Ilannqussaq 1.
PIGINNEQATIGIILLUTIK INISSIAATILLIT PEQATIGIIFFIATA ARFINILLIT SINNERLUGIT INISSIAATILLIP, INISSIANILLU PIGINNEQATIGIILLUNI INISSIAATIT PILLUGIT INATSISARTUT PEQQUSSUTAANNI NR. 1-IMI 31. OKTOBER 1991-IMEERSUMI § 1, NR. 1 NAAPERTORLUGU PISORTANIT TAPERSIIFFIGINEQARLUNI INISSIANIK SANATITSISUP, TAAKKUNANNGALU PIGINNITTUULLUNILU INGERLATSISUP TOQQAMMAVISSATUT MALITTARISASSAI.
Aqqa sumiiffialu
§ 1. Peqatigiiffik ateqarpoq Piginneqatigiillutik Inissiaatillit Peqatigiiiffiat ................. . Peqatigiiffik ...............p kommunianiippoq.
Siunertaa
§ 2. Peqatigiiffiup siunertaraa Piginneqatigiillutik Inissiaatit pillugit peqqussummi nr. 1-imi 31. oktober 1991-imeersumi § 1, nr. 2, naapertorlugu Piginneqatigiilluni Inissianik ilaasortat atugassaannik sananissaq, pigisaqarnissaq ingerlatsinissarlu.
Ilaasortat
§ 3. Taamaallaat ilaasortanngorsinnaapput ilaasortanngortinneqarnerminnut atatillugu peqatigiif f iup inissiaateqarfiani inissiamik ataatsimik atuisinnaatitaalernissamut siulersuisunit akuerineqartut. Ilaasortaaneq inissiamut atuisinnaatitaaf f igisamut taamaallaat tunngassuteqarsinnaavoq. Ilaasortaq taamaallaat inissiamik ataatsimik atuisinnaatitaaffeqarsinnaavoq, taamaattorli tak. § 11.
Aallarniutitut akiliut
§ 4. Piginneqatigiilluni Inissiat pillugit peqqussummi § 1, nr. 1, naapertorlugu piginneqatigiilluni inissianik sananissamik siunertaqarlutik peqatigiif f iup pilersinneqarnerani ilaasortanngortut aallarniummik akiliuteqassapput. Aningaasat aallarniutissat angissuserissavaat ilaasortap inigerusullugu kissaatigisaatut angissuseqartup atuisinnaatitaaffigisassaatalu sananerani akiusut tamarmiusut 7%-iat.
Imm. 2. Ilaasortaq piginneqataassummik pisinissaminik uppernarsaalluni atsiortigani aallarniutitut akiliutissap angissusissaviatut ilimagisaq pillugu peqatigiiffiup siulersuisuinit ilisimatinneqassaaq. Aningaasat tamatumunnga naammaattumik amerlassusillit aningaasanngorlugit ataatsikkoortumik akilerneqassapput, imaluunniit siulersuisut aalajangiinerisigut Kalaallit Nunaanni aningaaseriviit arlaanni kontomut toqqorneqassallutik. Inissianik sananissamut akigititassaq qanorpiaq angitigissanersoq akuerineqariarpat siulersuisut ilaasortat ataasiakkaat ilisimatissavaat qanorpiaq angitigisumik aallarniuteqassanersut, tamannalu pereerpat ilaasortap erngerluni akiliutissaminut amigaatigisani akiliutigissavai imaluunniit akiliutigisassani akimorlugit akiliutigisimagunigit akiliivallaarutigisimasani utertissallugit.
Imm. 3. Peqatigiiffiup aallarnerneqareernerata kingornagut nutaamik ilaasortanngortut aallarniutitut akiliutip saniatigut tapiliussamik akiliuteqartinneqartassapput, taamaalilluni aallarniutitut akiliut tapiliussatullu akiliut katillutik §§ 20-21 naapertorlugit akigititassatut akuerisaasumut naapertuuttussanngorlugit.
Imm. 4. Aallarniutitut akiliut tapiliussatullu akiliut peqatigiiffiup aningaasaataannut akisussaaffinnut atorneqarsinnaasunngorlugit ilanngunneqassapput, taakkulu peqatigiiffimmit ernialersorneqartussaanngillat.
Pisussaaffiliineq
§ 5. Ilaasortap taamaallaat pisussaaffinnut peqatigiiffimmut attuumassuteqartunut aallarniutitut akiliutigisimasami aammalu tapiliussatut akiliutimi nalingi annaasaqaatigisinnaasatut pisussaaffigissavai, taamaattorli tak. imm. 2.
Imm. 2. Ataatsimeersuarnermi aalajangerneqarpat peqatigiiffiup illuutaannut taarsigassarsisoqassasoq, qularnaveeqqusiinermut uppernarsaat (pantebrev) atorlugu imaluunniit qularnaveeqqusiinermut uppernarsaatip nammineq pigisap (e jerpantebrev) tunniukkallarneratigut qularnaveeqqusiinikkut ilaasortat nammineerlutik ataatsimoorlutilluunniit akiligassamut tassunga annaasaqarsinnaanermut pisussaaffilerneqassapput, taamaaliortoqassaarlu taarsigassarsisitsisup tamanna erseqqissumik piumasarippagu.
