13. april 2004 UPA 2004/36
Peqqussutissatut siunnersuummut oqaaseqaatit
Oqaaseqaatit nalinginnaasut
1. Siunnersuutip siunertaa
Meeqqat kommunit ulluunerani paaqqinnittarfiutaanniinnerinut aamma kommunalbestyrelsit aaqqissugaannik ulluunerani angerlarsimaffimmi paaqqinniffinniinnerinut akiliuteqartarneq pillugu Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaat nr. 28, 13. september 1989-imeersoq malillugu angajoqqaat aningaasarsiat tunngavigalugit akiliuteqartarnerisa inatsisitigut tunngavissaqarnera pillugu Inatsisartut Ombudsmandiata nammineerluni misissuinini 26. september 2002-mi ingerlatilerpaa.
Ombudsmandip 16. marts 2004-mi oqaaseqaataani allassimavoq atuisut aningaasarsiat tunngavigalugit akiliisarnerat Ombudsmandip isumaa malillugu inatsisitigut tunngavissamik pisariaqartumik tunngaveqanngitsoq. Angajoqqaat aningaasarsiat tunngavigalugit akiliuteqartarnerisa inatsisitigut erseqqissumik tunngavissiuunneqarnissaa Ombudsmandip inassutigaa.
Inatsisartut Ombudsmandiata qularnartoqarneranik tikkuaanera tunngavigalugu Naalakkersuisut eqqornerpaasoraat, tamatuma tungaatigut siunissami malittarisassat pillugit siunnersuummik, inassuteqaammut akuersaartumik saqqummiussinissaq.
Tamanna siunnersuutip saqqummiunneqarneranut tunngaviuvoq.
Siunnersuutip uuma Inatsisartuni suliarineqarneranut uiggiullugu nalunaarummik nutaamik atuutilersitsisoqarnissaa Naalakkersuisut siunniuppaat.
2. Siunnersuutip imarisai pingaarneritA. Inatsit atuuttoq
Ulluunerani paaqqinnittarfiit, ulluunerani angerlarsimaffimmi paaqqinniffiit il.il. pillugit Inatsisartut peqqussutaanni nr. 7, 21. maj 2002-meersumi § 3, imm. 3, oqaaseqatigiit siulliit naapertorlugit paaqqinnittarfiit pilersinneqarnissaat, pisatsersornissaat, siulersorneqarnissaat ingerlanneqarnissaallu pillugit malittarisassat, matumani aamma angajoqqaat akiliutaat, Naalakkersuisunit aalajangersarneqartussaapput. Peqqussummi tassani § 4, imm. 4 naapertorlugu kommunit ulluunerani angerlarsimaffimmi paaqqinniffii pillugit malittarisassat, matumani aamma angajoqqaat akiliutaat, Naalakkersuisunit aalajangersarneqassapput.
B. Peqqussutissatut siunnersuut
Siunnersuutikkut erseqqissarneqarpoq meeqqat inuusuttullu ulluunerani paaqqinnittarfinniinnerinut kommunillu ulluunerani angerlarsimaffimmi paaqqinniffinnik aaqqissuussinerinut akiliutaasartut angajoqqaat aningaasarsiaat kiisalu kommunit ulluunerani paaqqinnittarfinnut kommunillu ulluunerani angerlarsimaffimmi paaqqinniffiinut aningaasartuutaat tunngavigalugit aalajangersarneqarnissaat pillugit Naalakkersuisut malittarisassiorsinnaanerat. Aammattaaq erseqqissarneqarpoq angajoqqaat akiliutaasa aningaasarsiat tunngavigalugit angissusilerneqarnissaat Naalakkersuisunit malittarisassiuunneqarsinnaasoq.
Taakku saniatigut siunnersuutaavoq peqqussutip atuuttup danskisuuani § 3, imm. 3, oqaaseqatigiinni siullerni oqaaseq "retningslinier" oqaatsit atugaanerat eqqarsaatigalugu oqaatsimik uuminnga taarserneqassasoq "regler". Allannguinermi siunertaavoq oqaatsinik atuinerup inatsisini oqaatsit nalinginnaasumik atugaanerannut naapertuuttunngortinnissaa. Peqqussutip atuuttup kalaallisuuani § 3, imm. 3, oqaaseqatigiinni siullerni oqaatsip "malittarisassanik" atuinnarneqarnissaa siunnersuutaavoq, oqaasermi taanna danskisuuani allannguinermut naapertuutereermat. Periuseq atuuttoq allannguinissamik siunnersuuteqarnikkut allanngortinniarneqanngilaq.
