17. september 2008

UKA 2008/111

 

Siunnersuummut nassuiaatit

Nassuiaatit nalinginnaasut

1. Aallaqqaasiut

1981-mi, Areaalit (nunaminertat/imartat) atorneqarnerat, illoqarfiit allilerneqarneri sanaartorfigineqarnerilu pillugit Kalaallit Nunaannut inatsit nr. 612, 23. december 1980-meersoq, suliassaqarfiup Namminersornerullutik Oqartussanut 1. januar 1981-mi nuunneqarnera tunngavigalugu inatsit piginnaatitsissut naapertorlugu nunamik atuineq, nuna tamakkerlugu pilersaarusiorneq aamma illoqarfimmik pilersaarusiorneq illuliortiternerlu pillugit Inatsisartut peqqussutaa nr. 1, 2. februar 1981-meersoq atuutilersinneqarpoq.

Inatsisartut peqqussutaat Kalaallit Nunaannut ministeriaqarfiup nunaminertanik atuinermut inatsisaanut assingugajalluinnartoq aallaavigalugu oqartussaaffik siusinnerusukkut Kalaallit Nunaannut ministerip ataaniissimasoq Namminersornerullutik Oqartussanut nuunneqarpoq. Taamaalilluni Nuna tamakkerlugu pilersaarusiornermut ataatsimiititaliaq Inatsisartunit pilersinneqarpoq, aammalu illoqarfinnut pilersaarutit ilusissaannut imarisaannullu maleruagassat Namminersornerullutik Oqartussanit aalajangersarneqartussanngorlutik. Namminersornerullutik Oqartussat illuliornernut oqartussaanermut malittarisassiorput, aalajangerneqarporlu Nuna tamakkerlugu pilersaarusiornermut ataatsimiititaliaq suliartik pillugu ukiumoortumik Inatsisartunut nalunaarusiortassasut. Aammattaaq Nuna tamakkerlugu pilersaarusiornermut ataatsimiititaliap naammagittaalliuutini aalajangiineri inaarutaasumik aalajangiinerusalerput.

Inatsisartut inatsisaata piviusunngortinnissaanut Kalaallit Nunaanni illuliortiternermi oqartussaassuseq pillugu Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaat nr. 4, 1. december 1982-imeersoq atuutilersinneqarpoq, tassani aalajangersarneqarpoq Namminersornerullutik Oqartussat tassaasut illuliortiternermi oqartussaasut, Namminersornerullutillu Oqartussat sinnerlugit sumiiffinni oqartussaasut tassaassasut GTO, sumiiffinni GTO-p illuliortitsinernut sinniisaannit inuttaqartinneqartoq. Tamatuma nalaani illuliortiternermut oqartussaaffik Kalaallit Nunaanni illuliortiternermi malittarissasat 1982-meersut, tassungalu atatillugu illuliortiternermut malittarisassanut Namminersornerullutik Oqartussanit najoqqutassiarineqartut innersuussutillu tunngavigalugit ingerlanneqalerpoq.

1980’kkut qiteqqunneranni Kalaallit Nunaanni inuiaqatigiinni ineriartornerup aammalu qitiusumik sumiiffinnilu misilittakkat nassatarisaannik inatsisip 1977-miilli allanngortinneqarsimanngitsup annertuumik allanngortinneqarnissaa pisariaqartinneqalerpoq.

Taamaattumik 1986-imi Nunaminertat atorneqarnerat pilersaarusiornerlu pillugit Inatsisartut peqqussutaat nr. 6, 19. december 1986-imeersoq atuutilersinneqarpoq. Peqqussutikkut nunaminertanut oqartussaassuseq inatsisitigut maleruagassinneqarpoq, illoqarfiup nunaqarfiullu killeqarfianni nunaminertanut oqartussaaffik kommuninit isumagineqartussanngorlugu, nunaannarmilu nunaminertanut oqartussaaffik Naalakkersuisunit isumagineqartussanngorlugu. Taamatuttaaq aalajangersarneqarpoq illoqarfinni nunaqarfinnilu kiisalu nunaannarmi nunaminertanik atuinissat akuersissummik peqqaarluni pisinnaasut.

Peqqussummi 1986-meersumi siunertaasut ilagaat pilersaarusiornermut suliassaqarfimmi aalajangiisinnaatitaaffiup sumiiffinnut siammartinneqarnissaanut suliap ingerlanera aallartinneqassasoq. Peqqussut naapertorlugu kommunalbestyrelsit kommunimut pilersaarusiornermik ingerlatsisinnaallutillu ingerlatsisussaapput, taamaattorli atuutilersinneqarnissaanut Naalakkersuisunit akuersissuteqaqqaartussaallutik. Peqqussummi sumiiffinnut pilersaarusiornermi maleruagassanik sukumiisunik aalajangersaanissamut aalajangiisinnaatitaaneq suliakkiunneqarpoq. Taamaaliornikkut kommuninut pilersaarusiornerup kingusinnerusukkut aamma suliakkiunneqarnissaa siunertaralugu aallarniutitut alloriartoqarnissaa peqqussummi siunertarineqarpoq.

Pilersaarusiornerni sukumiinerpaami, tassalu sumiiffinnut pilersaarusiornermi, kommunini nunaminertanik ataasiakkaanik atuinissamut malittarisassat sukumiisut pisussaaffiliisullu aalajangersagaasarput. Sumiiffinnut pilersaarusiorneq, kommunimut pilersaarusiornermut kommunalbestyrelsip kommunimi paasiuminarsakkamik siunissami nunaminertanut atuinissanut killissarititaasunik aalajangersaaffigisaanut, akerliusussaanngilaq.

2003-imi Naalakkersuisut KANUKOKA suleqatigalugu ataatsimiititaliamik, pisortat suliassaqarfiini suliassanik isumaginninnissamut killissarititaasunik allannguuteqartitsinerni aalajangiinissamut tunngavissiisussamik teknikkikkut suliassatigullu misissueqqissaarnernik suliaqartitsisussamik pilersitsipput. Aaqqissuussaanermut Isumalioqatigiissitap "Pisortat suliassaqarfiinik aaqqissuusseqqinnissaq pillugu isumaliutissiissutaa" 2006-imi septembarimi tunniunneqarpoq. Aaqqissuussaanermut Isumalioqatigiissitap ilaatigut inassutigaa kommunimut pilersaarutit aamma sumiiffinnut pilersaarutit ataatsimoortillugit pilersaarusiorneqartalissasut, peqatigisaanillu pilersaarutit taakkua akuersissutigineqartarnissaannut oqartussaaneq Namminersornerullutik Oqartussanit kommuninut nuunneqassasoq. Tamatuma saniatigut inassutigineqarpoq nunaannami nunaminertanut oqartussaaneq Namminersornerullutik Oqartussanit kommuninut nuunneqassasoq.

Tamanna tunngavigalugu Naalakkersuisut Aaqqissuussaanermut Isumalioqatigiissitap inassuteqaatai aallaavigalugit inatsisinik nutarnerinissaq aallartippaat.

2. Peqqussutissatut siunnersuutip imarisai pingaarnerit

Aaqqissuussaanermut Isumalioqatigiissitap isumaliutissiissutaa naapertorlugu ineriartornissaq naatsorsuutigineqartoq eqqarsaatigalugu, tassalu suliassaqarfiit arlaqartut Namminersornerullutik Oqartussanit kommuninut nussorneqarnissaannut tunngatillugu, Naalakkersuisut pilersaarusiornermut killissarititaasunik oqartussaasutut inissinneqarnissaat eqqortuusorineqarpoq. Tamatumuuna Naalagaaffiup aamma Namminersornerullutik Oqartussat kissaataat isumaallu najukkani aammalu qitiusumik pilersaarusiornermi ilanngunneqartarnissaat, peqatigisaanillu innuttaasunut pisussaaffiliisunik sukumiisumik maleruagassiisarnerup najukkami pisarnissaa qularnaarneqassaaq.

Taamaattumik siunnersuummi pingaarnertut anguniarneqarpoq, ullutsinnut tulluarnerusunik paasiuminarsakkanillu kommunimi qitiusumilu pilersaarusiornermut maleruagassaasinnaasunik sanaartorfissanik pilersaarusiornermut eqaatsumik inatsisitigut sinaakkusiinissaq.

Peqatigisaanik kommunit kommuneqarfimmut tamarmut sanaartorfissanik pilersaarusiornissamut aalajangiisinnaatitaanerannut killissarititaasussanik aalajangersaaffiusumik inatsisitigut sinaakkusiisoqarnissaa kissaatigineqarpoq. Inatsimmi aamma Namminersornerullutik Oqartussat oqartussaasuini, kommunalbestyrelsini aammalu pisortat suliassaqarfiinut pilersaarusiornermut oqartussaasuni pilersaarusiortartut akornanni suleqatigiinnerannut killissarititaasussanik aalajangersaaviussaaq. Innuttaasut pilersaarusiornermut sunniuteqaqataasinnaanerat tunngavissatut pingaaruteqartutut atuutsiinnarneqassaaq.

Nuna tamakkerlugu pilersaarusiorneq

Peqqussummi nuna tamakkerlugu annertuumik pilersaarusiorneq ingerlaavartoq aalajangersaavigineqarpoq. Nuna tamakkerlugu pilersaarusiornermi tassani ilaatigut ataqatigiissumik sanaartorfissanik aningaasatigullu pilersaarusiorsinnaalernissaq ilaatigullu kommunimut pilersaarusiortarnermut atatillugu piginnaatitaaffiit sumiiffinnut siammartinneqarnissaannut pilersaarusiortarnermut pisariaqartunik tunngavissaqalersitsinissaq siunertarineqarput.

Sanaartorfissanik nunaminertanik pilersaarusiornerup ingiaqatigisaanik inuiaqatigiinni sulianut assigiinngitsunut pilersaarusiortoqartarpoq, tassalu suliassaqarfinnut pilersaarusiornermik taaneqartartoq. Tassunga atatillugu suliassaqarfinnut pilersaarusiornerup nuna tamakkerlugu nunaminertanik atuinermut atatillugu kingunerisassaannik nalilersuineq nuna tamakkerlugu pilersaarusiortarnermi suliassaavoq.

Naalakkersuisut G50-imut imaluunniit G60-imut assigusumik ataatsimoortumik, ataqatigiissaarisumik nuna tamakkerlugu pilersaarusiortarnissaat siunertaanngilaq. Kisiannili oqaaseq "Nuna tamakkerlugu pilersaarusiorneq" sanaartornermut inatsisinut, inatsisit allat naapertorlugit sumiiffinnut aalajangersimasunut immikkut piumasaqaatitalinnut imaluunniit nunat tamalaat akornanni isumaqatigiissutinut ataatsimoortumik taaguutitut atorneqarpoq. Tamatumunnga assersuutigalugu taaneqarsinnaapput qaartartuusivinnut, sumiiffinni imeqarfinnut, timmisartunut suluusalinnut mittarfinnut qulimiguulinnullu mittarfinnut atatillugu sumiiffinnut akornuteqanngitsumik miffissanut, pinngortitamik kulturikkullu eqqissisimatitsivinnut, RAMSAR-eqarfinnut il.il. immikkut ittumik killeqarfiutitat.

Tamatuma saniatigut Namminersornerullutik Oqartussat suliassaqarfinnut pilersaarutaat, suliassaqarfinni assigiinngitsuni nunap iluani immikkut soqutinaatilinnik nassuiaasut nuna tamakkerlugu pilersaarusiornermi aamma pineqartunut ilaapput, ilanngullugit assersuutigalugu umiarsualivinnut pilersaarutinut imaluunniit timmisartunut suluusalinnut mittarfinnut pilersaarutinut atatillugu nunaminertanik atuinermut imaluunniit nunaminertanik inniminniinernik maleruagassiineq.

Nuna tamakkerlugu pilersaarusiornermi immikkoortunut siuliani taaneqartunut kommunit ataatsimoortumik paasiuminarsaaviginiarlugit, Naalakkersuisut Namminersornerullutik Oqartussat suliassaqarfiinut assigiinngitsunut soqutiginaatilinnut siuliani taaneqartunut ataatsimoortumik takussutissiamik suliaqassapput. Nuna tamakkerlugu pilersaarusiornermut tunngatillugu soqutiginaatillit taakku ajornanngippat assilianngorlugit takussutissiaralugit nunami sumiiffinnut paasissutissiiffimmi nuna tamakkerlugu qarasaasiakkut pilersaarusianut isaaffimmut (NunaGIS) ilanngunneqassapput.

Tassunga atatillugu peqqussutissatut siunnersuummi missiliuummi tusarniaassutigineqartumi § 12-ip peerneqarnissaa naleqqutsinneqarpoq. Aalajangersakkami aalajangersarneqarpoq "Kommunalbestyrelsi nuna tamakkerlugu pilersaarusiornermut peqataassaaq kommunip isorartussusianut tamarmut kommunimi piffiit immikkoortutigut isumalluutit, isumalluutit pinngortitamit pisut, aningaasaqarnikkut isumalluutit, taakku tamarmik nalilersornerat, innuttaassuseqarnikkut aamma inuussutissarsiornikkut ineriartorneri anguniakkat aammalu pisortat suliarinnittoqarfiini pilersaarusiornerit toqqammavigalugit pilersaarusiornermik naammassisaqarnikkut." Nuna tamakkerlugu pilersaarusiornermut atatillugu paasissutissanik saqqummiussisussaatitaaneq peqqussummi § 4-imi takuneqarsinnaavoq aammalu kommunimut pilersaarusiornissamut pisussaaffeqarneq § 13-imi takuneqarsinnaalluni.

Aalajangersakkami siuliani taaneqartumi (§ 12) tunngaviuvoq, tamatuma akerlianik nuna tamakkerlugu pilersaarusiorneq ataqatigiissaagaq, G50-imut imaluunniit G60-imut assersuunneqarsinnaasumik akulerutsitsisumik tamakkiisumik pilersaarusiornertut taaneqarsinnaanerusoq. Taamaattumik aalajangersagaq taamatut pilersaarusiornermut siunnerfeqartumut eqqaasitsiinnartussatut paasineqartariaqarpoq, taamaattumillu peqqussummi kingullermik suliarineqartumi peerneqarluni.

Kommuninut pilersaarutinut aalajangiisinnaatitaaneq

Nassuiaatit peqqussummut 1986-imeersumut nassuiaatinut aammalu Iluarsaaqqinnermut Isumalioqatigiissitap inassuteqataannut tulluartinnerisigut, kommunimut pilersaarusiortarneq pillugu aalajangiisinnaatitaanerup sumiiffinnut siammartinneqarnissaa siunnersuutigineqarpoq. Taamaalilluni nuna tamakkerlugu pilersaarusiortarnermut aalajangiisarnermut killissarititaasut iluanni kommunit namminersorsinnaanissaat annertuumik siunnersuutigineqarpoq. Siunnersuummi kommuninut pilersaarusiornerni aalajangiisinnaatitaaneq kommunalbestyrelsiniissasoq taamaalilluni siunnersuutigineqarpoq.

Kommuninut pilersaarutit akuersissutigineqartarnissaannut aalajangiisinnaatitaanerup sumiiffinnut siammartinneqarnissaa Namminersornerullutik Oqartussat periarfissaannut, nunamut tamarmut ataatsimut isigalugu nuna tamakkerlugu pilersaarusiortarnermut soqutiginaatilinnik qulakkeerisinnaasunut, oqimaaqatigiisinneqartariaqarpoq. Taamaattumik Namminersornerullutik Oqartussat suliani inuiaqatigiinnut pingaarutilittut suussusersineqarsinnaasuni akuliussinnaanissaat pisariaqarpoq. Kommunimut pilersaarutinut aalajangiisinnaatitaanermik annikillisitsineq taamaattoq Namminersornerullutik Oqartussat inatsisitigut imaluunniit nuna tamakkerlugu pilersaarusiornermut malitassiani kommunimut pilersaarusiortarnissanut sinaakkutissanik aalajangersaaneratigut pisinnaavoq. Imaluunniit Namminersornerullutik Oqartussat kommunimi pilersaarusiortartut erseqqinnerusumik qanoq imaqarnissaanik piumasaqarlutik pilersaarusioqqusinnaavaat imaluunniit kommunimut pilersaarusiornermut oqartussaaffik tigusinnaallugu. Kommunimut pilersaarusiornermut oqartussaaneq taamaallaat atorunnaarsinneqarsinnaavoq tamanna ataatsimut isigalugu inuiaqatigiinni pingaartitassat isumagineqarnissaannik tunngavilersuutitaqarpat.

Pilersaarusiat assigiinngitsunik inissisimaffillit kattutsinnerat

Ataatsimut isigalugu kommunimut pilersaarusiornermut aammalu kommunimi sumiiffinnut sukumiisumik pilersaarusiornermut agguataarisimanerit pisariaqanngitsut allaffissornikkullu pisarissersuutaasut paasinarsisimavoq. Tamanna pissuteqarpoq nutaamik illuliortoqarniartillugu sumiiffimmut kalluarneqartumut kommunimut pilersaarummut tapiliussaq, sumiiffimmullu pilersaarusiaq nutaaq suliarineqartariaqartarmata. Taamaalillutik kommunit pilersaarutissatut siunnersuutit immikkoortut marluk tamaasa immikkut suliarisariaqartarsimavaat, tamarmik assigiimmik imallit, taamaallaallu sukumiissutsimikkut assigiinngissuteqartut.

Nunaminertat pillugit peqqussutissatut siunnersuummi kommuninut sumiiffinnullu pilersaarusiorneq ataasiinnanngortinniarneqarpoq, taamaalilluni siunissami sumiiffimmut aalajangersimasumut kommunip pilersaarutaani toqqaannartumik aalajangersakkanik sukumiisumik maleruagassiuussisoqarsinnaalissalluni.

Pilersaarusiorneq aamma nunaminertat atorneqarnerat pillugit Inatsisartut peqqussutissaattut nutaatut siunnersuutip atuutilernerani pilersaarusioriaaseq ataasiinnaq atuutilersinneqassaaq. Kommunini pilersaarusioriaatsimi atuuttumi kommunimut pilersaarutit aamma sumiiffinnut pilersaarutit atorneqarput, taakkualu illoqarfiup ilaanut pilersaarutinut, asimut pilersaarutinut aamma nunaqarfinnut pilersaarutinut ataatsimoortumik taaguutaapput. Akerlianik siunissami kommunimi pilersaarusiortarnermi pilersaarusioriaaseq ataasiinnanngussaaq, tassaassalluni kommunimut pilersaarut. Sumiiffinnut pilersaarutit pillugit maannamut sukumiisunik maleruagassaasartut siunissami sumiiffiup ilaanut aalajangersimasumut ataatsimut aalajangersakkani, kommunimut pilersaarummi aalajangersakkanut immikkoortumut ilaasuni aalajangersarneqarsinnaassapput.

Ataatsimut isigalugu pilersaarusioriaatsimi atuutilersussami tamatumuuna pilersaarutit pingasunik inissisimaffeqartut aalajangersaavigineqartalissapput: Nuna tamakkerlugu pilersaarummi, kommunimut pilersaarummi aammalu nunaminertanik atugassiisarnermi.

Pilersaarutit suliarineqarnissaannut periaaseq

Sumiiffinnut pilersaarutit, kommunimut pilersaarutit nunaannarmullu pilersaarutit suliarineqarneranni periaatsit assigiinngissuteqarsimapput, tassa kommunimut pilersaarutit nunaannarmullu pilersaarutit Naalakkersuisunit akuerineqartarnerat ingerlaannarsimallunni, tamanna sumiiffinnut pilersaarutit sinnerinut (najukkanut pilersaarutit) piumasaqaataasimanani. Peqqussummi nutaami kommunimut pilersaarutinut tamanut aalajangiisinnaatitaaneq kommunimut tunniunneqassasoq siunnersuutigineqarmat, tamatumani periaatsini assigiissaarinissaq periarfissinneqarpoq taamatullu inuttaasunut pisortanullu oqartussanut paasiuminarnerulersinneqassallutik.

Kommunimut pilersaarusiorneq nuna tamakkerlugu pilersaarusiornermut, ataatsimut isigalugu nuna tamakkerlugu nunaminertat atorneqarnissaannut aalajangiisuusumut aammattaarlu Namminersornerullutik Oqartussat suliassaqarfinnut pilersaarusiornerannut ataqatigiisitsinissamik kiisalu aningaasatigut pilersaarusiornermut pingaarnertut tunngaviusunik imaqartumut, akerliusussaanngilaq.

Nunaannarmi nunaminertanut aalajangiisinnaatitaaneq

Nunaannarmi nunaminertanut atugassiinermut aalajangiisinnaatitaanerup kommuninut tunniunneqarnissaa naatsorsuutigineqarpoq. Tamatumunnga patsisaavoq kommunit namminersornerannik nukittorsaanissaq siunertaammat aammalu nunaannarmi sumiiffiit inuussutissarsiornermik mernguersarnissanullu siunertaqartunik sanaartorfigineqartarneri annertusiartormat. Kommunini ataasiakkaani nunap illoqarfiullu ataqatigiissaarneqarnerat kiisalu qitiusumik aqutsisoqarfiup nunami nakkutilliinissaminut periarfissaluttarnera nunaminertanut oqartussaaffiup tunniunneqarnissaanut qanillattuisitsipput, tassungalu peqatigitillugu Naalakkersuisut nuna tamakkerlugu pilersaarusiornermut pingaarnertut malittarisassiaasigut, ataatsimut isigalugu Naalakkersuisunut soqutiginaatillit, nunaannarmi sumiiffinnut assigiinngitsunut killissarititaasunut aalajangersaganngorlugit aalajangersarneqarput.

Nunaminertanut oqartussaaffiup tunniunneqarneranut atatillugu kommunit nunaannarmut pilersaarusiornissamik pisussaaffilerneqarput.

Siunnersuut naapertorlugu Naalakkersuisut nalunaarutitigut il.il. anguniakkanut siunertanullu naapertuuttumik aalajangersaanissaminnut piginnaatitaaffilerneqarput.

Peqqussutissatut siunnersuummi inatsisitigut inissisimaffik maannamut atuussimasoq atuutsiinnarneqarpoq, tamatuma kinguneranik nunaminertanik atuissagaanni akuersissummik peqartoqartariaqarluni. Tusarniaanermut atatillugu peqqussummi § 26-imi nunaminertanik atuinissamut akuersissutit pillugit imm. 4 nutaaq ilanngunneqarpoq. Aalajangersakkami aalajangersarneqarpoq nunaminertat pisinermi tunisinermilu niuerutigineqarsinnaanngitsut, tamannalu suleriaatsimik atuuttumik maleruagassanngortitsineruvoq. Nunaminertami aalaakkaasumik nalilimmik sanasoqarsimappat, taanna aalaakkaasup nalinga pisinermi tunisinermilu akigineqarsinnaavoq, taamaalilluni piginnittoq nunaminertamut atuisinnaanermut siullertut piginnaatitaaffeqalissalluni.

Inatsisartut peqqussutissaattut siunnersuummi sumiiffik aalajangersimasoq taaneqanngilaq. Nalinginnaasumik maleruagassat naapertorlugit illuatungiliisunik malitassaqartinnagu Kalaallit Nunaata nunataanut imartaanullu inatsisit atuutissapput. Nunavimmut tunngavik pillugu inatsimmi § 6 naapertorlugu Kalaallit Nunaata nunavimmut tunngavianut atasortaani sanaartornernut Inatsisartut peqqussutissaattut siunnersuut aammattaaq atuutissaaq.

Inatsimmi piginnaatitsissummi aalajangersakkat (Areaalit (nunaminertat/imartat) atorneqarnerat, illoqarfiit allilerneqarneri sanaartorfigineqarnerilu pillugit Kalaallit Nunaannut Inatsit nr. 612, 23. december 1980-imeersoq, § 2) naapertorlugit peqqussut pisuussutinik uummaatsunik misissueqqaarnermut, ujarlernermut imaluunniit piiaanermut atuutinngilaq. Pisortat suliffeqarfiutaasa aamma suliffeqarfiit namminersortut suliaat, ilanngullugit Kalaallit Nunaanni aatsitassanik misissueqqaarnermut, aatsitassanik ujarlernermut aammalu aatsitassanik piiaanermut atatillugu nunaminertanik atuineq, piginnaatitsissummik tunniussinermi imaluunniit suliassaqarfimmi aningaasaliissuteqarnermi inatsimmut tunngaviusumut naapertuuttumik inatsisitigut maleruagassinneqassapput.

Malittarisassani ilaatitsinnginnermi erngup nukinganik isumalluutissanut tunngasut, erngup nukinganik isumalluutissat pillugit Kalaallit Nunaannut inatsit 22. decembari 1993-imeersukkut (Inatsit nr. 1075) ullumikkut Namminersornerullutik Oqartussanit oqartussaaffigineqartut pineqanngillat.

Kiisalu siunnersuutip atuutilerneratigut peqqussut naapertorlugu aalajangiinernut atatillugu immikkut naammagittaalliuuteqartarfik pilersinneqassaaq. Taamatut aalajangersaanermi siunertarineqarpoq inatsisiliortut inatsisinillu atortitsisut avissaartinneqarnissaat. Maannamut aaqqissuussinermut – naammagittaalliuutit Naalakkersuisunut ingerlanneqartarnerannut – naleqqiullugu, naammagittaalliuuteqartarfimmik pilersitsinikkut inuttaasut inatsisitigut illersorneqarnerat nukittorsarneqassaaq.

Tusarniaanermut suleriaatsimut atatillugu, kommunalbestyrelsip aalajangiinerisa naammagittaalliuutigineqarsinnaanerat pillugu pequssutissatut siunnersuummi aalajangersagaq erseqqissarneqarpoq, taamaalilluni erseqqissarneqarluni naammagittaalliuutinut aalajangiisartut pineqartut. Peqqussut tusarniaassutigineqartoq immikkoortumi tassani assigiissaariffigineqarsimanngilaq.

