19. april 2004 UPA 2004/37
Katersugaasiveqarneq pillugu Inatsisartut peqqussutaata allannguutissaattut Inatsisartut peqqussutissaanut siunnersuut.
(Kultureqarnermut, Ilinniartitaanermut, Ilisimatusarnermut Ilageeqarnermullu Naalakkersuisoq)
Peqqussutissatut siunnersuummut nalinginnaasumik nassuiaatit
1. Peqqussutissatut siunnersuummut tunuliaqutaasut
Katersugaasiveqarneq pillugu Inatsisartut peqqussutaat nr. 6, 30. oktober 1998-imeersup allannguuteqartinnissaanut siunnersuut siullerpaamik immap naqqani kulturikkut eriagisassanik nassaanik soorlu umiarsuit umiunikut ilaanik piginnittuuneq passussinerlu pillugit Imaq pillugu inatsisinik atuutsitsineq pillugu isumaqatigiissummi immikkoortoq 149 aamma 303-mut assingusunik aalajangersakkanik imaqarpoq. Immikkoortuni tassani Imaq pillugu inatsisinik atuutsitsineq pillugu isumaqatigiissummik Kalaallit Nunaata naammassinninnissaanut siunnersuut pisariaqarpoq. Naalagaaffiit killeqarfiit oqartussaaffiisa avataanni kulturikkut eriagisassanik immap naqqaniittunik qulakkeerinissaat peqqussutissatut siunnersuutip siunertaata pingaarnersaraa.
Naalagaaffiit Peqatigiit Imaq pillugu inatsisinik atuutsitsineq pillugu isumaqatigiissutaanik atsiornissaq pillugu 5. december 2003-mi UKA03-mi oqaluuserisassat 147-anni Inatsisartut aalajangiinerisa malitsigisaannik siunnersuut pinngorpoq.
Aamma annerusumik teknikkikkut ataasiakkaanik allannguuteqartoqarnissaa siunnersuutigineqarpoq.
2. Peqqussutissatut siunnersuummi immikkoortut pingaarnerita) Inatsisit atuuttut
Suliassaqarfik ullumikkut inatsisitigut malittarisassaqartinneqanngilaq.
b) Siunnersuut
Siunnersuutip immikkoortuata siullia Naalagaaffiit Peqatigiit Imaq pillugu inatsisinik atuutsitsineq pillugu isumaqatigiissutaanni immikkoortut 149 aamma 303 tunngavigalugit suliarineqarpoq. Katersugaasiveqarneq pillugu Inatsisartut peqqussutaanni § 24a-tut nutaatut siunnersuutigineqartoq oqaasertamigut imarisamigullu danskit katersugaasiveqarneq pillugu inatsisaanni § 28a amerlanerpaatigut assigaa.
Peqqussutissatut siunnersuut naapertorlugu Namminersornerullutik Oqartussat tassaapput immap itisuup naqqani nassaanut oqartussaasut.
Immikkoortoq 149 allatut oqaatigalugu maannakkut pissutsinit allaaneruvoq, taanna naapertorlugu immap itisuup naqqani naassaartup nammineq nassaarisani oqartussaaffigimmagu.
Imaq pillugu inatsisinik atuutsitsineq pillugu isumaqatigiissutip tunngavigilluinnarpaa nunat inatsisitigut oqartussaaffiisa avataanni immap itisuup naqqani kulturikkut eriagisassanik nunat pineqartut isumaginnittussaanerannut pisussaaffiliineq. Kalaallit Nunaata isumaqatigiissummi allassimasut naapertorlugit taamatut pisussaaffiliinermut malinninnissamut akisussaasuunissamullu pisariaqarpoq nunap inatsisitigut oqartussaaffiata iluani malittarisassat assigalugit malittarisassaliornissaq, taamaalillunilu nassaamut nuna oqartussaalerluni. Kalaallit Nunaanni Nunatta Katersugaasivia pisuni aalajangersimasuni naliliisartussaassaaq.
Immikkoortoq 149-mi pineqarput itsarnitsanik oqaluttuarissaanermullu tunngasut tassanilu oqaatigineqarluni immikkoortumi itsarnitsanik oqaluttuarissaanermullu tunngasut nassaat allangutsaaliorneqassasut imaluunniit nunarsuarmioqatigiit eriagisaattut tunniunneqassasut, naalagaaffik nassaarfiusumut imaluunniit nunamut imaluunnit kulturikkut imaluunniit oqaluttuarisaanikkut imaluunniit itsarnitsanik naalagaaffimmut nassaarfiusumut salliutillugu tunniunneqarnissaa immikkut eqqarsaatigalugu.