Aammattaaq allannguinerup nassatarisassai ataasiakkaat siunnersuutigineqarput.
3. Aningaasaqarnikkut allaffissornikkullu pisortanut sunniutissaiSiunnersuut aningaasaqarnikkut pisortanut sunniuteqartussaanngilaq, naatsorsuutigineqarpormi tamatuma tungaatigut nalunaarummik nutaamik atuutilersitsinikkut meeqqat ulluunerani paaqqinnittarfinniinnerannut aamma ulluunerani angerlarsimaffimmi paaqqinniffinniinnerinut akiliutaasartoq pillugu nalunaarummi nr. 28, 13. september 1989-imeersumi malittarisassat allannguuteqarujussuaratik ingerlaannassasut.
Siunnersuut allaffissornikkut pisortanut sunniuteqassangatinneqanngilaq. Nalunaarummilli nutaamik atuutilersitsinermut atatillugu suleriaatsit maanna atuuttut naleqqunnerusumik aaqqissuunneqarsinnaanerat Naalakkersuisut eqqumaffiginiarpaat.
4. Aningaasaqarnikkut allaffissornikkullu inuussutissarsiuteqartunut il.il. sunniutissaiSiunnersuut aningaasaqarnikkut allaffissornikkulluunniit inuussutissarsiuteqartunut il.il. sunniuteqassanngilaq.
5. Avatangiisinut sunniutissaiSiunnersuut avatangiisinut sunniuteqassangilaq.
6. Allaffissornikkut innuttaasunut sunniutissaiSiunnersuutip allaffissornikkut innuttaasunut sunniuteqarnissaa naatsorsuutigineqanngilaq. Nalunaarummilli nutaamik atuutilersitsinermut atatillugu suleriaatsit maanna atuuttut naleqqunnerusumik aaqqissuunneqarsinnaanerat Naalakkersuisut eqqumaffiginiarpaat.
7. Naalagaaffeqatigiinnermut aamma namminiilernissamut tunngasutSiunnersuut Naalagaaffeqatigiinnermut namminiileriartuaarnissamulluunniit tunngasunut sunniuteqassanngilaq.
8. Pisortat oqartussaasut kattuffiillu il.il. tusarniaaffigineqartutOmbudsmandip oqaaseqaataa Naalakkersuisut Inatsisartut ataatsimiinnissaannut oqaluuseritinniakkanik tunniussereerfissaasa qaangiutereerneratigut saqqummiunneqarpoq. Tamanna pissutigalugu siunnersuut tusarniaaffigineqartut isumaqatigiissuteqarfigereerlugit sivikinnerusumik piffissaqartitsilluni tusarniaassutigineqarsimavoq.
Siunnersuut makkununnga tusarniaassutigineqarsimavoq:
KANUKOKA, Ilaqutariinnermut Pisortaqarfik aamma Aningaasaqarnermut Pisortaqarfik.
KANUKOKA siunnersuummut oqaaseqaatissaqanngilaq, pineqartormi taamaallaat ulluunerani paaqqinnittarfeqarnermut atuisut akiliutigisagaasa aningaasarsianik tunngaveqartumik angissusilerneqartarnerannut inatsisitigut erseqqissumik tunngavissiuunneqarnissaannik Ombudsmandip inassuteqaataanik malinninnermik imaqarmat. Taamaalilluni KANUKOKA-p naatsorsuutigaa ulluunerani paaqqinnittarfinnut ulluuneranilu angerlarsimaffimmi paaqqinniffinnut akiliutit pillugit malittarisassat maanna atuuttut nalunaarusiassatut ilimasaarutigineqartumi atuutiinnarnissaat, kiisalu kommunit maannakkutuut nammineersinnaassusiat tassuunakkut annikillisarniarneqanngitsoq. Aamma KANUKOKA-p naatsorsuutigaa nalunaarusiaajumaartussap tusarniaassutigineqarnissaa.
Oqaatigineqareersutuut Naalakkersuisut naatsorsuutigaat tamatuma tungaatigut nalunaarummik nutaamik atuutilersitsinikkut meeqqat ulluunerani paaqqinnittarfinniinnerinut aamma ulluunerani angerlarsimaffimmi paaqqinniffinniinnerinut akiliutaasartoq pillugu nalunaarummi nr. 28, 13. september 1989-imeersumi malittarisassat annertunerpaatigut atuutitiinnarneqarnissaat. Tamatumunngali tunngatillugu nalunaarummik nutaamik atuutilersitsinermut atatillugu suleriaatsit maanna atuuttut naleqqunnerusumik aaqqissuunneqarsinnaanissaat Naalakkersuisut eqqumaffiginiarpaat. Kommunit tamatuma tungaatigut nammineersinnaassusiat tassuunakkut annikillisarniarneqanngilaq.