Aammattaaq tamatumunnga aalajangersakkamut nassuiaatini ilanngunneqarpoq, annertuumik inatsisinik unioqqutitsisoqarsimanera ilimanaateqartoq naliliisoqarpat aatsaat, pissutsit kinguartitsinermik sunniuteqartinneqarsinnaasut.

3. Pisortanut aningaasatigut allaffissornikkullu sunniutissat

Kommuninut aningaasatigut allaffissornikkullu sunniutissat

Avatangiisinut Aqutsisoqarfik isumaqarpoq, peqqussut manna naapertorlugu kommunimi pilersaarusiortarnermi aamma nunaminertanik ingerlatsinermi isumalluutissanik pisariaqartitsineq, ullumikkut kommunimut pilersaarusiornermut, sumiiffinnut pilersaarusiornermut kiisalu illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermut aningaasaliissuteqartussaanermut naleqqiullugu annertunerulissanngitsoq.

Maleruagassat pioreersut pisariillisarneqaraluartut, pilersaarusiornerni periaasissat kommuninullu pilersaarusiorneq pillugit maleruagassat nutaat atuutilerneranni immikkoortut ilaanni kommunit suliassaqarnerulissapput. Aammattaaq naatsorsuutigineqarpoq nunaannarmi nunaminertanik oqartussaaffiup pilersaarusiornissamullu pisussaaffiup tunniunneqarnerani suliassaqarfimmi kommunit suliassaqarnerulaalissasut.

Pilersaarusioriaatsip pisariillisagaasup atuutilerneratigut paasiuminarnerulernissaata saniatigut naatsorsuutigineqarpoq, kommuninik iluarsaaqqinnerup atuutilernerata kingorna pitsaassutsip qaffasinnerulernera kommunit pilersaarusiornerannut oqartussaasut ataatsimut isigalugu misigissagaat, tamanna kommunit pilersaarusiornerannut oqartussaaffiup qitiusumut inissinneqarneratigut pigaluarpat aamma/imaluunniit pilersarusiornermi sakkussanik assigiissaarinikkut aamma qarasaasiaq atorlugu sumiiffimmi pilersaarusiornermik ataatsimut isigalugu nukittorsaasoqarneratigut pigaluarpat. Pilersaarusiornermut nalunaarsuutip NunaGIS-ip, nunaminertamut pineqartumut pilersaarusiornermut tunngaviusumik atuuttumik paasiuminarnerulersitsisussap pilersinneqarnerata saniatigut, sumiiffiit ilaanni aalajangersimasuni killiliinernut nunap assinginik saqqummersitsinissamik nalunaarsuinissamillu ajornarunnaarsitsisussamik nunami sumiiffinnut tamanut paasissutissanik katersuiffimmi elektronik atorlugu programmiliinissaq Avatangiisinut Aqutsisoqarfiup naatsorsuutigaa. Tamatuma saniatigut sumiiffiup ilaani aalajangersimasumi ataatsimi kommunimut pilersaarummut tapiliussassamik suliaqarnermi allaffissiamik pilersitsinissaq ajornanngilaq, tamatumuuna kommunini sulineq oqilisaaffigineqassalluni. Suliniutit siuliani taaneqartut nuna tamakkerlugu pilersaarusiornermut kontomit ("2008-imut Inatsisartut aningaasanut inatsisaat"-ini konto 33.01.02 "Nuna tamakkerlugu pilersaarusiorneq") aningaasalersorneqarnissaat naatsorsuutigineqarpoq.

Nunaannarmi nunaminertanut oqartussaaffiup Naalakkersuisuniit kommuninut tunniunneqarneratigut nunaannarmi nakkutilliisussaatitaaneq aamma kommuninut tunniunneqassaaq. Tassunga atatillugu oqaatigisariaqarpoq nunaannarmi nakkutilliineq ullumikkut aningaasalersorneqanngimmat.

Ataatsimut isigalugu naatsorsuutigineqarpoq kommunit pilersaarusiornerannut aamma nunaminertanik aqutsinerannut piumasaqaatit allannguuteqarnerat kommunini sumiiffinnillu pilersaarusiornerit kattunneqarnerisigut pilersaarusiornerup pisariillisaavigineqarnera suliassakillisitsissasoq. Taamatut naatsorsuuteqarnermut tunngaviuvoq, kommuninut iluarsaaqqinnermi atuutilersussami kommuninut pilersaarusiornerit ataatsimoortinneqarnissaat naatsorsuutigineqarmat.

Isumalluutissat siunertamut atugassiissutigineqartussat qanorpiaq annertunerulernissaannut kommuni aalajangiisuussaaq, ataatsimoortumilli tapiissutip annertusineqarnissaannut apeqqut Namminersornerullutik Oqartussat kommunillu akornanni ataatsimoortumik tapiissutit pillugit isumaqatigiinniarnissani ilaatinneqartariaqassaaq.

Namminersornerullutik Oqartussanut aningaasatigut allaffissornikkullu kingunerisassat

Nunap karsianut aningaasatigut kingunerisassat eqqarsaatigalugit nuna tamakkerlugu pilersaarusiornermut tunngasortaa, tassalu suliassaqarfinnut pilersaarusiornerit assigiinngitsut eqqarsaatigalugit, maannamut missingersuutit iluaniinnissaat naatsorsuutigineqarpoq, nuna tamakkerlugu pilersaarusiornermut kontomit ("2008-mut Inatsisartut aningaasanut inatsisaat"-ni konto 33.01.02 "Nuna tamakkerlugu pilersaarusiorneq"), kiisalu pilersaarusiornermut inatsisinik aaqqissuusseqqinnikkut inuit ukiumut suliarisinnaasaasa naatsorsornerisa ilanngunneqartarunnaarnerisigut aningaasalersorneqarlutik. Taamatuttaaq Naalakkersuisut naatsorsuutigaat Pilersaarusiornermut nunaminertanullu naammagittaalliuuteqartarfiup pilersinneqarnera aningaasaliissutaareersut iluanni aningaasalersorneqarsinnaassasoq, tassani naatsorsuutigineqarpoq inuit ukiup affaani suliarisinnaasaattut annertussusilimmik aningaasartaliinikkut tassunga nuunneqarsinnaassasut.

Naammagittaalliuutinut suliarinninneq ullumikkut Avatangiisinut Aqutsisoqarfiup kontoanit pingaarnermit aningaasalersorneqartarpoq (konto 75.01.01). Missiliorneqarpoq naammagittaalliuutinik suliarinninnermut ukiup affaani sulisoq ataaseq Avatangiisinut Aqutsisoqarfiup ukiut tamaasa atortaraa. Suliassap taassuma naammassinissaanut ukiut tamaasa 200.000 koruunit aningaasartuutigineqartartut missiliorneqarpoq. Tamatuma saniatigut pilersaarusiornermut nunaminertanullu naammagittaalliuuteqartarfimmi ilaasortanut ukiumut 50.000 koruunit missingersuusiarineqarput. Tassunga atatillugu siunnersuutigineqarpoq pilersaarusiornermut nunaminertanullu naammagittaalliuuteqartarfik naammagittaalliuuteqartarfinnut allanut, assersuutigalugu Pinngortitaq pillugu naammagittaalliuuteqartarfimmut, Ineqarneq pillugu naammagittaalliuuteqartarfimmut imaluunniit Avatangiisit pillugit naammagittaalliuuteqartarfimmut kattutsinneqassasoq.

Pilersaarusiornermut nunaminertanullu naammagittaalliuuteqartarfiup suliassaasa naalakkersuinermut tunngasut isumagineqarnissaat, maannakkut missingersuutini aningaasaliissutinut killiliussat iluanni kontomit pingaarnermit 75.01.01-imit aningaasaliissutit taamaaqataannik nuussinikkut aningaasalersorneqassaaq.

4. Inuussutissarsiornermut il.il. aningaasatigut allaffissornikkullu kingunerisassat.

Siunnersuut inuussutissarsiutinut il.il. aningaasatigut sunniuteqassagatinneqanngilaq.

Ataatsimut isigalugu siunnersuutip matuma atuutilernerani kommuninut pilersaarutit aamma kommuninut pilersaarutinut tapiliussat suliarineqarnerinut piffissap annikillinissaa naatsorsuutigineqarpoq. Tamatumunnga pissutaavoq suliassat taakku siunissami Naalakkersuisunit akuerineqartarnissaaat piumasaqaataajunnaartussaammat.

Ullumikkut illuliortiternerit sanaartornerillu aatsaat sumiiffimmut pilersaarummut atuuttumut naapertuuttumik nunaminertamik atuinissamik akuersissummik tunniussisoqarsimappat aallartinneqarsinnaapput. Illoqarfiup ilaanut pilersaarut, kommunimut pilersaarummi sumiiffimmut pineqartumut killiliussanut aalajangersakkanut naapertuuttussaavoq.

Tassunga atatillugu akuttunngitsumik kommunalbestyrelsi sumiiffimmut nutaamik illoqarfiup ilaanut pilersaarummik aamma kommunimut pilersaarummut tapiliussamik suliaqartariaqartarpoq. Taamaattoqartillugu illoqarfiup ilaanut pilersaarutissatut siunnersuut utaqqiisaasumik inatsisitigut sunniuteqartinneqarsinnaanngilaq, pissutigalugu tamatumuuna siullermik kommunalbestyrelsimiit Naalakkersuisut kommunimut pilersaarummut tapiliussamik akuersissuteqarnissaat sioqqunneqartussaassammat aappassaannillu taamatut periaaseqarneq kommunalbestyrelsip kommunimut pilersaarummik piviusunngortitsinissamik pisussaaffeqarnerat pillugu aalajangersakkamut (nunaminertat atorneqartarnerat pilersaarusiorfigineqartarnerallu pillugit Namminersornerullutik Oqartussat nalunarutaat nr. 23, 18. november 1992-imeersumi § 10) akerliusussaammat. Tamatuma kingunerisaanik illoqarfiup ilaanut pilersaarut akuttunngitsumik utaqqiisaasumik inatsisitigut sunniuteqartinneqarsinnaasarsimanngilaq aammalu sanaartornermi Naalakkersuisut kommunimut pilersaarummut tapiliussamik akuersissuteqarnissaat utaqqineqartariaqartarsimalluni.

Peqqussutissat nutaatut siunnersuutip atuutilerneratigut kommunimut pilersaarutit aamma kommunimut pilersaarutinut tapiliussat siunissami Naalakkersuisunit akuersissutigineqartarunnaartussaassapput. Aammattaaq kommunimut pilersaarutissatut aamma kommunimut pilersaarummut tapiliussassatut siunnersuutit utaqqiisaasumik inatsisitigut sunniuteqartinneqarsinnaalissapput. Tamanna tunngavigalugu naatsorsuutigineqartariaqarpoq maannakkornit illuliortiternerit sanaartornerillu ataatsimut isigalugu piaarnerusumik aallartinneqarsinnaalissasut.

5. Avatangiisinut pinngortitamullu kingunerisassat

Peqqussutissatut siunnersuut avatangiisinut pinngortitamullu sunniuteqassagatinneqanngilaq.

Peqqussutissatut siunnersuut nunaminertanik atuinissamut imminermini pinngortitamut imaluunniit avatangiisinut tunngasunik killilersuinernik imaqanngilaq. Nuna tamakkerlugu pilersaarusiorneq taamatullu kommunimi pilersaarusiorneq killilersuinernik assigiinngitsunik imaqartassagaluartut, taakkua suliassaqarfinnut inatsisini inatsisitigut maleruagassaqartinneqarput. Assersuutigalugu immikkut mingutsitsisumik suliaqarnissamut aalajangersakkat, avatangiisit illersorneqarnissaat pillugu inatsimmi inatsisitigut maleruagassaqartinneqarpoq.

Nunaannarmi nunaminertanut pilersaarusiornermullu aalajangiisinnaatitaanerup Namminersornerullutik Oqartussanit kommuninut tunniunneqarnerani, nunaminertat atorneqarneranni atuinermi pissusiviusunik annertunerusumik allannguuteqartoqarnissaa naatsorsuutigineqanngilaq. Taamaalilluni peqqussutissatut siunnersuutip, pingaartumik pilersaarutinik nunaminertanillu aqutsinerup ingerlanneqarneranut sunniuteqarnissaa, kisiannili taassuma piviusunngortinneqarnerani sunniuteqannginnissaa naatsorsuutigineqarpoq.

 

6. Innuttaasunut allaffissornikkut kingunerisassat

Naatsorsuutigineqarpoq siunnersuummi matumani innuttaasut pilersaarummut oqalliseqataanissamut akuutinneqarnissaasa allannguuteqannginnissaa qulakkeerneqartoq.

Qanittumi inissisimanissamik tunngaviusumut naapertuuttumik, peqqussutissatut siunnersuutip atuutilerneratigut, aalajangiinerit innuttaasumut tunngassuteqartut amerlanerusut, siunissami innuttaasunut ataasiakkaanut qaninnerusumiittumi isummerfigineqartalissapput. Tamanna atuutissaaq kommunimut pilersaarutit akuersissutigineqarnerannut atatillugu taamatullu nunaannarmi nunaminertanik atugassiinerit pillugit aalajangiinernut atatillugu.

Naatsorsuutigineqarpoq innuttaasut aqutsinermut akerliliissuteqarnissaannut periarfissaat ataatsimut isigalugu pitsaanerulissasoq. Tamanna atuutissaaq nunaannarmi nunaminertanik atugassiinerit pillugit kommunit aalajangiineri pillugit apeqqutinut tunngatillugu, siusinnerusukkut nunaminertanik atuineq aamma pilersaarusiorneq pillugit Inatsisartut peqqussutaat nr. 6, 19. december 1986-imeersumi § 21 naapertorlugu allaffissornikkut oqartussanut allanut naammagittaalliuutigineqarsinnaasimanngitsumi. Tamatumunnga pissutaavoq siusinnerusukkut Naalakkersuisut illoqarfiit nunaqarfiillu killeqarfiisa avataanni nunaminertanut oqartussaasuusimammata.

7. Naalagaaffeqatigiinnermut namminersornermullu tunngatillugu

Peqqussutissatut siunnersuut Naalagaaffeqatigiinnermut namminersornermullu sunniuteqassagatinneqanngilaq.

8. Oqartussaasut kattuffiillu il.il. tusarniaavigineqarnerat

Peqqussummut siunnersuut piffissami 17.03.08-miit 28.04 2008-mut ukununnga tusarniaassutigineqarpoq: Rigsombudi, Aningaasaqarnermut Nunanullu allanut Naalakkersuisoqarfik, Kulturimut, Ilinniartitaanermut, Ilisimatusarnermut Ilageeqarnermullu Naalakkersuisoqarfik, Ilaqutariinnermut Peqqissutsimullu Naalakkersuisoqarfik, Inuussutissarsiornermut, Suliffeqarnermut Inuutissarsiutitigullu Ilinniartitaanernut Naalakkersuisoqarfik, Attaveqarnermut Avatangiisinullu Naalakkersuisoqarfik (Sanaartornermut oqartussaasut), Aalisarnermut, Piniarnermut Nunalerinermullu Naalakkersuisoqarfik, Naalakkersuisut siulittaasuata Naalakkersuisoqarfia, Aatsitassanut Ikummatissanullu Pisortaqarfik, KANUKOKA, kommunit, Nukissiorfiit, Royal Arctic Line A/S, Tele-Post, Mittarfeqarfiit, ASIAQ, Pinngortitaleriffik, Nunatta Katersugaasivia Allagaateqarfialu, Kalaallit Nunaanni politimesteri, Niels Bennetzens Tegnestue, Tegnestuen Nuuk, Masanti A/A, Niras Greenland A/S, Cowi A/S.

Kiisalu Attaveqarnermut Avatangiisinullu Naalakkersuisoqarfiup, Nordisk Ministerrådimi suleqateqarnerminut uiggiullugu, peqqussutip nutaap imarisaa ilusaalu Miljøministeriaqarfiup By- og Landskabsstyrelsiata sulisuinik eqqartueqateqarsimavoq taamatuttaaq inuit ataasiakkaat Kalaallit Nunaanni sanaartorfissanik pilersaarusiornernut ilisimasaqartut oqaloqatigineqarsimallutik.

Allanngortiterineq

Peqqussutissatut siunnersuummut tusarniaassutigineqartumut naleqqiullugu missingiutip matuma allanngortiterneqarnissaa Naalakkersuisoqarfiup qinersimavaa. Allanngortiterineq arlalinnik pissuteqarpoq. Allanngortiterinermut pissutaasoq pingaarneq tassaavoq Naalakkersuisoqarfimmit Namminersornerullutik Oqartussani maleruagassanik suliaqarnermut malittarisassat, juni 2004-imeersut, eqqumaffigineqaqqusimammata, taakkua malillugit nalunaarutit aallaaviatigut aalajangersakkanik innuttaasunut saaffiginnittunik taamaallaat imaqartussaammata. Tamanna peqqussutissatut siunnersuummi aalajangersakkanik suliaqarnermi malinneqarsimanngitsoq nalilerneqarpoq.

Peqqussutissatut siunnersuummi aalajangersakkat amerlanersaat imarisamikkut aalajangersakkanik ullumikkut nunaminertanut peqqussummi aamma nalunaarummi atuuttumi aalajangersagaasunik ingerlatitseqqinnerupput. Tamanna pivoq aalajangersakkat oqaasertaliorneqarneri tamatigut assigiimmik oqaasertaqartinnagit, tamatumuunalu aalajangersakkat taakku pineqartut assigiinngitsumik nassuiarneqarsinnaalersinneqarput.

Allannguutit suliarineqarput, taamaalilluni aalajangersakkat aamma suleriaatsit pingaarnerit maannakkut Inatsisartut peqqussutaanni takuneqarsinnaalerlutik aammalu innuttaasunut sukumiinerusumik maleruagassiinerit nalunaarummi immikkut aalajangersarneqarnissaat naatsorsuutigineqarluni.

Allanngortiterinerup kiisalu tusarniaanermi akissuteqaatit tiguneqartut malitsigisaannik allannguuteqartitsineq tunngavigalugu, peqqussutissatut siunnersuutissatut missingiut iluarsaassaasoq piffissami 18. juni 2008-imiit 22. juli 2008-imi nutaamik tusarniaassutigineqarpoq. tassunga atatillugu Inuussutissarsiornermut, Suliffeqarnermut Inuutissarsiutitigullu Ilinniartitaanernut Aqutsisoqarfik, Kulturimut, Ilinniartitaanermut, Ilisimatusarnermut Ilageeqarnermullu Naalakkersuisoqarfik, Aatsitassanut Ikummatissanullu Pisortaqarfik, KANUKOKA aamma Royal Arctic Line A/S, tusarniaanermut akissuteqarput.

Tusarniaaneq makkuninnga allannguuteqartitsinissamik pissutissaqalersitsivoq:

1. Nuup Kommunea, Ilulissat Kommunea, COWI aamma Niras Greenland oqaatsip "bosted" (najugaqarfiup) atorneqarneranut akerliliissuteqarput. Akerliliissuteqarnermi ilaatigut pineqarpoq oqaaseq "bosted" allanittaaq aalajangersimasunik isumaqarmat.

Siunnersuut allanngortinneqarpoq, taamaalilluni "illoqarfik/nunaqarfik", taakkualuunniit assigisaat atorneqalerluni. Ataatsimoortumik taaguuteqartitsinissamut kissaateqarnerup tunngavigaa, kalaallisut oqaaseq "najugaqarfik" atorumaneqaraluarmat, kommunerujussuit atuutilerneranni ‘illoqarfiit’ ‘nunaqarfiillu’ immikkut isigineqarunnaarnissaat anguniarneqarluni. Taaguutip ‘najugaqarfik’ qallunaatuunngortinnera tassaavoq ‘bosted’, taamaattumillu taaguut taanna toqqarneqarsimavoq, kisiannili qallunaatut ‘najugaqarfeqarneq’ pillugu allatut taaguuteqanngimmat taarsiullugu taaguutit ‘illoqarfik/nunaqarfik’ atorneqassapput, naak tamatumuuna illoqarfiup nunaqarfiullu assigiinngissutaat atorunnaavinneqanngikkaluartoq.

2. Tusarniaassutaasumi takuneqarsinnaavoq peqqussummi anguniakkanut naapertuuttumik nunap nunaminertaasa atorneqarnissaat Naalakkersuisut kommunalbestyrelsillu pilersaarusiornikkut qulakkeerniassagaat. Tamanna eqqunngilaq. Pilersaarusiornermut qulliunerusutut akisussaaffik Naalakkersuisuniippoq kommuninullu tunniunneqarsinnaanani. Pilersaarusiornermut kommunit peqataanissaminnut pisussaaffeqartut peqqussummi kapitali 4-mi takuneqarsinnaavoq.

3. COWI tusarniaanermut akissutimini oqaatigaa oqaatsip "immikkut pingaartitsinissaq" ("særlige hensyn") [§10] atorneqarnerani sunarpiaq pineqarnersoq ersernerluttoq. "Immikkut pingaartitsinissamik" oqarnermi assersuutigalugu illuliat piginnittuinut soqutiginaatillit Namminersornerullutik Oqartussat/naalagaaffiup oqartussaasuinit isumagineqartut aamma pineqarpat?"

Naalakkersuisoqarfiup tassunga tunngatillugu oqaatigissavaa oqariaaseq "immikkut pingaartitsinissaq" paasineqassasoq, oqartussaasut inatsisitigut aalajangikkamik suliassaat imaluunniit suliassaat allat pingaarutillit politikkikkut aalajangiunneqartut, nunamut namminermut soqutiginaateqartutut naatsorsuutigineqarsinnaasut, ilanngullugit inatsisinik atuuttunik, suliassaqarfinnut pilersaarusiornermik, nunat tamalaat akornanni isumaqatigiissutinik il.il., isumaginninnissaq. Tamatumani assersuutigalugu Namminersornerullutik Oqartussat illumik aalajangersimasumik piginninnermikkut immikkut soqutigisaqartuusinnaanerat mattunneqanngilaq.

Taamaattumik "immikkut pingaartitsinissaq" tunngavigalugu akerliliissuteqarnerni inatsisit atuuttut malinneqarnissaannik innersuussuteqarnerit imaluunniit assersuutigalugu sanaartugassamik politikkikkut aalajangiunneqarsimasumik erseqqissaanerit pineqarajuttartussaassapput.

4. Peqqussutissanut siunnersuummi nutaami §§15 aamma 17-mut tunngatillugu Uummannap kommuniata oqaatigaa tamanut saqqummiussinerit nunatta aviisiitigut imaluunnit qarasaasiaq atorlugu pisariaqaraluartut. Tamanna kommunip nittartagaatigut imaluunniit pilersaarusiornermut nittartakkakkut pisinnaavoq, taamaalilluni aamma kommunip nunallu avataanni innuttaasut paasisaqarnissaannik periarfissillugit.

Naalakkersuisoqarfiup Uummannap kommunia tamatumani isumaqatigaa. Naalakkersuisoqarfiup aalajangersagaq pilersaarutit tamanut saqqummiunneqartut qarasaasiakkut pilersaarutinut isaarissamut ilanngunneqartarnissaannut tunngasoq ilannguppaa.

5. Narsap aamma Uummannap kommuniisa pilersaarutinut siunnersuutit piginnittunut, pisinnaatitaaffeqartunut allanilluunniit pilersaarutinik saqqummiunneqartunik immikkut soqutigisaqartunut nassiunneqartarnissaat pillugu peqqussutissatut siunnersuummi aalajangersagaq oqaaseqarfigaat.

Kommunip pilersaarutissatut siunnersuummik qanoq saqqummiussisarnissaanut periaatsimik sukateriniarnermut tunngavigineqarpoq, pilersaarutip atuutilernissaanut innuttaasut peqataatinneqarnissaat qanoq apeqqutaatigissanersoq isummersuutigineqarmat. Tassunga atatillugu oqaatigineqarpoq pilersaarusiornermi tamanut ammasumik peqataatitsinissamut aalajangersimasumik malittarisassaqanngimmat, tamanna takussutissaasoq innuttaasut pilersaarusiornerup oqallisigineqarneranut peqataatinneqartariaqaratik, peqataatitsineq pingaarnertut ilisimatitsinermik siunertaqartoq.

Naalakkersuisoqarfiup tamanna taamaassorinngilaa. Innuttaasut peqataatinneqassapput. Kommunilli akerliliissuteqarnerat tusaatissatut tiguneqarpoq. Taamaalilluni aalajangersagaq imatut allanngortinneqarpoq "tamanut saqqummiussinermi kommunimi saqqummiussisoqartillugu nalinginnaasumik periaasiusartut atorneqassapput. Pilersaarusiatut siunnersuut kommunip nittartagaani takuneqarsinnaassaaq".

6. Peqqussutissatut siunnersuummi § 17, imm. 4-mut Uummannap kommunea oqaaseqarpoq, pilersaarut kommunalbestyrelsip inaarutaasumik akuersissuteqareernerata kingorna sapaatit akunneri 6-it qaangiutsinnagit avammut saqqummiunneqarsimanngippat pilersaarutissatut siunnersuut atorunnaassasoq pillugu aalajangersakkami piffissarititaasoq sivikippallaartoq.