Taakku saniatigut takuneqarsinnaavoq Isumaqatigiissut katersugaasiveqarneq pillugu inatsisartut maannakkut peqqussutaannut naleqqiullugu oqariartaatsinik nutaanik atuiffiuvoq, assersuutigalugu oqariartaasoq "naalagaaffik nassaarfiusoq" Isumaqatigiissummi erseqqinnerusumik nassuiarneqarsimanngilaq.
Siunnersuummi oqaaseq atorneqarpoq "immap itisuup naqqa" Isumaqatigiissummi oqaaseq "immikkoortoq" atorneqartoq atornagu. Taamatut pisoqarneratigut immikkoortoq 149-mi nassuiaataasumit allaanerunissaa siunniunneqanngilaq.
Immikkoortoq 303-mi pineqarput itsarnitsanik oqaluttuarisaanermullu tunngasut immami nassaat immamilu nassaat itsarnitsanut oqaluttuarisaanermullu tunngasut innarlitsaalineqarnissaannut naalagaaffiit pisussaaffiat pineqarluni. Tamatuma peqatigisaanik aalajangersarneqarpoq tamanna pillugu naalagaaffiit suleqatigiissasut.
Immikkoortoq 303-mi aamma allassimavoq nassaat itsarnitsanut oqaluttuarisaanermullu tunngasut innarlitsaalineqarnissaat pillugit nunat tamalaat akornanni isumaqatigiissutinut allanut naalagaaffiit innuttaannut pisussaaffii pillugit inatsisinut immikkoortoq attuumassuteqanngitsoq.
Immikkoortoq 303, imm. 1-imi, oqaatigineqareersutut, pineqarpoq itsarnitsanik oqaluttuarisaanermullu tunngasut immami nassaat immamilu itisuumi nassaat pillugit inatsisinut immikkoortumi 149-mut ataqatigiisinneqassallutik.
Immikkoortoq 303, imm. 3 naapertorlugu nunami piginnittussaaneq pillugu inatsisinut, kalinnerit imarsiornerlu pillugit inatsisinut immikkoortoq attuinngilaq. Kalaallit Nunaata suli immami itsarnitsanik nassaanik innarlitsaaliinissani imartami oqartussaaffini 3 sømilip avataanut annertusisimanngilaa.
3. Pisortanut aningaasaqarnikkut allaffissornikkullu sunniutissatPeqqussutissatut siunnersuut Namminersornerullutik Oqartussanut kommuninullu aningaasaqarnikkut allaffissornikkullu sunniuteqartussaanngilaq.
4. Inuussutissasiortunut aningaasaqarnikkut allaffissornikkullu sunniutissatPeqqussutissatut siunnersuut inuussutissarsiortunut aningaasaqarnikkut allaffissornikkullu sunniuteqartussaanngilaq.
5. Avatangiisitigut sunniutissatPeqqussutissatut siunnersuut avatangiisitigut sunniuteqartussaanngilaq.
6. Innuttaasunut allaffissornikkut sunniutissatPeqqussutissatut siunnersuut innuttaasunut allaffissornikkut sunniuteqarnavianngilaq.
7. Naalagaaffeqatigiinnermut namminersornermullu tunngasutKatersugaasiveqarneq pillugu inatsisartut peqqussutaata allannguuteqartinnissaanut siunnersuummut tunngaviuvoq Imaq pillugu inatsisinik atuutsitsineq pillugu isumaqatigiissutip Naalagaaffeqatigiinnit atsiorneqarnissaa. Tamatuma saniatigut siunnersuut namminersulernissamut ineriartortitsinermut naleqqiullugu sunniuteqannginnissaa ilimagineqarpoq.
8. Oqartussat kattuffiillu tusarniaavigineqartutPeqqussutissatut siunnersuut ukununnga tusarniaassutigineqarpoq:
Nunatta Katersugaasivia
KANUKOKA
Namminersorneq pillugu Pisortaqarfik
Aalisarnermut Piniarnermullu Pisortaqarfik
Aningaasaqarnermut Pisortaqarfik
Katersugaasiviit Kattuffiat; NUKAKA
Kalaallit Nunaata Sinniisua /Adam Worm
Nunanut allanut Pisortaqarfik
Nunanut allanut Ministeriaqarfik /Jørgen Lilje-Jensen
Katersugaasiveqarnermut Ataatsimiititaliaq
Taakkua saniatigut siunnersuut kattuffinnut aalisarnermik ingerlassaqartunut KNAPK-mut aamma APK-mut nassiunneqarpoq.
