NAMMINERSORNERULLUTIK OQARTUSSAT Kalaallit Nunaanni Inatsisartut Inatsisartut Allattoqarfiat	GRØNLANDS HJEMMESTYRE Grønlands Landsting Landstingets Bureau
Ilaqutariissutsimut Peqqinnissamullu Naalakkersuisoq		Ulloq/Dato: J.nr.:	27. marts 2003 01.33.04.09-1

 

 

Pineqartoq: Ataatsimiititaliap UPA 2003/26-ip - Meeqqanik inuusuttunillu ikiorsiisarneq pillugu Inatsisartut peqqussutissaattut siunnersuut - suliarinninneranut atatillugu paasis- sutissanik piniarneq.

 

Asasara Ruth Heilmann.

Inatsisartut Ilaqutariinnermut Peqqissutsimullu Ataatsimiititaliata ‘Meeqqanik inuusuttunillu ikiorsiisarneq pillugu Inatsisartut peqqussutissaattut siunnersuummut’ ataatsimiititaliami suliarineranut atatillugu apeqqutinik allakkatigut akineqarnissaannik kissaatigisaminik apeqqute- qarniarpoq.

Meeraq ikiorneqarnissamik pisariaqartitsisoq ilisimalerunikku, taava pollitiit aamma komunalbestyrelsimik ilisimatitsinissamut sakkortusisamik pisussaaffeqarnerat pillugu § 5, imm. 2-mut ilanngussisoqartariaqartoq ataatsimiititaliaq isumaqarpoq. Kommunit ilaanni meeqqat 15 inorlugit ukiullit inatsisinik unioqqutitsisimatillugit politiit kommu- nimut nalunaaruteqartarnerat ataatsimiititaliap ilisimaaraa. Taamatut ilassusiinissamut Naalakkersuisuni ilaasortaq qanoq isumaqarpa?

Soorlu assersuutigalugu meeraq misissugarissallugu tarnikkut nappaatilinnut immikkoortortanut napparsimavimmut unitsinneqaraangat, § 6, imm. 4 malillugu suut meeqqap pisinnaatitaaffiginerai ataatsimiititaliap ersiqqissaavigiterusuppaa.

Angerlarsimaffiup avataanut inissiinissamik aalajangernerit Naalakkersuisunut nalunaarutigineqartassasut § 13-imi allassimavoq, aammalu § 30-imi angerlarsimaffiup avataanut inissiinerup taamaatinnissaanik aalajangernerit Naalakkersuisunut nalunaaru- tigineqartassasut allassimalluni. Ataatsimiititaliap kommunit naalakkersuisunut nalunaartarnissaat pineqarnersoq paaserusuppaa. Ataatsimiititalittaaq ilanngullugu Naalak- kersuisut kommunit nalunaarutaasa tiguneqartarnerat qanoq ilillutik qulakkeerniarneraat paaserusuppaa, tassami siusinnerusukkut tamakku tiguniartarneri ajornartorsiutaasarsi- mammata.

§ 24, imm. 2-mut tunngatillugu qanorpiaq ulloq unnuarlu paaqqinniffiup kommunal- bestyrelsimik suleqateqarluni isumaginninnermi perorsaanernik allanik suliaqarsinnaa- neranik aalajangersaanissaminnut Naalakkersuisut pilersaaruteqarnersut ataatsimiititali- ap paaserusuppaa.

Ulloq unnuarlu paaqqinniffiit ukiumoortumik nalunaarusiaasa tunniunneqartarnerinut, ilusaannut imarisaannullu maleruagassat, § 26-mut tunngatillugu, saqqummiunneqarnis- saat ataatsimiititaliap kissaatigaa.

Ataatsimiititaliap ulloq 6. marts 2003 Inatsisartut inatsisissanik nalilersuisarfiata allakkiaa tiguaa, tassanilu ataatsimiititaliaq ajornartorsiuteqarfinnik ataani taaneqartunik equmaffiginninnissaanik ilisimatinneqarpoq, taakkulu Naalakkersuisuni ilaasortamit nassuiaatigineqassasut ataatsimiitita- liap inussiarnersumik qinnutigaa.

Inatsisit oqaasertai pillugit

§ 5, imm. 2-mut tunngasoq

Inuk kinaluunniit meeqqamik inuunermini peqqissusaa ineriartorneraluunniit navianar- torsiortinneqarluni atugaqartinneqartumik ilisimasaqalersoq kommunalbestyrelseimut nalunaaruteqarnissaminut pisussaatitaasoq § 5, imm. 1-mi aalajangersarneqarpoq.

inuit isumaginnittoqarfimmi, atuarfeqarfimmi imaluunniit peqqinnissaqarfimmi atorfe- qartut meeqqamik ikiorneqarnissamik pisariaqartitsisumik paasisaqarunik kommunal- bestyrelsimut nalunaaruteqarnissaminnik sakkortunerusumik pisussaaffeqartut § 5, imm. 2-imi aalajangersarneqarpoq.