Naalakkersuisoqarfimmit isumaqatigineqarpoq aallaaviatigut kommunalbestyrelsip aatsaat tamanut saqqummiussereerneratigut pilersaarut atuutilersinneqassasoq. Assersuutissaqarporli kommunit pilersaarutinik suli tamanut saqqummiunneqarsimanngitsunik aallaaveqarlutik iliuuseqartarsimasut. Aammattaaq kommuni nunami sumiiffik ataaseq aallaavigalugu arlalinnik assigiinngitsunik pilersaarusiorsinnaavoq. Tamanut saqqummiussinissamut killiliussisoqanngippat tamatuma kingunerissavaa, innuttaasut inatsisitigut pisinnaatitaaffiugallartunik, pilersaarusiornermi tunngaviusut suut atuunnersut naatsorsuutigineqassanersut kiisalu maleruagassat suut tassani aalajangersarneqarsimanersut pillugit ilisimasaqalernavianngimmata. Tamanna pinaveersimatinniarlugu pilersaarusiap nutaanngilisoornissaanut taamaatinneqarnissaanullu piffissaliussisoqarpoq. Taamaattumik Naalakkersuisoqarfiup piffissamut killissaliussinermut piumasaqaat aalajangiusimaannarpaa. Piffissalli killiliussap sivisussusaa apeqqutaavallaanngilaq. Taamaattumik pilersaarutissatut siunnersuummut tamanut saqqummiussinissamut piffissaliussaq sapaatit akunnerini arfinilinnit aqqaneq-marlunnut sivitsorneqarput.

7. Cowip tusarniaanermi akissummini oqaatigaa inatsisip maannakkut atuuttup erseqqissumik nassuiaraa kommunimut pilersaarutip inatsisitigut sunniutai kommunalbestyrelsimut pisussaaffiliisut (tak. Nunaminertat atorneqartarnerat pilersaarusiorfigineqartarnerallu pillugit Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaat nr. 23, 18. november 1992-imeersumi

§ 10), aammalu sumiiffimmut pilersaarut innuttaasunut pisussaaffiliisoq. Tamanna iluaqutaasumik erseqqissaavigineqarsinnaavoq; soorlu nassuiaatini.

Naalakkersuisoqarfik kommunimut pilersaarutip inatsisitigut sunniutaasa erseqqissaavigineqarnissaat pillugu Cowip isummersuutaanut isumaqataavoq. Tassami pingaarnerusutigut pilersaarutit marluk assigiinngitsunik inissisimaffeqarlutik atuussimasut tamarmillu immikkut inatsisitigut atuuffeqartut pineqarmata, kommunalbestyrelsip kommunimut pilersaarutip pingaarnertut ilusiligaaneranik aalajangersagartaanillu piviusunngortitsiniarnissaa, naqissusissallugu pingaaruteqarpoq. Aammattaaq kommunimut pilersaarutip aalajangersagartai innuttaasunut inatsisitigut pisussaaffiliipput.

8. Namminersornerullutik Oqartussat Illuliornermut oqartussaasuata tusarniaanermut akissuteqaatimini oqaatigaa, peqqussutissatut siunnersuummi illuliornermut oqartussaaneq pillugu aalajangersakkat peqqussummit peerneqassasut siunnersuutigineqartoq, kisiannili tassani nunaminertanik atuineq aamma pilersaarusiorneq pillugit Inatsisartut peqqussutaat nr. 6, 19. december 1986-imeersumi §§ 21-23 aamma § 29 atorunnaarsitsinermut aalajangersakkani ilanngunneqannginnissaat siunnersuutigineqarluni, tak. siunnersuutaaqqaartumi atuutilersitsinissamut aalajangersakkat.

Namminersornerullutik Oqartussat illuliornermut oqartussaasuata maluginiaqquaa nunaminertanut peqqussummi maannakkut atuuttumi §§ 24-27-mi "Ataatsimut aalajangersakkat" illuliornermik oqartussaasunut tunngasoq ilaasoq. Taamaalilluni siunnersuummi atuutilersitsinissamut aalajangersakkani ilaatitsinnginneq illuliornermut oqartussaasut pillugit aalajangersakkat amigaateqalernerannik kinguneqartussaavoq.

Piffissaq sivisunerusoq eqqarsaatigalugu nunaminertanut peqqussummi maanna atuuttumi §§ 21-23-mut taarsiullugit illuliornermut inatsisiliortoqarnissaa eqqarsaatigineqarpoq. Tamatumali pinissaata tungaanut naleqqunnerpaassaaq illuliornermut oqartussanut inatsisitigut tunngavissat nunaminertanut inatsisimmi ilaatinneqarpata.

Illuliornermik oqartussaasut ilanngullugu oqaatigaat nunaminertanut peqqussummi atuuttumi § 29-p atorunnaarsitsinissamik aalajangersakkani ilaatinneqannginnissaa pisariaqanngitsoq, § 29 naapertorlugu najoqqutassiat tamarmik atorunnaarsinneqareermata.

Illuliornermut oqartussap oqaaseqaatai Naalakkersuisoqarfimmit tusaatissatut tiguneqarput. Illuliornermut oqartussaaneq pillugu kapitali 7 nutaaq ilanngunneqarpoq. Oqaasertaasa aalajangersakkat atuuttut assigai. Aammattaaq atuutsitsilernissamut aalajangersakkat allannguuteqartinneqarput, illuliornermut oqartussaasunut inatsisitigut tunngavissat, immikkut illuliornermut inatsisip pilersinneqarnissaata tungaanut, suli nunaminertanut inatsimmi ilaaginnassallutik.

 

Aalajangersakkanut ataasiakkaanut nassuiaatit

§ 1-mut

Aalajangersagaq nunaminertanik atuineq aamma pilersaarusiorneq pillugit Inatsisartut peqqussutaat nr. 6, 19. december 1986-imeersumi § 1-imik annertunerusutigut ingerlatitseqqiineruvoq. Inatsisartut peqqussutaannut atuuttumut naleqqiullugu "najukkani oqartussanik" peqataatitsinissamik siunertaasoq normu 4-imi ilanngunneqanngilaq. Tamatumunnga pissutaavoq kommunalbestyrelsit Inatsisartut peqqussutaannut nutaamut atatillugu, sumiiffinni illoqarfiusuni aammalu nunaannarmi, pilersaarusiornissamut kommunimilu nunaminertanik ingerlatsinissamut aalajangiisinnaatitaaffik tigusussaammassuk. Taamaattumik kommunit peqataatinneqarnissaasa qularnaarnissaa pisariaqaanngilaq.

Aalajangersakkami Inatsisartut peqqussutaata nalinginnaasumik siunertaa, sumiiffinni sanaartorfigineqarsimasuni (illoqarfiit nunaqarfiillu) nunaannarmilu, pilersaarusiornikkut nunaminertanillu atuinermut maleruagassiinikkut qularnaarneqartussaq pineqarpoq. Taamaalilluni siunertaasup nunaminertanut atuinermut pilersaarusiornermullu inatsisartut peqqussutaata 1986-meersup maanna atuuttup siunertaata pingaarnerup assigaa, aalajangersarneqarlunilu nunaminertanut atuinissamut aalajangersakkat inuiaqatigiit eqqarsaatigalugit ataatsimut tamakkiisumik naliliinikkut pisarnissaa piumasaqaataasoq.

Inuiaqatigiit eqqarsaatigalugit tamakkiisumik naliliineq aallaavigalugu nunap nunaminertaasa atorneqarnerat pisassasoq, aalajangersakkami pkt. 1-imiit 5-imut eqqarsaatigineqartussat taaneqartut isumagineqarnerisigut naammassineqartutut isigineqarpoq.

1) Ukiuni makkunani kalaallit inuiaqatigiit suliffissuaqarnermut annertusiartortumut ineriartortitsivigineqarput, pisuussutinillu uummaatsunik piiaanissanut suliniutit amerliartuinnarput. Ineriartornerup tamatuma qanoq isikkoqarnissaanut qanorlu annertutiginissaanut aalajangiinissami pinngortitap illersorneqarnissaa, uummasut naasullu taamatullu nunap isikkua eqqarsaatigalugu piorsarsimassutsimullu tunngatillugu naleqartitat illersorneqarnissaannik qulakkeerisussaq pingaartinneqassaaq.

2) Tassunga atatillugu nunaminertat illoqarfittut imaluunniit nunaqarfittut isikkoqalersillugit illuliorfigineqartussatut immikkoortitanut, sanaartukkanut inunnit pilersinneqartunut immikkoortitanut, nunallu sinnerani nunap ilaani qangatuut inuussutissarsiornermut, mernguersarnernut, ilisimatusarnermut pinngortitallu allanngutsaaliornissaanut atorneqaannartussatut immikkoortitanut, naapertuuttumik agguataarneqarnissaat pingaaruteqarpoq.

3) Pilersaarusiornermut naapertuuttumik nunap nunaminertaasa atorneqarnissaat, pingaartinneqartussat taaneqartut isumagineqarnissaannut qularnaarinissamut sakkussaavoq pingaarutilik. Pilersaarusiorneq taanna suliarineqassaaq, inuussutissarsiornerup ineriartortinneqarnerata siuarsarneqarnissaanut pisariaqartitat atugarissaarluni inuuniarnermut tunngaviusut eqqarsaatigalugit. Peqatigisaanik inooqatigiinnermi avatangiisitigullu eqqarsaatigisassat isumagineqassapput taamaalillunilu inuiaqatigiinni tulluartumik ineriartortitsinissamut periarfissaqalissaaq.

Tassunga tunngatillugu oqaaseqatigiit "inooqatigiinnermi avatangiisitigullu eqqarsaatigisassat" siamasissumik paasineqassapput, taamaalillunilu assersuutigalugu aamma pinngortitami immikkut soqutiginaatilinnik aammalu illunik piorsarsimassutsikkut naleqartitanik allanngutsaaliuinissaq tassani pineqarpoq.

4) Kalaallit Nunaanni pilersaarutit pillugit inatsisini maannamut atuuttuni innuttaasut nunaminertat qanoq pilersaarusiorfigineqarnissaannut sunniuteqaqataasinnaanissaat pingaartinneqarsimavoq. Tunngaviusup taassuma atuutiinnarnissaa kissaatigineqartoq, najukkani sunniuteqaqataasinnaanerup ataqqineqarnissaata peqqussutissatut siunnersuutip siunertaani takuneqarsinnaaneratigut naqissuserneqarpoq. Pilersaarusiornerup ingerlanerani innuttaasut peqataatinneqarnissaat pingaaruteqarluinnartutut isigineqartariaqarpoq. Pilersaarusiornerup ingerlanerani innuttaasut piviusumik peqataatinneqarnerat kikkut tamarmik oqartussaaqataasutut sunniuteqaqataanissamik periarfissaannik nukittorsaaginnanngilaq; innuttaasut najukkaminni sukumiisumik ilisimasaqarnerat pissutigalugu, peqataatitsineq taamatuttaaq pitsaassutsikkut pitsaanerusumik pilersaarusiornissamut aqqutissatut isigineqartariaqarpoq.

5) Sanaartorfissanik pilersaarusiornerup inernerisa ilaannik annertuunik piviusunngortitsinissamut, pisariaqartunik aningaasassaqarneq imaluunniit aningaasassaqalersinnaaneq pisariaqarpoq. Taamaattumik sanaartorfissanik aningaasatigullu pilersaarusiornermut ataqatigiissaakkamut killiliussat iluanni nunaminertanik atugassiinissanik aalajangiisarnissaq pisariaqartumik ataqqineqartussaavoq.

§ 2-mut

Aalajangersagaq nunaminertanik atuineq aamma pilersaarusiorneq pillugit Inatsisartut peqqussutaat nr. 6, 19. december 1986-imeersumi§ 2-imut oqaatsitigut allannguuteqarluni assinguvoq.

Aalajangersakkami Naalakkersuisut nunami pilersaarusiornermut soqutiginaatilinnik isumaginnittumik pilersaarusiortoqarnissaanik ataatsimut isigalugu akisussaasuusut aalajangersarneqarpoq. Peqqussutissatut siunnersuut sanaartorfissanik pilersaarusiornermut Inatsisartut peqqussutaattut eqikkakkatut iluseqarmat, tamatuma kingunerisaanik Namminersornerullutik Oqartussani suliassaqarfinnut oqartussaasut assigiinngitsut pilersaarusiornissamik pisussaaffeqarput. Pilersaarusiornissamut pisussaaffeqarnerup taassuma nassatarisaanik pissutsit nunamut namminermut soqutiginaatillit, nunaminertat atorneqarnissaannik aalajangiiffigineqartariaqartut imaluunnit killilersuiffigineqartariaqartut isumaginiarlugit, suliassaqarfimmut oqartussaasut ataasiakkaat nunaminertat pineqartut killilerneqarnerinut kiisalu nunaminertamut pineqartumut aalajangiussineq qanoq malitseqassanersoq pillugu nassuiaanissamut pisussaaffeqarput. Assersuutigalugu tassani pineqarsimasinnaapput siunissami illuliornermik imaluunniit sanaartornermik suliassanut, qaartartuusivinnut, timmisartunut suluusalinnut mittarfinnut, imermik pissamaateqarfittut immikkoortitani imaluunniit nalunaarasuartaateqarnermut atortunut sumiiffinni immikkut ittumik killeqarfeqartinneqartussanut atatillugu nunaminertanik inniminniinerit.

Tamatumunnga pissutaavoq Namminersornerullutik Oqartussani oqartussat assigiinngitsut suliassaqarfinnut pilersaarusiornerat ataatsimut katillugu sanaartorfissanik pilersaarusiornermi nuna tamakkerlugu pilersaarusiornermut tunngatillugu soqutiginaateqarmat. Taakkua kommunimi pilersaarusiornermut sinaakkutissaapput. Namminersornerullutik Oqartussani oqartussaasoq nunaminertanut atugassiissutaasunut pilersaarusiunngippat, tassani taamaalilluni kommunit siunissamut sanaartorfissanik pilersaarusiornissamut periarfissaarutsinneqassaaq, tak. § 1.

Taamaattumik Naalakkersuisuni sanaartorfissanik pilersaarusiornermut suliassaqarfimmi oqartussaasoq maannakkutut Naalagaaffiup aamma Naalakkersuisut suliassaqarfiit sinnerinut oqartussaasui suleqatigalugit, peqqussummi aalajangersakkanik aqutsisuussaaq.

§ 3-imut

Aalajangersagaq piginnaatitsisumik aalajangersagaavoq aammalu nunaminertanik atuineq aamma pilersaarusiorneq pillugit Inatsisartut peqqussutaat nr. 6, 19. december 1986-imeersumi § 3-imik ingerlatitseqqinnerulluni.

Aalajangersagaq atorneqarpoq, nunaminertat atorneqartarnerat pilersaarusiorfigineqartarnerallu pillugit Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaata nr. 23-ip 18. november 1992-imeersup, nunaminertat atorneqartarnerat pilersaarusiorfigineqartarnerallu pillugit Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaat nr. 23, 18. november 1992-imeersup allanngortinneqarneranik Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaat nr. 39, 20. september 1994-imeersup, nunaminertat atorneqartarnerat pilersaarusiorfigineqartarnerallu pillugit Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaata allanngortinneqarneranik Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaat nr. 43, 15. november 1994-imeersup, kommunekkaartumik pilersaarusiornermi allanngutsaaliuisussaanermik nakkutiginnittussaaneq pillugu Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaat nr. 28, 6. august 1991-imeersup, kommunekkaartumik pilersaarusiornermi allanngutsaaliuisussaanermik nakkutiginnittussaaneq pillugu Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaat nr. 31, 30. oktober 1991-imeersup, Kalaallit Nunaanni illuliortiternermi oqartussaasuseq pillugu Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaat nr. 24, 9. november 1987-imeersumi, illuliortiternermi oqartussaasuseq pillugu Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaat nr. 13, 18. august 2006-imeersumi, nunaqarfinnut pilersaarutit allannguuteqartinneqarneri pillugit kommunimut pilersaarutinut tapiliussat tamanut tusarniaassutigineqartarneri pillugu Aningaasaqarnermut pisortaqarfiup kaajallaasitaa nr. 1, 22. april 1996-imeersup, suliarineqarnerisigut.

Aalajangersakkami Naalakkersuisut sanaartorfissanik pilersaarusiornerup suliarineqarnissaanut, imarisassaanut piviusunngortinneqarnissaanullu erseqqinnerusunik maleruagassiorsinnaasut inatsisitigut tunngavissinneqarpoq. Oqaaseq "sanaartorfissanik pilersaarusiorneq" uani paasineqassaaq missingersuutitigut maleruagassinneqartartumut imaluunniit aningaasanut inatsimmi maleruagassinneqartartumut "aningaasaqarnermik pilersaarusiornermut" illuatungiusutut. Oqaaseq avatangiisini sanaartorfissanik pilersaarusiornertut nassuiarneqassaaq, ilanngullugit nunaminertat, illuutit aamma sanaartukkat atorneqartarnissaat, inissisimaffissaat aammalu ilusilersorneqarnissaat il.il. Tamatuma saniatigut oqaariaatsimi pineqarput avatangiisini sanaartorfissat eqqaaniittuni killilersuutit nunaminertanut atugassiissutaasunut, illulianut imaluunniit sanaartukkanut atatinneqartut. Aalajangersakkami nuna tamakkerlugu pilersaarusiornissamut, kommunimut pilersaarusiornissamut kiisalu peqqussut manna naapertorlugu allatigut oqartussaasutut suliaqarnissamut maleruagassanik erseqqinerusunik aalajangersaanissaq tunngavissinneqarpoq.

Nunaminertanik atuinermut erseqqinnerusumik maleruagassiinissaq kiisalu sanaartorfissanik pilersaarusiornerup imarisassaannut ilusissaannullu maleruagassanik peqqussutissatut siunnersuummi aalajangersaanissaq naleqqutsinneqanngilaq. Tamanna pissaaq Inatsisartut peqqussutaata malitsigisaanik maleruagassanik aalajangersaanikkut. Maleruagassat kommunimut pilersaarusiornermi, tak. § 13, sunik maleruagassiisoqarsinnaanersoq maleruagassiisoqassanersorlu pillugit katalogitut ilusilerneqarsinnaasut ilaatigut eqqarsaatigineqarsinnaavoq.

Assersuutigalugu tassani pineqartut tassaasinnaapput nunaminertat atorneqartarnerannut, illut imminnut ungasissusissaannut, illut sanaartukkallu inissisimaffissaannut silataasalu isikkussaannut tunngatillugu kommunimut pilersaarummi aalajangersakkanut immikkoortortaq pillugu kiisalu kommunimi nunaminertanik aqutsinerup ingerlanneqarnissaa pillugu maleruagassat erseqqinnerusut, nunaannarmi piffissat ilaanni nakkutilliisarnissaq pillugu maleruagassat il.il. Tamatuma saniatigut aamma eqqarsaatigineqarsinnaavoq Inatsisartut peqqussutaannik aqutsinermut atatillugu sulinermi ajornartorsiutit paasinarsisimasinnaasut eqqarsaatigalugit aalajangersakkanik aalajangersaasoqarsinnaasoq, ilanngullugu pingaartumik § 27 naapertorlugu nunaannarmi kommunip aqutsineranut tunngatillugu.

Aalajangersakkami oqaaseqatigiinni kingullerni Naalakkersuisut kommuninut ilitsersuisussaatitaasut aalajangersarneqarpoq. Tassunga atatillugu oqaatigineqassaaq Naalakkersuisut kommuninut suliani ataasiakkaani ingerlasuni aalajangersimasuni siunnersuisinnaassanngimmata. Ilitsersuineq taamaalilluni nalinginnaasumik ilitsersuinertut iluseqartinneqassaaq.

§ 4-imut

Aalajangersagaq imm. 1-imi oqaatsitigut allannguuteqartinneqarluni nunaminertanik atuineq aamma pilersaarusiorneq pillugit Inatsisartut peqqussutaat nr. 6, 19. december 1986-imeersumi § 7-imik ingerlatitseqqiineruvoq.

Imm. 1-imut

Aalajangersakkami nunamut tamarmut pilersaarusiornermi piareersaanermut suliaqartarnermullu akisussaaffik Naalakkersuisuniissasoq oqaatigineqarpoq. Naalakkersuisut nuna tamakkerlugu pilersaarusiornerup naammassineqarnissaanut pisariaqartunik misissuisarnissaannik piumasaqaat, pissutsit arlaqartut pilersaarusiornermut pingaaruteqartut suliassaqarfinnut oqartussat ataasiakkaat pilersaarusiorneranni takuneqarsinnaasannginnerat aallaavigalugu aalajangersarneqarpoq. Tamatumunnga assersuutaasinnaapput inuiaqatigiinni innuttaasut amerlassusaasa allanngoriartornerat, inuiaqatigiit nuttariaasii, suiaassutsikkut assigiinngissutsit kiisalu paasissutissat pioreersut assigiissaartarneri il.il.

Imm. 2-imut

Naalakkersuisut nuna tamakkerlugu nunami sumiiffinnut tamanut paasissutissanik katersuiffimmik, qarasaasiaq atorlugu pilersaarusiornermut isaaffimmik suliaqartitsissapput. Avatangiisinut Aqutsisoqarfiup web-GIS taamaattoq, NunaGIS-imik taagorneqartoq, Namminersornerullutik Oqartussat aamma kommunit pilersaarusiornerat pillugu paasissutissanik imaqartussaq, nittartagaq www.nunagis.gl isaariaralugu 2008-imi apriilimi tamanut saqqummiuppaa. Naatsorsuutigineqarpoq kommunit tamarmik 2008-ip ingerlanerani nammineq isertaatiminnik atuillutik NunaGIS-imut toqqaannartumik paasissutissanik nalunaarsuisinnaalissasut.

1. Aalajangersakkami pineqarput nunaminertat atorneqarfissaannik aalajangersaanerit, ilanngullugit sumiiffiit killeqarfiillu immikkut killeqarfeqartitassat, eqqissisimatitassanngortitsinerit aamma nunaminertanik inniminniinerit inatsisit allat, nunat tamalaat akornanni isumaqatigiissutit naapertorlugit aalajangersagaasut imaluunniit Namminersornerullutik Oqartussat suliassaqarfinnut pilersaarutaat naapertorlugit kiisalu kommunimi pilersaasiornermi aalajangaasut. Paasissutissat taakku qarasaasiaq atorlugu nunami sumiiffinnut tamanut paasissutissanik katersuiffimmut NunaGIS-imut nalunaarutigineqassapput. Taakkua assersuutigalugu tassaasinnaapput pinngortitamik eqqissisimatitassanngortitsinerit, qaqqat timmissat inaasa, imermik pissamaateqarfittut immikkoortitat aamma qaartartuusiviit eqqaanni killeqarfiit immikkut killeqarfeqartitat kiisalu sumiiffiup ilaani aalajangersimasumi immikkut mingutsitsisumik suliaqarnissamik atugassiinerit pillugit paasissutissat il.il.

Paasissutissanik Naalakkersuisunut nalunaarutiginnittarnermut aamma nutarterisarnermut suliassaqarfinnut oqartussaasut/kommunalbestyrelsit ataasiakkaat akisussaaffeqarput.

Imm. 3-imut

Pisariaqaraangat, kisiannili minnerpaamik ukiut sisamakkaarlugit Naalakkersuisut Namminersornerullutik Oqartussat kommunimut pilersaarusiornermi soqutiginaateqartitaasa ataatsimoortumik takussutissiornissaat isumagissavaat. Pilersaarusiornermi Namminersornerullutik Oqartussanut soqutiginaatilinnik takussutissiamik iluarsaassinissamik qaqugukkut pisariaqartitsisoqartassanersoq pillugu apeqqummut ataasiakkaatigut naliliineq apeqqutaassaaq.

§ 5-mut

Aalajangersagaq nunaminertanik atuineq aamma pilersaarusiorneq pillugit Inatsisartut peqqussutaat nr. 6, 19. december 1986-imeersumi § 8-imik ingerlatitseqqiineruvoq. Aalajangersagaq erseqqissarneqarpoq taamaalilluni maannakkut takuneqarsinnaalerluni paasissutissat Naalakkersuisunut nalunaarutigineqartassasut.

Aalajangersakkami aalajangersarneqarpoq pisortat oqartussat, ilanngullugit Naalagaaffiup, Namminersornerullutik Oqartussat kommunillu ataanni suliffeqarfiit suliassaqarfinnut pilersaarusiortartut kiisalu suliffeqarfiit ataasiakkaat, nuna tamakkerlugu pilersaarusiornermik suliaqarnermut pingaaruteqartunik suliniuteqarnerit pillugit Naalakkersuisut paasissutissittassagaat.

Suliffeqarfinni eqqarsaatigineqarput pisortanit pigineqartut pilersuiffeqatigiiffiit soorlu Nukissiorfiit, TELE Greenland A/S aamma Royal Arctic Line A/S, taamatuttaarlu suliffeqarfiit namminersortunit pigineqartut angisuut, angissusiat eqqarsaatigalugu ilaatigut tamanut sullissinissamut pisariaqartinneqalersinnaasut.

Paasissutissat taakkua nuna tamakkerlugu pilersaarusiornermi, Naalagaaffimmi, Namminersornerullutik Oqartussani kommuninilu siunissami suliassaqarfinni piorsaanissamut anguniagassanik kingusinnerusukkut suliaqarnissami tunngavissanut najoqqutassatut atorneqassapput.

§ 6-mut

Aalajangersagaq oqaatsitigut allannguuteqartinneqarluni nunaminertanik atuineq aamma pilersaarusiorneq pillugit Inatsisartut peqqussutaat nr. 6, 19. december 1986-imeersumi § 9-imik ingerlatitseqqiineruvoq.

Imm. 1-imut

Aalajangersakkami nalunaarneqarpoq, Naalakkersuisut nuna tamakkerlugu pilersaarusiornermik suliaqarnerminni naalagaaffiup oqartussaasuisa aamma Namminersornerullutik Oqartussat oqartussaasuisa assigiinngitsut suliassaqarfinnut pilersaarutaat ataatsimoortittassagaat aammalu nuna tamakkerlugu pilersaarusiornerup pilersaarusiornermut kommunini suliarineqartumut atatillugu aaqqissuunneqartarnissaa isumagissallugu. Nuna tamakkerlugu pilersaarusiornermik suliaqarneq taamaalilluni kommunit peqataatillugit ingerlanneqartassaaq.

