqartussaatitaaneq tunngavilersuisussaatitaanerlu neqerooruteqartunut, neqerooruteqartitsisup naleqquttutut isumaqarfiginngisaanut atuuppoq.
Nalunaaruteqarneq taanna aalajangernermut tunngaviusumik imaqassaaq, taamaattumillu tunngavilersuinissamut qinnuteqaammik saqqummiussisoqarsimanissaa tassani piumasaqaataanngilaq.
Tunngavilersuut tunngavissaqassaaq, eqqortuussaaq aalajangersimasumullu tunngasuussalluni. § 24, imm. 1-imi tamanna pillugu nassuiaatit aamma taamatut atuutissapput.
Imm. 3Imm. 3 naapertorlugu neqerooruteqartitsisup isumaqatiginninniarnerit naammassineranni erngerluni neqerooruteqartut isumaqatiginninniarfigineqarsimasut, imaluunniit neqerooruteqartitsisup § 18, imm. 2 –imut nassuiaatit naapertorlugit isumaqatiginninniarfissatut piareersimatissimasani neqerooruteqartup akuerineqartup piginnaasai annertuumillu iluaqutissartai pillugit ilisimatissavai. Taamatut ilisimatitsissuteqarneq aatsaat isumaqatiginninniarnerit tunniussinissamut aalajangiiffiusut naammassinerini pisinnaavoq. Paasissutissat taamaattut kajumissaarinertaqanngitsumik tunniunneqassapput.
Imm. 4Isumaqatiginninniartoqarsimanngippat, neqerooruteqartut piumasaqaatinik naammassinnissimasut imm. 4 naapertorlugu piumasaqarnermikkut neqerooruteqartup ajugaasup piginnaasai annertuumillu iluaquteqarfigisai pillugit paasissutissinneqarsinnaapput.
Taamatut nalunaaruteqarnissamut pisussaaffik taamaallaat neqerooruteqartunut, neqerooruteqartitsinermi piumasaqaatinik naammassinnissimasunut atuuppoq, taamaattumillu neqerooruteqartut piumasaqaatinik naammassinnissimanngitsutut itigartinneqartut imm. 4 naapertorlugu ilisimatinneqartussaanngillat. Neqerooruteqartulli taakku § 24, imm. 1 naapertorlugu itigartinneqarnerminnik ilisimatinneqartussaapput.
Kapitali 7-imut
§ 26-mutImm. 1
Naalakkersuisut Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfimmik pilersitsisinnaanissaat siunnersuutigineqarpoq. Neqerooruteqartut sanaartugassanik neqerooruteqartitsisut pillugit ataatsimiititaliamut suliamut ilisimasalinnut, aaqqiagiinngissutinik suliaqarnissamut pisariaqartinneqartunik piginnaaneqartunut maalaarutiginnissinnaanissaat Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfiup pilersinneqarnerani pingaarnertut siunertarineqarpoq. Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfik sulinermini Naalakkersuisunut, Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfiup suliaminik ingerlatsineranut naalakkiinissamut piginnaatitaanngitsunut qilersorsimanngilaq.
Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfimmi suliaqarnermi tunngaviusumik inatsimmi § 63 naapertorlugu eqqartuussivinnut ingerlatitseqqissinnaaneq mattunneqanngilaq.
Imm. 2-mut
Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfimmi ilaasortat tassaasut siulittaasoq ataaseq, tak. imm. 3, aamma sulianut ilisimasallit marluk, tak. imm. 4, aalajangersakkami erseqqissarneqarpoq. Siulittaasoq ilaasortallu sulianut ilisimasallit marluk kiisalu taakkua sinniisissaat ukiuni sisamani atuuttussatut toqqarneqartassapput, qinigaaqqinnissamut periarfissaqartinneqassallutik.
Imm. 3-mutLandsdommerip Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfimmi siulittaasussamik sinniisissaanilu toqqaasarnissaani, siulittaasutut toqqakkap Kalaallit Nunaanni Namminersornerullutik Oqartussat allaffissornerannut politikkikkullu sulinerannut attuumassuteqannginnissaa siunertarineqarpoq. Siulittaasutut toqqagaq taassumalu sinniisissaatut toqqarneqartut inatsisilerituutut atorfilittut soraarummeersimasussaapput. Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfiup eqqartuussiviit nalinginnaasut saniatigut qinigassaasinnaasutut eqqartuussivittut iluseqarnissaa siunertarineqarmat siulittaasup tassungalu sinniisissat toqqarneqartut eqqartuussisunut fuldmægtiginik toqqaasarnermi piginnaasatigut misilittakkatigullu tunngavissatut piumasarineqartut sapinngisamik assiginik piginaaneqartarnissaat siunertarineqarpoq.
Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfimmi ilaasortassat sinneri sapinngisamik inuit sanaartornermik ilisimasaqartut akornanni toqqarneqartassapput, inuit taakku suliassanik neqerooruteqartitsisarnerup teknikkimut tunngasortaanut pisariusunut, Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfimmut suliakkiissutigineqartartunut paasisimaarinnittuusarmata ilisimasaqartarlutillu, taamaalillutillu suliarinnissinnaasarlutik.
