23. oktober 1998 UKA 1998/34
Allagaateqarfeqarneq pillugu Inatsisartut inatsisissaattut siunnersuummut oqaaseqaatit.
Oqaaseqaatit nalinginnaasut
Allagaateqarfeqarneq pillugu Inatsisartut inatsissaattut siunnersuutip matuma saqqummiuneqarneranut ilaatigut tunngavigineqarput Kommunit Iluarsaateqqinneqarnissaannik Ataatsimiititaliarsuup 1994-imi isumaliutissiissutaa Katersugaasiveqarneq toqqorsiveqarnerlu pillugit Inatsisartut peqqussutaata nr. 4, 18. maj 1990-imeersup misissoqqinneqarnissaanik kaammattuummik ilaqartoq, aammalu 1995-imi Inatsisartut ukiakkut ataatsimiinneranni katersugaasiveqarneq toqqorsiveqarnerlu pillugit peqqussutip allanngortinneqarnissaanik ilaasortamit siunnersuuteqartoqarnera. Ulluni taakkunani Kultureqarnermut, Ilinniartitaanermut Ilageeqarnermullu Pisortaqarfik peqqussutip iluarsaateqqinneqarnissaa pillugu piareersarluni aallartippoq. Inatsisartut tamarmiullutik isumaqatigiipput ilaasortamit siunnersuutigineqartoq aappassaaneerneqassanngitsoq, iluarsaasseqqinnissamilli siunnersuutip ataatsimoortup utaqqimaarneqarnissaanik naalakkersuisut inassuteqaataat akuersaarlugu. Tamatuma kingorna Kultureqarnermut, Ilinniartitaanermut Ilageeqarnermullu Pisortaqarfik atorfilinnik suliamillu ilisimasalinnik inuttalimmik suliassamik ingerlatitseqqittussanik suleqatigiissitaliorpoq. Suleqatigiissitaq 1995-imi oktoberimi pilersinneqarpoq tassaallunilu Nunatta Katersugaasivianit Allagaateqarfianillu, Nunatsinni Katersugaasiviit Kattuffianit, Katersugaasiveqarneq Allagaateqarfeqarnerlu pillugit Ataatsimiititaliamit, KANUKOKA-mit, aammalu Kultureqarnermut, Ilinniartitaanermut Ilageeqarnermullu Pisortaqarfimmit sinniisunik inuttalik. 1996-imi upernaakkut suleqatigiissitaq killiffik pillugu nalunaarusiamik peqqussutip iluarsaateqqinneqarnissaata imassaa pillugu kaammattuutitalimmik saqqummiivoq.
Allagaateqarfeqarneq pillugu Inatsisartut inatsisissaattut siunnersuut manna tamatumunngalu peqatigitillugu Katersugaasiveqarneq pillugu Inatsisartut peqqussutissaattut siunnersuut suleqatigiissitap killiffimmik nalunaarusiaa aallaavigalugu suliarineqarput.
Inatsisartut inatsisaatigut nr. 14, 1. november 1982-imeersukkut Nunatta Allagaateqarfia pilersinneqarpoq. Inatsisartut inatsisaat Namminersornerulerneq pillugu inatsimmi § 4 tunngavigalugu atuutilersinneqarpoq. 1990-imi nunatsinni toqqorsiveqarneq pillugu inatsimmi tigussaasut pillugit aalajangersakkat Katersugaasiveqarneq toqqorsiveqarnerlu pillugit Inatsisartut peqqussutaanni nr. 4, 18. maj 1990-imeersumut ilanngunneqarput.
Siunnersuutikkut matumuuna allagaateqarfeqarneq pillugu aalajangersakkat Inatsisartut allagaateqarfeqarneq pillugu inatsisaannut immikkoorteqqinneqarnissaat aammalu Nunatta Katersugaasivianiit Nunatta Allagaateqarfiata, 1990-imi Nunatta Katersugaasivianut Allagaateqarfianullu katunneqartut, immikkoortinniarneqalernissaat siunertarineqanngilaq. Inatsisartut peqqussutaannit nr. 4, 18. maj 1990-imeersumik aaqqissuilluartoqarnerunissaa paasiuminarsaasoqarnissaalu kiisalu arlalitsigut erseqqissaasoqarnissaa anguniarneqarput.
Allagaateqarfeqarnermut tunngasutigut ingerlatsineq ajornartorsiutitaqanngilaq. Taamaammat siunnersuutikkut matumuuna pingaarutillit allanngortinniarneqanngillat. Allagaateqarfeqarneq pillugu malittarisassanut atuuttunut oqaaseqaatini erserpoq taakku tassaasut toqqorsiveqarneq pillugu inatsisip siulliup - Inatsisartut inatsisaat nr. 2, 1. november 1982-imeersoq - oqaaseqaatitai naapertorlugit suleriaasiulersimasut ersernerat, siunnersuullu manna tamatuminnga ingerlatseqqinnertut isigineqartariaqarpoq.
Allagaateqarfeqarneq pillugu Inatsisartut inatsisissaattut siunnersuutikkut siunertarineqarpoq kalaallit piorsarsimassutsikkut kingornussaasa ilaat siunnersuummi kap. 6 naapertorlugu pisortat suliffeqarfiutaasa allagaateqarfiiniittut ilaatigullu inuit namminneq toqqorsiviiniittut isumannaarneqarnissaat. Siunnersuut manna inatsit alla tamatumani malittarisassaqartitsisoq peqatigalugu saniatigullu atuutissaaq. Assersuutitut taaneqarsinnaapput pisortat oqartussaasuisa nalunaarsuiffii pillugit inatsit nr. 294, 8. juni 1978-imeersoq, aammalu siunnersuut manna peqatigalugu saqqummiunneqartoq Katersugaasiveqarneq pillugu Inatsisartut peqqussutissaattut siunnersuut.
Allannguutitut nutaartatullu taaneqarsinnaapput soorlu siunnersuummi § 16, imm. 1 Nunatta Katersugaasivianut Allagaateqarfianullu toqqortanik tunniussisoqannginnerani suliassat piareersarneqareertarnissaannik aalajangiisoq, kiisalu siunnersuummi § 25 naapertorlugu toqqortat, allanit tikinneqarsinnaanngitsut, atorneqarnerini nalinginnaasumik nipangiussisussaatitaanerup atuunnera, tassa ullumikkut malittarisassanisut pinnani, taakkunani nipangiussisussaatitaaneq atortinneqarsinnaavoq Inatsisartut peqqussutaanni nr. 4, 18. maj 1990-imeersumi § 14, imm. 6, oqaas. 2-ip immikkut akuersissuteqarnikkut atortinneqannginneratigut. Kiisalu siunnersuummi § 26-ikkut toqqortat pissarsiarineqarsinnaanerat atuutsinneqanngissinnaavoq toqqortat taakku ima ajortissimatigippata paaqqutarineqartariaqarnerat pissutigalugu pissarsiarineqarsinnaajunnaarpata.
Tusarniaaneq:Peqqussutissatut siunnersuut tusarniaassutigalugu makkununnga nassiunneqarsimavoq Nunatta Katersugaasivia Allagaateqarfialu, Katersugaasiviit Atuagaateqarfiillu pillugit ataatsimiititaliaq, Nunatsinni Katersugaasiviit Kattuffiat; NUKAKA, Kalaallit Nunaanni Kommunit Kattuffiat; KANUKOKA, Ilisimatusarfik, Inatsisartut Allattoqarfiat kiisalu Inatsisileriffimmut. Tusarniaanermut akissutit suliarineqareersimapput, atorluarneqarsinnaassussaallu naapertorlugit peqqussutissatut siunnersuummut ilanngunneqarsimallutik.
Allaffissornikkut aqutsinermi aningaasatigullu kingunissai:Allagaateqarfeqarneq pillugu Inatsisartut inatsisissaattut siunnersuut manna allaffissornikkut aningaasatigullu allannguutinik kinguneqartussatut naatsorsuutigineqanngilaq.
Aalajangersakkanut ataasiakkaanut oqaaseqaatit:
Kapitali 1
§ 1Aalajangersagaq Inatsisartut peqqussutaannut nr. 4, 18. maj 1990-imeersumi siunertamik aalajangersakkamut sanilliullugu itisiligaavoq. Peqqussut siunnersuullu manna siunertamikkut assigiinngissuteqanngillat.
Inatsisikkut siunertarineqartoq pingaarneq tassaavoq kinguaassat oqaluttuarisaanikkut najoqqutassaqartinneqarnissaat. Allagaateqarfiup pisortat oqartussaqarfiini sullissiveqarfiinilu kalaallit piorsarsimassutsikkut kingornussaat ingerlatissavai ingerlateqqittassallugillu. Aamma tamanna atuutissaq allagaateqarfiup inunnit ataasiakkaanit suliffeqarfinnillu il.il. siunnersuummi § 2, imm. 1-2-imi pineqanngitsunit toqqortanik tigusaanut.
Toqqorterineq nalunaarsuinerlu pillugit naleqquttumik inatsiseqarnerup kingunerissavaa Pisortat ingerlatsinerat pillugu Inatsisartut inatsisaat nr. 8, 13. juni 1994-imeersoq malillugu aammalu Pisortat ingerlatsineranni paasitinneqarsinnaatitaaneq pillugu Inatsisartut inatsisaat nr. 9, 13. juni 1994-imeersoq malillugu suliat allagartaanik pissarsisinnaatitaaneq pillugu malittarisassat ajornannginnerusumik piviusunngortinneqarsinnaalernerat.
Kiisalu nukissat killeqarnerat pissutaalluni toqqortat ilaasa qanoq amerlatigisut toqqortarineqarsinnaanerat killeqarpoq. Taamaammat inatsisikkut siunertarineqartoq alla tassaavoq toqqortat toqqortarineqarnissaminnut naleqqutinngitsut atortussaajunnaarsinneqarsinnaalernerat. Assersuutissaatut taaneqarsinnaapput assileqqitat pisariaqanngitsut aammalu suliat assigiiaaginnartut taamaallaat ataasiakkaanut tunngasutigut soqutiginaateqartut.
Inatsisikkut aamma siunertarineqarpoq toqqortat kikkunnilluuniit pissarsiarineqarsinnaalernissaat siunnersuummi kap. 5-imi aalajangersakkat naapertorlugit. Toqqortanik taamaattunik pissarsiumasut siunnersuutikkut immikkut piumasaqaateqarfigineqanngillat. Taamaalilluni kikkut kikkulluunniit toqqortanik oqaluttuarisaanermi najoqqutassanik pissarsisinnaalerput.
§ 2Aalajangersagaq imarisamigut Inatsisartut peqqussutaannut nr. 4, 18. maj 1990-imeersumut § 7-imut naapertuuppoq. Maleruaqqusat maanna utuuttut Namminersornerullutik Oqartussat suliffeqarfiutaannut tamanut atuuppoq. Tamanna isumaqarpoq peqqussutip atuuffissaa paasitinneqarsinnaatitaaneq pillugu inatsimmit suliassallu suliarineqartarnerat pillugu inatsimmit annertunerunera, tunngaviusumiuk Inatsisartut oqartussaqarfiillu taakkununnga atasut ilaatinneqarmata. Inatsisinut tunngaviusunut oqartussaassutsimik killiliinikkut il.il. ajornartorsiuteqartoqalinnginnissaa qulakkeerniarlugu, siunnersuummi uani Inatsisartut oqartussaqarfiillu taakkununnga atusut allagaateqarfeqarnikkut pissusaat Inatsisartut siulittaasoqarfianit aalajangersarneqartasapput.
