1. august 2007 UKA 2007/32
Inatsisissatut siunnersuummut nassuiaatit
Nalinginnaasumik nassuiaatit
1. Inatsisissatut siunnersuummut tunuliaqutaasoq:
Inatsisissamut siunnersuutip matuma nassataraa pappiaqqanik nalilinnik naqissusiinermi akitsuut pillugu Inatsisartut inatsisaanni § 9-mik malinnaatitsineq. Malinnaatitsinermi aalajangersakkap 1998-imi aaqqinneqarnerata kingornatigut inatsisit taaguutaasa allanngornerinut naleqqussaavigineqarluni. Inatsisiliortarnermilu ineriartorneq aamma papiaaqqanik Nunat Avannarliit Kitaani Avannaani ineriartornermut aningaasaateqarfiup pilersinneqarneranik 19. august 1986-imi isumaqatigiissut naapertorlugu pilersitaasunik allaffissornikkut akitsuuteqartitsinngittarneq inatsisitigut aalajangersaavigineratigut illuatungiliivigineqarluni.
1987-imiit § 9 arfinileriarluni allanngortinneqartarsimammat matumanilu siunnersuutip allannguutissat tallimat allat nassatarissammagit Naalakkersuisut paatsuunganannginnerussammat eqqornerpaatissimavaat § 9-mut siunnersuummik ataatsimoortumik saqqummiussinissaq.
Pappiaqqanik nalilinnik naqissusiinermi akitsuut pillugu inatsimmi § 11 malillugu aktiat anpartilluunniit tunngavigalugit ingerlatseqatigiiffiit kattunneranni uppernarsaatit naqissusiinermi akitsuuserneqassanngillat, kattunneq Akileraasusiinernik Aalajangiisartunit naqissusigaasussaanngitsutut akuerineqarsimappat. Aalajangersagaq aamma ingerlatseqatigiiffiit taamaattut aggorneqarneqarneranni atuutissanersoq apeqqutaasarsimavoq. Aalajangersakkami apeqqutip tamatuma nalunaarneqarnissaa siunertaralugu erseqqissaaneqassasoq siunnersuutigineqarpoq. Kiisalu aamma kattunneq aggorneqarnerluunniit akileraaruteqaassannginneranut taamaasillunilu naqissusiinermut akitsuutitaqannginnissaanut akuersissuteqarnissamut oqartussaassuseq Akileraarusiinernik Aalajangiisartuniit akileraaruserivimmut nuunneqarpoq suliassat agguataarneqarnerata, akileraaruserinermik ingerlatsineq pillugu inatsisip atuutitinneqanerlerani, allanngortinneqarneranut ilaatillugu.
2. Inatsisissatut siunnersuutip imarisai
Pappiaqqanik naliliinnik naqissusiinermi akitsuut pillugu inatsimmi § 9, imm. 1-ip maannakkut oqaasertaqarnermini nassataraa uppernarsaatit arlaqartut Inatsisartut peqqussutaat assigiinngitsut naapertorlugit naqissusiinermut akitsuusigaasussaannginnerat. Akitsuusigaannginnermi pineqarput assersuutigalugu qularnaveeqqusiinermut uppernarsaatit, Kalaallit Nunaanni inissialiornermut tapersiissuteqartarneq pillugu Inatsisartut peqqussutaat naapertorlugu, pilersinneqartut aamma nammineq pigisamut qularnaveeqqusiussinermut allagartat inuussutissarsiutinut tapersiissutit pillugit Inatsisartut peqqussutaat naapertorlugu pinersinneqartut.
Naqissusiinermut akitsuut pillugu inatsimmi § 9, imm. 1-imik aaqqiinerup kingulliup kingornatigut inatsisartut aalisarnermik piniarnermillu inuussutissarsiutillit inuussutissarsiuteqarnerannik siuarsaaneq pillugu Inatsisartut peqqussutaat akuersissutigisimavaat, aalisarnermut piniarnermullu tunngatillugu inuussutissarsiutinut tapersiissutit pillugit Inatsisartut peqqussutaannut taartaasoq. Siunnersuutigineqarpoq allannguinerit taakkua naqissusiinermut akitsuusiisarneq pillugu inatsimmi ilanngunneqassasut.
