Meeqqat atuarfianni immikkut ittumik atuartitsisarneq aammalu perorsaanikkut allatut ikiorsiisarneq pillugu Namminersornerullutik Oqartussat nalunaarutaaat nr. 13, 14. juni 1993-imeersoq.
Meeqqat atuarfiat pillugu Inatsisartut peqqussutaanni nr. 10-mi 25. oktober 1990-imeersumi § 11 naapertorlugu aalajangersarneqarput:
Kapitali 1.
Atortuuffissaa§ 1. Atuartunut ineriartornerminni immikkut isumagisariaqartunut imaluunniit nalinginnaasumik atuartitsinermi periarfissat iluanni ikiuutigineqarsinnaanngitsumik tapersersortariaqartunut immikkut ittumik atuartitsineqartassaaq aammalu allatut perorsaanikkut ikiorsiineqartassalluni.
§ 2. Immikkut ittumik atuartitsinermi aammalu allatut perorsaanikkut ikiorsiinermi makku ilaapput:
1) Meeqqat atuarfianni atuartitsissutaasunik atuartitsineq atuartinneqartussat ilinniartitaanerminni immikkut isumagisariaqarnerat tunngavigalugu aaqqissuunneqartoq.
2) Atuartitsineq aammalu suliassaqarfinni suleriaatsinilu eqqarsartaatsikkut, timikkut imaluunniit malugissutinut tunngasutigut ajornartorsiuteqarnermi ikiorsiinissamik imaluunniit tamakkuninnga killiliinissamik siunertaqartumik sungiusaaneq.
3) Angajoqqaanut, ilinniartitsisunut imaluunniit inunnut allanut, suleqataanissaat atuartup ineriartorneranut annertuumik pingaaruteqartussamut, allatut perorsaanermut tunngasunik siunnersuineq.
4) Atuartitsinermi atortussat periaasissanullu ikiuutaasinnaasut immikkut ittut atuartumik atuartitsinermi pisariaqartut.
5) Atuartoq najorlugu ikiuunneq, atuarnermini ajornartorsiutigisaminik nalinginnaanerusunik qaangiissutigisinnaasaa.
Kapitali 2.
Siunertaa, imarisaa, atuartîtarisassat atuartitsinerlu§ 3. Immikkut ittumik atuartitsineq nalinginnaasutut paasineqassaaq atuartup ineriartornerata imaluunniit innarluuteqarnerata pisariaqartippagu immikkut qajassuussinissaq imaluunniit ikiorsiinissaq.
Imm. 2. Immikkut ittumik atuartitsineq annertusisatut paasineqassaaq atuartup sulisinnaassusia ima annikillisimatigippat atuartinneqarsinnaanani nalinginnaasumik immikkut ittumik atuartitsineq atorlugu.§ 4. Nalinginnaasumik immikkut ittumik atuartitsinerup siunertaraa atuartup klassimi atuartitsinermi ingerlaqataasinnaasunngortinniarlugu sapinngisamik pitsaanerpaamik tunngavissaqalersinniarnissaa.
Imm. 2. Nalinginnaasumik immikkut ittumik atuartitsinerup imarisaasa amerlanertigut assigissavaat atuartup klasserisimasaani ilinniagaasartut. Atuartitsinerup aaqqissuussaanera periaatsillu atorneqartussat tunngaveqartinneqartassapput atuartup immikkut ajornartorsiutigisaanik.
Imm. 3. Nalinginnaasumik immikkut ittumik atuartitsissutaanerussapput kalaallit oqaasii, kisitsineq/matematikki aamma qallunaat oqaasii, tassanilu 2. - 9. klassit pingaarnerutillugit.§ 5. Annertusisamik immikkut ittumik atuartitsinerup siunertarai:
1) Atuartup klassimi atuartitsinermi immînut iluaqutaasussani ingerlaqataasinnaasunngortinniarlugu sapinngisamik pitsaanerpaamik tunngavissaqalersinniarnissaa,
2) atuartup ineriartortinniarnissaa najoqqutassanut meeqqat atuarfiat pillugu peqqussummi taaneqartunut naapertuuttumik,
3) kiisalu atuartup atuarfimmit inuiaqatigiinnut/inuussutissarsiornermut aninerani ikiornissaa.
