20. november 2003 UKA 2003/151
Raajanut akitsuutit pillugit Inatsisartut inatsisaata allanngortineqarneranik
Inatsisartut inatsisissaattut siunnersuut
pillugu
Inatsisartut Akileraartarnermut Akitsuusiisarnermullu Ataatsimiititaliaata
ISUMALIUTISSIISSUTAA
siunnersuutip aappassaaneerneqarnerani saqqummiunneqartoq
Inatsisartut ataatsimiititaliaat suliarinninnermini ukuninnga inuttaqarpoq:
Inatsisartuni ilaasortaq Isak Davidsen (Siumut), siulittaasoq
Inatsisartuni ilaasortaq Agathe Fontain (Inuit Ataqatigiit), siulittaasup tullia
Inatsisartuni ilaasortaq Jensine Bertelsen (Atassut)
Inatsisartuni ilaasortaq Per Skaaning (Demokraatit)
Inatsisartuni ilaasortaq Ole Thorleifsen (Siumut)
Inatsisartut ataatsimiititaliaata siunnersuut qulaani taaneqartoq UKA 2003-mi siullermeerneqa-reermat nassuiaatai ilanngullugit misissuataarpaa.
Aallarniut
Inatsisartut ulloq 10. november 2003 siunnersuut qulaani taaneqartoq siullermeermassuk Inatsisartut Akileraartarnermut Akitsuusiisarnermullu Ataatsimiititaliaannit suliarineqartussanngorlugu innersuunneqarpoq.Siunnersuut Raajanut akitsuutit pillugit Inatsisartut inatsisaata allanngortinneqarneranik Naalakkersuisut peqquneqarnissaannik Inatsisartut aalajangiiffigisassaattut siunnersuummut UKA 2003/150-imut assersuunneqarsinnaavoq. Siunnersuutini taakkunani marlunni siunnersuutigineqarpoq raajat akitsuuserneqartussat kaajalukaartitat ilaattut aalajangersimasutut annertussusilinniit tunisinermi akip procentinngorlugu assigiimmik qaffariartuaartutut allanngorarneratut ilusilerneqassasut.
Siunnersuutit marluk taakku assigiinngissutaat pingaarneq uaniippoq UKA 2003/151 malillugu tunisinermi tunisinermut aki 13.00 kr.-ugaangat akitsuut atuutilertassasoq, UKA 2003/150-ili malillugu raajanut kiilumut ataatsimut tunisinermut aki 19.00 kr.-iugaangaat aatsaat atuutilertassasoq.Siusinnerusukkut naalakkersuisooqatigiit taamattuttaaq pilersaarutigisimavaat raajat kilomut tunineqarnerini aki 19,00 kr.-iuppat raajanut akitsuut atuutilersinneqaqqullugu siunnersuummik saqqummiussissallutik.
Siunnersuutinut marlunnut taakkununnga tunngatillugu raajanik kiilumik ataatsimik tunisinermut akiusutut toqqakkanut arlalinnut sanilliullugit raajanut akitsuut pct.-inngorlugu tabelimi ataaniittumi takutinneqarpoq:
Raajat tunisat kiilumut akii (Kr.)
Akitsuut (pct.-inngorlugu) UKA2003/150
Akitsuut (pct.-inngorlugu) UKA2003/151
13,01
0
0,01
15,01
0
2,01
17,01
0
4,01
19,01
0,01
6,01
20,01
1,01
7,01
21,01
2,01
8,01
30,01
11,01
17,01
Siusinnerusukkut raajanut akitsuutit kaaviiaartitat 1 pct.-iinik annertussusillit taamaallaat 10 mio.-nik isertitsissutaasussatut naatsorsuutigineqarmata maannakkut raajat akii atuuttut tunngavigalugit 2004-imi 18 mio. kr. miss. iluanaaruteqarnissaq Naalakkersuisut naatsorsuutigaat.
Isumasioqatigiilluni ataatsimiinneq
Ataatsimiititaliattaaq siunnersuummik suliarinninnerata ilaatut Aningaasanut Nunanullu Allanut Naalakkersuisoq ulluni 13. aamma 19. november 2003 ataatsimiititaliamit isumasioqatigalugu ataatsimeeqatigineqarpoq.Tamatuma saniatigut APK-mit KNAPK-millu sinniisuutitanik Naalakkersuisunillu ataatsimiititaliaq ulloq 17. november 2003 ataatsimeeqateqarpoq.