Imm. 1
Pisortat ingerlatsinerat paasitinneqarsinnaatitaaneq pillugu inatsimmi § 1, imm. 1-imisut killilerneqarpoq.
Inatsit pisortat ingerlatsiviinut tamanut atuuppoq apeqqutaatinnagu Namminersornerullutik Oqartussaniinnersut kommunilluuniit ingerlatsiviiniinnersut, aamma apeqqutaatinnagu ingerlatsinikkut oqartussaniunersut, immikkut ataatsimiititalianiunersut siunnersuisoqatigiinniunersulluuniit - soorlu ilagiit sinnersaannit aallartitat naammagittaalliortarfillu - imaluunniit ingerlatsiviit immikkut ittuniinnersut. Inatsit oqartussaqarfinnut siunnersuinerinnarmik suliaqartunut kiisalu ataatsimiititaliaagallartunut aamma atuuppoq. Allagaateqarfeqarnermut tunngasutigut § 9 naapertorlugu immikkut malittarisassiornermi ingerlatsiveqarfinni immikkut ittuni pissutsit isiginiarneqarsinnaapput.
Oqartussaqarfiit sullissiveqarfiillu sorliit pisortat ingerlatsiviisut naatsorsuuneqassanersut pillugit aalajangiinermi aaqqissuussaanikkut inissisimanerat pingaartinneqassaaq, aatsaallu nalornisoqartillugu suliffeqarfiup oqartussaqarfiulluunniit sunik suliaqarnera najoqqutarineqartassaaq. Suliffeqarfik namminersortutut aaqqissuunneqarsimappat, soorlu suliffeqarfittut imminut pigisutut peqatigiiffittulluunniit, taakku inatsisip atuuffiata avataaniissapput aatsaallu imm. 1-imi pineqartunut ilaatinneqassallutik suliffeqarfik ingerlatsinikkut oqartussat nalinginnaasumik suliarisartagaannut nallersuunneqarsinnaasumik suliaqarpat aammalu aatsaat pisortat aqutsinerannit nakkutilliinerannillu annertuumik qulangersimaneqarpata.
Kommunit suleqatigiiffii, soqutigisaqaqatigiiffittut imminnut taagortut, piginneqataassuteqarluni ingerlatseqatigiiffiit namminersortutullu taagukkat allat aammalu kommunini aqutsineq pillugu inatsit naapertorlugu akuerineqartussat inatsimmi aamma pineqarput.
Akerlianik aalajangersakkap kingunerisaanik inatsit naalagaaffiup Kalaallit Nunaanni ingerlatsiviinut atuutinngilaq, tassa Naalagaaffiup Sinniisoqarfianut, eqqartuusivinnut politiinullu, aamma naalagaaffiup oqartussaasuisut taaneqartartunut. Aamma takukkit § 3-mut oqaaseqaatit.
Imm. 2
Aalajangersakkap oqaasertai Inatsisartut peqqussutaannut nr. 4, 18. maj 1990-imeersumut sanilliullugit allanngortitaapput tassanimi "pisortat suliffeqarfiutaat" pineqartillugit sullissiveqarfiit imminnut pigisut namminersortullu tamaakkisumik annerusumilluunniit pisortat aningaasaliissutaannit ingerlanneqartut pisortalluunniit sinnerlugit suliallit ilaatinneqarmata. Tamatumunnga pissutaavoq suleriaatsimut naapertuutilersitsiniartoqarnera, suleriaaseq taanna aamma pisortat ingerlatsinerat pillugu inatsisinut soorlu kikkulluunniit pissarsisinnaanerat pillugu inatsimmi ilaatinneqartut ilanngunneqarnissaannik siunertaqarpoq.
Imm.2 suliffeqarfinnut, ingerlatseqatigiiffinnut, peqatigiiffinnut il.il. namminersortunut aaqqissuusaanerat apeqqutaatinnagu tunngavoq.
Sullissiveqarfiit il.il. taamaattut inatsimmit ilaatinneqarnissaat naalakkersuisut aalajangersinnaavaat sullissiveqarfiit sulinerat annerusumik Namminersornerullutik Oqartussanit kommuninilluuniit aningaasalersorneqarpat. Aningaasanik nuussisarneq amerlanertigut toqqaanartumik tapiissutitigut pisassaaq, aalajangersagarli aamma atuuppoq suliffeqarfiup aningaasartuutai ilaasortat akiliutaannit assigisaannilluunniit matussuserneqartarpata imaluunniit pisortat oqartussaqarfii sullissinermut akiliisartillugit. Taamaattoq pisortat aningaasartuutit "amerlanersaannik" akiliisarnissaannik piumasaqaatip kinguneraa pisortat akiliutaat aningaasartuutinut tamarmiusunut sanilliullugit annertungaatsiartarnerat, tassa taakku 60-70 pct.-ii ataassimassanagit. Aalajangersagaq taamaallaat ingerlatsinerup akilerneqarneranut tunngavoq taamalu soorlu ingerlatseqatigiiffimmi pisortat aktiatigut piginneqataassusaasa annertussusiannut atorniarneqarsinnaannani.
Inatsit aamma suliffeqarfinnut Namminersornerullutik Oqartussat kommunilluuniit sinnerlugit ingerlatsinikkut aalajangiisinnaatitaasunut atuuppoq. Ingerlatsinnikkut aalajangiisinnaatitaaneq suliffeqarfiup inunnut suliffeqarfinnulluuniit ataasiakkaanut tunngasunik inaarutaasumik aalajangiisarnerannut tunngavoq. Taama pisinnaatitaaffeqarneq toqqaanartumik inatsisiliornikkut tunniunneqarsinnaavoq imaluunniit inatsimmik tunngaveqarluni suliffeqarfimmut oqartussaniit tunniunneqarsinnaalluni.
Naalakkersuisut aalajangerpata sullissiveqarfiit il.il. taamaattut inatsimmi aamma ilaatinneqassasut tamatuminnga suliffeqarfiup il.il. ilisimatinneqarsimanissaa piumasaqaataavoq.
Imm. 3
Tulliuttuni uteqattaarisoqarnissaa pinngitsoorniarlugu aalajangersagaq ilanngunneqarpoq.
Imm. 4
Siuliani taaneqartutut malittarisassat aamma tunngaviatigut Inatsisartunut taakkulu oqartussaasoqarfiinut suliffeqarfiinullu atuutissapput. Siunnersuummi matumani siunnersuutigineqarpoq malittarisassat Inatsisartunut taakkulu oqartussaasoqarfiinut suliffeqarfiinullu atuuttussat Inatsisartut siulittaasoqarfiannit aalajangersarneqartassasut. Tamanna pissuteqarpoq kissaatigineqarmat oqartussaaffiit killilerneqarneri il.il. eqqarsaatigalugit tunngaviusumik inatsisitigut ajornartorsiortoqalinnginnissaa.
Inatsisartut siulittaasoqarfiata malittarisassat aalajangersassavaat Naalakkersuisut isumaqatiginiareerlugit. Taamaaliornikkut qularnaarniarneqassaaq Namminersornerullutik Oqartussani allagaateqarfeqarnermut tunngasut pillugit assigiikannersunik malittarisassaqarnissaq. Naatsorsuutigineqarpoq Nunatta Katersugaasivia Allagaateqarfialu isumaqatigiinniarnerni taakkunani peqataatinneqarsinnaassasut, tassaniimmatami Kalaallit Nunaanni allagaateqarfeqarneq pillugu immikkut ilisimasat katersorneqarsimasut.
§ 3Aalajangersagaq Naalakkersuisunik naalagaaffimmi oqartussanut isumaqatigiissuteqarsinnaatitsisoq Inatsisartut peqqussutaanni nr. 4, 18. maj 1990-imeersumi § 26-imut naapertuuppoq.
§ 3 tunngavigalugu naalagaaffiup allagaateqarfissua, Rigsarkivet, sinnerlugu suliassat isumagineqarnissaannik Ministeriuneqarfik isumaqatigiissuteqarfigineqarsinnaavoq. Naalagaaffiup oqartussaasoqarfiinit toqqortat tunniunneqarnissaat atorneqarnissaallu pillugit piumasaqaatinik isumaqatigiissusiorsinnaanermik aalajangersagaq ilaatigut imaqarpoq. Ullumikkut naalagaaffimmi oqartussaasut isumaqatigiissuteqarfigineqarput toqqortat Nunatta Katersugaasiviani Allagaateqarfianilu toqqorsimaneqarnissaannik. Allagaatit isumaqatigiissut taanna malillugu toqqorsimaneqartut kikkunnilluunniit pissarsiarineqarsinnaanngillat.
Kapitali 2.
§ 4Imm. 1
Aalajangersagaq imarisamigut Inatsisartut peqqussutaanni nr. 4, 18. maj 1990-imeersumi siunertatut aalajangersakkamut Nunatta Katersugaasivita Allagaateqarfiatalu toqqorsiveqarnikkut pisussaaffiinut tunngasumut naapertuuppoq. Siunertaavoq kinguaassat pisortat sullissiveqarfiisa toqqortaanniittunik oqaluttuarisaanermi najoqqutaqartinneqarnissaat, aamma takukkit oqaaseqaatit nalinginnaasut aammalu § 1-imut oqaaseqaatit.
Nunatta Katersugaasivia Allagaateqarfialu inuit ataasiakkaat toqqortaataanik isumaginnittussaatitaavoq taamaallaat taakku tassunga tunniunneqarsimappata tassanngalu tiguneqarsimappata. Toqqortat § 1, imm. 1 nr. 1-imisut ittunik inuit ataasiakkaat toqqortaataannik tigusinissaminik itigartitsisinnaanngilaq. Inuk tunniussisoq allanik piumasaqaateqarsimanngippat Inatsisartut peqqussutaat nr. 4, 18. maj 1990-imeersoq inatsisiliornerluunniit alla naapertorlugu katersugaasivinni akuerisaasuni taakku toqqortarineqarnissaannut akornutissaqanngilaq, aamma takukkit imm. 3-imut oqaaseqaatit.
Imm. 2
Ilisimatusarneq oqaluttuarisaanermik ilisimatusarnermut taamaallaat tunngatinneqanngilaq aammali ilisimatusarnernut allanut oqaluttuarisaanermi paasissutissanik tunngaveqartunut tunngatitaalluni. Nunatta Katersugaasiviata Allagaateqarfiatalu nammineq ilisimatusarnerminit paasisaminik ingerlatitseqqittussaatitaanermi saniatigut ilisimatusartut avataaneersut paasisaasa ingerlateqqinneqarnissaannut killilimmik pisussaaffeqarpoq, takuuk aalajangersakkap naggataa; "Kalaallit Nunaata piorsarsimassutsikkut inuiaqatigiitsigullu ineriartorneranik ilisimanninneq siaruartissallugu".
Imm. 3
Aalajangersakkakkut Nunatta Katersugaasivia Allagaateqarfialu katersugaasivinnik akuerisaasunik toqqortanillu nammineq pilersinneqarsimasunik, tamakku amerlassusii naapertorlugit, toqqorsineqarnerup tungaatigut suleqateqarnissaminik pisussaaffilerneqarpoq. Taamaaliornikkut ulloq manna tikillugu inatsisitigut inissisimaneq § 3, imm. 1, nr. 5 malillugu pilersoq attatiinnarneqarpoq, tak. § 1 Inatsisartut peqqussutaanni nr. 4, 18. maj 1990-imeersumi. Suleqatigiittussaatitaanermut aamma ilaavoq Nunatta Katersugaasiviata Allagaateqarfiatalu nunatsinni ilisimatusarnermut tamarmiusumut peqataanissaminik pisussaaffeqarnera aamma takukkit imm. 2-mut oqaaseqaatit.