Nunani Avannarlerni Kitaani Avannaani ineriartornermut aningaasaateqarfiup pilersinneqarneranik 19. august 1986-imi isumaqatigiisummi immikkoortoq 6 naapertorlugu taarsigassarsinermik isumaqatigiissutit, aningaasaateqarfiup illuatungiuffigisaani, naqitsinermut akitsuuserneqartussaanngillat pisortanullu allatigut akiliuteqaataassanatik. Pisussaaffik tamanna maannamut naammassineqartarsimavoq uppernarsaatit taamaattut naqissusiinermut akitsuusiisarneq pillugu inatsimmi § 26 naapertorlugu akitsuuserneqartannginnerisigut. Inatsissiliornermi periusiusumi ineriartorneq eqqarsaatigalugu siunnersuutigineqarpoq akitsuusiisarneq pillugu inatsimmi § 9, imm. 1-imi taarsigassarsinermut isumaqatigiissutit Nunat Avannarliit Kitaata Avannaani ineriartortitsinermut aningaasaateqarfik peqataatillugu naqissusiinermut akitsuuserneqartannginnissaannik erseqqissumik ilanngussineqassasoq.
Kiisalu aamma ataatsimiinnermi maanna ingerlanneqartumi inissialiornermut, illuutigisanut ataatsimoorussanut, katitiinnarissanik nammineq illulianut il.il. Ikiorsiissutit pillugit Inatsisartut inatsisissaannut siunnersuut suliarineqassaaq. Siunnersuut oqaatigineqartoq inatsisartut akuersissutigissappassuk, inissialiornermut tapersiissuteqartarneq pillugu Inartsisartut peqqussutaat atorunnaassaaq. Siunnersuutigineqarpoq taamatut allannguineq naqissusiinermi akitsuut pillugu inatsimmi § 9-mi ilanngunneqariissasoq.
Kiisalu aamma siunnersuutigineqarpoq § 11 malillugu uppernarsaatinut aktiat anpartillu tunngavigalugit ingerlatsineqatigiiffiit katuunnerat pissutigalugu pilerinneqartunik naqissusiinermut akitsuuteqartitsinnginneq aamma aggorneqarneq pissutigalugu uppernarsaatinut pilersinneqartunut atuuttuusoq erseqqissarneqassasoq.
Matuma qulaani allannguutit saniatigut aalajangersakkanik atuuttuusunik aaqqissuinikkut allannguutit taamaallaat pineqarlutik.
3. Aningaasat allaffissornerullu tungaasigut pisortanut sunniutissat
Siunnersuut pisortanut allaffissornikkut aningaasalluunniit tungaasigut sunniuteqartussatut ilimagineqanngilaq.
4. Aningaasat allaffisornerullu tungaasigut inuussutissarsiuteqartunut sunniutissat
Siunnersuut inuussutissarsiuteqartunut allaffissornikkut aningaasalluunniit tungaasigut sunniuteqartussatut ilimagineqanngilaq.
5. Avatangiisit pinngortitallu tungaasigut sunniutissat
Siunnersuut avatangiisinut pinngortitamullu sunniutissaqanngilaq.
6. Allaffissornikkut innuttaasunut sunniutissat
Siunnersuut allaffissornikkut innuttaasunut sunniutissaqanngilaq.
7. Naalagaafeqatigiinnermut namminersulernissamulluunniit tunngatillugu
Siunnersuut naalagaaffeqatigiinnermut namminersulernissamulluunniit attuumassuteqanngilaq.
8. Pisortanit soqutigisaqaqatigiiffinnillu tusarniaanerit
Siunnersuut pisortaqarfinni tamaginni, KANUKOKA-mi, Kalaallit Nunaanni Sulisitsisut Peqatigiiffianni (GA), ILIK-mi, Nunaqavissut Suliffiutillit Kattuffianni (NUSUKA), Sulinermik Inuussutissarsiuteqartut Kattuffianni (SIK) KNAPK-milu tusarniaassutigineqarpoq.
Tusarniaarnermi akissuteqaatit Akileraartarnermut Akitsuusisarnermillu Ataatsimiititaliamut ingerlatitaapput.