Tusarniaanermit akissutisiat
Siusinnerusukkut naalakkersuisooqatigiit raajanik tunisinermi kiilumut aki 19,00 kr.-inngoraangat akitsuusiisarnissamik siunnersuutaat naalakkersuisooqatigiinnerup atorunnaarsinneqarnera sioqqullugu Inatsisartunut saqqummiunneqanngitsoorpoq. Taamaattorli siunnersuut Aalisarnermut, Piniarnermut Nunaqarfinnullu Pisortaqarfimmut, Inuussutissarsiornermut Pisortaqarfimmut Aningaasaqarnermut Pisortaqarfimmut kiisalu KNAPK-mut APK-mullu tusarniaassutitut nassiutissallugu angumeqqunneqarsimavoq.UKA 2003/151-mut nalinginnaasumik nassuiaatini takuneqarsinnaavoq inatsisissatut siunnersuut ulloq 27. september 2003 Inatsisartunut iluserisamisut iluseqarluni nassiunneqartoq raajat kiilumut 13 kr.-imik akeqaleraangata akitsuuserneqartarnissaannik imaqartoq tusarniaassutigineqarsimanngitsoq. Taamaammat siunnersuut Inatsisartut Akileraartarnermut Akitsuusiisarnermullu Ataatsimiititaliaannut innersuunneqassasoq naatsorsuutigalugu ataatsimiititaliaq Aningaasanut Nunanullu Allanut Naalakkersuisumut ulloq 16. oktober 2003 saaffiginnissuteqarpoq ataatsimiititaliap suliarinninnissaanut taamaallaat atugassatut 19,00 kr.-imiit 13,00 kr.-imut allanngortitsinissaq pillugu killilimmik tusarniaanermik isumaginneqqullugu. Tamatuma kingorna Aningaasanut Naalakkersuisoq Aalisarnermut, Piniarnermut Nunaqarfinnullu Pisortaqarfimmut, Inuussutissarsiornermut Pisortaqarfimmut Aningaasaqarnermullu Pisortaqarfimmut kiisalu KNAPK-mut APK-mullu tusarniaanermik killilimmik tamatuminnga ingerlassivoq.
Siunnersuut matumani pineqartoq pillugu ataatsimiititaliami suliarinninnissamut atugassanik tusarniaanermit akissutit nuutinneqarnerinik ataatsimiititaliaq piniarsimavoq.
Tusarniaanermit akissutinit takuneqarsinnaavoq Aningaasaqarnermut Pisortaqarfik, Inuussutissarsiornermut Pisortaqarfik Aalisarnermullu Pisortaqarfik siunnersuummut oqaaseqaatissaqan-ngitsut.
APK KNAPK-lu ulloq 3. november 2003 ataatsimoorussamik tusarniaanermut akissuteqarput. Tusarniaanermut akissummit taassumannga takuneqarsinnaavoq kattuffiit taakku marluk raajat kiilumut akii 13 kr.-inngoraata atuutilertussamik akitsuusiinissamut marlunnik akerliliissutissaqartut:
1. Siunnersuut Naalakkersuisut, KNAPK-p aamma APK-p "Athenimi isumaqatigiissummut tapiliussap" akuersissutigineqarnera pillugu, illua tungeriillu 2004-imiit 2006-imut (taakkua tamaasa ilanng.) suleqatigiinnissamik isumaqatigiissutaannut ulloq 1. september 2003-meersumut akerliusoq. Kattuffiit isumaqarput Naalakkersuisut isumaqatigiissummik qimatsinerat inatsisinut akerliusoq taarsiissuteqaataasinnaasorlu.
2. Siunnersuut ilaasortat ingerlatsinikkut aningaasaqarnermik akuerineqarsinnaasumik aalajangiusimanninnissaannut periarfissamut annertuumik pitsaanngitsumillu kinguneqartussaavoq.
Tamanna tunngavigalugu UKA 2003/151 allanngortinneqassasoq kattuffiit siunnersuutigaat, taamaalillunilu akitsuut akinut naleqqersuutinut naapertuuttumik iluarsiivigineqassasoq UKA 2003/ 150-imilu, naalakkersuisuusimasullu siunnersuutaattut raajanut kiilumut aki 19,00 kr.-inngo-raangat aatsaat atuutilertassasoq.
Isumaliutissiissummut matumunnga ilanngussaq 1-itut APK-mit KNAPK-illu akissut ilanngunneqarpoq.
Tamatuma kingorna APK-p KNAPK-llu tusarniaanermi akissutaannut Naalakkersuisut siulittaasuata ulloq 6. november 2003 akissutaa, isumaliutissiissummut matumunnga ilanngussatut 2-tut ilanngunneqartoq Akileraartarnermut Akitsuusiisarnermullu ataatsimiititaliap tiguaa.
"Athenimi isumaqatigiissummut tapiliussap" akuersissutigineqarnera pillugu isumaqatigiissut.