Nunatta Katersugaasivia Allagaateqarfialu imaaliallaannaq Danmarkimi nunanilu allani suliffeqarfinnik assingusunik suleqateqarnissaminik pisussaaffilerneqanngilaq. Taamaattorli suleqatigiinneq taamaattoq amerlasoorpassuartigut toqqorsiveqarnerup pitsaassusaanut iluaqutaasussaavoq, soorlu paasissutissanik pissarsisarnermi, sulisut ilinniartitaanerisigut, suliassanik immikkut ittunik suliaqarnermi aammalu toqqorsiveqarnermik sulianut tunngasutigut oqallittarnikkut. Naatsorsuutigisariaqarporli tamatumani suleqatigiinneq ingerlatiinnarneqassasoq.
§ 5Imm. 1
Aalajangersagaq Inatsisartut peqqussutaat nr. 4, 18. maj 1990-imeersumi § 9-imut naapertuuppoq, qallunaatuuaanili allannguisoqatsiarpoq tassa "konsulent" atorneqarani "rådgiver" atorneqarmat. Taamaaliornikkut allannguiniartoqanngilaq. Akerlianik erseqqissarniarneqarpoq toqqorsinissamut akisussaasoq tassaasoq suliffeqarfik. Nunatta Katersugaasiviata Allagaateqarfiatalu suliassaa tassaavoq suliffeqarfinnik suliassanik pitsaasumik aaqqissuinerani ikiussallugit aammalu suliat toqqortat nassaareqqipallanneqarnissaannut, nammineq atugassatut innuttaasulluuniit suliamut tunngasunik paasisaqartussaatitaanerannut atatillugu periarfissaqalernissaannut ikiuissalluni.
Nunatta Katersugaasiviata Allagaateqarfiatalu suliassaasa pingaarnerit ilagaat oqartussaqarfiit sullissiveqarfiillu toqqorsiveqartut nalunaarsuiffiliornerini il.il. ikiuinissaq. Qarasaasianut, sulianik pilersitsinermut il.il. tunngasutigut siunnersuineq aamma ilanngunneqarpoq. Nunatta Katersugaasiviata Allagaateqarfiatalu siunnersuinikkut qularnaarniarpaa toqqortat pigiinnarneqartariaqartut siunissami qaninnerusumik aanaaveersaanissaq pisariaarullugu atortulersorneqarnissaat - tassa pappilissanik, allaatinik, il.il.. Siunnersuinermut aamma ilaavoq init toqqorsiviit nutaat pilersaarusiorneqarnerat. Pilersaarutit taakku init atorneqalersinnagit Nunatta Katersugaasivianut Allagaateqarfianullu saqqummiunneqaqqaartariaqarput.
Imm. 2
Aalajangersagaq Inatsisartut peqqussutaanni nr. 4, 18. maj 1990-imeersumi § 3, imm.1, nr. 3-mut sanilliullugu nakkutilliisussaatitaanerup annertusineqarneranik imaqarpoq tassa ulloq manna tikillugu nakkutilliisussaatitaaneq toqqortanut najukkani suliffeqarfinniittuinnarnut tunngammat. Akerlianik aalajangersagaq nutaaq ulloq mannamut suleriaasiusumut naapertuuppoq tassami Nunatta Katersugaasiviani Allagaateqarfianilu toqqorsisartut akuttunngitsumik pisortat suliffeqarfiutaannut allanut alakkaasarmata.
Nakkutilliisussaatitaanerup nassataanik Nunatta Katersugaasiviani Allagaateqarfianilu toqqorsisartuusut akuttunngitsumik pisortat suliffeqarfiutaannut misissuiartortassapput. Kommunit toqqortaminnik passussinerminni inatsisinik unioqqutsitsinersut, imaluunniit taakkuninnga tunngaveqarluni malittarisassaliarineqarsimasunik unioqqutsitsinersut nalinginnaasumik kommuninik nakkutilliinermut ilaavoq - tassa Kommuninik Nakkutilliisoqarfiup suliaanut. Toqqorsiveqarnermut tunngasutigut annertuumik sumiginnaanerat Nunatta Katersugaasiviata Allagaateqarfiatalu Kommuninik Nakkutilliisoqarfimmut nalunaarutigisassavai.
Kapitali 3.
Pisortat suliffeqarfiutaat ataasiakkaat toqqorterinissaminnik pisussaaffeqarput. Nunatta Katersugaasiviata Allagaateqarfiatalu suliassaa tassaavoq suliffeqarfinnik suliassanik pitsaasumik aaqqissuinerani ikiussallugit aammalu suliat toqqortat nassaareqqipallanneqarnissaannut, nammineq atugassatut innuttaasulluunniit suliamut tunngasunik paasisaqartussaatitaanerannut atatillugu periarfissaqalernissaanni ikiussallugit. Taamaattoqassappat toqqorsiviit naleqquttut peqqissaarnerlu atorneqartariaqarput, kiiisalu atortut paasissutissartallit pitsaasut atorneqarnissaat aamma pisariaqarluni.
§ 6Aalajangersagaq Inatsisartut peqqussutaanni nr. 4, 18. maj 1990-imeersumi § 8-imut naapertuuppoq.
Toqqorterinermi pineqarput atortut paasissutissartallit tamarmik. Tassaaginnanngillat pappilissat qangaanilli atorneqartut aammali nunat immallu assingi, titartakkat, pilersaarutit, assit, nuutsitat, filmit mikrofilmillu, oqaluttartut nuutaat, båndit nipitallit assiliartallillu. Qarasaasiatigut paasissutissat aamma toqqorneqartassapput. Qarasaasiatigut toqqortanut ilaapput paasissutissat maskinamit atuarneqarsinnaasut tamarmik, tassa allagartat putoortullit hulkortit, putoortullit takisuut hulstrimler, magnetbåndit, pladelagret, diskettit il.il. kiisalu atortut paasissutissallu taakkununnga toqqaannartumik tunngassuteqartut, tassa soorlu aaqqissuussinerit nassuiarneqarnerat, atuinermik ilitsersuutit aammalu uppernarsaatit nalunaarsuiffiillu allat. Isernermut aninermullu paasissutissat, soorlu nalunaarutinut skemat, printlistit, blankettit, COM-filmit atornissaat maskinanik atortoqarfiusariaqanngitsut qarasaasiakkut paasissutissatut naatsorsuunneqanngillat.
Toqqorterisussaatitaanermut aamma ilaapput allaffissornikkut atortut soorlu kartotekit, aternik nalunaarsuiffiit, allakkanut nalunaarsuiffiit, ilinniutit assigisaallu.
Nalunaarsuiffiit inuit pillugit paasissutissartallit toqqorneqarneranni nalunaarsuineq pillugu inatsimmi aalajangersakkat qaqugukkulluunniit atuuttut isiginiarneqartassapput.
§ 7Imm. 1
Aalajangersagaq taanna § 9 peqatigalugu Inatsisartut peqqussutaanni nr. 4, 18. maj 1990-imeersumi § 8, imm. 2-mut naapertuuppoq. Aamma takukkit § 9-imut oqaaseqaatit.
Pisortat suliffeqarfiutaasa toqqortamik isumannaatsumik suliarineqarnissaat toqqortarineqarnissaallu isumagisassaraat. Tulliuttuni taaguutit allaffinni toqqortat toqqorsivinnilu toqqortat atorneqassapput. Allaffinni toqqortat tassaapput allaffinni inissisimasut suli allaffissornikkut suliassanik isumaginninnermi atorneqarallartut. Toqqorsivinni toqqortat toqqorsivinniilersarput allaffissornikkut pisariaarukkaangamik, tassaniittarpullu Nunatta Katersugaasivianut Allagaateqarfianullu tunniunneqarnissamik tungaanut.
Suliat naammassineqaraangata allaffimmi toqqorsivimmut inissinneqartasapput. Taamali pisoqannginnerani sulianut mappit salinneqassapput, tassa assilinerit, nuutsitat sinneri, atuakkat, puui plastikkiusut suliamullu attuumassuteqanngitsut allat peerneqassapput. Eqqortumik saliineq inissarujussuarmik pilersitsisinnaavoq suliallu paasiuminarsisissallugit pilertortumik ujarlerfiusinnaasunngorlugit. Saliinermi aamma saviminiaqqat tasisartullu peerneqartassapput, taakkumi manngertorninermikkut nungujartornermikkullu toqqortanik ajoqusiisinnaammata. Aamma takukkit siunnersuummi § 16, imm. 1-imut oqaaseqaatit.
Toqqortat sumilluunniit ajoquserneqartussaajunnaarlugit toqqortarineqartassapput. Init toqqorsivittut atorneqartut pingaarnerpaatut panerluinnartuussapput isugutak toqqortanut aserornarluinnartuummat. Isugutaasinnaasoq qerinermilu qaartoortoqarsinnaanera pinngitsoorumallugu ini imermut ruujoreqanngitsoq toqqarneqartariaqarpoq. Ini susassaqanngitsunit iserfigineqarsinnaajunnaarneqassaaq. Imermik ikuallannikkulluunniit ajoqusiisoqartillugu Nunatta Katersugaasivia Allagaateqarfialu piaartumik ilisimatinneqartariaqarpoq ikiuukkasuartussanik aanaveersaasussanillu piaarnerpaamik aallartitsisinnaaqqullugu.
Imm. 2
Aalajangersagaq taanna nutaajuvoq kisiannili Nunatta Katersugaasiviata Allagaateqarfiatalu siunnersorteqarnermigut suleriaaserinialigaanut naapertuulluni. Aalajangersakkakkut erseqqissarneqarpoq toqqortat immikkoortut akulerunneqannginnissaat. Tamatuminnga inatsisitigut aalajangiinikkut pisortat sullissiveqarfiisa assigiinngitsut toqqortaataasa akulerunneqannginnissaat qularnaarneqassaaq, aammalu pisortat sullissiveqarfii toqqortassaliorsimasut taakkuninngaluunniit aqqutissiiuussisimasut suussusersineqarsinnaanissaat qularnaassallugu.
Paasissutissat pisortat suliffeqarfiutaannut ataatsimut nassiunneqarsimasut suli ataatsimoortinneqassapput toqqortanit allanit immikkoortillugit. Pisortat suliffeqarfiutaat pisortat suliffeqarfiutaannit allaneersunik toqqortanik tamakkiisunik ilaannakuusunilluunniit tigummiaqaruni taakku immikkut toqqortarissavai, pisortallu suliffeqarfiutaata nammineq toqqortaataanut akulerunneqassanatik. Tamannalu aamma atuuppoq suliffeqarfik pilersimappat sullissiveqarfiit assigiit ataatsimuulersinneqarsimappata aammalu oqartussaqarfik suliffeqarfiup atortussaajunnaarsinneqartup suliassaqarfiinik tigusinerani suliffeqarfiup toqqortaatai tiguneqarsimappata. Tamanna aamma atuuppoq pisortat sullissiveqarfiini akisussaaffiit nuunneqarsimappata, tamanna pillugu takuuk siunnersuummi § 8.
