22. oktober 2007

UKA 2007/30

 

Kommunit aaqqissugaanerata nutarternera pillugu Inatsisartut inatsisissaannut siunnersuut

pillugu

Inatsisartut Aaqqissuusseqqinnissaq pillugu Ataatsimiititaliarigallagaata

NALUNAARUTAA

Siunnersuutip aappassaaneerneqarnerani saqqummiunneqartoq

Aaqqissuusseqqinnissamut Ataatsimiititaliaq suliarinninnermini ukuninnga inuttaqarpoq:

Inatsisartunut ilaasortaq Lars-Emil Johansen, Siumut, siulittaasoq
Inatsisartunut ilaasortaq Lene Knüppel, Demokraterne, siulittaasup
Inatsisartunut ilaasortaq Godmand Rasmussen, Atassut
Inatsisartunut ilaasortaq Ane Hansen, Inuit Ataqatigiit
Inatsisartunut ilaasortaq Anthon Frederiksen, Kattusseqatigiit Partiiat
Inatsisartunut ilaasortaq Doris Jakobsen, Siumut (sinniisussaq)
Inatsisartunut ilaasortaq Otto Jeremiassen, Siumut (sinniisussaq)

1. Inatsisartut aalajangiinissaminni tunngaviat – ilassutitut paasissutissat ataatsimiititaliamit tiguneqartut.

Ull. 25. september siullermeerinerup kingorna Aaqqissuusseqqinnissamut Ataatsimiititaliap Inatsisartut inatsisissaattut Naalakkersuisut siunnersuutaat misissorpaa. Naalakkersuisut siulittaasuannut apeqquteqarnermigut aalajangiinissamut tunngaviup itisilerneqarnissaa ataatsimiititaliap qinnutigaa. Apeqqutit akissutillu isumaliutissiissummut matumunnga ilanngussatut ilanngunneqarput.

Inatsisissatut siunnersuutip KANUNUPE-mut ilanngullugu tusarniaassutigineqarnissaanik Inatsisartut kissaataat Naalakkersuisunit malinneqarpoq. Tusarniaanermullu akissuteqarnissamik Naalakkersuisut kaammattuutaat KANUNUPE-mit malinneqanngilaq.

2. Siunnersuutip imarisai ataatsimiititaliallu tassunga oqaaseqaatai.

Naalakkersuisut saqqummiussissutaanni taamatullu siunnersuummi nalinginnaasumik nassuiaatini siunnersuutip immikkoortui pingaarnerit nassuiaatigineqarput.

Taamaattumillu siunnersuummi immikkoortut ataatsimiititaliamit immikkut oqaluuserineqarlutillu isumaliutigineqarsimasut isumaliutissiisummi kisimik sammineqarput.

Kommunit kattussuunnerat – Ataatsimut isigalugu

Kommunit kattussuunnissaat, tamatumanilu anguniarneqartut Inatsisartunit annertuumik suli isumaqatigineqartut ataatsimiititaliap paasivaa.

Tamatumalu peqatigisaanik suliassaq annertooq pisariusorlu tamatumani pineqarmat ataatsimiititaliamit oqaatigineqassaaq. Taamaattumillu ajornartorsiutaasinnaasut naapertuutinngitsullu siumut naatsorsuutigineqarsinnaasimanngitsut kattussuunnermut atatillugu takkuttarnissaat ilimagineqarsinnaavoq.

Tassunga atatillugu piviusunngortitsineq innuttaasunut kommuninulluunniit naapertuutinngitsunik kinguneqartoq paasinarsissappat maleruagassanik ataatsimoortunik naleqqussaasinnaaneq Naalakkersuisunit mattunneqanngitsoq ataatsimiititaliamit maluginiarneqarpoq.

Ajornartorsiutit annertuut kommunerujussuarnut ikaarsaarnissamut piffissaliussap piviusunngortinneqarsinnaanissaanut naatsorsuutiginngisamik akornutaalertut paasinarsissagaluarpat tamanna aamma atuuttariaqarpoq. Tassunga atatillugu piffissaliussap eqquutsinneqarnissaanut tunngavissat pisariaqartinneqartut qulakkeerneqarnissaat anguniarlugu sulissutiginninnerup ingerlatiinnarneqarnissaanik Naalakkersuisut kommunillu ataatsimiititaliamit kaammattorneqarput.

Kommunerujussuit nunatamikkut angissusiisa assigiinnginnerat

Qaqortup Kommuniata, Narsap Kommuniata Nanortaliullu Kommuniata Kujataata Kommunianut kattutsinneqarunik kommunerujussuassat sinnerinut sanilliullugu nunataat annikinnerussasoq ataatsimiititaliap eqqumaffigaa.