Naalakkersuisut, KNAPK-p aamma APK-p "Athenimi isumaqatigiissummut tapiliussap" akuersissutigineqarnera pillugu, illua tungeriillu 2004-imiit 2006-imut (taakkua tamaasa ilanng.) su-leqatigiinnissamik isumaqatigiissutaat siusinnerusukkut Naalakkersuisut, KNAPK-p kiisalu APK-p ulloq 1. september 2003 isumaqatigiissutigaat.Isumaqatigiissummi § 9-mi takuneqarsinnaavoq kattuffiit APK-p KNAPK-llu isumaqatigiissut atorlugu "Athenimi isumaqatigiissummut tapiliussaq" isumaqataaffigigaat, taanna malillugu Kalaallit Nunaata kitaani raajat 4.000 tonsit EU-mi angallatinut pisassiissutitut tunniunneqarlutik. Isumaqatigiissummi immikkoortoq 6-imi nangillugu allassimavoq:
"Raajanut akitsuutit pillugit inatsisip allanngortinneqarneranik inatsisissatut siunnersuummik Naalakkersuisut 2003-mi ukiakkut katersuunnermi saqqummiussissamaarput taamaalilluni akitsuutit akinut naleqqersuut malillugu iluarsiivigineqartartussanngorlugit nunanullu allanut annissassat tunisassiat agguaqatigiissillugu kiilumut 19,00 kr.-nik akeqaleraangata aatsaat atuutilertartussanik."
Naalakkersuisut ilaasortalersugaanerata allanngortinneqarnerata kingorna Naalakkersuisut siulittaasuat ulloq 14. oktober 2003 APK-mut KNAPK-mullu allagaqarluni nalunaarpoq qulaani taaneqartutut siunnersuummik saqqummiussinissamik siusinnerusukkut naalakkersuisuusimasut oqarsimanerannik malinnissallutik Naalakkersuisut pituttugaasutut misigisimanngitsut, Naalakkersuisummi ilaasortalersugaanerat inatsisartoqarnikkullu amerlanerussutillit allannguuteqarsimammata, taamaammallu isumaqatigiissummi immikkoortoq 6-imi oqaatigineqartup tunngavissaatitaanera atuukkunnaarsimalluni.
KNAPK APK-lu tusarniaanermut akissumminni erseqqissaateqarput angallatinut EU-meersunut pisassiissuteqarnissaq aalisarneq pillugu inatsimmi § 5, imm. 3-makerliusoq, taannami malillugu Kalaallit Nunaata kitaani TAC (pisarineqarsinnaatitaasut anginerpaaffigisaat) naapertorlugu, raajanik pisarineqarsinnaasut sinerissamut qanittumi raajarnianut 43%-imik avataasiutinullu 57%-imik agguataagaammata. Isumaqatigiissummi aalajangersarneqartunik kattuffinnut taartigitinneqartut tunngavigalugit "Athenimi isumaqatigiissummut tapiliussaq" isumaqatigiissuteqarnermi kattuffiit taamaallaat akuerisinnaagaat tusarniaanermut akissummi takuneqarsinnaavoq. Naak angallatinut EU-meersunut raajanik pisassiissutinik siuliani taaneqartutut tunniussineq aalisarnermut inatsimmi § 5, imm. 3-mut akerliugarluartoq. Taamaalilluni kattuffiit taakku marluk naapertorlugit raajat kiilumut 19,00 kr.-inik akeqaleraangata raajanut akitsuutip aatsaat atuutilernissaa taartigititatut kattuffiit taakku marluk isigigaat, tamannalu raajat, Akileraartarnermi Pisortaqarfiup nalunaarsugai naapertorlugit, 2003-mi qaammatit pingasukkaartut pingajuata kingorna agguaqatigiissillugit 14,69 kr.-inik kiilumut akeqarnerat tunngavigalugu isigineqartariaqartutut ilimagisariaqartoq. Taamatut akit inissisimaneranni siunnersuutitoqaq atorlugu raa-janut akitsuut atuutilersimanavianngikkaluarpoq, taannami malillugu oqaatigineqartutut akitsuut raajat kiilumut 19,00 kr.-imik akeqalerpata aatsaat atuutilertussaagaluarmat.
KNAPK-p APK-llu tusarniaanermut akissuteqarnerminni oqaatigaat ulloq 1. septemberimi isumaqatigiissummik Naalakkersuisut atorunnaarsitsinerat inatsisinik unioqqutitsinertut pineqartutullu ilaasunut taarsiissuteqarnissamik pisussaaffeqarnertut isigineqartariaqartoq, taamaammallu kattuffiit inissisimanertik eqqarsaatigeqqikkumagaat. "Athenimi isumaqatigiissummut tapilius-saq"-p akuerineqarnissaa aalisarnermut inatsimmik § 5, imm. 3-mut akerliusutut matuma kingorna isigineqartariaqartoq kattuffiit ilanngullugu isumaqarput.