Imm. 3. Piginneqataasoq taassumaluunniit qimatai imm. 1 aamma 2 naapertorlugit annaasaqaataasinnaasunut pisussaaffeqartussaatitaapput inigisap akiligassatigullu pisussaaf f iit akuerineqarluni nutaamikpiginneqataalersumit tiguneqarnissaasa tungaannut.
Piginneqataassut
§ 6. Ilaasortat piginneqataassutsimik nalingi naapertorlugit peqatigiiffiup pigisaanik piginneqataapput Ataatsimeersuarnermi piginneqataassutsit angissusii allangortinneqarsinnaapput, tamannalu piginneqataassutsit inissiallu nalingisa imminnut naleqqiunnerisigut aaqqinneqassaaq.
Imm. 2. Peqatigiiffiup pigisaanik piginneqataassutsit qularnaveeqqusiissutaasinnaanatillu akiligassanut akiliisitsiniutigineqarsinnaanngillat. Aningaasanik taarsigassarsiniarnermi piginneqataassut qularnaveeqqusiunneqarsinnaanngilaq, taamaallaalli §§ 13-miit 21-imut maleruagassat naapertorlugit piginneqataassut allanut tunniunneqarsinnaalluni allatulluunniit iliorluni allanut nuunneqarsinnaalluni.
Imm. 3. Piginneqataalerneq piginneqataanermut uppernarsaammik piginneqataasup aqqanik atsiorsimasumik uppernarsaaserneqassaaq. Piginneqataanermut uppernarsaat tammassagaluarpat nutaamik taarserneqarsinnaavoq tammarsimasumut taartaanera nalunaarlugu.
Inissiaq pillugu isumaqatigiissut
§ 7. Peqatigiiffiup ilaasortallu akornanni inissiaq pillugu allaganngorlugu isumaqatigiissuteqartoqarsinnaavoq, tassuunalu nalunaarneqassapput inigisamut akilersuutissap angissusia maleruagassallu allat.
Inigisamut akilersuut
§ 8. Inigisamut akilersuutip angissusissaa ataatsimeersuarnermi aalajangerneqassaaq, taamatuttaaq ataatsimeersuarnermi inissianut ataasiakkaanut akilersuutit angissusii allangortinneqarsinnaapput, inigisamut akilersuutit inissiallu ataatsimut nalingi imminnut naapertuuttunngorlugit.
Imm. 2. Peqatigiiffiup inissiaataanni inigisanut akilersuutit tamakkerlutik sukkulluunniit imaalillugit angissusilerneqarsimassapput, peqatigiiffiup inigisanut akilersuutitigut isertitaminik inissiat ingerlanneqarnerinut aningaasartuutini matussutississinnaanngorlugit, tassunga ilaallutik taarsigassarsianut peqqussuimni § 10-imi, imm. 4-mi, pineqartunut taarsersuutit, kiisalu aserfallatsaaliinernut peqatigiiffiup pisussaaffigisaannut atugassat. Inigisamut akilersuut qaammammut siumoortumik akilerneqartassaaq.
Aserfallatsaaliineq
§ 9. Inissiat isumannaatsumik aserfallatsaalineqassapput.
Imm. 2. Inissiap iluani aserfallatsaaliineq tamaat, taamaallaat teknikkikkut atortulersuutit pinnagit piginneqataasup pisussaaffigaa, tassani pineqarlutik qalipaaneq, qilaamik qalipaaneq iikkanillu ungalitsersuineq, naqqisa, matuisa, nerriviusaasa assigisaasalu taarsersornerat.
Imm. 3. Aserfallatsaaliinerit allat tamaasa Piginneqatigiillutik Inissiaatillit Peqatigiiffiata isumagisassarai.
Imm. 4. Aserfallatsaaliinerit imm. 3-mi pineqartut ataatsimeersuarnermi erseqqarinnerusumik maleruagassiuunneqassapput, tassani pineqarlutik illut qaliaasa, igalaavisa, kaajaluisartaasa avatangiisaasalu illunut atasut, illuutit ataatsimoorullugit atugassiat assigisaasalu aserf allatsaalineri. Ukiumoortumik aningaasartuutissanut isertitassanullu missiliuusiani aningaasanik isumannaatsumik aserfallatsaaliinissamut naammattunik kontomut immikkut ittumut toqqorsisoqartassaaq. Peqqussummi § 13, imm. 4, naapertorlugu tapersiissuteqarnermi piumasaqaatigineqartartunut atugassatut naatsorsuussat minnerpaamik toqqorneqartassapput.
