NAMMINERSORNERULLUTIK OQARTUSSAT
SULISOQARNERMUT PISORTAQARFIK
18. marts 1994
Qinikkatut Pisortanillu Toqqakkatut Suliaqarneq
pillugu
nalunaarut nr. 5, 15. marts 1994-imeersoq
pillugu
ILITSERSUUT AALLAQQAASIUT
Namminersornerullutik Oqartussat Qinikkatut Pisortanillu Toqqakkatut Suliaqarneq pillugu Nalunarutaata nr. 5-ip 15. marts 1994- imeersup atulerneratigut Qinikkatut Pisortanillu Toqqakkatut Suliaqarneq pillugu Kalaallit Nunaannut Ministeriaqarfiup Nalunaarutaata 28. september 1979-imeersup Namminersornerullutik Oqartussani Kalaallit Nunaannilu kommunit sullissineranni tjenestemandinut tunngasortaa atorunnaarpoq.
Oqaatsit "Qinnikkatut pisortanillu toqqakkatut suliaqarneq"-it (borgerligt ombud) isumaannit annertunerusunngorlugit nassuiarniarneqartalersimanerat, nalunaarutip atuuttup allanngortinneranut pissutaavoq. Taamaattumik nutaamik nalunaarusiami oqaatsit "Qinikkatut pisortanillu toqqakkatut suliaqarneq" qanorpiaq isumaqarnerat erseqqissarneqarput. Erseqqissarneqarportaaq qinikkatut suliaq suuguni akissarsiaqarfigalugu suliatut isigineqassasoq, taamalu tjenestemandi sulinngiffeqarsinnaatitaassasoq akissarsiaminit ilanngaavigineqarluni.
Nalunaarummi aalajangersakkat ilitsersuummi uani allaaserineqarput, tassanilu eqqartorneqarput
- naalunaarutip atorfuuffii
- qinikkatut pisortanillu toqqakkatut suliaqarneq
- sulinngiffeqarneq
a) suliffimmik allanngortiterilluni
b) akissarsiaqarluni
c) akissarsiaqarnani
- eqqartuussisut, eqqartuusseqataasartut aamma eqqartuussivimmi illersuisut sulinngiffeqartarnerat
- folketingimi ilaasortatut sulineq
- ataatsimoortumik aalajangersakkatNalunaarut atortuulissaq aprilip aallaqqaataani 1994-imi.
NALUNAARUTIP ATORTUUFFII
Nalunaarut una atortuuvoq Namminersornerullutik Oqartussani Kalaallit Nunaannilu kommunit sullissineranni tjenestemandinut, aamma tjenestemandinut ingerlatseqatigiiffinni Namminersornerullutik Oqartussat pigisaanni atukkiussanut.
Isumaqatigiissutit tunngavigalugit akissarsiallit amerlanersaattaaq isumaqatigiissutit imminnut atuuttut aqqutigalugit nalunaarummi pineqartunut ilaapput, tassa isumaqatigiissutit tamakkua ilaanni maleruagassat tjenestemandinut atortut innersuussutigineqarajuttarmata.
Suliffiit Namminersornerullutik Oqartussanit pigineqartut eqqarsaatigalugit siulersuisuisa aalajangertagassarissavaat sulisut, atorfeqarnerminni isumaqatigiissutinit qinikkatut pisortanillu toqqakkatut suliassat suliarinissaannut sulinngiffeqarsinnaatitaanissamut malittarisassaqartitaanngitsut, nalunaarummi uani aalajangersakkat malillugit suliassat tamakkua suliarinissaannut sulinngiffeqartitaasassanersut.
QINIKKATUT PISORTANILLU TOQQAKKATUT SULIAQARNEQ
Kalaallit Nunaanni Inatsisartuni ilaasortaaneq, kommunalbestyrelsimi, bygderådimi ataatsimiititalianilu qinikkatut qullersanit taakkunannga inatsisit atortuusut naapertorlugit pilersinneqartuni ilaasortaaneq qinikkatut pisortanillu toqqakkatut suliaqarnertut isigineqassaaq. Eqqartuussisutut, eqqartuusseqataasartutut eqqartuussivimmilu illersuisutut suliaqarnerit taamattaaq qinikkatut pisortanillu toqqakkatut suliaqarnertut isigineqassapput.
