Nalinginnaasumik nassuiaatit

1. Inatsisissatut siunnersuutip tunuliaqutai siunertaalu

Inatsisartut inatsisaata allanngortinneqarnissaanut siunnersuutip siunertaraa Inatsisartut Nunanut Allanut Sillimaniarnermullu Ataatsimiititaliaata allaffikkut suliassaataasa Naalakkersuisut Allattoqarfianit (Nunanut Allanut Allaffik) Inatsisartut Allattoqarfiannut nuunneqarnissaat. Peqatigisaanik erseqqissarneqarpoq, maannamut periusiulersoq naapertorlugu, naalakkersuisut siulittaasuata ataatsimiititaliamut ilisimatitsissuteqartarnera inatsisartut ataatsimiinnerini ataasiakkaani pisarunnaartoq.

Inatsisartut Naalakkersuisullu pillugit Inatsisartut inatsisaanni § 18, imm. 3-mi aalajangersagaavoq ataatsimiititaliap allaffikkut suliassaatai Naalakkersuisut siulittaasuata allattoqarfianit isumagineqassasut. Nunanut Allanut Sillimaniarnermullu Ataatsimiititaliaq pillugu inatsisartut inatsisaanni nr. 11, 20. oktober 1988-imeersumi aalajangersakkat suliarineqarmata Folketingets Udenrigspolitiske Nævn pillugu maleruagassat aallaavigineqarput. Taamanikkut Nunanut allanut ministeriaqarfik ataatsimiititap allaffikkut suliassaataanik isumaginnittuuvoq. Aamma taamanikkut Inatsisartut ataatsimiititaliaasa allat allaffikkut suliassaataat Naalakkersuisut allattoqarfiannit isumagineqarput. Taamaattumik allaffikkut suliassat Naalakkersuisut Siulittaasuata Allattoqarfianit isumagineqarnissaat aalajangiutissallugu taamanikkut pissusissamisoorsimavoq.

Ataatsimiititaliap susassaqarfiata iluani ingerlatat ukiut ingerlanerini amerliartungaatsiarsimaput aammalu Inatsisartut Allattoqarfianni pilersinneqarsimavoq ataatsimiititalianut sullissivik immikkoortoq, tak. Inatsisartut Suleriaasaanni § 22, imm. 1. Aamma Folketingip nunanut allanut tunngasunut ataatsimiititaliaa Folketingets Udenrigspolitiske Nævn eqqarsaatigalugu ingerlaqqittoqarsimavoq, tassa taanna Folketingip allattoqarfiani immikkut allattoqarfeqalersimagami, taamaalilluni taassuma ataatsimiititap ilaasortaasalu ulluinnarni ikorfartorneqarnerisa annersaa tigusimallugu. Ataatsimiititap sullinneqarnera massakkut allattoqarfiit Folketingimiittup aamma Nunanut Allanut Ministeriaqarfimmiittup akornanni qanimut suleqatigiinnikkut ingerlanneqarpoq.

Tamanna tunuliaqutaralugu pissusissamisoorsorineqarpoq allaffikkut suliassaatit Naalakkersuisut siulittaasuata Allattoqarfianiit Inatsisartut Allattoqarfianut nuunnissaat.

1988 kingornatigut namminersorneruneq pillugu inatsisip §§ 11-mi aamma 13-imi killiliussat iluini nunanut allanut sillimaniarnermullu naalakkersuinikkut namminersornerullutik oqartussat ingerlataat amerleriangaatsiarsimapput, taamaattumik apeqqutit naalagaaffiup nunanut allanut pissusiinut tunngasut naalagaaffimmi pisortaatitat aalajangiiffigisarpaat (§ 11). Naalagaaffiit akunnerminni isumaqatigiissutaat Folketingip akuersinissaanik piumasaqarfiusut kalaallillu soqutigisaannut attuumalluinnartut isumaqataaffigineqannginnerini Namminersornerullutik Oqartussanit oqaaseqarfigeqqullugit saqqummiunneqartassapput (§ 13), kiisalu Namminersornerullutik Oqartussat periarfissinneqarsinnaapput kalaallit inuussutissarsiornermut immikkut soqutigisaannik munarsuarmiut oqaloqatigiinnerini peqataanermikkut tamaviaarutiginninnissamut (§ 16).