Imm. 5. Piginneqataasup aserfallatsaaliinissamik pisussaaffini sumiginnarpagu siulersuisut piumasarisinnaavaat aserfallatsaalisassat pisariaqartut piffissami aalajangersimasumi suliarissagai. Inissiami iluarsagassat iluarsaanneqarsimanersut qularnaarniarlugit siulersuisut inissiamut isernissamut akuerineqarsinnaallutillu namminneerlutik isersinnaatitaapput. Piffissaliussap ingerlanerani aserfallatsaalisassat suliarineqarsimanngippata aserfallatsaaliugassat peqatigiiffiup piginneqataasumut akiligassanngorlugit suliaritissinnaavai, piginneqataasorluunniit peqatigiiffirnmit ilaasortaajunnaarsissinnaallugu. Najugaqarsinnaatitaanerli minnerpaamik qaaminatinik pingasunik piffissaliinikkut aatsaat atorunnaarsinneqarsinnaavoq, tak. § 23, imm. 2.
Allanngortitsinerit
§ 10. Inissiap silataani allanngortitsiniarnerit siulersuisunut akuerisassanngorlugit saqqummiunneqassapput.
Imm. 2. Piginneqataasoq inissiap iluani allanngortiterisinnaatitaavoq, siulersuisunulli tamanna ilisimatitsissutigineqassaaq.
Imm. 3. Allanngortiterinerit assassorluni suliatut isumannaatsumik aammalu sanaartortitsinermi inatsisini pisortallu maleruaqqusaanni allani piumasarineqartut malillugit suliarineqassapput. Sananissamut akuersissummik pissarseqqaarnissaq piumasarineqarsimappat suliaq aallartinneqalersinnagu akuersissut siulersuisunut takutinneqassaaq.
Imm. 4. Akuersissutinik pisariaqartunik pisortanit piniarnissamut imaluunniit inissiap allanngortiternerani aserukkanut peqatigiiffik siulersuisulluunniit akisussaanngillat. Akisussaasoq tassaavoq piginneqataasoq inigisaminik allanngortiterisoq
Attartortitsineq
§ 11. Siulersuisut akuersinerisigut piginneqataasup inigisani attartortissinnaallugulu atukkiussinnaavaa, taamatulli aatsaat akuersissuteqartoqarsinnaavoqpiginneqataasup immikkut ittumik pissuteqarluni inigisani qimakkallartariaqarsimappagu. Taamatuttaarlu attartortussaq attartornermullu piumasaqaataasut siulersuisunit akuerineqaqqaassapput.
Imm. 2. Ininik ataasiakkaanik attartortitsinissaq atukkiussinissarluunniit siulersuisunit akuerineqarsinnaavoq.
Imm. 3. Attartortitsineq atukkiussinerlu kiisalu akiliutissap angissusissaanik aalajangiineq Inissianik Attartortitsineq pillugu Inatsisartut peqqussutaanni inuinnaat inissianik attartortitsisarnerat pillugu maleruagassaasut naapertorlugit pisassaaq.
Imm. 4. Inigisamut akilersuutip Piginneqatigiillutik Inissiaatillit Peqatigiiffianut akilerneqarnissaa piginneqataasup pisussaaf f igissavaa. Tamannattaaq aamma atuuppoq inissiap attartortinneqarnerani.
Inissiani malittarisassat
§ 12. Qanoq ilinikkulluunniit ataatsimeersuarnermi torersaarnissamut, uumasuuteqarnermut il.il. maleruagassat aalajangersaaf f igineqarsinnaapput - taakkulu ilaasortanit tamanit maleruanngitsuugassaa junnaarlugit aaqqinneqassapput. Uumasuuteqarnerli il.il. pillugit maleruagassat atuuttut allanngortinneqarnerini pisinnaatitaaffiit atuutîreersut pigiinnarneqarsinnaapput uumasup toqunissaata tungaanut.
Piginneqataassutsit allanit pigineqalertarneri
§ 13. Piginneqataassutsinik allanut tunniussineq tunisinerluunniit peqatigiiffiup isumagissavaa.
Imm. 2. Piginneqataasup inigisaminit aninissani kissaatigippagu piginneqataassutsip allamit pigineqalernissaa pillugu periaasissaq ima tulleriinnilersorneqassaaq:
1) Inunnut piginneqataasup nammineq kinguaavinut siuaavimilluunniit, imaluunniit inunnut minnerpaamik ukiuni marlunni piginneqataasumut inoqutaasimasunut.
2) Inunnut allanut inissiamik allamik paarlaguunnermut atatillugu.
3) Inunnut siulersuisut tulleriiaarlugit allattorsimasaannut ilaasunut. Tulleriiaarlugit allattukkani siulliusoq allanit salliutinneqassaaq. Allattorneqarsimasut nalunaarsuiffimmi tassaniikkumanertik ukiumut ataasiarlutik uppernarsartassavaat, taamaaliunngikkunik piiarneqassagamik.
Imm. 3. Nutaamik piginneqataalersussaq siulersuisunit akuersissutigineqassaaq. Ataatsimeersuarnermi piginneqataalersussatut inassutigineqartoq akueriumaneqanngippat, siulersuisut tamanna pillugu tusartinneqarnerisa kingornagut sap. ak. sisamat qaangiutsinnagit akuersinnginnermut pissutaasoq allakkatigut nalunaarutigineqassaaq.