Imm. 2-imut

Namminersornerullutik Oqartussat suliassaqarfinnut pilersaarusiaannik akuersissuteqartarnermi innuttaasunik peqataatitsinissaq piumasaqaataanngilaq. Taamaattorli Naalakkersuisut paasititsiniaanermik ingerlatsissapput, innuttaasut isummaminnik saqqummiussinissaannik aalajangiinernilu innuttaasut inuuniarnerminni atugaannik sunniisussani peqataanissaannik periarfissiisumik.

§ 7-mut

Aalajangersagaq nunaminertanik atuineq aamma pilersaarusiorneq pillugit Inatsisartut peqqussutaat nr. 6, 19. december 1986-imeersumi § 10-imik ingerlatitseqqiineruvoq.

Aalajangersakkami Naalakkersuisut nuna tamakkerlugu pilersaarusiornermik ingerlaavartumik suliaqarnerat ukiut tamaasa Inatsisartunut nassuiaatitut ilusilerlugu saqqummiunneqartassasoq aalajangersarneqarpoq.

Nuna tamakkerlugu pilersaarusiornermut nassuiaat nuna tamakkerlugu nunaminertat atorneqarnissaannut malittarisassanik ataqatigiissaakkanik imaqarsinnaavoq aammalu ataatsimut isigalugu ineriartortitsinissamut anguniakkanik arlaqartunik nassuiaatinik imaqarsinnaalluni, assersuutigalugu tunisassiorfiit aammalu inuussutissarsiornermi suliffeqarfiit allat inissinneqarnissaannut, angallannikkut teknikkikkullu pilersuinermut, innuttaasunut pissutsinut, sanaartornermut, isumaginninnermi peqqinnissaqarfimmilu sullissinermut kiisalu avatangiisinik illersuinermut eqqissisimatitsinissamullu tunngatillugu.

Malittarisassat taakkua tunngaviusut allannguuteqarneranni siunertanullu nutaanut tulluussartuarnissaat pingaaruteqarpoq. Nuna tamakkerlugu pilersaarusiorneq ingerlaavartuartumik suliassatut isigineqassaaq, suliassaq pingaarneq tassaassalluni kommunini sanaartorfissanik pilersaarusiornermut tunngaviusussanik, naalakkersuinikkut aalajangiinissanut pisariaqartunik tunngavissiisarnissaq.

§ 8-mut

Aalajangersagaq imm. 1-imi aamma 3-imi imarisamigut allannguuteqartinneqarluni nunaminertanik atuineq aamma pilersaarusiorneq pillugit Inatsisartut peqqussutaat nr. 6, 19. december 1986-imeersumi § 11-imik ingerlatitseqqiineruvoq. Aalajangersakkami tassani pineqaraluarpoq Naalakkersuisut "nuna tamakkerlugu pilersaarusiornermut tunngatillugu malittarisassanik pingaarnernik" Inatsisartuni akuerisassanngorlugit saqqummiussisussaatitaanerat kiisalu tamatumunnga pisariaqartillugu taakkuninnga iluarsaassisussaatitaanerat. Aalajangersakkap imarisaatigut allannguinermut pissutaavoq qitiusumik suliassaqarfinnut arlalinnut aalajangiisinnaatitaaneq ullumikkut Naalakkersuisunut suliassanngortitaareermat. Taamaattumik Inatsisartut "sanaartorfissanik pilersaarusiornermut eqikkaasumut malittarisassanik pingaarnernik" akuersisussaanerat pillugu ataatsimut isigalugu piumasaqaatip atorunnaarsinneqarnissaa naleqquttuusorineqarpoq. Taamaattumik suliassaqarfinnut assigiinngitsunut nuna tamakkerlugu pilersaarutini soqutiginaatilinnik akuersisarneq suliassaqarfinnut inatsisit malillugit aalajangiisinnaatitaanerit naapertorlugit suliassaqarfinnut ataasiakkaanut pisariaqassapput.

Kiisalu oqaatigineqassaaq nuna tamakkerlugu pilersaarusiornermut soqutiginaatilinni sanaartorfissanik pilersaarusiorneq tassunga atatillugu aningaasanut pilersaarusiornermut ataqatigiisillugu paasineqartariaqartoq: Illuliortiterneq imaluunniit sanaartorneq aningaasanut inatsimmi aningaasalersorneqartussaasimappat, sanaartorfissanik pilersaarusiornerup piviusunngortinneqarnissaanut taamaalilluni pingaarnerusutigut Inatsisartut akuersinissaat suli apeqqutaassussaavoq.

Aalajangersakkami imm. 2 nutaajuvoq, tassani tunngavissinneqarluni Naalakkersuisut nuna tamakkerlugu pilersaarusiornermut soqutiginaatilinnik isumaginninnissaminnut atatillugu sumiiffiup ilaani aalajangersimasumi atuinissamut aalajangersakkanik sukumiisumik maleruagassiisunik aalajangersaasassasut.

Aalajangersakkami imm. 3 allannguuteqartinneqarpoq, nuna tamakkerlugu pilersaarusiornermut malitassiat, taamaalillunilu nuna tamakkerlugu pilersaarusiornerup pissusiviusumik piviusunngortinneqarnissaa, akuttoqatigiissaakkamik iluarsaanneqartarnissaasa qulakkeerneqarnissaa siunertaralugu.

Imm. 1-imut

Naalakkersuisut sumiiffimmut aalajangersimasumut ataatsimut isigalugu politikkiminnik erseqqissaasinnaapput, kommunimut pilersaarusiat imarisassaannut pisussaaffiliisumik aalajangersaasinnaallutik. Nuna tamakkerlugu pilersaarusiornermut malitassiaq ilaatigut nunami sumiiffimmi inissiinissamik, killiliinermik kiisalu atuinissamut maleruagassiisunik aalajangersakkanik, ungasissusissanut piumasaqaatinik kiisalu pisariaqarpat nunaminertani pineqartuni nunaminertanik inniminniinissamik il.il. imaqarsinnaavoq.

Imm. 2-imut

Naalakkersuisut nuna tamakkerlugu pilersaarusiornermut malitassiani maleruagassanik aalajangersimasunik aamma sukumiisumik maleruagassiisunik aalajangersaasinnaapput, assersuutigalugu nunaminertat erseqqinnerusumik taaneqartut siunertanut erseqqinnerusumik taaneqartunut atugassanngortillugit.

Aalajangersagaq naapertorlugu Naalakkersuisut aalajangiisinnaapput, nuna tamakkerlugu pilersaarusiornermut malitassiaq sukumiisunik aalajangersagartaqartoq, kommunimut pilersaarutituulli inatsisitigut sunniuteqartinneqassasoq. Tamanna isumaqarpoq Naalakkersuisut assersuutigalugu illuliortiterneq sanaartornerlu, nuna tamakkerlugu pilersaarusiornermut malitassiami sukumiisunik aalajangersakkanik aalajangersaavigineqarsimasoq, kommunimut pilersaarummik peqanngikkaluartoq aallartinneqarsinnaasoq aalajangiisinnaasut. Tassani pineqarpoq, pisuni nuna tamakkerlugu pilersaarusiornermut malitassiami aalajangersakkat imatut erseqqitsigisut, taassuma saniatigut pilersaarusiornissamik isumaliuteqarnissaq pisariaqarani. Taamaattoqartillugu nuna tamakkerlugu pilersaarusiornermut malitassiaq pilersaarusiornermut tunngavissatut allaffissornermi aqutsinermi atorneqarsinnaavoq.

Tassani assersuutigineqarsinnaavoq Inatsisartut sanaartugassamut aalajangersimasumut sanaartornermut inatsimmik atuuttussanngortitsisimasut, assersuutigalugu erngup nukinganik innaallagissiorfiliornissamut, sanaartugassap sumiiffissaanik aamma/imaluunniit ilusissaanik erseqqissaasumik imaqartoq. Taamaattoqartillugu kommunimi pilersaarusiornermut oqartussat kommunimut pilersaarummut tapiliussamik suliaqarnissaannik suliakkersorneqarnissaat pisariaqassanngilaq.

Imm. 3-imut

Naalakkersuisut pisussaapput nuna tamakkerlugu pilersaarusiornermut malitassiat akuerisat, iluarsineqarnissaat imaluunniit allannguuteqartinneqarnissaat pisariaqalertillugu aaqqissuuteqittassallugit. Taamaattorli nuna tamakkerlugu pilersaarusiornermut malitassiat akuerisat, minnerpaamik ukiut sisamakkaarlugit aaqqissuuteqqinneqartassapput.

Nuna tamakkerlugu pilersaarusiornermut malitassiat imaluunniit suliassaqarfinnut pilersaarusiat, § 8 naapertorlugu inatsisitigut sunniuteqalersinneqassagunik Naalakkersuisunit akuerineqassapput.

§ 9-mut

Aalajangersagaq imm. 1-imi nunaminertanik atuineq aamma pilersaarusiorneq pillugit Inatsisartut peqqussutaat nr. 6, 19. december 1986-imeersumi § 12-imik ingerlatitseqqiineruvoq kiisalu aalajangersakkami imm. 2 imarisamigut nunaminertat atorneqartarnerat pilersaarusiorfigineqartarnerallu pillugit Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaat nr. 23, 18. november 1992-imeersumi § 26-imut uiggiussaalluni.

Imm. 1-imut

Pisortat pilersaarusiornerat paasineqassaaq tassaasoq pilersaarusiornermut oqartussat pilersaarusiortitsinerat, atuutilersitsinerat aammalu pilersaarutit akuersissutillu malinneqarnissaannik isumaginninnerat.

Aalajangersakkami nuna tamakkerlugu pilersaarusiornerup inatsisitigut sunniutissai aalajangersarneqarput, taamaalilluni pisortat oqartussaasut suliassaqarfinnut soqutiginaatilinnik aallussigaluarunik imaluunniit nunaminertanik atugassiinissamut aalajangiisinnaatitaagaluarunik, nuna tamakkerlugu pilersaarusiornerup innersuussutai naapertorlugit iliuuseqartarnissaminnut pisussaaffilerneqarlutik.

Tamatuma malitsigisaanik kommunimut pilersaarusiorneq, nuna tamakkerlugu pilersaarusiornermut malitassianik atuuttunik, inatsisinik allanik il.il. saneqqutsisoq Naalakkersuisunit akuerineqartartussaavoq.

Suliassaqarfinnut soqutiginaatillit, ingerlatseqatigiiffinnit namminersortunit imaluunniit pisortanit aqunneqartunit inuiaqatigiinnut sullissinissamik suliakkerneqarsimasunit isumagineqarsinnaasut aamma eqqarsaatigineqarsinnaavoq.

Imm. 2-imut

Nuna tamakkerlugu pilersaarusiornermut soqutiginaatillit aalajangersimasut sumiiffimmut erseqqinnerusumik killilikkamut inissinniarlugit, Naalakkersuisut kommunalbestyrelsi sumiiffiup ilaani aalajangersimasumi ataatsimi arlalinniluunniit kommunimut pilersaarusiamut tapiliussamik, imarisassai erseqqinnerusumik taallugit, tak. § 19, suliaqarnissaanik peqqusinnaavaat. Imaluunniit Naalakkersuisut kommunip pilersaarusiornissamik oqartussaaffia tigusinnaavaat tamatumunnga maleruagassat malillugit kommunimut pilersaarummut tapiliussamik suliaqartitsisinnaallutik.

Naalakkersuisut nammineerlutik kommunimut pilersaarummut tapiliussamik suliaqartitsissanersut pisuni ataasiakkaani naliliineq apeqqutaassaaq aammalu Naalakkersuisunit sukumiisumik maleruagassiinissaq kissaatigineqarnersoq annertuumik apeqqutaavoq. Naalakkersuisut aalajangiinerat annertuumik sukumiisumik maleruagassiinissamik kinguneqarsimappat, kommunimi pilersaarusiornermut oqartussat namminneerlutik pilersaarusiap imarisassaannik aalajangersaasinnaanissaat annikillisinneqassaaq imaluunniit periarfissaajunnaassalluni. Taamaattoqarsimassappat pilersaarummik tunngaviusussamik suliaqarnissamut kommunimi pilersaarusiornermut oqartussaasut suliakkersorneqartariaqassanngillat.

Assersuutigalugu Naalakkersuisunit aalajangerneqarsinnaavoq napparsimmavik nutaaq sumiiffimmi erseqqinnerusumik taaneqartumi inissinneqassasoq, illutaa quleriiussasoq, sungaartuussasoq aammalu qaliata uinganera 30 gradiussasoq, il.il. Taamatut pisoqartillugu Naalakkersuisut sukumiisumik maleruagassiisunik aalajangersagaanni kommunalbestyrelsimiit sukumiisumik maleruagassiisunik aalajangersaaqqinnissamik ammaassisoqarsimanersoq pisuni ataasiakkaani naliliineq apeqqutaassaaq.

§ 9, imm. 2 malillugu aalajangiisinnaatitaanermik tigusinerup kingunerisaanik, Naalakkersuisut peqqussummi maleruagassanik allanik saneqqutsinissamut ammaanneqanngillat, ilanngullugit suleriaatsinut maleruagassat il.il. Tassani taamaallaat kommunalbestyrelsit aalajangiisinnaatitaaffiannik tigusineq pineqarpoq.

Taamaattorli sumiiffiup ilaanut aalajangersimasumut pineqartumut sukumiisumik maleruagassiineq Inatsisartut inatsisaanni, Inatsisartut peqqussutaanni imaluunniit Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaanni, nunat tamat akornanni isumaqatigiissutini aalajangersarneqarsimappat, § 15 malillugu tamanut saqqummiussisarnissamik piumasaqaat atorunnaarsinnaavoq. Tamatumunnga pissutaavoq taamaattoqarsimappat maleruagassat tamatumunnga atuuttut malillugit malerugassiisoqartussaassammat.

§ 10-mut

Aalajangersagaq oqaatsitigut allannguuteqartinneqarluni nunaminertat atorneqartarnerat pilersaarusiorfigineqartarnerallu pillugit Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaat nr. 23, 18. november 1992-imeersumi § 24-imik ingerlatitseqqiineruvoq.

Akerliliissuteqarnissamik pisussaaffeqarnerup sanaartorfissanik pilersaarusiornermut ataatsimoortumut pingaaruteqarnera, taassuma inatsimmi maannamut atuuttumi kommunimut pilersaarutinik kommunimullu pilersaarutinut tapiliussanik akuersissuteqartarnermut aaqqissuussineq taarsermagu, nukittorsarneqartoq naatsorsuutigineqarpoq. Nunaminertat atorneqartarnerat pilersaarusiorfigineqartarnerallu pillugit Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaat nr. 23, 18. november 1992-imeersumi § 8 naapertorlugu Naalakkersuisut kommunimut pilersaarutinik aamma kommunimut pilersaarutinut tapiliussanik akuersisartuusimapput kiisalu tamatumunnga atatillugu atugassarititaasussanik piumasaqarnissamik periarfissaqarsimallutik. Siunissami tamatuma akerlianik kommunalbestyrelsit nammineerlutik kommunimut pilersaarutinik aamma kommunimut pilersaarutinut tapiliussanik akuersissuteqarsinnaalissapput, taamaattumillu akerliliissutinik saqqummiussinissamik periarfissaq nuna tamakkerlugu pilersaarusiornermut tunngatillugu soqutiginaatillit qularnaariffigineqarnissaannut qitiulluinnarpoq.

Imm. 1-imut

Kommunimi pilersaarutissatut siunnersuut ilaaluunniit immikkut pingaartitassanut naalagaaffiup oqartussaasuinit imaluunniit Namminersornerullutik Oqartussat oqartussaasuinit isumagineqartunut akerliusimappat, suliassaqarfimmut oqartussatut akisussaasoq pilersaarutissatut siunnersuummut akerliliissuteqarnissamik pisussaavoq.

Oqariaaseq "immikkut pingaartitsinissaq" paasineqassaaq, inatsisitigut aalajangikkamik suliassat imaluunniit suliassat allat pingaarutillit politikkikkut aalajangiunneqartut, nunamut namminermut soqutiginaateqartutut naatsorsuutigineqarsinnaasut, ilanngullugit inatsisinik atuuttunik, suliassaqarfinnut pilersaarusiornermik, nunat tamalaat akornanni isumaqatigiissutinik il.il., isumaginninnissaq.

Akerliliissuteqarneq tamatigut tunngavilersorneqartussaq kommunimut pilersaarutissatut siunnersuusiorsimasumut, akerliliissuteqarnissamut piffissarititaasoq, tak. § 15, imm. 3, naatinnagu saqqummiunneqartassaaq. Akerliliissuteqarnissamulli pisussaatitaaffik atuutissanngilaq, pissutsit nuna tamakkerlugu pilersaarusiornerup siunertaanut pingaaruteqanngippata.

Akerliliissummik kinguatitsinermik kinguneqartussamik saqqummiussinissamik pisinnaatitaaneq, naalagaaffiup aamma Namminersornerullutik Oqartussat oqartussaasuinut taamaallaat atuuppoq. Taamaalilluni ingerlatseqatigiiffinnut Namminersornerullutik Oqartussanit pigineqartunut atuutinngilaq. Ingerlatseqatigiiffiillu taakku taamaaliorusussagunik akerliliissuteqarnissaq piumasaralugu Naalakkersuisunut saaffiginnissuteqarsinnaapput.

Imm. 2-imut

Akerliliissuteqarneq saqqummiunneqareerpat, allannguutissat pisariaqartut pillugit attuumassuteqartut akornanni isumaqatigiittoqareerpat, pilersaarutissatut siunnersuut inaarutaasumik aatsaat akuerineqarsinnaavoq.

Imm. 3-imut

Isumaqatigiittoqarsinnaanngippat, attuumassuteqartut apeqqutit isumaqatigiinngissutaasut pillugit Naalakkersuisunut aalajangiiffigisassanngorlugit saqqummiussissapput.

Akerliliissuteqarneq pillugu suliamut kommunalbestyrelsi pineqartoq imaluunniit oqartussaasut akerliliissuteqartut tamatuminnga piumasaqarneratigut Naalakkersuisut aalajangiissapput. Piumasaqaataavoq illuatungeriit tamatuma siorna isumaqatigiinniaqqaarsimassasut.

Akerliliissuteqarnermut suliamut Naalakkersuisut aalajangiinerat pisut apeqqutaallutik tassaasinnaavoq pilersaarusiassatut siunnersuut atuutilertussatut akuersaarneqarsinnaanngitsoq taamaattumillu atorunnaartoq, atuutilertussatut akuerineqarnissaanut piumasaqaatitut erseqqinnerusumik taaneqartunik allannguuteqartitsisoqassasoq, Naalakkersuisut tamatumunnga taarsiullugu pilersaarutissatut siunnersuutip ataatsimullu isigalugu pilersaarusiornerup akornanni naapertuuttunngortitsiniarlutik, nuna tamakkerlugu pilersaarusiornermut malitassiami imaluunniit inatsimmi allami pisariaqartunik allannguuteqartitsissasut, imaluunniit pilersaarutissatut siunnersuut allannguuteqartinnagu aammalu akerliliissutit saqqummiunneqarsimasut apeqqutaatinnagit atuutilertussatut akuersissutigineqarsinnaasoq.

§ 11-mut

Aalajangersagaq iluarsaanneqarluni nunaminertat atorneqartarnerat pilersaarusiorfigineqartarnerallu pillugit Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaat nr. 23, 18. november 1992-imeersumi § 25, imm. 2-imik ingerlatitseqqiineruvoq

Imm. 1-imut

Naalakkersuisut kommunimut pilersaarutissatut siunnersuummut tamanut saqqummiunneqarsimasumut akerliliillutik saqqummiussisimappata, pilersaarutissatut siunnersuutip tamanut saqqummiunneqarneranit ukiut marluk tikillugit pilersaarutissatut siunnersuut inatsisitigut sunniuteqartinneqarallassasoq Naalakkersuisut aalajangiisinnaapput. Piffissaliussamik sivitsuinermi, tak. § 23, imm. 3, siunertaavoq pilersaarutissatut siunnersuutip inatsisitigut sunniuteqartinneqarallarnissaa atorunnaarsinneqanngikkaluartoq, Naalakkersuisut aamma kommunalbestyrelsip isumaqatigiilernissaannut piffissaqarnerulersitsinissaq.

Imm. 2-imut

§ 10 imm. 3 naapertorlugu Naalakkersuisut aalajangiinerannut atatillugu Naalakkersuisut pilersaarutip inaarutaasup imarisaanik allannguuteqartitsisinnaapput. Taamaalilluni Naalakkersuisut § 16 imm. 2 naapertorlugu kommunalbestyrelsip pisinnaatitaaffi tigussavaat. Aalajangersakkamut tassunga nassuiaatit innersuussutigineqarput.

§ 12

Aalajangersagaq imarisamigut iluarsaanneqarluni nunaminertat atorneqartarnerat pilersaarusiorfigineqartarnerallu pillugit Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaat nr. 23, 18. november 1992-imeersumi § 26-imik ingerlatitseqqiineruvoq, tassani pineqarluni Naalakkersuisut kommunimut pilersaarummut tapiliussamik suliaqaqqusisinnaanerat imaluunniit nammineerlutik kommunimut pilersaarusiorsinnaanerat.

Imm. 1-imut

Pilersaarusiornermut killissanik aqutsineq, nuna tamakkerlugu pilersaarusiorneq aamma kommunimut pilersaarusiorneq pillugit aalajangersakkani aalajangersarneqartoq, kommunimut pilersaarusiorneq, ataatsimut isigalugu pilersaarusiornermut akerliusumik ingerlanneqarsinnaanngitsoq killiliivoq. Aalajangersakkami matumani, illuliortiternerit sanaartornerillu annertunerusut aallartinneqarsinnaanissaannut, pisariaqartumik sukumiisumik pilersaarusiornermik tunngavissaqalersitsinissamik Naalakkersuisut aammattaaq periarfissaqarnissaat qularnaarneqarpoq.

Taamaalillutik Naalakkersuisut pisuni immikkut ittuni, kommunalbestyrelsi sumiiffiup ilaani aalajangersimasumi kommunimut pilersaarummut tapiliussamik erseqqinnerusumik imarisassaanik taasillutik suliaqaqqullugu peqqusinnaavaat.

Imm. 2-imut

Pisuni aalajangersimasuni naleqqunnerusorinarpat Naalakkersuisut nammineerlutik kommunimut pilersaarummut tapiliussamik suliaqartitsisinnaapput. Naalakkersuisut kommunimi pilersaarusiornermut oqartussaasut pisinnaatitaaffii tigussagunikkit, tassunga suleriaatsit atuuttut malinnissaat Naalakkersuisut pisussaaffigaat.

§ 13-imut

Aalajangersagaq nutaajuvoq. Inatsisartut peqqussutaat nr. 6, 19. december 1986-imeersumi kapitali 5 aamma 6 naapertorlugit siusinnerusukkut kommunalbestyrelsit kommunimut pilersaarusiornissamik kiisalu kommunimi sumiiffiit ilaannut ataasiakkaanut sukumiisumik aalajangersaaviusumik illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornissamut pisussaaffeqarsimapput. Aalajangersakkap atuutilerneratigut aappaatigut kommunimut pilersaarutip ataatsimut isiginerullugu pilersaarusiorneqarnera aamma aalajangersagartai ataatsimut akuliutsinneqassapput, aappaatigullu kommunip illoqarfiinut nunaqarfiinullu sumiiffinnut sukumiisumik maleruagassiisoqassalluni.

Imm. 1-imut

Kommunalbestyrelsi kommunimut pilersaarummik, maannakkut killiffimmik, anguniakkanut aamma sanaartorfissanik pilersaarusiornermut malittarisassanik nassuiaasumik suliaqarnissamut pisussaaffeqarpoq, ilanngullugu kommuneqarfimmi nunaminertat atorneqarneri.

Pilersaarusiornermi kommunimi suliarineqartumi taamaalilluni kommunip sanaartorfittut ineriartornissaanut tunngaviusut kiisalu aalajangersaanerit pillugit nassuiaasoqassaaq. Pilersaarusiorneq taamaattoq aningaasaqarnikkut naliliinernut kommunimilu isumalluutinik allanik atuinissamik isumaliutersuutinut ataqatigiisitseqqissaarluni suliarineqartariaqarpoq, ilanngullugu pisortat namminersortullu aningaasaliinerisa imminnut sunniuteqaqatigiinnerat.

Innuttaasunut inuussutissarsiutinullu ineriartortitsinermi anguniakkat kommunip sanaartorfissanik pilersaarusiornerani tunngavissatut ilaapput. Tamatuma kingunerisaanik innuttaasunut inuussutissarsiutinullu ineriartortitsinermi anguniakkat tunngavissat pingaarnerpaat ilaattut, ataatsimoortumik naliliinermut, § 13-mi pilersaarutinut taaneqartunut tunngaviusussanut ilaatinneqartussatut taaneqarput.

Oqariaatsimi "pisortat suliassaqarfiinut pilersaarusiorneq" suliassaqarfinni ataasiakkaani kiffartuussinerup pitsaassusissaa eqqarsaatigineqarpoq. Pisortat suliassaqarfiinut pilersaarusiorneq qitiusumit (Naalagaaffik aamma Namminersornerullutik Oqartussat) sumiiffinnilu ataasiakkaani (kommunit ingerlatsivii) suliarineqartoq, aningaasatigut pilersaarusiornertuulli sanaartorfissanik pilersaarusiornermut ataqatigiisillugu ingerlanneqartariaqarpoq, ilaatigut pissutigalugu suliassaqarfinnut pilersaarusiorneq nunaminertanik atuinermut sunniuteqartarmat, assersuutigalugu suliffeqarfiit, aqqusernit, teknikkikkut pilersuisoqarfiit il.il.