Qanoq annertutigisumik nalunaaruteqarnissaminnik sakkortunerusumik pisussaaffitsik unioqqutikkunikku pinerlittaalisitsinermut inatsisip maleruagassiai malillugit, siunner- suummi § 40 naapertorlugu, akisussaatinneqarsinnaanerat inatsisissap nassuiaataanni allassimanngilaq.

Tamanna Naalakkersuisuni ilaasortap erseqqissaavigissagaa ataatsimiititaliap kissaati- gaa.

Inatsisartut Inatsissanik Nalilersuisarfiat imatut siunnersuuteqarpoq "Pinerluttulerinermi inatsimmi aalajangersakkat, inatsisissatut siunnersuutip § 40-a malillugu nalunaarute- qarnissamut sakkortunerusumik pisussaafiup unioqqutitsisoqarnerani atorneqartussaap- pat, taava § 5, imm. 2-p oqaasertaani ersarissarneqassaaq nalunaaruteqarnissamik sakkortunerusumik pisussaaffik taamaallaat sulisunut imaluunniit qinikkatut sulisunut sulinerminnut atatillugu paasissutissanik pissarsiarisaannut atatillugu akisussatitsiso- qarsinnaasoq. Tamanna imatut oqaasertaliinikkut pisinnaavoq:

"Imm. 2. Inuit isumaginnittoqarfimmi, atuarfeqarfimmi imaluunniit peqqinnissaqarfim- mi atorfeqartut meeqqamik ikiorneqarnissamik pisariaqartitsisumik atorfitsik imaluun- niit pisortani atorfitsik naapertorlugu paasisaqarunik, kommunalbestyrelsimut nalu- naaruteqarnissaminnik sakkortunerusumik pisussaaffeqarput. Inuit atuuffimmik pisorta- ni qinigaanermik tunngaveqartumik ingerlatsinerminnut atatillugu taassuma assiganik sakkortunersumik pisussaafeqarput.""

Inatsisartut Inatsisinik Nalilersuiffiata oqaasertaliaata malinnissaa ataatsimiititaliap pissusissamisoorsortutut isigaa. Naalakkersuisuni ilaasortaq tamatummunnga qanoq isumaqarpa?

§ 6, imm. 2-mut tunngasoq:

§ 6, imm. 1-imi kommunalbestyrelsip meeqamik immikkut tapersersortarialimmik paasisaqaruni, pissutsit meeqqap atugai misissussagai aalajangersarneqarpoq.

§ 6, imm 2 imatut oqaasertaqarpoq:

"Imm. 2. Angajoqqaatut oqartussaassuseqartoq aammalu meeraq 15-ileereersimasoq akuersiseqqaarlu- gu misissuisoqassaaq."

Aalajangersakkap isumaa unaavoq angajoqqaatut oqartussaassusillip, kisiannilu aamma meeraq, meeraq 15-ileereersimappat, nammineq akuersiseqqaarlugu misissuisoqassa- nersoq. Taamaakkaluartorli aalajangersagakkap oqaasertalernera naleqquttuunngilaq, oqaasertat atuarneraanni meeraq 15-ileereersippat aatsaat misissuineq ingerlanneqarsin- naasoq piumasaqaataassutut paasineqarsinnaammat.

Inatsisartut Inatsissanik Nalilersuisarfiata tassunga taarsiullugu imatut oqaasertalerneqarnissaa siunnersuutigaa:

"Imm. 2. Angajoqqaatut oqartussaassuseqartoq aammalu meeraq, taanna 15-ileereersimappat, akuersiseqqarlugit misissuisoqartassaaq."

Inatsisartut Inatsisinik Nalilersuisarfiata oqaasertaliaata malinnissaa ataatsimiititaliap pissusissamisoorsortutut isigaa. Naalakkersuisuni ilaasortaq tamatummunnga qanoq isumaqarpa?

§ 6, imm. 3-mut tunngasoq:

Aalajangersagaq imatut oqaasertaqarpoq:

"Imm. 3. Meeqqap peqqissussaa ineriartorneraluunniit annertuumik ajoquserneqarnissaa navianartorsior- nersoq paasiniarlugu misissuinissaq pisariaqarpat angajoqqaatut oqartussaassuseqartoq meerarlu 15- leereersimasoq akuersiteqqaanngikkaluarlugit kommunalbestyrelseip misissuinissaq aalajangiussinnaa- vaa." (Inatsisartut Inatsisissanik Nalilersuisarfiata ersarissisitaa).

