2. december 2003

UKA 2003/174

 

Aalisarneq pillugu Inatsisartut inatsisaata allanngortinneqarnera pillugu Inatsisartut inatsisissaattut siunnersuut

pillugu

Inatsisartut Aalisarnermut, Piniarnermut Nunalerinermullu Ataatsimiititaliaata

ISUMALIUTISSIISSUTAA

Inatsisssatut siunnersuutip aappassaaneerneqarnerani saqqummiunneqartoq

 

Inatsisartut Aalisarnermut, Piniarnermut Nunalerinermullu Ataatsimiititaliaat suliarinninnermini ukuninnga inuttaqarpoq:

 

Inatsisartuni ilaasortaq Ole Dorph, (siulittaasuugallartoq)
Inatsisartuni ilaasortaq Ruth Heilmann, Siumut
Inatsisartuni ilaasortaq Finn Karlsen, Atassut
Inatsisartuni ilaasortaq Agathe Fontain, Inuit Ataqatigiit, sinniisussaq
Inatsisartuni ilaasortaq Per Skaaning, Demokraatit, sinniisussaq

 

Inatsisartut Aalisarnermut, Piniarnermut Nunalerinermullu Ataatsimiititaliaata UKA 2003-mi siullermeerinerup kingorna Aalisarneq pillugu Inatsisartut inatsisaata allanngortinneqarnera pillugu Inatsisartut inatsisissaattut siunnersuut nassuiaatillu misissorpaa.

 

Tusarniaanermit akissutisiat
Siunnersuutip matuma ataatsimiititaliami suliarineqarnissaanut atugassatut tusarniaanermit akissutisiat nuutinneri ataatsimiititaliap piniarpai. Kattuffiit, oqartussaasut suliffeqarfiillu uku tusarniaavigineqarsimasut ataatsimiititaliap paasivaa: APK, KNAPK, Royal Greenland A/S Politimestereqarfillu. Royal Greenland A/S Politimestereqafillu tusarniaarnut akissuteqarsimanngillat.

Siunnersuutip imarisai
Naalakkersuisut Aalisarneq pillugu inatsisartut inatsisaat nr. 18 ulloq 31. oktober 1996-imeersoq allanngortinneqassasoq siunnersuutigaat, tassani § 5, imm. 3-mi oqaaseq atorteqartoq "TAC" oqaatsimik "pisassiissutit-"nik taarserniarneqarluni. Taamaalilluni § 5, imm. 3 ima oqaasertaqalissaaq:

" imm. 3. Kalaallit Nunaata Kitaani raajanut pisassiissutit agguaanneqarnerani sinerissamut qanittumi aalisariutinut 43%-i avataasiortunullu 57% tunniunneqartassaaq."

Naalakkersuisut § 5, imm. 1 naapertorlugu imartani kalaallit Nunaata oqartussaaffigisaani aalisakkanik assigiinngitsunik TAC-mik agguaassinisamut piginnaatitaanerisa aammalu Kalaallit Nunaata Kitaani raajartassanik § 5, imm. 3 naapertorlugu procentinngorlugu agguaasseriaatsip akornanni inatsimmi maanna atuuttumi oqaasertalersuineq qanorlu paasinninnisaq nalornisoorutaasasinnaasorinarpoq.

Naalakkersuisut piffissap isumaqatigiissusiorfisup qiteqqunnerani EU-mut Athen-imi isumaqatigiinniarnerminut atatillugu qanoq paasinninnissap paatsuunganarsinnaanera maluginiarsimagaat ataatsimiititaliap paasivaa, tamannalu tunngavingalugu aalajangersagaq maanna erseqqissarniarneqarpoq.

Naalakkersuisut Kitaani 4000 tons-inik EU-mut raajatassiinissamut ilumut piginnaatitaaffeqarnersut pillugu Naalakkersusiut kiisalu APK KNAPK-lu inatsisit tungaannit isigalugu nassuiaasiortitsisimapput.

Inatsisit tungaannit isigalugu nassuiaatitut Naalakkersuisunit pissarsiarineqartukkut uppernarsarneqarpoq, Naalakkersuisut § 5, imm. 1-ip oqaasertaligaanera naapertorlugu imartami Kalaallit Nunaata oqartussaaffigisaani aalisagaqatigiiaanik aalajangersimasunik TAC-mik agguaassinissamut piginnaatitaasut. Tamanna aamma raajanut atuuppoq. Aammattaaq Naalakkersuisut TAC-mik kalaallinut kalaaliunngitsunullu pisassiisinnaanermut piginnaatitaapput.

Inatsisit tungaannit isigalugu nassuiaatitut APK-mit KNAPK-millu pissarsiarineqartukkut Naalakkersuisut Kalaallit Nunaata Kitaani raajartassanik agguaassisinnaanermut tunngatillugu piginnaatitaaffeqarnerat akerlilerneqarpoq, aalisarnermummi inatsimmi § 5, imm. 3-mi immikkut aalajangersakkakkut naliginnaasumik piginnaatitaaffeqarneq § 5, imm. 1-imi annikillisinneqarmat.

Pissutsit taamaanneranni ataatsimiititaliap inatsisitigut paasinninneq sorleq eqqortuunersoq soorunami naliliiffigisinnaanngilaa. Tamanna eqqartuussivitsigoortumik aalajangiinermik tunngaveqartariaqarpoq.