Imm. 4. Piginneqataajunnaarluni inimik qimatsisussap kutsiuuteqarneratigut siulersuisut pisussaapput kutsiuuteqarnermiit sap. ak. arfinillit qaangiutsinnagit piginneqataalersussamik allamik innersuussissallutik. Taamaanngippat piginneqataasoq nammineerluni pisinnaatitaavoq oqaaseqatigiinni uku siuliini piffissaliunneqartup naaneranit sap. ak. arfinillit qaangiutinnagit imm. 3-mi aalajangersakkat naapertorlugit piginneqataalersussamik ataatsimeersuarnermi akuerisassanngorlugu innersuussuteqassalluni.§ 14. Allamut tunniussinissaq § 13-imi aalajangersakkat unioqqutillugit isumaqatigiissutigineqarsimappat, siulersuisunit aalajangerneqassaaqpiginneqataassut inissiarlu kimit pisiarineqassanersoq tamannalu qanoq pissanersoqr taamaaliortoqareerpallu § 21-mi aalajangersakkat naapertorlugit akiliisitsineqassalluni.
§ 15. Piginneqataasoq inigisaminit aninngikkaluarluni pisinnaatitaavoqpiginneqataassutsini tamaat ilaaluunniit inoqutimi arlaannut minnerpaamik ukiuni marlunni inoqutaasimasumut tunniutissallugu. Tunniussivigineqartussaq ataatsimeersuarnermi akuersissutigineqaqqaassaaq. Itigartitsineqassagaluarpat tamatumunnga pissutaasoq allaganngorlugu tunniunneqassaaq.
§ 16. Piginneqataasoq inigisaminit aninerminit minnerpaamik qaammatit pingasut qaangiunnerini inigisaminik tigusisussamik innersuussuteqanngippat, imaluunniit allamut tunniussineq maleruagassanik unioqqutitsilluni pisimappat siulersuisunit aalajangerneqassaaq piginneqataassut inissiarlu kimit tiguneqassanersut tamannalu qanoq pissanersoq, taamaaliortoqareerpallu § 21-mi aalajangersakkat naapertorlugit akiliinissaq pissalluni.
Toqusoqartillugu, averusertoqartillugu avittoqartillugulu il.il.
§ 17. Piginneqataasoq toquppat aapparisaq ilaasortaanngikkaluaruniluunnit pisinnaatitaavoq ilaasortaaneq ingerlateqqissalugu.
Imm. 2. Aappaasup ilaasortaaneq inigisarlu tigummiinnarusunngikkunigit pisinnaatitaavoq § 13-imi maleruagassat malillugit piginneqataassut inissiarlu kia tigussanerai innersuussuteqassalluni.
Imm. 3. Aappaasumik qimataasoqanngippat imaluunniit aappaasup imm. 1 aamma 2 naapertorlugit pisinnaatitaaffini atorusunngippagit ima tulleriissitsilluni salliutitsisoqassaaq:
1) Inuit toqusoqarnerata nalaani inissiami pineqartumi najugaqartut aammalu uppernarsaatissalimmik minnerpaamik ukiuni marlunni piginneqataasumut inoqutaasimasut.
2) Piginneqataasup toqunnginnermini kingornussisussatut toqqarsimasai imaluunniit allaganngorlugu siulersuisunut saaffiginninnermigut toqoreernermi kingorna piginneqataassummik inissiamillu tigusinissamut pisinnaatitaasutut nalunaarutigisimasai.
3) Inuit piginneqataasup nammineerluni siuaavi kinguaaviluunniit, takuuk § 19.
Imm. 4. Allanut tunniussinermi imm. 3, nr. 2-3-mi aalajangersakkat assigalugit § 13, iiran. 3-mi aalajangersakkat atorneqassapput.
Imm. 5. Piginneqataasup averuserluniluunniit avinneratigut imaluunniit pineqartup aappaqarnerata atorunnaarsinneqarneratigut pisariaqarpat avinnissamut akuersissummi eqqartuussummiluunniit aalajangerneqassaaq aappariit arlaat sorleq ilaasortatut ingerlaqqissanersoq.
Imm. 6. Piginneqataasup aappani qimappagu aapparisaa pisinnaatitaavoq ilaasortaaneq ingerlateqqissallugu, taamaattorli tak. imm. 5.
Imm. 7. Piginneqataasup utoqqalinini napparsimaniniluunniit pissutigalugit napparsimasunik utoqqarnilluunniit paaqqinniffimmut assigisaanulluunniit nuunnerani iitun. 1-imi, 2-mi 3-milu kiisalu § 13, imm. 3-mi aalajangersakkat aammattaaq atortinneqassapput.
Immikkut isumaqatigiissuteqarneq
§ 18. Inooqatigiit, taakkunannga aappaa piginneqataasoq, minnerpaamik ukiuni marlunni inooqatigeereerlutik inooqatigiinnertik taamaatikkunikku arlamik piginneqataasutut ilaasortaaginnarnissaa isumaqatigiissutigisinnaavaat. Isumaqatigiissut siulersuisunit akuersissutigineqassaaq, aammattaarlu taakku pissutissaqarluarsorigunikku isumaqatigiissut akerliuffigisinnaavaat.