Kommuninulli killigititassat erseqqinnerusut kommunit agguataarneqarnissaannut Inatsisartut inatsisissaannik nutaamik Inatsisartut akuersissutiginninnerisigut aalajangersarneqassammata ataatsimiititaliamit paasineqarpoq. Inatsisissatut siunnersuut 2008-mi upernaakkut ataatsimiinnermi Naalakkersuisunit saqqummiunneqartussatut naatsorsuutigineqarpoq.

Tassunga atatillugu naapertuuttumik killiliinissap piareersarneqarnissaa siunertaralugu Asiamik suleqatiginninneq aallartinneqarsimasoq Naalakkersuisut paasissutissiissutigaat. Taamaalillunilu apeqqut Naalakkersuisunit eqqumaffigineqartoq ataatsimiititaliamit oqaatigineqassaaq.

Kommunerujussuit aningaasaqarnikkut tunngavigisaasa assigiinnginnerat – Aningaasaqarnikkut nalimmassaanissamik pisariaqartitsineq

Kommunerujussuanngortussat nunatamikkut assigiinngitsumik angissuseqarnissaat assigalugu kommunerujussuanngortussat aningaasaqarnikkut assigiinngitsunik tunngavissaqassapput.

Kommuninut ataatsimoortumik tapiissutit pillugit periusissamik nutaamik, tassungalu ilanngullugu nalimmassaanermut aaqqissuussinermik nutaamik siunnersuusiortussamik suleqatigiissitamik pilersitsisoqartoq Naalakkersuisut paasissutissiissutigaat. KANUKOKA, Aningaasaqarnermut Pisortaqarfik Akileraartarnermullu Pisortaqarfik suleqatigiissitami ilaasortaatitaqarput.

Tassunga atatillugu nalimmassaanissamik aaqqissuussinermut nutaamut kommuninit kissaatigineqartut Naalakkersuisunit annertuumik tusaaniarneqassasut Naalakkersuisut oqaatigaat. Nalimmassaanissamulli aaqqissuussineq nutaaq maanna atuuttoq assigalugu pisariitsuussasoq, taamaalillunilu paasiuminartuussasoq Naalakkersuisut kaammattuutigaat.

Kommunerujussuit aningaasaqarnikkut tunngavigisamikkut assigiinngissuteqarnerata nalimmassaanissamut aaqqissuussineq aqqutigalugu nalimmassarneqartarnissaa ataatsimiititaliamit pingaartinneqarpoq. Taamaattumillu nalimmassaanissamut periusissap nutaap suliarineqarnissaa ataatsimiititaliamit pitsaasutut isigineqarpoq suliallu taassuma inerneranik Inatsisartunut saqqummiinissaq qilanaarineqarpoq.

Kommunerujussuassat innuttaqassutsimikkut assigiinnginnerat kommunillu kattutsinneqartut amerlassusiisa assigiinnginnerat il.il.

- Ikaarsaariarnermi ataatsimiititaliap kommunalbestyrelsillu ilaasortaqassusissaat

Kommunerujussuanngortussat ikaarsaariarnermut ataatsimiititaliaanni/kommunalbestyrelsiini ilaasortat 17-inik (nunarput tamakkerlugu 68-inik) amerlassusilerneqassasut Naalakkersuisut - Aaqqissuussaanermut Ataatsimiititaliap kaammattuutaa naapertorlugu - siunnersuutigaat.

Taamaaliornikkulli kommunerujussuanngortussat innuttaqassusiisa aammalu kommunit kattunneqartut, ikaarsaariarnermi ataatsimiititaliani kommunabestyrelsiusussanilu ilaasortaatitaqarnissamik qulakkeerunneqartut, qassiunerisa assigiinngissuteqarnerat ilanngullugu mianeriniarneqanngilaq.

Ikaarsaariarnermi ataatsimiititaliat kommunalbestyrelsillu qanoq amerlatigisunik ilaasortaqarnissaasa, sinaakkutissat aalajangersimasut iluanni, aalajangiiffiginissaanut kommunerujussuassat ataasiakkaat periarfissaqartariaqartut Aaqqissuusseqqinnissamut Ataatsimiititaliaq isumaqarpoq. Kujataata kommuniani Qeqqatalu kommuniani ilaasortassat 15-init amerlanerussanngillat kiisalu Avannaata kommuniani aammalu Kangiata/Kitaatalu kommuniani ilaasortassat 21-init amerlanerussanatik (katillugit nuna tamakkerlugu 72-it).

Allannguutissatut siunnersuummik tamatumunnga naapertuuttumik saqqummiusseqqullugit Naalakkersuisut ataatsimiititaliamit isumaqatigiittumit kaammattorneqarput.