Imm. 2-imut

Kommunimut pilersaarut kommunalbestyrelsimit suliarineqartoq nassuiaataasumik immikkoortortaqassaaq, pingaarnertut ilusilersugaassalluni, aalajangersakkanut immikkoortortaqassalluni kiisalu kommunalbestyrelsip nunaminertanik atugassiisarneranut aalajangersakkanik immikkoortortaqassalluni.

1) Immikkoortoq nassuiaataasoq amerlanertigut imaqartassaaq pilersaarusianut nassuiaammik, kommunip aningaasatigut sanaartorfissatigullu pilersaarusiornerata qanoq oqimaaqatigiinnerannik nassuiaaviusumik, suliassaqarfinnut pilersaarusianik arlalinnik illoqarfinni nunaqarfinnilu ataasiakkaani innuttaasut amerlassusaasa ineriartornerannik nassuiaaviusunik, inuussutissarsiornerup ineriartorneranik, kommunimi isumaginninnermi paaqqinnittarfinnut killiffimmik nassuiaaviusumik, kulturikkut mernguersarnikkullu periarfissanik, kommunimi pilersuinermut pissutsinik aammalu angallannermut pilersaarusiornermik kiisalu kommunalbestyrelsip kommunip ineriartornissaanut anguniagaannut imaluunniit pingaarnersiuinerannut nassuiaataasumik.

2) Kommunimut pilersaarutip pingaarnertut ilusiligaanerani kommunimi sanaartorfissanik pilersaarusiorneq ataatsimut eqikkarneqassaaq. Aammattaaq pingaarnertut ilusiligaanermi illoqarfinnut ataasiakkaanut illoqarfimmut tunngatillugu atuuffiit, attaveqaqatigiinneq pingaarneq, illoqarfiup ilaani sumiiffinni aalajangersimasuni assigiinngitsuni nunaminertat atorneqarnerat pingaarneq kiisalu taakkua killilersorneqarnerat eqikkaaviusumik pilersaarusiorneqarsinnaapput.

3) Immikkoortumi aalajangersakkanik imaqartumi sumiiffiup ilaani aalajangersimasuni ataasiakkaani aalajangersakkanik pingaarnernik aamma sukumiisunik aalajangersaasoqassaaq.

a) Aalajangersakkani pingaarnerni sumiiffiup ilaanni aalajangersimasuni nunaminertat atorneqarnissaannut, aalajangersakkat Naalakkersuisut isumaqatigiissuteqarfigineqarnerisigut imaluunniit innersuussinerisigut aalajangersarneqartut kiisalu pissutsit pilersaarusiap tunngaviusumik imarisaannut tunngassuteqartut aalajangersarneqarsinnaapput. Tamatumunnga assersuutigineqarsinnaapput ineqarfiit, umiarsualiviit aamma inuussutissarsiorfiit, illoqarfiup qeqqata, sumiiffiit mernguersarfittut atorneqartussat aamma sumiiffiit pilersuinermut teknikkeqarfiit inissinneqarfissaat killeqarfissaallu, killeqarfiit immikkut killeqarfeqartitassat aalajangersaavigineqarneri kiisalu eriagisassat eqqissisimatitsivissallu pillugit aalajangersakkat.

b) Aalajangersakkat sukumiisut illoqarfeqarfiup annertussusissaanik inissisimaffissaanillu erseqqinnerusumik maleruagassanik imaqarsinnaapput, ilanngullugit assersuutigalugu sanaartorfissanik, aqqusineqarfissanik aqqusersuiffissanillu immikkoortitsineq, portussusissat ungasissusissallu kiisalu illut silataasa qanoq isikkoqarnissaat pillugit maleruagassat aamma sanaartorfissagissaanissamut attaviliisussaatitaaneq.

4) Kommunimut pilersaarummi nunaminertanik atugassiisarnissamut aalajangersakkani, nunaminertanik qinnuteqaatit suliarineqartarnerannut, sanaartukkap teknikkikkut aningaasaqarnikkullu piviusungortinneqarsinnaaneranut uppernarsaasiinissamut piumasaqaatinik il.il., aalajangersakkanik aalajangersaasoqarsinnaavoq.

Imm. 3-imut

Nuna tamakkerlugu pilersaarusiorneq kommunimut pilersaarusiornermut sinaakkutissaavoq. Taamaattumik kommunimut pilersaarut pilersaarusiornermut tassunga akerliussanngilaq.

§ 14-imut

Aalajangersagaq nutaajuvoq aammalu makkuninnga siunertaqarluni: Siullermik politikkikkut piginnittuunerup kommunalbestyrelsimut inissinneqarnissaa siunertarineqarpoq. Siunertarineqarpoq kommunalbestyrelsip qinigaaffiata aallartinnerani kommunimut pilersaarusiornerup politikkikkut naliliiffigineqarneratigut isummerfigineqarneratigullu tamatuma pinissaa. Aappassaannik toqqaannartumik pilersaarusiornissamut pisussaaffiliisoqarsimanngippat, tak. § 19, imm. 3, kommunimut pilersaarutip nammineerluni ingerlanneqartumik iluarsaanneqartarnissaanik qularnaarisumik peqqussummi aalajangersagaliortoqanngilaq. Taamaalilluni pilersaarusiortarnissamut periaasissamik suliaqarnissaq pillugu aalajangersakkami siunertarineqarpoq, kommunalbestyrelsip akuttunngitsumik iluarsaassisoqartarnissaanut pisariaqartitsinermik nalilersuisarnissaata qularnaarneqarnissaa.

Imm. 1-imut

Kommunimut qinigaaffiup affaani siullermi kommunalbestyrelsi kommunip pineqartup kommunimut pilersaarusiortarnissaanut periaasissamik suliaqassaaq.

Imm. 2-imut

Periaasissaq kommunip siusinnerusukkut pilersaarusiorsimaneranik paasissutissanik imaqassaaq kiisalu kommunimut pilersaarut pioreersoq qanoq annertutigisumik iluarsaanneqassanersoq pillugu naliliinermik isummernermillu imaqassalluni.

Kommunalbestyrelsi makkuninnga qinigassaqarpoq:

1) Kommunalbestyrelsi naliliisinnaavoq kommunimut pilersaarut tamakkiisumik iluarsaanneqassasoq,

2) Kommunalbestyrelsi naliliisinnaavoq kommunimut pilersaarut sammisakkaartumik iluarsaanneqassasoq. Tamanna assersuutigalugu tassaasinnaavoq kommunimut pilersaarutip immikkoortuanik nassuiaataasumik imaluunniit taassuma ilaannik, kommunalbestyrelsip anguniagaannik imaluunniit kommunimut pilersaarummi nunaminertanik atugassiisarnermut aalajangersakkanik iluarsaassineq.

3) Kommunalbestyrelsi naliliisinnaavoq kommunimut pilersaarut nunami sumiiffikkaartumik iluarsaanneqassasoq. Tamatuma qinerneqarnerani amerlanertigut kommunimut pilersaarutip pingaarnertut ilusiligaanera iluarsaanneqartussaassaaq, assersuutigalugu sumiiffiup ilaanni aalajangersimasuni ataasiakkaani killiliinerit aammalu imminnut naleqqiullugit inissisimaffiliinerit, kommunimi angallannermut pilersaarusiorneq aamma aqqutissat sukkoorfissaat.

4) Kiisalu kommunalbestyrelsi naliliisinnaavoq kommunimut pilersaarut iluarsaanneqartariaqanngitsoq. Kommunalbestyrelsip taamaalilluni nalilersinnaavaa kommunimut pilersaarut ilusimisut iluseqarluni atoqqinneqarsinnaasoq.

§ 15-imut

Aalajangersagaq oqaatsitigut aamma imarisamigut allannguuteqartinneqarluni nunaminertat atorneqartarnerat pilersaarusiorfigineqartarnerallu pillugit Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaat nr. 23, 18. november 1992-imeersumi § 7-imik ingerlatitseqqiineruvoq. Aalajangersakkami pineqarpoq kommunimut pilersaarutissatut siunnersuutinik tamanut saqqummiussisarnissamik pisussaaffeqarneq. Oqaaseq "tamanut saqqummiussineq" kiisalu taassuma taamaaqatai paasineqassapput piffissami tusarniaaffiusumi kikkut tamarmik aammalu oqartussaasut kalluarneqartut peqataatinneqassasut. Oqariaaseq oqariaatsip "tusarniaaneq" isumaqataatut atorneqartarpoq. Oqaluttuarisaanermilu oqariaaseq "tamanut saqqummiussineq" pilersaarusiornermut tunngatillugu inatsisitigut atorneqarsimavoq. Tamanna pissutigalugu oqariaatsip taassuma atorneqaannarnissaa toqqarneqarpoq.

Imm 1-imut

Aalajangersakkami kommunimut pilersaarutissatut siunnersuutit tamanut saqqummiunneqarnissaannut minnerpaamik piumasarineqartut aalajangersarneqarput. Aalajangersakkap tunuliaqutarivaa innuttaasut siunnersuutip oqalliseqataaffiginissaanut aammalu akerliliissuteqarnissamik allannguutissanillu siunnersuuteqarnissamik periarfissaqarnissaasa qularnaarneqarnissaa. Kommunalbestyrelsip kissaatigippagu, kommunimut pilersaarutissatut siunnersuutip kommunalbestyrelsimit atuutilertussangorlugu akuersissutigineqannginnerani tamanullu saqqummiunneqannginnerani, kommunimut pilersaarusiornermut apeqqutinut pingaarnernut tunngatillugu tamanut oqallitsitsisoqarsinnaavoq.

Imm. 2-imut

Aalajangersakkami siunertarineqarpoq ikinnerussuteqartut isummernerisa kommunimut pilersaarutissatut siunnersuummut atatillugu saqqummiunneqarnissaannik, taamaalillunilu innuttaasut oqalliseqataaneranni ilaatinneqarnissaannik, qularnaarinissaq.

Imm. 3-imut

Kommunimut pilersaarutissatut siunnersuut kommunimi sumiiffinni tulluartuni arlalinni minnerpaamik sapaatit akunnerini 12-ni tamanit takuneqarsinnaassaaq. Tusarniaanermut piffissarititaasup sivisussusissaa pillugu aalajangersakkami minnerpaamik piumasaqaat aalajangersarneqarpoq. Tamanut saqqumititsinissamik piffissaliussap sivisussusissaata aalajangersarneqarnerani, kommunimi pilersaarusiornermut oqartussaasut, aammattaaq sulinngiffeqarnerit ullullu nalliuttut eqqarsaatigisariaqarpaat.

Pilersaarutissatut siunnersuutip kommunip nittartagaani aamma/imaluunniit qarasaasiaq atorlugu nunami sumiiffinnut tamanut paasissutissanik katersuiffimmi saqqummiunneqartussaanerata saniatigut, pilersaarutissatut siunnersuut kikkunnit tamanit takuneqarsinnaasunngortinneqassaaq, assersuutigalugu kommunip allaffiani, nunaqarfimmi allaffimmi, najukkami atuakkanik atorniartarfimmi, kommunip nivinngaaviani il.il.. Inuit arlaannit kissaatigineqarpat pilersaarusiornermut paasissutissat kommunalbestyrelsimit tunniunneqassapput.

Aalajangersakkami kikkunnut tamanut takusassiinissamut piffissarititaasup sivikinnerpaaffissaatut piumasaqaat pilersaarutissatut siunnersuuteqarnermi eqquutsinneqarnersoq pillugu apeqqut apeqqutaavoq inatsisinut tunngasoq, § 36, imm. 2 malillugu naammagittaalliuutigineqarsinnaasoq. Kikkunnut tamanut takusassiinissamut piffissarititaasup sivisussusaani sivikinnerpaaffissatut piumasaqaat unioqqutinneqarsimappat, tamanna kommunimut pilersaarutip imaluunniit kommunimut pilersaarummut tapiliussap pineqartup atortussaanngitsutut isigineqartussanngorneranik kinguneqartussaasussaavoq.

Imm. 4-imut

Oqaaseqaateqarnissamut akerliliissuteqarnissamullu piffissarititaasoq tamanut saqqummiussinermi ersissaaq. Tamanna pigajuttarpoq tusarniaanermi piffissarititaasoq pilersaarutissatut siunnersuummut ilanngunneqarneratigut.

Imm. 5-imut

Siunnersuut pillugu innuttaasunik oqallitsitsilernissaq siunertaralugu kommunalbestyrelsi paasititsiniaanermik ingerlatsissaaq. Paasititsiniaaneq tamanna naleqqunnerpaamik qanoq pisinnaassanersoq kommunalbestyrelsip nammineerluni aalajangissavaa. Assersuutigalugu tamanna pisinnaavoq quppersakkanik agguaassinikkut, innuttaasunik ataatsimiisitsinikkut, najukkami tusagassiuutit radio/TV il.il. aqqutigalugit, kommunip nivinngaaviini allagarsiinikkut il.il. Taamaattorli kommunalbestyrelsip minnerpaamik pilersaarutissatut siunnersuut kommunip nittartagaatigut aamma/imaluunniit qarasaasiaq atorlugu nunami sumiiffinnut tamanut paasissutissanik katersuiffikkut, tak. § 4, saqqummiutissavaa.

Imm. 6-imut

Kommunimut pilersaarutissatut siunnersuutip kommunimi innuttaasunut saqqummiunneqarneranut peqatigitillugu siunnersuut Naalakkersuisunut oqartussanullu allanut siunnersuutip immikkut pingaaruteqarfigisaattut nalilerneqartunut nassiunneqassaaq. Tamatumuuna siunertaavoq Naalakkersuisut kommunalbestyrelsip pilersaarusiornermi isumaliutersuutaannik siusissukkut ilisimaarinnilernissaannik qularnaarinissaq. Taamaalillutik Naalakkersuisut piffissaq tamanut saqqumititsiffiusoq naatinnagu oqaaseqarnissaminnut periarfissaqassapput.

Pilersaarutissatut siunnersuutip "tamanut saqqummiussinerup peqatigisaanik" Naalakkersuisunut aamma oqartussanut kommunimut pilersaarutissatut siunnersuutikkut immikkut sunniuteqarfigineqartussanut nassiunneqartussaanerata malitsigisaanik, nassiussinngitsoornermi imaluunniit kingusinaartumik nassiussinermi, § 16 naapertorlugu siunnersuutip inaarutaasumik kommunalbestyrelsimit akuersissutigineqarsinnaanissaanut, imm. 3 naapertorlugu piffissarititaasoq oqartussaasunut pineqartunut tunngatillugu taamaaqataanik sivitsorneqassaaq.

Imm. 7-imut

Kommunalbestyrelsi pilersaarusiamik tunniussinerminut akitsuummik akiliisitsisinnaavoq. Akitsuutip annertussusaa siunnersuummik suliaqarnermut atatillugu aningaasartuutaasimasunit annertunerussanngilaq aammalu naqitertinnissaanut qanoq akeqarsimaneranut naleqqiullugu naapertuutissalluni.

§ 16-mut

Aalajangersagaq oqaatsitigut aamma imarisamigut allannguuteqartinneqarluni nunaminertat atorneqartarnerat pilersaarusiorfigineqartarnerallu pillugit Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaat nr. 23, 18. november 1992-imeersumi § 8-imik ingerlatitseqqiineruvoq.

Imm. 1-imut

Tamanut saqqummititsinissamut piffissaliussap naanerata kingorna kommunalbestyrelsip pilersaarutissatut siunnersuut suliareqqillugu inaarutaasumik akuerisinnaavaa. Tamatumunnga atatillugu kommunalbestyrelsi piffissaq eqqorlugu oqaaseqaatinut/akerliliissutinut tiguneqarsimasunut isummissaaq.

Imm. 2-imut

Kommunalbestyrelsip tassunga atatillugu siunnersuut saqqummiunneqarsimasoq allanngortissinnaavaa. Allannguutit pingaaruteqannginnerusut tamanut tusarniaasoqaqqinngikkaluartoq kommunalbestyrelsimit suliarineqarsinnaapput. Attuumassuteqartut allannguutinut toqqaannartumik kalluarneqartut ilisimatinneqassasut kommunalbestyrelsi aalajangiisinnaavoq. Tamannali piumasaqaataanngilaq. Allannguutit pingaaruteqarpata kommunalbestyrelsip siunnersuut akerliliissuteqarnissamut sapaatit akunnerinik sivikinnerpaamik 6-nik piffissalerlugu tamanut saqqummiuteqqissavaa.

Allannguutit saqqummiuteqqinneqartariaqarnersut naliliinermi, allannguutinik ilisimaarinnilernissamut periarfissaqarnissaq innuttaasunut soqutiginaateqarnersoq aallaavigineqassaaq. Allannguutit pilersaarutaaqqaartup tunngaviatigut imarisaanut akerliusut, assersuutigalugu sumiiffiup ilaani aalajangersimasumi atuinissamik aalajangersakkanik, nunami sumiiffimmi killeqarfinnut, sumiiffiup initussusianik allannguinerit kiisalu illuliortiternermut malittarisassiisunik aalajangersakkanik allannguinerit taamaalilluni tamanut saqqumitinneqaqqinnissaat pisariaqassaaq. Taakkua pissutsinik pisimasinnaasunik tamakkiisuusutut isigineqanngillat, allanik annertuutut isigineqartariaqartunik, taamaattumillu pilersaarutissatut siunnersuutip tamanut saqqumiteqqinneqarnissaanik pisariaqartitsiviusunik pisoqarsimasinnaammat. Tamatumunnga pilersaarutissatut siunnersuummut tunngatillugu pisuni ataasiakkaani naliliineq apeqqutaassaaq.

§ 17-imut

Aalajangersakkami imm. 1-imi aamma 2-imi oqaatsitigut aamma imarisamigut allannguuteqartitsisoqarluni nunaminertat atorneqartarnerat pilersaarusiorfigineqartarnerallu pillugit Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaat nr. 23, 18. november 1992-imeersumi § 27-imik ingerlatitseqqiinerupput. Aalajangersakkami imm. 3, pilersaarutip tamanut saqqummiunneqartup qarasaasiaq atorlugu nunami sumiiffinnut tamanut paasissutissanik katersuiffimmut nalunaarutigineqarnissaanik pisussaaffeqarnermut tunngasoq nutaajuvoq aammalu qitiusumik pilersaarusianut isaaffimmik pilersitsisoqarnissaanik qularnaarilluni. Aalajangersakkami imm. 4 nutaajuvoq, siunertaralugu pilersaarutissatut siunnersuutit § 16 naapertorlugu inaarutaasumik akuersissutigineqartut aamma tamanut nalunaarutigineqartarnissaasa qularnaarneqarnissaa, taamaalilluni kikkut tamarmik pilersaarutip imarisaa pillugu paasinninnissaminnut periarfissinneqassallutik.

Imm. 1-imut

Kommunalbestyrelsip pilersaarutip inaarutaasumik akuersissutigineqareernerani, pisariaqanngitsumik kinguarsaanertaqanngitsumik, kommunimut pilersaarummik nalunaarut tamanut saqqummiutissavaa. Siunnersuummut tamanut saqqummiunneqarsimasumut naleqqiullugu allannguuteqartitsisoqarsimanersoq nalunaarummi takuneqarsinnaassaaq.

Imm. 2-imut

Kommunimut pilersarutissatut siunnersuutip tamanut nalunaarutigineqarneranut peqatigitillugu kommunimut pilersaarutissatut siunnersuut Naalakkersuisunut aamma oqartussanut siunnersuut immikkut pingaaruteqartitsiviusunut nassiunneqassaaq. Taakkua tassaagajussapput oqartussat § 15, imm. 6 naapertorlugu tamanut saqqummiussinermut atatillugu pilersaarutissatut siunnersuummik nassiussivigineqartut.

Imm. 3-imut

Pilersaarutip tamanut nalunaarutigineqarneranut atatillugu pilersaarutip qarasaasiaq atorlugu nunami sumiiffinnut tamanut paasissutissanik katersuiffimmut nalunaarutiginissaa kommunalbestyrelsip pisussaaffigaa.

Imm. 4-imut

Nunami sumiiffimmut pineqartumut ataatsimut kommuni arlalinnik qinigassiilluni pilersaarutissatut siunnersuusiorsinnaavoq. Tamanut nalunaaruteqarnissamut piffissaliussisoqanngippat tamatuma kingunerissavaa, qanoq inatsisitigut sunniutaagallartut atuutissanersut, pilersaarut tunngavissaq sorleq atuuttussatut naatsorsuutigineqassanersoq kiisalu maleruagassiinerit suut tassani aalajangersarneqarsimanersut pillugit innuttaasut ilisimaarinnilersinnaanngillat. Pilersaarutissatut siunnersuutip tamanut nalunaarutigineqarnissaanut piffissaliussinermi qulakkeerniarneqarpoq, pilersaarutissatut siunnersuut kommunalbestyrelsip inaarutaasumik akuersinerata kingorna kingusinnerpaamik sapaatit akunneri 12-it qaangiunneranni tamanut nalunaarutigineqanngippat pilersaarutissatut siunnersuut atorunnaassasoq.

§ 18-imut

Aalajangersagaq oqaatsitigut allannguuteqartinneqarluni nunaminertat atorneqartarnerat pilersaarusiorfigineqartarnerallu pillugit Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaat nr. 23, 18. november 1992-imeersumi § 11, imm. 1-imik aamma 2-imik ingerlatitseqqiineruvoq.

Kommunimut pilersaarusiorneq tassaavoq pilersaarusiornermik suliaqarneq ingerlaavartoq. Taamaattumik kommunalbestyrelsi pisussaavoq, pilersaarutit tunngaviusussat pisoqalinnginnissaat imaluunniit amigalinnginnissaat eqqarsaatigalugu, pisariaqartinneqarpat kommunimut pilersaarut nutartertassallugu.

Oqariaatsimut "pisariaqalernerani" tunngatillugu kommunalbestyrelsimit ataasiakkaatigut naliliineq apeqqutaassaaq. Peqqussut pilersaarusiornerup inatsisitigut aalajangersakkamik kaaviiaartumik ingerlanissaanut aalajangersakkanik imaqanngilaq. Taamaattumik piffissap ingerlanerani kommunimut pilersaarummi qulequtakkaartumik aammalu nunami sumiiffikkaartumik allannguinerpassuit pilersinnaapput.

Imm. 2-imut

Tamakkiisumik paasiuminartitsiinnarnissaq eqqarsaatigalugu, annertuunik allannguuteqartitsereernermi, pilersaarutit tunngaviusussat atuuttut ataatsimoortunngorlugit allassimalersinnissaat kommunalbestyrelsip pisussaaffigaa. Ataatsimoortunngorlugit allassimalersitsinermi pilersaarusiornermut oqartussat, pilersaarutit tunngaviusussat atuutilernerisa kingorna nuna tamakkerlugu pilersaarusiornermut malitassiaasimasinnaasut eqqarsaatigissavaat.

Allannguutit annertunerusut pineqarneranni tamanna paasineqassaq tassaasut assersuutigalugu illoqarfiup ilaani nutaami piorsaanerit, suliffeqarfinnik angisuunik tunngaviatigut illoqarfimmi inuussutissarsioriaatsimik allannguisunik sanaartornerit, innuttaasut amerlassusaanni ineriartornermi allannguutit annertuut, inissianik, pisortani paaqqinniffinnik, pisiniartarnissamut periarfissanik assigisaannillu pisariaqartitsinermut sunniuteqartut.

Ataatsimoortunngorlugit allassimalersitsineq kommunimut pilersaarutaaqqaartutulli aammalu tassunga atasumik kommunimut pilersaarummut tapiliussatulli inatsisitigut inissisimanngilaq. Taamaattumik allaffissornikkut ataatsimoortunngorlugit allassimalersitsinerit inatsisitigut tunngavigineqarsinnaanngillat.

§ 19-mut

Aalajangersagaq najoqqutassatigut ataasiakkaanik allannguuteqartinneqarluni, nunaminertanik atuineq aamma pilersaarusiorneq pillugit Inatsisartut peqqussutaat nr. 6, 19. december 1986-imeersumi § 16-imut assinguvoq.

Imm. 1-imut

Aalajangersakkami pineqarpoq kommunalbestyrelsip pilersaarusiorsinnaatitaanera. Aalajangersagaq tamanna naapertorlugu kommunalbestyrelsi sumiiffiup ilaani aalajangersimasumi sukumiisunik maleruagassaqalernissaanut sukkulluunniit nammineerluni suliniuteqarsinnaavoq, tamatumalu malitsigisaanik qaqugukkut maleruagassat sukumiisut suliarineqassanersut kommunalbestyrelsi nammineerluni aalajangiisinnaasoq pingaarnertut maleruagassaavoq.

Pilersaarutit kommunalbestyrelsip ingerlaavartumik pilersaarusiornermik suliaqarnissaq tunngavigalugu suliarisassai tassaapput sanaartorfissanik pilersaarutit paasiuminartut, tassalu pilersaarutit pingaartumik kommuneqarfimmi nunaminertat atorneqarnissaannik aammalu illuliortitertarnissat pillugit aalajangersaaffiusut.

Nunaminertanik atuinissamut sukumiisumik maleruagassiineq nunaminertanik atugassiisarnermut piumasaqaatinik atugassarititaasussanillu aalajangersaanikkut pisinnaavoq. Maleruagassiineq taanna sumiiffiup ilaannut aalajangersimasunut ataqatigiinnut annertunernut aalajangersakkanik aalajangersaanermi naleqqunnerpaasussaavoq.

Siunertaavoq siunissami sukumiisumik pilersaarusiorneq sumiiffimmut pilersaarusiornermit (najukkamut pilersaarut) allaanerusumik ingerlanneqarsinnaassasoq. Taarsiullugu sukumiisumik pilersaarusiorneq, sumiiffimmut immikkoortuni ataasiakkaani tamani aalajangersakkat maleruagassiisut, siunissami kommunimut pilersaarutip ilaatut ilanngullugit, ingerlanneqartalissaaq.

