8. august 2006 UKA2006/41
Peqqussutissatut siunnersuummut oqaaseqaatit
Oqaaseqaatit nalinginnaasut1. Peqqussutissatut siunnersuutip tunuliaqutaa
Inatsisartut 2002-mi upernaanerani ataatsimiinnermi akuersissutigaat Atuarfik pillugu peqqussut nutaaq, Inatsisartut peqqussutaat nr. 8 21. maj 2002-meersoq.Siunnersuutip matuma siunertaraa atuartitaasussaatitaanerup ukiunit qulingiluaniit ukiunut qulinut sivitsorneqarnissaa.
Tamatumunnga tunngaviuvoq meeqqat inuusuttullu ataavartumik atuartinneqarnissaasa qulakkeerneqarnissaa, tamatuma kingunerisaanik periarfissinneqassammata ingerlaqqiffiusumik ilinnialersinnaanissamut, kiisalu Kalaallit Nunaanni aammalu nunarsuarmioqatigiinni atugarissaarlutik innuttaaqataanissamut pisinnaatitaaffiisa qulakkeerneqarnissaat.
Atuarfik pillugu peqqussutip piumasaraa atuartitaasussaatitaaneq ukiunik qulinik sivisussuseqassasoq, peqqussummi atuuttumi § 3 naapertorlugu. Tamanna atuutilersinneqarsinnaasimanngilaq piginnaatitaanermut inatsit pissutigalugu, tassani aalajangerneqarsimammat Kalaallit Nunaanni atuartitaasussaatitaaneq ukiunik qulingiluanik sivisussuseqartoq, takuuk Kalaallit Nunaanni Meeqqat atuarfiat pillugu inatsimmi nr. 579 29. november 1978-meersumi § 2, imm. 1.
Atuarfik pillugu peqqussutip atulerneratigut atuarfiup aaqqissuussaanera imaattoq eqqunneqarpoq, meeqqat atuarfianni atuarneq ukiuni qulini atuartitsiviussasoq, trininut pingasunut agguarneqarluni, tamarmik immikkut imarisamikkut periutsimikkullu ataqatigiissunik.
2. Malittarisassat atuuttut
Atuartitaasussaatitaaneq naasarpoq ukiut qulingiluat ingerlareerneranni imaluunniit 9. klassep kingornagut Kalaallit Nunaanni Meeqqat atuarfiannut inatsit tunngavigalugu, atuartormi ingerlaannartumik 1.klassemi atualertarpoq bĝrnehaveklasseqqaarnani.Tamannalu isumaqarpoq atuartut aalajangersinnaammata atuarfik 9. klassep kingornagut qimassallugu ukiuni qulini atuartitaasussaatitaaneq Atuarfik pillugu peqqussummi isumagineqartoq naammasseqqaanngikkaluarlugu. Atuartut taama aalajangertut atuartunit ukiuni qulini atuarsimasuninngaanniit ilisimasaqassutsikkut inerisimassutsikkullu kiisalu ilinniaqqinnissamut periarfissatigut annikinnerusumik periarfissaqalertarput.
Atuartitaasussaanerup atuartitaanerullu takissusaata naapertuutinnginnerata aporfigisimavaat Kalaallit Nunaanni Meeqqat atuarfiannut inatsit naapertorlugu atuartitaasussaanerup tallinissaanut periarfissaqarsimanngimmat.
Maannakkorpiaq qallunaat inatsisartuanni Kalaallit Nunaanni Meeqqat atuarfiannut inatsit allanngortinniarlugu suliarineqarpoq. Meeqqat atuarfiat pillugu inatsisiliorneq suli tamakkiissumik tiguneqanngilaq, taamaattumik qallunaat inatsisartui atuarfik pillugu inatsisiliornermut akisussaapput. Kalaallit Nunaanni Meeqqat atuarfiannut inatsisip allannguutissatut siunnersuummi siunnersuutigineqarpoq Kalaallit Nunaanni atuartitaasussaatitaaneq minnerpaamik ukiunik qulingiluanik sivisussuseqassasoq. Taamaaliornikkut qallunaat inatsisartuisa nunatsinni Inatsisartut piginnaatissavaat namminneq kiffaanngissuseqarlutik aalajangersinnaan-ngussagaat atuartitaasussaatitaanerup qanorpiaq sivisussuseqarnissaa, kisiannili sivikinnerpaamik ukiut qulingiluat.