Maanna kommuniusut kiffartuussinerisa qaffasissusiata assigiinnginnera - Kiffartuussinerup ajorseriarsinnaaneranik aarleqqutiginninneq

Kommunit kattussuunneqartussat ullumikkut kiffartuussinerisa qaffasissusiat assigiinngissuteqarpoq. Taamaattumillu kattunneranni kiffartuussinerup qaffasissusiata assigiinnginnera nalimmassarneqartariaqassalluni. Kattussuunneq kiffartuussinerup qaffasissusiata appariaateqarneranik kinguneqarsinnaanera maanna kommuniusuni innuttaasut ilaannit ernummatigineqarsinnaammat ataatsimiititaliamit eqqumaffigineqarpoq.

Kommunimi kiffartuussinerup qaffasissusissaa kommuninit ataasiakkaanit soorunami aalajangersarneqartarpoq – aamma taamaassaaq kommuninik kattussuussinikkut kommunerujussuanngortitsereernermi. Kiffartuussinerulli qaffasissusianik ajorseriartitsinissaq kommunerujussuit sapinngisamik pinaveersimatinniassagaat, tamatumalu aningaasaqarnikkut pisariaqartumik tunngavissinneqarnissaanut ataatsimoorullugu ingerlatsineq pisariillisaanerlu peqataaqataassasut ataatsimiititaliamit neriuutigineqarpoq. Kiisalu Namminersornerullutik Oqartussat kommuninut akisussaaffinnik tunniussineranni aningaasatigut taarsiissutaasut Namminersornerullutik Oqartussat nammineq aningaasartuutigisarsimasaannut sanilliugit naammaginartumik annertussuseqarlutillu suliassat illersorneqarsinnaasumik isumagineqarnissaannut pisariaqartumik annertussusilerneqarnissaat eqqumaffigeqqullugu Naalakkersuisut ataatsimiititaliamit kaamattorneqassapput.

Piffissaq ikaarsaariarfiusoq – oqartussaaffimmik killiliineq

Kommunerujussuit kommunalbestyrelsii kommunit kattussuunnissaat qaammatinik arfineq pingasunik sioqqullugu atuutileriissapput. Kommunit kattussuunnissaasa tungaanut taakku ikaarsaariarnermi ataatsimiititaliatut ingerlassapput, taakkulu § 16 malillugu suliassaat pingaarneq tassaassaaq kommunit kattussuunnissaannik piareersaaneq.

Tamatumani 1. maj 2008-mi ikaarsaariarnermi ataatsimiititalianik pilersitsinerup kingorna maanna kommunalbestyrelsiusut ingerlatsinermut tunngasuinnaat pillugit iliuuseqarsinnaanissaat aammalu ikaarsaariarnermi ataatsimiititaliat kommunit 1. januar 2009-mi kattussuunnerisa kingorna kinguneqaateqartussanut iliuuseqarnissamut oqartussaassuseqarnissaat siunertaasoq Naalakkersuisut paasissutissiissutigaat. Tamanna inatsisissatut siunnersuummut nassuiaatini aamma allassimavoq.

Inatsisartulli inatsisaanni kommunalbestyrelsit ikaarsaariarnermilu ataatsimiititaliat akornanni oqartussaaffiit akisussaaffiillu ima ersaritsigisumik agguataarneqarsimassasut akerleriissutiginissaat pinngitsoortinneqarluni ataatsimiititaliap Naalakkersuisullu akunnerminni isumaqatigiissutigaat. Tamanna tunngavigalugu inatsimmi nassuiaatini siunertarineqartoq inatsisip oqaasertaani erseqqinnerusunngorlugu ilanngunneqarsinnaanersoq isumaliutigeqqullugu Naalakkersuisut ataatsimiititaliamit kaammattorneqarput, taamaaliornikkut oqartussaaffinnik akisussaaffinnillu pingaarnertut agguataarineq ersarinneroqqullugu.

Maanna kommuniusut 2008-mut aningaasanut missingersuusiaanni aningaasaliissutit akuersissutigineqareersimasut atorunnaarsinneqarnissaat imaluunniit ikililiivigineqarnissaat Ikaarsaariarnermi Ataatsimiititaliap akuersissutigisinnaagaa inatsisissatut siunnersuummi § 21, imm. 2-mi aalajangersarneqarpoq.

Kommunit karsiisa imaarneqarnissaasa pinngitsoortinnissaa siunertaralugu piffissami ikaarsaariarfiusumi maanna kommuniusut aningaasaqarnerannik sukangasumik killilersuinissaq pisariaqartoq ataatsimiititaliaq Naalakkersuisutulli isumaqarpoq. Tamannali siunnersuummi § 21, imm. 4-mi naammattumik isiginiarneqarsimasoq ataatsimiititaliaq isumaqarpoq, tassanimi maanna kommuniusut aningaasatigut iliuusaannut maleruagassanik piffissamut 2008-p naanerata tungaanut aalajangersaasinnaanermut Naalakkersuisut piginnaatinneqarput. § 21, imm. 2-p peerneqarneranik kinguneqartumik allannguutissatut siunnersuummik saqqummiusseqqullugit Naalakkersuisut ataatsimiititaliamit isumaqatigiittumit kaammattorneqarput.

