18. september 2006

UKA 2006/7
UKIU 2006/72

 

Tunngaviusumik atuarfiit namminersortitat angerlarsimaffimmilu atuartitaaneq il.il. pillugit Inatsisartut inatsisaata allanngortinnissaanut Inatsisartut inatsisissaattut siunnersuut

pillugu

Inatsisartut Kultureqarnermut Ilinniartitaanermullu Ataatsimiititaliaata

ISUMALIUTISSIISSUTAA


Siunnersuutip aappassaaneerneqarnerani saqqummiunneqartoq


Inatsisartut Kultureqarnermut Ilinniartitaanermullu Ataatsimiititaliaat suliarinninnermini ukuninnga inuttaqarpoq:


Inatsisartunut ilaasortaq Juliane Henningsen, Inuit Ataqatigiit, siulittaasoq
Inatsisartunut ilaasortaq Kristian Jeremiassen, Atassut, siulittaasup tullia
Inatsisartunut ilaasortaq Lars-Emil Johansen, Siumut, Ruth Heilmannimut sinniisussaq
Inatsisartunut ilaasortaq Otto Jeremiassen, Siumut
Inatsisartunut ilaasortaq Jens B. Frederiksen, Demokraatit


UKIU 2006-mi siullermeerinerup kingorna aalajangiiffigisassatut siunnersuut ataatsimiititaliap misissorpaa imalu oqaaseqarfigissallugu:

Siunnersuutip imaarisaa

Tunngaviusumik atuarfiit namminersortitat angerlarsimaffimmilu atuartitaaneq il.il. pillugit Inatsisartut inatsisaanni nr. 10, 15. april 2003-meersumi kapitali 5-imut allannguutissatut siunnersuummik siunnersuuteqartoq saqqummiussaqarpoq. 10-30-10-50 procentimik agguaariaaseq aallaavigalugu aningaasalersuinissamik aaqqissuussinissaq aalajangersimasumik siunnersuutigineqarpoq, tassa tunngaviusumik atuarfiit namminersortitat sanaartornermi aningaasartuutit 10 %-iinik namminneq akiliisassallutik, Namminersornerullutik Oqartussat sanaartornermut 30 %-imik taarsigassarsisitsisassallutik, kommunit sanaartornermut 10 %-imik taarsigassarsisitsisassallutik sanaartornermilu aningaasartuutit sinneri 50 %-it assersuutigalugu aningaaserivinnit imaluunniit realkreditinstitutimit taarsigassarsinikkut aningaasalersorneqartassallutik.

Tunngaviusumik atuarfiit namminersortitat aningaasaqarnerisa pitsaasumik sunniiviginissaat, taamaaliornikkullu ilaatigut tunngaviusumik atuarfiit namminersortitat pilersinniarneqarneranni oqilisaanissaq ilaatigullu angajoqqaat namminneq akiliutigisartagassaannik annikillisitsinissaq siunnersuutikkut siunertarineqarpoq. Taamaaliornikkut atuarfiit namminersortitat sapinngisamik inuiaqatigiinni amerlanerpaanit iluaqutigineqarsinnaanerat siunnersuuteqartup neriuutigaa.

Siunnersuummik ataatsimiititaliap suliarinninnera

Siunnersuummik ataatsimiititaliami suliarinninnissaq Naalakkersuisunit innersuussutigineqartoq Inatsisartut Kultureqarnermut Ilinniartitaanermullu Ataatsimiititaliaannit oqaatigineqassaaq. Tunngaviusumik atuarfiit namminersortitat angerlarsimaffimmilu atuartitaaneq il.il. pillugit Inatsisartut inatsisaat nr. 10, 15. april 2003-meersoq naapertorlugu tapiissutigineqartartut atuartumut ataatsimut naatsorsuullugu ingerlatsinermut tapiissutaasartut illoqarfimmi atuartumut ataatsimut naatsorsuullugu Namminersornerullutik Oqartussat kommuninut tapiissutigisartagaasa naligigaat Nalakkersuisunit eqqumaffigeqquneqarpoq. Tapeeriaaseq taanna pitsaasutut atorsinnaasutullu Naalakkersuisunit nalilerneqarpoq.