3. Siunnersuutip imarisaa
Peqqussutissatut siunnersuutip atuartitaasussaanerup atuartitsinerullu takissusaata naapertuutinnginnera aaqqissavaa atuartitaasussaatitaanerup ukiunut qulinngortinneratigut. Taamaakkaluartoq suli periarfissaqassaaq atuartitaasussaatitaaneq ukiumik ataatsimik sioqqullugu atuartitaajunnaarsinnaanissaq.Siunnersuut isumaqarpoq atuartut tamarmik assigiimmik pineqarnissaannik, tamarmimmi ukiuni qulini atuartitaassagamik.
4. Pisortanut allaffissornikkut aningaasaqarnikkullu kingunerisassai
Siunnersuut allaffissornikkut aningaasaqarnikkullu pisortanut kinguneqassanngilaq, tassami atuartut amerlanersaasa ullumikkut ukiut qulit atuartitaasussaatitaaneq naammassisarmassuk.5. Inuussutissarsiuteqartunut allaffissornikkut aningaasaqarnikkullu kingunerisassai
Siunnersuut allaffissornikkut aningaasaqarnikkullu inuussutissarsiuteqartunut kinguneqassanngilaq.6. Avatangiisinut pinngortitamullu kingunerisassai
Siunnersuut avatangiisinut pinngortitamullu kinguneqassanngilaq.7. Innuttaasunut allaffissornikkut kingunerisassai
Siunnersuut allaffissornikkut innuttaasunut kinguneqassanngilaq. Siunnersuut atuutsinneqalerfimmi nalaani 9. klassemi atuartunut kinguneqassanngilaq.8. Naalagaaffeqatigiinnermut namminersornermullu tunngasortai
Siunnersuut Naalagaaffeqatigiinnermut Namminersornermulluunniit kinguneqassanngilaq.9. Pisortanut kattuffinnullu tusarniaaneq
Siunnersuut aningaasaqarnermut pisortaqarfimmut, KANUKOKA-mut, IMAK-imut aamma Kalaallit Nunaanni sulisitsisut peqatigiiffiannut tusarniaassutigineqarsimavoq.Aningaasaqarnermut Pisortaqarfik, IMAK kiisalu Kalaallit Nunaanni Sulisitsisut peqatigiiffiat oqaaseqaatseqanngillat.
KANUKOKA-p siunnersuummi § 1, nr. 4 oqaaseqaateqarfigaa, taanna tunngavigalugu § 26, imm. 3-p allanngortinniarneqarmat:
"Akerlianik KANUKOKA-p isumaqarpoq atuartumik aatsaat 9. klassemiit immikkorluinnaq pissutissaqartillugu angajoqqaat piumasaqarpata anisinnaanngortinneqarsinnaaneq naleqquttuunngitsoq naak ullumikkut 8. klassep kingorna atuartitaajunnaartoqarsinnaasoq.
Taamatut atuartitaajunnaarnissamut periarfissaq KANUKOKA-p paasinnittaasia malillugu killilerujussuarmik immikkorluinnarlu pisoqartilligu aatsaat atorneqartarpoq. Pissutsit periarfissap atorneqarfigisai tassaasarput pissutsit immikkorluinnaq ittut atuartunut ataasiakkaanut atuutileraangata. Angajoqqaat qinnuteqalersinnagit kommunelu atuartitaajunnaarnissamut akuersinissamut aalajangertinnagu atuartoq angajoqqaallu sukumiisumik siunnersorneqartarput isumasiorneqartarlutillu. 8. klassep imaluunniit 9. klassep kingornagut atuartitaajunnaarnissamut akuerineqassagaanni aatsaat tamanna pisinnaavoq atuartoq inuussutissarsiuteqalernissamut ilinniagaqalernissamullu pilersaarusiorfigineqarsimappat.
Taama immikkorluinnaq pisoqartillugu KANUKOKA-p takusinnaanngilaa piffissaliunneqarsimasimasup aamma suli kinguartinneqarnissaa, tassami 1980-imili ukiuni qulingiluani atuartitaasussaatitaaneq eqqunneqareersimammat. Angajoqqaat atuarfillu isumaqatigiippata atuartoq inuttut allatullu ineriartuutissaminik allaasumik meeqqat atuarfiannit inuussutissarsiummik allaasumik pissarsiaqarniarpat, tigumminniinnarnissaq suli ukiumik ataatsimik sivitsussappat, ajortumik kinguneqaannarsinnaanera annilaanngatigineqarpoq – soorlu isumaqatigiinnginnerit, atuarfimmik qatsussinerit, atuartumut suli ajornartorsiortitsineruliinnassapput."