Kingornussisussaq inissiami najugaqaqataanngitsoq
§ 19. Piginneqataassutsip kingornussinikkut inissiami najugaqanngitsumut tunniunneqarnissaa siulersuisunit
akuersissutigineqaqqaassaaq.Pissutissaqarluarsorineqarpat taamatut tunniussinissaq siulersuisunit akerliuffigineqarsinnaavoq. Taamatulli pisoqartillugu siulersuisut pisussaatitaapput nutaamik piginneqataalersup piginneqataassut pisiarereerpagu piginneqataassutsip nalinga §§ 20-mi aamma 21-mi maleruagassat naapertorlugit naatsorsorneqarsimasoq kingornussisumut akiliutigissallugu.
Akigititassat
§ 20. Piginneqataanermut akigititassaq siulersuisunit akuersissutigineqassaaq, taamatullu aamma imm. 4 naapertorlugu isumaqatigiissutaasimasinnaasut ataatsimeersuarnerup akuersissutigissallugit. Piginneqatigiilluni Inissiaateqarneq pillugu Inatsisartut peqqussutaanni nr. 1-mi 31.10.1991-imeersumi § 33 malillugu piginneqataassutsit akiisa qaffasinnerpaaffissaattut taaneqartut sinnerlugit amerlassuseqartut siulersuisunit ataatsimeersuartunilluunniit akuersissutigineqarsinnaanngillat.
Imm. 2. Imm. 1 malillugu akigititassat siulersuisunit akuersissutigineqarnerini pissutsit makku tunngavigineqassapput:
1) Tigusinissamik neqeroorutit tiguneqarsimasut.
2) Peqatigiiffiup pigisaani piginneqataasup piginneqataassutaata nalinga ataatsimeersuarnermi kingullermi aalajangersarneqarsimasoq.
3) Inissiap aserfallatsaalineqarnermigut qanoq issusia, soorlu pitsaalluinnartuuppat ajorluinnartuuppalluunniit akianut naleqquttumik qaffaasoqarsinnaavoq annikilliliisoqarsinnaalluniluunniit.
Imm. 3. Inissiap pitsanngoriaataasa nalingat aalajangerneqassaaq pigilernerani nalinga naatsorsuutigalugu, pisoqaassusianik aserf allassimaneranillu pissuteqartumik ilanngaataasinnaasut ilanngaatigalugit. Pequtaasa inissiamut naleqqussakkat ikkunneqarsimasulluunniit nalingi pigilernerini akii, pisoqaassusii aserfallassimanerilu apeqqutaatillugit aalajangerneqassapput. Pitsanngoriaatsinut, pisattanut pequtinullu akit aalajangiiffigineqassapput piginneqataajunnaalersup naatsorsuusiai aallaavigalugit.
Imm. 4. Piginneqataassutsip tunniunneqarneranut peqatigitillugu pequtit pialuillu allat tunniunneqassappata allatulluunniit inatsisinut naapertuuttumik isumaqatigiissutigineqarpata akiliutissat nalinginnaasumik niuerneq malillugu nalilerneqassapput.
Imm. 5. Pitsanngoriaatinut, pisattanut, pequtinut pigisanullu akit kiisalu aserfalatsaalineqarnerata qanoq issusia apeqqutaatillugu tapiliussatut akikilliallaatissatulluunniit ataatsimeersuarnermi aalajangerneqartut piginneqataajunnaalersumit akuerineqarsinnaanngippata, naliliisartumit takuniarneqarnermikkut missiliuusiorfigineqarnermikkullu nalilerneqassapput. Illuatungeriit peqatigiillutik naliliisussaq kinaassanersoq toqqassavaat. Tamanna illuatungeriit isumaqatigiissutigisinnaanngippassuk naliliisussaq kommunalbestyrelsimit toqqarneqassaaq. Naliliisussap inissiamik takuniaanissaminut piginneqataasoq siulersuisullu aggersassavai, naliliissutaasumillu nalunaarusiussalluni akit naatsorsorneqarnerinut immikkoortitaaraluni ersersitsisumik akillu taamaannerinut pissutaasunik takutitsisumik. Naliliisup naliliinera piginneqataasumit ataatsimeersuartunillu malinneqartussaavoq. Naliliisup akissarsiassami annertussusissai nammineerluni aalajangissavai, aammalu naliliinermi aningaasartuutaasimasut piginneqataa junnaalersup peqatigiiffiullu akornanni qanoq avinneqassanersut aalajangissallugu. Aningaasartuutaasimasut avinneqarnissaanni isiginiarneqassaaqnaliliinermi illuatungeriit arlaat sorleq illersorneqarnersoq.
Periaaseq.