Peqqussutissatut siunnersuut aallaqqaammut katersugaasiveqarneq pillugu inatsisartut peqqussutaani § 19-ip allannguuteqartinneqarnissaanut siunnersuummik ilaqaraluarpoq, taamaalilluni katersugaasiveqarnermut ataatsimiititaliap ilaasortaasa Naalakkersuisunit toqqarneqartarunnaassallutik. Taamaaliornikkut allaffissornikkut pisariillisaanissaq siunertarineqarpoq.
Taamaattorli Katersugaasiveqarnermut Ataatsimiititaliap, KANUKOKA-p, NUKAKA-p aamma Nunatta Katersugaasiviata siunnersuut pillugu ernumassuteqarnertik ersersippaat. Tusarniaavigineqartut taakkua tamarmik oqaatigaat, ataatsimiititaliaq Naalakkersuisunut attaveqarunnaarpat katersugaasiveqarnermut ataatsimiititaliap inissisimarnganut sunniuteqarumaartoq.
Saqqummiunneqartut tusaatissatut tiguneqarput, taamaalilluni katersugaasiveqarneq pillugu inatsisartut peqqussutaani § 19-ia maanna taamatut oqaasertaqaannassaaq.
Katersugaasiveqarnermut Ataatsimiititaliami saqqummiunneqartut saniatigut tusarniaanermi allanit pingaaruteqarsinnaasunik ilanngussassaqartoqarsimanngilaq.
Aalajangersakkanut ataasiakkaanut oqaaseqaatit
§ 1-imut
Nr. 1-imut.
2003-mi ukiakkut ataatsimiinnermi Inatsisartut aalajangiinerisa malitsigisaannik siunniunneqarpoq Naalagaaffiit Peqatigiit Imaq pillugu inatsisinik atuutsitsineq pillugu isumaqatigiissutaannik 2004-p upernarnerani atsiorniarneqassasoq. Taamanikkut oqaatigineqarpoq atsiornerup kingunerisaanik katersugaasiveqarneq pillugu inatsisartut peqqussutaanni itsarnitsanik oqaluttuarisaanermullu tunngasunik immap naqqani nassaat aamma nunap inatsisitigut oqartussaaffiata avataani nunap ataa pillugit aalajangersakkanik ilanngussisoqassasoq, takuuk Imaq pillugu inatsisinik atuutsitsineq pillugu isumaqatigiissummi immikkoortoq 149.
Tamannalu tunngavigalugu siunnersuutigineqarpoq Imaq pillugu inatsisinik atuutsitsineq pillugu isumaqatigiissummi immikkoortoq 149 aamma 303-p atsiorneqarnissaanut tunngavissat pisariaqartut qulakkeerneqarnissaat siunertaralugu katersugaasiveqarneq pillugu peqqussut allannguuteqassasoq. Nunat ataasiakkaat itsarnitsanik oqaluttuarisaanermullu tunngasunik immap naqqani nassaat innarlitsaalineqarnissaannut, aamma tamanna pillugu nunat suleqatigiinnissaannut Imaq pillugu inatsisinik atuutsitsineq pillugu isumaqatigiissummi piumasaqaateqartoqarpoq. Atsiornikkut Kalaallit Nunaat immami kulturikkut itsarnitsanik eriagisassat innarlitsaaliornissaannut minnerpaamik aaqqissuussaqarnissamut pisussaaffeqalissaaq. Siunnersuummi nr. 1-imi tamakku eqqarsaatigineqarput taamaalillunilu immami kulturikkut itsarnitsanik eriagisassat pillugit kalaallit inatsisitigut aalajangersagaat Imaq pillugu inatsisinik atuutsitsineq pillugu isumaqatigiissummut naapertuutilissallutik. Siunnersuummi pineqarput itsarnitsanut imaluunniit oqaluttuarisaanermut tunngasut immap itisuup naqqani nassaat nalillit Kalaallit Nunaanni aalajangersimasumik najugaqartunit uninngasunilluunniit Danmarkimi innuttaasunit imaluunniit Danmarkimi nalunaarsorneqarsimasutut Kalaallit Nunaanni najugaqartumit umiarsuarnit GR-normulinnit nassaarineqartut pillugit akisussaaffik. Oqaaseq "Kalaallit Nunaanni aalajangersimasumik najugaqartunit uninngasunilluunniit Danmarkimi innuttaasunit" imatut paasineqassaaq Danmarkimi innuttaasut Kalaallit Nunaanni najugaqartutut inuit allattorsimaffianni nalunaarsorsimasut imaluunniit takornariartuunani sivikinnerpaamik qaammammi ataatsimi Kalaallit Nunaanniittut. Nassaat aalajangersakkamut ilaatinneqassappata taamaalilluni Kalaallit Nunaannut arlaatigut attuumassuteqarnissaq pisariaqassaaq. Danmarkimi innuttaasoq aalajangersakkamut siunnersuutigineqartumut ilaassanngippat Danmarkimi katersugaasiveqarneq pillugu inatsisimmi malittarisassanut ilaasussaassaaq.