Atuarfiit namminersortitat sanaartorneqartarnerat pillugu inatsisiliornermi inatsisitigut pisussaaffiliinnginnissaq, taamaalilluni sanaartortoqassatillugu pisortat taarsigassarsisitsinissamut pisussaaffilerneqannginnissaat Naalakkersuisunit pingaartinneqartoq ataatsimiititaliap maluginiarpaa. Naalakkersuisuttaaq isumaqarput atuarfimmik namminersortitamik pilersitsisoqassappat immikkoortumut pilersaarut tamatumunnga naapertuuttumik iluarsiivigineqartariaqartoq.

Atuarfinnik namminersortitanik sanaartorneq ilanngullugu 10-40-50-imik aaqqissuussineq annertusineqassappat pisortat aningaasalersueqataassutaat (40 %-it) Landskarsip kisimiilluni pisussaaffigisariaqannginnerai isumaliutersuutit ilagisariaqaraat Naalakkersuisut aamma isumaqarput, meeqqammi atuarfiinik nutaanik sanaartornerit Namminersornerullutik Oqartussat tamakkiisumik suliassarimmatigit.

Siuliani taaneqartutut Namminersornerullutik Oqartussat kommunillu akornanni agguataareriaaseqarnissamik Naalakkersuisut siunnersuuteqarnerat ataatsimiititaliap maluginiarpaa. Naalakkersuisulli malillugit Namminersornerullutik Oqartussat akileeqataassuutigisartaagata 40 %-iusup kommuninut tunngasunik iluarsaaqqinnissamut atatillugu kommuninut tunniunneqartussaanera ataatsimiititaliap pingaartutut maluginiaqquaa.

Aningaasalersueqaataasarneq pillugu maleruagassiornerminni pisariaqartitat pioreersut tunngavigalugit sanaartugassatut pingaarnersiorlugit tulleriiaariikkat mianerineqarnissaannik Naalakkersuisut ataatsimiititaliamit aamma kaammattorneqarput. Illoqarfinni nunaqarfinnilu meeqqat atuarfii iluarsarneqarnissaamik pisariaqartitsisut ataatsimiititaliap ilisimavaa. Atuarfitsialaap siunertaa piviusunngortinneqassappat tamatuma malitsigisaatut immikkoortumut annertunerusunik aningaasaliissuteqarnissaq pisariaqartoq ataatsimiititaliaq isumaqarpoq.

Tusarniaaneq

Inatsisissatut siunnersuutip ataatsimiititaliamit taamatullu susassaqartunit allanit sukumiisumik misissorneqarnissaa Kultureqarnermut Ilinniartitaanermullu Ataatsimiititaliap assorsuaq pingaartissimavaa. Taamaattumillu siunnersuutip matuma aappassaaneerneqarnissaa sioqqullugu tusarniaanerup ingerlanneqarnissaanik Kultureqarnermut, Ilinniartitaanermut, Ilisimatusarnermut Ilageeqarnermullu Pisortaqarfik ataatsimiititaliamit qinnuigineqarsimavoq. Inatsisip UPA 2000-imi saqqummiunneqarneranut atatillugu tusarniaaffigisat tusarniaaffigeqqinneqarnissaat ataatsimiititaliamit pingaartinneqarsimavoq. Taamaattumillu immikkoortoq UPA 2006-imut kinguartinneqarpoq. Tusarniaanissamut tassunga Naalakkersuisoqarfiup piffissaliussarigalua tusarniaanermut nalinginnaasumik sapaatip akunnerinik tallimanik piffissaliisarnermit sivikinnerusimavoq. Tamanna ataatsimiititaliamit assut ajuusaarnartinneqarpoq. Minnerunngitsumik tusarniaanermut killissarititaasup naanerani kommunimit ataasiinnarmit akissuteqartoqarsimanera ataatsimiititaliamit ajuusaarnartinneqarsimalluni. Taamaattumik kommunit ataasiakkaat naammattumik piffissaqartinneqarlutik tusarniaaffigineqarnissaat siunertaralugu Inatsisartut 2006-imi ukiakkut ataatsimiinnissaat sioqqulluarlugu ingerlanneqartussamik Naalakkersuisut tusarniaaqqinnissaat ataatsimiititaliamit inassutigineqarpoq.

