4. april 2005 UPA 2005/21

 

Peqqussutissatut siunnersuummut oqaaseqaatit

 

Oqaaseqaatit nalinginnaasut

1. Aallaqqaasiut

Peqqussutissatut siunnersuummi taarsigassarsiallit, taarsigassarsiaminnut akiitsunik akilinngitsuugaqartut, akilersueriaaseq nutaaq atorlugu taarsigassarsiaminnik allanngortitsinissamut imaluunniit maanna taarsigassarsiaminnik taarsigassarsiatut erniaqanngitsutut akilersuutitaqanngitsutullu, piffissap ingerlanerani nalikillisikkiartuaarneqartussatut allannguinissamut periarfissinneqarput.

Siunnersuusiornermut tunngaviusoq pingaarneq maannamut BSU-mut taarsigassarsiat akilersorneqartarnerini misilittagaasimasut iluanni ujartorneqassaaq, piffissap ingerlanerani akiitsut akilinngitsuukkat amerleriarujussuarsimammata. 1986-imiit 1996-imut ukiut qulit ingerlanerini BSU-mut taarsigassarsiat takussutissiaq 1-imi takutinneqartutut allanngoriartorsimapput.

Takussutissiaq 1: 1986-imiit 1996-imut akiitsut akilinngitsuukkat

Akiitsut akilinngitsuukkat amerleriarujussuarnerat tunngavigalugu 1998-imi taarsigassarsiallit qanorluunniit isertitaqartut, akilinngitsuukkanik akiitsoqarsinnaasut tamarmik taarsigassarsianut nutaanut allannguinissamut periarfissinneqarput. Taarsigassarsianut nutaanngitsunut akiitsut sinneri naafferartumillu akilersuutit akiligassanngorsimasut akilerneqanngitsut, taakkununnga ilaallutik taarsigassarsianut pisoqqanut pillaammik erniarititat, sullissinermut akilersuutit il.il., taarsigassarsianik allanngortitsinermut ilaatinneqarput.

Taarsigassarsiallit amerlasuut allannguiniarluni taarsigassarsisinnaanermut periarfissaq atoraluaraat, tamanna killeqartuinnarmik iluaqutigineqarpoq. Taarsigassarsianik allanngortitsinerup kingunerisaanik akiitsut akilinngitsuukkat ikilipput, kisiannili taarsigassarsiallit aningaasaqarnerat allannguuteqanngilaq, aamma iliuusissatut pilersaarutinik taarsigassarsialinnut ataasiakkaanut naleqqussakkanik, taarsigassarsiallit akilinngitsuukkaminik akiitsoqaqqilissagaluarpata atuutsinneqalersussanik suliaqartoqanngilaq.

UPA 2001-imi kiisalu UKA 2004-mi BSU-mit taarsigassarsilluni illuliat aningaasalersorneqartarnerat oqallisigineqarpoq, taakkunanilu aaqqiissutissanik, ilaqutariit aningaasakilliornerpaat ilaasa BSU-mut taarsigassarsiaannik ilaqutariit aningaasaqarnikkut pisinnaasaannut naleqqussaasinnaanermut iluaqutaasussanik siunnersuusiortoqarnissaa Inatsisartunit taperserneqarpoq.

Inatsisartut Kukkunersiuinermut Ataatsimiititaliaat, Inatsisartut Aningaasaqarnermut Ataatsimiititaliaat kiisalu Inatsisartut Attaveqarnermut Ineqarnermullu Ataatsimiititaliaat Naalakkersuisunut BSU-mi akiitsut akilinngitsuukkat ajornartorsiutaanerata piaarnerpaamik aaqqinneqarnissaa inassutigaat piumasaralugulu.