§ 8Aalajangersagaq nutaajuvoq akisussaaffiullu pisortat suliffeqarfiutaannit allamut nuunneqarneranut tunngasuulluni siornagut malittarisassaqartitsiviusimanngitsumi. § 7, imm. 2-imi suliat akulerunneqannginnissaannik tunngavigineqartoq aamma tunngavigalugu aalajangersagaq ilanngunneqarpoq; tassa pisortat suliffeqarfiutaasa assigiinngitsut toqqortaataasa akulerunneqarnissaat pinngitsoorniarlugu aammalu kikkut toqqorsisuunersut toqqorsinermulluunniit aqqutaanersut paasisinnaajumallugu. Aamma qularnaarniarneqarpoq pisortat suliffeqarfiutaat isumannaatsumik suliarinnittarnissaannik toqqortarinninnissamillu piumasaqaammik "nammineq" toqqortaqannginnerminnik aallaaveqarlutik sumiginnaannginnissaat.
Imm. 1
Pisortat suliffeqarfiutaannit suliffeqarfimmut il.il. allanut inatsimmi matumani § 2 naapertorlugu imaaliallaannaq ilaanngitsunut nuussisoqartillugu aalajangersagaq aatsaat atuutissaaq suliffeqarfik il.il. tigusisuusoq inatsisip atuuffianut § 2, imm. 2-imi aalajangersagaq malillugu ilan-ngunneqarsimappat.
Imm. 2, oqaaseqatigiiit aappaat
Naatsorsuutigineqarpoq aalajangersagaq taamaallaat qaqutiguinnaq atorneqartassasoq. Pisut aalajangersakkap atorneqarsinnaaffiisut takorloorneqartut soorlu tassassaapput pisortat suliffeqarfiutaat tigusisuusoq tiguneqartumi suliassaqarfimmi suliassat ataatsimut ataasiakkaalluunniit isigalugit toqqortat taamaattut pisariaqartippagit. Suliffeqarfik il.il. tigusisuusoq inatsisip atuuffianut ilaanngippat aalajangersagaq atorneqarsinnaanngilaq.
Imm. 3
Aalajangersagaq suliassaqarfiit nuunneqarnerisigut pisortat suliffeqarfiutaasa suliffeqarfinnit toqqortanik tigusineranni suliat akulerunneqartussaannginnerannik tunngaviup atuuneranik erseqqissaaneruvoq.
§ 9Aalajangersagaq § 7, imm. 1 peqatigalugu Inatsisartut peqqussutaanni nr. 4, 18. maj 1990-imeersumi § 8, imm. 2-mut naapertuuppoq. Naalakkersuisut suli taamaattunik aalajangersaasimanngillat, taamaammallu Nunatta Katersugaasiviani Allagaateqarfianilu danskit malittarisassaanni najoqqutareqquneqartut malillugit suleriaaseqartoqarpoq.
Toqqortat paaqqutarineqarnissaannut tunngatillugu init toqqorsiviit iserfigineqarsinnaassusiat, susassaqanngitsut eqqarsaatigalugit sillimanissakkut najoqqutassiat, tillinniarfigitinnerit - ikuallattoornerit imerlu aqqutigalugit aserukkat, najukkami pissutsit aammalu illup iluata silaannaa, tassunga ilanngullugit kiassuseq silaannaallu isugutassusia pillugit malittarisassiortoqarsinnaavoq. Piumasaqaatit aalajangiunneqartut aamma soorunami toqqortanut Nunatta Katersugaasivianut Allagaateqarfianullu tunniussanut atuutissapput.
Toqqortat suliarineqartarnerat pillugu suliassat aaqqissuunneqarnerat, suliat salinneqartarnerat, atortut, nalunaarsuiffiliorneq minnerunngitsumillu atorunnaarsitsineq pillugu malittarisassanik aalajangersaasoqarsinnaavoq.
Aalajangersakkap ilaata kingunerissavaa malittarisassat kommunit ingerlatsinerannut atuuttussat atuutsinneqalinnginneranni KANUKOKA-mut isumaqatigiinniutigineqartussaanerat. Malittarisassat pisortat suliffeqarfiutaanni allani malittarisassanik atuuttunik aallaaveqartariaqarput.
§ 10Aalajangersagaq Inatsisartut peqqussutaanni nr. 4, 18. maj 1990-imeersumi § 12-imut naapertuuppoq.
Imm. 1
Imm. 1-imi siusinnerusukkut aalajangersakkami eqqartuussisutigoortillugu pissarsisoqarsinnaannginnera erseqqisarneqarpoq.
Tamanna pissuteqarpoq pisortat suliffeqarfiutaasa toqqortaataasa pisortanit pigineqaannartussaanerannik aalajangersakkamik. Taamaattoq tak. § 8, imm. 1 aamma § 15, imm. 3.
Aalajangersagaq toqqortanut inuttaqanngitsutut taaneqarsinnaasunut atuuppoq, toqqortanut maanna siusinnerusukkullu oqartussaasuusimasuneersunut - soorlu niuertorutsinit. Eqqartuussivitsigoorlugu pissarsisinnaaneq pillugu aalajangersaasoqarnera tatiginnilluni pissarsisimaneq pillugu inatsisini malittarisassanut sammivoq.
Imm. 2
Kinaluunniit allagaatinik pigisalik ajunngitsumik isumaqarluniluunniit taakkuninnga pissarsisimappat, taakku Nunatta Katersugaasivianut Allagaateqarfianullu tunniunneqassapput, ajunngitsorsiassaqartitsinertaqanngitsumik. Akerlianik pigisanik nalunaarutiginnittarnermut tunngatillugu inatsisitigut malittarisassat tunngaviusumillu inatsisitigut najoqqutarineqartartut tunngavigalugit siusinnerusukkut allagaatinik pigisaqarsimasunut piumasaqartoqartarsinnaassaaq.
§ 11§ 11-imi aalajangersagaq Inatsisartut peqqussutaanni nr. 4, 18. maj 1990-imeersumi § 9, imm. 2, oqaaseqatigiiit pingajuannut naapertuuppoq. Aalajangersagaq § 12-imi nalunaarsuinermut toqqorterinermullu pilersaarutit Nunatta Katersugaasivianut Allagaateqarfianullu saqqummiunneqartussaanerisa aamma Nunatta Katersugaasiviata Allagaateqarfiatalu § 5, imm. 1 malillugu siunnersuissaanerata pissusissamisoortumik kinguneraa.
Najoqqutassiat ilitsersuutaasut Nunatta Katersugaasiviata Allagaateqarfiatalu aalajangigai § 9 malillugu Naalakkersuisut aalajangigaannut killiliussanut soorunami naapertuuttariaqarput. Nunatta Katersugaasivia Allagaateqarfialu malittarisassat ilitsersuutaasut innersuussutigalugit peqqussuteqarsinnaanngilaq, taamaakkaluartorli aalajangersakkat piviusumik sunniuteqarput tassami nalunaarsuinermut toqqorterinermullu pilersaarutit aammalu § 12 naapertorlugu killilimmik pilersaarutaareersut allanngortinneqarnerat Nunatta Katersugaasivianut Allagaateqarfianullu akuerisassanngorlugit saqqummiunneqartussaammata.
Nalunaarsueriaaseq qulequttanut agguataarsimasussaavoq, piffissanilu aalajangersimasuni atorneqartariaqarluni, soorlu ukiut tallimakkuutaarlugit qulikkuutaarlugilluuniit, taamaaliortoqanngippammi toqqorsivinni atortussaajunnaarsitsisarneq pitsaasoq isumannaatsorlu ingerlanneqarsinnaanngimmat. Qarasaasiakkut nalunaarsuisarnermi amerliartortitsineq piffissanullu agguaasarneq malittarisassat qangatut nalunaarsuisarnermisut atuuttut atuuttariaqarput. Toqqorsiveqqortussuserli eqqarsaatigalugu piffissat nalunaarsuiffiusartut sivikinnerusut atorneqartariaqarsinnaapput.
Maleruagassat ilitsersuutaasut ullumikkut ukunani nassaassaapput "Pisortat suliffeqarfiutaasa toqqorsivii - Toqqortanik toqqortarinninneq, tunniussineq atorunnaarsitsinerlu pillugit aalaja-ngersakkat ilitsersuutillu" Kalaallit Nunaata Allagaateqarfiata 1987-imi saqqummersitai aamma "Nunatsinni kommunini toqqortanik toqqortarinninneq atorunnaarsitsisarnerlu pillugit aalaja-ngersakkat" 1991-imi Nunatta Katersugaasiviata Allagaateqarfiatalu saqqummersitaani.
§ 12§ 12 Inatsisartut peqqussutaanni nr. 4, 18. maj 1990-imeersumi § 9, imm. 2, oqaas. 1 aamma 2-mut naapertuuppoq. Aalajangersagaq Nunatta Katersugaaviata Allagaateqarfiatalu toqqortat suliarineqartarnerinik nakkutilliisussaatitaaneranut aammalu sullissiveqarfiit soqutigisaattut suliat pitsaasumik ingerlanneqarnerisa anguneqarnissaasa aammalu suliat toqqortagineqartut sukkasuumik nassaarineqarsinnaanissaasa eqqarsaatigisariaqarnerannut tunngavoq.
Imm. 1
Nalunaarsuinermut toqqorterinermullu pilersaarutinik piusunik aalajangersagaasimasut malillugit suli akuerineqarsimanngitsunik peqarpat taakku imm. 1-imi aamma pineqassapput.
Imm. 2
Nalunaarsuinermi immikkoortut allat nalunaarsueriaasioreersut iluanni pilersinneqassappata akuersissummik peqqaarnani tamanna pisinnaavoq.
§ 13.Nunatta Katersugaasivia Allagaateqarfialu toqqortat paariinnarnissaat pisariaqanngitsut atortussaajunnaarsinneqarnissaat pillugit ilitsersuutaasunik najoqqutassiussaaq. Najoqqutassat taakku § 9 naapertorlugu naalakkersuisut sinaakkutiliaannut naapertuutissapput, aamma tamanna pillugu oqaaseqaatit aamma takukkit.
Maleruagassat ilitsersuutaasut ullumikkut ukunani nassaassaapput "Pisortat suliffeqarfiutaasa toqqorsivii - Toqqortanik toqqortarinninneq, tunniussineq atorunnaarsitsinerlu pillugit aalajangersakkat ilitsersuutillu" Kalaallit Nunaata Allagaateqarfiata 1987-imi saqqummersitai aamma "Nunatsinni kommunini toqqortanik toqqortarinninneq atorunnaarsitsisarnerlu pillugit aalajangersakkat" 1991-imi Nunatta Katersugaasiviata Allagaateqarfiatalu saqqummersitaani.
§ 14§ 14 Inatsisartut peqqussutaanni nr. 4, 18. maj 1990-imeersumi § 10-mut naapertuuppoq. Taamaattorli akuersissuteqartarneq pillugu malittarisassat sukaammineqarsimapput maannakkummi erseqqissumik ersermat akuersissut allaganngorneqassasoq.
