26. marts 1998

UPA 1998/25

 

Aalisarneq pillugu Inatsisartut inatsisissaattut siunnersuummut allannguutissatut siunnersuut nr. ##, ##, ## 1998-imeersoq.

 

Oqaaseqaatit naliginnaasut

Inatsimmi pineqarput Kalaallit Nunaata nunani tamalaani pisussaaffiisa kingunerisaannik inatsimmi malittarisassaqartitsiviusut annertusisinneqarnerat.

Inatsimmi malittarisassaqartitsiviit annertusineqarnerat FN-ip imaani piginnaatitaaffiit pillugit isumaqatigiissutaani, aalisakkat angalaartut annertuumillu nuuttartut pillugit FN-imi isumaqatigiissummut kiisalu FAO-p akisussaassusilimmik aalisarnermut pissusilersornissamut malitassiaani aalajangersakkanut naapertuuppoq.

Inatsimmi pineqarportaaq Kalaallit Nunaamiut angallataasa Kalaallit Nunaata aalisarnermut oqartussaaffigisaata avataani aalisarneranni akuersissuteqarfigineqarsimanissaq.

Inatsimmi pineqarportaaq Kalaallit Nunaamiut aalisariutaasa inuttalersorneqartarnerannut atatillugu sumut atanermik inatsisip oqaasertaanik erseqqissaaneq.

Inatsimmik allanngortitsinerit pillugit aalajangersakkat erseqqinnerusut inatsimmut atasumik aalisarneq pillugu nalunaarutitigut piviusunngortinneqassapput.

Siunnersuutip aningaasaqarnermut allaffissornikkullu aqutsinermut sunniutissai

Siunnersuut nunap karsianut aningaasartuuteqarnerulernermik kinguneqartussatut naatsorsuutigineqanngilaq.

 

Siunnersuummi aalajangersakkanut ataasiakkaanut oqaaseqaatit

§ 1

Inatsimmut aallaqqaasiussami aalajangersakkami maannakkut atuuttumi inatsit killilerneqarpoq Kalaallit Nunaanni inuussutissarsiutigalugu inuussutissarsiutiginagulu aalisarneq aamma Kalaallit Nunaata aalisarnikkut oqartussaaffigisaa kiisalu Kalaallit Nunaamiut oqartussaaffeqarfiup taassuma avataani inuussutissarsiutigalugu aalisarneq pineqarlutik. Inatsimmut aallaqqaasiussami allanngortitsinerup kingunerissavaa inatsisip annertusineqarnera nunani allamiut angallataasa Kalaallit Nunaanni tulaassisarnerat allanullu usingiartarnerat ilanngullugittaaq.

Annertusisitsinerup kinguneranik toqqarlugu aalajangersakkat § 12, imm. 3-mi nutaami allassimapput aamma § 26, imm. 1-imi 2-milu allanngortitsinerniillutik.

§ 6 imm. 5

Aalajangersagaq allanngortinniarneqarpoq immikkut akuersissuteqartarnermi periarfissaasut annertusiniarlugit. Inuup kialuunniit aalisarsinnaanermut akuersissummik pissarsiniartup, soorlu qaleralinniarsinnaanermut akuersissummik, piumasaqaatit uku naammassisariaqarpai:

1) Inuk pineqartoq inuiaqatigiinnut kalaallinut aalajangersimasumik attuumassuteqassaaq.
2) Inuk pineqartoq Kalaallit Nunaanni najugaqartutut inuit nalunaarsorsimaffianni nalunaarsorsimassaaq, Kalaallit Nunaannilu inuit aqqisa nalunaarsorsimaffianni ukiuni kingullerni marlunni nalunaarsorsimasimassalluni.
3) Inuk pineqartoq Kalaallit Nunannut tamakkiisumik akileraartartussaatitaassaaq, qaammatisiutillu ukiuni kingullerni marlunni Kalaallit Nunaanni tamkkiisumik akileraartartussaatitaasimassalluni.
4) Inuk pineqartoq qaammasiutit ukiuni kingullerni marlunni inuussutissarsiutigalugu aalisartuusimassaaq, namminerlu sulinikkut ukiuni kingullerni marlunni isertitaasa mamarmiusut 2/3-ii inuussutissarsiutigalugu aalisarnermit isertinneqarsimassapput. inuussutissarsiutigalugu aalisartuunermut nallersuunneqarput piniartutut, tuttuutilittut assigisaannillu inuussutissarsiuteqarnerit.

Piumasaqaatit taakkua kingunerisaannik inuusuttut allallu inuussutissarsiutigalugu aalisartunngorniartut aalisarsinnaanermut akuersissummik tunineqarsinnaanngillat, minnerpaamik ukiuni marlunni aalisariummi imaluunniit kilisaammi inuttaasimanngippata. Immikkut akuersissuteqarsinnaanermut periarfissaq ukununnga pingaarnerusumik atorniarneqarpoq:

1) Qinnuteqartoq maannakkumut inuussutissarsiutigivisaminik aallutaqarsimanngippat maannalu aalisartutut inuussutissarsiuteqarniarpat.