Peqqussutissatut siunnersuut Aningaasaqarnermut Pisortaqarfimmit isumaqataaffigineqarpoq.
Ilaqutariinnermut Pisortaqarfik siunnersuummut oqaaseqaatissaqanngilaq.
Peqqussutissatut siunnersuummi aalajangersakkanut ataasiakkaanut oqaaseqaatit
§ 1-imut
Nr. 1-imut.
Allannguutissatut siunnersuutigineqartup kinguneraa oqaatsip "regler" oqaaseq atuuttoq "retningslinier" taarsissagaa. Tassuunakkut siunertaavoq aalajangersakkap oqaasertalersugaanerata oqaatsinut atugaasunut naleqqussarneqarnissaa. Ulluunerani paaqqinnittarfiit pilersinneqarnissaat, pisatsersornissaat, siulersorneqarnissaat ingerlanneqarnissaallu pillugit Naalakkersuisut malittarisassiuussisinnaanerisa maanna atuuttup ingerlaannarnissaa naatsorsuutigineqarpoq. Peqqussutip maanna atuuttup kalaallisuuani § 3, imm. 3, oqaaseqatigiinni siullerni oqaatsip "malittarisassanik" atuutiinnarnissaa siunnersuutaavoq, oqaasermi taanna danskisuuani allannguummut naapertuummat.
Nr. 2-mut 4-mullu.Siunnersuut oqaaseqaatini nalinginnaasuni taaneqareersutuut, angajoqqaat akiliutigisartagaata aningaasarsiat tunngavigalugit angissusilerneqartarnissaanut inatsisitigut tunngavissiuussinissamik Ombudsmandip inassuteqaataanik tunngaveqarpoq.
Taamaattumik siunnersuutaavoq akiliutaasartup angajoqqaat aningaasarsiaat kiisalu kommunit ulluunerani paaqqinnittarfinnik ingerlatsinermut aamma ulluunerani angerlarsimmaffimmi paaqqinniffinnut aningaasartuutaat tunngavigalugit angissusilerneqartarnissaanik Naalakkersuisut malittarisassiuussisinnaanerat aalajangersakkani erseqqissarneqassasoq. Aammattaaq angajoqqaat akiliutigisartagaata aningaasarsianik tunngaveqarluni angissusilerneqarsinnaaneranik Naalakkersuisut malittarisassiuussisinnaanerat erseqqissarneqarpoq. Angajoqqaat akiliutigisartagaata aningaasarsiat tunngavigalugit angissusilerneqartarnissaanik aalajangersakkani aallaavigineqassapput aningaasarsiat akileraaruteqaataasussat.
Siunnersuutip aalajangiutivinneqarneranut uiggiullugu tamatuma tungaatigut nalunaarummik nutaamik atuutilersitsinissaq Naalakkersuisut siunniuppaat. Nalunaarutip meeqqat ulluunerani paaqqinnittarfinniinnerannut aamma ulluunerani angerlarsimaffimmi paaqqinniffinniinnerannut akiliutaasartoq pillugu nalunaarummi nr. 28, 13. september 1989-imeersumi aalajangersakkanik annertunerpaatigut ingerlatsiinnarnissaa naatsorsuutigineqarpoq. Nalunaarummilli nutaamik atuutilersitsinermut atatillugu tamatuma tungaatigut suleriaatsit il.il. ullumikkornit naleqqunnerusumik aaqqissuunneqarsinnaanissaat Naalakkersuisut naliliiffiginiarpaat.
Nr. 3-mut.Siunnersuummut tunngaviuvoq angajoqqaat akiliutigisartagaat pillugu malittarisassanik atuutilersitsinissamut tunngavissap immikkoortutut immikkut inissinneqarnissaa. Tassa imaappoq inatsit atuutereersoq taamaalilluni atuutiinnartussatut naatsorsuutigineqarpoq.
§ 2-mut
Siunnersuutigineqarpoq Inatsisartut peqqussutaat tamanut nalunaarutigineqaruni ingerlaannartumik atortuulissasoq.
Taama pilertortigisumik atortuulernissaanut patsisaavoq tamatuma tungaatigut erseqqissunik piaarnerpaamik malittarisassaqalernissaq Naalakkersuisunit kissaatigineqarmat.