Imm. 2. Atuartitsinerup imarisassaanut atuartup qanoq pisinnaatiginera aalajangiisuussaaq. Ilinniartitsissutissat, atortussat imarisassaallu meeqqat atuarfianni nalinginnaasumik atuartitsinermit amerlanertigut allaanerutinneqartassapput.§ 6. Immikkut ittumik atuartitsisuusassapput atuartitsisut immikkut ittumik ilinniartitsisutut ilinniarsimasut, imaluunniit allatut pikkorissarsimasut.
§ 7. Immikkut ittumik atuartitsineq kursusertarfimmi aaqqissuunneqassaaq §§ 8 aamma 15-imi immikkut ittumik atuartitsinerup ilusilersornissaanik taaneqartut imaralugit.
Imm. 2. Kursusertarfik tassaavoq aaqqissueriaaseq, tassani atuartitsineq ilinniartitsisunit amerlassusii killilikkanit immikkut pisinnaasalinnit isumagineqartoq, aamma atuartitsineq sapinngisamik inini immikkut aaqqissuussani ingerlanneqartoq.
Kapitali 3.
Nalinginnaasumik immikkut ittumik atuartitsineq§ 8. Nalinginnaasumik immikkut ittumik atuartitsineq kursuscenterimi ingerlanneqassaaq imatut ilusilersorlu1) Klassimi piffissani sivikitsuni immikkut ittumik atuartitsineq, atuartoq/atuartut klassiminni atuartitaanerat ingerlatiinnarlugu kisianni tiimini ataasiakkaani ilinniartitsisumik ataatsimik ikiortilerluni.
2) Holdinik (atuaqatigiinnik) atuartitsineq, holdimi atuartut 2-nit 5-inut amerlassusillit atuartitsissummi pineqartumi tiimissat tamakkerlugit taakkualuunniit ilaannaanni amerlanertigut piffissani sivikitsuni atuartittarlugit, atuartitsissutinili allani klasserisaanni atuartitsinermi peqataatittarlugit.
3) Atuaqatigiinnut tamanut ilaannaannulluunniit atuarnermik, kisitsinermik/matematikkimik immaqalu atuartitsissutinik allanik tamaviaarussamik pikkorissartitsinerit.
4) Atuartunik ataasiakkaanik, atuaqatigiit ilaannik imaluunniit klasseqatigiinnik tamarmiusunik misissuiitigaluni piffissani sivikitsuni klassimi atuartitsineq.
5) Atuarnerup tamarmi ilaannaataluunniit ingerlanerani inooqatigiinnermut imaluunniit misigissutsimut tunngasutigut ajornartorsiuteqarnermik pissuteqartumik piffissani sivikitsuni misissugassanik holdeqarneq.
6) Kisimiittunik piffissani sivikitsuni atuartitsineq pissutsit ilinniakkanik pigiliussisinnaanermut tunngasut erseqqissumik nalunaarneqartut annertusarneqarnissaannik siunertaqartoq.
7) Kisimiittunik atuartitsineq, tassa atuartut ataasiakkaarlugit atuartitsissummi ataatsimi imaluunniit atuartitsissutini arlalinni atuartitsinerup ilaani imaluunniit atuartitsivissat tamakkerlugit atuartinneqarnerat, atuartitsissutini allani namminneq klasserisaminnut atassuteqarnerat pigitiinnarlugu.
Imm. 2. Atuartoq ataaseq kisimiilluni atuartinneqarsinnaasariaqarpoq piffissami sivikitsuinnarmi, pissutsinik immikkut illuinnartunik pisoqarsimanngippat.§ 9. Nalinginnaasumik immikkut ittumik atuartitassanngortitsiniarluni innersuussinermi klassimi ilinniartitsisup (klasselærerip) atuartitsissummik ilinniartitsisoq (faglæreri) suleqatigalugu atuartup atuartitsissummi pineqartumi immikkut ittumik atuartinneqarnissaa inassutigissavaa.