Naalakkersuisut siulittaasuat akissuteqarnermini erseqqissaateqarpoq
"Naalakkersuisut Inatsisartunut akuersissutigeqqusinnaanngilaat akitsuutip aatsaat 19,00 kr.-iniit atuutilertarnissaa. Naalakkersuisut tamatumunnga inatsisartoqarnikkut amerlanerussuteqartoqarsinnaanera ilimaginngereermassuk inatsisissatut siunnersuutip isikkuatut saqqummiunnissaa siunertaqarsorineqanngilaq.
Taamatut nalunaarsimanerup qimanneqarnera taarsissuteqartoqarnissaanut tunngavissaasinnaanngilaq 19,00 kr.-inik siunnersuuteqarsimaneq akuerineqarsimanavianngimmat. Taamaattumik annaasaqartoqarsimanngilaq.
Taamatut nalunaarsimanerup qimanneqarnera inatsisinik uniuinertut aamma oqaatigineqarsinnaanngilaq siunnersuut akuerineqarsimanavianngimmat saqqummiunnissaa siunertaqanngilaq."
Nangilluni Naalakkersuisut siulittaasuat naliliivoq kitaani raajanik 4000 tonsinik EU-mut nuussineq aalisarnermut inatsimmut atuuttumut akerliusutut isigineqarsinnaanngitsoq, aalisarnermummi inatsit piffissami sivisoorujussuarmi aalisarneq pillugu Inatsisartut inatsisaanni atuuttumi § 7 ilaatigut naapertorlugu Naalakkersuisut raajat kitaaniittut ilaannik EU-mut tunniussinissaannut periarfissiisuusimammat, inatsisimmi § 7, imm. 1-mi takuneqarsinnaammat
Imartani Kalaallit Nunaata.aalisarnikkut oqartussaaffigisaani inuussutissarsiutigalugu aalisartoqarsinnaavortaaq angallatinit § 6-imi pineqanngitsut, [taanna malillugu imartani Kalaallit Nunaata aalisarnikkut oqartussaaffigisaani inuussutissarsiutigalugu aalisarneq taamaallaat angallatinit pigineqarnertik naapertorlugu Kalaallit Nunaanni angerlarsimaffeqartunit ingerlanneqarsinnaavoq] taakku nunat tamalaat akornanni isumaqatigiissutit malillugit pisussaaffiit naapertorlugit imaluunniit naalakkersuisunik immikkut isumaqatigiissuteqarsimaneq malillugu imartani Kalaallit Nunaata aalisarnikkut oqartussaaffigisaani aalisakkanik annertussutsinillu aalajangersimasunik aalisarnissamut akuersissuteqarfigineqarsimagaangata.
Naalakkersuisulli siulittaasuata qulaani taaneqartut eqqarsaatigalugit akissuteqarnermini ilumoornerarpaa aalisarnermut inatsimmi § 5 imm, 3 erseqqarluttumik oqaasertaliivigineqarsimasoq, taamaammallu inatsimmut allannguutissatut siunnersuummik saqqummiussisoqassasoq. Tamatuma kingornagut Naalakkersuisut, Aalisarneq pillugu inatsimmi § 5 imm. 3 naapertorlugu nunatsinni raajarniutinut pisassiissutigineqartut, TAC-unngitsunilli, ilaannik ilanngussisunngorlugu allan-ngortitsisoqarnissaanik siunnersuut UKA 2003/174 oqaluuserineqassasoq nalunaarutigaat.
Tamatuma saniatigut Akileraartarnermut Akitsuusisarnermullu Ataatsimiititaliaq Aningaasanut Nunanullu Allanut Naalakkersuisumik isumasioqateqarluni ataatsimiinnermi imaattumik aperivoq:
"Athen-imi isumaqatigiissummut tapiliussap" akuersissutigineqarnera aamma 2004-miit 2006-imut peqataasut suleqatigiinnissaat pillugit Naalakkersuisut, KNAPK-p aamma APK-p isumaqatigiissutaat"-ta Naalakkersuisunit 1. september 2003-mi atorunnaarsinneqarnerata nanginneratut APK-mit/KNAPK-mit piumasaqaatigineqarsinnaasutut naatsorsuutigineqartunut atatillugu siunnersuummut qulaani taaneqartumut inatsisitigut kinguneqaataasinnaasut Naalakkersuisut qanoq nalilerpaat?"
Naalakkersuisoq akissuteqarnermini Nalaakkersuisut siulittaasuata qulaani taaneqartutut 3. november 2003-mi allagaanik toqqammaveqarpoq. Tamatuma saniatigut Naalakkersuisup Naalakkersuisut Allattoqarfiannit, Inatsisilerinermut Allaffimmit, ulloq 12. november 2003-mi allakkiaq saqqummiuppaa, tassuuna uparuarneqarluni 1. september 2003-mi APK-mut KNAPK-mullu isumaqatigiissut tamakkiisoq Naalakkersuisut atorunnaarsissimanngikkaat, isumaqatigiissummi immikkoortut tamakkerlugit eqquutsinniannginnerisigut taarsiissuteqartussatut piumasaqarfigineqarnissamik Naalakkersuisut iliuuseqarsimasutut isiginngitsut, taakkununngami tunngavissaatitat naalakkersuisut nutaanngornerisigut atorunnaarsimammata.