2. Peqqussutissatut siunnersuummi immikkoortut pingaarnerit

Siunnersuut matumuuna saqqummiunneqartoq UKA 2001-imi akilersuutinut akiligassanngortinneqartunut akiitsullu sinnerinut isumakkeerisarnissamik suliamut nangissutaavoq. Akiligassiissutigineqartut akiitsullu sinnerisa isumakkeerinniffigineqartarnissaannut periarfissap UKA 2001-imi akuersissutigineqarnerani taarsigassarsiallit, inoqutigiinni ukiumut akileraaruteqaataasussanik 128.000 kr.-it inorlugit isertitaqartartut, tamatumalu saniatigut akilersuutinik akiligassallit sinneruttunillu akiitsoqartut ajornartorsiornerat ikiorsiivigineqarpoq. Tamatuma kingorna paasinarsivoq aamma taarsigassarsiallit, inoqutigiinni ukiumut akileraaruteqaataasussanik 128.000 kr.-it 180.000 kr.-llu akornanni isertitaqartartut akiliisarnerminnik ajornartorsiuteqartut. Allaammi aamma taarsigassarsiallit, inoqutigiinni ukiumut akileraaruteqaataasussanik 180.000 kr.-it sinnerlugit isertitaqartartut akornanni akiliisarnikkut ajornartorsiortoqartoq malugineqarsinnaasimavoq.

Peqqussutissatut siunnersuut manna misilittakkat siuliani taaneqartut tunngavigalugit taarsigassarsialinnut, BSU-mit taarsigassarsillutik illuutiminni akiitsuminnit sinneruttulinnut, tamatumalu saniatigut akilersuutinik akilinngitsuukkanik akiligassalinnut periarfissanik nutaanik imaqarpoq.

Periarfissaq ataaseq taarsigassarsialinnut, ukiuni marlunni kingullerni isertitanik akileraarusigassanik misissuinermi inoqutigiinni ukiumut akileraaruteqaataasussanik 180.000 kr.-it inorlugit isertitallinnut tunngasuuvoq. Taakku taarsigassarsiamik sinnerisa taarsigassarsiatut erniaqanngitsutut akilersutitaqanngitsunut, piffissap akilersuiffissap sinnernut nalikilliartuaartinneqartussatut allannguinissamut taarsigassarsinissamik qinnuteqarsinnaapput. Assersuutigalugu akiitsut sinneruttut 300.000 kr.-inik annertussuseqarpata, piffissallu akilersuiffiusussap sinnera ukiunik aqqaneq-marlunnik sivisussuseqarpat, taarsigassarsiat ukiuni tulliuttuni aqqaneq-marlunni ukiumut 25.000 kr.-inik nalikilliliiffigineqartarsinnaapput, tamatumalu kingorna taarsigassarsiat 0 kr.-inngussallutik.

Periarfissaq alla taarsigassarsialinnut tamanut atuuppoq. Taakku taarsigassarsiaminnik allanngortitsinissamik qinnuteqarsinnaapput, taamaalilluni taarsigassarsianut akiligassat akilersugassallu nutaatut aningaasaqarnermi pissutsinut atuuttunut naleqqussarneqarsinnaallutik.

Taamaalilluni peqqussutissatut siunnersuutip akuerineqarneratigut BSU-mit taarsigassarsiallit aningaasakilliortut assigiinngitsunik periarfissinneqassapput.

Ukiumut inoqutigiinni isertitat akileraaruteqaataasussat

Taarsigassarsiallip aaqqiissutissatut periarfissai
128.000 kr.-it tikillugit Taarsigassarsialik akilersuutinut akilerneqartussanut aamma akiitsut sinnerisa tamakkiisumik isumakkeerneqarnissaannik qinnuteqarsinnaavoq.
180.000 kr.-it inorlugit Taarsigassarsialik akilersuutinut akilerneqartussanut aamma akiitsut sinnerisa taarsigassarsiatut erniaqanngitsutut akilersuutitaqanngitsutullu, piffissap akilersuiffiusussap sinnerani nalikilliartuaarneqartussatut allannguinissamik qinnuteqarsinnaavoq.
Isertitat tamarmik Taarsigassarsialik akilersuutinut akilerneqartussanut aamma akiitsut sinnerisa taarsigassarsiatut nutaatut allanngortinneqarnissaai qinnutigisinnaavai, taarsigassarsisumit taarsigassarsianut erniat akilersuutillu akilersorneqarnissaanut periarfissat naleqqussarlugit.