Imm. 2-imut

Aalajangersakkani kommunalbestyrelsip kommunimut pilersaarusiornerup piviusunngortinnissaata qularnaarneqarnissaanut sakkussatut, sukumiisumik pilersaarusiornissamut pisinnaatitaanera pisussaatitaaneralu pillugit maleruagassiisoqarpoq.

Imm. 3-imut

Aalajangersakkami imm. 3 qitiusutut aalajangersagaavoq, tassani kommuneqarfimmi kommunip maleruagassiortarnissaanik qularnaarinissamik kissaateqarneq tunngaviulluni, ilanngullugu nunaminertanik atuinissamut sukumiisunik maleruagassiinermi innuttaasut sunniuteqaqataatinneqarnissaat. Aalajangersakkap peqqussummi 1986-imeersumi § 16-imi aalajangersagaq maannamut atuussimasoq assigaa aammalu kommunimut pilersaarusiortarneq pillugu maleruagassanut, nalunaarutini immersuiffiusussani takuneqarsinnaasussanut ataqatigiissillugu isigineqassalluni, tassani ilaatigut pilersaarusiornermi innuttaasut peqataatinneqartarnissaat pillugu maleruagassanik erseqqinnerusunik aalajangersaasoqassalluni.

Kommunalbestyrelsip nunaminertamik atugassinneqarnissamik qinnuteqaat, sukumiisunik aalajangersagaqannginnera, tak. § 13, im. 2 nr. 3, litra b, imaluunniit aalajangersaasoqartussaannginnera innersuussutigalugu itigartissinnaanngilaa. Qinnuteqaat kommunimut pilersaarummi aalajangersakkanut tamakkiisumik naapertuuppat kommunalbestyrelsip, tamanna sanaartugassap naammassinissaanut pisariaqarpat, sumiiffiup ilaanut aalajangersimasumut sukumiisunik aalajangersagaliornissaq pisariaqanngitsumik kinguarsaanertaqanngitsumik aallartissavaa.

Aalajangersakkalli qinnuteqartoq/sanatitsisoq qularnaariffigisinnaanngilaa, pilersaarutissatut siunnersuut kommunalbestyrelsimit inaarutaasumik akuerineqassanersoq imaluunniit pilersaarut kissaatigisaatut imaqassanersoq.

Qinnuteqarnermi piffissaq nunaminertanik piorsaanissamut tulleriinnilersuinermut kommunimut pilersaarummi allassimasumut naapertuutinngippat, kommunalbestyrelsi sumiiffiup ilaani aalajangersimasumi sukumiisunik aalajangersagaliornissap aallartinnissaanik pisussaaffeqanngilaq.

Aalajangersakkap imarisaa annertusisaavoq, tak. § 27, tassani nunaminertanut oqartussaaffik kommuninut tunniunneqarpoq, taamaalilluni kommunini pilersaarutinut pisinnaatitaaffimmi pisussaatitaaffimmilu siunissami aamma nunaannarmi kommunimi nunaminertat ilaasussanngorlutik. Naatsorsuutigineqarpoq sumiiffiup ilaanut aalajangersimasumut pilersaarusiornissamik pisussaaffik aatsaat atuutilissasoq, illuliornissaq pilersaarutaasoq aalajangersakkanut atuuttunut akerliuppat imaluunniit sumiiffiup ilaata aalajangersimasup isikkuanik allanngortitsisussatut naatsorsuutigineqarpat. Illuaqqanik piniariartarfinnik sunngiffimmilu ornittagassanik ataasiakkaanik nunaannarmi pilersitsinerit imaluunniit illunik pioreersunik annikinnerusumik allilerinerit taamaalillutik pilersaarusiortussaatitaalersitsissanngillat.

Imm. 4-imut

Aalajangersakkami aalajangersarneqarpoq sumiiffiup ilaannut aalajangersimasunut ataasiakkaanut aalajangersakkat, § 13 naapertorlugu pilersaarusiat kommunimut pilersaarusiornermut tunngavigisaannut imarisaanullu naapertuuttumik imaqartinneqassasut.

§ 20-mut

Aalajangersagaq oqaatsitigut allannguuteqartinneqarluni nunaminertat atorneqartarnerat pilersaarusiorfigineqartarnerallu pillugit Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaat nr. 23, 18. november 1992-imeersumi § 11, imm. 2-imik ingerlatitseqqiineruvoq. Tassunga atatillugu erseqqissarneqarpoq tamanut saqqummiussinissamut imm. 2 malillugu piffissaliussaq, aatsaat pilersaarutissatut siunnersuummi sumiiffiup ilaani aalajangersimasoq ataaseq pineqarpat sapaatit akunnerinut 6-inut sivikillineqarsinnaasoq.

Imm. 1-imut

Aalajangersakkami aalajangersarneqarpoq, kommunimut pilersaarummut tapiliussamik suliaqarnermut periaasissaq kommunimut pilersaarusiornissamut periaatsip assigigaa. §§ 15-imit 17-imut nassuiaatit takukkit.

Imm. 2-imut

Kommunimut pilersaarummut tapiliussaq sumiiffiup ilaanut aalajangersimasumut ataasiinnarmut tunngasuuppat tusarniaanermut piffissaliussaq sapaatit akunneri 12-niit 6-inut sivikillineqarsinnaavoq.

Tusarniaanermut piffissarititaasup sivisussusissaa aalajangersakkami minnerpaamik piumasaqaatitut aalajangersarneqarpoq. Tamanut saqqumititsinissamik piffissaliussap sivisussusissaata aalajangersarneqarnerani kommunimi pilersaarusiornermut oqartussaasut aammattaaq sulinngiffeqarnerit ullullu nalliuttut eqqarsaatigisariaqarpaat. Pilersaarutissatut siunnersuutip aalajangersakkami minnerpaamik piumasaqaat eqquutsinngippagu, tamanna pilersaarutissatut siunnersuutip pineqartup atuuttussaanngitsutut isigineqartariaqarneranik aallaaviatigut kinguneqassaaq.

Imm. 3-imut

Kommunimut pilersaarummut tapiliussaq pilersaarutip siunertaanik inatsisitigullu sunniutaannik imaqassaaq. Aalajangersakkami siunertarineqarpoq innuttaasut kommunimilu ingerlatsivik pilersaarutissatut siunnersuutip anguniagaanut kingunissaannullu paasinnilluarsinnaanissaat. Tapiliussami aalajangersakkat nassuiarnissaat nalornissutigineqassagaluarpat, siunertap allaaserineqarnera kommunimut pilersaarummut tapiliussap nassuiarnissaanut tunngaviusinnaassaaq.

§ 21-mut

Aalajangersakkami imm. 1 nunaminertat atorneqartarnerat pilersaarusiorfigineqartarnerallu pillugit Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaat nr. 23, 18. november 1992-imeersumi § 10-imik ingerlatitseqqiineruvoq, aalajangersakkami imm. 2 nutaajulluni. Imm. 2-imi erseqqissarneqarpoq kommunimut pilersaarummi aalajangersakkanut immikoortortaq kisimi innuttaasunut inatsisitigut pisussaaffiliisoq.

Imm. 1-imut

Aalajangersakkami aalajangersarneqarpoq kommunimut pilersaarutip piviusunngortinneqarnissaanik suliniuteqarnissaq kommunalbestyrelsimut nalinginnaasumik pisussaaffiusoq. § 30 naapertorlugu immikkut ittumik akuersisoqarsimatinnagu, qinnuteqaatigineqartoq kommunimut pilersaarummut akerliuppat nunaminertamik atugassiiumannginnissaq kommunalbestyrelsip pisussaaffigaa.

Aalajangersakkap atuutilerneratigut siunissami nunaminertanik, illuliassanik sanaartugassanillu aalajangiussinerit kommunimut pilersaarummut naapertuuttussaapput. Kisiannili aalajangersakkap atuutilerneratigut pilersaarummi aalajangersakkat naapertorlugit illuliornissamik sanaartornissamillu pisussaaffiliisoqanngilaq. Assersuutigalugu kommunalbestyrelsi naluttarfiliornissamik imaluunniit naluttarfimmut aningaasaliinissamik pisussaaffeqanngilaq, kommunimut pilersaarummi nunaminertaq/sumiiffiup ilaa aalajangersimasoq siunertamut tassunga atugassanngortinneqaraluarpalluunniit.

Imm. 2-imut

Aalajangersakkami aalajangersarneqarpoq kommunimut pilersaarutip aalajangersakkanut immikkoortua, tak. § 13, imm. 2 nr. 3, ilanngullugit sumiiffiup ilaanut aalajangersimasumut ataatsimut aalajangersakkat nalinginnaasut aamma aalajangersakkat sukumiisumik maleruagassiisut, § 30 naapertorlugu immikkut ittumik akuersissuteqartoqarsimatinnagu, innuttaasunut pisussaaffiliisut.

§ 22-mut

Aalajangersagaq imarisamigut allannguuteqartinneqarluni nunaminertat atorneqartarnerat pilersaarusiorfigineqartarnerallu pillugit Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaat nr. 23, 18. november 1992-imeersumi § 29-imik ingerlatitseqqiineruvoq.

Aalajangersakkami kommunimut pilersaarummi aalajangersakkat erniinnartumik pisussaaffiliinerat aalajangersarneqarpoq, imatut paasillugu siunissami atugassiinerit pilersaarummut akerliussanngitsut. Inatsisinut naapertuuttumik illuliat pioreersut imaluunniit inatsisinut naapertuuttumik atuinerit, pilersaarutissatut siunnersuutip tamanut saqqummiunneqarnerata siornatigut pilersinneqarsimasut aammalu matumunnga naapertuutinngitsut, siornatigutut ingerlaannarsinnaapput. Sumiiffiup ilaanut aalajangersimasumut aalajangersakkat nutaat, pissutsit inatsisinut naapertuuttut pioreersut allanngortinnissaannut pilersaarummut naapertuuttumik iliuuseqarnissamik pisussaaffiliinngillat. Piginnittut nikinnerat aamma pissutsinik pioreersunik allanngortitsisinnaatitaanermik kinguneqassanngilaq.

Pilersaarutip inatsisitigut sunniuteqalereernerata kingorna illuliorneq imaluunniit illup atorneqarneranik allannguineq, § 30 naapertorlugu immikkut ittumik akuersisoqarsimanngippat, pilersaarusiamut naapertuuttumik suliarineqassaaq. Pilersaarummi piginnittup imaluunniit atuisussap siunissami suliarerusutamisut aalajangiussineri kisimik maleruagassiorneqarput. Kisiannili sumiiffiup ilaanut aalajangersimasumut aalajangersakkani piginnittumut imaluunniit atuisussamut piffissamut pereersumut atuuttussamik iliuuseqartussaaffiliisumik aalajangersaasoqarsinnaanngilaq, assersuutigalugu najukkamut pilersaarummi pineqartut illuliortiternissat, sanaartukkanut ataatsimoorussanut il.il. attaviliisussaatitaanerit naammassinissaannut.

§ 23-mut

Aalajangersagaq imarisamigut allannguuteqartinneqarluni nunaminertat atorneqartarnerat pilersaarusiorfigineqartarnerallu pillugit Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaat nr. 23, 18. november 1992-imeersumi § 28-imik ingerlatitseqqiineruvoq.

Imm. 1-imut

Aalajangersakkami kommunimut pilersaarutip inatsisitigut sunniuteqarallarnissaa pineqarpoq. Inatsisitigut sunniuteqarnerit taakkua § 23 naapertorlugu pilersaarutissatut siunnersuutip tamanut saqqummiunneqarneraniit atuutilissapput, taamaalilluni piffissaq taanna aallarnerfigalugu pilersaarummik inaarutaasumik sioqqutsiniaasutut isikkoqarsinnaasumik iliuuseqartoqarsinnaanani. Tamatumunnga tunngaviuvoq pilersaarusiornerup ingerlanerani innuttaasut peqataatinneqarnissaat pingaartinneqarluinnarmat. Taamaattumik kikkut tamarmik peqataatinneqarnissaannut § 15, imm. 3 naapertorlugu piffissaliussap naanissaata tungaanut nutaanik illuliortiternissamut imaluunniit atuinermik allannguinissamik il.il. inerteqquteqarallarneq atuutissappat naleqquttuusorineqarpoq.

Taamaattorli akuersissutit aamma immikkut ittumik akuersissutit pilersaarutissatut siunnersuutip tamanut saqqummiunneqarnerata siornatigut akuersissutigineqarsimasut atuutiinnassapput. Nunaminertanut oqartussat tamanut saqqummiussinerup siornatigut nunaminertamik atugassiisimatillugit tamanna tunngavigalugu sanatitsisoq taamatuttaaq, illuliornissaq eqqarsaatigineqartoq sumiiffiup ilaanut aalajangersimasumut pineqartumut aalajangersakkanut nalinginnaasumik imaluunniit sukumiisumik maleruagassiisunut akerliusimappat, sanaartornissamut akuersissummik piumasaqarsinnaanngilaq.

Imm. 2-imut

Kommunalbestyrelsi piffissaq tamanut saqqummiussiffiusoq naaniariartoq, pissutsinik pilersaarutissatut siunnersuummut naapertuuttunik aalajangiussinissamut/pilersitsinissamut akuersissuteqarnissaminnut periarfissaqarput. Tamatumani piumasaqaataavoq pilersaarutissatut siunnersuummut pineqartumut akerliliissutinik tigusaqartoqarsimassanngitsoq. Oqaaseqaateqarnissamut akerliliissuteqarnissamullu piffissarititaasup naareernerani Naalakkersuisut nuna tamakkerlugu pilersaarusiornermut soqutiginaatilinnik qulakkeeriniarlutik oqaaseqaateqarnissaminnut akerliliissuteqarnissaminnullu periarfissaqareersimassapput. Aammattaaq siunnersuutip inaarutaasumik akuersissutigineqarnissaa naatsorsuutigineqarnersoq nalilerneqarsinnaalersimassaaq.

Imm. 3-imut

Inatsisitigut sunniutaagallartussat, tak. imm. 1 aamma 2, siunnersuutip tamanut saqqummiunneqarnerata kingorna sivisunerpaamik ukiumi ataatsimi atuutsinneqarsinnaapput. Aalajangersakkami siunertarineqarpoq, pilersaarutissatut siunnersuutit tamanut saqqummiunneqartut akerliliissuteqarfigineqarsimanngitsut, inaarutaasumik akuersissutigineqarnissaasa tamanullu nalunaarutigineqarnissaasa qulakkeerneqarnissaat. Pilersaarutissatut siunnersuut inaarutaasumik kommunalbestyrelsimit akuersissutigineqanngikkuni qaqugukkut atorunnaartassanersoq pillugu peqqussummi piffissamik killiliussisoqanngilaq. Taamaalilluni kommunalbestyrelsip pilersaarutissatut siunnersuummik qanoq sivisutigisumik inatsisitigut sunniuteqarallartitsisinnaanera ukiumut ataatsimut killiligaavoq aammalu sivitsorneqarsinnaanani.

 

§ 24-mut

Aalajangersakkami inatsisinik tunngaveqartumik akuersissutinik/aalajangiussinissamik akuersissuteqarnissamut, kommunimut pilersaarummi imaluunniit kommunimut pilersaarummut tapiliussami aalajangersakkatigut pinngitsoortinneqarsinnaasunut, piffissami aalajangersimasumi inerteqquteqarsinnaaneq pineqarpoq. Aalajangersagaq nunaminertanik atuineq aamma pilersaarusiorneq pillugit Inatsisartut peqqussutaat nr. 6, 19. december 1986-imeersumi § 18-imut tunngaviatigut assinguvoq.

Imm. 1-imut

Inerteqquteqarneq aatsaat suliassatut aalajangiussaq inatsisinut naapertuuttumik aallartinneqarsimanngippat pisinnaavoq. Illuliornissamut suli aallartinneqarsimanngitsumut, kisiannili atuuttumik kommunimit sanaartornissamut akuersissuteqarfigineqarsimasumut inerteqquteqartoqarsinnaanngilaq. Taamatuttaaq kommuni piginnaatitaaffeqartumut kingusinnerusukkut sanaartornissamut akuersissuteqarfigineqartussatut atorunnaarsinneqarsinnaanngitsumik neriorsuinertalimmik nunaminertamut pineqartumut nunaminertamik atugassiissuteqareersimappat, aalajangersagaq manna naapertorlugu kommuni inerteqquteqarsinnaanngilaq.

Inerteqquteqarneq sanaartugassamut aalajangersimasumut tunngatinneqassaaq aammalu suliassanik suliarinnittarneq pillugu inatsimmi tunngavilersuinissamik piumasaqaat naapertorlugu pissutsit sorpiaat inerteqquteqarfigineqarnersut erseqqissaanertaqartariaqarluni. Taamaalilluni inerteqquteqarnermi pisut imaluunniit pissutsit inerteqquteqarfigineqartut pinngitsoortinneqassapput, kisiannili illuliornernik/sanaartornernik suliaqarneq, pilersaarummut tunngaviusumut naapertuuttumik ingerlanneqartoq pinngitsoortinneqassanani.

Imm. 2-imut

Inerteqquteqarneq inerteqquteqarnerup tamanut nalunaarutigineqarneranit naatsorsukkamik sivisunerpaamik ukioq ataaseq atuussinnaavoq. Ukiup ataatsip piffissaliussap iluani kommunalbestyrelsi nutaamik pilersaarummik tunngaviusussamik suliaqartitsinissamut periarfissaqarpoq. Taamatut pisoqartillugu pilersaarutissatut siunnersuut tamanut saqqummiunneqarsimasoq inatsisitigut sunniuteqarallartinneqassaaq, tak. § 23.

§ 25-mut

Aalajangersagaq nunaminertanik atuineq aamma pilersaarusiorneq pillugit Inatsisartut peqqussutaat nr. 6, 19. december 1986-imeersumi § 15-imik ingerlatitseqqiineruvoq. Peqqussutip matuma atuutilerniariarnerani kommunit, tamatuma tungaanut inatsisitigut aalajangigaasimasup saniatigut pilersaarusioqqullugit peqquneqarnissaat naleqquttuusorineqanngilaq. Taamaattumik aalajangersakkami Naalakkersuisut kommunalbestyrelsimut isumaqatiginninniarnermikkut annertusisamik pilersaarusiortussaatitaanerup naammassineqarnissaanut piffissaliussanik aalajangersaanissaat periarfissinneqarpoq.

Aalajangersagaq kommuninut maannakkut atuuttunut 1990´ikkut qiteqqunneranni kommuninut pilersaarutini tulleriiaani siulliit arlallit suliarineqarnerannut atatillugu atorneqarsimavoq.

§ 26-mut

Aalajangersakkami imm. 1, 2 aamma 3, nunaminertat atorneqartarnerat pilersaarusiorfigineqartarnerallu pillugit Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaat nr. 23, 18. november 1992-imeersumi § 32-imik ingerlatitseqqiinerupput, aammalu aalajangersakkami imm. 4 nutaajulluni.

Imm. 1-imut

Nunaminertamik illuliortiterfissatut, allanik aalaakkaasunik ikkussuiffissatut allatulluuniit nunaminertaq kikkut tamarmik nalinginnaasumik atuisarnerattut atorneqanngitsoortillugu atuissagaanni, nunaminertanut oqartussaasut akuerseqqaarsimanissaat piumasaqaataavoq. Oqaaseqatigiinni taakkunani aamma nunap naggorissagassatut atorneqarnissaa pineqarpoq.

Imm. 2-imut

Aalajangersakkami aalajangersarneqarpoq nunaminertap pineqartup atorneqarnera allanngortinneqassappat tamatuma nunaminertanut oqartussanit akuerineqarsimanissaa pisariaqartoq.

Imm. 3-imut

Aalajangersakkami imm. 3-imi aalajangersarneqarpoq nunaminertamut atuisussaatitaanerup allamut tunniunneqarnera nunaminertanut oqartussanit akuerineqaqqaassasoq.

Peqqussummi aaqqissuussineq imaappoq, kinaluunniit nunaminertamik aalajangersimasumik, nunaminertap nalinginnaasumik atorneqarnissaanit allaanerusumik atuinissaminik qularnaarinissamik kissaateqartoq, tamatigut nunaminertanik ingerlatsisutut oqartussaasumit akuersissummik piniaqqaarsimassasoq. Tamanna pissaaq illumik imaluunniit sanaartukkamik piginnittunngortup nunaminertamut atugassiissuteqarnerup tigunissaanik qinnuteqarneratigut. Taamaalilluni kommunalbestyrelsi nunaminertamik atuinissamik pisinnaatitaaffiup piginnittunngortumut tunniunneqarnissaanut akuersissuteqartussaavoq. Piginnittunngortup pigisap maannamut atorneqarsimaneranit allaanerusumik atuinissani kissaatigippagu, atuinissarlu taanna sumiiffimmut pilersaarusiornermut atuuttumut akerliuppat, kommunalbestyrelsip atugassarititaasussat nutaat taakku tunngavigalugit piginnaatitaaffimmik tunniussinissaq akueriumanngissinnaavaa.

Aamma nunaminertap piffissami sivikitsumi atorneqarnissaata akuerineqarsimanissaa pisariaqarpoq, assersuutigalugu utaqqiisaasumik containerinik assigisaannilluunniit inissiinerit. Utaqqiisaasumik atuinissaq qaammatinit marlunnit sivisunerusumik sivisussuseqarpat, aallaaviatigut kommunalbestyrelsi piffissamut aalajangersimasumut killiliilluni nunaminertamik atugassiilluni nalunaaruteqarsimassaaq.

Nunaminertamik atuineq qaammatinit marlunnit sivikinnerusumik sivisussuseqartoq, nalinginnaasumik nunaminertamik atuinissamik akuersissuteqarfigineqarsimanissaa piumasaqaataanngilaq. Taamaattorli tamatumunnga ataasiakkaatigut naliliineq apeqqutaassaaq. Aaqqissuussinerit nunaminertamik atorluaaffiungaatsiartussat, assersuutigalugu nunaannarmi aasaanerani naapeqatigiisitsinerit, atuinissaq assersuutigalugu sapaatip akunneranik ataasiinnarmik sivisussuseqaraluartoq, nunaminertamik atuinissamik akuersissuteqarfigineqarsimanissaa pisariaqarpoq. Nunaminertamik atugassiineq taamaattoq nalinginnaasumik nunaminertami saliinissamik piumasaqaatitalerlugu akuerineqassaaq.

Imm. 4-imut

Aalajangersakkami nunaminertamut pisinnaatitaaffik tassaasoq atuisinnaatitaaneq, taarsigassarsinermi qularnaveeqqusiunneqarsinnaanngitsoq imaluunniit pisinermi tunisinermilu akigineqarsinnaanngitsoq, suleriaatsimik atuutereersumik malittarisassanngortitsineruvoq naqissusiinerullunilu. Nunaminertami aalaakkaasumik nalilimmik sanasoqarsimappat, taanna aalaakkaasup nalinga pisinermi tunisinermilu akigineqarsinnaavoq, taamaalilluni piginnittoq nunaminertamut atuisinnaanermut siullertut piginnaatitaaffeqalissalluni.

§ 27-mut

Aalajangersagaq oqaatsitigut imarisamigullu allannguuteqartinneqarluni nunaminertat atorneqartarnerat pilersaarusiorfigineqartarnerallu pillugit Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaat nr. 23, 18. november 1992-imeersumi §§ 33-34-imik ingerlatitseqqiineruvoq. Nunaminertanik atuineq aamma pilersaarusiorneq pillugit Inatsisartut peqqussutaat nr. 6, 19. december 1986-imeersumi § 5-imut naleqqiullugu aalajangersakkap imarisaa pingaarnertut allannguuteqartinneqarpoq, taamaalilluni nunaannarmi nunaminertanut oqartusaaffik kommunalbestyrelsinut suliassanngortinneqarluni.

Imm. 1-imut

Aalajangersakkami oqartussat sorliit nunaminertamik atugassiisinnaanersut aalajangersarneqarpoq. Sumiiffiit aaqqissuussaasumik illuliorfigineqartussat kiisalu sumiiffiit tassunga pissusissamisoortumik atasuunersut kisimi pineqanngilaq, kisiannili aamma kommunip nunaannarmi nunaminertai pineqarlutik. Kommunalbestyrelsip nunaminertamik atugassiinissamut oqartussaasutut sumiiffimmi aalajangiisinnaatitaaffia taamaalilluni sumiiffinnut kommunalbestyrelsip § 13 naapertorlugu pilersaarusiorfigisassaannut atuuppoq.

Imm. 2-imut

Aalajangersakkami aalajangersarneqarpoq sumiiffiit imm. 1-imi taaneqartut avataanni Naalakkersuisut oqartussaasuusut.

Imm. 3-imut

Sanaartukkanut nunamut tamarmut pingaaruteqartunut nunaminertanik qinnuteqartoqartillugu, Naalakkersuisut akuersissutaannik piniartoqaqqaarsimappat aatsaat nunaminertamik atuinissamut akuersissut kommunalbestyrelsimit nalunaarutigineqarsinnaavoq.

Assersuutigalugu inuussutissarsiornermut suliffeqarfiit anginerusut sumi inissinneqarnissaat pineqarpat, kommunalbestyrelsip nunaminertamik atuinissamik akuersissuteqartinnani qularnaassavaa, sanaartukkat annertunerusut aammalu pisortat suliffeqarfiisa inissisimaffissaannik nunaminertanik agguataarinissamut nuna tamakkerlugu pilersaarusiornermi ataatsimut isigalugu malittarisassanut pingaarnernut tamanna naapertuunnersoq.

Tamatuma kingorna sumut inissiinissaq aalajangerneqareerpat kommunalbestyrelsip pineqartup, pilersaarummut atuuttumut naapertuuttumik sanaartugassap kommunimi inissinneqarnissaa aalajangissavaa.

