15. august 2008

UKA 2008/67

 

Inatsisissatut siunnersuummut oqaaseqaatit

Oqaaseqaatit nalinginnaasut

1. Inatsissatut siunnersuutip tunngavia

Inatsisartut 1985-imi akuersissutigaat malittarisassaq Kalaallit Nunaata avataani illu pigisaq qularnaveeqqusiullugu taarsigassarsiat erniaat isertitat akileraaruteqaataasussat naatsorsorneranni ilanngaatigineqarsinnaajunnaassasut. Malittaarisassakkut Kalaallit Nunaata avataani illuuteqartut ernianut aningaasartuutinik pineqartunik akileraartarnermi marloriaammik ilanngaatiginnissinnaajunnaarput. Malittarisassap atuutilinnginnerani Kalaallit Nunaata avataani illunik pigisaqartut piumasaqaatit assigiinngitsut naammassineqarsimatillugit nunami maani nunamilu allami illup inissisimaffigisaani akileraartarnermi ilanngaateqarsinnaasarput. Tamatumalu kingunerisarpaa taarsigassarsisut ernianut pineqartunut aningaasartuutinut akileraartarnermi periutsimit annertuumik aningaasaleeqataaffigineqartarnerat. Akileraartarnermut Aqutsisoqarfiup maanna paasisimavaa malittarisassaq taanna annertusiartortumik saneqqunneqartualersoq taarsigassarsiat illumik pigisamik qularnaveeqquserneqassanatik, eqqartuussivimmili nalunaarsuivimmut tuniseqqusinnginneq qularnaveeqquseeqqusinnginnerlu nalunaarutigineqartarluni, tamatumalu kingunerisarlugu taarsigassarsiat erniaannut aningaasartuutit isertitanut akileraaruteqaataasussanut ilaalersarnerat.

Tamatuma saniatigut Naalakkersuisut isumaqarput akileraarutitigut isertitat ikililiivigineqarnissaannut illersuutitut inunnut umiarsuarni timmisartuniluunniit sulisunut akileraartussaanermut tunngasut erseqqissaaviginissaat annertusaaviginissaallu siunnersuutigissallugu eqqortuusoq.

1991-imi Inatsisartut malittarisassat arlallit akueraat pinerullugit suliffeqarfiit Kalaallit Nunaanni aatsitassat il.il. pillugit inatsit (aatsitassanut inatsit) naapertorlugu ujarlermut iluaqutiginninnermullu akuerineqarsimasut. Ajornartorsiutit immikkut ittut arlallit aatsitassarsiornermi suliffeqarfinnut atuuttut aamma suliffeqarfinnut sermeq imerlu avammut nioqqutissatut atorneqarnissaat pillugu pilersaarutilinnut aamma atuupput. Assersuutigalugu amigartoorutit ukiuni tulliuttuni tallimaannarni ukiumut isertitanit ilanngaatigineqarsinnaaneranik malittarisassap suliffeqarfiit kalluarneqartut periarfissaarutitissinnaavai ilanngaatit ujarlernernik ingerlatsinernut atatillugu aningaasartuutinut annertuunut iluaqutiginissaannut.

2. Inatsissatut siunnersuutip imarisai

Nunami allami illuutigisamut tunngasut erniaasa ilanngaatigineqartarnerat

Siunnersuutigineqarpoq maanna § 15, imm. 4-mi aalajangersagaq annertusineqassasoq ilaalersillugu Kalaallit Nunaata avataaniitumik illusinermi ingerlanneqarneranulluunniit atukkanik taarsigassarsiat erniaannut aningaasartuutinut aamma atuuttunngorlugu, taamaalilluni taarsigassarsiat taamaattut tamarmik erniaat isertitanut akileraaruteqaataasussanut ilaajunnaarsillugit.

Siunertaasoq tassaavoq Danmarkimi, Savalimmiuni nunaniluunniit allani illuutigisap pisiarineranut pigineranullu aningaasalersuutaasunik taarsigassarsiat suulluunniit tamarmik erniaannut aningaasartuutit Kalaallit Nunaanni akileraarutaasussanik isertitanit ilanngaatigineqarsinnaannginnissaat.

Siunnersuutip akileraarutinut tunngavigisat ilanngartuiffigineqarsinnaanerisa illuatungiliivigineqarnissaa siunertaraa.

Kalaallit umiarsuaat timmisartualluunniit

Siunnersuutigineqarpoq umiarsuarni timmisartuniluunniit sulinermit imaluunniit tamakkununnga atasumik sulinermit akissarsiarititaasunut atatillugu inunnut tamakkiisumik killilimmilluunniit akileraartussaatitaanermut maleruagassat erseqqissaavigineqassasut annertusillugillu, umiarsuaq timmiartorluunniit:

1. nunami maani angerlarsimaffeqartutut nalunaarsorsimappat,
2. Danmarkimi, Savalimmiuni nunaniluunniit allani angerlarsimaffeqartutut nalunarsugaappat, umiarsuaq timmisartorluunniit inuttaqartinnagu kalaallit umiarsuaateqarfiannit timmisartuuteqarfiannilluunniit assartuutitut ingerlanneqarpat,
3. aammalu umiarsuaateqarfiup timmisartuuteqarfiulluunniit aqutsisorisarpiai nunami maani najugaqartuuppata, imaluunniit
4. sivikkinnerpaamik qaammatini arfinilinni maani nunami aalajangersimasumik inissisimalluni sulisinneqartarpata.