Ataatsimiititaliami amerlanerussuteqartut Siumumeersut Inuit Ataqatigiinneersullu Aalisarneq pillugu Inatsisartut inatsisaata allanngortinneqarnera pillugu Inatsisartut inatsisissaattut siunnersuut ilassilluarpaat. Amerlanerussuteqartut Naalakkersuisutulli isumaqarput aalisarneq pillugu inatsimmi § 5, imm. 3-p erseqqissarneqarnissaa pisariaqartoq, taamaalilluni siunissami nunanik allanik aalisarnikkut isumaqatigiissuteqartoqartillugu Naalakkersuisut aalisarneq pillugu inatsimmi § 5, imm. 1 naapertorlugu kalaallinut kalaaliunngitsunullu TAC agguarlugu pisassiisinnaanerannut qanoq annertutigisumik pisinnaatitaaffeqarnerat nalornissutaaqqunagu.

Siunnersuut akuersissutigineqassappat Naalakkersuisut aalisarnermi kattuffinnit eqqartuussivimmut suliakkiissutigineqarsinnaanerat aarleqqutigineqarsinnaasoq ataatsimiititaliap ilisimavaa. Ataatsimiititaliamili amerlanerussuteqartut maluginiarpaat inatsimmik allannguineq piginnaatitaaffinnik piaaffiginninnertut isigineqassagaluarpat aningaasatigut kinguneqaataasinnaasut pilugit nassuiaammik siunnersuut ilaqartinneqanngitsoq. Tamanna ataatsimiititaliami amerlanerussuteqartunit ima paasineqarpoq; Naalakkersuisut inatsisitigut sukumiisumik nalilersuereernertik tunngavigalugu naliliisut aalisarnermi kattuffiit eqqartuussivikkut suliassiissuteqaraluarunik ilalerneqarsinnaassanngitsut. Aammattaaq ataatsimiititaliami amerlanerussuteqartunit ilimagineqartariaqarpoq - inatsisit tungaannit isigalugu nassuiaat tunngavigalugu inatsisitigut nalilersuinertik Naalakkersuisut ingerlassimassappassuk - inatsisit tungaannit isigalugu nassuiaammi inerniliunneqartut attanneqarsinnaanngitsut paasinarsippat siunnersortimik akisussaatitsisinnaanermut periarfissat Naalakkersuisunit isumaliutigineqareersimassasut.

Siuliani allassimasutut oqaaseqaateqarlutik amerlanerussuteqartut Aalisarneq pillugu Inatsisartut inatsisaata allanngortinneqarnera pillugu Inatsisartut inatsisissaattut siunnersuutip akuersissutigineqarnissaa inassutigaat.

 

Ataatsimiititaliami ikinnerussuteqartoq Atassummeersoq siunnersuut ima oqaaseqarfigissavaa:

Aalisarneq pillugu inatsimmi § 5, imm. 3-mik nutarterinissamik Naalakkersusiut kissaataat piffissap isumaqatigiissusiorfisup qiteqqunnerani EU-mik isumaqatigiinniarnerisa kingunerisaannik pivoq, tamatumai isumatiginniarnerit kingunerisaannik EU-p Kalaallit Nunaata Kitaani raajartassai 4000 tonsinik ilaneqarput.

Nunatta kitaani raajartassat amerleqqinnissaat maannakkut aalisarneq pillugu inatsimmi § 5, imm. 3-mi allassimasut malillugit piginnaatitaaffinnik piaaffiginninnerusoq alisarnermi kattuffinnit oqaatineqarpoq. Ikinnerussuteqartup taama paasinninneq isumaqatigaa, siunnersuutillu ilalerneqannginnissaa kaammattuutigalugu.

Ataatsimiititaliami ikinnerussuteqartoq Demokraatineersoq § 5, imm. 3-mi oqaatsip "pisassiissutit" atorneqarani "TAC"-p atorneqarneranik Naalakkersuisut naleqquttuuunginneraanerannik isumaqatigai. Taamaattumik siunnersuummi anguniarneqartut Demokraatit isumaqatigaat.

Taamaattoqarsimanngikkaluarpat, EU-mik isumaqatiginninniarnerit ajornartorsiutitaqarnannginnerusumik ingerlasimassagaluartut takorloorneqarluarsinnaavoq.

Demokraatilli isumaqarput inatsisinut tunngasunik aalisarnermi kattuffinnik saqitsaassuteqarnissaq pinaveersaarniarlugu, inatsisip allanngortinneqarnissaanik siunnersuut ulloq 1. januar 2006 aatsaat atuutitilerneqartariaqartoq.

Siuliani allassimasutut oqaaseqaateqarlutik ikinnerussuteqartut Atassummeersut Demokraatineersullu Aalisarneq pillugu Inatsisartut inatsisaata allanngortinneqarnera pillugu Inatsisartut inatsisissaattut siunnersuutip itigartitsissutigineqarnissaa inassutigaat.

Taama oqaaseqarluni Inatsisartut Aalisarnermut, Piniarnermut Nunalerinermullu Ataatsimiititaliaata Aalisarneq pillugu Inatsisartut inatsisaata allanngortinneqarnera pillugu Inatsisartut inatsisissaattut siunnersuut aappassaaniigassanngortippaa.

 

	Ole Dorph Siulittaasuugallartoq
Agathe Fontain		Ruth Heilmann
Finn Karlsen		Per Skaaning