Tusarniaanermi akissuteqaat Inuutissarsiutitigut Pisortaqarfimmeersoq kingunerivaa § 9, imm.1, nr. 6 aamma 7, taamaallaat allagartanut uppernarsaatinut atuutereersunut atuutissasoq. Ineqarmut Avatangiisinullu Pisortaqarfiup akissutaat siunnersuummi ilanngunnerqareerpoq.
Nutatsinni Sulisitsusut isiginiarpaa, Nunat Avannarliit Kitaani Avannaani ineriartornermut Aningaasaateqarfiannut akileraarummut peersitsiniarneq unammillernermut ajoqutaassasoq. Siusinnerusukkut taaneqareersutut allakkiami 6, imm. 3 19. august 1986-imi isumaqatigiissut Nunat Avannarliit Kitaani Avannaani ineriartornermut Aningaasaateqarfimmik pilersitsinermi naqissusiinermut akitsuuteqanngimmat. Naamminersornerullutik Oqartussat isumaqatigiissummi atsioqatigiittutut pisussaaffeqarpoq isumannaassallugu, piumasaqaatit naammassinissaannik. 2005-imi aningaasaateqarfiup nunatsinni pilersaarutinut atukkiussimavai katillugit 18,7 millioner koruunit.
Tusarniarneqartut allat oqaasaqaateqanngillat.
Inatsisissatut siunnersuutip aalajangersagaanut ataasiakkaanut nassuiaatit
Aalajangersagaq malillugu qularnaveeeqqusiinermut uppernarsaatit arlaqartut tunniussinermullu uppernarsaatit naqissusiinermut akitsuusiaasussaanngillat.
Tamatumani pineqarput qularnaveeqqusiinermut uppernarsaatit assigiinngitsut, ajunaaruteqartitsinnginnissamut allagartat, nammineq pigisamut qularnaveeqqusiinermut uppernarsaatit, pigisanik qularnaveeqqusiussinermut uppernarsaatit aammalu tunniussinermut uppernarsaatit Namminersornerullutik Oqartussat inuussutissarsiutinut tapersiissutaannut aammalu inissialiornermut tapersiissuteqarnermut kiisalu Nunat Avannarliit Nunani avannarlerni killerni ineriartornermut aningaasaateqarfiata tamatigoortumik unammillersinnaassuseqartumillu inuussutissarsiutinik siuarsaaniarneranut.
Imm. 1-imutSiunnersuutigineqarpoq imm. 1-imi, nr. 1 aamma 2-mi aalajangersakkat aamma qularnaveeqqusiinermut uppernarsaatinut aammalu ajunaaruteqartitsinnginnissamut allagartanut inissialiornermut, illuutigisanut ataatsimoorussanut, katitiinnarissanik nammineq illulianut il.il. tapersiissuteqartarneq pillugu Inatsisartut peqqussutaanni, Inatsisartut 2007-imi ukiakkut ataatsimiinneranni UKA 2007/xx-tut suliarineqartussami, kapitali IV imaluunniit kapitali V malillugu Naalakkersuisunut tunniunneqarsimasunut atuutsinneqalernissaat.
Tamatuma saniatigut imm. 1-imi nr. 1 aamma 2-mi aalajangersakkat, inatsisiliornermi ataqatigiissaarinermut attuumassuteqartumik allannguinerit eqqaassanngikkaanni, allanngortinnagit atuutitiinnarneqarput. Aalajangersakkat nassataraat qularnaveqqusiinermut uppernarsaatit aamma ajunaaruteqartitsinnginnissamut allagartat, Kalaallit Nunaanni inissialiornermut tapersiissuteqartarneq pillugu Inatsisartut peqqussutaanni kapitali IV imallunniit V imaluunniit inissialiornermut, illuutigisanut ataatsimoorussanut, katiinnarissanik nammineq illulianut il.il. tapersiissuteqartarneq pillugu Inatsisartut peqqussutaat malillugu Naalakkersuisunut tunniunneqartunut, aammalu illumik, Kalaallit Nunaanni inissialiornermut tapersiissuteqartarneq pillugu Inatsisartut peqqussutaanni kapitali IV imalluunnit V malillugu imaluunniit inissialiornermut, illuutigisanut ataatsimoorussanut, katiterinnarissanik nammineq illulianut il.il. tapersiissuteqartarneq pillugu Inatsisartut peqqussutaat malillugu Nalakkersuisunut akiitsoqaatigineqartut, naqissusiinermut akitsuuteqartitaassannginnissaat.