Danskit, Savalimmiormiut nunamiluunniit allamiut umiarsuaateqarfiata timmisartuuteqarfiataluunniit umiarsuaq timmisartorluunniit inuttaqartinnagu assartuinermut atorpagu malittarisassat taakkua atuutissanngillat. Oqaaseqatigiinnut 4-imi taaneqartunut innersuussisoqannginneranut peqqutaasoq unaavoq, pissutsit piviusut tunngavigalugit danskit, savalimmmiormiut imaluunniit nunanit allanit umiarsuaatileqatigiiffiit timmisartuutileqatigiilluunniit umiarsuarmik imaluunniit timmisartumik aalajangersimasumik inissiilluni assartuinissamut piumasaqaatit taaneqartut atuutsinneqarsinnaannginneri.

Akileraartussaanerup kingunerissavaa inuttat umiarsuarmi timmisartumiluunniit sulinerminnut atatillugu akissarsiaminnik Kalaallit Nunaannut akileraartussaanissaat.

Ilanngullugu siunnersuutigineqarpoq killilimmik akileraartussaalerneq ullormit siullermiit atuutilissasoq, taamaattumillu § 2, imm.1, nr. 1-imi ullunut 14-inut malittarisassamut ilaajunnarlutik.

Aningaasarsianit akileraarutit pillugit inatsimmi § 70 aamma 71-imi maleruagassat aalajangersimasut naapertorlugit inuttaasut umiarsuarni pineqartuni sulinerminnut akissarsisartut Dansk International Skibsregisterimut aamma Akileraartarnermut Aqutsisoqarfiup akileraarnermut ilanngaatissat ilanngaatigereerlugit nalunaarsuiffiannut ilaasut allannguutissatut siunnersuutinit attorneqassanngillat.

Suliffeqarfinnut ujarlernermut iluaqutiginninnermullu akuersissuteqartunut immikkut malittarisassat

Siunnersuutigineqarpoq suliffeqarfiit sermimik imermillu ujarlerlutillu avammut niuernissaq siunertaralugu iluaqutiginninnissamut akuerineqartut suliffeqarfinnut aatsitassat pillugit inatsit naapertorlugu ujarlermut iluaqutiginninnissamulluunniit akuerineqartunut akileraarutitigut naligititaalissasut.

Siunnersuut suliffeqarfinnut eqqartorneqartunut nassataqassaaq:

1. Suliffeqarfiit isertitat akileraaruteqaataasussat naatsorsorneranni aningaasat matusinissamut pilersaarummut akuerisaasumut immikkoortitat ilanngaatigisinnaagaat.
2. Amigartoorutinut nalinginnaasumik ukiunut tallimanut killiliineq atorneqassanngilaq.
3. Ingerlatat suliffeqarfiit akuerineqarnerannut ilaasut ataatsimut naatsorsorneqassapput suliffeqarfiup killilimmik akileraartussaatitaanera apeqqutaatinnagu.
4. Suliffeqarfinnut kommunitut akileraarfik tassaassaaq akileraaruseriffik.

Suliffeqarfinnut pineqartunut ilisarnaataavoq ingerlataat Namminersornerullutik Oqartussanit akuersissummik tunngaveqartarmata. Akuersissutit tamakkua tunniunneqarnerat inatsisikkut aqunneqarpoq, aammalu inatsisip imaraa suliffeqarfiit arlalinnik pisussaaffeqarnerat, tamatumani ilanngullugu soorlu matusinissamut akuerineqartussamik pilersaarusiorneq suliaralugu saqqummiullugulu.

Arlaqartutigut piffissaq misissueqqaarnerup aallartinneraniit suliffeqarfiup nioqqutissiulivinnerata isertitaqalerneratalu tungaanut ima sivisutigisinnaavoq suliffeqarfik malittarisassat atuuttut malillugit ujarlernermut aningaasartuutinik akileraarutitigut ilanngaateqarsinnaannginneri. Soorlu taamaalisoqarsinnaavoq selskabimut sermimik imermillu ujarlerlutillu avammut niuernissaq siunertaralugu iluaqutiginninnissamut pilersitsinissamut periarfissanik ujarlernermut akuerisaasumut.

Aallaavittut inuit, selskabit allallu aningaasarsianit akileraartarnermut inatsimmi § 2, imm. 1-imi malittarisassat arlallit malillugit killilimmik akileraartussaatitaasut isertitat akileraaruteqaataasussat isertitanut ataasiakkaanut, sumiiffimmut, suliffeqarfimmut il.il. immikkut naatsorsussavaat. Suliffeqarfiit nunatsinni ujarlernissamut ataasimit amerlanerusunik akuersissuteqartut tamatumuunakkut aningaasartuutinut suliffeqarfiup ujarlerluni ingerlataasa ilaannut tunngatillugu akileraarutitigut ilanngaateqarsinnaajunnaarsinnaapput. Soorlu suliffeqarfik killilimmik akileraartussaatitaasoq sermimik imermillu ujarlerlutillu avammut niernissaq siunertaralugu periarfissanik marlunnik ujarlernissamut akuerineqarsimaguni akuersissutip aappaanit isertitai akuersissutip aappaaniit ilanngaatigineqarsinnaanngillat ujarlernermut akuersissutip aappaanna imermik avammut niuernissamik pilersitsinermik kinguneqarpat. Killiliineq tamanna aatsitassarsiornermut ilaanngilaq Naalakkersuisullu isumaat malillugu tamanna aamma atuuttariaqanngilaq sermip erngullu avammut nioqqutissatut atorneqarnissaat siunertalugu ujarlernermut iluaquteqarnermullu akuersissutini.