Imm. 4-mutImm. 4-mi Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfimmi ilaasortat sulianut ilisimasallit marluk Kalaallit Nunaanni sanaartornermik suliallit inassuteqarnerisigut Naalakkersuisunit toqqarneqartarnissaat aalajangersarpoq. Suliffeqarfiit sanaartornermik suliaqartartut suliassaqarfinnut imaluunniit sulisitsisut kattuffiinut naleqquttumik angissusilinnut arlalinnut ilaasortaappata, kikkut inassuteqassanersut, imaluunniit kattuffiit arlallit ataatsimut inassuteqassanersut Naalakkersuisut taakku isumasioqatigalugit aalajangissavaat.
Suliassaqarfimmi suleqatigiiffimmik inassuteqarsinnaasumik soqanngippat suliffeqarfinnit sanaartornermik suliaqartunit inassuteqaatinik pissarsiniarnissaq Naalakkersuisut suliassaraat. Suliffeqarfinnik sanaartornermik suliaqartunik oqarnermi suliffeqarfiit, annertunerusumik sanaartornermi suliassanik suliaqarnermik niueruteqartut eqqarsaatigineqarput. Naalakkersuisut ilaasortassanik, sanaartornermi inassutigineqarsimanngitsunik toqqaasinnaanngillat.
Ilaasortassanik taakkulu sinniisissaannik sulianik ilisimaarinnittunik toqqartuinermi najukkani suliassaqarfinni soqutigisanut attuumassuteqannginnissaq pingaartinneqassaaq, taamaattumillu ilaasortassanik Kalaallit Nunaanni najugaqartuunngitsunik toqqaanissaq pisariaqarsinnaavoq.
Sinniisissat amerlassusissaat ersarissumik aalajangersarneqanngilaq, kisiannili ilaasortap sulianik ilisimasaqartup ataatsip minnerpaamik ataatsimik sinniisissaqarnissaa siunnerfigineqarpoq.
§ 27-mutImm. 1
Neqerooruteqartitsisarnermut maleruagassanik unioqqutitsisoqarsimanersoq pillugu aalajangiinissaq maalaarutinik suliaqartarnermi siunertarineqarpoq.
Aalajangersakkami Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfiup suliassai pingaarnerit aalajangersarneqarput. Maalaaruteqartarfiup inatsimmik maleruagassanillu inatsit naapertorlugu suliarineqarsimasunik unioqqutitsinerit pillugit apeqqutit suliarisartussaavai.
Imm. 2Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfiup pissutsinut imm. 1-imi taaneqartunut maalaarutinut aalajangiinerisa, maalaarutip Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfimmut saqqummiunneqarneraniit kingusinnerpaamik qaammatit pingasut qaangiunnerini pisarnissaat anguniarneqassasoq aalajangersakkami allassimavoq.
Neqerooruteqartitsisup aamma neqerooruteqartup aalajangiinerit malillugit aaqqiisinnaanissaat tamatumunnga tunngavigineqarpoq. Maalaarutaasoq maalaaruteqartarfimmit kinguartitsinermik sunniuteqartinneqarsinnaammat, tak. § 30, imm. 1, suliariumannittussarsiuussinermi ajugaasup sanaartugassamik tunniunneqartumik aallartissinnaasariaqarnera, aamma suliamik sukkasuumik suliarinninnermi eqqarsaatigineqarpoq. Aamma neqerooruteqartitsisoq aalajangiineq tunngavigalugu aaqqiisinnaasariaqarpoq, tamanna suliap ingerlanneqarnerani aningaasaqarnikkut pingaaruteqarsinnaammat. Kiisalu maalaaruteqartup piffissap naammaginartup iluani aalajangiisoqarnissaa soqutiginartippaa, ilaatigut suliakkiissummut piffissap sivisunerusup iluani isumalluutissanik piareersimasuutitaqarnissaq suliffeqarfimmut aningaasaqarnikkut artukkiisinnaammat.
Imm. 3Imm. 3-mi Naalakkersuisut Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfimmut allatseqarnikkut ikiuunnissamut pisussaaffilerneqarput. Allatsitut ikiortaasoq Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfiup ataatsimiinnissaanut piareersarnermut ingerlatsinermullu suleqataasassaaq.
Allattoqarfiup Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfimmi aalajangiinerit ingerlaqqinnissaat aamma isumagisassavaa.
Maannakkorpiaq allattoqarfivimmik pilersitsinissaq naatsorsuutigineqanngilaq.
Kiisalu imm. 3-p atulerneratigut Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfimmi ilaasortat Inatsisartuni Naalakkersuisunilu il.il. ilaasortanut akissarsiaqartitsineq il.il.. pillugit Inatsisartut inatsisaat naapertorlugu akissaasersorneqassapput. Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfimmi suliat annertuujunerat, taamaattumillu ilaasortat maalaaruteqartarfimmi ilaasortatut atuutissagunik akissaasersorneqartariaqarnerat tamatumunnga tunngavigineqarpoq.