Ilaatigut kommuninik tusarniaaqqinnissaq ataatsimiititaliamit pingaartinneqarsimavoq, inatsisissatummi siunnersuummi allassimammat aaqqissuussaanermik iluarsaaqqinnerup kingorna pisortat aningaasalersuutissaasa ilaannik komunit isumaginnittussanngornissaat. Piffissami 15. junimiit 4. september 2006-imut Naalakkersuisut inatsisissatut siunnersuut ukununnga tusarniaassutigaat: KANUKOKA, Ilinniartitaanermut Ministereqarfik, K.I.K. aamma Nuuk Internationale Friskole. Tusarniaanerup siulliup 21. april 2006-imi naanerata kingorna ukunannga tusarniaanermut akissutit tiguneqarsimapput: Uummannaq kommune, Nuup Kommunea, Ilinniartitaanermut Ministereqarfik kiisalu KANUKOKA. Tusarniaanermut akissutit nassiunneqartut ilanngussatut ilanngunneqarput.

Tusarniaanermut akissuteqaammini KANUKOKA-p siunnersuutigaa taarsigassarsisinnaanermik aaqqissuussineq kommuninut taamatullu Namminersornerullutik Oqartussanut inatsisitigut pisussaaffiliinertut ilusilerneqassanngitsoq, Namminersornerullutilli Oqartussanut kommuninullu taamaallaat periarfissaassasoq. 40 % tikillugu taarsigassarsisitsinissamik periarfissiinikkut Namminersornerullutik Oqartussat kommunillu eqaannerusumik iliuuseqarnissamut periarfissinneqassasut KANUKOKA-p aamma siunnersuutigaa. Inatsisitigut pisussaaffiliinermik inatsimmi ilanngussinissamik KANUKOKA-p eqqarsarnartoqartitsinera kommuninit pingasuusunit tusarniaanermut akissuteqaatikkut taperserneqarpoq.

„...pingaaruteqarluinnassaaq aningaasat taarsigassarsiatut immikkoortinneqartut meeqqat atuarfianni nalinginnaasumi aserfallatsaaliinermut/nutarterinermut/nutaamik sanaartornermut aningaasaliissutinit ilanngaatigineqannginnissaat" tusarniaanermut akissuteqaammini Nuup Kommuneata erseqqissarpaa. Nuup Kommuneani Meeqqanut Kulturimullu Ataatsimiititaliami Siumup Inuit Ataqatigiillu ilaasortaatitaasa siunnersuummik itigartitsinertik nalunaarutigaat, Demokraatilli Nuup Kommuneani Meeqqanut Kulturimullu Ataatsimiititaliami ilaasortaatitaasa siunnersuut maanna ilusimisut iluseqartoq tarperseraat.

Sisimiut tusarniaanermut akissuteqaammini ima nalunaaruteqarpoq: „Taarsigassarsinissamik aaqqissuussisoqassappat Sisimiut Kommuneat isumaqarpoq tamanna Namminersornerullutik Oqartussat kommunillu kisimik periarfissarisariaqaraat atuarfillu namminersortitaasoq inatsisitigut piumasaqarsinnaanani, tamatumami kingunerisinnaammagu Namminersornerullutik Oqartussat kommunillu meeqqat atuarfiisa sanaartornerannut nutarternerannullu pisariaqartunut akissaarunnerat".

Ataatsimiititaliap innassuteqaataa

Ataatsimiititaliami ikinnerussuteqartut, Demokraatit, siunnersuut maanna ilusimisut iluseqartoq taperserpaat.