Akileraaruseriviup akileraarnermut kommunitut isigineqarnissaanik siunnersuut isigineqassaaq selskabinit pineqartunit isertitanit iluanaarutinillu akileraarutit landskassimut nakkartussaammata, tak. akileraaruserinermik ingerlatsineq pillugu allannguutissatut siunnersuut peqatigisaanik saqqummiunneqartoq naapertorlugu. Tamatumani isigimaneqarpoq sermimik imermillu avammut tunisaqarneq aatsitassanik piiaanerup pissuseqataanik inuiaqatigiit ataatsimoorlutik pinngortitamit isumalluutaannik tunngaveqarmat. Sermimik imermillu avammut nioqqutissatut atorneqarneranit akileraarutinit iluanaarutaajunnartut pitsaanerpaamik inuaqatigiinnut tamakkiisumik iluaqutaassapput iluanaarutit landskassimut nakkartarpata.

3. Pisortanut aningaasatigut allaffissornikkullu sunniuttai:

Nunani allani illunut atatillugu erniat ilanngaatigineqarsinnaanerannik killiliineq aammalu inuttanut killilimmik akileraartussaanerannut malittarisassat erseqqissaavigineqarnerat, salliutillugu illersuutitut malittarisassatut iluseqarput ilimagineqarlunilu annikitsuinnarmik isertitaqaataassasut.

Suliffeqarfinnut avammut niuernissaq siunertaralugu sermimik imermillu ujarlerlutillu iluaqutiginninnissamut akuerineqartunut malittarisassat allanngortitaasut sermimik imermillu ujarlernermut iluaqutiginninnermullu malittarisassanut maannakkut atuuttuusunut sanilliullugit pilerinarnerulersitsipput, tamakkulerinermillu annertusisitsiniartussaallutik. Piffissaq ungasinnerusoq eqqarsaatigalugu isertitaqarnikkut qanoq sunniuteqartiginissaannut sermimik imermillu avammut nioqqutissatut atorneqarneranut atatillugu misissuinerni iluaqutiginninnernillu qanoq annertutigisumik ineriartortitsinissaq annertuumik apeqqutaassaaq, taamaattumillu maannakkut siunissami isertitatigut sunniutissat naliliiffigiuminaallutik.

4. Inuussutissarsiortunut aningaasatigut allaffissornikkullu kingunissai:

Inatsimmut siunnersuut inuussutissarsiortunut aningaasatigut allaffissornikkullu sunniuteqassanngilaq.

Piffissaq ungasinnerusoq eqqarsaatigalugu suliffeqarfinnut ujarlernermut iluaquteqarnermullu akuersissutaateqartunut immikkut malittarisassat aningaasatigut pitsaasumik sunniuteqarnissaat ilimagineqarpoq.

5. Avatangiisinut pinngortitamullu sunniutissai:

Inatsimmut siunnersuut avatangiisinut pinngortitamullu sunniuteqassanngilaq.

6. Innuttaasunut allaffissornikkut kingunerisassai:

Inatsimmut siunnersuut innuttaasunut allaffissornikkut sunniuteqassanngilaq.

7. Naalagaaffeqatigiinnermut namminersulernermullu tunngasut:

Inatsimmut siunnersuut naalagaafeqatigiinnermut namminersulernermullu ingerlatsinermut attuumassuteqanngilaq.

8. Pisortat kattuffiillu tusarniaaviginerat:

Siunnersuut ukununnga tusarniaassutigalugu nassiunneqarsimavoq:

KANUKOKA, Kalaallit Nunaanni Sulisitsisut Peqatigiiffiat (GA), ILIK, Nunaqavissut Suliffiutillit Kattuffiat (NUSUKA), Sulinermik Inuussutissarsiuteqartut Kattuffiat SIK), KNAPK, Inuutissarsiornermut, Suliffeqarnermut Inuutissarsiutinullu ilinniartitaanermut Naalakkersuisoqarfik, Aalisarnermut, Piniarnermut Nunalerinermullu Naalakkersuisoqarfik aammalu Aatsitassarsiornermut Pisortaqarfik.

Tusarniaanermut akissutit Akileraartarnermut Akitsuusiinermullu ataatsimiititamut ingerlatinneqarput.

Kalaallit Nunaanni Sulisitsisut Peqatigiiffiat aamma ILIK kissaateqarput § 2, imm. 1, nr. 17-imut siunnersuut akileraartarnikkut umiarsuup Kalaallit Nunaanni nalunaarsugaasup nunamilu allamiut umiarsuaata akornanni unammilleqatigiinnermi assigiimmik aallaveqarnerup allanngortinneqannginnissaanut qulakkeerisuunersoq paaserusullugu. Siunnersuutip taamatut pisoqannginnissaa qulakkeersimappagu peqatigiiffiit allannguutit isumaqatigisinnaavaat. Tamatuma saniatigut Kalaallit Nunaanni Sulisitsisut Peqatigiiffiat aamma ILIK aalajangersakkanut allamik oqaaseqaateqanngillat.