Ataatsimiititaliani inatsisartunit, kommunalbestyrelsinit bygderådinilluunniit pilersinneqartuni ilaasortanut tunngatillugu imaattussaavoq ilaasortat qinikkatut qullersanit taaneqartunit namminernit toqqagaasut kisimik nalunaarummi uani pineqartunut ilaasussaallutik.
Pisortat suliffeqarfiutaanni siulersuisunut ilaasortaaneq nalunaarummi uani pineqartunut ilaatinneqassaartaaq taamatut ilaasortanngorneq pisimappat qinikkatut qullersaanit qulaani taaneqartunit Naalakkersuisunilluunniit namminernit toqqagaanikkut.
Ataatsimiititalianili qulaani taaneqartuni ilaasortat qinikkatut qullersanit qulaani taaneqartunit pinnatik allanit toqqakkat nalunaarummi uani pineqartunut ilaatinneqassanngillat. Taama pineqartassapputtaaq ataatsimiititaliani ilaasortat soqutigisaqaqatigiit namminersortut kattuffiisa il.il. inassuteqarnerisigut qinikkatut qullersat taaneqartut arlaannit toqqakkat.
SULINNGIFFEQARNEQ
Tjenestemandit qinikkatut pisortanillu toqqakkatut suliallit pisariaqarneratut sivisutigisumik sulinngiffeqarsinnaatitaapput suliassat suliarinissaannut, soorlu ilaatigut ataatsimiititaliat/siulersuisut ataatsimiinnerini, ukiumoortumik ataatsimiinnerni imaluunniit kursusernerni/ilinniagaqarnerni, qinikkatut pisortanillu toqqakkatut suliassanut ilaatinneqartuni, peqataanissamut.
Eqqartuussisunut, eqqartuusseqataasartunut eqqartuussivimmilu illersuisunut tunngatillugu taakku eqqartuussinerni, eqqartuussisoqarfiup iluani eqqartuussiartorluni eqqartuussereerlunilu angalanerni, nunamut tamarmut eqqartuussisup qinnuteqarnera malillugu eqqartuussisut ataatsimiinnerini peqataanissamut kiisalu suliassat isumaginissaannut pisariaqarneratut ilinniartitaanissamut sulinngiffeqartitaasinnaapput. Toqqakkatut suliassaqartitaanermut atasumik suliassat allat piffissap suliffissap avataani suliarineqartassapput.
Suliffimmik allanngortiterineq
Qinikkatut pisortanillu toqqakkatut suliassat isumaginissaannut sulinngiffeqarnissaq piffissaqarfigitinniarneqaqqaartassaaq suliffimmik allanngortiterinikkut/paarlaasseqatigiissitsinikkut.
Piffissap suliffiusussap aqqissuunnerani illuatungeriit naammaginartumik aaqqiinissamut pisussaaqatigiipput. Piffissap suliffiusussap aaqqissuunnerani pingaartinneqassaaq piffissap tjenestemandip suliffigisassaata sualuttumik sivisussuseqannginnissaa.
Atorfimmi suliffimmik allanngortiterinikkut/paarlaasseqatigiissitsinikkut sulinngiffeqartitsisoqarsinnaanngippat, imaluunniit atorf immi sulif f immik allanngortiteriniarneq/paarlaasseqatigiissitsiniarneq piffissap tjenestemandip suliffigisassaata sivitsorpallaarnissaanik kinguneqassappat akissarsiaqarluni akissarsiaqarnaniluunniit sulinngiffeqartitsisoqartussaassaaq §§ 4-mi aamma 5-imi aalajangersakkat malillugit.
Akissarsiaqarluni sulinnqiffegarneg
Qinikkatut pisortanillu toqqakkatut suliaq akissarsiaqaataanngitsutut isigineqassaaq taamaallaat nerisaqarnermut ineqarnermullu akiliutissanik Kalaallit Nunaanni Inatsisartunit aalajangerneqartunik imaluunniit Kalaallit Nunaanni Kommunit Nakkutilliisoqarf iannit akuerineqartunik ullormusiaqartitsisoqarsinnaappat.