Aamma aalajangersakkami uani misissuisoqassatillugu meeqqap 15-ileereersimasaria- qara piumasaqaataasutut paasineqarsinnaavoq. Aalajangersakkalli siunertaraa meeqqap ukiui apeqqutaatinnagit misissuineq akuersissumik peqqaarani ingerlanneqarsinnaanera- ta inatsisitigut tunngavissinneqarnissaa. Taamaattumik oqaaseq "15-ileereersimasoq" peerneqartariaqarpoq, aalajangersagarlu imatut oqaasertaqalissaaq:

"Imm. 3. Meeqqap peqqissussaa ineriartorneraluunniit annertuumik ajoquserneqarnissaa navianartorsiornersoq paasiniarlugu misissuinissaq pisariaqarpat, angajoqqaatut oqar- tussaassuseqartoq meerarlu akuersiteqqaanngikkaluarlugit kommunalbestyrelseip misissuinissaq ingerlanniarlugu aalajangersinnaavaa."

Ataatsimiititaliap Inatsisartut Inatsisissanik Nalilersuisarfianit oqaasertaliap atortinne- qarnissaa pissusissamisoorsoraa. Naalakkersuisuni ilaasortaq pineqartumut qanoq isumaqarpa?

§ 9, imm. 1-mut tunngasoq:

"suliniutissaq", "ikiuinermi suliniutissaq"-mik tarserneqartariaqarpoq.

Inatsisartut Inatsisinik Nalilersuisarfiata oqaasertaliaata malinnissaa ataatsimiititaliap pissusissamisoorsortutut isigaa. Naalakkersuisuni ilaasortaq tamatummunnga qanoq isumaqarpa?

§ 10, imm. 1-mut tunngasoq:

§ 10, imm. 1 imatut oqaasertaqarpoq:

"§ 10. Angajoqaatut oqartussassuseqartup aammalu meeqqap 15-ileereersimasup akuersissutaa pigine- qarpat pigineqanngippalluunniit, meeqqap angerlarsimaffiup avataanut inissinneqarnissaa kommunal- bestyrelsip aalajangiussinnavaa, meeqqap peqqissusaata imaluunniit ineriartornerata ilungersunartumik ajoquserneqarsinnaanera qularnanngitsumik ulorianartorsiorpat pissutigalugu" (Inatsisartut Inatsisissanik Nalilersuisarfiata ersarissisitaa).

Aalajangersagaq aatsaat meeraq 15-ileereersimappat angerlarsimafiup avataanut inissinneqarsinnaaneranik piumasaqaateqartutut paasineqarsinnaavoq. Aalajangersak- kalli siunertaraa meeqqap ukiui apeqqutaatinnagit akuersissummillu peqanngikkaluarlu- ni angerlarsimaffiup avataanut inississinnaaneq. Taamaattumik oqaaseq "15- ileereersimappat"-mik peerneqartariaqarpoq.

Inatsisartut Inatsissanik Nalilersuisarfiata § 10, imm. 1 taarsiullugu imatut oqaasertalerneqarnissaa siunnersuutigaa:

"§ 10. Angajoqaatut oqartussassuseqartup aammalu meqqap akuersissutaa pigineqarpat pigineqanngippalluunniit, meeraq angerlarsimaffiup avataanut inissinneqarnissaa kommunalbestyrelsip aalajangersinnavaa, meeqqap peqqissusaata imaluunniit ineriar- tornerata ilungersunartumik ajoquserneqarsinnaanera qularnanngitsumik ulorianartor- siorpat pissutigalugu
1) meeqqap amigartumik isumagineqarnera imaluunniit passutarineqarnera,
2) persuttaaneq allatulluunniit annertuumik innarliineq
3) atornerluinernik ajornartorsiutit, pinerlunniartutut pissusilersornerit allatigulluunniit meeqqami inuttut inooqataanerani ajornakusoorutit annertuut,
4) meqqap allatigut pissusilersornerani naleqqussarniarneraniluunniit ajornartorsiutit."

Inatsisartut Inatsisinik Nalilersuisarfiata oqaasertaliaata malinnissaa ataatsimiititaliap pissusissamisoorsortutut isigaa. Naalakkersuisuni ilaasortaq tamatummunnga qanoq isumaqarpa?