§ 2, imm. 1, nr. 1-imut siunnersuut erseqqinnerusumik aalajangersimasunik pisoqartillugu inuttaasut akissarsiaannik akileraarusiisinnaanermik qulakkeerinnittuuvoq tamatumuunalu akileraarutitigut isertitassat qaffasissusiat illersorniarneqarluni. Siunnersuutip Kalaallit nunanilu allamiut akileraaruseeriaasaasa assigiinnginnerisa unammillernermi assigiinngitsunik atugassaqartitaanerit ikileriartissinnaassavai, taamatullli pisoqarnerit tamaasa pinngitsoortissinnaanngilai. Ilaatigut tamanna Kalaallit Nunaata pisut ilaanni marloriaammik akileraaruserneqannginnissamik isumaqatigiissutinit aqunneqarnera, ilaatigullu siunnersuutip nunat tamat akornanni umiarsuarnut tunngatillugu nalinginnaasumik aaqqiinerit malinneqartut annertuumik aalaavigimmagit, aammalu ilaatigut pisimasuni siunnersuummi pineqartunut ilaanngitsuni inuttaasut akissarsiaannit nalinginnaasumik akiliisitsiniarnissaq ajornassalluni. Aningaasaqarnermut Nunanullu Allanut Tunngasunut Naalakkersuisoqarfiup Kalaallit Nunaanni Sulisitsisut peqatigiiffiat ILIK-llu tamakkua pillugit oqarasuaatikkut ilisimatissimavai.

SIK, Aalisarnermut, Piniarnermut Nunalerinermullu Naalakkersuisoqarfik aammalu Inuussutissarsiutinut, Suliffeqarnermut Ilinniartitaanermullu Naalakkersuisoqarfik siunnersuummut oqaaseqaatissaqarsimanngilaq.

Tamakkua saniatigut tusarniaarnermut akissutinik allanik tigusaqartoqanngilaq.

 

Aalajangersakkanut ataasiakkaanut oqaaseqaatit

§ 1-imut

Nr. 1-imut

Aalajangersakkami aalajangerneqarpoq inuttatut sulisuusut Kalaallit Nunaanni angerlarsimaffeqanngitsut, nunamut maannga tamakkiisumik akileraartussaatitaanerat qaqugukkut atuutilissanersoq.

Aalajangersakkami ilaapput akissarsiat suusulluunniit, tamatumani ilanngullugit sulisunut ajunngitsorsiassat akileraaruteqaataasussat suulluunniit. Umiarsuarmi timmisartumiluunniit inuttanut tunngatillugu erseqqissarneqarpoq kalaallit umiarsuaanni timmisartuanniluunniit sulilluni akissarsiat saniatigut ilaammata umiarsuarmi timmisartumiluunniit inuttaasup suliassarpiaanut atasumik suliat, soorlu inuttaasup angallammi sulineranut atasumik nunami suliat.

Umiarsuaq timmisartorluunniit Kalaallit Nunaanni angerlarsimaffeqarpoq, Kalaallit Nunaanni angerlarsimaffilittut nalunaarsorsimasoq, siunnersuummi § 1, imm. 2, nr. 1 naapertorlugu.

Umiarsuaq timmisartorluunniit nunami allami, Danmarkimi Savalimmiuniluunniit angerlarsimaffeqartutut nalunaarsorsimagaluarpalluunniit, inuttaasut aalajangersakkami pineqartunut ilaapput, umiarsuaq timmisartorluunniit inuttaqartinnagu selskabimit assigisaaniluunniit, § 1, imm. 1, nr. 3-14, imaluunniit § 2, imm. 1, nr. 10-12 aamma 14-imi aalajangersakkat malillugit akileraartussaasuusumit assartuutitut atorneqarpat, siunnersuummi § 1, imm. 2, nr. 2 naapertorlugu. Aammattaarlu inuttaasut aalajangersakkami pineqartunut ilaasutut isigineqassapput, umiarsuaq timmisartorluunniit inuttaqartinnagu inummit, § 1, imm. 1, nr. 1 aamma 2, § 2, imm. 1, nr. 10-12 aamma 14-mi aalajangersakkat naapertorlugit akileraartussaatitaasumit assartuutitut atorneqarpat. Umiarsuup timmisartulluunniit inuttaqartinnagu atorneqarneqartutut oqaatigineqarnissaanut aalajangiisuusumik apeqqutaavoq, umiarsuup timmisartulluunniit atorneqartup tiguneranut atatillugu inunnik attartortitsisumi atorfeqartunik atorneqartumut malinnaasoqannginnissaa.

Umiarsuup timmisartulluunniit nr. 1-imut imaluunniit nr. 2-mut siunnersuummi ilaatinneqannginnera apeqqutaatinnagu inuttaasut aalajangersakkami pineqartunut ilaasutut isigineqarput, umiarsuaq timmisartorluunniit umiarsuaatileqatigiiffiup timmisartuutileqatigiiffiilluunniit aqutsisorpiavii Kalaallit Nunaanni najugaqarpata, § 1, imm. 2, nr. 3-mut siunnersuut naapertorlugu. selskabip aqutsisuisa nunami maani najugaqartuunersut aalajangiiffiginerani selskabimi aalajangiisarnermut atatillugu pissusiviusut erseqqissumik naliliiffigineqarnerannik tunngaveqassaaq. Taamatut naliliinermi selskabimik aqutsinermut atatillugu aalajangiinerit salliutillugit pingaartinneqassapput. Taamaattumik selskabi Kalaallit Nunaanni angerlarsimaffeqartutut isigineqakkajuttarpoq pisortaqarfia imaluunniit selskabip qullersaqarfia nunami maani inissisimappat. Siulersuisut selskabip ulluinnarni aqunneqarneranik qanoq isumaginnittuutiginerat apeqqutaalluni, siulersuisut sumi inissisimanerat annertuumik pingaaruteqassaaq selskabip maani nunami angerlarsimaffeqarneranik naliliiniarnermi. Taamaassimappat sumiiffik siulersuisut aalajangiiffigisaat, aqutsisut sumi najugaqarnerannut aalajangiisuuvoq. Aalajangiinerit nalinginnaasumik ataatsimeersuarnerni aalajangerneqartartut aallaavittut selskabip nunami maani angerlarsimaffeqartutut isigineqarsinnaaneranut aalajaangiisuunngillat. Taamaammat aktiaateqarneq aallaavittut naliliinermut aalajangiisuunngilaq. Aalajangiinerit assersuutigalugu umiarsuaateqarfimmi nunami allami nalunaarsugaasumi, Kalaallit Nunaanni aalajangiineruppata, selskabi nunami maani angerlarsimaffeqartuussaaq. Selskabimulli tunngasut pillugit ataatsimiinnerit aalajangiinerillu tamarmik nunami allami pisarpata, aallaavittut selskabi nunami maani angerlarsimaffeqanngilaq. Tamatumanili naatsorsuutigineqarpoq aalajangiinerit nunami allami nunami maaniunngitsoq aalajangerneqartartuussasut.