Nunanut allanut sillimaniarnermullu naalakkersuinikkut ingerlatsinermut tunngasuni Namminersornerullutik Oqartussat peqataaneranni periusiulersimasoq nalunaarusiami "Anorakrapporten" juli 1999-imeesumi allaaserineqarpoq. Nalunaarusiaq taanna nunanut allanut sillimaniarnermullu tunngasuni Namminersorneq pillugu Isumalioqatigiissitat isumaliutersuutaanut siunnersuutaanullu ilaatigut aallaaviuvoq. Kiisalu periuseq paasineqarsinnaavoq nunanut allanut naalakkersuinikkut ingerlatsineq pillugu naalakkersuisut ukiumoortumik inatsisartunut nassuiaateqartarneranni.

Tunngavissatut Itillimi nalunaarutikkut 14. maj 2003-meersukkut nunanut allanut sillimaniarnermullu tunngasutigut naalakkersuinikkut ingerlatsinermi immikkut Kalaallit Nunaannut tunngasuni ilaatinneqarneq danskit kalaallillu naalakkersuisuisa imminnut uppernarsarpaat.

Killiliussat taakku iluini, t.i. namminersorneruneq pillugu inatsisip periusiulersimasullu annertusisap, nunanut allanut sillimaniarnermullu naalakkersuinikkut ingerlatsinermi suliassat Naalakkersuisut isumagisaraat. Nunanut allanut sillimaniarnermullu naalakkersuinikkut ingerlatsinermi paasissutissat pingaaruteqartut tiguneqartut Naalakkersuisut siulittaasuata ataatsimiititaliamut ilisimatitsissutigisarpai ataatsimiititaliamillu isumasioqatigiissutgisarlugit. Taamaattumik inatsisartut ataatsimiinnerisa ataasiakkaat nalaaniinnaq paasissutissiisoqartanngilaq, soorlu § 18, imm. 1-ip maannakkut oqaasertai malillugit taamaattussaagaluartoq. Taamaattumik aalajangersakkap taassuma iluarsineqarnissaa pissusissamisoorsorineqarpoq.

Ataatsimiititaliap ingerlatsinerata qanoq ittuussusiata allanngortinneqarnissaa siunnersuutikkut siunertarineqanngilaq.

Taamaattumik danskit naalakkersuisuisa aamma Folketingip nunanut allanut tunngasunut ataatsimiititaliaata akornanni pissusiusut assigalugit ataatsimiititaliaq Naalakkersuisunut piginnaatitsisussaanngilaq, kisianni paasissutissat Naalakkersuisut siulittaasuata ataatsimiititaliamut saqqummiussai tunngavigalugit Naalakkersuisut ataatsimiititaliallu akornanni oqaloqatigiittarnerit ingerlaannarnissaat siunertarineqarpoq, matumani pineqarput paasissutissat Naalakkersuisut siulittaasuata Allattoqarfiata (Nunanut allanut allaffik) pissarsiarisimasinnaasai imaluunniit danskit naalakkersuisuinit pissarsiarisimasai. Pituffimmi radarip nutarterneqarnissaa pillugu suliap pilerneraniit danskit naalakkersuisuiniit paasissutissat (oqalugiaatissatut taamaaqataatulluunniit) nunanut allanut ministerip Folketingip nunanut allanut tunngasunut ataatsimiititaliaanut saqqummiussaanik ataatsimiititaliap pissarsisarnera periusiulerpoq.

 

2. Tusarniaaneq

Inatsisissatut siunnersuut Inatsisartut Allattoqarfianut Inatsisileriffimmullu tusarniaatiginqarsimavoq, taakkulu oqaaseqaataat ilanngunneqarlutik.