§ 10, imm. 2-mut tunngasoq:

§ 10, imm. 2 naapertorlugu, § 10, imm. 1 nr. 1 malillugu pinngitsaaliinikkut angerlarsi- maffiup avataanut inissiinissamik taamaallaat aalajangiisoqarsinnaavoq ajornartorsiutit meeqqap angerlarsimaannarneratigut aaqqiivigineqarsinnaanngitsut tunngavissalimmik ilimagineqarpat.

Inatsisartut Inatsisissanik Nalilersuisarfiata § 10-mi, imm.1-mi nr. 1-imut taamaallaat innersuussineq kukkunermik tunngaveqarsimasoq ilimagaa, tamatumami kinguneris- sammagu § 10, imm. 1, 2-4 malillugu pinngitsaaliilluni angerlarsimaffiup avataanut inissiinissap aallartinneqarnera, naak meeqqap angerlarsimaffimmiiginnarnerani ajornartorsiutit anigorneqarsinnaaneri tunngavissalimmik ilimanaateqarnerat uppernar- sinneqanngikkaluartoq.

Taamatut inatsisitigut tunngaveqarneq ilaqutariittut inuunerup illersorneqarnissaanik Inuttut piginnaatitaaffiit pillugit Europami naalagaaffiit isumaqatigiissutaanni allaaseri- saq 8-mut naapertuutinngilaq.

Ajornartorsiuteqarfik "§ 10, imm. 1 nr. 1" taamaallaat innersuusutiginagu kisiannili "§ 10, imm. 1"-imut innersuussinikkut pinngitsoorneqarsinnaavoq.

Taamaammat Inatsisartut Inatsissanik Nalilersuisarfiata § 10, imm. 1 imatut oqaaserta- lerneqarnissaa siunnersuutigaa:

"Imm. 2. Imm. 1 malillugu ajornartorsiutit meeqqap angerlarsimaffimminiiginnarnerani aaqqiivigineqarsinnaanngitsut tunngavissalimmik ilimanaateqarpat taamaallaat aalajan- giisoqarsinnaavoq."

Inatsisartut Inatsisinik Nalilersuisarfiata oqaasertaliaata malinnissaa ataatsimiititaliap pissusissamisoorsortutut isigaa. Naalakkersuisuni ilaasortaq tamatummunnga qanoq isumaqarpa?

§ 14, imm. 2-mut tunngasoq:

Qallunaatuuani "øvrige hjælpeforanstaltningerne" uuminnga taarserneqartariaqartoq "øvrige hjælpeforanstaltninger".

Ataatsimiititaliap Naalakkersuisut qulaani taaneqartumut naapertuuttumik allannguutis- satut siunnersuuteqassasut naatsorsuutigaa.

§ 27, imm. 2. oqaaseqatigiit aappaannut tunngasoq:

§ 27, imm. 2. oqaaseqatigiit aappaat imatut oqaasertaqarput:

"Suliniutit ingerlareersut 18-ileereernermi ingerlaannarsinnaapput, inuusuttoq tamatumunnga akuersippat aammalu iliuuseqarnissamik pilersaarummi anguniakkat aalajangiunneqarsimasut anguneqarnissaat naleqquttumik ilimanaateqarpat." (Inatisartut Inatsisissanik Nalilersuisarfiata ersarissisitaa).

Oqaasertaliinerup atorneqartup Inatsisilerinermut qularutissaatikkunanngilaa pineqar- tumit akuersissummik peqarnissaq pisariaqarmat aammalu anguniakkatut aalajangiun- neqarsimasut angunissaasa ilimanaateqarluarsinnaanerat. Imatut oqaasertaliinikkut atuisut inatsisinik ilisimasaqarnissamik naatsorsuutigineqarsinnaanngitsut eqqarsaatiga- lugit imaattumik oqaasertaliinerup atorneratigut marloqiusamik piumasaqaateqartoqar- nera erseqqissaqqissallugu isumaliutigineqarsinnaavoq:

"Ikiorsiinissamik iliuusissat ingerlareersut 18-ileereernermi inuusuttoq tamatumunnga akuersippat ingerlaannarsinnaapput, tamatumanilu iliuuseqarnissamik pilersaarummi anguniakkat aalajangiunneqarsimasut anguneqarnissaasa naleqquttumik naatsorsuutigi- neqarnerat tunngaviussaaq."

Inatsisartut Inatsisinik Nalilersuisarfiata oqaasertaliaata malinnissaa ataatsimiititaliap pissusissamisoorsortutut isigaa. Naalakkersuisuni ilaasortaq tamatummunnga qanoq isumaqarpa?