Imm. 4Imm. 4-mi Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfik sulinini pillugu ukiumoortumik Naalakkersuisunut nalunaarusiortarnissamut pisussaaffilerneqarpoq. Tamatumani ilaatigut Naalakkersuisut maalaarutinit suliat annertussusaanik atorneqarneranillu ilisimatinneqarnissamik pisariaqartitsinerannik tunngaveqarpoq, Naalakkersuisut taamaalillutik suliaasinnaasut suut akulikitsumik suliarineqartarnersut, inatsisillu atuunnerani naapertuutinngitsunik aaqqiisinnaanermut tunngaviliisinnaasut pillugit ilisimatinneqarsinnaassammata.
§ 28-mutImm. 1
Suliaq allakkatigut suliarineqassaaq. Suliap piareersarneqarnerani allattoqarfiup paasissutissat, Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfiup aalajangiinissaanut attuumassuteqartut suliamut ilaatinneqarnissaat isumagissavaa. Suliaq allakkatigut piareersarneqassaaq, isumaqatiginninniarnerillu oqaluinnarluni ingerlanneqassallutik, tamatumani Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfiup suliaq allakkatigut ingerlanneqassasoq isummersimanngippat.
Oqaasiinnartigut isumaqatiginninniarneq tunngaviatigut eqqartuussivimmi isumaqatiginninniarnertut eqqartuussivimmi ingerlanneqassaaq, kisiannili eqqartuussisarnermut inatsimmi maleruagassat malinnagit ingerlanneqassalluni.
Suliami aalajangiinerup allakkatigut nalunaarutigineqarneratigut suliaq naammassineqassaaq, taamaalilluni Maalaaruteqartarfiup aalajangiinera illuatungeriinnut pineqartunut allakkatigut uppernarsarneqassalluni.
Imm. 2Aalajangersakkami Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfiup paasissutissanik, aalajangiinissaq siunertaralugu atuumassutilittut nalilerneqartunik neqerooruteqartitsisumit neqerooruteqartunillu pissarsiniarsinnaanissaa aalajangersarneqarpoq. Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfik taamaalilluni maalaaruteqartup tungaaniit tunngavilersuutaasunut najoqqutassatullu nassiunneqartunut qilersorsimassanngilaq. Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfiup nammineerluni apeqqutit suliamut pineqartumut pingaaruteqartut misissuiffigisinnaavai. Maalaaruteqartarfiup suliamut tunngasunik nammineerluni misissuinissaata oqaluinnarluni isumaqatiginninniarnerusinnaasut sioqqullugu pinissaa nalinginnaasumik ilimagineqartarpoq.
Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfiup suliap paasissutissartaqarnissaa akisussaaffigaa.
Kiisalu aamma maalaarut tunniunneqareerpat pisortatigoortumik sulinermut tunngaviusut atuutilissapput.
Imm. 3Imm. 3-mi Naalakkersuisut suleriaasissanut maleruagassiornissamut pisussaaffilerneqarput. Suleriaasissami ilaatigut ataatsimiigiaqqusisarnissamut, imaqarniliortarnissamut aammalu Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfimmit tunuarnissamut maleruagassanik aalajangersaasoqarpoq.
Aamma aalajangersakkami Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfiup sulinerani aalajangersakkanik tamanut atuuttunik Naalakkersuisut aalajangersaasinnaanissaannut tunngavissiisoqarpoq.
Suliassat suut Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfimmi suliarineqarsinnaanersut pillugit Naalakkersuisut maleruagassiorsinnaassapput. Assersuutigalugu Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfimmi aamma siunnersuinermi suliassat isumagineqarsinnaanissaannut Naalakkersuisut maleruagassiorsinnaassapput, taakkununngalu misissueqqissaarnerusinnaasunut inassuteqaateqartarneq paasiniaasarnerlu, kiisalu inatsisinut allannguutaasinnaasunut inassuteqartarneq ilaapput.
Piginnaatitsissuteqarnerup kingunerisaanik Naalakkersuisut ukiumoortumik nalunaarutip ilusissaanut imassaanullu maleruagassiorsinnaassapput. Assersuutigalugu nalunaarummi makku saqqummiunneqartussaanerannut maleruagassiortoqarsinnaavoq:
- suliat suut Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfimmut saqqummiunneqarsimanerinut nassuiaatit,
- Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfiup sulianut maalaaruteqartarfimmut saqqummiunneqarsimasunut tunngatillugu misilittagai, inassuteqaatillu tassannga allannguisinnaanermut ilassusiisinnaanermullu tunngaviliisinnaasut, kiisalu
- Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfimmi aalajangiinerit tunngavigalugit inerniliinerit inassuteqaatillu.Taaneqartut suliassanut tamanut matussusiinngillat.
Pisariaqartinneqartoq paasineqarpat Naalakkersuisut missingersuutinut naatsorsuutinullu tunngatillugu maleruagassanik aalajangersaasinnaapput.
Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfik pingaartumik sulianik sanaartornermi teknikkikkut pisariusunik annertuunik suliaqartussatut pilersinneqarsimavoq. Taamaattumillu pissusilersornissamut aalajangersakkamik ilanngussisoqarpoq, taannalu tunngavigalugu suliamik Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfimmut tunniussinissamut akitsuutinik, sanaartugassap akiata 1 procentianik annertussusilerneqartumik, taamaattorli annerpaamik 100.000 koruuniusussanik atuutsitsisoqalersinnaavoq.
Tassunga assersuutitut oqaatigineqarsinnaavoq sanaartugassaq 1.000.000 koruuninik akeqarpat akitsuut 10.000 koruuniussaaq. Kisianni sanaartugassaq 5.000.000 koruuninik akeqarpat, akitsuut 50.000 koruuniussaaq.
Sanaartugassamik suliarinninneq 15.000.000 koruuninik akeqarpat akitsuut 100.000 koruuniusussaavoq. Sanaartugassamut suliarinninnermut aningaasartaasut 1 %-iat (150.000 koruunit) akitsuutit amerlanerpaaffissaat 100.000 koruuniusoq sinnersimammatigit akitsuut aningaasartanut taakkununnga aalajangerneqassaaq.
Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfiup suliassanik soqutaanngitsunik suliaqartarnissaata siunertarineqannginnera tamatumunnga tunngavigineqarpoq. Taamatuttaaq maalaaruteqartoq suliami tamakkiisumik ilaannaasumilluunniit taperserneqarpat, imaluunniit suliaq Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfimmi suliarineqartussatut naleqqutinngippat akitsuutip utertinneqarnissaata Naalakkersuisunit aalajangerneqarsinnaaneranut tunngaviliisoqarpoq.
Imm. 4Suliamik Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfimmi suliaqarnissamut killissarititassamik atuutsitsisoqalerpoq. Taassuma atuutilerneratigut suliassat sananeqarnerminni 100.000 koruunit inorlugit nalillit Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfimmi suliarineqartassanngillat.
Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfimmi suliat amerlassutsimikkut killilerneqarnissaat anguniarlugu, aammalu Maalaaruteqartarfik sulianik annikinnerusunik, Maalaaruteqartarfiup suliaanut pisariaqanngitsumik artukkiisunik suliaqarani, sanaartugassanut teknikkikkut pisariunerusunut tunngasunik suliaqartartussaammat ammut killiliisoqarpoq.
§ 29-mutImm. 1
Aalajangersakkami kikkut Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfimmut maalaarutinik tunniussisinnaanersut aalajangersarneqarpoq.
Maalaaruteqartoq sukkulluunniit inatsisitigut soqutigisaqartuussaaq. Taamaalilluni suliffeqarfiit unioqqutitsisoqartillugu taarsiiffigineqarsinnaatitaasutut isigineqarsinnaasut maalaaruteqarnissamut pisinnaatitaaffeqarput. Taassuma atuunneratigut qinnuteqartut neqerooruteqartullu saneqqutaarneqartutut misigisimasut tamarmik maalaaruteqarsinnaatitaapput.
Maalaaruteqarsinnaatitaanerli matuma siuliani allassimasunut killilerneqanngilaq. Maleruagassat uniorlugit neqerooruteqartitsisoqarsimannginnera imaluunniit suliariumannittusarsiuussisoqarsimannginnera maalaaruteqarnermut tunngaviusutut eqqarsaatigineqarsinnaavoq. Tamanna tunngaviusimappat qinnuteqartoqarsinnaasimassanngilaq neqerooruteqartoqarsinnaasimassananilu. Kiisalu neqerooruteqartitsisoqarsimagaluarluni neqerooruteqartitsinermi maleruagassanik uniuisoqarsimasinnaanera eqqarsaatigineqarsinnaavoq. Taamatut pisoqarsimappat maleruagassat malinneqarsimasuuppata maalaaruteqartup qinnuteqarsimasinnaagaluarnini imaluunniit neqerooruteqarsimasinnaagaluarnini oqaatigisinnaavaa. Suliffeqarfiit taamaattut taarsiiffigineqarnissamik piumasaqarsinnaagaluarlutik maalaaruteqarsinnaatitaapput, inatsisitigut soqutigisaat neqerooruteqartitsisarnermut maleruagassat malinneqarnerisigut qulakkeerneqartussaammata.
Tassalu suliffeqarfik sunaluunniit neqerooruteqartitsinermi suliariumannittussarsiuussinermiluunniit maleruagassat malillugit ingerlanneqarsimagaluarpat qinnuteqarsimasinnaagaluartoq neqerooruteqarsinnaasimagaluartorluunniit, imaluunniit pilersuisuusinnaagaluartoq maalaaruteqarnissamut pisinnaatitaaffeqarpoq. Maalaarut suliassamik tunniussinissamut aalajangernermut tunngasuusimappat, neqerooruteqartoq kisimi maalaaruteqarsinnaatitaavoq.