Imm. 2. Inassuteqartoqartassaaq ajornartorsiutit ima ilungersunartigigaangata, qaangertinneqarsinnaassanatik atuartumik klassianiititsiinnarluni immikkut (atuartut piginnaassusii tunngavigalugit) atuartitsinikkut.
Imm. 3. Inassuteqarnissaq sioqqullugu pissutsit atuartumut tunngasut pillugit atuartoq, angajoqqaat klassimilu ilinniartitsisut allat oqaloqatigineqareersimassapput, inassuteqaammilu takuneqarsinnaassaaq atuartup ajornartorsiutai qaangertinniarlugit ikiuutaasinnaasut suut misilinneqarsimagaluartut.
Imm. 4. Inassuteqarneq pisassaaq immersuivissaq immikkut sanaaq atorlugu.§ 10. Atualeqqaat pillugit aammalu immikkut ittumik atuartitsinermi siunnersuisartutut ilinniartitsisoq imaluunniit Siunnersuisarfik imaluunniit marluullutik peqatigiillutik immikkut ittumik atuartitsinissap qanoq ilusilertariaqarneranik sunillu imaqartariaqarneranik imaluunniit atuartoq ikiorserniarlugu sunik allanik iliuusissanik siunnersuuteqassaaq.
Imm. 2. Nalinginnaasumik immikkut ittumik atuartitsilernissaq siunnersuutit imm. 1-imi taaneqartut tunngavigalugit innersuussinissaq aalajangerneqassaaq atuarfiup lærerrådianit imaluunniit taassuma pisinnaassusiliineratigut atualeqqaat pillugit aammalu immikkut ittumik atuartitsinermi siunnersuisartutut ilinniartitsisumit.
Imm. 3. Atuartup angajoqqaavi aalajangiinermik nalunaarfigineqassapput. Aalajangiineq taanna atuartup angajoqqaavisa atuarfiullu isumaqatigiinngissutigisimappassuk atuarfeqarnermi ataatsimiititaliamut suliareqqitassanngortinneqarsinnaavoq.§ 11. Immikkut ittumik nalinginnaasumik atuartitsinerup aallartinneqarnissaa atuarfiup pisortaata isumagisassaraa.
Imm. 2. Atuartitsinerup aallartinneqarnera atuartup angajoqqaavinut nalunaarutigineqassaaq.§ 12. Immikkut ittumik atuartitsinerup aallartilernerani ilinniartitsisoq atuartitsisuusussaq faglæreri isumasioqatiginiariarlugu inassuteqaat tunngavigalugu atuartitsinerup ingerlanissaanik pilersaarusiussaaq atuartumut atugassamik.
Imm. 2. Atuartitsinermut pilersaarusiap imarissavai:
1) Paasissutissat paasisallu pissutsinut atugarisanullu tunngasut, atuartup atuartitaanermut naapertuuttumik periarfissaqarneranut pingaaruteqartut.
2) Tamakkiisumik ilaannaasumillu anguniakkat, kiisalu atuartitsinerup imarisassai, qanoq sivisussuseqarnissaa, atuartitsinermi periaasissat, iluserititassat atortussallu.
3) Atuartitsinerup ingerlanerata qanoq nalunaarsorneqarnissaa nalilersorneqarnissaalu.§ 13. Atuartumut naatsorsuussamik atuartitsineq atuartitsinermi tassani ilinniartitsisuusut, tak. § 12, imm. 1, oqaluuserisassavaat.
Imm. 2. Kursusertarfimmi ilinniartitsisut atuartitsinermut tunngasut pilersaarusiorlugit ataatsimiissutigisassavaat minnerpaamik qaammat allortarlugu.§ 14. Immikkut ittumik atuartitsinissamik inassuteqarnissaq imaluunniit atuartup peqqissusianut tunngasut atuarfiup nalornisoorutigippagit skolepsykologinit misissuisitsinissaq inassutigalugu Siunnersuisarfimmut innersuussisoqarsinnaavoq. Inassuteqartoqartassaaq atuartup angajoqqaavi isumasioqatigeqqaarlugit akuersiseqqaarlugillu.