§ 28, imm. 1. oqaaseqatigiit siullernut tunngasoq:

Angallarsimaffiup avataanut inissiinerup taamaatinnissaanik kikkut aalajangiisussaaner- sut erseqqissarniarlugu, "Ilaqutariinni inissiinerup taamaatinnissaa aalajangiunneqartin- nagu", ima taarsiullugu oqaasertaliisoqarsinnaanersoq "Kommunalbestyrelsip ilaqu- tariinni inissiinerup taamaatinnissaanik aalajangersinnagu" isumaliutigineqarsinnaavoq.

Inatsisartut Inatsisinik Nalilersuisarfiata oqaasertaliaata malinnissaa ataatsimiititaliap pissusissamisoorsortutut isigaa. Naalakkersuisuni ilaasortaq tamatummunnga qanoq isumaqarpa?

§ 38, imm. 2 aamma imm. 4-mut tunngasoq:

§ 38, imm 2, imatut oqaasertaqarpoq:

"Imm. 2. Pissutsit taamaattariaqartippassuk, kommunalbestyrelsip angajoqqaat akiliisinngitsoorsinnaavai imaluunniit akiligassat isumakkeerinnissutigisinnaallugit."

Aalajangersakkamut nassuiaatini imatut allassimasoqarpoq:

"Kommunip angajoqqaat aappaa tamaasaluunniit akiliuteqanngitsissinnaavai, akiliuteqarnissamik pisusaaffeqarnermi pineqartoq ataasiakkaatigut naliliineq naapertorlugu imminut ilaquttaminullu pisariaqartitanut naleqquttumik inuuniaannarnissaminnik ajornartorsiuteqalersinnaappat."

Pisuni sorlerni angajoqqaat akiliuteqanngitsinneqarsinnaanersut inatsimmi namminermi erseqqissumik allassimaleqqullugu, nassuiaatini tunngavissaatitatut taaneqartut aalajan- gersakkamut namminermut ilannguneqarnissaat isumaliutigineqartariaqarpoq (§ 38, imm. 2), imaluunniit angajoqqaat akiliuteqanngitsinneqarsinnaanersut pillugu aalajan- gersakkanik Naalakkersuisut piginnaatinneqarsinnaanerannik (§ 38, imm. 4-p annertusi- neqarnera atorlugu).

Taamaaliornikkut qaqugukkut kommunalbestyrelsip angajoqqaanik akiliuteqanngitsitsi- sinnaanerata pisinnaanera aalajangersimanerusumik sinaakkuserneqassaaq, taamaalillu- nilu angajoqqaat kommunalbestyrelsimit angajoqqaanut akiliuteqanngitsitsisinnaanerup qanoq aqunneqarnissaata angajoqqaat ilisimassammassuk. Pissusissamisoorpallaarnavi- anngilaq ikiorsiinissamut iliuutsinut tunngatillugu pisortanik suleqateqarnerminni akiliuteqaqquneqarnissartik aarleqqutigalugu iliuusissanut aalajangersimasunut tatine- qartutut angajoqqaat (pissutissaqartumik pissutissaqanngitsumilluunniit) misigisimalis- sappata.

§ 38, imm. 4-p annertusineqarnissaa aammalu Inatsisartut Inatsisissanik Nalilersuiffian- nit siunnersuutigineqartut malillugit imatut oqaasertalerneqarnissaa ataatsimiititaliap qulaani pissutsit taakkartorneqartut pissutigalugit pissusissamisoorsoraa:

"Imm. 4. Angajoqqaat akiliutissaasa angissusissaat kiisalu akiligassanik akilerneqanngit- sunik isumakkeerinninnissinnaanermut periarfissat angajoqqaallu akiliuteqanngitsoor- tinneqarsinnaaneri pillugit Naalakkersuisut aalajangersaassapput."

Inatsisartut Inatsisinik Nalilersuisarfiata oqaasertaliaata malinnissaa ataatsimiititaliap pissusissamisoorsortutut isigaa. Naalakkersuisuni ilaasortaq tamatummunnga qanoq isumaqarpa?