Umiarsuaq timmisartorluunniit siunnersuummi nr.1 imaluunniit nr. 2-mut ilaatinneqanngikkaluarpalluunniit inuttaasut aalajangersakkami pineqartunut ilaasutut isigineqassapput umiarsuaq timmisartorluunniit nunami maani piffissami sivikinnerpaamik qaammatini arfinilinni ukiup qaammataani aqqaneq marluk iluanni inissisimappat, § 1, imm. 2, nr. 4-imut siunnersuut naapertorlugu. Umiarsuaq timmisartorluunniit Kalaallit Nunaanni aalajangersimasumik inissisimasuuvoq umiarsuaq timmisartorluunniit qaammatini arfinilinni imaluunniit sivisunerusumi ukiup qaammataani aqqaneq marluk iluanni Kalaallit Nunaata aningaasarsiorfittut killeqarfiata iluani imaluunniit Kalaallit Nunaata silaannartaani inissisimaguni, imaluunniit umiarsuaq timmisartorluunniit Kalaallit Nunaata aningaasarsiorfittut killeqarfiata iluani sumiiffimmiit avataani summiffimmut sumiiffinnulluunniit aalajangersimasumik uteqattaartuuguni, sumiiffik kingulleq taaneqartoq nunami allamiittuunngippat. Sivikitsumik umiarsuarmik timmisartumilluunniit taakkualuunniit atortuinik iluarsaataqarnermik, aserfallatsaaliinermik assigisaannilluunniit siunertaqartumik nunami allamiinnerit qaammatini arfinilinni malittarisassamik kipititsissutaanngillat. Taamatuttaaq qaammatini arfinilinni malittarisassamik kipititsinertut isigineqanngilaq nunami allamiinneq inuttanik tamakkiisumik ilaannaakuusumilluunniit taarsiinissaq, taquassarsiniarneq assigisaanilluunniit siunertaqartumik pitillugu.

Siunnersuutigineqarpoq nr.1-miit nr. 3-mut malittarisassat, umiarsuaq timmisartorluunniit inuttaqartinnagu danskit, savalimmiormiut nunamiluunniit allami umiarsuaateqarfimmit timmisartuutileqatigiffimmilluunniit assartuinermut atorneqarpat. Tamatumunnga atatillugu nr. 4-mut innersuussineqaannginneranut patsisaavoq, umiarsuaq timmisartorluunniit nr. 4-mi pineqartut ilaat danskit, savalimmiormiut nunamiluunniit allamiut umiarsuaateqarfiannit timmisartuuteqarfiannilluunniit inuttaqartinnagu assartuinermut atorneqarpat, umiarsuaq timmisartorluunniit nunami maani inissinneqarsimasutut isigineqarunnaassaaq, nr. 4-milu piumasaqaatit atuuttuujunnaarlutik.

Nr. 2-imut.

Siunnersuutigineqarpoq ullunut 14-inut malittarisassaq inunnut umiarsuarni timmisartuniluunniit Kalaallit Nunaanni angerlarsimaffeqartuni namminneq sulillutik akissarsiortunut atorunnaassasoq. Taamaattumik inuit taamaattut killilimmik Kalaallit Nunaannut akileraartussaatitaalissapput ullormit siullermiit § 2, imm. 1, nr. 17-imi aalajangersagaq naapertorlugu.

Nr. 3-mut.

Aalajangersakkami aalajangerneqarpoq umiarsuarni timmisartuniluunniit inuttaasut tamakkiisumik akileraartussaaneq pillugu malittarisassani pineqanngitsut, § 1, imm. 1, nr. 1 (najugaqarfik) imaluunniit § 1, imm. 1,, nr. 2 malillugu (minnerpaamik qaammatit arfinillit maaniissimaneq) sulinerminnut imaluunniit tamatumunnga atatillugu sulinerminnut akissarsiaqartut qaqugukkut killilimmik Kalaallit Nunaannut akileraartussanngussanersut.

Aalajangersakkami ilaapput akissarsiat suusulluunniit, tamatumani ilanngullugit sulisunut ajunngitsorsiassat akileraaruteqaataasussat suulluunniit. Umiarsuarmi timmisartumiluunniit inuttanut tunngatillugu erseqqissarneqarpoq kalaallit umiarsuaanni timmisartuanniluunniit sulilluni akissarsiat saniatigut ilaammata umiarsuarmi timmisartumiluunniit inuttaasup suliassarpiaanut atasumik suliat, soorlu inuttaasup angallammi sulineranut atasumik nunami suliat.