Oqaaseq Immap itisoortaatut eqqaaneqartoq imatut paasineqassaaq tassaasoq immap naqqa tamatumalu nunataata ataa naalagaaffiup oqartussaaffiata killeqarfiata avataaniittuusoq.
Taamaalilluni pineqarput qangarsuarnitsanit nassaat aamma umiarsuit umiusimasut, umiarsuit usii aamma ukiut untritillit sinnerlugit annaaneqarsimasorisanit umiarsuit umiiarnernit sinnikuusut ilanngullugit. Namminersornerullutik Oqartussat inatsisitigut oqartussaaffiisa iluanni immap naqqani nassaat qangarsuarnitsat eqqarsaatigalugit malittarisassat assingi katersugaasiveqarneq pillugu inatsimmi § 24-miipput.
Isumaqatigiissummi oqariartaaseq "qangarsuarnitsanit eqqaassut" atorneqarpoq, kisianni peqqussutissatut siunnersuummi oqaaseq "qangarsuarnitsat" atorneqarpoq maanna peqqussummi oqaatsit atorneqartut allanngortinnagit atuinnarnissaat siunertaralugu. Isumaqatigiissummi malittarisassanut naleqqiullugu imarisaatigut allannguisoqarnissaa siunertarineqanngilaq. Qangarsuarnitsanut ilaapput inuup najugaqarsimaneranut ineriartorsimaneranullu uppernarsaataasinnaasut suut tamarmik. Amerlanertigut tassaapput inuit suliarisimasaat atorsimasaalluunniit. Tamanna paasisariaqarpoq pinngortitami pinngortitat aamma oqaatsimut "qangarsuarnitsanut" ilaassasut, taakku inuup najugaqarsimaneranut ineriartorsimaneranullu paasissutissatut uppernarsaataasinnaappata.
Kalaallit Nunaanni aalajangersimasumik najugaqartunit uninngasunilluunniit Danmarkimi innuttaasunit nassaanik pisortanut nalunaarutiginissaannut tunniunneqarnissaannullu pisussaaffeqarnerat qulakkeerneqarpoq. Aamma taamaatut atuuppoq umiarsuaq Danmarkimi nalunaarsorneqarsimappat Kalaallit Nunaannili angerlarsimaffeqarluni. Taamaalilluni inatsisit pineqarput taakku malitsigisaannik nunarsuarmioqatigiit soqutigisaattut nassaat innarlitsaalineqassallutik. Isumaqatigiissummi pingaarnertut anguniarneqarpoq malittarisassaliornissaq inuit suliffeqarfiillu namminersortut nassaat pineqartut nammineq atugassamittut pigilernissaannut pitsaaliuisumik taamaalilluni taakku nalillit kinguaatsinnit annaaneqarlutik.
Aalajangersakkami taamaalilluni aalajangiunneqarpoq imm. 1 naapertorlugu nassaat Namminersornerullutik Oqartussanit pigineqassasut, nunat allat suliffeqarfiilluunniit namminersortut piginnittussaanertik uppernarsarsinnaanngippassuk.
Isumaqatigiissut naapertorlugu nunat arlallit nassaamut piginnittussaanertik piumasarissappassuk nassaaq pillugu qanoq isummertoqassanersoq nunat akornanni isumaqatiginninniarnerup inernera apeqqutaassaaq.