Naliginnaasumik nassuiaatit pillugit

Qupperneq 4, immikkoortut aappaannut tunngasoq (Innarluutillit pillugit peqqussut):

Meeqqat inuusuttullu nalinginnaasut siunnersuummi eqqarsaatigineqarmata erseqqissar- neqarpoq, aammalu meeqqanut inuusuttunullu inuit innarluutilinnut tunngatillugu annertuumik inarluutilinnut ikiorsiisarneq pillugu inatsisartut peqqussutaanni aalajan- gersakkat siunnerssutip aalajangersagaanut tapertatut atorneqartassasut erseqqissarne- qarluni. Tamatumunnga naapertuutumik § 6-mut nassuiaatini aallassimavoq misissui- nermi paasineqassappat meeraq innarluuteqartoq, suliaq annertuumik innarluutilinnut ikiorsiisarneq pillugu inatsisartut peqqussutaat naapertorlugu suliarineqassasoq. Taa- maakkaluartorli siunnersuummi § 18, imm. 1-mi aalajangersarneqarpoq "meeqqanut annertuumik eqqarsartaatsimikkut ajoquserneqarsimasunut imaluunniit meeqqanut annertuumik timimikkut eqqarsartaatsimikkulluunniit innarluutilinnut isumagin- ninnissamut" inuussutissarsiutigalugu angajoqqaarsiassat "immikkut tunngaviusumik isumaginninnikkut sullissinissamut ilinniakkamik tunuliaqutallit assigisaanilluunniit inuussutissarsiornermi misilittagallit" atorneqarnissaat aalajangersarneqarsimammat. (Inatsisartut Inatsisissanik Nalilersuisarfiata ersarissisitaa). Tamatuma saniatigut nassuiaatini arlaleriarluni (qupp. 1, 12, 19-imi) siunnersuut meeqqanut inuusuttunullu innarluutilinnut attuumassuteqarlunilu sunniuteqarnera innersuussutigineqarsimavoq.

Imminnut ataqatigiinngissutit pineqartut pillugit Naalakkersuisuni ilaasortap nassuiaate- qarnissaa ataatsimiititaliamit kissaatigineqarpoq.

Aalajangersakkanut ataatsiakkaanut nassuiaatit pillugit

§ 5 tamaat ataatsimut isigalugu:

§ 5, imm. 2-p nassuiaatai amigaatigineqarput, tassungalu aalajangersakkap § 40-mut ataqatigiissutai pillugit nassuiaatit ilanngullugit. Aalajangersakkap suliassanik suliarin- nittarneq pillugu inatsimmi (Pisortat ingerlatsineranni suliassat suliarineqartarnerat pillugu Inatsisartut inatsisaat nr. 8 13. juni 1994-meersoq) nipangiussisussaatinaaneq paasissutissanillu ingerlateqqiisarneq pillugu (uani immikkut § 28, imm. 1 aamma imm. 2, nr. 3 pineqarput) suliassat suliarineqartarnerisa inatsimmut ataqatigiiffii iluaqutaasu- mik kalluutsinneqarsinnaagaluarput. Napparsimasut inatsisitigut inissisimanerat pillugu inatsimmi (Napparsimasut inatsisitigut inissisimanerat pillugu Inatsisartut peqqussutaat nr. 6 31. maj 2001-meersoq) tunngatillugu nipangiussisussaatitaanermut paasissutissa- nillu ingerlatseqqiisarnermut malittarisassanut tunngasut nassuiaatini iluaqutaasumik kalluutsinneqarsinnaagaluarput.

Napparsimasut inatsisitigut inissisimanerat pillugu inatsimmi § 23, imm. 1, naapertorlu- gu napparsimasoq aallaavittut isigalugu piginnaatitaaffeqarpoq, peqqissutsimut, inum- mut namminermut pissutsinut paasissutissanullu nipangiunneqartussaatitaasunut peqqinnissaqarfimmi sulisut eqqumaffiginninnissaannik. Napparsimasulli inatsisitigut inissisimanera pillugu inatsimmi § 26, imm. 2, naapertorlugu paasissutissamut tunnga- tinnagu siunertanut allanut napparsimasoq akuersiteqqaanngikkaluarlugu paasissutssa- nik taamaattunik, ima pisoqarpat, ingerlatitseqqittoqarsinnaavoq:

Inatsimmi aalajangerneqarpoq paasissutissaq ingerlateqqinneqassasoq paasis- sutssarlu tigusisussatut oqartussaasup suliamik suliarinninnissaanut annertuu- mik pingaaruteqartutut ilimagineqartariaqartoq, imaluunniit

ingerlatsitseqqinnissaq tamat soqutigisaasa erseqqissup pissusissamisoortumik isumagineqarnissaanut pisariaqarpat imaluunniit napparsimasoq, peqqinnissa- qarfimmi sulisoq allalluunniit innimigineqarnissaannut annertuumik pingaaru- teqarpat.