Imm. 1
Nukissat pissutigiinnarlugit maanna ersereerpoq pisortat suliffeqarfiutaasa toqqortaataasa ilaminiinnanngui pigiinnarneqarsinnaasut. Inuiaqatigiinni paasissutissiiffiusartuni nutaaliaasuni paasissutissarpassuit pilersinneqartartut suliffeqarfinni pappiaqqat paasissutissallu ingerlaarnerat pitsaasumik aaqqissuunnerisigut aammalu paasissutissat pigiinnarnissaat pisariaqanngitsut aaqqissuussaasumik atortussaajunnaarsinneqartarnerisigut, soorlu nuutsitat pisariaqanngitsut, suliat assigiiaartut, paasissutissat nalinginnarmik suleriaatsinut paasissutissiiniutaannaalluunniit il.il. peertarnerisigut atorneqarsinnaasunngorlugit paasiuminartunngorlugillu ilusilersorneqartariaqarput.
Oqartussatut ingerlatsiveqarfinni amerlanerni suliffeqarfiup iluani atortussaajunnaarsitsinermut malittarisassaqarpoq Nunatta Katersugaasiviata Allagaateqarfiatalu akuerisaanik. Taamaattoqarsimanngippat atortussaajunnaarsitsineq allaganngorlugu akuersissuteqartoqarneratigut aatsaat pisinnaavoq. Nunatta Katersugaasiviata Allagaateqarfiatalu pisortaqarfiup ilumini atortussaajunnaarsitsinermut malittareqqusai akuerisimappagit tamanna aporfiussanngilaq atortussaajunnaarsitsinerup annertunerusup akuerineqarnissaanut.
Toqqortanik atortussaajunnaarsitsineq aamma Nunatta Katersugaasiviata Allagaateqarfiatalu maleruagassiai ilitsersuutaasut malillugit pisinnaavoq, tak. § 13 tassungalu oqaaseqaatit.
Tamakku saniatigut inatsisitigut allatigut toqqortanik atortussaajunnaarsitsineq pillugu immikkut malittarisassiortoqarsinnaavoq. Malittarisassat taamaattut soorlu Nalunaarsuutit naalakkersuisuni pisortat ingerlassaat pillugit inatsimmi nr. 294-imi § 9, imm. 3 allassimapput. Taamaalilluni pisortat oqartussaqarfiini qarasaasiatigut nalunaarsukkat inunnut tunngasortaqartut nalunaarsuiffinnut ataasiakkaanut nalunaarsuiffiit atortussaajunnaarsinneqarnerat pillugit immikkut aalajangersakkanik aalajangiisoqassaaq, tassa Nalunaarsuutit naalakkersuisuni pisortat ingerlassaat pillugit inatsimmi nr. 294-imi § 6, im. 2 naapertorlugu.
Imm. 2
Toqqortat atortussaajunnaarsitassatut aalajangikkat aserorterneqassapput. Nunatta Katersugaasivianut Allagaateqarfianut allanulluunniit tunniunneqarsinnaanngillat. Aserorterineq maskiinamik sequtserinikkut, ikuallaanikkut assigisaanilluunniit isumannaatsumik pisinnaavoq. Toqqortanik aserorterineq nakkutigineqartumik piuartariaqarpoq. Pisortat suliffeqarfiutaasa toqqortat kikkunnit susassaqanngitsunik pissarsiarineqarsinnaajunnaarlugit aserorterneqarnissaata isumagineqarnissaat pisussaaffigaat.
Kapitali 4.
§ 15.Imm. 1
Aalajangersagaq Inatsisartut peqqussutaanni nr. 4, 18. maj 1990-imeersumi § 11, imm. 1, oqaaseqatigiinnut siullernut.aappaannullu naapertuuppoq aammalu Nunatta Katersugaasiviata Allagaateqarfiatalu toqqortanik tigusisussaatitaaneranik aammalu pisortat suliffeqarfiutaasa toqqortanik tunniussisussaatitaanerannik imaqarpoq.
Toqqortanik ukiunik 15-inik pisoqaassusilinnik pisoqaanerusulluuniit tigusinissaminut Nunatta Katersugaasivia Allagaateqarfialu pisussaaffeqarpoq toqqortat allaffissornikkut oqartussaqarfimmut tunniussisisumut pingaaruteqarunnaaraangata atorunnaarsitsinissamullu killiliussaasinnaanut naagaangata. Takuuk § 14 atorunnaarsitsinermut tunngasoq kiisalu tamatumunnga oqaaseqaatit.
Pisoqaassusissaannut piumasaqaatit toqqortat ataatsimoortut ukiumi naaffianni naatsorsorlugit aallartinneqartarput. Toqqortat ataatsimoortut tassaapput pissutsimikkut ataatsimoortut, soorlu protokolit, allakkiat suliamut tunngasut, mikrofilmit, magnetbåndit imaluunniit suut ataatsimoortut toqqorterinermi ilanngunneqarsimasut. Assigiinngitsut pissutaallutik, assersuutigalugu nalunaarsuisarnerup akuttussusaa, imaassinnaavoq ukiut 15-it sinnerlugit qaangiutereersut aatsaat tunniussisoqartoq.
Allatut isumaqatigiissuteqartoqarsimanngippat assigiinngitsut pissutigalugit Nunatta Katersugaasiviata Allagaateqarfiatalu piumasarisinnaavaa tunniussinermi suliat, protokolit il.il. ataqatigiissut tunniunneqassasut tassami annikitsukkuutaarlugit tunniussisarnerit tamatigut tulluanngivissumik aaqqissuinermik nassataqartarmat. Najoqqutassani ilitsersuutaasuni "Pisortat suliffeqarfiutaasa toqqorsivii - Toqqortanik toqqortarinninneq, tunniussineq atorunnaarsitsinerlu pillugit aalajangersakkat ilitsersuutillu" Kalaallit Nunaata Allagaateqarfiata 1987-imi saqqummersitaani immikkoortoq 4-imi kaammattuutigineqarpoq ukioq killiliussaq aalajangersimasoq tikillugu toqqortarineqartut tunniunneqartussaatitaasullu tamarmik tunniussinermi ilanngunneqassasut.
Toqqortat suli atorneqartut tunniunneqassanngillat. Tassa imaappoq suliat naammassineqarsimanngitsut tunniunneqarsinnaanngillat. Tunniussisussaatitaanermi aamma pineqanngillat toqqortat pisortat suliffeqarfiutaata ilisimatuussutsikkut katersaatai.
Inatsisit allat naapertorlugit immikkut tunniussinissamut killiliussanik aalajangersaasoqarsinnaavoq.
Imm. 2
Aalajangersagaq Inatsisartut peqqussutaanni nr. 4, 18. maj 1990-imeersumi § 11, imm. 1, oqaas. 3-imut naapertuuppoq. Imm. 2 pissutigalugu Nunatta Katersugaassiviata Allagaateqarfiatalu saniatigut allamut tunniussisoqassanngitsoq utaaqqissaannaanngitsumilluunniit naami. Taamaalilluni tassa immikkut kommuninut toqqorsiviliortoqarsinnaanngilaq kommunit ingerlatsiviisa toqqortanik toqqortarinniffigisinnaasaannik ingerlatsiviup atorunnaagaanik. Taamaattorli oqartussaqarfiit ataasiakkat toqqorsivinnik pilersitsisinnaapput sulianut oqartussaqarfiup suliaanut pingaaruteqarunnaartunut atugassammik tunniussinissap tungaanut toqqorsivissamik, aamma takukkit § 7, imm. 1-imut oqaaseqaat. Toqqorsiviliornermi suliassanik suliarinnittarneq pillugu inatsit kikkulluunniillu sulianik pissarsisinnaatitaanerat pillugu inatsit naapertorlugit innuttaasut sulianik pissarsisinnaanerisa ajornarnerulinnginnissaat eqqarsaatigineqassapput.
Imm. 3
Aalajangersagaq Inatsisartut peqqussutaanni nr. 4, 18. maj 1990-imeersumi § 11, imm. 3-imut naapertuuppoq. Toqqortanik ukiunit 15-init pisoqaanerusunik tigusinissaminik Nunatta Katersugaasiviata Allagaateqarfiatalu imm. 1 naapertorlugu pisussaaffeqarnerata atuutsinnginneqarsinnaaneranut taamaallaat aalajangersagaq tunngavoq.
Pisortat suliffeqarfiutaat suliassaqarfimmik suliffeqarfimmit allamit atorunnaartumit tigusigaa-ngami, taamalu toqqortaataanik tigusigaangami, toqqortat taakku pisortat suliffeqarfiutaata nammineq toqqortaataanit § 7, imm. 2 naapertorlugu immikkoortinneqassapput. Toqqortat tiguneqarsinnaasutuat tassaapput suliat naammassineqarsimanngitsut aammalu suliat suliffeqarfimmut suliassaqarfimmik tigusisuusumut allaffissornikkut pingaaruteqarsinnaasut. Pisortat suliffeqarfiutaasa pioreersut akornini akisussaaffiit allanngornerat pillugu aamma takuuk § 8-mut oqaaseqaatit.
§ 16Imm. 1
Aalajangersagaq imm. 2 peqatigalugu Inatsisartut peqqussutaanni nr. 4, 18. maj 1990-imeersumi § 11, imm. 4, oqaas. 1-inut naapertuuppoq, taanna naapertorlugu toqqortat tunniunneqartussat aaqqissuunneqassapput, nalunaaqutserneqarlutik, poortorneqarlutik aammalu qulequtalersorneqarlutik Nunatta Katersugaasiviata Allagaateqarfiatalu malittarisassiai malillugit. Taamaattorli maanna erseqqissumik erseqqissarneqarpoq tunniussisoqannginnerani suliat salinneqassasut.
Sulianik saliineq paasineqassaaq suliat ataasiakkaat misissorneqarnerattut, taamaaliornermi nuutat, paasissutissat amerlasuunngukkat sinneri, atuakkat, ungalut plastikkit allallu suliamut attuumassuteqanngitsut peerneqassasut. Aamma saviminerit kakkersaatit tasisuasullu gummit peerneqassapput manngertorninermikkut nungujartornermikkullu toqqortanik ajoqusiisinnaammata. § 14, imm. 2-imut oqaaseqaatit malitsigereerpaat toqqortat atorunnaarsitassanngorsimasut tunniunneqarsinnaanngitsut.
§ 16 toqqortanut pisortat suliffeqarfiutaata suliffeqarfimmit atortussaajunnaarsinneqarsimasumit tigusimasaanut § 15, imm. 3 naapertorlugu atuutinngilaq. Taamaattut tigusinermi pissusiattut tunniunneqarsinnaapput.
Imm. 2
Najoqqutassiat ilitsersuutaasut quppersakkami "Pisortat suliffeqarfiutaasa toqqorsivii - Toqqortanik toqqortarinninneq, tunniussineq atorunnaarsitsinerlu pillugit aalajangersakkat ilitsersuutillu" Kalaallit Nunaata Allagaateqarfiata 1987-imi saqqummersissimasaani maanna nassaassaapput. Taakku ilaatigut immikkoortumi 2-imi imaqarput toqqortanut illerfiusat, allattuiffiit, nalunaaqutsersuutaasa inissinneqarfissaat aammalu nipinnequtip atorneqarnissaa pillugit piumasaqaatinut aalajangersakkanik aammalu immikkoortoq 3-imi aaqqissuussinissaq tunniussinermilu qulequtsersuinissaq pillugu aamma imaqarluni.