Imm. 4-imut

Nunaminertamik atuinissaq aalajangersimasoq sanaartugassamut inatsisinngorlugu imaluunniit nuna tamakkerlugu pilersaarusiornermut malitassianngorlugu Naalakkersuisunit imaluunniit Inatsisartunit politikkikkut aalajangigaasimappat, taava taanna nuna tamakkerlugu pilersaarusiornermut immikkoortoq naapertorlugu kommunimut pilersaarusiornermut killiliussanut ilaassaaq. Taamaalilluni nunaminertamik atugassiinissamut apeqqut pingaarnerusutigut naammassiinnagassaalissaaq, kommunimi nunaminertanut oqartussamut suliakkersuutaasariaqassanani.

Allatut nuna tamakkerlugu pilersaarusiornermut malitassiami, sanaartugassamut inatsimmi il.il. erseqqissumik allassimasoqanngippat, kommunimut pilersaarummi sumiiffiup ilaanut aalajangersimasumut pineqartumut aalajangersakkat malinneqassapput.

§ 28-mut

Aalajangersagaq nunaminertat atorneqartarnerat pilersaarusiorfigineqartarnerallu pillugit Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaat nr. 23, 18. november 1992-imeersumi § 35-imik ingerlatitseqqiineruvoq.

Nunaminertamik atugassiineq inummut aalajangersimasumut tunniunneqartarpoq. Pineqartoq tassaasinnaavoq inatsisitigut pisussaatitaasoq pisinnaatitaasorlu, assersuutigalugu ingerlatseqatigiiffik, peqatigiiffik il.il.

§ 29-mut

Aalajangersagaq nunaminertanik atuineq aamma pilersaarusiorneq pillugit Inatsisartut peqqussutaat nr. 6, 19. december 1986-imeersumi § 6-imik ingerlatitseqqiineruvoq.

Aalajangersagaq nunaminertanik atugassiinermut pissutsit suut ilanngunneqarsinnaanersut pillugu maleruagassanik imaqarpoq.

Imm. 1-imut

Aalajangersakkami aalajangersarneqarpoq peqqussutissatut siunnersuutip siunertaanut naapertuuttumik nunaminertanik atugassiinermut piumasaqaatinik atugassarititaasussanillu aalajangersaasoqarsinnaasoq. Aalajangersakkap immikkoortuata aappaani aammattaaq aalajangersarneqarpoq piumasaqaatit atugassarititaasussallu § 13 naapertorlugu pilersaarusianut (tak. kap. 4) naapertuutissasut. Tamanna nunaminertanik atugassiinermut akuersissummi piumasaqaatini atugassarititaasussanilu aalajangersarneqartuni, pilersaarutit taakku aalajangersagartai sukumiinnginnerusut itisilerneqarsinnaanerannut akornutaanngilaq. Assersuutitut taaneqarsinnaavoq suliffeqarfiit sanaartugaannut ingerlatsinerannullu aamma matussappata matunerannut atatillugu piumasaqaatit, assersuutigalugu nunaminertap piffissap naleqquttup iluani atorneqalernissaanut taamatullu atuinissamut allamut mattussisumik inniminniinnarneqannginnissaanut qulakkeerinissaq eqqarsaatigalugu piumasaqarnissaq pisariaqartutut nalilerneqarpat. Suliffeqarfiup pilersinneqarnerani angallannermut sanaartukkat, eqqakkanut kuuffiit minguviaaviillu allilerneqarnissaat pisariaqalersinnaavoq.

Atugassarititaasussatut aalajangerneqarsinnaavoq suliffeqarfik pisortat tassunga atatillugu aningaasartuutissaannut akileeqataassasoq.

Kisiannili piumasaqaatitut atugassarititaasussatullu aalajangersarneqartussatut isumaliutersuutigineqartut nalinginnaasutut ilusilerneqarajuttarput aammalu innuttaasunut tamanut pingaaruteqarajuttarlutik, taamaalilluni innuttaasut piumasaqaatit atugassarititaasussallu atuutilersinneqartussatut isumaliutersuutigineqartut ilisimaarilernissaannut naleqquttuussusiinillu naliliisinnaanissaannik periarfissinneqartussaassallutik. Taamaattoqartillugu piumasaqaatit atugassarititaasussallu pineqartut aatsaat peqqussutissatut siunnersuummi § 13 naapertorlugu sumiiffiup ilaanut aalajangersimasumut aalajangersagaliortoqareernerani aalajangersarneqarsinnaapput.

Imm. 2-imut

Aalajangersagaq nunaminertamik atuinissamik akuersissutip piffissamut aalajangersimasumut killilerneqarnissaanut tunngavissiivoq, taamaalilluni oqartussat aalajangiineranni pisunik unitsitsisoqaqqunagu, taamaalillutillu pingaartitassat allat ineriartornerup kingunerisaanik pingaarnerutinneqarsinnaanerat pinngitsoortillugu.

Imm. 3-imut

Aalajangersakkami aalajangersarneqarpoq atuisinnaatitaanermut tunngaviusut tunngavissaajunnaarsimappata atuisinnaatitaaneq atorunnaarsinnaasoq; assersuutigalugu atuisinnaatitaaneq atorunnaarsinnaavoq illup atorneqarnera akuerisaq allanngorsimappat imaluunniit atorneqarunnaavissimappat.

§ 30-mut

Aalajangersagaq oqaatsitigut imarisamigullu allannguuteqartinneqarluni nunaminertat atorneqartarnerat pilersaarusiorfigineqartarnerallu pillugit Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaat nr. 23, 18. november 1992-imeersumi § 47-imik ingerlatitseqqiineruvoq.

Imm. 1-imut

Aalajangersakkami kommunimut pilersaarutip saneqqunneqarnissaanut immikkut ittumik akuersissutit pineqarput aammalu sumiiffinnut pilersaarutit saneqqunneqarnissaannut immikkut ittumik akuersissuteqarsinnaaneq pillugu inatsimmi atuuttumi aalajangersakkanik ingerlatitseqqiinerulluni.

Kommunalbestyrelsi aalajangersagaq manna naapertorlugu, immikkut ittumik akuersineq pilersaarummi tunngaviusunut akerliunngippat, kommunimut pilersaarummi aalajangersakkat sanaqqunneqarnissaannut immikkut ittumik akuersissuteqarnissamut aalajangiisinnaatitaavoq. Tunngaviusut pingaartumik sumiiffiup ilaanut aalajangersimasumut siunertatut aalajangersakkami aammalu atuinissamut aalajangersakkani pilersaarummut siunertaasut aallaavigalugit aalajangersarneqartuni aalajangersagaapput. Tunngaviusunut aamma sumiiffiup ilaata aalajangersimasup aaqqissugaanera ilaavoq, ilanngullugit nunaminertat atorneqartussaanngitsut aammalu illuliortiterfissat agguataarneqarnerat. Taamaattumik sumiiffiup atorneqartussaanngitsutut aalajangerneqarsimasup atorneqarnissaanut immikkut ittumik akuersissuteqartoqarsinnaanngilaq.

Aalajangersakkat erseqqinnerusumik illuliortiterfissat annertussusaannik, ilusilersorneqarnissaannik inissisimaffissaannillu maleruagassiisut nalinginnaasumik pilersaarummi tunngaviusunut ilaaneq ajorput. Tamannali tamatigut atuuttanngilaq: Sumiiffinni allanngutsaaliugassatut eriagineqartuni, illuliornermi kusanartuliornissaq pilersaarutip siunertaanut ilaasimappat, sumiiffimmi illuliornermi kusanartunik isikkoqartitsinissap qularnaarnissaanut, aalajangersakkat illuliornermut maleruagassiisut pingaaruteqarluinnarsinnaapput. Taamaattumik taamaattoqartillugu immikkut ittumik akuersissuteqarnissamut periarfissat killeqartussapput.

Imm. 2-imut

Sumiiffiup ilaanut aalajangersimasumut aalajangersakkat maleruagassiisut isumaqatiginninniarnerup kingorna imaluunniit Namminersornerullutik Oqartussat oqartussaasuinik isumaqatigiissuteqarnikkut aalajangersarneqarsimappata, pilersaarutip saneqqunneqarnissaa oqartussat pineqartut akuersereernerisigut aatsaat pisinnaavoq. Tamannattaaq atuuppoq sumiiffimmut aalajangersakkat inatsisit atuuttut naapertorlugit aalajangersarneqarsimappata.

Sumiiffik assersuutigalugu Pinngortitamik illersuinissamik inatsimmi nunaannarmi illersuinissamik killeqarfinni, ilaatigut sinerissap killeqarfianit 100 meterinik ungasissusilimmi sanaartornissamik maleruagassiisumi, pineqartunut ilaasimappat, oqartussat taakku pineqartut akuersiteqqaarlugit aatsaat kommunalbestyrelsi immikkut ittumik akuersissuteqarsinnaavoq aammalu nunaminertamik atugassiinissamik/sanaartornissamut akuersissummik nalunaaruteqarsinnaalluni.

Imm. 3-imut

Aalajangersakkami aalajangersarneqarpoq immikkut ittumik akuerineqartussatut qinnuteqaataasoq pilersaarummut tunngaviusussanut naapertuuppat aatsaat, kommunalbestyrelsi pilersaarutip tunngaviisa saneqqunneqarnissaannik immikkut ittumik akuersisinnaasoq. Qinnuteqaat pilersaarummut tunngaviusussanut akerliusimappat, kommunalbestyrelsip sumiiffimmut pilersaarutip tunngaviisa iluarsaateqqinneqarnissaat isumagisariaqarpaa imaluunniit § 21 naapertorlugu qinnuteqaat itigartittariaqarlugu.

Imm. 4-imut

Aalajangersakkami aalajangersarneqarpoq, immikkut ittumik akuersissuteqarneq eqqaamiunut pingaaruteqarsimappat, kommunalbestyrelsi saniliusunut kiisalu allanut attuumassuteqartunut suliap inerneranut annertuumik soqutigisaqarsinnaasutut naatsorsuutigineqartunut tusarniaassasoq. Akerliliissuteqarnissamut minnerpaamik sapaatit akunnerinik marlunnik piffissaliussisoqassaaq aammalu piffissaliussaq taanna naareerpat aatsaat kommunalbestyrelsip suliaq inaarutaasumik suliarisinnaavaa.

§ 31-mut

Aalajangersagaq nunaminertat atorneqarnerat pilersaarusiornerlu pillugit Inatsisartut peqqussutaata allanngortinneqarnera pillugu Inatsisartut peqqussutaat nr. 17, 30. oktober 1992-imeersumi § 1-imik ingerlatitseqqiineruvoq.

Imm. 1-imut

Aalajangersagaq pinngitsaaliissummik taarsiinertalimmik arsaarinnissuteqartarneq pillugu inatsimmut tikuussisuuvoq, inatsit taanna pilersaarusiornerup piviusunngortinneqarnissaanut pinngitsaaliissummik taarsiinertalimmik arsaarinnissuteqartarneq pillugu inatsisitigut tunngavissanik pisariaqartunik imaqarluni. Pisut ilaanni pilersaarutit piviusunngortinneqarnissaannut pisinnaatitaaffinnut pioreersunut akuliunnissaq pisariaqarsinnaavoq. Tamanut saqqummiussinissamut maleruagassatigut pilersaarutissatullu siunnersuutit pillugit oqallitsitsinertigut soqutigisat aalajangersimasut imminnut aporaattut taarsiinissamullu kissaatigineqartut siusissukkut saqqummertarnissaat anguniarneqartarpoq, taamaalillutillu pilersaarutit inaarutaasumik ilusilerneqannginneranni ilanngunneqarsinnaanissaat periarfissiniarneqartarluni.

Pinngitsaaliissummik taarsiinertalimmik arsaarinnissuteqartarneq pillugu aalajangersakkap atorneqarsinnaanissaanut pingaaruteqarpoq, sumiiffiup ilaanut aalajangersimasumut aalajangersakkani atuinerup/illuliortiternerup pinngitsaaliissummik taarsiinertalimmik arsaarinnissuteqarfigineqartartussatut kissaatigineqartup erseqqissumik nassuiarneqarsimanissaa. Taanna pillugu kommunimut pilersaarut ima sukumiitigisariaqarpoq, nunaminertap pineqartup sumut atorneqarnissaa eqqarsaatigineqarnersoq erseqqissumik allassimasariaqarluni, ilanngullugu illuliorfissanik atuinissaq kiisalu allatut nunaminertanik atuinissaq.

Piumasaqaataanngilaq pilersaarummik piviusunngortitsisut tassaassasut pisortat oqartussat. Pigisaq pinngitsaaliissummik taarsiinertalimmik arsaarinnissutigineqartoq inummut allamut pilersaarummut tunngaviusut imarisai naapertorlugit atuiumasumut taamaalilluni tunniunneqarsinnaavoq.

Imm. 2-imut

Pinngitsaaliissummik taarsiinertalimmik arsaarinnissuteqartarneq pillugu aalajangersakkat, pigisanik aalaakkaasunik arsaarinnissuteqartarneq pillugu Kalaallit Nunaannut inatsit naapertorlugu, suliassaqarfinnut Namminersornerullutik Oqartussat akisussaaffigisaannut killiligaavoq. Suliassaqarfinnut Namminersornerullutik Oqartussat akisussaaffiginngisaanni Naalagaaffimmit pinngitsaaliissummik taarsiinertalimmik arsaarinnissuteqartarneq, pigisanik aalaakkaasunik arsaarinnissuteqartarneq pillugu inatsit sukkulluunniit atuuttoq naapertorlugu pisinnaavoq.

§ 32-mut

Aalajangersagaq nunaminertat atorneqartarnerat pilersaarusiorfigineqartarnerallu pillugit Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaat nr. 23, 18. november 1992-imeersumi § 31-imik ingerlatitseqqiineruvoq.

Imm. 1-imut

Aalajangersakkami pigisamut piginnittup pisut ilaanni kommunip pigisamik pineqartumik tamakkiisumik ilaannaasumilluunniit taarsiissuteqarluni tigusinissaanik piumasaqarsinnaatitaanera aalajangersarneqarpoq. Pigisamik aningaasatigut atorluaanissamik periarfissaq aalajangersakkanit kommunimut pilersaarummi aalajangersarneqartunit atuukkunnaarsinneqarpat imaluunniit ajorseriartinneqarpat, aalajangersagaq atorneqarsinnaavoq. Tamanna pisinnaavoq kommunalbestyrelsip illumik isaterinerit imaluunniit allanngortiterinerit kommunalbestyrelsimit akuerineqaqqaartassasut piumasarippagu. Illuutit ataasiakkaat imaluunniit illoqarfup ilaasa ataasiakkaat piuinnartinneqarnissaannut atatillugu killilersuinerni tamanna ilaatigut atuutissaaq.

Imm. 2-imut

Tigusisussaatitaaneq imm. 2-imi maleruagassami killilerneqarpoq. Aalajangersagaq manna naapertorlugu naliliinissamut, piffissami tigusinissamik piumasaqarnerup saqqummiunneqarnerani pissutsit aallaavigalugit, pissutsit pilersaarut pigineqanngitsuuppat qanorissimassagaluarnerannik assersuussineq tunngaviussaaq.

Imm. 3-imut

Aalajangersakkami aalajangersarneqarpoq aaqqiinissamik isumaqatigiittoqanngippat taarsiissutip annertussusaa pinngitsaaliissummik taarsiinertalimmik arsaarinnissuteqartarneq pillugu inatsit tunngavigalugu aalajangerneqassasoq.

§ 33-mut

Aalajangersagaq oqaatsitigut allannguuteqartinneqarluni nunamik atuineq pilersaarusiornerlu pillugit Inatsisartut peqqussutaata nr. 6-ip 19. december 1986-imeersup allanngortinneqarnera pillugu Inatsisartut peqqussutaat nr. 1 ulloq 18. juni 1987-imeersumi § 21-imik ingerlatitseqqiineruvoq.

Aalajangersagaq piginnaatitsissutaavoq aammalu aalajangersarneqarpoq Namminersornerullutik Oqartussat illuliornermik oqartussaaneq pillugu aamma illuliassat sanaartugassallu allat napparnissaat, sananeqarnissaat aamma aaqqissuunnissaat pillugit aalajangersakkanik aalajangersaassasut.

Piginnaatitsissut illuliortiternermi oqartussaassuseq pillugu Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaanni nr. 13-imi 18. august 2006-imeersumi atuuttumi atorneqarpoq.

 

§ 34-mut

Aalajangersagaq oqaatsitigut allannguuteqartinneqarluni nunamik atuineq pilersaarusiornerlu pillugit Inatsisartut peqqussutaata nr. 6-ip 19. december 1986-imeersup allanngortinneqarnera pilluqu Inatsisartut peqqussutaat nr. 1 ulloq 18. juni 1987-imeersumi § 22-imik ingerlatitseqqiineruvoq.

Aalajangersakkami kommunalbestyrelsi maleruagassat Naalakkersuisunut isumaqatigiissutigineqartut naapertorlugit oqartussatut suliarinninnermut akitsuummik akiliisitsisarnissaanik piginnaatinneqarpoq. Tunngaviusut immikkut ittut atuutsillugit akitsuutit aalajangersimasumik siunertallit pineqarput. Taamaalilluni naatsorsuinermi aningaasartuutit toqqaannartumik, toqqaannanngitsumik imaluunniit illuatungeriisillugit sumiiffimmut tunngassuteqartut kisimik ilanngunneqarsinnaapput.

Akitsuummi ilaapput aningaasartuutit kommunip suliarinninnermini aningaasartuutigisai kiisalu aningaasartuutit naleqquttumik naliliineq malillugu qinnuteqaatinik aqutsinermut tunngasut, ilanngullugit misissuinerni, assersuutigalugu atuinissamik akuersissummik tunniussinnginnermi illuliorfimmik takusaanermi.

 

§ 35-mut

Aalajangersakkami imm. 1 nunamik atuineq pilersaarusiornerlu pillugit Inatsisartut peqqussutaata nr. 6-ip 19. december 1986-imeersup allanngortinneqarnera pillugu Inatsisartut peqqussutaat nr. 1 ulloq 18. juni 1987-imeersumi § 23-imik ingerlatitseqqiineruvoq. Aalajangersakkami imm. 2 nutaajuvoq aammalu innuttaasut inatsisitigut illersugaanissaasa qularnaarneqarnissaa siunertaralugu.

Imm. 1-imut

Illuliassat sanaartugassallu allat napparnissaanni, sananeqarnissaanni aamma aaqqissuunnissaanni maleruagassat peqqussummi matumani tunngavissinneqartut malinneqarnissaat qulakkeerniarlugu, illuliornermut oqartussat isumaqatigiissuteqareernermikkut aammalu eqqartuussinertaqanngitsumik illumut inuup nammineq pigisaanut isernissaminik piumasaqarsinnaapput.

Tunngaviusumik inatsimmi § 72 pingaarnertut maleruagassaavoq, taanna malillugu inigisaq innimigineqartussaalluni. Aalajangersakkammi eqqartuussinertaqanngitsumik akuliunnissaq pineqartoq naammassiniarlugu immikkut ittumik pisariaqarpat, inatsisit pingaarnertut maleruagassamik pinngitsoortitsisinnaapput.

§ 35-imut pingaarnertut siunertaavoq, illuliortiternerup maleruagassanut aalajangersagaasunut naapertuuttumik ingerlanneqarnissaata aaqqissuunneqarnissaatalu qularnaarneqarnissaa, tak. § 33. Taamaattumik nakkutilliisussaatitaasut illuummut isersinnaanissaat pisariaqarpoq. Siunertaasoq inigisap innimigineqartussaaneranik pingaartitsinermit pingaaruteqarnerusoq naatsorsuutigineqarpoq.

Imm. 2-imut

Aalajangersakkami imm.1 inigisap innimigineqartussaanera pillugu tunngaviusumik inatsimmi § 72-imi ilaatitsinnginnermik imaqarpoq. Innuttaasut inatsisitigut illersugaanissaat qularnaarniarlugu aammalu aalajangersakkap pissusissamisuunngitsumik atornerlunneqarsinnaanera pinngitsoortinniarlugu, pigisamut namminerisamik pigineqartumut isernissaq piumasarineqartillugu, kommunalbestyrelsip imaluunniit kommunimi pilersaarusiornermut oqartussaasup tamanna piumasarineqartillugu kinaassutsimik ilisarnaammik takutitsisussaanera piumasaqaataavoq.

§ 36-mut

Aalajangersagaq nutaajuvoq aammalu nunaminertat atorneqarnerat pilersaarusiornerlu pillugit Inatsisartut peqqussutaat nr. 6, 19. december 1986-imeersumi § 21-imut taartaalluni, taanna malillugu kommunalbestyrelsip aalajangiineri Naalakkersuisunut suliassanngortinneqarsinnaassallutik.

Imm. 1-imut

Aalajangersakkami pilersaarutinut aamma nunaminertanut naammagittaaalliuuteqartarfiup pilersinneqarnissaa tunngavissinneqarpoq.

Imm. 2-imut

Aalajangersakkami inatsisitigut maannakkut inissisimaneq erseqqissarneqarpoq, erseqqissarneqarluni pissutsit inatsisinik tunngaveqartut pillugit aalajangiinerit kisimik naammagittaalliuutigineqarsinnaasut. Pilersaarutinut aamma nunaminertanut naammagittaalliuuteqartarfik kommunalbestyrelsip aalajangiinerinik naammagittaalliuutinik suliarinnittartussaq pilersinneqassaaq. Tamannali pinngitsaaliissummik taarsiinertalimmik arsaarinnissuteqartarneq pillugu aalajangiinernut atuutinngilaq, taakkua Naalakkersuisut pinngitsaaliissummik taarsiinertalimmik arsaarinnissuteqarnermut ataatsimiititaliaannit aalajangiiffigineqartarmata.

Assersuutigalugu pissutsit inatsisinik tunngaveqartut makkua naammagittaalliuutigineqarsinnaapput:

• Pilersaarutinut inatsit aamma kommunimut pilersaarut eqqortumik nassuiarneqarsimanersut pillugit apeqqutit, tassunga ilanngullugu immikkut ittumik akuersissut pilersaarutip tunngaviinut akerliunersoq.
• Illuliorneq imaluunniit sanaartorneq sumiiffiup ilaanut aalajangersimasumut pineqartumut sukumiisumik aalajangersagaliornissamut pisussaaffeqartitsilernersoq pillugu apeqqutit.
• Kommunip peqqusissutaasa inerteqqutaasalu qanoq nassuiartariaqarnerannik apeqqutit.
• Kommunimut pilersaarut pilersaarusiornermut inatsimmi piumasarineqartutut imaqarnersoq pillugu apeqqutit.
• Kommunimut pilersaarusiornermut, kommunimut pilersaarummut tapiliussaliornermut, immikkut ittumik akuersissuteqarnermut imaluunniit nunaminertamik atugassiinermut atatillugu suleriaatsit aalajangiisinnaatitaanerlu pillugit maleruagassat malinneqarnersut pillugu apeqqutit.

Maalaarummik suliaqarnermut atatillugu pilersaarutinut aamma nunaminertanut naammagittaalliuuteqartarfiup nalilertarpaa, inatsisini ingerlatsinermut tunngasuni suliamut peqataasinnaatitaaneq, attuumassuteqartunik tusarniaaneq, naligiisitsinissaq il. il. pillugit maleruagassat malinneqarsimanersut.

Pilersaarusiornermut inatsit malinneqarsimappat pilersaarutinut aamma nunaminertanut naammagittaalliuuteqartarfiup kommunip aalajangigaa naapertuuttuunersoq tulluartuunersorluunniit isummerfigisinnaanngilaa.

Naammagittaalliuuteqarneq tulluarnersoq pillugu apeqqummut pilersaarutinut aamma nunaminertanut naammagittaalliuuteqartarfik aalajangiisussaaq. Taamaattumik kommunalbestyrelsip naammagittaalliuutit tigusani tamaasa pilersaarutinut aamma nunaminertanut naammagittaalliuuteqartarfimmut ingerlateqqissallugit pisussaaffeqarpoq. Tassunga atatillugu naammagittaalliuuteqarneq tulluarnersoq pillugu apeqqummut naliliinini pillugu kommunalbestyrelsi oqaaseqaateqarsinnaavoq.

Kommunimut pilersaarutit Naalakkersuisunit akuerineqartussaasut aammalu peqatigisaanik Naalakkersuisut pissutsinut peqqussummi pineqartunut kommunalbestyrelsip aalajangiinerinut naammagittaalliuuteqarfigineqartussaasut pillugu aaqqissuussinerup maannakkut atuuttup akerlianik aaqqissuussineq taanna pilersaarutissatut siunnersuutikkut allanngortinneqarpoq.

Siunissami kommunimut pilersaarutissatut siunnersuusiornermi oqartussat pilersaarutissatut siunnersuummik akuersisussat aammalu suliassaqarfimmi naammagittaalliuuteqarfissat assigiinngitsuussapput. Tassunga atatillugu aamma oqaatigineqassaaq innuttaasut inatsisitigut isumannaatsumik inissisimanerat pitsanngorsarneqarmat, siunissami nunaannarmi nunaminertamik atugassiinissamik kommunip aalajangiineri naammagittaalliuuutigineqarsinnaalernerat pissutaalluni. Naalakkersuisut peqqussut atuuttoq naapertorlugu nunaannarmi nunaminertanut oqartussaasuummata, maannamut tamatumunnga aalajangiinerit ingerlatsinermi oqartussanut allanut naammagittaalliuutigineqarsinnaanissaat ajornarsimavoq.

Imm. 3-imut

Pilersaarutinut aamma nunaminertanut naammagittaalliuuteqartarfimmut suliakkiissuteqarnissamut piffissarititaasoq kommunalbestyrelsip aalajangiinerminik nalunaaruteqareernerata kingorna sapaatit akunnerinik 8-inik killilerneqarpoq.

