1.november 2006

UKA 06/10 UPA 06/24

 

Nalunaarasuartaatitigut attaveqarneq sullissinerilu pillugit Inatsisartut peqqussutaata allanngortinneqarneranik Inatsisartut peqqussutissaattut siunnersuut

pillugu

Inatsisartut Attaveqaqatigiinnermut Ineqarnermullu Ataatsimiititaliaata

ISUMALIUTISSIISSUTAA

siunnersuutip aappassaaneerneqarnerani saqqummiunneqartoq

Inatsisartut Attaveqaqatigiinnermut Ineqarnermullu Ataatsimiititaliaat suliarinninnermini ukuninnga inuttaqarpoq:

Inatsisartunut ilaasortaq Godmand Rasmussen, Atassut, siulittaasoq
Inatsisartunut ilaasortaq Agathe Fontain, Inuit Ataqatigiit, siulittaasup tullia
Inatsisartunut ilaasortaq Isak Davidsen, Tommy Marømut sinniisussaq, Siumut
Inatsisartunut ilaasortaq Agnethe Davidsen, Siumut
Inatsisartunut ilaasortaq Lene Knüppel (Palle Christiansenimut sinniisussaq)

Inatsisartut Attaveqaqatigiinnermut Ineqarnermullu Ataatsimiititaliaata peqqussummut siunnersuutip nassuiaatitai ilanngullugit siullermeernerata kingorna misissorneqarsimapput.

1. Siunnersuummut tusarniaaneq

Siunnersuut ukununnga tusarniaassutigineqareerpoq: ArctiComm ApS, Comby A/S, Inuussutissarsiornermut, Nunalerinermut Suliffeqarnermullu Pisortaqarfik, Aalisarnermut Piniarnermullu Pisortaqarfik, Avatangiisinut Pinngortitamullu Pisortaqarfik, Namminersulernissamut Pisortaqarfik, Peqqinnissamut Pisortaqarfik, Inuussutissarsiornermi Siunnersuisooqatigiit, Ilaqutariinnermut Pisortaqarfik, Sulisitsisut Peqatigiiffiat, Kalaallit Nunaanni atuisunut siunneriusooqatigiit, Grønlandsbanken A/S, Namminersornerullutik Oqartussat qarasaasialeriffiat, ILIK, INI A/S, Inu:IT A/S, IT-Partner Greenland A/S, IT-mut Siunnersuisooqatigiit, KANUKOKA, Kultureqarnermut, Ilinniartitaanermut, Ilisimatusarnermut Ilageeqarnermullu Pisortaqarfik, Kimik IT A/S, KIT A/S, KNR, Unammilleqatigiinnermut Ataatsimiititaliaq, Kontor og Data Sisimiut ApS, Naalakkersuisut Allattoqarfiat, MDC Data Greenland ApS, Nuka A/S, Nukit, Nukissiorfiit, Nuna IT ApS, Sulisoqarnermut Pisortaqarfik, Aatsitassanut Pisortaqarfik, Akileraarnermut Pisortaqarfik, STTK (Sinerissami Takusassiiviit Tusagassiiviillu Kattuffiat), Sparbank Vest Grønland A/S, TELE Greenland A/S, Nunanut Allanut pissutsinut Pisortaqarfik aamma Aningaasaqarnermut Pisortaqarfik.

Ataatsimiititaliaq tusarniaassutigineqartunut oqaaseqaateqarnissamut pissutissaqanngilaq.

2. Siunnersuutip imarisai.

Peqqussutissatut siunnersuut saqqummiunneqartoq "2004-mi Kalaallit Nunaanni nalunaarasuartaateqarneq pillugu nassuiaat"-mut innersuunneqartunut uiggiullugu isigineqassaaq, ungasinnerusoq eqqarsaatigalugu anguniakkat Kalaallit Nunaanni nalunaarasuartaateqarneq siunissami qanoq qulakkeerneqassanersoq aaqqissuunneqassanersorlu tassani ilusilersorneqarneri ilanngunneqarlutik.

2.1. Inatsit tunngaviliisoq

Peqqussutissatut siunnersuut inatsisaavoq tunngaviliisoq, taamaalilluni nalunaarasuartaateqarnerup inatsisiliuunneqarnera teknologiikkut ineriartornermut kiisalu tamatuma kinguneranik pisariaqartitat takkussuunnerisigut pisariaqartitsineq naapertorlugu immersorneqarsinnaassammata. Peqqussummulli atatillugu Naalakkersuisut ammanerulersitsinissamik suliniutinik aallartitsinissamik kissaateqarpata aningaasatigut annertunerusumik kinguneqaratarsinnaasunik taakku Inatsisartut Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliaannut saqqummiunneqassapput.