Peqqinnissaqarfimmi sulisup nipangiussisussaanik paasissutissaatillip § 26, imm. 2 naapertorlugu nammineerluni aalajangissavaa paasissutissat nipangiusimasassat ingerla- teqqinnissat pissusissamisoornersoq. Tamat soqutigisaasa erseqqissup pissusissamisoor- tumik isumagineqarnissaa imaluunniit npparsimasup, peqqinnissaqarfimmi sulisup allalluunniit innimigineqarnissaa annertuumik pingaaruteqarneri pissutigalugit paasissu- tissanik ingerlatitseqittoqarpat, § 26, imm. 4 naapertorlugu inuk paasissutissakkut pineqartoq ingerlaqinnermik tamatumunngalu siunertaasoq pillugu, sapinngisamik piaartumik ilisimatinneqassaaq.

Siunnersuutip § 5, imm. 2-ani sakkortunerusumik paasisutissiissussaatitaanermik nalunaartussaatitaanermik piumasaqarfigineqarnermut tunngatillugu, taamaallaat peqqinissaqarfimmi sulisoq napparsimasut inatsisitigut inissisimanerat naapertorlugu peqqussummi nipangiussisussaatitaanerminik piumaffigineqarsimatinnagu atortinneqar- sinnaasoq nassuiaatini erseqqissarneqartariaqarpoq. Pisuni immikkut ittuni maleruagas- sat marluk pineqartut imminnut aporaateratarsinnaanerat pinngitsoorsinnaanngitsutut isigineqarsinnaanavianngilaq.

Aalajangersakkap, kiisalu pisortat ingerlatsineranni suliassat suliarineqartarnerat pillugu inatsisartut inatsisaannut aammalu napparsimasut inatsisitigut inissisimanerat pillugu Inatsisartut peqqussutaannut, nipangiusissussaatitaanermut paasissutissanillu ingerla teqqiisarnermut, siunnersuutip § 40-anut ataqatigiissutaasa Naalakkersuisuni ilaasortap nassuiaatigissagaa ataatsimiititaliamit qinnutigineqassaaq.

§ 10-mut tunngasoq:

§ 10-p nassuiaatini immikkortoq siulleq ima oqaasertaqarpoq:

"Akuersisitseqqaarnani angerlarsimaffiup avataanut inissiisarneq pillugu aalajangersakkat peqqussummi atuuttumi aalajangersakkanut naleqqiullugu ersarinnerulerput. Erseqqissarneqarpoq qaqugukkut kommuni iliuuseqartassanersoq akuersisitseqqaaranilu inissiisassanersoq. Immikkortitsineq ersarippoq § 9-mi angajoqqaatut oqartussaassuseqartoq suleqatigalugu ikiorsiiniuteqartarneq aamma § 10-mi pinngitsaaliinikkut akuliuttarneq." (Inatsisartut Inatsisissanik Nalilersuisarfimmit erseqqissaat).

Inatsisartut Inatsisissanik Nalilersuisarfiata maluginiarpaa § 10-mi aalajangersakkap namminermi kommunit pinngitsooratik iliuuseqarnissamik pisussaatitsinngitsoq. Taamaalilluni § 10-mi takuneqarsinnaavoq kommunalbestyrelse iliuuseqarsinnaasoq allassimasoq. Kommunip pinngitsoornani akuliunnermigut meeqqap peqqissusaata imaluunniit ineriartornerata ilungersunartumik ajoquserneqarsinnaanera qularnanngitsu- mik navianartorsiortillugu, pinngitsaaliilluni angerlarsimaffiup avataanut inissiinissaa siunertaasimappat, aalajangersakkap oqaasertaasa uani eqqartorneqartoq malillugu allanngortinneqarsinnaanera nalilersorneqartariaqarpoq.

§ 10-imi immikkoortoq siulliup siunertaata pillugu Naalakkersuisup nassuiaatigineqarnissaa ataatsimiititaliap kissaatigaa.

§ 10-p nassuiaataanni immikkoortup aappaa ima oqaasertaqarpoq:

"Pisariaqartitsineq aallaavigalugu iliuuseqarnissaq isumaqarpoq angerlarsimaffiup avataanut inissiisoqar- sinnaasoq, meeqqap pisariaqartitavii naammassineqarsinnaasimanngippata meerarlu immikkut isumassor- neqarnissamik paarineqarnissamillu pisariaqartitsippat, imaluunniit meeqqap / inuusuttup allatigut ineriartornerata peqqissusaatalu annertuumik ajoquserneqarnissaa navianaateqarpat."

Immikkoortup issuaavigineqartup paasinarsisippaa meeqqap inuusutulluunniit annertuu- mik ajoqusiivigineqarnissaa pineqanngikkaluartoq angerlarsimaffiup avataanut pinngt- saalilluni inissiinissaq pisinnaasoq. § 10-lli oqaasertaliivigineqarnera napertorlugu aarleqqutigineqarsinnaasoq taannarpiaq angerlarsimaffiup avataanut pinngitsaaliilluni inissiinissamut tunngavissaavoq.