Naalakkersuisup oqaasiisa allassimaneri isumaliutissiissummut matumunnga ilanngussatut 3-tut ilanngunneqarput.
Akileraartarnermut Akitsuusiisarnermullu Ataatsimiititaliami amerlanerussuteqartut Siumumeersut, Inuit Ataqatigiinneersut Demokraatineersullu Naalakkersuisut apeqqummik naliliinerat tu-saatissatut tiguaat. Tamatuma peqatigisaanik amerlanerussuteqartut paasivaat aalisarnermut inatsit isumaqatigiissuteqartut akornanni sanioqqunneqarsinnaanngitsuunngitsoq, taamaammallu Naalakkersuisut aalisarnermilu kattuffiit aalisarnermut inatsisip ilaata isumaqatigiissummi naatsorsuutigineqannginnissaanik isumaqatigiissuteqarnerat inatsisilerinikkut atuussinnaassuseqartutut ilimagineqarsinnaanngitsoq.
Akerlianik ataatsimiititaliami ikinnerussuteqartut Atassut isumaqarput Naalakkersuisut, KNAPK-p aam-ma APK-p "Athenimi isumaqatigiissummut tapiliussap" akuersissutigineqarnera pillugu, illua tungeriillu 2004-imiit 2006-imut (taakkua tamaasa ilanng.) suleqatigiinnissamik isumaqatigiissutaata ilaata Naalakkersuisunit qimanneqarnera inatsisinik unioqqutitsinertut taarsiissuteqaateqarnissamillu pisussaatitsisuusinnaasutut KNAPK-mit APK-millu uppernarsarneqartoq.
Siunnersuutip Inuussutissarsiutinut aningaasatigut kinguneqaatissai
KNAPK APK-lu 3. november 2003 tusarniaanermut akissumminni ilaatigut ima allapput:Isumaqarnarpoq naalakkersuisut siunnersuuteqarnermikkut, inuussutissarsiortut taamatut pilersuisinnaanerannik piviusorsiortumik nalilersueqqaarani, landskarsip akileraarutitigut isertitaqarnissaanut pisariaqartitsinera pingaarnerutissimagaat. Siunnersuutip nassiunneqartup piviusunngortinneqarneratigut maannakkut aalisarnermik inuussutissarsiortut Kalaallit Nunaata avammut niuernikkut isertitaasa pingaaruteqartut qulakkeerneqarsinnaanerat aarlerinarsisinnaavai. Aningaasarsiornikkut isigissagaanni siunnersuutip piviusunngortineqarneratigut taamaalilluni siunissami aningaasarsiornissamut akornusiisinnaanera naatsorsuutigineqarsinnaavoq, landskarsimit akileraarutitigut piffissami sivikitsumi iluanaarutinit annertunerungaartunik.
Ilanngullugu oqaatigineqarpoq
2002 aamma 2003-imi aalisariutaatillit nutaat, siusinnerusukkut aalisariutaatillit ... arlallit kattunnerisigut pilersinneqartut..., ingerlatsinerup tungavissaatut missingersuusiornerminni kaaviiaartitat oqimaaqatigiinnissaannut agguaqatigiissillugu akit DKK 16,50-it tunngavigisimavaat...Kattuffiit ilaasortaasa isertitaqarsinnaanerat qulakkeerneqarsinnaanerinut pingaarnertigut pissutaasimavoq raajanut TAC sinnersunut naleqqiullugu qaffasinnerunera.
Kiisalu oqaatigineqarpoq tunisinermi kiilumut akigitinneqartup 19,00 kr. angugaangaju, tak. 1. september 2003-mi isumaqatigiissummi immikkoortoq 6, raajanut akitsuummik atulersitsisarnissamut tunuliaqutaasoq tassaasoq, maanna pisassarititaasut annertuut taamaaginnarnissaasa tunngavissaatinneqarneratigut kilisaataatillit, patajaallisaanerup naammaginakannersumilluunniit annertussuseqarluni ingerlateqqinnissaanut periarfissaqartitsisumik ani-ngaasatigut isertitaqarnissamut periarfissinneqarnissaat, taamaalillunilu kilisaataatillit aningaasaqarnikkut tunngavigisaat ajorseriartinngikkaluarlugu akitsuummik akiliinissamut periarfissaqarnissaat naatsorsuutigineqarmat.