Inatsisip tunngaviusup ilaata allannguutaa inatsimmilu tunngavissinneqarsimanngitsup akunnerminni toqqammaviusumik allannguinernik peqqussutissatut siunnersuut kinguneqassaaq. Interneteqalernerata kingunerisaanik kiisalu sullissinerup suli ineriartortup aammalu teknologiimi ineriartornerup sukkaqisumut peqqussutissatut siunnersuut aqqutigalugu Naalakkersuisut ataavartumik allanngorarnernut unammilligassanullu nalunaarutitut inissisimasutut maleruagassat naleqqussarnissaannut periarfissaqalissapput. Teknologiikkut inuiaqatigiissutsikkullu ineriartornerup pisariaqartilerpagu, tamatigut suliassaqarfimmi aaqqiinissaq inatsisitigut aalajangersaanissanik nutaanik pisariaarutsitsisussaammat peqqussutissatut siunnersuutip kingunerissussaavaa.

2.2. Peqqussut ammanerulernermik imminerminik kinguneqassanngilaq

Nalunaarasuartaatikkut attaveqarnerni teknologii ineriartornermi aqqutigineqartut allornerillu nutaat sukkasuumik qisuariarfigineqassagunik tamatiguussuseq pisariaqartinneqartoq peqqussummi anguniarneqartoq taamaalilluni pissarsiarineqarsinnaassaaq. Naalakkersuisunik piginnaatitsinissaq – inuiaqatigiit aningaasaqarniarnerat sukumiisumik eqqarsaatersuutigereerlugu kiisalu Inatsisartut Aningaasaqarnermut ataatsimiititaliaat isumasioqatigeereerneratigut - nalunaarasuartaatinik attaveqaatit Kalaallit Nunaanni niuernerup ilaata killilimmik ammanerulernissaat peqqussutissamut siunnersuut maannakkut ilusimisut ilusilik ammanerulersitsinermik kinguneqassanngilaq.

2.3. Atortorissarutit nalunaarasuartaatikkullu attaveqaatit sananeqaataasa attatiinnarneqarnissaanut ingerlatsinermut kisermaassisussaatitaaneq

Peqqussutissatut siunnersuutip Namminersornerullutik Oqartussat atortorissaarutit sananeqaataasa attatiinnarneqarnissaanut ingerlatsinernullu kisermaassisuunissaat ammanerulersitsinissap kingunerissanngilaa. Taamaattumik peqqussut maannakkutut ilusilik radiokædip qaammataasamullu attaveqarnermut ammanerulersitsinissaannut Naalakkersuisunut piginnaatitsilinngilaq. Aammattaaq nunaqarfiit avinngarusimanerusullu akornanni nalunaarasuartaatitigut attaveqaqatigiinnermut kisermaassineq atatiinnarneqassaaq. Niuernermi atugassarititaasuni unammilleqatigiinneq anguneqarsinnaassappat, innuttaasut ullumikkornit kiffartuussinernik akit pitsaanerusut eqqarsaatigalugit peqqussutissatut siunnersuut Naalakkersuisut siuliani taaneqartutut piumasaqaatit tunuliaqutaralugit kiffartuussiveqarfinnik ammanerulersitsinissaq qinersinnaavaat.

2.4. Oqartussaasut nutaat sullissiviillu

Ammanerulersitsisoqassagaluarpat sullissivinnik pilersitsisoqarsinnaavoq taakkulu niueqatigiinnermi akuusut kiisalu niuerfiit naleqqussarsinnaanerat siunnersuummut ilanngullugit ikkusuunneqarsimapput. Matumani eqqarsaatigineqarpoq assersuutigalugu nalunaarasuartaateqarnermi aqutsisunik nalunaarasuartaateqarnermilu maalaaruteqartarfinnik pilersitsisinnaanerit pilersuisinnaatitaaneq unammillerneq kiisalu pilersuinermi amigartooruteqartoqassagaluarpat matussutissanik akitsuutinik akiliisitsiniarsinnaasunik suliaqartussanik. Ammanerulersitsinerup ataatsimut atassuteqaatinik naleqqussaanissamik kinguneqartussaammat aammattaaq sullissiviit suliassarissavaat. Ammanerulersitsinissamut atatillugu aamma atuisut illersorneqarsinnaanissaat pisariaqartinneqalissaaq, tassani oqartussat suliassamik tamatuminnga suliarinnissinnaasut pisariaqartinneqassapput. Nalunaarasuartaateqarnermi aqutsisut, nalunaarasuartaateqarnermilu maalaaruteqartarfiup naalakkersuinikkut niuerfimmilu akuusunit pituttorsimajunnaarnissaat peqqussutissatut siunnersuummi anguniarneqarpoq.