Umiarsuaq timmisartorluunniit Kalaallit Nunaanni angerlarsimaffeqarpoq, Kalaallit Nunaanni angerlarsimaffilittut nalunaarsorsimasoq, siunnersuummi § 2, imm. 1, nr. 17, litra a naapertorlugu.

Umiarsuaq timmisartorluunniit nunami allami, Danmarkimi Savalimmiuniluunniit angerlarsimaffeqartutut nalunaarsorsimagaluarpalluunniit, inuttaasut aalajangersakkami pineqartunut ilaapput, umiarsuaq timmisartorluunniit inuttaqartinnagu selskabimit assigisaaniluunniit, § 1, imm. 1, nr. 3-14, imaluunniit § 2, imm. 1, nr. 10-12 aamma 14-imi aalajangersakkat malillugit akileraartussaasuusumit assartuutitut atorneqarpat, siunnersuummi § 2, imm. 1, nr. 17, litra b naapertorlugu. Aammattaarlu inuttaasut aalajangersakkami pineqartunut ilaasutut isigineqassapput, umiarsuaq timmisartorluunniit inuttaqartinnagu inummit, § 1, imm. 1, nr. 1 aamma 2, § 2, imm. 1, nr. 10-12 aamma 14-mi aalajangersakkat naapertorlugit akileraartussaatitaasumit assartuutitut atorneqarpat. Umiarsuup timmisartulluunniit inuttaqartinnagu atorneqartutut oqaatigineqarnissaanut aalajangiisuusumik apeqqutaavoq, umiarsuarsuup timmisartulluunniit atorneqartup tiguneranut atatillugu inunnik attartortitsisumi atorfeqartunik atorneqartumut malinnaasoqannginnissaa.

Umiarsuup timmisartulluunniit litra a imaluunniit b-mut siunnersuummi ilaatinneqannginnera apeqqutaatinnagu inuttaasut aalajangersakkami pineqartunut ilaasutut isigineqarput, umiarsuaq timmisartorluunniit umiarsuaatileqatigiiffiup timmisartuutileqatigiiffiilluunniit aqutsisorpiavii Kalaallit Nunaanni najugaqarpata, § 2, imm. 1, nr. 17, litra c-mut siunnersuut naapertorlugu. Selskabip aqutsisuisa nunami maani najugaqartuunersut aalajangiiffiginerani selskabimi aalajangiisarnermut atatillugu pissusiviusut erseqqissumik naliliiffigineqarnerannik tunngaveqassaaq. Taamatut naliliinermi selskabimi aqqutsinermut atatillugu aalajangiinerit salliutillugit pingaartinneqassapput. Taamaattumik selskabi Kalaallit Nunaanni angerlarsimaffeqartutut isigineqakkajuttarpoq pisortaqarfia imaluunniit selskabip qullersaqarfia nunami maani inissisimappat. Siulersuisut selskabip ulluinnarni aqunneqarneranik qanoq isumaginnittuutiginerat apeqqutaalluni, siulersuisut sumi inissisimanerat annertuumik pingaaruteqassaaq selskabi maani nunami angerlarsimaffeqarneranik naliliiniarnermi. Taamaassimappat sumiiffik siulersuisut aalajangiiffigisaat, aqutsisut sumi najugaqarnerannut aalajangiisuuvoq. Aalajangiinerit nalinginnaasumik ataatsimeersuarnerni aalajangerneqartartut aallaavittut selskabip nunami maani angerlarsimaffeqartutut isigineqarsinnaaneranut aalajaangiisuunngillat. Taamaammat aktiaateqarneq aallaavittut naliliinermut aalajangiisuunngilaq. Aalajangiinerit assersuutigalugu umiarsuaateqarfimmi nunami allami nalunaarsugaasumi, Kalaallit Nunaanni aalajangiineruppata, selskabi nunami maani angerlarsimaffeqartuussaaq. Selskabimulli tunngasut pillugit ataatsimiinnerit aalajangiinerillu tamarmik nunami allami pisarpata, aallaavittut selskabi nunami maani angerlarsimaffeqanngilaq. Tamatumanili naatsorsuutigineqarpoq aalajangiinerit nunami aallami nunami maaniunngitsoq aalajangerneqartartuussasut.

Umiarsuaq timmisartorluunniit litra a-c-mut siunnersuummi ilaatinneqanngikkaluarpalluunniit inuttaasut aalajangersakkami pineqartunut ilaasutut isigineqassapput umiarsuaq timmisartorluunniit nunami maani sivikinnerpaamik qaammatini arfinilinni ukiup qaammataani aqqaneq marluk iluanni inissisimappat, § 2, imm. 1, nr. 17 litra d-mut siunnersuut naapertorlugu. Umiarsuaq timmisartorluunniit Kalaallit Nunaanni aalajangersimasumik inissisimasuuvoq umiarsuaq timmisartorluunniit qaammatini arfinilinni amerlanerusuniluunniit ukiup qaammataani aqqaneq marluk iluanni Kalaallit Nunaata aningaasarsiorfittut killeqarfiata iluani imaluunniit Kalaallit Nunaata silaannartaani inissisimaguni, imaluunniit umiarsuaq timmisartorluunniit Kalaallit Nunaata aningaasarsiorfittut killeqarfiata iluani sumiiffimmiit avataani sumiiffimmut sumiiffinnulluunniit aalajangersimasumik uteqattaartuuguni, sumiiffik kingulleq taaneqartoq nunami allamiittuunngippat. Sivikitsumik umiarsuarmik timmisartumilluunniit taakkualuunniit atortuinik iluarsaataqarnermik, aserfallatsaaliinermik assigisaannilluunniit siunertaqartumik nunami allamiinnerit qaammatini arfinilinni malittarisassamik kipititsissutaanngillat. Taamatuttaaq qaammatini arfinilinni malittarisassamik kipititsinertut isigineqanngilaq nunami allamiinneq inuttanik tamakkiisumik ilaannaasumilluunniit taarsiinissaq, taquassarsiniarneq assigisaanilluunniit siunertaqartumik pitillugu.