§ 21. Piginneqataassutsip allamit pigineqalernissaata isumaqatigiissutigineqannginnerani siulersuisut inissiamik tigusisussamut tunniutissavaat Piginneqatigiillutik Inissiaatillit Peqatigiiffiata malittarisassai, Piginneqatigiillutik Inissiaatillit Peqatigiiffiata ukiumut naatsorsuutai kingulliit aammalu aningaasartuutissanut isertitanullu missiliuutit kiisalu akigititassap qanoq naatsorsorneqarneranut takussutissiaq, tassani ilaassallutik piginneqataassutsip, pitsanngorsaatitut suliarineqarsimasut aamma pequtit nalingi, tak § 20. Taamatuttaarlu tigusinissap isumaqatigiissutigineqannginnerani siulersuisut inissiamik tigusisussaq ilaasortatut pisussaaffinnik allakkatigut ilisimatissavaat, tassunga ilanngullugit pingaartumik peqatigiif f iup malittarisassaani §§ 5, 8 aamma 9 kiisalu Piginneqatigiilluni Inissiat pillugit Peqqussummi pineqaatissiissutaasinnaasut pillugit immikkoortoq § 49.
Imm. 2. Siulersuisut tunisisussaq pisisussarlu qanoq iliornissaannik ilitsersussavaat, allatamillu isumaqatigiissusiortoqarnissaa isumagissallugu. Illuatungeriit arlaata piumasarisinnaavaa immersugassaq nalinginnaasoq Naalakkersuisunit atortussanngortinneqarsimasoq atorlugu isumaqatigiissusiortoqassasoq.
Imm. 3. Tunniussinermi piumasaqaatigineqartut tamarmik siulersuisunit akuersissutigineqassapput, isumaqatigiissutillu saqqummiunneqarneranit sap. ak. sisamat qaangiunnerini siulersuisut qisuarianngippata tunniussineq akuersissutigineqartutut isigineqassaaq.
Imm. 4. Siulersuisut piginneqataajunnaalersup inigisaminit aninermini pisassaanik tunniussinerminni pisinnaatitaapput inigisamut akilersuutit aamma kiassarnermut akiliutitut tapiliussassat assigisaasalu akilerneqarnissaannut qularnaveeqqutissanik unitsitsigallarnissaminnik. Piginneqataajunnaalersup inigisaminit aninissaa sioqqullugu pisassaanik tunniussisoqassappat siulersuisut pisinnaatitaapputtaaq inissiamik tigusisussap inissiap tunniunneqarnerani amigaatitut malugisaqassagaluaruni piumasaqaatigisinnaasai matussuserniarlugit tunniussassat ilaannik unitsitsigallarnissaminnut.
Imm. 5. Inissiamik tigusisussap tigusinermi kinguninngua sapinngisamik piaarnerpaamik siulersuisut peqatigalugit inissiaq misissussavaa, tassani inissiap aserfallatsaalineqarnerani imaluunniit pequtinut pigisanullu inissiamut ilanngullugit tiguneqartunut amigaataasinnaasut paasiniarlugit, tak. § 20. Tigusisussaq amigaataasut akikillisaassutigineqarnissaannik piumasaqarpat, tamannalu eqqortutut isiginarpat, siulersuisut peqatigalugit aningaasat amigaataasunut matusissutissat piginneqataajunnaartup pisassaannik tunniussinerminni ilanngaatigisinnaavaat, taamaalilluni illuatungeriit arlaannut pisassaritinneqartussaanersut eqqartuussinikkut isumaqatigiinnikkulluunniit aalajangiiffigineqareerpata aatsaat tunniunneqartussanngorlugit.
Imm. 6. Piginneqataassutsip allamit pigineqalernerani akiliutissat siulersuisunut akilerneqassapput, peqatigiiffillu pisassaqarsimappat pisassai ilanngaatigeriarlugit aningaasat sinneri piginneqataajunnaartumut tunniunneqassallutik. Siulersuisut isnmaqatigiissuteqarfiginerisigut inissiap allamit tiguneqarnerani akiliutit nuunneqarnissaat piginneqataajunnaartumit piumasarineqarsimappat, peqatigiiffiup pisassaqarsimaguni pisassani ilanngaatigereerlugit nuussinissamullu uppernarsaammi piumasaqaataasut naapertorlugit aningaasat nuutsissavai.
Taamaatitsineq
§ 22. Piginneqataasut peqatigiif f immi ilaasortaanertik inissiamillu atuisinnaatitaanertik taamaatiinnarsinnaanngilaat, taamaallaalli §§ 13-21-imi aalajangersakkat naapertorlugit piginneqataassutsit allanit tiguneqarnerisigut tunuarsinnaallutik.
Ilaasortaajunnaarsitsineq
§ 23. Siulersuisut ilaasortaq ilaasortaajunnaarsissinnaavaat inigisaminillu atuisinnaatitaanera unitsissinnaallugu ima pisoqartillugu:
1) ilaasortap aallaqqaasiutissatut akiligassani akiitsugarilersimasani akilinngippagu, ilaasortallu akiitsugarilersimasaminut akileeqqusissutip allaganngorlugu tiguneranit kingusinnerpaamik ullut arfineq marluk qaangiunnerini akilinngippagu,
2) ilaasortap ineqarnermut akilersuut akiligassalluunniit allat tassunga tunngassuteqartut akiitsoqarfigilersimappagit akiitsunillu akileeqqusissutip allaganngorlugu tiguneranit kingusinnerpaamik ullut arf ineq marluk qaangiunnerini akiligassani akilinngippagit, imaluunniit
3) aserfallatsaaliuinissamut akisussaaffimminik ilaasortaq sumiginnaalluinnarsimappat, tak § 9.