3. Ataatsimiititaliap siunnersuummik suliarinninnera

Teknologiikkut ineriartornerup sukkaqisup inuiaqatigiit kalaallit allannguinissamut piareersimanissaat pisariaqarpoq. Europami Amerikallu avaannaani nalunaarasuartaateqarnermi nalinginnaasumik ineriartorsimaneq takuneqarsimasoq aamma Kalaalit Nunaannut attuisuummat assersuutissaasoq peqqussutissatut siunnersuut assersuutissaavoq. Tamatuma ineriartornerup mianersorfiginissaanut pissutissaqarpugut. Aaqqiissuussinerit eqqussavut inuiaqatigiinnut kalaallinut kingunipiloqannginnissaat pingaaruteqarpoq. Peqqussutissatut siunnersuutip misissuataarnerani oqaaseqaatini nalinginnaasuni qupp. 17-18-imiittut kiisalu Ineqarnermut Attaveqarnermullu Pisortaqarfiup akissutaani tusarniarneqarsimasut oqaaseqaataat ataatsimiititaliamit immikkut maluginiarneqarput:

"Tusarniaaffigineqartut arlallit oqaatigaat, Kalaallit Nunaanni nalunaarasuartaateqarnermik niueruteqarneq ammanerulersinneqassappat tamanna isumaliutaalluartumik suliarineqartariaqartoq, aammalu tamatuma pinnginnerani inuiaqatigiinnut kalaallinut sunniutissanik paasisaqarfiusinnaasunik misissueqqissaartoqartariaqartoq. Pilersuinerup isumannaassusia annertuumik sianigisariaqarpoq, tamaginnillu oqaatigineqarpoq ammanerulersitsinissaq aatsaat inuiaqatigiinnut tamarmiusunut iluaqutaasinnaappat piviusunngortinneqartariaqartoq.

Ineqarnermut Attaveqarnermullu Pisortaqarfimmiit isumaqatigineqarpoq, peqqussutissatut siunnersuummi matumani aalajangersakkat malillugit ammanerulersitsinissaq suliniutigineqassappat misissueqqissaartoqartariaqartoq, taamaaliornikkut Kalaallit Nunaanni innuttaasut ilaasa nalunaarasuartaatitigut attaveqaqatigiinnermik atuinerminni naatsorsuutiginngisamik ajornerusunik atugaqalernissaat pinngitsoorniarlugu. Oqaaseqaatini nalinginnaasuni immikkoortoq 2-mi taaneqartutut unammillernerup anguneqarnissaanik kissaateqarnermut sanilliullugu pilersuinermi isumannaassuseq salliutinneqartariaqarpoq.

Ammanerulersitsineq ammanerulersitsiniarnerinnaq peqqutigalugu anguniarneqassanngilaq, kisiannili aatsaat iluaqutissanik misissueqqissaarnerit tamatuma maanna atugaasunut naleqqiullugu inuiaqatigiinnut kalaallinut iluanaarutissartaqarneranik takutitsippata aatsaat taamaaliortoqassaaq. Tamatumani pineqartut tassaasinnaapput aningaasaqarnikkut iluanaarutissat, kiisalu sullitat tunisassianik qinigassaqarnerulernerisigut iluanaarutissat. Aammattaaq tassani naliliiffigineqartariaqarpoq ammanerulersitsinermi iluanaarutissat niuernermik qilersorsimanngitsumik nakkutilliinermi inatsisiliuussinermilu allaffissornermut aningaasartuutissanit annertunerunersut.

Siulersuisoqarnermut allattoqarfik, ITEK aamma TELE Greenland A/S ingerlatseqatigiiffiup TELE Greenland A/S-ip ingerlatseqatigiiffinnut nammineq ingerlasunut arlalinnut aggorneqarnissaa pillugu mianersoqqussuteqarput. Tamanna annertuumik aningaasartuuteqarfiussaaq, angisuunik ingerlatsinermi iluanaarutissat pioreersut annaaneqarsinnaapput, aammalu ingerlatseqatigiiffiup attaveqaatinik suliaqartuusinnaasup niuernermi tunngavissaqannginnera ingerlatseqatigiiffiup taamaattup niuernikkut pisariaqartitanik tunniussisinnaannginneranik isumaqartussaassaaq. Taamatuttaaq Kalaallit Nunaata nunap immikkoortuinut arlalinnut aggulunneqarluni akuersissutinik tuniniagaqartunut assigiinngitsunut agguaassisoqarsinnaalernissaa annilaanganartoqartinneqarpoq. Taamatut agguineq ilaatigut angisuunik ingerlataqarnermi iluaqutissanik pioreersunik piiaaviusussaavoq.