Imm. 3
Aalajangersagaq Inatsisartut peqqussutaanni nr. 4, 18. maj 1990-imeersumi § 11, imm. 4, oqaas. 2-inut naapertuuppoq. Tunniussinermi angallassinermut aningaasartuutit saniatigut aningaasartuutit tassaapput toqqortanut illerfiusanik allanillu poortuinermut nalunaaqutsersuinermullu atugassanik pisinerit. Oqartussaqarfiup tunniussisuusup sulianik saliisussaatitaanini ingerlaavartumillu atorunnaarsitsisartussaatitaanini naammassisimanngippagit aaqqinneqarnissaasa tungaanut Nunatta Katersugaasiviata Allagaateqarfiatalu toqqortanik tigusiumannginnissaminut taarsiullugu suliarinissaannut naleqquttumik akileeqqusisinnaavoq.
Toqqortat tunniunneqareerneranni aningaasartuutit Nunatta Katersugaasiviata Allagaateqarfiatalu isumagissavai. Tamanna Nunatta Katersugaasiviata Allagaateqarfiatalu § 15-imi aalajangersakkat naapertorlugit toqqortanik tigusisussaatitaanerata toqqortarinnittussaatitaaneratalu malitsigaa.
§ 17Aalajangersagaq Inatsisartut peqqussutaanni nr. 4, 18. maj 1990-imeersumi § 11, imm. 5-imut naapertuuppoq. Suli naatsorsuutigineqarpoq taamaallaat toqqortat suliffeqarfiup nammineq tunniussai sulinermut atugassanngorlugit attartorneqarsinnaasut.
Suliat sulinermut atugassanngorlugit attartortariaqalersinnaapput suliassat suliarineqartarnerat pillugu inatsit aamma kikkulluunniit sulianik malinnaasinnaatitaanerat pillugu inatsit naapertorlugu suliap allagartaanik misissuinissamut qinnuteqaatit suliarineqarneranni. Taama pisoqarsinnaavoq kap. 5-imi aalajangersakkat naapertorlugit toqqortat suli tamanit takuneqarsinnaanngunnginneranni.
Pissarsiarineqarsinnaanerannut piffissarititaasup naareernerani suliap allagartaanik misissuinissamut qinnuteqartoqarunnanngilaq tassami toqqorsiveqarneq pillugu inatsimmi malittarisassat naapertorlugit toqqortanik atuinissamut periarfissat nalinginnaasumik annertunerussaqimmata suliap allagartaanik misissuisinnaatitaanerminngarnit, tak. kapitali 5-imut oqaaseqaatit.
Kapitali 5.
Suliassat suliarineqartarnerat pillugu inatsit aamma paasitinneqarsinnaatitaanerlu pillugu inatsit naapertorlugu suliamut malinnaasinnaatitaaneq toqqortat Nunatta Katersugaasivianut Allagaateqarfianullu tunniunneqarsimanerannit sunnerneqarnavianngilaq, tak. § 17-imut oqaaseqaatit. Toqqorsiveqarneq pillugu inatsit naapertorlugu toqqortat kikkunnilluunniit pissarsiarineqarsinnaalernissaat tikillugu toqqorsiveqarneq pillugu inatsimmi toqqortat atorneqarsinnaanerat pillugu aalajangersakkat suliat allagartaannik pissarsisinnaatitaaneq pillugu malittarisassanit salliussapput.
Allagaateqarfeqarneq pillugu inatsit naapertorlugu toqqortat kikkunnilluunniit takuneqarsinnaalerniartullu toqqortat atorneqarsinnaanerannut periarfissat suliap allagartaanik pissarsisinnaanermit annertunerulissapput. Suliat allagartaannik misissuinissamut qinnuteqarnerup akerlianik toqqortanik atuinermi atuerusuttup uppernarsaatinik sulianilluunniit sorlernik atuinissaminik taasaqarnissaa Inatsisartut inatsisaat manna malillugu piumasarineqanngilaq. Assersuutigalugu oqaluttuarisaanermik misissuinermi aallaavigineqartarpoq sammisamut paasisaqarfigerusunneqartumut tunngasortalinnik toqqortaateqartoqarnersoq paasiniassallugu.
Toqqortat atorneqarsinnaanerannut toqqortat qanoq pisoqaatigilersimanerat apeqqutaavoq, tak. §§ 18-20. Aalajangersakkatigut tamakkunuuna kikkulluunniit pissarsisinnaanerannik killiliisutigut siunertarineqarpoq pisortat inuilluunniit ataasiakkaat soqutigisaat innimiilliorfigineqannginnissaat, tassani pineqarput isertuuttariaqakkatut naatsorsuutigineqartariaqartut. Tamatumunnga atatillugu inuit ataasiakkaat paasissutissanik inniminartunik, ajoqutaasinnaasunillu namminnerminnut tunngasunik sivisuumik isertuussisinnaatitaasutut isigineqarput.
Pissarsiarineqarsinnaalerfissaannut killiuliussaq § 18 naapertorlugu nalinginnaasoq tassaavoq ukiut 25-it. Tamatumunnga immikkut iliuuseqarsinnaanerit §§ 19-20-imi taaneqarput. Inatsit allat tunngavigalugit allatut aamma iliuuseqartoqarsinnaavoq. Toqqortanik pissarsiniartoqarnerani Nunatta Katersugaasiviata Allagaateqarfiatalu toqqortat pissarsiarineqartinnagit paaseqqaartariaqarpaa toqqortat pineqartut tamanit pissarsiarineqarsinnaatitaanersut. Erseqqissarneqassaaq toqqortat tamanit pissarsiarineqarsinnaasut kikkunnilluunniit pissarsiarineqarsinnaammata. Taamaalilluni tassa toqqortanik pissarsiniartut immikkut piumasaqaateqarfigineqarsinnaanngillat.
§ 18§ 18 imarisamigut Inatsisartut peqqussutaanni nr. 4, 18. maj 1990-imeersumi § 14, imm. 1-imut naapertuuppoq, tassanilu aalajangerneqarpoq pissarsiarineqarsinnaalerfissaat ukiunut 25-inut killilerneqartoq. Tassa nalinginnaasumik tunniunneqarneriniit ukiut qulit ingerlaqqaassapput toqqortat tamanit pissarsiarineqarsinnaalernissaasa tungaannut. Nunatta Katersugaasiviata Allagaateqarfiatalu mianerisariaqarpaa toqqorsivinni tamanit tikinneqarsinnaasuni toqqortat tamanit pissarsiarineqarsinnaasut pissarsiarineqarsinnaanngitsullu immikkoortinneqarnissaat.
§ 19-imi aalajangersagaq apeqqutaatinnagu ukiunik 25-inik malittarisassaq atuutissaaq paasissutissanut inunnut tunngasunut paasissutissat taakku ajoqutaasussaanngikkaangata tassaannaallutilli isertuussassat nalinginnaasut soorlu inuttut inissisimassusermut tunngasut, soorlu nuliaqarneq/ueqarneq il. il. Ukiut 25-it sinnerlugit illersortariaqarnissaannik tunngavissarissaartumik pisariaqartitsisoriaqariataassagaluarpat § 20, imm. 1-imik tunngaveqarluni pissarsiarineqarsinnaalernissaat pillugu immikkut ittumik isumaqatigiissuteqartoqarsinnaavoq, tamatumunnga oqaaseqaatit takukkit.
Pissarsiarineqarsinnaalernissaannut killiliussaq naappat toqqortat kikkunnilluunniit pissarsiarineqarsinnaalissapput.
§ 19Aalajangersagaq Inatsisartut peqqussutaanni nr. 4, 18. maj 1990-imeersumi § 14, imm. 2-mut naapertuuppoq.
Aalajangersakkakkut paasissutissat inuttummuinnavik tunngassuteqartut ajoqutaasinnaasut illersorneqarput. Tassaapput peqqissutsimut, inuttut aningaasaqarnikkullu ajornartorsiutit annertuut kiisalu nuannaarniutinik atornerluinerit. Akerlianik ukiunik 80-inik killiliussaq paasissutissanut ajoqutaasussaanngitsunut nalinginnaasumik isertuussassanut, soorlu inuttut inissisimassusermut, tassa nuliaqarnermut/ueqarnermut tunngasunut atuutissanngilaq. Ukiut 80-it sinnerlugit illersuisoqarnissaannik tunngavilersorluakkamik pisariaqartitsisoqariataassagaluarpat pissarsiarineqarsinnaanerannut killiliussat immikkut ittut § 20, imm. 1 tunngavigalugu isumaqatigiissutigineqarsinnaapput.
Toqqortat ukiunik 80-inik killiliussamut ilaasut assersuutitut taaneqarsinnaasut tassaapput suliat sulisoqarnermut tunngasut, inunnik isumaginninnikkut sullitat, qitornavissiartaarniarneq pillugu suliat, atuarfiit tarnikkut ilisimasalittaasa nalunaarusiaat kiisalu nammineerluni nalunaarsukkat aammalu akileraartarnermut tunngasut. Ukiunik 80-inik killeqartitsinerup atorneqarnissaa pissutsit ataasiakkaat aallaavigalugit Nunatta Katersugaasiviata Allagaateqarfiatalu aalajangiivigissavaa, pisariaqassappat suliffeqarfik toqqortalik isumasioqatigalugu.
§ 20Imm. 1
Aalajangersagaq Inatsisartut peqqussutaanni nr. 4, 18. maj 1990-imeersumi § 14, imm. 3-imik itisilerineruvoq erseqqissaanerullunilu.
§ 20-ip nassuiarneqarnerani pingaartinneqassaaq §§ 18-19-imi pissarsiarineqarsinnaassusiannut killiliussaq sivitsorneqassammat aalajangersakkami taaneqartut soqutigisaasa immikkut eqqarsaatigisariaqarnerata illersorneqarnissaatut annertutigisumik aatsaat pisinnaammat. Soqutigisat taakku suliassanik suliarinnittarneq pillugu inatsit aammalu kikkulluunniit pissarsisinnaassusiat pillugu inatsisit naapertorlugu suliap pappialartaanik pissarsisinnaanermi allakkatigut uppernarsaatit ilaasa ilanngutitsinngitsoortitsisinnaasut taamaaqatigaat. Tassani naatsorsuutigineqarpoq § 20-imi illersuisariaqarneq toqqortanik pissarsisinnaanermut tunngasoq suliassanik suliarinnittarneq pillugu inatsit aammalu kikkulluunniit pissarsisinnaassusiat pillugu inatsisit naapertorlugu suliat allagartaanik pissarsisinnaanermut apeqqummit pingaartinneqannginnerussasoq, tamanna pissuteqarpoq toqqortat tamanit takuneqarsinnaalernissaasa tungaanut piffissap ingerlanissaa - tassa ukiut 25-it ukiullu 80-it. § 19-imi takuneqarsinnaalernissaanut killiliussap sivitsorneqartarnissaat qaqutiguussaqisutut naatsorsuutigineqarpoq.
Inuit ataasiakkaat sullissiveqarfiillu soqutigisaasa annertuumik eqqarsaatigisariaqarnerat pissarsiarineqarsinnaalernissaannut killiliussamik sivitsuinermut pissutaasinnaasoq soorlu tassaasinnaavoq naalagaaffiup isumannaatsuunissaa illersorneqarnissaalu, naalagaaffiup nunanut allanut politikkikkut aammalu nunani allani aningaasaqarnikkut soqutigisaat, pisortat inuillu aningaasaqarnikkut soqutigisaat, tassunga ilanngullugit atortorissaarutitigut periutsitigullu aaqqissuussinerit pillugit paasissutissat illersorneqarnissaat, pisortat nakkutilliinerat, pilersaarusiornermut malittarisassaqartitsinermullu tunngasut kiisalu akileraartarnikkut akitsuusiisarnikkullu inatsisit naapertorlugit iliuutsit aammalu allaffigisaqattaannerit eqqartuussivinni atugassat imaluunniit eqqartuussisoqarnissaanik aalajangerniarnermi eqqarsaatersuutit.