Taakku saniatigut peqqussutissatut siunnersuutip qulakkeerniarpaa immami itisuumi immami kulturikkut eriagisassat pissusaat Naalakkersuisut akuersiteqqaarnagit allanngutsaaliorneqarnissaat, takuuk § 24a, imm. 4, 1. imm. Inerteqqut kulturikkut eriagisassanut Namminersornerullutik Oqartussanit, Kalaallit Nunaanni aalajangersimasumik najugaqartunit uninngasunilluunniit Danmarkimi innuttaasunit inatsisillu naapertorlugit inunnit Kalaallit Nunaanni najugaqartunit pigineqartunut atuuppoq. Aamma § 24a, imm. 4, 1-imi inerteqquteqarpoq Kalaallit Nunaanni aalajangersimasumik najugaqartunit uninngasunilluunniit Danmarkimi innuttaasunit inatsisillu naapertorlugit inuit Kalaallit Nunaanni najugaqartut, immap naqqani kulturikkut eriagisassanik allanit pigineqartunik pineqartunit akuerineqaqqaaratik allannguisussaanngillat imaluunniit allannguititsiniartussaanatik. Aalajangersakkami siunertarineqarpoq immami itisuumi kulturikkut eriagisassat nunanit allanit imaluunniit inunnit allanit pigineqartut, aamma akuersisoqaqqaartinnagu allanngortinneqarnissaasa inerteqqutaanerat. Aamma § 24a, imm. 6-imi Naalakkersuisunut inatsisitigut tunngavissaq ilannguneqarpoq, tamatumalu kingorna nalunaarutikkut aalajangersinnaapput, qangarsuarnitsat nassaarineqartut, aamma umiarsuarnit umiiarnernit, umiarsuit usii aamma ukiut untritillit inorlugit annaaneqarsimasorisanit umiarsuarnit umiiarnernit sinnikuusut ilanngullugit, inatsimmut ilaatinneqarsinnaasut. Assersuutitut tassani pineqarsinnaapput umiarsuit aalajangersimasut umiarsuilluunniit isikkumikkut aalajangersimasut ukiut untritillit inorlugit pisoqaassusillit, pissutsit immikkuullarissut peqqutigalugit peqqussummut ilaatinneqarusuttut.
§ 24a, imm. 7-mi siunnersuutigineqarpoq Isumaqatigiissummi aalajangersakkat piviusunngortinniarnerinut atasumik nassuiaateqarnissamut apeqqutit paasineqarnissaat siunertaralugu nalunaarusiornikkut malittarisassaliorsinnaanermut Naalakkersuisut piginnaatinneqarsinnaanerat. Tamanna aamma naleqqussinnaavoq nassaanut § 24a, imm. 1-imi ilaatinneqartunut, itsarnitsanullu oqaluttuarisaanikkulluunniit erseqqissumik pingaaruteqanngitsunut. Taakku saniatigut assersuutigalugu Naalakkersuisut Nunatta Katersugaasivianut qanoq ililluni nalunaaruteqartarnissaq pissanersoq, nalunaaruteqarnissamut piffissaliussat il.il. pillugit malittarisassaliorsinnaapput.
Nr. 2-mut.Siunnersuutigineqarpoq Nunatta Katersugaasivianut Allagaateqarfianullu nassaanut § 24a, imm. 1, 4 aamma 5-imut ilaatinneqartunut imaluunniit imm. 6 aamma 7 naapertorlugit aalajangersakkanut taamatut nassaat pisariaqartumik isumannaarnissaannut innarlitsaalineqarnissaannullu atasumik aningaasartuutigisimasat akileeqqusisinnaanermut periarfissat pisussaajunnaartinnissaat pillugit aalajangersagaq ilanngunneqarpoq. Erseqqissarneqarpoq § 24a naapertorlugu nassaat § 25, imm. 2-mi pineqanngitsut. Aalajangersagaq ilanngunneqassasoq siunnersuutaavoq nassuiarnissaa qularutigineqaqqunagu. § 25, imm. 2-mi malittarisassat nassaat isumannaarnissaannut paarinissaannullu aningaasartuutit naammaginartut taarserneqarnissaannut tunngasut Kalaallit Nunaata oqartussaaffiisa avataani nassaanut tunnganngillat, tassami isumaqatigiissutip siunertaasa pingaarnerit ilagaat immap naqqani kulturikkut eriagisassat allannguuteqassanngitsut.