Siunnersuutigineqarpoq litra a-miit c-mut malittarisassat, umiarsuaq timmisartorluunniit inuttaqartinnagu danskit, savalimmiormiut nunamiluunniit allami umiarsuaateqarfimmit timmisartuutileqatigiffimmilluunniit assartuinermut atorneqarpat. Tamatumunnga atatillugu litra d-mut innersuussineqaannginneranut patsisaavoq, umiarsuaq timmisartorluunniit litra d-mi pineqartut ilaat danskit, savalimmiormiut nunamiluunniit allamiut umiarsuaateqarfiannit timmisartuuteqarfiannilluunniit inuttaqartinnagu assartuinermut atorneqarpat, umiarsuaq timmisartorluunniit nunami maani inissinneqarsimasutut isigineqarunnaassaaq, litra d-milu piumasaqaatit atuuttuujunnaarlutik.

Nr. 4-mut.

Aalajangersakkami isumagineqarpoq illumut Kalaallit Nunaata avataaniittumut pisiarinerani pigineranullu aningaasaliissutaasunit erniat tamarmik nunami maani akileraarutaasussanik isertitanit ilanngaatigineqarsinnaannginnissaat.

Sulinermi malunnarsisimavoq pigisamik nunami allamiittumik qularnaveeqqusiilluni ernianut aningaasartuutit pillugit maannamut malittarisassat naammanngitsut, akileraartartut aalajangersagaq sanioqqutaartarsimammassuk aningaaserivinnik, taarsigassarsiniartarfinnik taarsigassarsisitsisartunilluunniit allat immikkut isumaqatigiissuteqarfiginerisigut, taarsigassarsisup illumi qularnaveeqqusiinissaanut taarsiullugu isumaqatigiissutigineqartarluni taarsigassarsisup illu qularnaveeqqusiussinnaanagulu allatulluunniit allamut tunniussinnaanagu taarsigassarsisitsisoq akuersissuteqaqqaartinnagu. Taamaaliornikkut taarsigassarsisitsisoq, taarsigassarsianut illumi qularnaveeqqusersimasutungajalluinnaq inissisimalissalluni. Malittarisassanik maannakkut atuuttuusunik saneqqutaarinerit illuatungiliiviginiarlugit, taarsigassarsiat illumut Kalaallit Nunaata avataani inissisimasumut pisinermi ingerlanneranilu aningaasaliissutinut atorneqartut tamarmik, Kalaallit Nunaanni isertitanik naatsorsuinermi ernianik ilanngaassisinnaanermut tunngaviliinngitsut aalajangiunneqarnissaa pisariaqarpoq.

Nr. 5-mut.

Siunnersuutikkut aalajangersagaq annertusineqarpoq sermip erngullu avammut nioqqutissatut atorneqarnissaat pillugu inatsisartut inatsisaat malillugit piginnaatitaasunuttaaq atuutilersillugu.

Aalajangersakkap kinguneraa pisinnaatitaasup iluaquteqarnissamut akuerineqarsimasup matunissamut pilersaarutip piviusunngortinnissaanut aningaasatigut pisussaaffiup matussutissaatut illuartitani ilanngaatigiuarsinnaagai tassaammat ilanngaatit siuartitat. Saliinermut aningaasartuutit ingerlatsinermut aningaasartuutitut ilanngaatigineqarsinnaapput, kisianni aningaasartuutit amerlassusiat aamma matusinerup piiaanerup inernerata kingornatigut pisarnera patsisaalluni ilanngaatigineqarsinnaanerisa annaaneqaratarsinnaanera patsisigalugu naapertuunerpaatut isigineqarsimavoq siunissami matusinissamut illuartiterineq ilutigalugit ilanngaatigineqarsinnaassappata.

Nr. 6-imut.

Siunnersuutikkut aalajangersagaq annertusineqarpoq sermip erngullu avammut nioqqutissatut atorneqarnissaat pillugu inatsisartut inatsisaat malillugit aamma pisinnaatitaasunut atulersillugu.

Aalajangersakkap kinguneraa pisinnaatitaasup ujarlernermut iluaquteqarnermullu akuerisaasup piffissami killiligaanngitsumi amigartoorutit ukiumut isertitsivimmut tullermut nuussinnaagai, taamaattoq kisianni isertitanit akileraartarneq pillugu inatsimmi § 1 imaluunniit § 2 malillugu piffissami taamaallaat Kalaallit Nunaannut akileraartussaatitaaffiusumi. Taamaattoq amigartoorutit ukiumut isertitaqarfiusumut kingusinnerusumut nuunneqarsinnaapput ukiup siuliini akileraarutaasussanik isertitani inissaqartinneqanngippata aatsaat.