3. Pisortanut aningaasaqarnikkut allaffissornikkullu aqutsinermut sunniutissat

3.1. Pisortanut aningaasaqarnikkut sunniutissat

Peqqussutissatut siunnersuutip atuutilerneratigut tamanna imminermini Nunap Karsianut pitsaasumik ajortumilluunniit sunniuteqartussaanngitsoq nalilerneqarpoq. Tamatumunnga pissutaavoq, isertitassat akiitsutut akilinngitsuukkatut inissisimanerat pissutigalugu Nunap Karsiata ullumikkut annaasaqartareernera. BSU-p pisassai 2003-p naanerani 876 mio. kr.-iupput, taakkunannga 130 mio. kr.-it tassaallutik akiligassat kinguaatoorutit akilinngitsuukkat, tassalu 15 %-ingajaat. Akiitsut kinguaatoorutit akilinngitsuukkat aningaasartai aarlerinaatilimmik amerlassuseqaraluartut, taakku akiitsut kinguaatoorutit akilinngitsuukkat 1996-imi 100 mio. kr.-inik amerlassuseqalereersimanerinut nallersuunneqassapput.

Akiitsut kinguaatoorutit akilinngitsuukkat amerlanersaat akilerneqarsinnaannginnerat qularutigineqanngilaq, tamatumunngalu taarsigassarsiallit ataasiakkaat akiliisinnaassuseqanngilluinnarnerat pissutaavoq. Ajornartorsiut tamanna BSU-mit taarsigassarsialinnut nalinginnaasumik inuiaqatigiinnullu tamakkiisumik atuuppoq.

2002-mi naatsorsuinerit takutippaat, taarsigassarsialinnit 23%-erpiaat inoqutigiinni ukiumut akileraaruteqaataasussanik 128.000 kr.-it inorlugit isertitaqartartut, taarsigassarsialinnit 38%-ingajaat inoqutigiinni ukiumut akileraaruteqaataasussanik 180.000 kr.-it inorlugit isertitaqartartut, aammalu taarsigassarsialinnit 62%-erpiaat inoqutigiinni ukiumut akileraaruteqaataasussanik 280.000 kr.-it inorlugit isertitaqartartut.

2002-mi naatsorsukkat aningaasalersuisarnermi akiliisinnaassutsimik nalileeriaatsinut nalinginnaasunut assersuukkaanni, taarsigassarsialinnit 62%-it sinnerlugit niuernikkut atugassarititaasut nalinginnaasut naapertorlugit taarsigassarsisinnaanngikkarluarput, isertitatik pissutigalugit pisinnaassuseqanngimmata inigisamut taarsigassarsiat erniaannik naafferartumillu taarsersuutinik akilersuinissamut. Paarlattuanik tamatuma inerneraa, taarsigassarsialinnit 38%-iinnaat niuernikkut atugassarititaasut nalinginnaasut naapertorlugit taarsigassarsisinnaanerat.

2004-mi decembarip aallartinnerani BSU-mit taarsigassarsiat namminerlu illulianut taarsigassarsiat akilersorneqartut 4861-iupput, taakkulu agguarneri takussutissiaq 2-mi takutinneqarput.


Takussutissiaq 2: Illunut qularnaveeqqusiunneqartunut taarsigassarsiat akilersorneqartut kommunikkaartumik agguarneri, 2004-mi decembarimi

Taarsigassarsiallit ataasiakkaat illuutiminnut arlalinnik taarsigassarsiaqarsinnaapput.

2002-mi taarsigassarsiat akilersorneqartut kinguliani takussutissiaq 3-mi naatsorsorneqarput.


Tabel 3: Taarsigassarsiat kommunikkaartumik agguarneri, 2002-mi

Taarsigassarsianit katillugit 5.602-jusunit 2.058-it, imaluunniit 38%-erpiaat, nunaqarfinnut taarsigassarsiarititaapput.


3.2. Pisortanut allaffissornikkut aqutsinerannut sunniutissat

Atuisunut, tassalu Ineqarnermut Attaveqarnermullu Pisortaqarfimmut aamma A/S Inissiaatileqatigiiffik INI-mut, peqqussutissatut siunnersuutip atuutilerneratigut allaffissornermut aqutsinermut aningaasartuutit ikilisinneqarpata allaffissornikkut oqilisaassingaatsiarnissaq ilimagineqarpoq, taamatullu siunissami akiligassanngortinneqartut akilersinniarneqartarnissaat immaqalu tamatuma suliariumannittussarsiuullugu suliakkiissutigineqarnissaa oqinnerulissasoq naatsorsuutigineqarluni.