Ineqarnermut Attaveqarnermullu Pisortaqarfik isumaqataavoq, ingerlatseqatigiiffik aggorneqasappat tamatuma aallartinnginnerani tamanna isumaliutigilluaqqaartariaqarmat. Agguineq suliassaavoq annertooq, taamaattumillu aningaasat atugassat annikippata, soorlu naatsorsuutitinik agguaanikkut, tamanna piviusunngortinneqartariaqarani. Peqqussutissatut siunnersuummi suliniutit arlallit, naatsorsuutinik pitsaasumik agguinissap anguneqarsinnaanissaannik qulakkeerisussarpiaat tunngavissiuunneqarput. Taamatuttaaq taamatut aalajangiinnginnermi nunap immikkoortuinut agguinissap kingunerisassai misissoqqissaarneqartariaqarput. Tassanissaarlu malitassatut pingaarneq, tassalu suliniutissap toqqakkap aallartinneqartinnani inuiaqatigiinnut tamarmiusunut iluaqutaasariaqarnera atuutsinneqassaaq."

Tamakku Naalakkersuisunit nassuerutigineqarsimasut toqqissisimanartuunerat ataatsimiititaliamit oqaatigineqassaaq, ingerlatsivilli Tele Greenland A/S inatsisitigut namminersortutut ataasiakkaatut aggulunneqaratarsinnaanera eqqarsaatigineqartoq inatsisartunut tusarniaassutigineqassasoq kissaatigineqarpoq, taamatummi iliorneq ingerlatsiviup ingerlanneqarneranut ungasinnerusoq isigalugu kinguneqaatissat annertunissaat ilimagineqarmata.

Teknologiikkut ineriartorneq allanngorarnernik naleqqussaanernillu ataavartumik pisariaqartitsilersarpoq tamakkuli naleqqussaanerit nukingipiluttumik tunngavissaqanngitsumillu ingerlanneqartarianngitsut ataatsimiititaliap paasisinnaavaa. Taamaattumik aningaasaqarnikkut sumiiffinnilu kinguneqaatissat sukumiisumik itisiliisuusumillu misissoqqaartinnagit Naalakkersuisut ammanerulersitsinissamut suliniutinik aallartitsiniannginnerat ataatsimiititaliap pitsaasutut isigaa.

Ammanerulersitsinissamut suliniutit imaluunniit Tele Greenland A/S-ip agguataarneqariatarneqarsinnanerata aalajangernissamut naammaginartumik toqqammaveqarluni sananeqartariaqartoq ataatsimiititaliamit pisariaqavissutut isigineqarpoq. Tamatuma ilaatigut kingunerissussaavaa, ingerlatsiviit inuiaqatigiillu aningaasaqarniarnerannut tunngasunut aningaasartuutit iluanaarutillu misissueqqissaarfigineqaqqaarnissaat sulissutigineqartariaqarmat taamaalilluni nalunaarasuartaateqarnermi iluarsartuussinerit aallartisarneqartinnagit inuiaqatigiit kalaallit kiisalu innuttaasut ataasiusutut sapinngisamik amerlanerpaanik iluaqutissanik sapinngisamillu ajoqutaasinnaasunik ikinnerpaanik pissarsisinneqarniassammata.

4. Ataatsimiititaliap inassuteqaataa

Siunnersuummut qulaani taama oqaaseqaateqarlutik siunnersuut ilusimisut ilusilik Ataatsimiititaliap isumaqatigiittup akuersissutigineqarnissaa inassutigaat.

Taama oqaaseqaateqarlutik Inatsisartut Attaveqaqatigiinnermut Ineqarnermullu Ataatsimiititaliaata peqqussutissatut siunnersuut Inatsisartut peqqussutaanut allannguutissat nalunaarasuartaatitigut attaveqarneq sullissinerilu pillugit aappassaanerneqarnissaanut ingerlateqqinneqarput.

 

	Godmand, Rasmussen Siulittaasoq
Agathe Fontain Siulittaasup tullia		Agnethe Davidsen
Isak Davidsen		Lene Knüppel