Imm. 2. Taamatut inassuteqarneq aamma pisinnaavoq angajoqqaanit, allanit atuartumut ullut tamaasa isumaginnittumit, imaluunniit atuartumit namminermit.
Imm. 3. Inassuteqarneq pissaaq immersuivissaq immikkut sanaaq atorlugu, tassungalu allanneqassaartaaq peqqinnissamut tunngasunik suliaqartunit oqaaseqaat. Inassuteqaatip nuutinnera atuarfimmiitinneqassaaq.
Imm. 4. Siunnersuisarfiup misissuinini naammassippagu nalunaarut atuarfeqarfimmut peqqinnissamullu tunngasunik suliffeqarfimmut nassiunneqassaaq.
Kapitali 4.
Annertusisamik immikkut ittumik atuartitsineq§ 15. Annertusisamik immikkut ittumik atuartitsineq immikkut akuerineqarneq malillugu ingerlanneqassaaq imatut ilusilersorlugu:
1) Klassimi immikkut aaqqissuussami atuartitsineq, tassani atuartut 3-nit 8-nut amerlassusillit atuartitsineq tamakkerlugu taassumaluunniit annersaani atuartinneqassallutik.
2) Klassimi misissuiffimmi atuartitsineq, tassani atuartut 3-nit 5-inut amerlassusillit inooqatigiinnermut imaluunniit misigissutsinut tunngasutigut ajornartorsiuteqartut atuartitsineq tamakkerlugu taassumaluunniit ilaani atuartinneqassallutik. Klasserisimasamut utertitsivinnermut atasumik ilinniartitsisup misissuisuusup klassimi misissuiffiusumi atuartut katitigaanerata ajornartissanngippagu atuartoq ilinniartitsisutut ikiuisutut ilagisinnaavaa.
3) Kisimiittunik atuartitsineq, tassani immikkut ittumik atuartitsinermi ilinniartitsisup nalunaaquttap akunnerisa ilarpaalui atuartup nammineq klassiani ilinniartitsisutut ikiuisutut atorsinnaassallugit atuartullu nammineq klassiminut atassuteqarnini pigiinnassallugu.
4) Holdinik atuartitsineq, tassani atuartut 2 - 5-inik amerlassusillit atuartitsinerup ilaani atuartinneqassallutik aammalu atuartup nammineq klasserisaminut atassuteqarnini annertuumik tigummiinnassallugu.
5) Atuarfinni immikkut siunertaqarluni pilersitaasuni imaluunniit atuarfiup immikkoortuini immikkut ittunik (timikkut) ajoquteqartut eqqarsaatigalugit pilersitaasuni atuartitsineq.§ 16. Annertusisamik immikkut ittumik atuartitassanngortitsiniarluni innersuussinermi atualeqqaat pillugit aammalu immikkut ittumik atuartitsinermi siunnersuisartutut ilinniartitsisoq imaluunniit immikkut ittumik atuartitsinermi ilinniartitsisoq taamatut suliaqartoq Siunnersuisarfik, atuartoq kiisalu atuartup angajoqqaavi ilinniartitsisullu isumasioqqaarlugit inassuteqassaaq. Siunnersuisartutut ilinniartitsisoq atuartup atuarnermigut, atugarisamigut peqqissutsimigullu qanoq innera pillugu paasissutissanik inassuteqarnermi atugassanik pissarsiussaaq.
Imm. 2. Annertusisamik immikkut ittumik atuartitaasussanngortitsinissamik inassuteqarnissaq aalajangerneqassaaq atuarfiup lærerrådianit taassumaluunniit piginnaassuseqartitsinera malillugu atualeqqaat pillugit aammalu immikkut ittumik atuartitsinermi siunnersuisartutut ilinniartitsisumit.