Ataatsimiititaliami amerlanerussuteqartut, Siumut, Inuit Ataqatigiit Atassullu, ima oqaaseqarumapput: Ilinniartitaanermut tunngasut sapinngisamik annertunerpaamik patajaallisaavigiumallugit Namminersornerullutik Oqartussat atuarfiit namminersortitat pillugit inatsit, immikkoortumi innuttaasut namminneq sulissutiginnissinnaanerannik akuusinnaanerannillu periarfissiisoq akuersissutigaat. Aaqqissuussinermi ilinniartumut ataatsimut naatsorsuullugu tapiissuteqartarneq tunngaviuvoq, taamaaliornikkut pisortat tapiissutigisaat pisortat sipaaruteqarnerisigut annertuutigut illuatungilerneqartarlutik. Taama tunngaveqarnikkut angajoqqaat akuunissamut aamma pisortat atuarfeqarneranni pitsaassusissatut piumasaqaatit attatiinnarneqarnissaannut pisortat periarfissaasa taperserneqarnissaat qulakkeerneqarpoq. Amerlanerussuteqatut isumaat malillugu atuarfiit namminersortitat pillugit inatsimmik qanorluunniit inerisaaqqinnermi mianerisariallit taakku marluk tamarmik naapisinneqarsinnaasariaqarput.

Aaqqissuusinissatulli siunnersuutigineqartup kingunerissavaa atuarfinnik namminersortitanik sanaartornermi tapiissuteqartarnissap inatsisitigut piumasaqaataalernissaa, tamatumalu kingunerissallugu sanaartornermut aningaasaliussat killeqaqisut pissarsiariniarneranni atuarfinnik namminersortitanik sanaartornissamik qinnuteqaatit pisortat sanaartugassatut suliassaataannut atatillugu salliutinneqartalernissaat. Taama aaqqiinissaq amerlanerussuteqartunit taperserneqasinnaanngilaq, taamaattumillu Naalakkersuisut kommunillu tusarniaavigineqartut siunnersuummik maanna ilusimisut iluseqartumik itigartitsinerat taperserneqarluni.

Iliuutsilli pisortat qinnuteqartarnerat assigalugu sanaartornermut aningaasaliussanik qinnuteqarnissamik atuarfinnut namminersortitanut periarfissiisut ataatsimiititaliami amerlanerussuteqartunit ammaffigineqarput, tamannami atuarfiit namminersortat pillugit inatsimmi siunertanut naapertuummat. Tusarniaanermili akissuteqaatitut tiguneqartut mianerissagaanni meeqqat atuarfianni sanaartugassatut kissaatigineqartut tamakkiisut iluanni tulleriinnilersuinermi sanaartugassatut suliassap qanoq inissinneqarnissaanik pituttugaanngitsumik naliliinikkut sanaartugassanut aningaasaliussat agguaanneqartarnissaat, aningaasaliissutigineqartussat aningaasat sanaartugassamut tamakkiisumik atugassat 40 %-ii qanngertassanngikkaat kiisalu sanaartugassatut suliassap pilersaarutaasutut annertussuseqarluni ingerlanneqartarnissaa piumasaqaatigalugu qinnuteqaatigineqartunit annikinnerusumik aningaasaliisoqarsinnaanissaa piumasaqaataasariaqarpoq.

Taamaattumik tunngavinnut taaneqartunut naapertuuttumik allannguutissatut siunnersuummik saqqummiussinissaq amerlanerussuteqartut toqqarpaat siunnersuullu allannguuteqartillugu akuersissutigineqassasoq inassuteqaatigineqarpoq.

Tamanna tunngavigalugu ataatsimiititaliami amerlanerussuteqartut, Siumut, Inuit Ataqatigiit Atassullu, allannguutissatut siunnersuutip ilanngunneqartup akuersissutigineqarnerata kingorna siunnersuut iluserilikkamisut iluseqartoq akuersissutigineqassasoq inassutigaat.

Ataatsimiititaliamit ikinnerussuteqartut, Demokraatit, siunnersuut maanna ilusimisut iluseqartoq akuersissutigineqassasoq inassutigaat.

Taama oqaaseqarluni Inatsisartut Kultureqarnermut Ilinniartitaanermullu Ataatsimiititaliaata siunnersuut aappassaaniigassanngortippaa.

 

Juliane Henningsen,
siulittaasoq


Kristian Jeremiassen,
siulittaasup tullia

Lars-Emil Johansen

Otto Jeremiassen

Jens B. Frederiksen