Inuit ataasiakkaat toqqortaataannik tunniussaqartut pissarsiarineqarsinnaanerat pillugu qanorluuniit killiisinnaapput allaallu pissarsiarineqarsinnaanngilluinnarnissaannik aalajangiisinnaallutik, tak. § 28, imm. 2.
Imm. 2
Aalajangersagaq nutaajuvoq Inatsisartullu peqqussutaanni nr. 4, 18. maj 1990-imeersumilu § 14, imm. 3-imut oqaaseqaataasimasutigut ersersinneqartunut sanilliullugu allanngortitsinerulluni tassami killiliussap sivisunerunissaannik aalajangiineq tunniussinermi imaluuniit kingusinnerusukkut pisinnaanngormat.
Aalajangersagaq aalajangersarneqarsimavoq pisortat suliffeqarfiutaasa toqqortaminnik piffissami sivisunerusumi pissarsisoqarsinnaajunnaarsillugu isumaqatigiissuteqarnissaat pinngitsoorniarlugu taamaaliornikkullu pisortat toqqortaataasa sapinngisamik ammanerpaajunissaannik naatsorsuutigineqartoq eqqortikkumallugu.
§ 21Aalajangersagaq nutaajuvoq erseqqissaanerullunilu tunngaviit nalinginnaasut suut malitsigineraat. Matumani eqqarsaatigineqarput isumaqatigiissutit § 3-imi aalajangersakkanik tunngaveqarluni siunissami isumaqatigiissutigineqarsinnaajumaartut. Aamma takukkit § 3-imut oqaaseqaatit.
Toqqortat Nunatta Katersugaasiviani Allagaateqarfianilu toqqortaatigineqartut naalagaaffiup Kalaallit Nunaanni suliffeqarfiutaaneersut pillugit naalakkersuisut naalagaaffimmilu oqartussat isumaqatigiissutaat naapertorlugit Nunatta Katersugaasiviani Allagaateqarfianilu toqqortaatigineqartut tamanit pissarsiarineqarsinnaanngillat.
§ 22Pissarsiarineqarsinnaassusiannut killiliussaq toqqortat ataatsimoortut ukiumi naaffianniit naatsorsorneqassaaq. Tassa imaappoq, soorlu suliat 1995-imi naammassisut § 18-imit ilanngullugit pineqarsimagunik ukioq 2020-imi pissarsiarineqarsinnaalissapput 1995-ip qanoq ilineratigut naammassineqarsimanersut apeqqutaatinnagu.
§ 23Imm. 1
§ 23, imm. 1 Inatsisartut peqqussutaanni nr. 4, 18. maj 1990-imeersumi § 14, imm. 6, oqaas. 1-inut naapertuuppoq. Immikkulli akuersissuteqarfiginninnissamut periarfissat annertusineqarput malittarisassat nalinginnaasut saniatigut pissarsiarineqarsinnaassusiannut killiliussanut isumaqatigiissutigineqarsimasunut atuuttussanngorlugu, tassa naatsorsuutigalugu oqartussaqarfik tunniussisuusoq tamatumunnga akuersissuteqarsimasoq, tak. imm. 2.
Ilisimatusarneq oqaluttuarisaanermik sammisaqarnerinnarmut tunngasussatut eqqarsaatigineqanngilaq aammali sammisanut allanut oqaluttuarisaanermi paasissutissanik tunngaveqarfiusartunut. Akerlianilli pissarsiarineqarsinnaassusiannut killiliussani immikkut akuersissuteqartoqassappat piumasarineqarpoq ilisimatusarneq paasiniaanerluunniit ilisimatuussutsimik tunngaveqassasoq. Toqqorsivinnik atuisarnerup ilarujussua tusagassiortut sulinerannut inuilluunniit ataasiakkaat eqqarleriinnik najukkaminnilluunniit ilisimatusarnerannut tunngassuteqartarpoq. Taama "ilisimatusarnermut" atatillugu pissarsiarineqarsinnaassusiannut killiliussat immikkut akuersissuteqarnikkut atortussaajunnaarsinneqarsinnaassanngillat.
Naatsorsuutigineqarpoq Nunatta Katersugaasiviata Allagaateqarfiatalu immikkut akuersissuteqarsinnaanini mianersorluni atussagaa aatsaallu tunngavissaqarluartumik ilisimatusartoqarnerani atortassalluni. Tassa Nunatta Katersugaasiviata Allagaateqarfiatalu paasissutissat takorusunneqartut naliliivigisassavai takujumaneqarnerinilu siunertaasoq aamma. Pisortat toqqortaataasa ajornannginnerpaamik pissarsiarineqarsinnaanissaannik kissaat, aammali imm. 3 naapertorlugu immikkut akuersissuteqarfigineqarnissamut piumasaqaateqarnissamut periarfissat immikkut akuersissuteqarnissamut suliat suliarineqartillugit eqqarsaatigineqassapput.
Imm. 2
Imm. 2-mi aalajangersagaq nutaajuvoq immikkullu akuersissuteqarfigineqarnissamut periarfissat annertusineqarnerata imm. 1-ip malitsigisaata kinguneralugu.
Ilisimatusarnermut atorneqartussaatilllugit pissarsiarineqarsinnaassusiannut killiliussat immikkut akuersissuteqarnikkut atortinneqannginnissaannik oqartussat tunniussisuusut akuersissuteqarsinnaanerannut, immaqa piumasaqaatitalerlugu, aalajangersagaq aporfissaqartitsinngilaq.
Imm. 3
Imm. 3 Inatsisartut peqqussutaanni nr. 4, 18. maj 1990-imeersumi § 14, imm. 6, oqaas. 2-nut naapertuuppoq.
Paasissutissat pissarsiarineqarsinnaasutut akuerineqartut qanoq ittuunersut tunngavigalugit piumasaqaatit aalajangiunneqassapput. Nunatta Katersugaasiviata Allagaateqarfialu soorlu aalajangersinnaavoq toqqortat immikkut akuersissuteqartoqarneratigut pissarsiarineqarsinnaalersinneqartut misissussallugit paasissutissallu ajoqutaasinnaasut piiassallugit, imaluunniit paasissutissat ajoqutaasinnaasut tamanut saqqummiunneqarnissaat ingerlateqqinneqarnissaalluunniit inerteqqutigisinnaallugu.
Immikkut akuersissuteqarfigineqarsimasup inuit eqqissisimanerinik ataqqinninnissaminik allakkatigut imminut pisussaaffilernissaa piumasaqaataanngilaq, kisianni tamatigut § 25-imi paasissutissat misikkarissut atornerlunneqarnerannut akisussaaffimmut tunngasunik ilisimatinneqartariaqarput.
§ 24Imm. 1
Aalajangersakkap immikkoortuata aappaa - ilitsersuisussaatitaaneq - Inatsisartut peqqussutaanni nr. 4, 18. maj 1990-imeersumi § 15, imm. 1-imut naapertuuppoq. Nutaartatullu erseqqissumik aalajangiunneqarpoq toqqortat nalinginnaasumik taamaallaat Nunatta Katersugaasiviani Allagaateqarfianilu atorneqarsinnaammata. Taamalisoqannginnissaanut imm. 2-mi aalajangersagaqarpoq.
Ilitsersuineq tassaasinnaavoq suliat allakkalluunniit aalajangersimasut nassaariniarneranni ikiuunneq, imaluunniit toqqorsiviit paasissutissarsiorfigalugit, qanoq atorneqarsinnaanersut, eqqarleriinnik ilisimatusarnermi ikiuunneq, qarasaasiatigut paasissutissat saqqummersinneqarneranni il.il.
Imm. 2
Aalajangersagaq Inatsisartut peqqussutaanni nr. 4, 18. maj 1990-imeersumi § 15, imm. 2, oqaaseqatigiiit aappaannut naapertuuppoq. Angerlaassineq taamaallaat ilisimatusarnermi pisinnaavoq. Ilisimatusarnerit suussusaat § 23-imi immikkut akuersissuteqartarneq pillugu aalajangersakkanisut killilerneqassapput. Taamalu tassa ilisimatusarneq oqaluttuarisaanikkut ilisimatusarnerinnarmut sammitinneqanngilaq.
Nunatta Katersugaasivia Allagaateqarfialu toqqortanik angerlaallugit attartortitsinissaminut pisussaaffeqanngilaq, naleqquttumilli ikiuuttariaqarluni. Nunatta Katersugaasiviata Allagaateqarfiatalu suliassaqarfii sulisussaqarnerlu eqqarsaatigalugit naatsorsuutigineqartariaqartutut isigineqarpoq annillugit attartorneq taamaallaat pisinnaasoq attartorniakkat amerlassusaat killeqarpata aammalu sulikulunnarpallaanngitsumik nassaarineqarsinnaappata.
Sullissiveqarfiit ilinniarfiillu toqqortanik atugassaannik attartortinneqarsinnaasut soorlu tassaasinnaapput ilinniarnertuut atuarfii universititit aammalu ilinniarfiit qaffasinnerusut allat. Akerlianik aalajangersakkap kingunerisaanik inunnut ataasiakkaanut attartortitsisoqarsinnaanngilaq.
Pisortat suliffeqarfiutaat toqqortanik namminneq tunniussaminnik § 17 naapertorlugu angerlaallugit attartortuaannarsinnaapput. Angerlaallugit attartorneq taamaallaat pisinnaavoq sulinermut atugassaritillugit aammalu allamut attartorteqqitassaritinnagit.
Aalajangersagaq allassimaffinnut nuutaanngitsut taamaallaat atuuppoq taamaalu paasissutissat tamanit pissarsiarineqarsinnaasut nuullugit kikkunnilluunniit sumiluunniit atugassanngorlugit nassiunneqarnissaannut aporfissaqanngilaq. Tamatuminnga kissaateqartoqarpat Nunatta Katersugaasivia Allagaateqarfialu ikiuuttariaqarpoq killissaa mianeralugu. Nuutanik pissarserusuttup paasissutissat sorliit piniarnerlugit eqqorluakannerlugu taasariaqarpai. Taamaattoqanngippat Nunatta Katersugaasiviata Allagaateqarfiatalu innersuussutigisinnaavaa atugassat Nunatta Katersugaasiviani Allagaateqarfianilu atorneqartariaqassasut.
§ 25Aalajangersagaq Inatsisartut peqqussutaannut nr. 4 maajip 18-iani 1990-iminngaanneersumut naleqqiullugu nutaajuvoq, tassami nipangiussisussaatitaaneq pillugu aalajangersagaq naliginnaasumik toqqortaatinik immikkut akuersissuteqarluni alakkaanermi, siornatigutuunngitsoq, immikkut akuerisaanissamut piumasaqaatigineqarluni.
Aalajangersakkakkut siunertarineqarpoq toqqortat tamanit pissarsiarineqarsinnaanngitsut pissarsiariniarlugit qinnuteqaatit allaffissornikkut aqunneqarnerisa pisariillisarneqarnissaat, aammali paasissutissat isertuussassat toqqortani kikkunnit tamanit pissarsiarineqarsinnaasuni nassaassaariataarsinnaasut atornerlunneqannginnissaat § 23 malillugu toqqortaatinik alakkaanermiu qularnaarniarlugu.