2001-imi ukiakkut INI-p 2000-mi naafferartumik akilersuutit ingerlanerat misissuiffigaa. Misissuinermi paasinarsivoq,

2002-mi paasissutissat pissarsiarineqartut tunngavigalugit imatut takussutissiortoqarpoq:

2004-mi decembarimi A/S Inissiaatileqatigiiffik INI-miit ilisimatitsissutigineqarpoq, BSU-mit taarsigassarsiallit 1.880-it taarsigassarsiaminnik sumiginnaasimasut, tamatumalu kingunerisaanik taarsigassarsiallit 1.880-it tamarmik taarsigassarsiaat tamakkiisut akiligassanngortinneqassasut. Taarsigassarsiallit tamarmiusut pingajorarterutaasa akilinngitsuukkanik kinguaatoorutinik akiitsoqarnerat imminermini aarlerinartuuvoq. Taamatullu allaffissornikkut aqutsinermi suliat piffissaq ungasissoq isigalugu ataqatigiissinnaannginnerat aarlerinartuulluni.

UKA 2004/11-mi Nunap Karsiata 2003-mut naatsorsuutaasa aappassaanneerneqaranni Naalakkersuisut akissuteqaataanni allaqqavoq akiligassanik kinguaatoorutinik akiitsullu sinnerinik pinngitsaaliilluni akiliisitsiniartarneq pissutsinik imminut aporaattunik arlalinnik imaqarpoq. Ilaqutariinnik BSU-mit taarsigassarsilluni illuutiniit anisitsinermi inisseeqqinnissamut pisussaaffik pillugu maleruagassanik aalajangersagaqanngikkaluartoq, Kalaallit Nunaanni Politimesterip Kalaallit Nunaanni eqqartuussisarneq pillugu inatsimmi kapitali 7-imi § 18-imi aalajangersagaq sulinermini aalajangersimasumik atortarpaa, taannalu malillugu "Taamaattorli eqqartuussutinik naammassisitsiniartartup anisitsinissamik piumasarineqartoq naalakkumanngisiinnaavaa, akiligassalik ilaqutaaluunniit illussaarullutik maaniinnarmiittussanngussappata, pissutsillu aamma anisitsinissap siuartinnissaa pisariaqartinngippassuk."

Politimesterip suleriaasia Inatsisinik atortitsinermut ministeriaqarfimmit akuerisaavoq, tamannalu kingullermik 19. december 2003-mi nalunaarutigineqarpoq.

Nunaqarfinni amerlasuuni illoqarfinnilu ataasiakkaani inisseeqqinnissamut periarfissaqanngilaq. Ajornerpaamik pisoqartillugu taarsigassarsialik illumut, akiligassanik kinguaatoorutinik akiitsoqarnini pissutigalugu anisitaaffigisaminut inisseqqinneqarnissaa pisariaqalertarpoq. Tamanna akiliisitsiniartarnermut ingerlatsinermut sakkukillisitsisarpoq, tamatumalu saniatigut taarsigassarsisunut pisussaaffimminnik naammassinnittartunut mamianarsinnaalluni.


4. Inuussutissarsiornermut aningaasaqarnikkut allaffissornikkullu aqutsinermut sunniutissat

Tamatuma inuussutissarsiornermut aningaasaqarnikkut allaffissornikkullu aqutsinermut sunniuteqarnissaa naatsorsuutigineqanngilaq.


5. Avatangiisinut pinngortitamullu sunniutissat

Peqqussutissatut siunnersuut avatangiisinut pinngortitamullu sunniuteqarnissaa naatsorsuutigineqanngilaq.


6. Allaffissornikkut aqutsinermut innuttaasunut sunniutissat

Peqqussutissatut siunnersuut innuttaasunut allaffissornikkut artukkiinermik kinguneqartussatut naatsorsuutigineqanngilaq.


7. Sunniutaasinnaasut annertuut allat

Peqqussutissatut siunnersuut allanut annertuunik sunniuteqartussatut naatsorsuutigineqanngilaq


8. Pissutsit Naalagaaffeqatigiinnermut namminersulernissamullu tunngasut

Peqqussutissatut siunnersuut namminersulernissamut sulianut sunniuteqartussatut naatsorsuutigineqanngilaq.


9. Pisortatut oqartussaasunut kattuffinnullu il.il. tusarniaaneq

Peqqussutissatut siunnersuutip allanneqarnera A/S Inissiaatileqatigiiffik INI-mut aamma Aningaasaqarnermut Pisortaqarfimmut tusarniaassutigineqareerpoq. A/S Inissiaatileqatigiiffik INI tusarniaanermi akissuteqarpoq. Tusarniaanermi akissut peqqussutissatut siunnersuummut ilanngunneqarpoq.

