23. oktober 2009
UKA 2009/125
Meeqqanut ileqqaarutit atorunnaarsinneqarnissaat pillugu Inatsisartut inatsisussaattut siunnersuut
Pillugu
Inatsisartut Akileraartarnermut Akitsuusiisarnermullu Ataatsimiititaliaata
ISUMALIUTISSIISSUTAA
Siunnersuutip aappassaaneerneqarnerani saqqummiunneqartoq
Inatsisartut Akileraartarnermut Akitsuusiisarnermullu Ataatsimiititaliaa suliarinninnermini ukuninnga inuttaqarpoq:
Inatsisartunut ilaasortaq, Niels Thomsen (siulittaasoq)
Inatsisartunut ilaasortaq, Harald Bianco (siulittaasup tullia)
Inatsisartunut ilaasortaq, Aqqaluaq Egede
Inatsisartunut ilaasortaq, Aleqa Hammond
Inatsisartunut ilaasortaq, Jens Imanuelsen
Siunnersuutip siullermeerneqarnera tunngavigalugu siunnersuut matumani pineqartoq ataatsimiititaliap misissorpaa.
Siunnersuutip imarisaaMeeqqanut ileqqaarutit atorunnaarsinneqarnissaat, tamatumunngalu taarsiullugu ukiumut 18 mio. kr.-t missaat ukiumoortumik immikkoortinneqartartut meeqqanut inuusuttunullu tapersersorneqarnissaminnut pisariaqartitsilluinnartunut suliniutinut atorneqarnissaat Naalakkersuisut siunnersuuteqarnermikkut kissaatigaat.
Tusarniaanerit
Siunnersuut piffissami 11. august 2009-mit 21. august 2009-mut tusarniaassutigineqarpoq. KANUKOKA eqqarsaatigalugu tusarniaanermi piffissaritinneqartoq, qinnutigineqarneratigut sapaatit akunnerinut sisamanut sivitsorneqarpoq. Tusarniaanermi akissutigineqartut inatsimmut nalinginnaasumik nassuiaatini Naalakkersuisunit oqaaseqarfigineqarpoq.
Siunnersuutip Inatsisartuni siullermeerneqarneraInuit Ataqatigiit, Demokraatit aamma Kattusseqatigiit Partiiata aningaasat meeqqap 18-iinissaanut pituttornerininngarnit aningaasat immikkoortinneqartut meeqqanut inuusuttunullu pisariaqartitsisunut pisariaqartilluinnagaannullu atorneqarnissaat naapertuunnerpaanissaa eqqarsaatigalugu siunnersuut tapersersorpaat. Meeqqanut ileqqaarutitut aaqqiinerup atorunnaarsinneqarnissaa Namminersorlutik Oqartussat aningaasaataasa killeqartut pingaarnersiorneqartariaqarnerannut takussutissaavoq.
Siumut aamma Atassut siunnersuut tapersersunngilaat, isumaqaramik meeqqat inuusuttullu qaninnerusoq ungasinnerusorlu isigalugit tapersersorneqartariaqartut. Taamaalilluni meeqqanut ileqqaarutinik aaqqissuussinerit meeqqap 18-reernerata kingorna tapersiissutitut ungasinnerusoq isigalugu suliniutaavoq. Aammattaaq aningaasat allatut qanoq atorneqarnissaannik siunnersuuteqartut innersuussisinnaannginnerat ajornartorsiutaasoq isumaqarput. Aammattaaq oqaatigineqarpoq Naalakkersuisut aningaasanut inatsimmi sipaaruteqarnissamut siunnersuutaat allatpisariaqartitsinerpaat namminneq sipaaruteqarnissamut periarfissaat ajornarsisissagaat.
NaalakkersuisutMeeqqat aatsaat 18-iliineranni tunniunneqartussanik meeqqanut ileqqaarutinik aaqqissuussinermut ukiumoortumik 18 mio. kr.-it atorneqartarnerat tulluartutut isigineqanngitsoq Naalakkersuisut oqaatigaat. Tamatumunnga taarsiullugu aningaasat taakku meeqqanut inuusuttunullu ullumikkut ajornartorsiortunut atatillugu suliniutinut atorneqarnissaat Naalakkersuisut kissaatigaat.