Imm. 3. Inassuteqarneq pissaaq immersuivissaq immikkut sanaaq atorlugu, taannalu Siunnersuisarfimmut nassiunneqassaaq.
Imm. 4. Atuartup angajoqqaavi aalajangiinermik ilisimatinneqassapput. Aalajangiineq taanna atuartup angajoqqaavisa atuarfiullu isumaqatigiinngissutigisimappassuk atuarfeqarnermut ataatsimiititaliamut suliareqqitassanngortinneqarsinnaavoq aalajangiiffigiveqqullugu.§ 17. Annertusisamik immikkut ittumik atuartitsinissaq, tak. § 18, inassutigilertinnagu aallartitsinnagulu skolepsykologinit misissuisitsineqassaaq.
§ 18. Kultureqarnermut, Ilinniartitaanermut Ilisimatusarnermullu Pisortaqarfiup, Siunnersuisarfiup inassuteqarnera malillugu, annertusisamik immikkut ittumik atuartitsinerup ilusilernera annertussusialu ukiumut ataatsimut atortussamik akuerisassavai.
Imm. 2. Tassanngaannartunik pisimasoqartillugu piffissamut sivikinnerusumut akuersisoqarsinnaavoq, qaammatinilli pingasunit sivikinnerunngitsumut.§ 19. Immikkut ittumik annertusisamik atuartitsinermik aallartitsinissaq atuarfiup pisortaata isumagisassaraa.
Imm. 2. Atuartitsinerup aallartinnera atuartup angajoqqaavinut nalunaarutigineqassaaq.§ 20. Annertusisamik immikkut ittumik atuartitsinerup aallartilernerani ilinniartitsisoq atuartitsisuusussaq inassuteqaat tunngavigalugu atuartitsinerup ingerlanissaanik pilersaarusiussaaq atuartumut atugassamik.
Imm. 2. Atuartitsinermut pilersaarusiap imarissavai:
1) Paasissutissat paasisallu pissutsinut atugarisanullu tunngasut, atuartup atuartitaanermut naapertuuttumik periarfissaqarneranut pingaaruteqartut.
2) Tamakkiisumik ilaannaasumillu anguniakkat, kiisalu atuartitsinerup imarisai, sivisussusia, atuartitsinermi periaatsit, iluserititassat atortussallu.
3) Atuartitsinerup ingerlanerata qanoq nalunaarsorneqarnissaa nalilersorneqarnissaalu.§ 21. Atuartumut naatsorsuussamik atuartitsinerup ingerlanissaanik pilersaarusiaq atuartitsinermi tassani atuartitsisuusut oqaluuserisassavaat.
Imm. 2. Atuartumik ataatsimik atuartitsinermut tunngasut pilersaarusiorlugit minnerpaamik ukiumut marloriarluni ataatsimiissutigineqartassapput, ataatsimiinnernilu taakkunani atuartut ataasiakkaat atuartitaanerisa aaqqissuussaanerat ilusilersorneqartassaaq nalilerneqartassallunilu.
Imm. 3. Pilersaarusiorluni ataatsimiinnerni taakkunani peqataasassapput atualeqqaat pillugit aamma immikkut ittumik atuartitsinermi siunnersuisutut ilinniartitsisoq.
Imm. 4. Aammattaaq atuartoq ataaseq pillugu ukiumi atuarfiusumi ataasiarluni ataatsimiinneqartassaaq atuartumut tunngasut oqaluuseralugit. Ataatsimiinnerni taakkunani atuartup ilinniartitsisui, atuartup angajoqqaavi, tak. meeqqat atuarfiat pillugu peqqussummi § 40, aamma atualeqqaat pillugit immikkullu ittumik atuartitsinermi siunnersuisutut ilinniartitsisoq peqataasassapput. Siunnersuisarfiup, isumaginninnermut peqqinnissamullu tunngasunik suliaqartut sinniisaat atuartumut tunngasut ataatsimiissutigineqarnerini peqataasinnaapput.§ 22. Ilinniartitsisut atuartitsineq pillugu ukiumoortumik nalunaarusiortassapput.