 

 

Peqqussutissatut siunnersuummi aalajangersakkanut ataasiakkaanut nassuiaatit

§ 1-imut

Nr. 1-imut

Aalajangersakkap nassataraa taarsigassarsialik akiligassanik kinguaatoorutinik akiitsoqarpat, taarsigassarsiaareersunik allanngortinneqarnissaannut taarsigassarsititsisoqarsinnaanera. Taarsigassarsianik allannguiniarluni taarsigassarsiat peqqussummi kapitali 4 naapertorlugu taarsigassarsiatut nalinginnaasutut isigineqassapput, taakkulu 6 %-imik erniaqartinneqarput, taarsigassarsialillu naafferartumik akilersuutinut 30%-inik tamanut atuuttumik tapiiffigineqarsinnaavoq, kiisalu naafferartumik kilersuutit meeqqamut ataatsimut 7,5 %-ianik, taamaattorli meeqqanut amerlanerpaamik arfinilinnut, ineqarnermut meeqqanut tapiissutinik pissarsisinnaalluni. Taarsigassarsianik allanngortitsineq anguneqassappat allanngortitsinermut taarsigassarsianut nafferartumik akilersuutit qaammatikkaartumik akilerneqartarnissaat piumasaqaataavoq.

Allannguinissamut taarsigassarsiat annertussusissaannik aalajangersaaneq nalilersueqqissaarneq tunngavigalugu pissaaq, tassanilu akiitsut sinneri kiisalu naafferartumik akilersuutit kinguaatoorutit akilerneqanngitsut, § 10, imm. 1 aamma 2 naapertorlugu pillaatitut ernianik, sullissinermut akiliutit il.il. ilaqartinneqartut eqqarsaatigineqassapput. Allannguinissamut taarsigassarsiat taamaalillutik naammaginartunik aningaasartalerneqassapput, taarsigassarsisup nutaanik kinguaatoorutinik akilinngitsuukkaminik akiitsoqalerneranik kinguneqanngitsumik akilersuisinnaanissaanut aningaasaqarnikkut atugaanut naleqquttunik annertussusilerneqassallutik.


Nr. 2-mut

Aalajangersakkap nassataraa taarsigassarsiallit tamarmik allannguinissamut taarsigassarsitinneqarsinnaanerat. Periarfissaq taanna amma § 10a nappertorlugu taarsigassarsianik allanngortitsinerup saniatigut qinigassatut atorneqassaaq. Taarsigassarsialik qinnuteqaammik Naalakkersuisunut nassiussissaaq.

Qinnuteqaatip suliarineqarnerani allannguinissamut taarsigassarsititsinissaq qanoq siunertamut iluaqutaasinnaatigissanersoq nalilersuiffigineqassaaq. Allannguinissamut taarsigassarsititsinissap saniatigut qinigassaq alla tassaassaaq, taarsigassarsiallip illumit anisinneqarnissaanik illullu utertinneqarnissaanik suliniutinik aallartitsinissaq. Taarsigassarsiallit tamarmik allannguinissamut taarsigassarsitinneqarnissaq angusinnaassanngilaat. Taarsigassarsialik allannguinissamut taarsigassarsititsinerup kingorna taarsigassarsianut akilersuinissamut aningaasaqarnikkut tunngavissaqanngippat, tamanna pillugu qinnuteqaat itigartinneqassaaq.

Aalajangersakkap atuutilernerata kingunerisaanik allannguinissamut taarsigassarsiat nutaat piffissaq akilersorneqarfissaat naleqqussarneqassaaq, taamaalilluni pingaarnerutillugu allannguinissamut taarsigassarsianut akilersuutit taarsigassarsisup akiliisinnaassusianut naleqqussarneqassallutik. Ilaanneeriarluni taarsigassarsiaarineqaqqaartunut akilersuutit akiitsunut kinguaatoorutinut akilinngitsuukkanut katersorneqartunut naleqqiullutik appasinnerujussuusinnaapput. Taamaattumik allannguinissamut taarsigassarsiat ukiut amerlavallaat iluanni akilersorneqartariaqalissappata, pisariaqarsinnaavoq allannguinissamut taarsigassarsianut akilersuutissatut aalajangerneqartut akilersuutaasimasunit qaffasinnerutinnisaat. Kisianni tassanissaaq taarsigassarsiallip siunissami akilersuutissanik qaffasinnerusunik akiliisinnaassusianik nalilersueqqissaarnissaq qitiulluinnarlugu inissisimatinneqassaaq. Pissutsit allat nalilersuinermissaaq pingaaruteqartut tassaapput akiitsut sinneruttut annertussusaat, taarsigassarsiallip maannamut akiliisinnaassusia akiliinissamullu piumassuseqarnera, taarsigassarsiallip nalilinnik pigisaqarnera, kiisalu illup pisoqaassusia niuernikkullu nalinga.