Imm. 1, nr. 3-mit 5-imut aalajangersakkat, inatsisiliornermi ataqatigiissaarinermut attuumassuteqartumik allannguinerit eqqaassanngikkaanni, allanngortinnagit atuutitiinnarneqarput. Naqissusiinermut akiliinnginnissami pineqarput qularnaveeqqusiinermut allagartat aamma ajunaaruteqartitsinnginnissamut allagartat, inuussutissarsiornermut tapersiissutit pillugit Inatsisartut peqqussutaat malillugu inuussutissarsiornermut tapasiissutit pillugit ataatsimiititaliamut pilersinneqartut, nammineq pigisamut qularnaveeqqusiinermut allagartanik qularnaveeqqusiussinerit, nammineq pigisanut qularnaveeqqusiissutit, inuussutissarsiornermut tapersiissutit pillugit Inatsisartut peqqussutaat naapertorlugu inuussutissarsiornermut tapersiissutinut ataatsimiititaliamut pisussaaffinnut qularnaveqqutitut taamaallaat atorneqarsimappata, aammalu inuussutissarsiutinut tapersiissutit pillugit Inatsisartut peqqussutaat naapertorlugu illunik, umiarsuarnik pigisanilluunniit aalaakkaasuunngitsunik inussutissarsiornermut tapersiissutinut ataatsimiititaliamut tunniussinermut aammalu nammineq pigisamut qularnaveeqqusiinermut allagaqartamik qularnaveeqqusiilluni attartornermut uppernarsaatit.
Taamatuttaaq imm. 1, nr. 6-imi 7-milu aalajangersakkat, inatsisiliornermi ataqatigiissaarinermut attuumassuteqartumik allannguinerit eqqaassanngikkaanni, allanngortinnagit atuutitiinnarneqarput. Taamaasillutik qularnaveeqqusiinermut akiitsunullu uppernarsaatit unnuisarfissanik pilersitsinermut aningaasalersuinikkut tapersiissutinut (Unnuisa) aningaasaateqarfimmut, imaluunniit takornariartitsinermik inuussutissarsiuteqarnermi aallarnisaasartunut aningaasalersuinikkut taapersiissutinut (TAT) ataatsimiititaliamut sananeqartut, naqissusiinermut akitsuuserneqassanngillat.
Siunnersuutigineqarpoq naqissusiinermut akitsuutit pillugit inatsimmi § 9, imm. 1-ip atuuffigisaanut qularnaveqqusiinermut uppernarsaatit aamma ajunaaruteqartitsinnginnissamut allagartat aalisarnermik piniarnermillu siuarsaaneq pillugu Inatsisartut peqqussutaat naapertorlugu, takuuk imm. 1, nr. 8, Naalakkersuisunut tunniunneqartut ilaatinneqalissasut. Aalajangersakkami qularnaveeqqusiinermut uppernarsaatit ajunaaruteqartitsinnginnissamullu allagartat Inatsisartut peqqussutaanni taaneqartumi § 24-mi pineqartut, eqqarsaatigineqarput.
Aammattaaq siunnersuutigineqarpoq naqissusiinermut akitsuut pillugu inatsimmi § 9, imm. 1-ip atuuffigisaanut nammineq pigisamik qularnaveeqqusiussinermut uppernarsaatit kiisalu nammineq pigisanik qularnaveeqqusiussinermut uppernarsaammik qularnaveeqqusiussinermut allagartanik, aalisarnermik piniarnermillu siuarsaaneq pillugu Inatsisartut peqqussutaanni imm. 1, nr. 9 naapertorlugu Naalakkersuisunut pisussaaffigisanut qularnaveeqqutitut taamaallaat atorneqarpat. Aalajangersakkami tassani nammineq pigisamik qularnaveeqqusiussinermut uppernarsaatit aammalu pigisanik qularnaveeqqusiussinermut uppernarsaatit Inatsisartut peqqussutaanni taaneqartumi § 24-mi pineqartut, eqqarsaatigineqarput.