Imm. 2. Ilaasortaajunnaarsitsinermut atatillugu inissiamik atuisinnaajunnaarsitsinissamut minnerpaamik qaammatit pingasut piffissaliunneqassapput.
Imm. 3. Ilaasortaajunnaarsitsinerup kingornagut siulersuisut § 13-miit § 21-imut maleruagassat malillugit iliuuseqarsinnaapput.
Ataatsimeersuarneq
§ 24. Peqatigiiffimmi oqartussaanerpaaq tassaavoq ataatsimeersuarneq. Ileqquusumik ataatsimeersuarneq pisassaaq ukiut tamaasa ukiup naatsorsuif f iusup naaneraniit qaammatit sisamat qaangiutsinnagit, tassanilu makku oqaluuserisassatut saqqummiunneqartassapput:
1) Ataatsimiinnermi aqutsisussamik toqqaaneq.
2) Siulersuisut nalunaarutaat.
3) Ukiumoortumik naatsorsuutit saqqummiunneqarneri, immaqalu kukkunersiuisup nalunaarutaa kiisalu ukiumut naatsorsuutit akuersissutigineqarneri.
4) Ingerlatsinermi aningaasartuutissat isertitassallu missingersuusiorneqarnerisa aamma tiguinnarissanik aningaasassaqarnissap missingersuusiorneqarnerisa akuerisassanngorlugit saqqummiunneqarneri, inigisamullu akilersuutip allanngortinneqassaguni allangortinneqarnissaanik aalajangiineq.
5) Siunnersuutit.
6) Siulersussanik qinersineq, tassunga ilaallutik siulittaasussamik aningaaserisussamillu, taakkulu sinniisussaannik qinersineq.
7) Kukkunersiuisussamik toqqaaneq.
8) Immaqalu peqatigiiffiup pigisaannik aqutsisussamik toqqaaneq.
9) Oqaluuserisassat allat.
Ilaasortat immikkut ittumikataatsimeersuartinneqassapput ataatsimeersuartut siulersuisunulluunniit ilaasortat amerlanerussuteqartut imaluunniit ilaasortat sisamararterutaasa oqaluuserisassat suunissaat taallugu tamanna piumasarippassuk.
Ataatsimiigiaqqusineq il.il.
§ 25. Ataatsimeersuarnissaq ullunik 14-inik sioqqullugu allakkatigut ataatsimiigiaqqusisoqassaaq, immikkulli ittumik ataatsimeersuarniartoqartillugu piffissaliussaq ullunut arfineq pingasunut sivikillisinneqarsinnaavoq. Ataatsimiigiaqqusissutip imarissavaa ataatsimeersuarnissami oqaluuserisassat.
Imm. 2. Siunnersuutit ataatsimeersuarnermi oqaluuseritikkumasat kingusinnerpaamik ataatsimeersuarnissaq ullunik sisamanik sioqqullugu siulittaasumut tunniunneqareersimassapput. Siunnersuut aatsaat oqaluuserineqarsinnaavoq ataatsimiigiaqqusissummi taaneqarsimaguni imaluunniit kingusinnerpaamik ataatsimeersuarnissaq aqaguppat piginneqataasut allagarsiinikkut taamaangajattukkulluunniit ilisimatinneqarpata siunnersuut oqaluuserineqassasoq.
Imm. 3. Ataatsimeersuarnermi peqataasinnaatitaasut, oqaaseqarsinnaatitaasut kiisalu siunnersuuteqarsinnaatitaasut tassaapput piginneqataasut tamarmik taakkulu inoqutaat inersimasutut piginnaaneqartitaalersimasut. Peqataasinnaatitaasoq (-sut) ilaqarsinnaatitaavoq (-pput) suliaminut atatillugupisortatigoortumik siunnersuisartumik imaluunniit nammineq siunnersortigiumasamik. Taamatuttaaq peqatigiiffiup pigisaannik aqutsisoq kukkunersiuisorlu kiisalu inuit siulersuisunit ataatsimeersuarnissamut aggersarneqarsimasut ataatsimeersuarnermi peqataasinnaatitaapput oqaaseqarsinnaatitaallutillu.
Ataatsimiinnermi aqutsisoq
§ 26. Ataatsimeersuarnermi aqutsisussaq ataatsimeersuarnermi peqataasunit aalajangerneqassaaq, ataatsimeersuarnerullu ingerlanissaa peqataasut nanuninneerlutik aalajangissavaat. Ataatsimeersuarnermi aalajangerneqartut imaqarniliornerat ataatsimiinnermik aqutsisumit siulersuisunillu atsiorneqassaaq.
Aalajangiineq
§ 27. Ataatsimeersuarnermi amerlanerussuteqartut isumaat aalajangiisuusassaaq, taamaattorli tak. imm. 2 aamma 3. Ikinnerpaamik peqatigiiffiup ilaasortaasa sisamararterutaat ataatsimeersuarnermi tamatigut peqataasassapput. Piginneqataassut ataaseq taasinermik ataatsimik naleqarpoq.