Qinikkatut pisortanillu toqqakkatut suliaq akissarsiaqaataanngippat qaammatisiutit malillugit ukiup ingerlanerani ullut 60 angullugit sulinngiffeqartitsisoqarsinnaavoq aningaasarsiat ilanngarnagit. Ullut 60 taakku sulinngiffiusussaapput ataatsikkoortinnagit atorneqarsinnaasut, t.i. qaammatisiutit malillugit ukiumi ataatsimi sulinngiffeqartitsisoqarsinnaavoq katillugit nal. akunnerini 480-ini. Taamatut sulinngiffeqartitsisoqartillugu ilanngullugit naatsorsuutigineqassanngillat ullut angalaffigisariaqakkat. Ulluni angalaffigisariaqakkani sulinngiffeqarnermut aningaasartuutit qinikkatut pisortaqarfimmit sullinneqartumit akilerneqassapput.
Akissarsiaqarnani sulinngiffegarneq
Qinikkatut pisortanillu toqqakkatut suliaq akissarsiaqaataasutut isigineqassaaq akissarsiaqartitsisoqarpat imaluunniit ataatsimiinnersiaqartitsisoqarpat Kalaallit Nunaanni Inatsisartunit aalajangerneqartunik imaluunniit Kalaallit Nunaanni Koirtmunit Nakkutilliisoqarfiannit akuerineqartunik, imaluunniit sulilluni akissarsiassaraluit annaasat taarserneqarnissaannut periarfissaqarpat.
Akissarsiatut paasineqassapput qinikkatut pisortanillu toqqakkatut sulinermut akissarsiarititat suusulluunniit, qaammammut aalajangersimasumik pisartagarititatut tunniunneqartarunik imaluunniit akissarsisitsinerugunik ataatsimiinnerit naammassigaangata angissusissaat aalajangerneqartartut.
Akissarsiassat ataatsimiinnersiutisiassallu tunniunneqartassapput ullormi nalinginnaasumik akissarsiffimmi. Angalassatilluni siumoorutissanik tunniussineq iluarsiumaakkatullu allagarsiineq annertussusissanik aalajangiinerinnaagallartarsinnaapput.
Sulinngiffeqartitsisoqartassaaq akissarsiatigut ilanngaassisarluni.
Malugeqquneqarpoq § 5 inun. 2-mi aalajangersagaq.
Akissarsiat ilanngaataat taamaalillutik, tjenestemandi allatut aaqqiinissamut isumaqataalluni nalunaarsimanngippat, qaammatit tamaasa amerlanerpaamik qaammainmut aningaasarsiat ataatsimiinnersiutilluunniit qinikkatut pisortanillu toqqakkatut suliaqarnermut atatillugu tunniunneqartartut amerlaqatigisinnaavaat.
Aningaasat sinneruttut qaammammut tullermut nuunneqassapput.
Ukiup feriaqarfissap ataatsip ingerlanerani akissarsianit ilanngaatit taiiiarmiusut tjenestemandip piffissami tassani aningaasarsiarisimasai ataatsimiinnersiutisiarisimasaaluunniit sinnersimasinnaanngilaat.
EQQARTUUSSISUT, EQQARTUUSSEQATAASARTUT EQQARTUUSSIVIMMILU ILLERSUISUT SULINNGIFFEQARTITAASARNERAT
Eqqartuussisutut, eqqartuusseqataasartutut eqqartuussivimmilu illersuisutut suliat akissarsiaqaataapput, taamaattumik suliat tamakku ingerlanneqaraangata sulinngiffeqartitsisoqartassaaq akissarsiaqartitsinani.
Tamanna aamma atortuuvoq suliffinni tamakkiisumik ilaannaasumilluunniit Namminersornerullutik Oqartussanit pigineqartuni soorlu Royal Greenland A/S-imi, KNI-p ingerlatsiviini il.il. sulisorineqartunut.
Tamakkunanili suliassat isumagineqarneranni akissarsiassanit ilanngaassisoqartartussaanngilaq.
Justitsministeriami Finansministerialu isumaqatigiissuteqarf igineqarput sulisitsisup nal. akunnerinik sulisumi suliassat maani eqqartorneqartut isumaginerannut atugaanik nalunaarsuisarnissaanik akissarsisitsisarnissaanillu pineqartup akissarsiarisartagai
ilanngaasernagit.Nalunaaquttap akunnerinut suliffinnut akissarsiat ilanngaatigineqartussaagaluit allagartaat qaammatit pingasut naagaangata Nunatta Eqqartuussivianut Nuummiittumut nassiunneqartassaaq, aningaasartuutillu taarserneqarnissaat Nunatta Eqqartuussiviata
taava isumagisassavaa.