2) Siusinnerusukkut aalisartuusimasut, arlaannillu suugaluartumik peqquteqarlutik aalisartuujunnaarallarsimasut, maannakkullu aalisartutut inuussutissarsiuteqaleqqinniartut.

Nutaaq § 9, imm. 2

Aalajangersarneqarpoq Kalaallit Nunaata aalisarnikkut oqartussaaffeqarfiata avataani Kalaallit Nunaamiut inuussutissarsiutigalugu aalisarnerat taamaallaat angallatinik pisineqarnerminni pissutsit pissutigalugit Kalaallit Nunaanni angerlarsimaffeqartunit ingerlanneqarsinnaasoq aallartinneqassananilu taamaaliornissamut Naalakkersuisuniit akuersissummik pissarseqqaartinnani.

Aalajangersagaq Kalaallit Nunaata nunanut allanut tamalaanut pisussaaffiisa sunniutigissavaat tassa angallatit Kalaallit Nunaanni nalunaarsorneqarsimasut akuersissuteqarfigisarnissaannut, taakku NAFO-p aamma NEAFC-ip malittarisassaqartitsinikkut oqartussaaffigisaanni aalisarneranni aamma nunat tamalaat imartaanni aalisarneranni.

Kalaallit Nunaat ukiuni qaangiuttuni nunat tamalaat imartaanni aamma imartani nunat allat aalisarnermi inatsisitigut oqartussaaffigisaanni aalisarsinnaatitaaffimminik tamakkiisumik atuisarsimanngilaq. Aalisarsinnaatitaaffiit tamakku iluaqutigineqanngitsut umiarsuaatilinnit Kalaallit Nunaanni nalunaarsorsimanngitsunit soqutigineqarnerulersimapput.

Taamatut akuersissuteqarfigineqarsimasussaatitaaneq inatsimmi § 6-imi Kalaallit nunaanneersut angallammik piginnittuunissaannik piumasaqaatit naammassineqarsimanissaannut pisussaaffimmik ilallugu nunani allamiut Kalaallit Nunaata avataani Kalaallit Nunaanneersut aalisarsinnaatitaanerat atorlugu aalisarnissaq siunertaralugu Kalaallit Nunaata erfalasuanik iluaquteqarniarnissaannik pisinnaajunnaarsitsissaaq.

Nutaaq § 12, imm. 3

Aalajangersarneqarpoq "Naalakekrsuisut nunani allamiut angallataasa Kalaallit Nunaannut tulaassisarnerannut imaluunniit Kalaallit Nunaata aalisarnermut oqartussaaffigisaani pisanut Kalaallit Nunaata aalisarnikkut oqartussaaffigisaata avataani pisarineqarsimasunut angallatinut allanut usingiarnerannut maleruagassat aalajangersarsinnaavaat."

Aalajangersagaq nutaaq inatsisip oqaasertaani inatsimmut aallaqqaasiutaasumi annertusisitsinermut aamma § 26, imm. 1-imi 2-milu allanngortitsinermut atassuteqarpoq.

Aalajangersagaq NAFO-mi aamma NEAFC-imi nunat tamalaat isumaqatigiissutaasa kingunerisaannik Kalaallit Nunaata pisussaaffiisa sunniutigaat.

Kalaallit Nunaat sineriaqarluni naalagaaffiuvoq aamma naalagaaffiit akornanni aalisarnermik soqutigisaqaqatigiiffinnut NAFO-mut (North Atlantic Fischeries Organization) aamma NEAFC-imut (North Atlantic Fischeries Commission) ilaasortaavoq. Soqutigisaqaqatigiiffiit imaannarmi aalisarneq malittarisassaqartitaraat, tassa naalagaaffiit imaanut sineriallit 200 sømilinik aalisarnermik inatsisitigut oqartussaaffiisa avataanni.

Piffissami 1997 tikillugu NAFO-p aamma NEAFC-ip malittarisassaqartitsiviinut aalisarsinnaatitaanermik malittarisassaqartitsinikkut aqutsineq pillugu aamma taakkunani aalisarnermik nakkutilliineq pillugu arlalinnik isumaqatigiissuteqartoqarsimavoq. Tamatumunnga atatillugu Kalaallit Nunaat pisussaavoq naalagaaffiit ilaasortaanngitsut malittarisassaqartitsivinni aalisarnerannik nakkutilliinermut peqataassalluni. Taamaalilluni ilaatigut nunani allamiut angallataasa Kalaallit Nunaanni umiarsualivinnut tulaassisarnerat imaluunniit Kalaallit Nunaata inatsisitigut oqartussaaffeqarfiani malittarisassaqartitsiviusuni pisarineqarsimasunik allanut usingiarnerat nakkutilliisoqartinneqassapput.