Tamatuma saniatigut siunnersuutigineqarpoq qularnaveeqqusiinermut uppernarsaatit aamma ajunaaruteqartitsinnginnissamut uppernarsaatit, Nunani killerni avannarlerni Nunani Avannarlerni killerni ineriartornissamut aningaasateqarfimmit atukkiussanut qularnaveeqqusiinneqartut, aammalu nammineq pigisamut qularnaveeqqusiinermut allagartanik qularnaveeqqusiunneqartut, taamaallaat Nunani Avannarlerni Nunani Avannarlerni Killerni ineriartornissamut aningaasaateqarfimmut pisussaaffinnut qularnaveeqqutaasimappata, naqissusiinermut akitsuut pillugu inatsimmi § 9, imm. 1, nr. 10 tunngavigalugu, naqissusiinermut akitsuuserneqassanngillat.
Aammalu siunnrsuutigineqarpoq illunik pigisanik, nunat avannarliit Nunani Avannarlerni Killerni ineriartornissamut aningaasaateqarfiannut akiitsoqaatigineqartunik tunniussinermut uppernarsaatit imm. 1, nr. 11 malillugu naqqissusiinermut akitsuusigassanut ilaassanngitsut, tunniussineq Nunani Avannarlerni Kitaani Avannarlerni ineriartornissamut aningaasaateqarfiannut aningaasaateqarfiannilluunniit pippat. Akitsuuteqartitsinnginnermi tunniuussinerit aningaasaateqarfiup pisassarisaminik akiliisitsiniarneranut ilaasut pineqarput, tamatumani aamma pinngitsaaliissutaanngitsumik tamatuma pinerani, aammalu tunniussinerit pinngitsaaliinikkut tuniniaanermut atatillugu pippata.
Imm. 2-miit 4-mut
Siunnersuutigineqarpoq imm. 2-p atuuffigisaanut aamma uppernarsaatit imm. 1, nr. 8-mi 9-milu pineqartut ilaatinneqalissasut nutaamillu imm. 4-mik ilassusiineqassasoq Kitaani avannaani nunanut Nunat Avannarliit ineriartornermut aningaasaateqarfianut tunniunneqartunut atuuttumik. Imm.3 allanngortinneqarani ingerlaannarnissaa siunnersuutigineqarpoq.
Aalajangersakkatigut aalajangerneqarpoq imm. 1, nr. 3 aammalu 6-imiit 10-mut tunngavigalugit naqissusiinermut akitsuusigaannginnissamut tunngavissaatinneqassasoq, uppernarsaatit aalajangersakkani taaneqarsimanngitsunut pigisassatut qularnaveeqqutitulluunniit tunniunneqassanngitsut. Tamanna pinngitsooriataassagaluarpat naqissusiinermut akitsuuteqartitsineq atuutilissaaq. Pinngitsoorani naqissusiineqarnissaa tunniussinermut uppernarsaatip pilersinneqarnerani atuutilissaaq. Assersuutigalugu nammineq pigisamut qularnaveqqusiissummik Naalakkersuisunut qularnaveqqusiunneqarsimasumik pilersitsisoq, nammineq pigisamut qularnaveeqqusiussaq akiitsunut allanut qularnaveeqqusiinermi appasinnerusumik inissisimasunut aningaaserivimmut qularnaveeqqutigippagu, nammineq pigisanut qularnaveeqqusiussinermut allagartaq naqissuserneqassaaq akiitsunut qularnaveeqqusiinermi appasinnerusunik inissisimasutut qularnaveqqusiinerup pilersinneqarnerani. Nammineq pigisamut qularnaveeqqusiissummut uppernarsaat naqissusiinermut akitsuut pillugu inatsimmi § 5 naapertorlugu, qularnaveeqqutip allassimasumik nalinga tunngavigineqassaaq, aningaaseriviup atukkiussaasa annertussusiat apeqqutaatinnagu. Aningaaserivik qularnaveqqusiisorlu akitsuummut aakiliinissamut pisussaapput.