Qanorluunniit pisoqassagaluarpat inatsisitigut pisariaqartinneqartunik soqutigisaqarnermi maalaaruteqartup neqerooruteqartitsinermut maleruagassanik unioqqutitsivigineqarnini uparuaatigissavaa, tassungalu inatsisip matuma maalaarummut tunngavigineqarnissaa ilaavoq.
Neqerooruteqartup nammineerluni neqerooruteqartitsisarnermi piumasaqaatinik malinnissimanissaa, neqerooruteqartup maalaaruteqarsinnaaneranut isumaqanngilaq.
Kiisalu Unammilleqatigiinnermut nakutilliisuutitat inatsisitigut maalaaruteqarnissamut tunngavissaqarpoq, kiisalu kattuffiit pisortanilu oqartussaasut Naalakkersuisunit maalaaruteqarsinnaatitaallutik. Taakku tassaasinnaapput sulisitsisut peqatigiiffii, Teknikkikkut siunnersuisartut peqatigiiffiat, KANUKOKA aamma Namminersornerullutik Oqartussani naalakkersuisoqarfiit, neqerooruteqartitsisarnermik suliariumannittussarsiuussisarnermillu suliaqartut. Maalaaruteqartarfimmi nakkutilliissutit paasiuminarnerunissaat tamatumani siunertarineqarpoq.
Imm. 2.Maalaaruteqartarfiup inuk alla imaluunniit pisortani oqartussaasoq, suliamut annertuumik pingaaruteqartoq, suliakkiisumut maalaarutigineqartumut iluaqutaasinnaasoq suliami suleqataanissaanut akuerisinnaavaa. Suliaq pineqartoq inummut allamut imaluunniit pisortani oqartussaasumut annertuumik pingaaruteqartinneqarnersoq tassani apeqqutaassaaq. Oqaaseq “inatsisitigut soqutigisat” maalaaruteqartarfimmi sulinerup siunertaanik tunngaveqarluni nassuiaanermut tunngasuusimassaaq, tassanilu neqerooruteqartitsisarnermut maleruagassat unioqqutinneqarsimanersut aalajangersarneqartassaaq. Taassuma atuunneratigut suliffeqarfiit unioqqutitsisoqarnerani taarsiisussaatitaasussatut eqqarsaatigineqarsinnaasut maalaaruteqarsinnaatitaapput. Inatsisitigut soqutigisat pisariaqartinneqartut atorneqassappata, maalaaruteqartup neqerooruteqartitsisarnermut maleruagassanik unioqqutitsisoqarsimanera maalaarutigisinnaavaa, tassungalu siunnersuummi maleruagassat maleruagassallu allat siunnersuut naapertorlugu suliarineqarsimasut ilaatinneqarput.
Pisortani oqartussaasunut tunngatillugu assersuutigalugu aalajangiineq siunissami suliakkiisup aamma pisortani oqartussaasut akornanni neqeroorutaasartussanut sunniuteqartussaatillugu suliaq annertuumik pingaaruteqartussaavoq. Tamatumani suliakkiisup neqeroorutaasa allat sunnerneqarsinnaanissaat eqqarsaatigineqarpoq.
Sanaartugassat suliarineqarnissaannut imaluunniit pilersaarusiornertalimmik suliarineqarnissaannut neqeroorutit pineqartorpiaap saniatigut allanut sunniuteqarsinnaanerat, taamaattumillu suliami suliakkiisumut maalaarutigineqartumut iluaqutaasumik suleqataasinnaanerat tamatumani tunngavigineqarpoq.
Imm. 3Maalaaruteqartup inatsimmi matumani imaluunniit maleruagassani taanna naapertorlugu suliarineqartuni aalajangersakkanik unioqqutitsisoqarsimaneranik isumaqarnini, aamma maalaarutip Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfimmut tunniunneqarsimanera pillugu maalaaruteqartup suliakkiisumut allakkatigut nalunaarutigissavaa. Maalaaruteqartup kingusinnerpaamik maalaarutip Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfimmut tunniunneqarnerani suliakkiisoq tamanna pillugu ilisimatissavaa, suliakkiisoq taamaalilluni maalaarutip Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfimmi suliarineqarnissaanut piareersarnissaminik periarfissinneqassalluni.
Maalaaruteqartup maalaarummik tunniussisimaneq pillugu neqerooruteqartitsisumut nalunaaruteqartarnerani, suliap sivikitsumik ingerlanissaa eqqarsaatigalugu maalaarutip, ilaliussanik ilaqartinneqartup assilineranik nassiussinikkut pisinnaavoq, aalajangersakkamili tamanna piumasaqaatigineqanngilaq.
Imm. 4Maalaarummik Neqerooruteqartitsisarneq pillugu Maalaaruteqartarfimmut nassiussinissamut neqerooruteqartitsinermi angusat saqqummiunneqarneriniit sapaatit akunnerinut sisamanut piffissalerneqarpoq. Sapaatit akunnerisa sisamat iluanni maalaarummik maalaaruteqartarfimmut tunniussisoqarsimanngippat, maalaarummik tunniussinissaq ajornarsissaaq.