Ikaarsaariarnermi ataatsimiititaliap missingersuutai

Ikaarsaariarnermi ataatsimiititaliap missingersuutissaanut siunnersuut ikaarsaariarnermi ataatsimiititaliap siulittaasuata kingusinnerpaamik 1. juli 2008-mi saqqummiutissagaa inatsisissatut siunnersuummi § 13-imi aalajangerneqarpoq. Missingersuutit kingusinnerpaamik 1. august 2008-mi akuersissutigineqariissapput.

Piffissaliussat sivikitsuusariaqarnerat ataatsimiititaliamit paasilluarneqarpoq, tunngavissaatitalli pissutigalugit taakku eqquutsinniarneqarnissaat ajornakusoorsinnaasoq ernummatigalugu. Piffissaliussat marluusut ullunik 14-inik sivitsorneqarnerannik kinguneqartumik allannguutissatut siunnersuummik saqqummiusseqqullugit Naalakkersuisut ataatsimiititaliamit isumaqatigiittumit kaammattorneqarput.

Ikaarsaariarnermi ataatsimiititaliat ilaasortaasa aningaasarsiaqartitaanerat

Ikaarsaariarnermi ataatsimiititaliani ilaasortat maanna kommuniusuni kommunalbestyrelsini ilaasortaajutigisut taamaallaat 50 %-imik aningaasarsiaqartinneqarsinnaasut inatsisissatut siunnersuummi § 12, imm. 2-mi aalajangersarneqarpoq.

Tunngaviusumik isigalugu "suliat naligiit naligiimmik akilerneqartariaqartut" ataatsimiititaliaq isumaqarpoq. Ikaarsaariarnermut ataatsimiititaliami ilaasortap kommunalbestyrelsimi ilaasortaajutiginera innuttat qinigaata taassuma ikaarsaariarnermi ataatsimiititaliami suliakkersorneqarneranik annikillisitsissasoq ilimagineqarsinnaanngilaq (taamaassappallu annikitsuinnarmik annikillisitsisinnaassalluni). Tamanna tunngavigalugu § 12, imm. 2-p peerneqarneranik kinguneqartumik allannguutissatut siunnersuummik saqqummiusseqqullugit Naalakkersuisut ataatsimiititaliamit isumaqatigiittumit kaammattorneqarput.

Nunaqarfimmi aqutsisut

Nunaqarfimmi aqutsisut allanngoratik 30. april 2009 tikillugu ingerlaannassasut, tamatumalu kingorna atorunnaarsinneqassasut inatsisissatut siunnersuummi § 8-mi aalajangersarneqarpoq.

UKA 2007/50-imut (Najukkani siunnersuisoqatigiit pillugit Naalakkersuisut aalajangiiffigisassatut siunnersuutaat) isumaliutissiissummini najukkani siunnersuisoqatigiinnik pilersitsisoqassanngitsoq, tassungalu taarsiullugu nunaqarfimmi aqutsisut iluarsiivigalugit pisariinnerusunngortillugillu attatiinnarneqassasut ataatsimiititaliap inassutigaa. Tassunga atatillugu nunaqarfimmi aqutsisut affaannanngortinneqarnissaat ataatsimiititaliap inassutigaa, tassa nunaqarfiit sanileriit aqutsisunik ataatsimoorussanik, nunaqarfinnut marlunnut amerlanerusunulluunniit atuuttumik, siunissami pilersitsinissamut periarfissaqartinneqassammata. Tamatumunnga naapertuuttumik allannguutissatut siunnersuummik saqqummiusseqqullugit Naalakkersuisut ataatsimiititaliamit isumaqatigiittumit kaammattorneqarput.

3. Ataatsimiititaliap inassuteqaatai

Allannguutissatut siunnersuummik ataatsimiititaliap kaammattuutaanut naapertuuttumik Naalakkersuisut saqqummiussereerpata siunnersuutip iluserilikkamisut iluseqarluni akuersissutigineqarnissaa ataatsimiititaliap isumaqatigiittup inassutigaa.

Taama oqaaseqarluni Aaqqissuusseqqinnissamut Ataatsimiititaliap siunnersuut Inatsisartunut aappassaaniigassanngortippaa.

 

Lars Emil Johansen siulittaasoq		Lene Knüppel
Godmand Rasmussen		Ane Hansen
Doris Jakobsen		Anthon Frederiksen