13. marts 2006

UKIU 2006/11

 

Umiarsualivimmiinnermut aamma umiarsuit takornarianik angallassissutit   ilaasunik angallassinerannut akileraarutit pillugit Inatsisartut inatsisaata allanngortinneqarneranik  Inatsisartut inatsisissaattut siunnersuut
(Umiarsuit takornarianik angallassissutit ilaasunik angallassinerannut akileraarummik qaffaaneq kiisalu angalanerit ataatsimut aaqqissuuteriikkat akileraarutaat)

pillugu

Inatsisartut Akileraartarnermut Akitsuusiisarnermullu Ataatsimiititaliaata

ISUMALIUTISSIISSUTAA

 

Siunnersuutip aappassaaneerneqarnerani saqqummiunneqartoq

 

Inatsisartut Akileraartarnermut Akitsuusisarnermullu Ataatsimiititaliaat suliarinninnermini ukuninnga inuttaqarpoq:

Inatsisartunut ilaasortaq Augusta Salling, Atassut, siulittaasoq
Inatsisartunut ilaasortaq Agnethe Davidsen, Siumut, siulittaasup tullia
Inatsisartunut ilaasortaq Agathe Fontain, Inuit Ataqatigiit
Inatsisartunut ilaasortaq Lars Emil Johansen, Siumut
Inatsisartunut ilaasortaq Lene Knüppel, Demokraatit
Inatsisartunut ilaasortaq Jens Lars Fleischer, Siumut – Sinniisussaq

 

UKIU 2006-imi siullermeerinerup kingorna inatsisissatut siunnersuut matumani pineqartoq nassuiaatitai ilanngullugit Akileraartarnermut Akitsuusiisarnermullu Ataatsimiititaliap misissuataarpaa.

Siunersuutip imarisaa

Umiarsuit takornarianik angallassissutit Kalaallit Nunaanni umiarsualivimmut nunalittut, piffimmilu umiarsualiviup avataani kisartut imaluunniit ilaasunik sinerissamut nunnigussisut ilaasuinut akileraarusiineq qaffanneqassasoq siunnersuutikkut matumuuna Naalakkersuisut kissaatigaat.

Akileraarusiineq ilaasumut ataatsimut 300 kr.-iniit ilaasumut ataatsimut 450 kr.-inut qaffanneqassasoq siunnersuutigineqarpoq. Danmarkimit, Savalimmiunit nunanilluunniit allanit umiarsuarnut ilaasartaatinut ilaasunut ataqatigiissaakkamik angalanernut ataqatigiissaakkanut ilaasunut ilaasumut ataatsimut 450 kr.-inik akileraarusiinermik nutaamik atuutilersitsinissaq aammattaaq siunnersuutigineqarpoq.

Akileraarusiinerup Akileraartarnermut Pisortaqarfimmut akilerneqartarnissaanik isumaqatigiissuteqarsinnaaneq umiarsuarnik ilaasartaatinik ataqatigiissaakkamik ingerlaartunik ilallugu annertusineqassasoq naggataagut siunnersuutigineqarpoq.

Tusarniaanermit akissutit

Akileraartarnermut Akitsuusiisarnermullu Ataatsimiititaliaq siunnersuutip matumani pineqartup suliarineqarnissaanut atugassatut tusarniaanermit akissutit nuutinneqarnerinik pissarsiniarsimavoq. Siunnersuut ulloq 17. december 2005, ulloq 21. december 2005 akissuteqarfigineqartussatut tusarniaassutitut nassiunneqarpoq.Tusarniaanermit akissutit namminneq oqaaseqarfiginninnissamik pisariaqalersitsisimanngillat.

Tusarniaavigineqarsimasulli arlallit piffissaq tusarniaavigineqartoq sivikippallaarsimanerarsimammassuk ataatsimiititaliap maluginiarpaa. Inatsisartunik nutaamik qinersisoqarnera pissutigalugu inatsisissamik piareersaallutik sulinissamut Naalakkersuisut piffissakippallaarsimasut Akileraartarnermut Akitsuusisarnermullu Ataatsimiititaliap paasisinnaagamiuk piffissaq tusarniaaviusoq sivisunerusinnaasimanngimmat ataatsimiititaliap pitsaanngitsutut isigaa. Tusarniaavigineqartut tusarniaanermi atortunik misissuinissamut naammaginartumik piffissaqartillugit tusarniaanermut piffissaliussat ataatsimut isigalugit sivisussusilerneqartassasut ataatsimiititaliap Naalakkersuisunut inassutigissavaa., taamaattoqanngikkaluarpammi tusarniaanissap siunertaa atorneqanngitsuussammat.

Tassunga atatillugu Inatsisartut ataatsimiittarfianni siunnersuutip siullermeerneqarnerani tusarniaavigineqartut amerlassusiat naammannersoq isumaliutigineqarsimavoq. Siunnersuutip matumani pineqartup Inatsisartut ataatsimiittarfianni siullermeerneqarnerata tunngavigalugu Kalaallit Nunaanni Sulisitsisut Peqatigiiffiat (GA), sulisitsisut peqatigiiffiat ILIK aamma Arctic Umiaq Line/ATG Naalakkersuisunit qinnuigineqarput inatsisisissatut siunnersuummut oqaaseriumasinnaasaminnik saqqummeeqqullugit. Akileraartarnermut Akitsuusiisarnermullu Ataatsimiititaliamit saaffiginninneq tunngavigalugu taakku assinginik saaffiginnissutit SIK-mut APK-mullu nassiunneqarsimapput. Oqaaseqarfiginninnertut pissarsiarineqartut ataatsimiititaliami suliarinninnerup nalaani annertuumik oqaaseqarfiginninnissamut pissutissaqartitsisimanngillat.