Tamatuma kingorna Aningaasanut Nunanullu Allanut Naalakkersuisoq isumasioqatigalugu ataat-simiinnermi Akileraartarnermut Akitsuusiisarnermullu Ataatsimiititaliap ima aperaa:
"Raajat qaleruallit tuninerini kilomut 13 kr. anguneqaraangat raajanut akitsuutip atuutilertarnissaanik siunnersuuteqarnermut Naalakkersuisut suut tunngavilersuutigaat? Siunnersuutip inuussutissarsiortunut aningaasatigut kingunerisassai pillugit misissuinernik qanoq ittunik Naalakkersuisut suliaqarsimanersut immikkut paasissutissiissutigineqassasoq ataatsimiititaliamit kissaatigineqarpoq."
Ilaatigut Naalakkersuisoq ima akissuteqarpoq:
Naatsorsuutit 2001-2002-mut tunngasut pissarsiarineqarsinnaasut Naalakkersuisunit nalilersorneqarnikuupput taakkulu 2003-mi pisassiissutit tunngavigalugit kisitsisillu ukiumut tassunga naleqqussarlugit naatsorsorlugit raajanullu akitsuusersueriaatsimut eqqunniarneqartumut akit agguaqatigiissillugit kiilumut 13,15 aamma 19,00 kr.-i aallaavigalugit naatsorsorlugit. Taakku 2003-mi kisitsisinut naleqqussaalluni naatsorsuinerit takutippaat raajanut akitsuutip kiilumut 13 kr.-ni aallartiffigalugu akitsuummik eqqussiniarnerup kilisaataatillit aningaasaqarniarnerannut naviarnartorsiortitsinngitsoq. Kilisaataatileqatigiit ataatsip arlallilluunniit raajat akiisa appasinnerat tunngavigalugu amigartooruteqassagaluarpata raajanut akitsuut pissutaangilaq raajalli akiisa appasinnerat pissutaavoq - allatut oqaatigalugu piviusut aallaavigalugit raajanut akitsuutip iluanaarutit amigartoorutinngortissinnaanngilai (eqqarsaatersornerli allaavigalugu taamaallaat taamaalisinnaallutik)
Tamatuma saniatigut Naalakkersuisoq kilisaataatillit ilaasa aningaasaqarnerannut takussutissiaq, Erhvervs- og Selskabsstyrelsenip tamanit takuneqarsinnaasunik ukiumoortumik naatsorsuutaannik tunngaveqartoq saqqummiuppaa. Takussutissiaq taanna isumaliutissiissummut matumunnga ilanngussaq 4-tut ilanngunneqarpoq.
Naalakkersuisup isumasioqatigiilluni ataatsimiinnermi nassuiarpaa kilisaataatileqatigiit naatsorsuutaat kiisalu tamatuma kingorna Akileraartarnermi Pisortaqarfimmi pisut tunngavigalugit naatsorsuinerit tunngavigalugit naliliisoqarpoq siunissami kilisaataatileqatigiit ingerlaannarnissaat navianartorsiortinnagu aningaasaqarniarnerat ima annertutigisumik ajorseriartinneqassan-ngitsoq tunisinermi akiusup kg-mut 13 kr. miss. angugaangagu akitsuut atuutilertassalluni. Tunisinermi aki kg.-mut 14 kr.-inngoraangat taamaalilluni akitsuummut procenti 1-inngoraangat kg-mut 14 ørimik akitsuummik akiliisoqartassaaq, taakkulu ilaat 4 øringajannik angissusillit inuttanit akilertartassallutik, raajanummi akitsuut inuttat akissarsiassaannik naatsorsuinermi ilanngaatigineqartassammata.
Naalakkersuisup ilanngullugu nassuiaatigaa kilisaataatileqatigiit aningaasaqarniarnerat soorunami assigiinngitsuusoq, kilisaataatileqatigiimmi ilaat kg-mut tunisinermi agguaqatigiissillugu aki 13 kr.-iugaangat annikigisassaanngitsumik pitsaasumik angusaqartarmata, allalli amigartooruteqartarlutik. Tamatumunngali tunngatillugu oqaatigineqassaaq kilisaataatileqatigiit taakku amigartooruteqarnerat kilisaatit pisassiissutillu annertuumik nalikilliliivigineqartarnerinik pissuteqarnerusoq. Raajanut akitsuut 0-iugaluarpalluunniit kilisaataatileqatigiit taakku akit appasissut atuunneri pissutigalugu amigartooruteqartussaapput.
Naalakkersuisoq ima isumaqarpoq maleruagassanut maannakkut atuuttunut tunngatillugu raajanut akitsuusiisarnermut inatsisissatut siunnersuut nutaaq kilisaataatileqatigiit aningaasaqarniarnikkut patajaallisarnissamut periarfissaqarnerannik aalajangiisuusumik ajornerulersitsisussaan-ngitsoq, akitsuummi nunarsuarmi akit appasippata taamatuttaaq procentinngorlugu aningaasan-ngorlugulu appasissuussammat, akitsuummi kaajalukaartitanik tunngaveqarmat. Naalakkersuisoq nangilluni nassuiaavoq tamatuma peqatigisaanik paasineqarsinnaasoq kilisaataati8llit ukiut quliniit 15-inik amerlassusillit qaangiunneranni kilisaammik tunisigunik nalikilliliinernik pissarsiareqqinneqartutut ilusilerlugit aningaasarpassuarnik isertitatut nalunaarsuisinnaammata. Tamatuma peqatigisaanik takutinneqarpoq kilisaataatileqatigiit ataatsip ukiumi ataatsimi angusai kilisaataatileqatigiit aningaasaqarnikkut qanorpiaq inissisimanerannik takutitsisuunngitsut.