Paasissutissat isertuuttarialiusarput inatsisitigut allatigulluunniit aalajangersakkatigut atuuttutigut taamaattutut oqaatigineqaraanngamik, imaluunniit pisortat inuilluunniit ataasiakkaat soqutigisaat pissutigalugit isertuunnissaat pisariaqaraanngat.
Ingerlatitseqqinneq, tamanut saqqummiussineq atuinerlu taamaaliortussaatitaatinnani pisassan-ngillat. Tassa tamanna ima paasineqassaaq paasissutissat soorunami atorneqarsinnaasut paasissutissat tamanut saqqummiunneqartut ilaattut taamaaliornikkut inuit ataasiakkaat ataqqisariaqassusiat innarlerneqanngippat imaaluunniit soqutigisat illersortarissat allat innarlerneqanngippata. Soorlu assersuutigalugu, inuttai kikkuunersut paasineqarsinnaasariaqanngillat.
§ 26Aalajangersagaq Inatsisartut peqqussutaannut nr. 4, 18. maj 1990-imeersumut sanilliullugu nutaajuvoq kisianni ulloq manna tikillugu Nunatta Katersugaasiviata Allagaateqarfiatalu suleriaasianut naapertuulluni.
Imm. 1
Atuiniartoqarnera aatsaat itigartitsissutigineqarsinnaavoq toqqortat ima innarlersimagitippata nalinginnaasumik atorneqarnissartik attassinnaanagu.
Imm. 2
Toqqortat ataatsimoortut innarleqqinnerunagit pisinnaappat Nunatta Katersugaasiviata Allagaateqarfiatalu assilillugit nuussineq taamaaliortoqarneratigullu atorneqarsinnaalersinneqarnissaat itigartitsissutigisinnaanngilaa.
§ 27Tunngaviuvoq ilisimatusarnerup tamanullu atugassiisarnerup akeqanngitsumik kiffartuussinertut isumagineqartarnissaa. Taamaakkaluartoq aalajangersakkami periarfissiisoqarpoq sulianut annertunerusunut aamma sulisoqarnikkut aningaasaqarnikkullu atuiffiunerusussanut akiliuteqartoqarnissaanik piumasaqartoqarsinnaanissaa. Assersuutitut taaneqarsinnaapput allagaatigisat nuutinneqarnissaannut akiliisitsisoqartarsinnaanera, kiisalu sulisut piffissaajaatigisaannik ikiorsiisoqarsinnaanera, assersuutigalugu allaggaatinik aalajangersimasunik ujaasisoqartariaqartillugu.
Kapitali 6.
Kapitali taanna Inatsisartut peqqussutaanni nr. 4, 18. maj 1990-imeersumi kapitalimut assingusumut sanilliullugu aallaalaarpoq. Tamatumunnga pissutaasoq pingaarneq tassaavoq Toqqorsiveqarneq pillugu Inatsisartut inatsisissaattut siunnersuutikkut matumuuna siunertarineqarmat pisortat suliffeqarfiutaasa toqqorterisarnerat aammalu Nunatta Katersugaasiviata Allagaateqarfiatalu toqqorsiveqarneq pillugu akisussaaffii pillugit malittarisassaqartitsinissaq.
Katersugaaviit akuerisaasut, tak. matumunnga peqatigitillugu saqqummiunneqartoq Katersugaasiveqarneq pillugu Inatsisartut peqqussutissaattut siunnersuut, toqqorsiveqarnikkut inissisimanerisa allanngortinneqarnissaat siunertarineqanngilaq. Katersugaasiviit taakku inatsimmi taaneqanngillat inatsit taanna malillugu tamakkuninnga suliaqarnissaminnik pisussaaffiligaanngimmata.
Kikkulluunniit namminneq toqqorsiviliorsinnaapput. Nammineq toqqorsivittut paasineqassapput toqqorsiviit inunnit ataasiakkaanit suliffeqarfinnilluunniit il.il. § 2, imm. 1-2-imi taaneqanngitsut pilersissimassaat. Nunatta Katersugaasivia Allagaateqarfialu toqqortat taamaattut qanoq tunniunneqarnissaat pillugu sunniuteqarsinnaanngilaq. Toqqortat taamaattut toqqortarinninneq, atortussaajunnaarsitsineq, tunniussineq il.il. pillugit inatsimmi aalajangersakkanit pineqanngillat, tunniussisullu aalajangigai qaqugukkulluunniit ataqqineqassapput.
Inuit ataasiakkaat toqqortaataat tunissutigineqarnerisigut, pisiarinerisigut kingornunneqarnerisigulluunniit pissarsiarineqarsinnaapput. Inuit ataasiakkaat toqqortaataasa Nunatta Katersugaasiviani Allagaateqarfianilu toqqortarineqarnissaat pillugu isumaqatigiissuteqartoqarnissaanut aporfissaqanngilaq aammalu isumaqatigiissutinut tamakkununnga atasunik toqqortarinninneq, pissarsiarineqarsinnaassusiat utertinneqarnissaallu pillugit piumasaqaasiortoqarsinnaaneranut aporfissaqarani.
Inuit ataasiakkaat toqqortaataat Katersugaasiveqarneq pillugu Inatsisartut peqqussutaanni aamma pineqassapput taamaammallu toqqortat piorsarsimassutsikkut eriagisarissat pillugit aalajangersakkatut Inatsisartut peqqussutaanni nr. 4, 18. maj 1990-imiittutut ittunik aalajangersagaliortoqarnissaa pissutissaqarsorineqanngilaq. Taamaattorli toqqortat nunamit anninneqartussat Nunatta Katersugaasivianit Allagaateqarfianillu assilineqarnissaannut periarfissiisoqarpoq taakku ilisimatusarnikkut nalinginnaasumilluunniit piorsarsimassutsikkut pingaaruteqarpata, takukkit § 29-imut oqaaseqaatit.
§ 28Imm. 1
Aalajangersagaq Inatsisartut peqqussutaanni nr. 4, 18. maj 1990-imeersumi § 13, imm. 2-mut naapertuuppoq inatsisip Nunatta Katersugaasivianut Allagaateqarfianullu toqqorsiveqarnikkut akissussaaffiinut taamaallaat atuunnerata kingunerisai allannguutitalugit.
Inuit ataasiakkaat toqqortaataat tunniunneqarnerini piumasaqaatigineqartut naapertorlugit suliarineqartassapput. Tamatumunnga ilanngullugu isumaqatigiissutigineqarsinnaavoq toqqortat toqqortarineqassasut kingornalu utertinneqarlutik, aamma tamanit pissarsiarineqarsinnaalernissaannut immikkut killissarititaasinnaasut pillugit aalajangersaasoqarsinnaanera isumaqatigiissutigineqarsinnaapput.
Nunatta Katersugaasivia Allagaateqarfialu inuit ataasiakkaat toqqortaataannik tigusiumanngissinnaanngilaq ilisimatusarnikkut nalinginnaasumillu Kalaallit Nunaata piorsarsimassutsikkut inuiaqatigiitsigullu ineriartornermut paasissutaasusssatut pingaaruteqartunik. Inuit ataasiakkaat toqqortaataat kap. 3-imi 4-imilu aalajangersakkanit pineqanngillat, taamalu qaqugukkulluunniit qanorluunniillu illutik tunniunneqarsinnaallutik.
Imm. 2 aamma 3
Inuit ataasiakkaat toqqortaataasa tunniunneqarnerminni qanoq suliarineqarnissaannik aalaja-ngersaavigineqarsimatinnagit malittarisassat sorliit malillugit qanoq suliarineqassanersut aalajangersakkatigut taakkunuuna aalajangerneqarpoq. Taama pisoqaraangat pisortat sullissiveqarfiisa toqqortaataasa pissarsiarineqarsinnaanerat atorneqarnerallu pillugit malittarisassat atorneqassapput.
§ 29Aalajangersagaq nutaajuvoq Inatsisartullu peqqussutaanni nr. 4, 18. maj 1990-imeersumi kap. 8-imi piorsarsimassutsikkut eriagisassat pigiinnarneqarnissaat pillugu aalajangersakkat atuutiinnarneqannginnerisa kinguneratut isigisariaqarluni.
Inuit ataasiakkaat toqqortaataat ilisimatusarnermi nalinginnaasumilluunniit piorsarsimassutsikkut pingaaruteqartut nunamit anninneqartussaatillugit taakku assilinissaannut Nunatta Katersugaasivia Allagaateqarfialu periarfissinneqassaaq. Inuit ataasiakkaat toqqortaataasa pingaaruteqarnersut Nunatta Katersugaasiviata Allagaateqarfiatalu aalajangissavaa. Nammineq pigisanik toqqortaateqartoq taakkuninngalu nunamit annississamaartoq Nunatta Katersugaasivianut Allagaateqarfianullu attaveqassaaq, taassumalu assilineqassanersut assilineqassannginnersulluunniit isummerfigissavai.
Kapitali 7.
§ 30Tunniussisussaatitaanermik aalajangersakkanik unioqqutitsinerit pineqaatissiissutaasinnaanerat nutaartaavoq. Pineqaatissiinerit pillugit aalajangersakkat Inatsisartut peqqussutaanni nr. 4, 18. maj 1990-imeersumi § 28-imi naammattuugassaapput taamaallaallu peqqussummi tassani kapitali 8.-imi piorsarsimassutsikkut eriagisassat illersorneqarnissaat pillugu aalajangersakkanut tunngallutik. Kapitali taanna inatsimmi matumani § 29-imit taarserneqarpoq aalajangersakkamillu taassuminga unioqqutitsineq akiliisitsissutaasinnaavoq.
Kapitali 8.
§ 31.Imm. 2
Aalajangersakkakkut Inatsisartut peqqussutaanni nr. 4, 18. maj 1990-imeersumi aalajangersakkat atortussaajunnaarsinneqarput toqqorsiveqarnermut tunngasut tassaasut:
§ 1, imm. 1, oqaas. 2, § 3, imm. 1, nr. 3, § 5, imm. 2, §§ 7-15, § 18 aamma § 26 kiisalu §§ 19-20, § 23, imm. 2, nr.5 aamma § 28-imi toqqorsiveqarnermut tunngasut.
§ 32Ullumikkut tamatumunnga tunngasumik nalunaaruteqanngilaq.
Allaffissornikkut tamatumani maleruaqqusat suli atuuttut tassapput Kultureqarnermut, Ilinniartitaanermut Ilageeqarnermullu Pisortaqarfiup kommunit ingerlatsiviini toqqortat atortussaajunnaarsinneqartarnerat pillugu kaajallaasitaa nr. 3, 1987-imeersoq, kiisalu maleruagassat ilitsersuutaasut "Pisortat suliffeqarfiutaasa toqqorsivii - Toqqortanik toqqortarinninneq, tunniussineq atorunnaarsitsinerlu pillugit aalajangersakkat ilitsersuutillu" Kalaallit Nunaata Allagaateqarfiata 1987-imi saqqummersitaaniittut aamma "Nunatsinni kommunini toqqortanik toqqortarinninneq atorunnaarsitsisarnerlu pillugit aalajangersakkat" 1991-imi Nunatta Katersugaasiviata Allagaateqarfiatalu saqqummersitai.