Imm. 2. Atualeqqaat pillugit aamma immikkut ittumik atuartitsinermi siunnersuisutut ilinniartitsisup atuartitsineq pillugu nalunaarusiat suliarineqartarneri ilitsersuusiorlugillu ataqatigiissartassavai kiisalu pilersaarusiorluni atuartumullu tunngasut oqaluuserissallugit ataatsimiinnerit siulersortassallugit.
Imm. 3. Nalunaarusiaq atuartullu atuartinneqarnissaanut pilersaarusiaq Siunnersuisarfimmut nassiunneqassaaq.§ 23. Annertusisamik immikkut ittumik atuartitsinermi, nalunaarutigineqartumi § 16, imm. 2-mi, atuartitsinerup aallartinnerani atuartitsinissamut tunngasut pilersaarusiorlugit ataatsimiittoqartassaaq atuartumullu tunngasut pillugit ataatsimiittoqartassalluni atuartitsinerup naanerani.
Imm. 2. Atuartitsineq pillugu nalunaarusiortoqartassaaq atuartup atuartinneqarnissaanut pilersaarusiamut ilanngullugu Siunnersuisarfimmut nassiunneqartussamik.
Kapitali 5.
Aalajangersakkat allat§ 24. Atuartuuneq naappat immersuiviusimasoq inassuteqarnermi atorneqartoq aamma atuartitsineq pillugu nassuiaasiat atuarfimmi atuartup mappianiitinneqassapput ukiuni 5-ini. Skolepsykologit nalunaarutaat uninngasuutigineqartut Siunnersuisarfimmut utertinneqassapput.
Imm. 2. Atuartup atuarunnaarnerani paasinarpat immikkut ittumik atuartinneqarnissamik suli pisariaqartitsisoq sunngiffimmi (atuarnerup avataani) sammisassaqartitsinerup iluani immikkut ittumik atuartitsinissamut periarfissaqarnera atualeqqaat pillugit aamma immikut ittumik atuartitsinermi siunnersuisutut ilinniartitsisup atuartoq angajoqqaavilu tamatuminnga ilisimatissavai.§ 25. Atuartoq immikkut ittumik atuartinneqarsimasoq aammalu allatut perorsaanikkut ikiorserneqarsimasoq atuarfimmut allamut, nuuppat atuarfik taanna sapinngisamik piaartumik ilisimatinneqassaaq immikkut ittumik atuartitsinerup kingulliup suusimaneranik. Tamanna ilisimatitsissutigineqassaaq atuartup nuunneranut uppernarsaammut atatillugu, tamatumunngalu peqatigitillugu atuarfiup pisortaata skolepsykologit misissuisimanerannik nalunaarut Siunnersuisarfimmut utertissavaa isumageqqitassanngorlugu.
Kapitali 6.
Immikkut ittumik perorsaanermut tunngasutigut iliuusissat allat§ 26. Atuartup allatut perorsaanikkut ikiorserneqarnissaa, atuartup taassuma angerlarsimaffimmi avataani inissinneqarallarnissaanik inissinneqavinnissaanilluunniit kinguneqartussaq, lærerrådip inassutigippagu oqartussaasoqarfiit assigiinngitsunik suliallit isumaginninnermi suliassat pillugit suleqatigiinnissaat pillugu aalajangersakkat atorneqassapput.
Kapitali 7.
Atulerfissaa il.il.§ 27. Pisortaqarfik nalunaarutip matuma atortinneqarnissaa pillugu aalajangersagaliorsinnaavoq.
§ 28. Nalunaarut una aggustip aallaqqaataani 1993-imi atortuulissaaq.
Imm. 2. Kaajallaasitaq 4/85 ulloq taanna atorunnaassaaq.
Namminersornerullutik Oqartussat, ulloq 14. juni 1993.
Marianne Jensen/
Hugin Christiansen