Kommunimi aalajangiinerit pillugit naammagittaalliuuteqarnissamut piffissarititaasoq aalajangiunneqarpoq, sanatitsisup nunaminertamut atugassiissummut atuuttumut naapertuuttumik sanaartugassatut pilersaarumminik piviusunngortitsisinnaanissaanik qularnaariffigineqarsinnaanissaa siunertaralugu. Sanatitsisup imaluunniit pigisamik piginnittup taamaalilluni piffissap aalajangersimasup qaangiunnerani nalujunnaassavaa sanaartugassani piviusunngortinneqarsinnaassanersoq.

Imm. 4-imut

Aalajangersakkami aalajangersarneqarpoq, kommunip aalajangiinera taanna naammagittaalliuutigineqarsimappat, inuk akuersissummik tunineqartoq, ilanngullugu kommunimi pilersaarusiornermut oqartussamit immikkut ittumik akuersissut, ilisimatinneqassasoq. Assersuutigalugu saniliusup pigisap nunaminertaata illuliorfigineqarnerata allilerneqarnissaanut nunaminertamik atugassiissuteqarneq naammagittaalliuutigippagu, piginnaatitaaffimmik pigisaqartoq saniliusup naammagittaalliuuteqarneranik ilisimatinneqassaaq. Kommunip aalajangiinera naammagittaalliuutigineqaraluartoq akuersissummik tigusaqartoq suliap inerneranik annertuumik immikkullu ittumik soqutiginnissasoq naatsorsuutigisariaqarpoq.

Imm. 5-imut

Aalajangersakkami erseqqissarneqarpoq pilersaarutinut aamma nunaminertanut naammagittaalliuuteqartarfiup aalajangiineri aqutsinermi oqartussanut allanut ingerlateqqinneqarsinnaanngitsoq. Pilersaarutinut aamma nunaminertanut naammagittaalliuuteqartarfik eqqartuussisuunngimmat naammagittaalliuuteqartarfiup aalajangiineri tunngaviusumik inatsimmi § 63 naapertorlugu tamatigut eqqartuussisunut ingerlateqqinneqarsinnaassapput.

§ 37-mut

Aalajangersagaq nutaajuvoq. Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaat nr. 23, 18. december 1992-imeersumi § 48, imm. 3 naapertorlugu Naalakkersuisut naammagittaalliuutinut oqartussaasutut kommunalbestyrelsip akuersissuteqarluni nalunaarutaanik kinguartitsinissamik sunniuteqartitsinissamik periarfissaqarsimapput.

Aalajangersakkami tunngavissinneqarpoq kommunalbestyrelsip aalajangiineranut naammagittaalliuutaasoq, tak. § 36, kinguartitsinermik sunniuteqartinneqarsinnaasoq, illuliorneq imaluunniit sanaartorneq, ilanngullugu isaterineq, naammagittaalliuuteqarnerup aalajangiiffigineqarnissaata tungaanut unitsikkallarneqassalluni.

Naammagittaalliuuteqarneq kinguartitsinermik sunniuteqartinneqassanersoq pillugu aalajangiineq immikkut ittumik naliliiffigisassaavoq, naammagittaalliuuteqartarfiup suliani ataasiakkaani pisut aallaavigalugit isummerfigisassaralugu.

Naammagittaalliuuteqarneq kinguartitsinermik sunniuteqartinneqarsinnaanersoq sunniuteqartinneqartariaqarnersorlu, inatsisinik annertuumik unioqqutitsisoqarsimanera ilimanaateqarsinnaanersoq aallaavigalugu naliliiffigineqassaaq. Aammattaaq akuersissutip atorneqaannarneratigut kingusinnerusukkut pissutsit inatsisinut naapertuuttunngorlugit iluarsiinissaq ajornakusuulissasoq imaluunniit ajornarsivissasoq ilimanaateqarnersoq naliliiffigineqassaaq.

Akuersissutinik oqariaatsimi pineqarput akuersissutit, akuersinerit, ilanngullugit immikkut ittumik akuersissutit aamma peqqusinerit. Pilersaarutissatut siunnersuutit pillugit naammagittaalliuutit akerlianik kinguartitsinermik sunniuteqartinneqarsinnaanngillat.

§ 38-mut

Aalajangersagaq nutaajuvoq aammalu pilersaarutinut aamma nunaminertanut naammagittaalliuuteqartarfimmut maleruagassanik erseqqinnerusunik aalajangersaanissaq tunngavissillugu. Aalajangersakkakkut pilersaarutinut aamma nunaminertanut naammagittaalliuuteqartarfiup katitigaanera, allattoqarfeqarnermi sullinneqarnera akissarsiaqartinneqarneralu il. il. pillugit erseqqinnerusunik aalajangersaanissaq periarfissinneqarpoq.

§ 39-mut

Aalajangersakkami imm. 1 nunaminertanik atuineq aamma pilersaarusiorneq pillugit Inatsisartut peqqussutaat nr. 6, 19. december 1986-imeersumi § 22-imik ingerlatitseqqiineruvoq. Aalajangersakkami imm. 2 nutaajuvoq aammalu innuttaasut inatsisitigut illersugaanissaasa qularnaarneqarnissaa siunertaralugu, aalajangersakkami imm. 1-imi inigisap innimigineqartussaanera pillugu tunngaviusumik inatsimmi aalajangersakkamik annikillisitsisoqarluni. Aalajangersakkap siusinnerusukkut oqaasertalerneqarnerani peqqussummi § 5 innersuussutigineqarpoq, taamaaliornikkut ilaatigut suliffeqarfiit ingerlatsisinnaatitaasut taakkununngalu assingusut sanaartorfissanik pilersaarusiornissap qularnaarneqarnissaa siunertaralugu tunngaviusumik inatsimmi § 72-imi pineqartunut ilaatinneqanngitsoorsinnaasimallutik.

Tamanna annertuumik ilaatitsinngitsoornissamik kinguneqartussanngorsimavoq, tamannalu siunertarineqarnani. Taamaattumik aalajangersakkap oqaasertalerneqarnera sukateriffigineqarpoq. Tamatuma kingorna taamaallaat Naalakkersuisut pilersaarusiornermut oqartussaasui aammalu kommunip pineqartup pilersaarusiornermut oqartussaasui eqqartuussivimmit akuersissuteqartitseqqaaratik pigisamut inummik pigineqartumut isernissamik piumasaqarsinnaalerput.

Imm. 1-imut

Aalajangersakkami Naalakkersuisut pilersaarusiornermut oqartussaasuinut aamma kommunip pilersaarusiornermut oqartussaasuinut pigisamut inummik pigineqartumut tummarsinnaatitaaffiliisoqarpoq, ilaatigut nuna tamakkerlugu aamma kommunimut pilersaarusiornermut piareersaanermut atatillugu.

Tunngaviusumik inatsimmi § 72 pingaarnertut maleruagassaavoq, taanna malillugu inigisaq innimigineqartussaalluni. Aalajangersakkammi eqqartuussinertaqanngitsumik akuliunnissaq pineqartoq naammassiniarlugu immikkut ittumik pisariaqarpat, inatsisit pingaarnertut maleruagassamik pinngitsoortitsisinnaavoq.

Aalajangersakkami pigisamut nakkutilliiniarluni isersinnaanissaq pineqarpoq, tassani qulakkeerniarlugu illuliortiterneq aammalu nunaminertamik atuineq tamatumunnga maleruagassatut aalajangersakkanut naapertuuttumik ingerlanneqarnersut aaqqissuunneqarnersullu, ilaatigullu pilersaarusiornermut teknikkikkut piareersaanermut atatillugu isersinnaaniarluni.

Taamaattumik pilersaarusiornermut oqartussat pigisamut isersinnaanissaat pisariaqarpoq. Siunertaasoq inigisap innimigineqartussaaneranik pingaartitsinermit pingaaruteqarnerusoq naatsorsuutigineqarpoq.

Imm. 2-imut

Aalajangersakkami imm. 1 inigisap innimigineqartussaanera pillugu tunngaviusumik inatsimmi § 72-imi ilaatitsinnginnermik imaqarpoq. Innuttaasut inatsisitigut illersugaanissaat qularnaarniarlugu aammalu aalajangersakkap pissusissamisuunngitsumik atornerlunneqarsinnaanera pinngitsoortinniarlugu, pigisamut namminerisamik pigineqartumut isernissaq piumasarineqartillugu, Naalakkersuisut pilersaarusiornermut oqartussaasuata imaluunniit kommunimi pilersaarusiornermut oqartussaasup tamanna piumasarineqartillugu kinaassutsimik ilisarnaammik takutitsisussaanera piumasaqaataavoq.

§ 40-mut

Imarisamigut allannguuteqartinneqarluni aalajangersagaq nunaminertat atorneqartarnerat pilersaarusiorfigineqartarnerallu pillugit Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaat nr. 23, 18. november 1992-imeersumi § 45, imm. 1-imik aamma 2-imik ingerlatitseqqiineruvoq. Nunaannarmi nunaminertanut oqartussaanerup tunniunneqarnerata malitsigisaanik, tak. peqqussummi § 27, kommunalbestyrelsip nakkutilliisussaatitaanera kommuneqarfimmut tamarmut annertusineqarpoq.

Imm. 1-imut

Kommunalbestyrelsi peqqussummi matumani maleruagassat imaluunniit aalajangersakkat peqqussummi tunngaveqarluni aalajangersarneqartut malinneqarnersut nakkutigissallugu pisussaaffeqarpoq. Kommunalbestyrelsip inatsisinik unioqqutitsineq paasigunikku taamaalilluni pissutsit inatsisinut naapertuuttunngortinniarnissaat pisussaaffigaa.

Nakkutilliisussaatitaaneq kommunalbestyrelsip suliniuteqarnissaanik imaqarpoq. Taamaalilluni naleqquttumik akuttussusilimmik kommunimi sumiiffiit ilai aalajangersimasut misissorneqartassapput takuniarlugu maleruagassat atuuttut malinneqarnersut. Pilersaarusiornermut/nunaminertanut oqartussat nakkutilliinerminni pissutsinik inatsisinik unioqqutitsisunik paasisaqarunik, nalilissavaat atuineq pineqartoq qanoq sivisutigisumik ingerlasimanersoq, ilanngullugu kommunalbestyrelsi iliuuseqarani pissutsinut inatsisinik unioqqutitsisunut isiginnaartuuinnarsimanersoq. Aalajangiineq pisinnaatitaaffimmik pigisaqartumut akerliusoq, peqqussummi § 36 naapertorlugu naammagittaalliuutitut suliakkiissutigineqarsinnaassaaq.

Nakkutilliisussaatitaanermi aamma ilaapput aalajangersakkat kommunimut aamma sumiiffinnut pilersaarutini aalajangersarneqartut, peqqussummi § 44, imm. 3 malillugu atuutsiinnarneqartut.

Imm. 2-imut

Nakkutilliinermi pineqarput inerteqqutinik peqqusissutinillu peqqussut naapertorlugu aalajangiunneqarsimasunik eqquutsitsineq, ilanngullugit naammagittaalliuutinik suliaqarnermut imaluunniit aalajangiinernut, tak. §§ 36 aamma 37, atatillugu aalajangiinerit naammagittaalliuutinut oqartussanit imaluunniit eqqartuussinikkut aalajangiunneqarsimasut. Aammattaaq nakkutilliinermi pineqarput atugassarititaasussatut akuersissuteqarnernut immikkullu ittumik akuersissuteqarnernut atatillugu aalajangersagaasimasinnaasut, ilanngullugit nunaminertanik atugassiinerit aamma sanaartornissamut akuersissutit.

§ 41-mut

Aalajangersakkami imm. 1 oqaaseqatigiit siulliit nutaajupput. Nunaminertat atorneqartarnerat pilersaarusiorfigineqartarnerallu pillugit Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaat nr. 23, 18. november 1992-imeersumi § 46, imm. 1 oqaaseqatigiit siulliit naapertorlugit Naalakkersuisut nalunaarummi § 48 malillugu naammagittaalliuuteqarnermut atatillugu kommunalbestyrelsimut pissutsinik inatsisinik unioqqutitsisunik inatsisinut naapertuuttunngortitsinissamik peqqusissuteqarsinnaasimapput. Naalakkersuisut siunissami naammagittaalliuutinut oqartussaajunnaartussaammata aammalu Naalakkersuisut naammagittaalliortoqartillugu pissutsinik ilisimaarinnilernissaannik piumasaqaat annertuumik killiliisartoq paasineqarmat, aalajangersakkap oqaasertaa allanngortinneqarpoq, taamaalilluni Naalakkersuisut pissutsinut pineqartunut ilisimaarinnilersimanissaat siunissami piumasaqaataajunnaarluni.

Aalajangersakkami imm. 1 oqaaseqatigiit aappaat kiisalu imm. 2 oqaatsitigut allannguuteqartinneqarlutik nunaminertat atorneqartarnerat pilersaarusiorfigineqartarnerallu pillugit Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaat nr. 23, 18. november 1992-imeersumi § 46, imm. 1 oqaaseqatigiit aappaannik aamma imm. 2-imik ingerlatitseqqiinerupput.

Imm. 1-imut

Naalakkersuisut pissutsinik unioqqutitsisunik paasisaqarunik, kommunalbestyrelsi nakkutilliisussaatitaanerminnik isumaginnilluni pissutsinik taakkunannga inatsisinut naapertuuttunngortitsiniarnissaanik Naalakkersuisut nammineerlutik peqqusinnaavaat. Naalakkersuisut aamma tassunga atatillugu aalajangersinnaavaat inatsisinut naapertuuttunngortitsinissaq qanoq ittoq kommunalbestyrelsip naammassiniassagaa.

Tassunga uiggiullugu Nalakkersuisut aamma kommunalbestyrelsi peqqusinnaavaat peqqussut manna naapertorlugu pinngitsoortinneqarsimasut inatsisinut naapertuuttunngorteqqullugit, assersuutigalugu § 14 naapertorlugu kommunimut pilersaarusiornermi periaasissamik tamanut saqqummiussinngitsoorsimaneq.

Imm. 2-imut

Aalajangersakkami Naalakkersuisut nunaminertamik unioqqutitsisumik atugassiisimaneq imaluunniit nunaminertamik atuineq pillugu suliami illuliorneq imaluunniit nunaminertamik atuineq nammineerlutik inatsisinut naapertuuttunngortinniarlugu aalajangersinnaanerat ammaanneqarpoq. Tamatumunnga tunngaviussaaq illuliorneq imaluunniit nunaminertamik atuineq naammassereersimassasoq kiisalu pilersaarusiornermi pingaartinneqartussanut naapertuutissasoq, ilanngullugu pilersaarusiornermi innuttaasut peqataatinneqarnissaannik pingaartitsineq.

§ 42-mut

Aalajangersagaq oqaatsitigut allannguuteqartinneqarluni nunaminertat atorneqartarnerat pilersaarusiorfigineqartarnerallu pillugit Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaat nr. 23, 18. november 1992-imeersumi § 51-imik ingerlatitseqqiineruvoq.

Imm. 1-imut

Aalajangersakkami peqqusissuteqarluni imaluunniit pissutsinik inatsisinik unioqqutitsisunik iluarsiiviginninnissamik nalunaaruteqarnerup malinneqarnissaa pineqarpoq. Aalajangersakkamik unioqqutitsineq pingaartumik tassaassaaq akuersissummik peqarani illuliortiterneq, ilanngullugu inerteqquteqarallarnermik unioqqutitsineq aammalu atugassarititaasunik ataasiakkaanik assigiinngitsunik, akuersissuteqarnermut atatillugu piumasarineqarsimasunik unioqqutitsinerit.

Imm. 2-imut

Pineqaatissiissutit tassaapput akiligassiinerit. Aammattaaq ingerlaannartunik akiligassiinerit, pinngitsaaliissutitut akiliisitsissutit atorlugit pinngitsaaliissuteqarnikkut pissutsit unioqqutitsisut iluarsineqarnissaannik piumasaqartoqarsinnaavoq. Kingulliullugu taaneqartoq, pissutsit atuuttut inatsisinik unioqqutitsisutut oqaatigineqaraluartut attatiinnarnissaat aningaasatigut annertuumik soqutiginaateqartutut isigineqarsinnaasimappata, pinngitsaaliissuteqarnissamut sakkussatut pisariaqartutut isigineqassaaq. Akiligassiinerit ullormoortuusinnaapput, sapaatit akunnikkaarsinnaallutik imaluunniit qaammatikkaartuullutik. Pineqaatissiissummut/akiligassiinermut inatsisitigut tunngavissaq tassaavoq eqqartuussissut.

Imm. 3-imut

Eqqartuussissut malinneqanngippat, pilersaarusiornermut oqartussaq imminut ikiornissamut iliuuseqarluni piginnittup akiligaanik pissutsit iluarsisinnaavai.

Pilersaarusiornermut oqartussap pissutsinik piginnittup akiligaanik iluarsiisinnaanissaanut tunngavissat tulliuttuni taaneqartut tamarmik eqquutsinneqarsimassapput:

1. Pissutsit inatsisinik unioqqutitsisut iluarsinissaannut peqqusissut eqqartuussinikkut nalunaarutigineqartoq eqqartuussissummi piffissarititassatut aalajangiunneqartup iluani malinneqarsimanngippat aamma

2. Pinngitsaaliissutitut akiliisitsissutinik akiliisitsiniarnerit pissutsit iluarsineqarnerinik kinguneqarsimanngitsutut isigineqarpata.

Aammattaaq naleqqatigiisitsinissamik tunngaviusoq malillugu akuliunneq taamaaliornikkut angusassamut naleqqiullugu naapertuuttuusussaavoq. Naleqqatigiisitsinissamik tunngaviusoq taanna imminut ikiorniarluni iliuuseqarnermi suliassap suliarineqarneranut taamatullu aningaasatigut kingunerisassaannut atuuppoq.

§ 43-mut

Aalajangersagaq nutaajuvoq. Aalajangersagaq nunaminertat atorneqarnerat pilersaarusiornerlu pillugit Inatsisartut peqqussutaat nr. 6, 19. december 1986-imeersumi § 24-imut taartaavoq. Suliassaqarfimmut siusinnerusukkut aalajangersagaasumut naleqqiullugu pineqaatissiisarnermut aalajangersakkanik, peqqussut malillugu maleruagassanik aalajangersarneqartuni aalajangersaanissamut inatsisitigut tunngavissaq erseqqissarneqarpoq.

Imm. 1-imut

Aalajangersakkami akileeqqusissuteqarnissamik imaluunniit Inatsisartut peqqussutaanni aalajangersakkat unioqqutinneqarneranni pineqaatissiissuteqarnissamik periarfissaqarneq pineqarpoq.

Aalajangersakkami maleruagassat taaneqartut unioqqutinneqarnerisa kingunerisaannik akiligassiissutit annertussusilerneqarneranni, pineqartup aalajangersakkamik unioqqutitsinermini aningaasatigut iluaqutissarsisimanera, iluaqutissarsiniarnissamik siunertaqarsimanera imaluunniit pineqartup unioqqutitsinermigut soqutigisaminik aallussiniarsimanera immikkut pingaartinneqartariaqarpoq.

Imm. 2-imut

Aalajangersakkami aalajangersarneqarpoq unioqqutitsisoq suliffeqarfiusimappat, tamakkiisumik ilaannaasumilluunniit Naalagaaffimmit, Namminersornerullutik Oqartussanit, kommunimit imaluunniit kommunit ataatsimoorfiinit, aktiaatileqatigiiffimmit, pigisaqaqatigiiffimmit, piginneqatigiiffimmit, assigisaannilluunniit pigineqartoq, suliffeqarfik il.il. taamatut akisussaatinneqarsinnaavoq.

Inatsisitigut pisinnaatitaasut pisussaatitaasullu pineqaatissinneqarsinnaasunut ilaalersinneqarnissaat siunertaralugu aalajangersagaq siusinnerusukkut pineqaatissiinissamut aalajangersakkamut naleqqiullugu allannguuteqartinneqarpoq.

§ 44-mut

Aalajangersagaq nutaajuvoq aammalu peqqussutip ulloq atuutilerfissaanik aalajangersaaviulluni, ilanngullugu nunaannarmi nunaminertanut pilersaarusiornermut nunaminertanullu aalajangiisinnaatitaanerup tunniunneqarnissaa.

Imm. 1-imut

Peqqussut 1. januar 2009 atuutilissasoq naatsorsuutigineqarpoq.

Imm. 2-imut

Aalajangersakkakkut nunaminertat atorneqarnerat pilersaarusiornerlu pillugit Inatsisartut peqqussutaat nr. 6, 19. december 1986-imeersoq, nuna tamakkerlugu pilersaarusiornermut udvalgip suleriaasissaa pillugu Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaat nr. 5, 21. april 1981-imeersoq kiisalu nunaminertat atorneqartarnerat pilersaarusiorfigineqartarnerallu pillugit Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaat nr. 23, 18. november 1992-imeersoq atorunnaarsinneqarput.

Imm. 3-imut

Aalajangersakkami aalajangersarneqarpoq nunaannarmi pilersaarusiornissamut nunaminertanullu aalajangiisinnaatitaaffik kommuninut 1. januar 2011 tunniunneqassasoq. Tamatumunnga pissutaavoq Namminersornerullutik Oqartussat piffissami tamatuma tungaanut, nuna tamakkerlugu pilersaarusiornermut malitassianik, tak. § 8, tamanna pisariaqartoq naliliisoqassappat, suliaqarsinnaammata.

Imm. 4-imut

Aalajangersakkami aalajangersarneqarpoq, maleruagassat atugassarititaasussallu pilersaarusiornermut nunaminertanullu suliassaqarfimmi inatsit siusinnerusukkut atuuttoq tunngavigalugu aalajangersagaasut atuutiinnassasut, atorunnaarsinneqarnissamik imaluunniit Inatsisartut peqqussutaat manna imaluunniit Inatsisartut peqqussutai allat tunngavigalugit maleruagassanik atugassarititaasussanillu aalajangersakkanik taarserneqarnissamik tungaanut. Taamaalilluni maleruagassat makkua peqqussutip atuutilernerani atuutiinnarput:

Kalaallit Nunaanni savaateqarnermut nunaminertanik atugassiissuteqartarneq pillugu nalunaarut nr. 385, 27. juli 1979-imeersoq.

Kommunikkaartumik pilersaarusiornermi allanngutsaaliuisussaanermik nakkutiginnittussaaneq pillugu Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaat nr. 31, 30. oktober 1991-imeersoq.

Illuliortiternermi oqartussaassuseq pillugu Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaat nr. 13, 18. august 2006-imeersoq.

§ 45-mut

Aalajangersagaq ikaarsarnermut aalajangersagaavoq aammalu kommunalbestyrelsip illoqarfiup ilaanut pilersaarutinik, suliassaqarfimmut inatsisit siusinnerusukkut atuuttut naapertorlugit suliarineqarsimasunik, saneqqutsinissamut immikkut akuersissuteqarnissamut aalajangiisinnaatitaanerannik aalajangersaalluni. Immikkut ittumik akuersissuteqarsinnaanermik piginnaatitaaffimmi pineqanngillat kommunimut pilersaarutinik, kommunimut pilersaarutinut tapiliussanik imaluunniit asimut pilersaarutinik Inatsisartut peqqussutaat nr. 6, 19. december 1986-imeersoq malillugu suliarineqarsimasunik, saneqqutsinissamut immikkut ittumik akuersissuteqartarneq.

§ 46-mut

Aalajangersagaq ikaarsaarnermut aalajangersagaavoq. Nunaminertat atorneqarnerat pilersaarusiornerlu pillugit Inatsisartut peqqussutaat nr. 6, 19. december 1986-imeersumi § 21 naapertorlugu kommunimit aalajangiinerit pillugit naammagittaalliuutit Naalakkersuisunit suliarineqartarput. Aaqqissuussineq taanna pilersaarutinut aamma nunaminertanut naammagittaalliuuteqartarfiup pilersinneqarnissaata tungaanut atuutsiinnarneqarpoq.

Imm. 1-imut

Pilersaarutinut aamma nunaminertanut naammagittaalliuuteqartarfiup pilersinneqarnissaata tungaanut kommunip aalajangiineri pillugit naammagittaalliuutit apeqqutinut inatsisinut tunngasortai Naalakkersuisunut suli naammagittaalliuutigineqarsinnaassapput. Kommunalbestyrelsip aalajangiineri allaffissornikkut oqartussanut allanut naammagittaalliuutigineqarsinnaanissaat aalajangersakkami taamaalilluni qularnaarneqarpoq.

Imm. 2-imut

Siunnersuut imaluunniit maleruagassat taanna tunngavigalugu aalajangersagaasut naapertorlugit aalajangiinerit Naalakkersuisunut naammagittaalliuutigineqarsinnaassasut naleqqutsinneqarpoq. Naammagittaalliuuteqarsinnaanermut piginnaatitaasut tassaapput inuk imaluunniit inuit toqqaannartumik kalluarneqartut aamma kinaluunniit suliap inerneranik imminut tunngatillugu imaluunniit annertuumik soqutigisaqartutut naatsorsuutigineqartoq, tassani eqqarsaatigineqarlutik inuinnaat, soqutigisaqaqatigiiffiit aamma pisortani oqartussat.

Imm. 3-imut

Naammagittaalliornissamut piffissarititaavoq kommunalbestyrelsip aalajangiinerminik nalunaaruteqarnerata kingorna kingusinnerpaamik sapaatit akunneri 8-it qaangiunnerini.

Kommunip aalajangiinera pillugu naammagittaalliuuteqarnissamut piffissarititaasoq aalajangersarneqarpoq, sanaartortitsisup nunaminertamut atugassiissutaasumut atuuttumut naapertuuttumik sanaartugassatut pilersaarutaasumik piviusunngortitsisinnaanissaata qularnaariffigineqarnissaa siunertaralugu. Sanaartortitsisoq imaluunniit illuummik piginnittoq taamaalilluni sanaartugassamik piviusunngortitsisinnaassanerluni piffissap aalajangersimasup iluani paasisaqarsinnaassaaq.