BSU-mit taarsigassarsilluni illu illunik niuernikkut qaffasissumik naleqartitsiviusumi inissisimappat, illumut illunik niuernikkut naliliinissamut isumaqanngitsumi inissisimasumut naleqqiullugu taarsigassarsianik allannguinissamut akuerineqarnissaq amerlanertigut ajornarnerusassaaq. Tamatumunnga pissutaavoq, taarsigassarsiallit taarsigassarsianik allannguinissamut akuerineqarsinnarlutik tamatuma kingorna illunik iluanaaruteqarfigalugu tunisisarnissaat kissaatigineqanngimmat.

Peqqussummi maanna atuuttumi § 15 naapertorlugu taarsigassarsiallip BSU-mit taarsigassarsilluni illuutiminik Namminersornerullutik Oqartussanut utertitsisinnaatitaanera aalajangersakkamit sunniuteqarfigineqanngilaq, illumut tassunga taarsigassarsianik suli atuuttoqarmat. Taamaattorli tamatumunnga atatillugu erseqqissarneqassaaq, peqqussummi maanna atuuttumi § 17 naapertorlugu naatsorsuisarneq taarsigassarsiat allanngortinneqarnerisigut sunnerneqassammat.

Aalajangersakkap atuutilernerata kingunerisaanik Naalakkersuisut taarsigassarsianik allannguinissamut qinnuteqaatit allaffissornikkut aqunneqarnerannut sukumiinerusunik maleruagassiornissamut piginnaatinneqassapput.


Nr. 3-mut

Aalajangersakkap atuutilernerata kingunerisaanik taarsigassarsiallit BSU-mit akilersuutinut akilerneqartussanut akiitsullu sinnerinik taamaallaat taarsigassarsiatut erniaqanngitsutut akilersugassaanngitsutullu allanngortitsisinnaapput, taarsigassarsialik ukiuni marlunni kingullerni isertitanik akileraarusigassanik misissuinermi inoqutigiinni ukiumut akileraaruteqaataasussanik 180.000 kr.-it inorlugit isertitaqarsimasutut nalunaarsorsimappat.

Aalajangersagaq taanna § 21a-p maanna atuuttup taarsigassarsialinnut, inoqutigiinni ukiumut akileraaruteqaataasussanut 128.000 kr.-it inorlugit isertitaqartartunut tunngasuusup saniatigut qinigassaavoq. Tassalu taarsigassarsialik § 21a maanna atuuttoq naapertorlugu akilersuutinut akilerneqartussanut akiitsullu sinnerinut isumakkeerinniffigineqarnissamik itigartinneqarsimaguni, taarsigassarsialik tamatuma kingorna akilersuutit akilerneqartussat akiitsullu sinnerisa taarsigassarsiatut erniaqanngitsutut akilersugassaanngitsutullu allanngortinneqarnissaat qinnutigisinnaassavaa.

Aalajangersakkap taarsigassarsialinnut, illoqarfinni BSU-mit taarsigassarsillutik illuutilinnut, illup niuernikkut iluanaarutigineqartussatut naliliiffigineqarnera pissutigalugu nalinginnaasumik peqqussummi maanna atuuttumi § 21a naapertorlugu akilersuutinik akilerneqatussanikk akiitsullu sinnerinik isumakkeerinniffigineqarnissamut itigartitaasunut immikkut atorneqarnissaa eqqarsaatigineqarpoq. Illoqarfinni taakkunani taarsigassarsialik, assersuutigalugu inoqutigiinni ukiumut akileraaruteqaataasussanik 110.000 kr.-inik isertitaqartartoq taarsigassarsialittut, assersuutigalugu inoqutigiinni ukiumut akileraaruteqaataasussanik 150.000 kr.-inik isertitaqartartutut taarsigassarsianik allanngortitsinissamut periarfissaqartinneqassaaq.