§ 30-mutImm. 1
Maalaarutip aalajangiinerup atuunnissaanut kinguartitsinermik sunniuteqannginnissaa aallaavigineqartarpoq. Aalajangiinerup atuunnissaanut kinguartitsinermik sunniuteqarnerup oqaatigineqarnerani, maalaarutip Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfimmut tunniunneqarnerani neqerooruteqartitsinerup ingerlaneranik, imaluunniit isumaqatigiissummik atsiorneqarnissaanik suliap aalajangiiffigineqarnissaata tungaanut kinguartitsinissaq eqqarsaatigineqarpoq. Tassalu maalaaruteqartup nammineerluni maalaarutip Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfimmut tunniunnerani neqerooruteqartitsinerup ingerlaneranik kinguartitsisinnaanngilaq.
Maalaaruteqartup piumasaqarneratigut aammalu nalilersuilluarneq tunngavigalugu maalaarutip kinguneqartinneqarnissaata kinguartinneqarnissaanik Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfik aalajangiisinnaavoq, taamaalillunilu suliakkiisup neqerooruteqartitsinini unitsittariaqassavaa, imaluunniit isumaqatigiissummik atsiorsinnaajunnaassalluni.
Aalajangiinerup atuuttussanngortinneqarnerani maalaartoq “aaqqinneqarsinnaanngitsumik akornuserneqarpat”, maleruagassat nalinginnaasut malillugit maalaarut aalajangiinerup atuunnissaanik kinguartitsinermik sunniuteqartinneqassaaq. Tassalu maalaarutip aalajangiinerup atuunnissaanik kinguartitsinermik sunniuteqannginnissaanut maleruagassat nalinginnaasut saneqqunneqassappata pisut immikkut ittut pisimasussaapput, kisiannili suliamit suliamut immikkut naliliisoqartartussaavoq. Pisussanut allattukkanik suliaqartoqarsinnaanngilaq.
Imm. 2Unioqqutitsineq annaasaqarnermik kinguneqarsimappat inatsimmik unioqqutitsineq taarsiisussanngortitsinermik kinguneqarsinnaavoq. Kiisalu akisussaatinneqartup iliuuserisaata annaasallu akornanni akisussaasuunermi tunngavissatut pissutaasullu ataqatigiinnissaannut piumasaqaatit naammassineqarsimappata aatsaat taarsiisussanngortitsisoqarsinnaavoq.
Taarsiisussanngortitsinermut maalaaruteqartup Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfimmut maalaarummini tamakkiisumik ilaannaasumilluunniit taperserneqarsimanissaa piumasaqaatigineqarpoq. Tassalu taarseeqqusinissaannaq tamatumani naammanngilaq. Aammattaaq neqerooruteqartitsisup maalaarutigineqartup neqerooruteqartitsisarnermut maleruagassanik unioqqutitsisimanerata saqqummiunneqarsimanissaa pisariaqarpoq.
Maalaaruteqartarfiup suliakkiisoq/neqerooruteqartitsisoq taarsiisussanngortinneqassanersoq taamaallaat aalajangiiffigisinnaavaa. Tassalu Maalaaruteqartarfik namminersortoq taarsiisussanngortinneqassanersoq aalajangiisinnaanngilaq.
Neqerooruteqartoq qaangiinnarneqartoq isumaqatigiissummik sumiginnaasimaneq tunngavigalugu sassartutut inissinneqarnissaminik piumasaqarsinnaavoq. Suliariumannittussarsiuussinermut neqerooruteqartitsinermullu atatillugu taarsiisussanngortitsinissamut apeqqut, neqerooruteqartitsisarnermut maleruagassanut uniuiffiusoq amerlanertigut isertitassanut annaasanut tunngasuusarpoq.
Isertitassanut annaasanut taarsiisussanngortitsinermi taarsiiffigineqarsinnaatitaasoq suliassamik tunineqarsimasutut inissinneqassaaq. Taamatut pisoqartillugu isertitassat pissarsiarineqassappata neqerooruteqarnermut aningaasartuutit, aningaasartuutit isumaqatigiissusiornermi akigititaasut aqqutigalugit akilerneqartussanut ilaatillugit akilerneqartussaapput.
Naammassinninnissamut soqutigisat angusaqarfiusinnaasut naapertorlugit taarsiisoqassappat maleruagassanik unioqqutitsineq annaasaqarnermik kinguneqarsimasussaavoq. Tassalu neqerooruteqartoq, naleqqutinngitsumik neqerooruteqarnermi kingunerisaanik sukkulluunniit isumaqatigiissusiorfigineqarnissamik angusaqarsinnaasimanngitsoq, suliakkiissummik tunineqarnissamut naatsorsuutigisaqartutut imminut nittarsaassinnaanngilaq, taamaattumillu taarsiiffigineqarnissaq pisinnaatitaaffigisinnaanagu.
Isertitassat annaaneqartut taarserneqarnissaannut piumasaqaammik neqerooruteqartoq ataasiinnaq saqqummiussisinnaavoq.