Pissutissaqanngilaq KANUKOKA-p tusarniaanermi akissutaa tunngavigalugu siunnersuut allanngortissallugu. Eqqorpoq peqqussummi § 26, imm. 3 naapertorlugu atuartitaasussaajunnaarsinnaanermut akuerineqarsinnaaneq siunnersuutikkut ukiumik ataatsimik sivitsorneqassammat tamanna 9. klassep kingornagut aatsaat pisinnaalluni naak siusinnerusukkut 8. klassep kingornagut pisinnaasimagaluartoq, kisiannili tamanna pissaaq atuartitaasussaatitaanerup sivitsorneqarnera peqatigalugu. Siunertarineqarpoq ilinniartitaanerup qaffassarneqarnissaa. Tamanna tunngavigalugu kissaatiginarpoq atuartut ataasiakkaat ukiuni qulini atuartitaasussaatitaanerup annertunerpaartaa naammassisimassasagaat.
Inuiaqatigiit kiisalu meeqqat atuarfiat ukiut 25-it matuma siornagut atuartitaasussaajunnaarsinnaanermut periarfissap eqqunneqarneraniit allanngorsimaqaat. Ullumikkut siunertaqartumik atuartitaanerup tungaasigut suliniartoqarpoq, tamatumalu nassataraa atuartut ataasiakkaat atuartitsinermi qitiutinneqalersimallutik. Tamakku pillugit atuartitaasussaatitaanermut periarfissamik kinguartitsineq ajoqutaasinnaasumik kinguneqarnavianngilaq.
Aammattaaq § 26, imm. 3-mut oqaaseqaatini pingaartinneqarpoq aalajangersagaq malillugu atuartitaasussaatitaanerup naanissaa ukiumik ataatsimik sioqqullugu atuartitaajunnaarsinnaaneq periarfissaqarmat.
Siunnersuummi aalajangersakkanut ataasiakkaanut oqaaseqaatit
§ 1 pillugu
Nr. 1-mut
§ 26, imm. 1-mut innersuussut atorunnaarpoq atuarnerup pilersaarusiornerata atuartitaasussaatitaanerullu takeqatigiilernerisigut. Atuartitsinerup pilersaarusiornera atuartitaasussaatitaanerlu siunnersuummi § 1 nr. 3 malillugu maanna tamarmik ukiunik qulinik sivisussuseqalermata.Nr. 2-mut
8. klassemit 9. klassemut allanngortitsineq peqquteqarpoq peqqussutip § 26, imm. 3-anik allanngortitsinermik, tassa siunnersuummi § 1, nr. 4.Nr. 3-mut
Aalajangersaanikkut atuartitaasussaatitaaneq ukiumik ataatsimik tallineqarpoq ukiunik quli-ngiluaniit ukiunut qulinut. Atuartitaasussaatitaanerup atuutilernissaa pissaaq aalajangersakkat tamatumunnga atuuttut tunngavigalugit.Nr. 4-mut
§ 26, imm. 3,-imik allannguineq pinngitsoorani allanngortitsinerusussaavoq, atuartitaasussaatitaanermit ukiumik ataatsimik sioqqutsilluni atuartitaajunnaarsinnaanermut periarfissaq aalajangiusimaneqassammat, takuuk pisortanut kattuffinnullu tusarniaanermit immikkoortoq.Aalajangersakkami suli pineqarput atuartut allanik ilinniagaqarusuttut imaluunniit killilimmik atuarnerminnik pissarsiaqarsimasut, taamaammallu piumasaqaataanngilaq tamakkiisumik naammassisaqarsimanissaq. Tamatumunnga taarsiullugu aalajangersakkap oqaaseqatigiivini kingullerni aalajangersarneqarpoq, atuartitaasussaajunnaarnissamut akuerineqarnissaq aatsaat pisinnaasoq atuartut taamatut kissaateqartut inuussutissarsiuteqalernissamut ilinniagaqalernissamullu pilersaarusiorfigineqarsimappata.
§ 2 pilluguAtuutsitsilernissaq aatsaat pisinnaavoq inatsimmik nr. 579-imik novemberip 29-anni 1978-imeersumik allannguinissamik siunnersuut akuerineqarpat atuutilersinneqarlunilu.
Siunertarineqarpoq atuutsitsilernissaq piaarnerpaamik pissasoq, tamannalu tunngavigalugu siunnersuutigineqarpoq Inatsisartut peqqussutissaat Naalakkersuisut aalajangiineratigut pissasoq. Tamanna isumaqarpoq inatsit tunngaviusoq atuutilerpat nalunaarutiliortoqassasoq. Aalajangersakkap immikkoortuata aappaani qulakkeerneqarpoq peqqussut atuutilerpat tamatuma nalaani 9. klassemi atuartunut atorneqarsinnaassannginnera.