Nr. 3-mut.Siunnersuutigineqarpoq § 24a, imm. 1, 4 aamma 5-imi ilaasunut, imaluunniit imm. 6 aamma 7 naapertorlugit aalajangersakkanut nassaanut akissarsitsisoqarneq ajortoq erseqqissarneqarnissaa siunertaralugu aalajangersagaq ilanngunneqarpoq. Nr. 2-p ataanisulli uani pineqartut tassaapput allannguinerup kingunerisaanik naqqiutit, erseqqissarumallugu § 24a naapertorlugu immap naqqani itisuumi nassaat § 25, imm. 3-mi akissarsititsisinnaaneq pillugu aalajangersakkanut ilaanngimmata. Aalajangersagaq ilanngunneqarpoq assersuutigalugu pisuussutinik pimoorullugu ujarlertoqartalernissaa kaammattorumanagu.
Nr. 4-mut.Siunnersuutigineqarpoq § 33-mi ilanngunneqassasoq § 24a, imm. 3-5-ip unioqqutinneqarnerani akiliisitsisoqarsinnaanissaanik pisinnaatitsissut.
Nr. 5-imut.Siunnersuutigineqarpoq § 33, imm. 2-mi ilanngunneqassasoq pineqaatissiisoqarsinnaaneranik aalajangersakkat inatsisit malillugit akisussaasunut atorneqarsinnaassasut.
Nr. 6-imut.Siunnersuutigineqarpoq § 33, imm. 3-mi peqqussut tungavigalugu malittarisassatigut aalajangersakkanik unioqqutitsisut akiliisinneqarnissaannut inatsisitigut tunngavissaq ilanngunneqassasoq.
§ 2-mut
Siunnersuutigineqarpoq peqqussut 1. junimi atuutilissasoq, taamaalilluni danskit naalagaaffiata Imaq pillugu inatsisinik atuutsitsineq pillugu isumaqatigiissutaata 10. december 1982-imeersup 2004-mi aasap ilaani Naalagaaffeqatigiinnit tamarmiusunit atsiorneqarneraniit atuutilissalluni.
Tamatuma peqatigisaanik erseqqissaatigineqassaaq aalajangersagaq taamaallaat nassaanut inatsisip atuutilernerata kingorna pisunut atuummat.
Ilanngussaq
Naalagaaffiit Peqatigiit Imaq pillugu inatsisinik atuutsitsineq pillugu isumaqatigiissutaanni immikkoortoq 149 aamma 303.
Immikkoortoq 149
Itsarnitsat oqaluttuarisaanermilu pisutSuulluunniit itsarnitsat oqaluttuarisaanermullu tunngasut immikkoortumiittut, nunarsuarmioqatigiit soqutigisaattut innarlitsaalineqassapput tunniunneqassallutilluunniit, aamma naalagaaffimmut nassaarfiusumut imaluunniit nunamut imaluunnit kulturikkut imaluunniit oqaluttuarisaanikkut imaluunniit itsarnitsanik naalagaaffimmut nassaarfiusumut salliutillugu tunniunneqarnissaa immikkut eqqarsaatigalugu.
Immikkoortoq 303
Itsarnitsat oqaluttuarisaanermilu pisut immami nassaarineqartut1. Naalagaaffiit pisussaapput itsarnitsat oqaluttuarisaanermilu pisut immami nassaarineqartut innarlitsaalissallugit, tamannalu pillugu suleqatigiittussaallutik.
2. Taamaattunik niuernerup nakkutigineqarnissaa siunertaralugu immikkoortup 33-p atorneqarneratigut naalagaaffik sinerialik pisussaavoq, immikkoortumi pineqartumi immap naqqaniit tamakkuninnga akuersisoqaqqaartinnagu piiaasarnerit, immikkoortumi pineqartumi nunap oqartussaaffiup imaluunniit immap oqartussaaffiup iluani inatsisinik malittarisassanillu unioqqutitsinermik kinguneqartussaasut unioqqutitsinertut isigissallugit.
3. Immikkoortumi tassani sunaluunniit piginnittunut kinaassuserneqarsinnaasut pisinnaatitaaffiinik, umiiarnikunik qalluineq pillugu inatsisinik imaluunniit allat imarsiornermut inatsisinik imaluunniit kulturimut tunngassuteqartunik paarlaasseqatigiinnerit eqqarsaatigalugit inatsisinik periutsinillu attuinngillat.
4. Immikkoortoq taanna nunat tamalaat itsarnitsat imaluunniit oqaluttuarisaanermut tunngassuteqartut illersorneqarnissaat pillugit isumaqatigiissutaannut attuumassuteqanngilaq.