Piffissami killiligaanngitsumi nuussisinnaanermut ilaapput taamaallaat amigartoorutit akuersissummut atasumik ingerlatamut toqqaannartumik tunngasut. Tassalu amigartoorutit pisinnaatitaaffiup avataani ingerlatamut allamut tunngasut imm. 1 naapertorlugu nuunneqarsinnaapput taamaallaat ukiuni tallimani.

Pisinnaatitaasoq ataatsikkut piffissaniluunniit imminnut nikingasuni ujarlernissamut iluaquteqarnissamulluunniit akuersissuteqarpat piffissami killiligaanngitsumi nuussisinnaaneq akuersissutinut tamanut atuutissaaq.

Amigartoorutit siumut nuunneqarsinnaanerannut kiisalu kingumoortunngortissinnaanerannut aalajangersakkat allanngortinneqassanngilat. Akuerssissummik peqartumut amigartoorutinik kingumoortitsisinnaaneq ukiunut tallimanut killeqartinneqaannassaaq.

Nr. 7-imut.

Siunnersuutikkut aalajangersagaq annertusineqarpoq sermip erngullu avammut nioqqutissatut atorneqarnissaat pillugu inatsisartut inatsisaat malillugit pisinnaatitaasunuttaaq atulersillugu.

Selskabit sermip erngullu avammut nioqqutissatut atorneqarnissaat pillugu inatsisartut inatsisaat malillugit ujarlernissamut iluaquteqarnissamulluunniit akuerineqarsimasut aalajangersakkamut ilaanngillat tamanna ingerlatanut ilaasunut akuersissutini toqqaannartumik takuneqarsinnaappat. Tassalu selskabip taamaattup isertitat akileraaruteqaataasussat ataatsimoortillugit naatsorsorsinnaavai.

Nr. 8-imut.

Siunnersuutikkut aalajangersagaq annertusineqarpoq sermip erngullu avammut nioqqutissatut atorneqarnissaat pillugu inatsisartut inatsisaat malillugu pisinaatitaassummik peqartunut aamma atuutilersillugu.

Tamatuma saniatiut Namminersornerullutik Oqartussat qitiusumik allaffitsigut aqunneqarnerata aaqqissuuteqqinneqarnerata kinguneranik oqaasertat allanngortinneqarput, taamaalilluni Akileraartarnermut Pisortaqarfik akileraaruserivimmik taarserneqassasoq siunnersuutigineqarluni.

Aalajangersakkami imm. 2-mi aalajangerneqarpoq inunnut nunap kommuninut agguarneqarnerata avataaniittunut akileraaruseriffik kommunitut akileraarfittut isigineqartoq. Tamanna aamma atuuppoq pisinnaatitaasunut iluaquteqarnissamut akuerisaasunut Kalaallit Nunaanni aatsitassat il.il. pillugit inatsit, sermip erngullu avammut nioqqutissatut atorneqarnissaat pillugu inatsisartut inatsisaat naapertorlugit. Pisinnaatitaasut Kalaallit Nunaanni aatsitassat il.il. pillugit inatsit, sermip erngullu avammut nioqqutissatut atorneqarnissat pillugu inatsisartut inatsisaat naapertorlugit ujarlernermut pisinnaatitaasut aamma akileraaruseriffik kommunitut akileraarfigissavaat akuersissut taanna malillugu taamaallaat suliamik ingerlatsigunik.

Ujarlernermut iluaquteqarnermulluunniit akuersissut akileraartussaalernerup atuutilerfia kingoqqullugu tunniunneqarpat akileraaruseriffik akileraarnermi kommunitut akileraarfiussaaq ukioq aningaasanik isertitsivik akuersissutip tunniunneqarfia aallarnerfigalugu. Ujarlernermut iluaqutiginninnermulluunniit akuersissut akileraartussaanerup suli qaangiutinnginnerani atorunnaarpat akileraaruseriffik akileraarnermi kommunitut akileraarfiussaaq ukioq isertitaqarfik akuersissutip atorunnaarfia ilanngullugu.

Pisinnaatitaasunut allanut akileraarnermi kommunitut akileraarfik aalajangerneqassaaq § 68, imm. 1 aamma 3-mi malittarisassat nalinginnaasut malillugit. Tamanna atuuppoq soorlu misissueqqaarnerinnarmut akuerisaasunut kiisalu ujarlernerinnarmut akuerisaasunut tamatumalu peqatigisaanik allamik ingerlatsisunut.

Imm. 3-mi aalajangersakkami maalaarnissamut malittarisassat aalajangerneqarput kommunalbestyrelsip akileraartussaatitaasulluunnit akileraarnermi kommunimik toqqaaneq isumaqatiginngippassuk.

Nr. 9-mut.

Siunnersuutigineqarpoq akileraartussaatitaasup akileraarutaagallartunik akileraaruserivimmut akiliiffissaa akileraarutinik A-nik unerartitat imaluunniit B-mik akileraarutinik akileqquneqartut saniatigut 1. aprilimiit 1. majimut kinguartinneqassasoq.

Akileraartussaatitaasoq akileraarutinik kinguaattooruteqarpat, tamatumani ilanngullugit erniat akiliutillu, ukiumut isertitaqarfimmut akiliiffissamut tunngasunik siumoortumik akilikkanit kinguaattoorutit taakkua ilanngaatigineqassapput.

Ukiumi akileraarutissat aalajangerneqarfianni 1. majip kingornatigut nammineq piumassutsimik akiliisoqarpat akiliut utertillugu akilerneqassaaq.

§ 2-mut

Siunnersuutigineqarpoq inatsisartut inatsisaat 1. januar 2009-mi atortuulissasoq.