Nr. 2-mut
Siunnersuutigineqarpoq naqissuserneqartussaasunik tamanik pigisanik ingerlatseqatigiiffimmit ilanngunneqartumit ingerlatseqatigiiffimmut ingerlaqqittumut tunniussineq naqissusigaanissamut pisussaatinneqassanngilaq, tunniussineq kattunnermut agguarneqarnermulluunniit atatillugu pippat. Tamannalu aamma atuuppoq akiitsunut imaluunniit qularnaveeqqutinut allagartat, ingerlatseqatigiiffiup ilanngunneqartup pilersissimasaanut, ingerlatseqatigiiffiup ingerlaqqittuusup pisussaaffittaanik nangitsiffigisaanik, tamanna kattunnermut agguarneqarnermulluunniit atatillugu pippat.
Kattunnertut paasineqassaaq . ingerlatseqatigiiffiup ingerlatseqatigiiffiilluunniit atorunnaarsitsinertaqangitsumik unitsitsinermi tamatumunngalu peqatigitillugu pigisat tamarmiusut ingerlatseqatigiiffimmut allamut pioreersumut tunniuppagit, ingerlatseqatigiiffimmi peqataasut ingerlatseqatigiiffimmi tassani allami aktianik anpartinilluunniit tunillugit; ingerlatseqatigiiffiit taakkua marluk arlaqartulluunniit atorunnaarsitsinertaqanngitsumik unitsinneqarneq pissutigalugu tamatumunngalu peqatigitinneqartumik pigisatik akiligassatilluunniit tamaasa ingerlatseqatigiiffimmut, ingerlatseqatigiiffimmi aktianik anpartinilluunniit tamakkiisumik pigisaqartumut, tunniuppatigit.
Aqquarneqarnertut paasineqassaaq, ingerlatseqatiggiiffiup pigisami akiligassamilu ilaat tamaasaluunniit prorataregel naapertorlugu ingerlateqatigiiffimmut pioreersumut arlaqartunulluunniit nutaamut nutaanulluunniit tunniuppagit, ingerlatseqatigiiffimmilu peqataasut ingerlatseqatigiiffimmi ingerlaqqittumi aktianik anpartinilluunniit tunillugit.
Assersuutigalugu ingerlatseqatigiiffiup ingerlaqqittup aningaaserivimmit tiguinnarissanik atukkani amerlippagit, qularnaveeqqummik qaffaaneq naqissusiinermut akitsuutitaqartinnagu pisinnaavoq, qaffaaneq ingerlatseqatigiiffiup ingerlaqqittup tiguinnarissanik aningaaserivimmit atugaasa kattunnermi agguarneqarnermiluunniit ullormi atugaasut amerlaassusaannut naapertuuppat.
Naqissusiinermut akitsuummik akiliinnginnissamut tunngavissaatinneqarpoq, ingerlatseqatigiiffiit kattuttut agguarneqartulluunniit kattunnissap agguarneqarnissarluunniit akileraarutaasussaanngitsutut akileraaruserivimmut qinnutigisimassagaat tassanngalu akuerineqarsimassallutik.
Akileraaruserinermi oqartussaat akileraarutaanngitsumik kattunnissaq agguarneqarnissarluunniit akuerissavaat maleruagassatut pingaarnetut ingerlaqqinnissamik isumaq tunng aviuppat, tassa imaappoq ingerlatseqatigiiffik ingerlaqqittuusoq ingerlatseqatigiiffiup akiliisuusup nalikillilerinissamut periarfissanut, pissarsiarinninnermi piffissamut il.il. tunngatillugu taarsiuppat, kiisalu ingerlatseqatigiiffimmi akiliisuusumi ingerlatseqatigiiffimmi peqataasunut akiliutit, ingerlatseqatigiiffimmi ingerlaqqittuusumi aktianik akilerneqarpata, aningaasanngorlugillu nalimmassaataasinnaasut aktiat taakkua allassimasumik nalingisa annerpaamik 10 procentiannik annertussuseqarpata.
Aalajangersagaq aamma atorneqassaaq, akileraarusiinernik aalajangiisartut akileraarutitaqanngitsumik kattunneq aggugaanerluunniit akileraaruserivimmit itigartitsissut pillugu naammagittaalliuutip suliarereernerani akuersissutigippagu.
§ 2-mutSiunnersuutigineqarpoq Inatsisartut inatsisaat 1. januar 2008-mi atuutilissasoq.