Paragrafimi tassani aalajangersakkat nutaat aamma § 26, imm. 1-imi 2-milu allanngortitsinerit tunngavigalugit Naalakkersuisut nalunaarutinik atuutilersitsissapput NAFO-mit NEAFC-imillu nakkutilliinissamik aalajangersakkanik piviusunngortitsillutik.

§ 15 imm. 4

Inatsisartut 1996-imi ukiakkut ataatsimiinnerannut atatillugu aalisarneq pillugu Inatsisartut inatsisaat nutarterneqarmat aalajangersagaq ilanngunneqarsimavoq. Aalajangersagaq malillugu ingerlatseqatigiiffiit imaluunniit inuit ataasiakkaat pisassiissutinit pigisanik aalisariutinut sinerissamut qanittumi aalisartunut pisassiissutigineqartunit pisiortornermikkut pisassiissutinit tamarmiusunit 10 %-ii qaangerlugit pigisaqalersinnaanngillat. Siunnersuutigineqarpoq pisassiissutinit pigisanik pisiortornikkut pisassiissutit tamarmiusut 6 %-ii annerpaamik pigineqarsinnaassasut. Taamatut siunnersuuteqarnermi qulakkeerniarneqarpoq pisassiissutinit pigisat sapinngisamik siammasissumik pigineqarnissaat.

§ 22, imm. 1 nr. 2

Inatsisip oqaasertaasigut iluarsisaavoq taamaalilluni "kalaallinut inuiaqatigiinnut aalajangersimasumik attaveqarnissaq"-p qanoq nassuiarneqarnissaa pillugu § 3, imm. 4-mi qanoq paasineqarnissaat pillugit inatsimmi kapitali 2-mi qanoq paasineqarnissaannik naammaaserneqarluni.

Uunga inatsisip oqaasertaani iluarsiissut "inuttaasut ilaat aalajangersimasut tassaassasut inuiaqatigiinnut kalaallinut aalajangersimasumik atassuteqartut (inuttaasut ilaat)" aalisariutinik Kalaallit Nunaanneersunik inuttalersuisarneq pillugu Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaannik iluarsaaqqinnermut tunngaviussaaq.

§ 26, imm. 1

Nutaamik § 12, imm. 3-qalernerata sunniutigisaanik Naalakkersuisut inatsimmi aamma inatsit malillugu maleruagassani aalajangersakkat malinneqarnissaannik nakkutilliineq pillugu maleruagassaliornerminnut tunngavigisaat annertusineqarput nunat tamalaat isumaqatigiissutaat malillugit nakkutilliinissamik pisussaaffiit sukkulluunniit atuuttut piviusunngortinneqarnissaannut inatsisitigut tunngavissalerlugit.

1997 tikillugu ilanngullugulu NAFO-mi naalagaaffinnut ilaasortaasunut aalisarsinnaatitaanerup malittarisassaqartitsinikkut aqunneqarnera tamatuminngalu aalisarnermik nakkutilliineq pillugu arlalinnik isumaqatigiissuteqartoqarpoq. Isumaqatigiissuteqartoqarpoq angallatit nunani soqutigisaqaqatigiiffimmut ilaasortaanngitsuni nalunaarsorsimasut aqunneqanngitsumik annertunerujartuinnartumik aalisarnerisa kingunerisaanik. Aqutaanngitsumik aalisarneq imartani malittarisassaqartitsinikkut aqutsiviusuni aamma nalagaaffiit imaanut sineriallit aalisarnikkut oqartussaaffigisaanni attuumassuteqartuni isumalluutinik atuivallaarnermik kinguneqarpoq.

Aalajangersakkatigut isumannaarneqassaaq angallatit nunai NAFO-mut ilaasortaanngitsuni nalunaarsorsimasut nakkutigisaanngitsumik aalisarnerannut pineqaatissiisoqarsinnaanissaa.

§ 33, imm. 1 nr. 1

§ 9, imm. 2-mi nutaami inuussutissarsiutigalugu Kalaallit Nunaanneersut Kalaallit Nunaata aalisarnikkut oqartussaaffeqarfiata avataani aalisarnerannut toqqarlugit piumasaqaatit sunniutigisaannik tassa tamanna taamaallaat angallatinik piginnittuunermi pissutsit tunngavigalugit Kalaallit Nunaanni angerlarsimaffeqartunit angallateqarluni pisinnaasoq aammalu aallartinneqassanani Naalakkersuisunit taamaaliornissamut akuersissummik peqqaartinnani, pineqaatissiisinnaanermik aalajangersakkat § 9, imm. 2 ilagilerlugu annertusineqarput.