FOLKETINGIMI ILAASORTATUT SULINEQ
§ 6 imm. 2 innersuussutigalugu tjenestemandit folketingimi ilaasortaanermut atatillugu atorf iiruninni piffissap ilaannaani sulisartut akissarsiaqartitaanissaat pillugu aalajangersakkat imaattut aalajangersarneqarput:
Tjenestemandi atorfimmini suliassat ilaannaannik suliaqartaruni tamatumunnga naleqquttumik ilaannaasumik akissarsiaqartinneqassaaq, taamaattorli annerpaamik atorfimini tassani akissarsiassat tamarmiusut affaannik.
Ilaannaasumik akissarsiassaq aalajangerneqartassaaq atorfimmi tassani ukiup ingerlanerani sulinerup sivisussusia tunngavigalugu, naatsorsorneqassallunilu piffissap suliffiusup sivisussusissaatut ilimagisaq atorfimmilu tassani ukiumut suliffissatut aalajangerneqarsimasup assigiinngissutaat najoqqutaralugu. Piffissaq tjenestemandip sulisitsisuminit sulisinneqarsinnaagaluarluni suliaqarfiginngisaa naatsorsuinermi tunngaviusunut ilaatinneqassanngilaq.
Ilaannaasumik akissarsiassaq qulaani taaneqartoq tjenestemandip oqaaseqaatai tunngavigalugit Namminersornerullutik Oqartussanit aalajangerneqassaaq. Ilaannaasumik akissarsiaq allanngortinneqarsinnavoq taamaallaat folketingip ukiuata aallartinneranit atulersumik taamaallaallu siumut atuuttussamik.
Taamaattorli allanngortitsineq piffissakkut allakkut pisinnaavoq tjenestemandip atorfini ilaannaasumik akissarsiassami aalajangerneqarfianni atorfigisani atorfigiunnaarpagu, imaluunniit immikkut illuinnartunik pissutissaqarpat, soorlu nutaamik folketingimut qinersisoqarluni.
Atorfimmi piffissap suliffiusup sivisussusissaatut ilimagisap atorfimmi tassani ukiumut suliffissatut aalajangerneqarsimasup affaa qaangersimappagu ilaannaasumik akissarsiassaq tamatumunnga naleqquttunngorlugu naatsorsorneqassaaq, apeqqutaatinnagu atorfimmi tassani akissarsiassat tamarmiusut affaannit amerlanerusunik akissarsiaqartoqarsinnaanngilluinnarnera.
Tjenestemandi folketingimi ilaasortaviusup sulinngiffeqarnera pissutigalugu (sinniisussatut) folketingiini ilaasortanngorallarsimappat ilaannaasumik akissarsiassat qulaani taaneqartut aalajangerneqassapput aatsaat ilaasortaagallarneq ataqatigiissumik qaammatinik marlunnik sivisussuseqarsimappat. Taamaassimappat ilaannaasumik akissarsiassat katiterneqarnerat sunniuteqassaaq ilaasortanngorallartup folketingimi sulilerneranit. Piffissami ilaannaasumik akissarsiassat aalajangerneqarnissaata tungaannut ingerlasumi kiisalu ilaasortaaneq qaaminatinit marlunnit sivikinnerusimappat akissarsiatigut ilanngaassilluni atorfimmi sulinngiffeqartitsinissaq aalajangerneqarsinnaassaaq § 4 imm. 1-imi, tak. § 3 imm. 2, malittarisassat malillugit.
ATAATSIMOORTUMIK AALAJANGERSAKKAT
§ 7 naapertorlugu piffissaq tjenestemandip § 1-imi taaneqartutut qinikkatut pisortanillu toqqakkatut suliassat isumaginissaannut, imaluunniit folketingimi ilaasortatut suliassat suliarinissaannut sulinngiffeqarfigisaa imaluunniit atorfimmi suliffissaq sivikillillugu suliffigisaa ukiut qanoq amerlatigisut sulineq tunngavigalugit akissaateqartitaanissamut soraarnerussutisiaqartitaanissamullu ilanngullugit naatsorsuutigineqarsinnaapput Akissaatinut Ataatsimiititat oqaaseqaateqarnerat malillugu.
Akissaatinut Ataatsimiititat apeqquinmut tassunga taamaallaat nalinginnaasumik isummernissaat piumasarineqarpoq, taamaammallu apeqqut tamanna ataasiaannarluni ataatsimiititanut saqummiunneqartassaaq.
Tjnestemandiinnaat § 7-imi pineqartunut ilaassapput.