Tulliullugu Akileraartarnermut Akitsuusiisarnermullu Ataatsimiititaliamit Aningaasanut Nunanullu Allanut Naalakkersuisoq qinnuigineqarpoq isumasioqatigiilluni ataatsimiinnermi kiilumut 13 kr. anguneqaraangat raajanut akitsuuteqarluni raajarniutini aningaasaqarnerup ineriartornissaatut naatsorsuutigineqartunut takussutissiamik saqqummiusseqqullugu.
Aningaasanut Nunanullu Allanut Naalakkersuisoq isumasioqatigiilluni ataatsimiinnermi ilaatigut nassuiaateqarpoq ingerlatseqatigiiffinni nammineq aningaasaatit erniaqartarnerat piffissamut annertujaamut atatillugu isigisariaqartoq, raajanullu akitsuut annikitsuinnarmik pingaaruteqartoq, illua tungaatigulli kaajalukaartitat (akit) raajarniutit aningaasaqarniarnerannut aalajangiisuunerpaamik pingaaruteqartut.
Taamatut isumaqarnermut takussutissiatut suliarineqarsimasoq, ilanngussaq 4-mut naapertuuttoq, raajarniutini aningaasaqarniarnermik takutitsisuusoq, immikkut aningaasartuutitut isertitatullu allatanik immikkut samminnittoq. Takussutissiaq ilanngussaq 5-itut ilanngunneqarpoq.
Akileraartarnermut Akitsuusiisarnermullu Ataatsimiititaliami amerlanerussutillit Siumumeersut, Inuit Ataqatigiinneersut Demokraatineersullu Naalakkersuisup nassuiaataa tusaatissatut tiguaat. Taamaalilluni ataatsimiititaliami amerlanerussutillit uppernarsarneqartutut isigaat kiilumut aki 13 kr.-inngoraangat raajanut akitsuutip atuutilertarnissaa raajarniutini aningaasaqarniarnerup nammatassiinissaa, pissusissamisuunngitsumik artukkerneqarani attassinnaassagaa.
Ataatsimiititaliami ikinnerussuteqartut Atassut akerlianik isummerput, inuussutissarsiutip ani-ngaasaqarniarnera ima mianernartigisoq inuussutissarsiutip akitsuutit ilaneqarnerisigut nammatassinneqarnissaa illersorneqarsinaanani, minnerunngitsumik raajat akiisa appasinnerat eqqarsaatigalugu.
Ataatsimiititaliami amerlanerussuteqartut Siumumeersut, Inuit Ataqatigiinneersut Demokraatineersullu siunnersuummut tunngatillugu ima oqaaseqaateqarniarput:
Ataatsimiititaliami amerlanerussutillit siunnersuummut tapersiinertik matumuuna oqaatigissavaat. Amerlanerussutillit pissusissamisoortutut isigaat, nunatta iluaqutissarititaannik sulliviit inuussutissarsiornikkut atuisut iluaquteqarnermut akiliutitut iluseqartumik, akileraartarnermut akitsuusiisarnermullu ataatsimiititaliamit nunanut allanut sanilliussisumit kaammattuutigineqartutut akiliisariaqartut.
Siunnersuut tunngavigalugu iluanaarutigineqartussatut naatsorsuutigineqarsinnaasut annertussutsimikkut killeqarput, inuussutissarsiummillu taasariaqartumik nanertuutaasutut isigisariaqarunaratik.
Ataatsimiititaliami amerlanerussuteqartut qulaani taaneqartut paasivaat KNAPK-p aamma APK-p "Athenimi isumaqatigiissummut tapiliussap" akuersissutigineqarnera pillugu, illua tungeriillu 2004-imiit 2006-imut (taakkua tamaasa ilanng.) suleqatigiinnissamik isumaqatigiissutaata 1. september 2003-meersup qimanneqarneranut tunngatillugu APK-p KNAPK-llu piginnaatitaaffitik aalajangiusimasinnaajumagaat.