Tamanna tunngavingalugu ataatsimiititaliap nassuiaatit itisilerlugit paasissutissiissuti- gineqarnissaat kissaatigaa. Tamatumunnga tunngatillugu § 10, imm. 1, nr. 4 naapertor- lugu pissusilersornerit naleqqussarniarnermiluunniitt ajornartorsiutit allat meeqqap angerlarsimaffiup avataanut inissinneqarnissaanut pissutaalersinnaanersut itisilerneqas- sasut ataatsimiititaliap kissaatigaa.

§ 27, immikkoortut pingajuanut tunngasoq:

§ 27, imm. 2 malillugu suliniutit ingerlareersut inuusuttoq tamatumunnga akuersippat 18-ileereernermi ingerlaannarsinnaapput, aammalu iliuuseqarnissamik pilersaarummi anguniakkat aalajangiunneqarsimasut anguneqarnissaat ilimanaateqarpat.

Inatsisartut Inatsisissanik Nalilersuisarfiata aalajangersakkap nassuiaataani qanoq sivisutigisumik ikiorsiiinerup pisinnaanera ukiorisat qummut killiliivigineqarnerat ersinngitsoq. "Meeqqanik inuusuttunillu ikiorsiissarneq"-mik aalajangersakkap qulequ- taqarnerata ikiorsiinernik iliuuseqarnerit 25-30 qaangerlugit ukioqalernissap tungaanut ingerlaannartarnissaat ilimagineqarsinnaagunanngillat.

Naalakkersuisuni ilaasortaq tassunga tunngatillugu inatsimmik paasinninnermut nassui- aasiussasoq ataatsimiititaliap qinnutigaa.

Tassungattaaq atatillugu oqaatigineqassaaq inuit 18-leereersimasut ikiorsiivigineqarnik- kut iliuuseqarfigineqarnermikkut akiliisinneqartarsinnaanerat pillugu peqqussut tunnga- vissiinngitsoq maluginiarneqarmat.

Tamatuma tunngavissiitigineqarnissaata pisariaqartinneqarnera Naalakkersuisup isumaliutigaa?

§ 38-mut tunngasoq:

§ 38 imatut oqaasertaqarpoq:

"§ 38. Kommunalbestyrelsip meraq angerlarsimaffiup avataanut inissikkuniuk inissii- nermi kommunip aningaasartuutai angajoqqaanut tamakkiisumik ilaannakortumilluun- niit akiliagssanngortissinnaavai.
Imm. 2. Pissutsit taamaattariaqartippassuk, kommunalbestyrelseip angajoqqaat akilii- sinngitsoorsinnaavai imaluunniit akiligassaat isumakkeerinnissutigisinnaallugit.
Imm. 3. Angajoqqaat aningaasaqarnikkut atugarisaat annertuumik allanngorsimappata kommunalbestyrelsip akiliinissamik aalajangiineq allanngortissinnaavaa.
Imm. 4. Angajoqqaat akiliutissaasa amerlassusissaat pillugit Naalakkersuisut aalajangersaassapput."

Siunnersutip § 27, imm. 2 malillugu angerlarsimaffiup avataanut inissiineq 18-ileereer- nermi inuusuttoq tamatumunga akuersippat ingerlaannarsinnaavoq, aammalu iliuuseqar- nermik pilersaarummi anguniakkat aalajangiunneqarsimasut anguneqarnissaat ilimanaa- teqarpat.

§ 27, imm. 2 naapertorlugu (Siusinnerusukkut oqaatigineqartutut) 18-ileereersimasut ikiorsiissutikkut iliuutsinik atuutsinneqartunik inuusuttut inersimasutut akisusaassuse- qartut akiliinissaannik peqqussallugit siunnerssuut tunngavissiinngilaq.

§ 27, imm. 2 naapertorlugu angerlarsimaffiup avataanut inissiinerup atuutsiinnarneqar- nissaanut atatillugu aningaasartuutinik akileeqqullugit angajoqqaat peqquneqarnissaas- sa erseqqissaasarneqarnissaa ataatsimiitialiap ilimagaa. Naalakkersuisuni ilaasortaq tamatumunnga qanoq isumaqarpa?

Ataatsimiititaliap piaartumik, ajornanngippallu 21. marts 2003 tikitsinnagu, akineqarnissani kissaatigaa.

 

Ilaqutariinnermut Peqqissutsimullu Ataatsimiititaliaq sinnerlugu
Inussiarnersumik inuulluaqqusillunga

Ellen Christoffersen
Siulittaasoq