Siumup ikinnerussuteqarluni oqaaseqaatip matuma kinguliiniittup isumaliutissiissummut ilanngunneqarnissaa kissaatigaa:
”Meeqqanut inuusuttunullu atugassarititaasut qanittoq ungasinnerusorlu isigalugit pitsanngorsarneqarnissaannik sulisoqassasoq Siumut isumaqarpoq. Meeqqanut ileqqaarutinik aaqqissuussineq ungasissoq isigalugu suliniutaassasoq siunertarpiaavoq.
Ileqqaarnerup siunertaraa Kalaallit Nunaanni meeqqat tamarmik ilaquttatik qimakkunikkit pitsaasumik aallartinnissamut periarfissinneqarnissaat. Ilinnialernissamut, illusinissamut inissiamilluunniit pisinissamut attartornissamulluunniit imaluunniit namminersortunngorniarluni aallartisarnissamut pisinnaatitaasup inersimasunngornerani aningaasat ileqqaakkat ikiuutaasinnaanerat siunertaavoq.
Piffissaq sivikitsoq isigalugu meeqqanut suliniutinut akissaqarumalluni ungasinnerusoq isigalugu aaqqiissutinut aallartinneqareersimasunit Naalakkersuisunit aningaasat aaniarneqarnerat Siumumit pitsaanngilluinnartutut isumaqarfigineqarpoq. Pingaartumik aningaasat meeqqanut ileqqaarutinit aaniarneqartut qanoq atorneqarnissaat Naalakkersuisut ilisimanngimmassulluunniit immikkut eqqarsarnartoqartinneqarpoq. Taamatut akuliunneq atuutilersinnagu minnerpaamik suliarilluarneqarsimanissaa tunngaviusumik Siumut isumaqarpoq.
Tamatumunnga taarsiullugu aaqqiissutinik allanik, soorlu pisortani akeqanngitsumik biileqartitsinerup atorunnaarsinneqarnissaanik imaluunniit inuulluarniutinik assersuutigalugu angallatit nuannaariutit akitsuuserneqarnissaat Naalakkersuisut isumaliutigissagaat Siumup kaammattuutigissavaa.
Kiisalu aningaasat meeqqanut iluaqutaanissaannik qulakkeerisumik atorneqarnissaannut piumasaqaatitaqanngitsumik aningaasat ileqqaakkat “juullimut tunissutigiinnarneqarnissaat” Siumup akisussaassuseqannginnertut isigaa. Meeqqanut ileqqaarutinik aaqqissuussinerup atorunnaarsinneqarnissaanik siunnersuutip isumaliutigeqqissaagaannginneranut tamanna takussutissavoq.”
Akileraartarnermut Akitsuusiisarnermullu Ataatsimiititaliap siunnersuummik suliarinninneraMeeqqanut ileqqaakkat immikkoortinneqartut maannangaaq 48 mio. kr.-it missaanniipput, taakku pisinnaatitaasunut tunniunneqarsinnaassallutik. Siunnersuutip kingunerisaanik meeqqanut ileqqaarutinut immikkoortitanit meeqqap pissarsiassai 31. decemberimi meeqqap aqqa atorlugu aningaaserivimmi kontomut nalinginnaasumut matoqqanngitsumut nuunneqassapput. Tamatuma kingorna aningaaserivinni kontonut nalinginnaasumik maleruagassanut konto taanna ilaatinneqalissalluni.
Pappiaqqat nalillit kaaviaartinneqartussat annaasaqarfigineqarnerisa kingunerisaanik amigartooruteqartoqassagaluarpat amigartoorutit taakku nunatta karsianit matussuserneqassapput. Maanna annikinnerusumik sinneqartooruteqartoqarnera pissutigalugu tamatuma pinissaa naatsorsuutigineqanngitsoq Naalakkersuisut paasissutissiissutigaat.
Akileraartarnermut Akitsuusiisarnermullu Ataatsimiititaliap inassuteqaataaAtaatsimiititaliami amerlanerussuteqartut Inuit Ataqatigiit Demokraatillu siunnersuutip akuersissutigineqarnissaa inassutigaat. Ataatsimiititaliami ikinnerussuteqartup Siumup siunnersuutip itigartitsissutigineqarnissaa inassutigaa.
Taama oqaaseqarluni Akileraartarnermi Akitsuusiisarnermullu Ataatsimiititaliap siunnersuut Inatsisartunut aappassaaniigassanngortippaa
Niels Thomsen
Siulittaasoq
Harald Bianco
Aqqaluaq Egede
Aleqa Hammond
Jens Imanuelsen