Siunnersuut akuersissutigineqarpat aalisarnermut kattuffinnit Naalakkersuisut eqqartuussivitsigut suliassanngortinneqarnissaminnik naatsorsuutiginnisinnaanerat aarleqqutigineqarsinnaasoq amerlanerussuteqartut nalunngilaat. Ataatsimiititaliamili amerlanerussuteqartut maluginiarpaat tamatuma malitsigisaatut inatsisilerinikkut aaqqiagiinngissuteqarnermik inatsimmut allannguutissatut siunnersuut kinguneqassagaluarpat, aningaasatigut kinguneqaatissat pillugit nassuiaammik siunnersuut imaqanngitsoq. Ataatsimiititaliami amerlanerussuteqartut tamanna ima paasisariaqarpaat, Naalakkersuisut inatsisilerinikkut peqqissaartumik isumaliutersornertik tunngavigalugu naliliisut eqqartuussivitsigut suliakkiisoqaratarsinnaaneranut atatillugu aalisarnermut kattuffiit eqqartuussivinnit tapersiivigineqarnissaat ilimanaateqanngitsoq. Ataatsimiititaliamittaaq amerlanerussutillit ilanngullugu ilimagisariaqarpaat - eqqartuussissuserisukkoortillugu pissarsiarineqartunik inatsiseqarnikkut naliliinernik Naalakkersuisut tunngaveqartitsisimappata - aallarniutitut misissuinerni inerniliussat attanneqarsinnaanngitsut paasineqassagaluarpat siunnersortitut akisussaatitaanissamut periarfissamik atuinissamik Naalakkersuisut isumaliuteqarsimanersut.
Tamatumattaaq peqatigisaanik ataatsimiititaliami amerlanerussutillit erseqqissumik oqaatigissavaat isumaqatigiissuteqarnikkut allatulluunniit iliorlutik Naalakkersuisut inatsimmik suugaluartumilluunniit Inatsisartut aalajangeeqqullugit pisussaatissinnaanngikkaat.
Ataatsimiititaliami amerlanerussuteqartut qulaani taaneqartut tamanna tunngavigalugu inassutigaat siunnersuut Inatsisartut akuersissutigissagaat.
Ataatsimiititaliami ikinnerussuteqartut Atassutip ilaasortaatitaata siunnersuut ima oqaaseqaateqarfigaa:Massa Namminersornerullutik Oqartussat sinnerlugit - EU-mut isumaqatiginninniarnernit piffissap qiteqqunnerani angusat akuersissutigineqarnissaat siunertaralugu - nunatsinni 2003-mi ukiakkut ataatsimiinnermi Naalakkersuisut raajanut akitsuutinut inatsimmut allannguutissatut siunnersuummik saqqummiussinissaat pillugu, taamaalilluni akit naleqqersuutaannut iluarsiivigineqartalissalluni, avammut nioqqutissatut tunisassiat 19,00 kr.-imik kiilumut akeqaleraangata raajanut akitsuutip aatsaat atuutilertarnissaanik aalisarnermut kattuffinnut Naalakkersuisut siulittaasuat isumaqatigiissuteqaraluartoq, Naalakkersuisut siulittaasuata Naalakkersuisullu tamarmiusut Naalakkersuisut, KNAPK-p aamma APK-p "Athenimi isumaqatigiissummut tapiliussap" akuersissutigineqarnera pillugu, illua tungeriillu 2004-imiit 2006-imut (taakkua tamaasa ilanng.) suleqatigiinnissamik isumaqatigiissutaat"-ni 1. september 2003-meersumi immikkoortoq 6 qimakkumallugu toqqarpaat.
Isumaqatigiissuteqarfigineqartutut sumiginnarneqartunit uppernarsarneqarpoq taamatut isumaqatigiissummik qimatsineq inatsisinik unioqqutitsinerusoq taarsiisussanngortitsisinnaasorlu.
Atassutip isorisarialerujussuartut isigaa nunatsinni aalisarnermik inuussutissarsiuteqarnerup in-narleruminartorujussuarmik inissisimanera, ukiut arlalissuit ingerlanerini raajat akiisa nunarsuarmi appasinnerujussuat pissutigalugu ataatsimut isigalugu aningaasaqarniarnikkut ajorluinnartumik atugassaqartitaasimanerat Inatsisartut soqutiginngippassuk.
Atassut isumaqarpoq inuussutissarsiutip ingerlaannarnissaanut periarfissanik pitsaasunik, akornutissanik pinnatik, nunatsinni inatsisiliortut pilersitsiniarnissaat pisariaqartoq.
Ataatsimiititaliami ikinnerussuteqartut qulaani taaneqartut inassutigaat siunnersuut tamanna tunngavigalugu Inatsisartut itigartitsissutigissagaat.
Inatsisartut Akileraartarnermut Akitsuusiisarnermullu Ataatsimiititaliaata taama oqaaseqarluni siunnersuut aappassaaniigassanngortippaa.
Isak Davidsen (S), siulittaasoq
Agathe Fontain (IA)
Jensine Bertelsen (A)
Per Skaaning (D)
Ole Thorleifsen (S)