Neqerooruteqartup pineqartup inatsit manna taannalu tunngavigalugu maleruagassiarineqartut naapertorlugit neqerooruteqartitsinermut maleruagassat unioqqutinneqarsimanngitsuuppata isumaqatigiissusiortussaasimagaluarnera pingaaruteqartinneqassaaq. Tamanna pisimappat neqerooruteqartoq isertitassatut annaasani taarseqqusinnaassavai, tamanna pissutaasunut attavissaammat pisariaqartoq. Aammattaaq neqerooruteqartoq isumaqatigiissummik pissarsinissamut inatsisitigut piumasaqarsinnaanngikkaluarpalluunniit tamanna pissaaq.
Taamatut pisoqartillugu neqerooruteqartoq isumaqatigiissummik tunineqarsimasutut pitsaatigisumik inissinneqassaaq. Neqerooruteqartup isertitassatut annaasassani ilanngaaseriikkat kisiisa taarsertinnissaannik ersersitsisumik ataatsimut isumaliutersuuteqartoqassaaq.
Tamatuma saniatigut neqerooruteqartitsinerup kingunerisaanik aningaasartuutigisimasanut matussutissanik taarsiiffigineqarnermini isumaqatigiissusiorsimanngitsutut inissinneqarnissani maalaaruteqartup piumasarisinnaavaa. Tunngaviatigut siullermeerutaasumik neqerooruteqartitsinerni neqeroorusiornermut aningaasartuutinik asuliinnaq akiliisimanermut matusissutissanik taarsiiffigineqarnissamik neqerooruteqartut qinnuteqartullu tamarmik piumasaqarsinnaapput.
Neqeroorusiornermut aningaasartuutinut asuliinnaq akiliisimanermut matusissutissanik taarseeqqusinerni iliuutsit annaasallu akisussaaffigineqarnerisa akornanni pissutsinik ataqatigiittoqartoq eqqorneqartup uppernarsassavaa. Tassanilu pineqartoq annaasanik nalimmassaaneruvoq, eqqorneqartup neqerooruteqartitsinermut ilaasimannginneratut eqqorneqartumut inissitsitsisussaq.
Neqeroorusiornermut aningaasartuutinut asuliinnaq akiliisimanermut assersuutitut taaneqarsinnaapput neqeroorutit tunniunneqartut akornanni naleqquttumik nalilersuisoqarsimannginnera, aammalu neqerooruteqartup nalilersuinermi neqerooruteqartut naatsorsuutigisinnaasaanik tunngaveqartumik suliaqartoqarsimannginnera.
Tamatuma saniatigut neqerooruteqartoq taarsiiffigineqarnissamik siunertaqarluni suliamik eqqartuussivinnut ingerlatitseqqinnissamik periarfissaqarpoq.
§ 31-mutNeqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfiup maalaarut tunniunneqartoq tamakkiisumik ilaannaasumilluunniit taperserneqarpat suliakkiisoq maalaaruteqartup maalaarummik suliaqartitsinerminut atatillugu aningaasartuutigisimasaanut akiliisussanngortissinnaavaa.
Suliamut aningaasartuutit naliliiffigineqarnerini suliap annertussusiata nalilerneqarnera, aningaasaqarnikkut soqutigisat ilaatinneqartut, aammalu maalaarut eqqartuussissuserisumit saqqummiunneqarsimasimanersoq tunngavigineqassapput.
§ 32-mutImm. 1
Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfiup aalajangigaasa allaffissornikkut oqartussaasunut allanut ingerlateqqinneqarsinnaannginnerat aalajangersakkami erseqqissarneqarpoq. Kisiannili Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfik eqqartuussiviunngimmat Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfiup aalajangigai inatsisini tunngaviusuni § 63 naapertorlugu eqqartuussivinnut tamatigut ingerlateqqinneqartarsinnaapput, taamaattorli imm. 2 takuuk.
Imm. 2Imm. 2 naapertorlugu suliamik eqqartuussivimmut ingerlatitseqqinnissaq aalajangiinerup pineqartumut nalunaarutigineqarnerata kingorna kingusinnerpaamik sapaatit akunnerisa arfineq pingasut qaangiunnerini pissaaq. Illuatungeriit aalajangiineq tunngavigalugu suliamik ingerlatsisinnaanissaat, aammalu akerliliissuteqarnissap piffissami sivisuallaami annaasaqarnermik kinguneqartumik utaqqineqarnissaata pinngitsoorneqarnissaa tamatumani tunngaviuvoq.
Aamma taassuma atuunneratigut Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfiup aalajangiinera, aalajangiinerup illuatungiliuttumut pineqartumut nalunaarutigineqarneraniit kingusinnerpaamik sapaatit akunnerisa arfineq pingasut qaangiunnerini akerlilerneqarsimanngippat, Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfiup aalajangernera inaarutaasumik atuuttussanngortinneqassaaq.
§ 33-mutImm. 1
Aalajangersakkami piaaraluni imaluunniit mianersuaalliorujussuarluni paasissutissanik eqqunngitsunik paatsoortitsisinnaasunillu tunniussisup, imaluunniit paasissutissanik pingaaruteqartunik nipangiussisup, imaluunniit Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfiup inerteqqutaanik peqqussutaanilluunniit naammassinninngitsoortup akiliisussanngortinneqarluni pineqaatissinneqarsinnaanera periarfissinneqarpoq.