Nunani tamalaani aaqqissuussinernut sanilliussinermut ataatsimiititaliap kaammattuutai

Aningaasaqarniarnikkut anguniakkat allat imminnut aningaasalersorsinnaatinnagit aatsaat aallaavittut isigalugu innuttat inuussutissarsiortullu akileraarusiivigineqarlutillu akitsuusiivigineqartarnissaat nunani tamalaani aaqqissuussinernut sanilliusinermut ataatsimiititaliamit siusinnerusukkullu naalakkersuisuusunit arlaleriarlugu taakkartorneqartarsimavoq.

Tamanna Akileraarutinik akitsuutinillu aaqqissuusseqqinnissamik nalunaarusiaq (UKA 2003/15) ilaatigut Inatsisartut Ataatsimiittarfianni suliarineqarmat Aningaasaqarnermut Nunanullu Allanut Naalakkersuisumit erseqqissaatigineqarpoq. Naalakkersuisunut ilaasortaq tassani oqarpoq:

"Tassunga atatillugu Naalakkersuisut aallaaviginiarpaat akileraarusiissutit akitsuusiissutillu tamakkiisunik qaffaanerit kingullerpaajutinneqartariaqartut, tassalu aatsaat sipaarniarfigineqarsinnaasueruppat aammalu allanik isertitsiffiusinnaasunik periarfissaarutivippat."

Kalaallit Nunaata siunissami imminut napatilluni aningaasaqarnerani takornariaqarneq toqqammaviit pingaarnerit ilagissagaat naalakkersuinikkut siamasissumik maannamut isumaqatigiissutaasimammat ataatsimiititaliap oqaatigissavaa. Akileraarusiinermik qaffaanikkut Kalaallit Nunaanni takornariaqarnerup killiliivigineqarnissaa aarleqqutigineqarsinnaasoq tamannalu tunngavigalugu mianersorluinnarluni taamaallaat piviusunngortinniarneqartariaqartoq ataatsimiititaliaq isumaqarpoq.

Greenland Tourismili (GT) siunnersuutip suliarineqarnerani peqataasimasoq ataatsimiititaliap ilanngullugu paasivaa. Tamanna ataatsimiititaliap ima paasisariaqarpaa Kalaallit Nunaanni tamarmi takornariaqarnikkut sullissisorpassuarnik suleqateqarluni misissuilluareerluni misissuereerlunilu naatsorsuisimasoq Kalaallit Nunaanni takornariaqarnermut siunnersuut ajoqutaasunik sunniuteqassanngitsoq. Taamanna ataatsimiititaliap tusaatissatut tiguaa.

Siunnersuutip aningaasaqarnikkut kingunerisassai

Siunnersuut 2006-imiit Landskarsip iluanaarutaanik ukiumut 4,3 mio. kr.-inik anginerulersitsissasoq Naalakkersuisut naatsorsuutigaat. Aningaasarsianit akileraarutit pillugit Inatsisartut inatsisaata allannguutissaatut Naalakkersuisut siunnersuutaat (UKIU06/10), pisortat karsiinut ukiumut katillugit iluanaarutinit annaasanik 5 mio. kr.-inik aningaasartalik Inatsisartut akuersissutigissappassuk pisortat karsii ukiumut katillugit ataatsimut 700.000 kr.-inik iluanarutinit annaasaqassasut naatsorsuutigineqartariaqarpoq.

Taamatut naatsorsuineq tunngaveqartinneqarpoq umiarsuarnut ilaasartaatinut ilaasut 20.000 missaannik amerlassusillit kiisalu ilaasut 3.000 2006-imi nunatsinnut tikissasut naatsorsuutigineqarmat. 2004-imi umiarsuarnut ilaasartaatinut ilaasut Kalaallit Nunaanni 15.600 missaannik amerlassuseqarsimapput.

Akileraartarnermut Akitsuusiisarnermullu Ataatsimiititaliap inassuteqaataa.

Siunnersuut akuersissutigineqassasoq ataatsimiititaliami amerlanerussutillit Siumumeersut, Inuit Ataqatigiinnersup Atassummeersullu inassutigaat.

Ataatsimiititaliami ikinnerussutillip Demokraatineersup siunnersuut imatut tunngavilimmik itigartinneqassasoq inassutigaa:

Ataqatigiissaakkamik angalasunut 450 kr.-inik akitsuusiinissaq naapertuutinngitsoq Demokraatit isumaqarput, Demokraatit paasinninnerat malillugu akitsuutip annertussusaa qaffasinaagaammat taamaammallu nunatsinni takornariaqarnermik inuussutissarsiuteqarnerup ineriartortinneqarnissaanut suli aporfiusussatut sunniuteqarsinnaallu.

Taamatut oqaaseqarluni Inatsisartut Akileraartarnermut Akitsuusiisarnermullu Ataatsimiititaliaata siunnersuut aappassaaniigassanngortippaa.

 

	Augusta Salling, Siulittaasoq
Agnethe Davidsen		Agathe Fontain
Lars-Emil Johansen		Lene Knüppel