Taarsigassarsialik 18-it inorlugit ukiulinnik qitornaqarpat, isertitassanut killissarititat 180.000 kr.-iusut meeqqamut ataatsimut 4.000 kr.-inik qaffanneqassapput, tamannalu amerlanerpaamik meeqqanut arfinilinnut atuuppoq.

Taarsigassarsialik assersuutigalugu tallimanik qitornaqaruni, inoqutigiinnilu ukiumut akileraaruteqaataasussanik 200.000 kr.-it inorlugit isertitaqartaruni taarsigassarsiaminik allanngortitsinissamik qinnuteqarsinnaavoq.

Taarsigassarsialik assersuutigalugu arfineq-marlunnik qitornaqaruni, inoqutigiinnilu ukiumut akileraarutaasussanik 204.000 kr-it inorlugit isertitaqartaruni taarsigassarsiaminik allanngortitsinissamik qinnuteqarsinnaavoq.

Taarsigassarsiallit akililersuutit akilerneqartussat akiitsullu kinguaatoorutit akilinngitsuukkat taarsigassarsiatut erniaqanngitsutut akilersugassaanngitsutullu allanngortinneqarnissaat, taasigassarsiat akilerneqartussat akilersuiffiusussap assinganik piffissamik sivisussuseqartumik nalikilliartuaartinneqartussatut qinnuteqaatigisinnaavaat. Taarsigassarsianut kinguaatoorutinut akilinngitsuukkanik akiitsoqarfiusunut piffissaq akilersuiffiusussaq naasimappat, akiitsut kinguartoorutaasut akilinngitsuukkat qaammammut assigiimmik amerlaqatigiinnik aningaasartalerlugit qaammatit 60-it ingerlanerini nalikilliartuaartinneqassapput.

Taarsigassarsiallip qinnuteqaatini Naalakkersuisunut nassiutissavaa.

Qinnuteqaatip suliarineqarnerani qinnuteqartup nalilinnik pigisaqarnera inuussutissarsiorsinnaassusialu naatsorsuutigineqartoq, kiisalu illup pisoqaassusia niuernikkullu nalinga tunngavigalugit nalilersuisoqassaaq. Qinnuteqartup taarsigassarsianik allanngortitsinissamut akuerineqarnissaanut akiitsut sinneruttut amerlassusaat imminerminni isumaqanngillat. Taamaattumik taarsigassarsiat annikikkaluarunik annertugaluarunilluunniit allanngortinneqarsinnaapput.

Aalajangersakkap nassataraa Naalakkersuisut allamik aalajangigaqanngippata, erniaqanngitsutut akilersugassaanngitsutullu taarsigassarsiat taarsigassarsisup akiliisinnaajunnaarnerani, akilersuinermik unitsitsinerani, akiligassaqarfinnut isumaqatigiissuteqarnermi akiitsut ilaannik isumakkeerfigineqarnermi, pigisaaniit akiitsut amerlanerulernerat pissutigalugu akiliisinnaajunnaavittoqarnerani, taarsigassarsisup toqunerani, tammarnerani assigisaanilluunniit pisoqarnerani kiisalu piginnittut nikinnerini akiligassanngortinneqassapput. Piginnittut nikinnerat tassaavoq akiitsut suulluunniit nikinnerat, tassunga ilaallutik niuernikkut akiliuteqartitsiviunngitsumillu tunniussineq, taamatullu piginneqataasumut, aappaasumut, aappaasutut nalunaarsorsimasumut, pinngitsoorani kingornussisussanut imaluunniit inooqataasumut tunniussineq ikaarsaarnerluunniit.

Peqqussummi maanna atuuttumi § 15 naapertorlugu taarsigassarsiallip BSU-mit taarsigassarsilluni illuutiminik Namminersornerullutik Oqartussanut utertitsisinnaatitaanera aalajangersakkamit sunniuteqarfigineqassanngilaq, illumut tassunga taarsigassarsianik suli atuuttoqarmat. Taamaattorli tamatumunnga atatillugu erseqqissarneqassaaq, peqqussummi maanna atuuttumi § 17 naapertorlugu naatsorsuisarneq taarsigassarsiat allanngortinneqarnerisigut sunniuteqartinneqassammat.