Imm. 2.Aalajangersakkami inatsisitigut pisussaatitaasut pisinnaatitaasullu pinerluttulerinermut inatsisitigut akisussaatitaanerat pillugu maleruagassanik aalajangersaasoqarpoq.
§ 34-mutAalajangersakkap atuutilerneratigut § 28, imm. 2 naapertorlugu paasissutissanik Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfimmut paasissutissanik tunniussinngitsoortoqartillugu Maalaaruteqartarfik pinngitsaaliissutitut ullormoortumik akiligassanngortitsisinnaavoq, taakkulu sioqqutsisumik eqqartuussinertaqanngitsumik pinngitsaaliissummik naammassitinneqarsinnaapput.
Paasissutissat piumaneqartut tunniunneqartarnissaat aalajangersakkakkut qulakkeerneqassaaq. Akiligassanngortitsisarneq § 28, imm. 2-p naammassineqartarnissaanut kaammattuutaassaaq.
Aalajangersagaq pingaartumik Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfiup paasissutissanik suliami pingaartumik suliakkiisumit paasissutissinneqarnissamut periarfissaqarnerani isumaqartartussaavoq.
Ullormoortumik akiligassiisarnissamut piginnaatitaaffik Neqerooruteqartitsisarnermut Maalaaruteqartarfimmut suliakkiissutigineqarpoq.
Kapitali 8-imut
§ 35-mutPiginnaatitsissuteqarnermi illuliornermi kalaallit sanasutut sulisut ilinniartitaanerisa siuarsarneqarnissaa pingaarnertut siunertarineqarpoq. Sanaartugassanut neqerooruteqartitsisarneq pillugu Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaanni nr. 15-imi, 5. juli 2007-imeersumi (neqerooruteqartitsisarnermut nalunaarummi) maleruagassat atuuttut, suliariumannittussarsiuussisarnermut inatsit tunngavigalugu aalajangersarneqarsimasut, inatsillu manna aqqutigalugu atorunnaarsinneqartussat allaffissornikkut aalajangersakkatut ingerlateqqinneqarnissaat siunertarineqarpoq.
§ 36-mutInatsit kingumoortumik atuutissanngilaq, taamaallaat suliassanut ullup atuutilerfiata kingorna 1. juli 2009-p neqerooruteqartitsivigineqartunut atuutissalluni.
Tamanna isumaqarpoq neqerooruteqartitsinissamut allagarsiussaq 1. juli 2009 sioqqullugu naqinneqartussanngortinneqarsimappat, imaluunniit neqerooruteqartitsiniarluni (neqerooruteqarnissamut kajumissaarutitut) allakkiaq nassiunneqarsimappat pissutsit taakkua inatsimmi pineqartunut ilaatinneqanngillat. Tassalu suliariumannittussarsiuussineq imaluunniit suliaqartinniakkat ilisimatereerlugit neqerooruteqartitsineq ullup atuutilersitsiviusup kingorna pigaluarpalluunniit tamanna pingaaruteqanngilaq.
Neqeroorut tunniunneqartoq tunngavigalugu piffissap qanoq ilinerani isumaqatigiissusiorsimanissamut piffissamik inatsimmi aalajangersaasoqanngilaq. Pissutsit naapertorlugit piffissaq taanna sivisusinnaavoq. Neqerooruteqartitsinerup unitsinneqannginnissaa, kisiannili ingerlaavartumik isumaqatiginninniartoqarnissaa eqqarsaatigalugu inatsisip atuutilernissaa sioqqullugu neqerooruteqartitsineq tunngavigalugu isumaqatigiissusiornerit unioqqutitsinerunngitsumik inatsisip atuutilernerata kingorna naammassineqarsinnaapput. Siusinnerusukkut maleruagassat atuuttut naapertorlugit neqerooruteqartitsineq unitsinneqarpat, 1. juli 2009-p kingorna isumaqatigiissusiornissanut atatillugu inatsimmi maleruagassat naapertorlugit nutaamik neqerooruteqartitsinissaq pisariaqarsinnaavoq.
Imm. 2Suliassaqarfimmi inatsisip atuuttuusimasup atorunnaarsinneqarnera aalajangersakkami oqaatigineqarpoq.
Imm. 3Sanaartugassanut neqerooruteqartitsisarneq pillugu nalunaarutip nr. 15-ip, 5. juli 2007-imeersup atorunnaarsinneqarnera aalajangersakkami erseqqissarneqarpoq.
§ 37-mutInatsit Pituffimmi sakkutooqarfimmut (Thule Air Basemut) atuutinngilaq. Suliassaqarfik taanna illersornissamut isumaqatigiissummut, Danmarkimi naalakkersuisut aamma Amerikami naalagaaffiit peqatigiit naalakkersuisuisa akornanni isumaqatigiissutaasimasumut ilaavoq.