Kiisalu siunnersuut Nunanut allanut ministeriaqarfimmut tusarniaatigineqarsimavoq, tassa namminersorneruneq pillugu inatsimmi § 11 naapertorlugu apeqqutini naalagaaffiup nunanut allanut pissusiinut tunngasuni naalagaaffimmi pisortaatitat aalajangiisussaammata. Inatsisartut Nunanut Allanut Sillimaniarnermullu Ataatsimiititaliaat pillugu aalajangersagassatut siunnersuutit inatsisip 1988-imi allanngortinneqarneranut atatillugu Nunanut allanut ministeriaqarfimmut taamaaqataanik tusarniaatigineqarsimapput. Nunanut allanut ministeriaqarfiup oqaaseqaatai ilanngussuunneqarput.

 

3. Aningaasatigut, allaffissornikkut inatsisiliornikkullu kingunerisassai

Ataatsimiititaliap allaffikkut suliassaatai maannamut Naalakkersuisut siulittaasuata Allattoqarfianit (Nunanut Allanut Allaffik) suliassat ataatsimiititaliamut ilisimatitsissutigineqartussat suliarineqartarnerannut ilaatillugit suliarineqartarput. Suliassat tamakku annertussusiat allannguuteqassanngilaq. Taamaattumik allaffikkut suliassat nuunneqarnerat aningaasatigut imaluunniit sulisutigut Nunanut Allanut Allaffimmut kinguneqassanngillat.

Ataatsimiititaliap allaffikkut suliassaataanik isumaginninneq Nunanut Allanut Allaffiup ilisimasai malillugit sulisup AC ukiup ataatsip sisamararterutaani sulineranut naapertuuppoq.

Inatsisissatut siunnersuutip nassatarissavaa Inatsisartut suleriaasissaani § 22, imm. 1-imi allannguisariaqarneq. Allanngortitsinerup inatsisini allatigut allanngortitsinissaq pisariaqalersissanngilaa.

 

 

Siunnersuummi aalajangersakkanut ataasiakkaanut nassuiaatit

 

§ 1-imut

Nr. 1-imut.

Oqaatsit "Inatsisartuni ataatsimiinnissaq sioqqullugu" peerneqarnerisa ersersippaat naalakkersuisunut siulittaasoq nunanut allanut illersornissamullu naalakkersuinikkut ingerlatsinermi Kalaallit Nunaannut soqutiginaateqartunik paasissutissanik, t.i. paasissutissanik Kalaallit Nunaannut annertuumik sunniuteqartussanik, pisariaqartitsineq malillugu saqqummiussisinnaasoq. Taamaattumik paasissutissat taamaallaat inatsisartut ataatsimiinnerannut atatillugu nalunaarutigineqartarunnaassapput.

 

Nr. 2-mut.

Inatsisartut Naalakkersuisullu pillugit inatsisartut inatsisaat Inatsisartut ataatsimiititaliaasa allat allaffikkut suliassaataat pillugit aalajangersakkanik imaqanngilaq. Imm. 3-p, taanna malillugu ataatsimiititaliap allaffikkut suliassaatai naalakkersuisut siulittaasuata allattoqarfianit isumagineqassallutik, maannakkut atuuttup peerneqarnerata nassatarissavaa ataatsimiititaliaq Inatsisartut ataatsimiititaliaat allat assigalugit allaffikkut sullinneqalissammat, t.i. Inatsisartut Allattoqarfiannit. Paasissutissat atortussallu maannamutut Naalakkersuisut Allattoqarfianit (Nunanut allanut allaffik) pissarsiarineqartassasut naatsorsuutigineqarpoq, taamaattumik ataatsimiititaliap sullinneqarneranut atatillugu Inatsisartut Allattoqarfiata aamma Nunanut allanut allaffiup akornanni qanimut suleqatigiinnissaq pisariaqassaaq.

 

§ 2-mut.

Siunnersuutigineqarpoq inatsisartut inatsisaat 1. december 2003-mi atuutilissasoq.