Aalajangersakkap atuutilernerata kingunerisaanik Naalakkersuisut erniaqanngitsunik akilersugassaanngitsunillu taarsigassarsiniarluni qinnuteqaatit allaffissornikkut aqunneqarnerannut sukumiinerusunik maleruagassiornissamut piginnaatinneqarput.

Qinnuteqartoqarneratigut illunik, inunnit inoqutigiinni ukiuni marlunni kingullerni isertitanik akileraarusigassanik misissuinermi 180.000 kr.-it inorlugit isertitaqarsimasunit pigineqartunik iluarsaassinissamut, alliliinissamut nutarterinissamullu annerpaamik 100.000 kr.-inik tapiissuteqartoqarsinnaavoq. Qinnuteqartoq ukiut taliimat kingulliit iluanni tapiissuteqarfigineqarsimappat tapiissuteqartoqarsinnaanngilaq.


Nr. 4-mut

Aalajangersagaq § 21b, imm. 1-imut maanna atuuttumut, 1. juni 2003-mi atuutilersumut taartaavoq. Aajangersagaq siusinnerusukkut § 21b-tut atuuttoq taanna malillugu inuit, ukiuni marlunni kingullerni isertitanik akileraarusigassanik misissuinermi inoqutigiinni ukiumut akileraaruteqaataasussanik 128.000 kr.-it inorlugit isertitaqarsimasut, aammalu akilersuutinik akilerneqartussanik akiitsullu sinnerinik isumakkeerinniffigineqarsimasut illuutiminni iluarsaassinissamut, alliliinissamut imaluunniit nutarterinissamut annerpaamik 50.000 kr.-inik tapiiffigineqarnissamik qinnuteqarsinnaapput.

Aalajangersakkap allanngortinneqarnissaa siunnersuutigineqarpoq, taamaalilluni inuit, ukiuni marlunni kingullerni isertitanik akileraarusigassanik misissuinermi inoqutigiinni ukiumut akileraaruteqaataasussanik 180.000 kr.-it inorlugit isertitaqarsimasut illuutiminni iluarsaassinissamut, alliliinissamut imaluunniit nutarterinissamut annerpaamik 100.000 kr.-inik tapiiffigineqarnissamik qinnuteqarsinnaalissallutik. Taamaattumik tapiiffigineqarnissamut taarsigassarsiallip taarsigassarsiaminik sumiginnaasimannginnissaa piumasaqaataajunnaarpoq. BSU-mit taarsigassarsilluni illuutilik qaammatisiutit malillugit ukiuni tallimani kingullerni aalajangersagaq malillugu tapiissutinik tigusaqarsimaguni tapiiffigineqarsinnaanngilaq. BSU-mit taarsigassarsilluni illuutilik 2005-imi iluarsaassinissamut tapiiffigineqarsimaguni, BSU-mit taarsigassarsilluni illuutilik aatsaat 2010-mi qinnuteqarsinnaalissaaq.


Nr. 5-imut

Aalajangersagaq ilanngunneqarpoq, Naalakkersuisut imm. 3-mik sanioqqutisinnaanissaat periarfissikkumallugu, tamatumammi kingorna illunut nammineq sanaannut tunngatillugu eqqartuussiviit aqqutigalugit malersorneqarsinnaaneq aamma sallunaveeqqusiussisinnaaneq mattunneqarmat, taarsigassarsiat illumut tunngassuteqartut tamakkerlugit nalikillineqareerserlugit imaluunniit akilerneqareerserlugit.

Naalakkersuisut taamaalillutik nammineq illuliamut inissianik aningaasalersuisarneq pillugu Inatsisartut peqqussutaanni maleruagassat atuuttut naapertorlugit 10/40/50-imik taarsigassarsititserusulersinnaanerat eqqarsaatigineqarpoq. Inissialiornermut tapersiissuteqartarneq pillugu Inatsisartut peqqussutaanni nr. 1-imi, 9. april 1992-imeersumi kingusinnerusukkut allannguuteqartinneqartumi § 25, imm. 3 naapertorlugu nammineq illulianik sallunaveeqqusiissuteqarsinnaanermut eqqartuussisutigullu sulissutiginnissinnaanermut inerteqquteqarnerup maanna atuuttup tamanna ajornartippaa, taamaattumillu aalajangersagaq manna ilanngunneqarpoq.

 

 

§ 2-mut

Aalajangersakkap nassataraa peqqussutissatut siunnersuut 1. juli 2005-imi atuutilissasoq.