Imm. 2. Pigisat tunineqarnissaannut taarsigassarsinermilu qularnaveeqqusiunneqarnissaannut, peqatigiiffiup atorunnaarsinneqarnissaanut, peqatigiiffiup malittarisassaasa allanngortinneqarnissaannut, nutaamik aallarniutitut akiliuteqarnissamut, inigisamut akilersuutit imminmit naleqqiullugit iluarsiiffiginissaannut, pitsanngorsaanissamut aserfallatsaaliinissamullu inigisamut akilersuutip 25% sinnerlugu qaffanneqarnissaanik kinguneqartussamut siunnersuutit taamaallaaí ataatsimeersuarnermi aalajangiiffigineqarsinnaapput, taamatut aalajangiinermi ilaasortat minnerpaamik 3/4-ii peqataappata peqataasullu minnerpaamik 3/4-ii amerlanerussuteqarlutik akuersippata. Ataatsimeersuarnermi minnerpaamik ilaasortat 3/4-ii peqataanngippata, kisiannili ataatsimiigiarsimasut minnerpaamik 3/4-ii siunnersuummut isumaqataappata ataatsimeersuaqqinnissamut aggersaasoqarsinnaavoq. Ataatsimeersuaqqinnermi na juuttut amerlassusiat apeqqutaatinnagu minnerpaamik peqataasut 3/4-ii siunnersuummut akuersinerisigut siunnersuut inaarutaasumik akuerineqarsinnaavoq.
Imm. 3. Nammineq najuutinngikkaluarluni allallugu uppernarsaasiinikkut inuk alla aqqutigalugu taasisoqarsinnaavoq. Piginneqataasup taamaallaat inoqutimi ilaat ataaseq inersimasutut imminut oqartussaaffigilersimasoq imaluunniit piginneqataasoq alla allagartamik uppernarsaaserlugu taasisussanngortissinnaavaa. Taamaattorli piginneqataasoq allakkatigut uppernarsaat naapertorlugu ataasiinnarmik taasisinnaatitaavoq.
Siulersuisut
§ 28. Ataatsimeersuarnermi siulersuisunik qinersineqartassaaq, taakkulu peqatigiiffik ulluinnarni aqussavaat ataatsimeersuarnermilu aalajangikkat ingerlateqqitassaralugit.
Siulersuisunut ilaasortat
§ 29. Ataatsimeersuarnermi aalajangiineq tunngavigalugu siulersuisut amerlassuseqassapput siulittaasoq ataaseq siulersuisunullu ilaasortat marlunniit sisamanut.
Imm. 2. Siulittaasoq siulersuisunullu ilaasortat ukiut marlukkaarlugit ataatsimeersuarnermi qinerneqartassapput. Taakkua saniatigut sinniisussanik ataatsimik marlunnilluunniit ukiut tamaasa qinersineqartassaaq. Qinigaaqqittoqarsinnaavoq.
Imm. 3. Siulersuisussanik imaluunniit sinniisussanik qinersinermi qinigassanngortittut marluk amerlanerusulluunniit amerlaqatigiinnit taaneqarpata arlaat sorleq isissanersoq makitsinikkut aalajangerneqartassaaq.
Imm. 4. Siulersuisunut ilaasortassatut sinniisussatulluunniit qinigaasinnaapput piginneqataasut taakkualu inoqutaat inersimasutut imminnut oqartussaaffigisut.
Imm. 5. Siulersuisunngortut namminneq iluminni aalajangissavaat kina siulittaasumut tullersortitut, aningaaserisutut allatsitullu inississanersoq.
Imm. 6. Siulersuisunut ilaasortaq piffissap qinigaaffiup iluani tunuassagaluarpat sinniisussaa siulersuisuni ilaasortanngussaaq tullianik ileqquusumik ataatsimeersuarnissap tungaanut. Siulersuisunut ilaasortat tunuartiternerisigut ilaasortaasut marlunniit ikinnerulerpata, sinniisussat siulersuisuni inissititernissaannut immikkut ittumik ataatsimeersuarnissamut aggersaasoqassaaq. Ilaasortap tunuartup taartissaatut qinigaasoq tunuartup qinigaaffiata sinneranuinnaq ilaasortaasinnaavoq. Siulittaasup tunuarnerani siulittaasup tullia tullianik ileqquusumik ataatsimeersuarnissap tungaanut siulittaasuussaaq.
Ataatsimiittarnerit
§ 30. Siulersuisut ataatsimiigiaqquneqartassapput pissutissaqarnerit tamaasa siulittaasup, taannaluunniit pisinnaanngippat siulittaasup tulliata aggersaaneratigut, aammalu taamaaliortoqarsinnaalluni siulersuisunut ilaasortamit ataatsimit tamanna piumasarineqarpat.
Imm. 2. Siulersuisut ataatsimiinnerini aalajangerneqartut imaqarniliorneri siulersuisunit tamarmiusunit atsiorneqassapput.
Imm. 3. Siulersuisut suleriaasissartik nammineerlutik aalajangissavaat.
Imm. 4. Siulersuisut aalajangiisinnaassuseqarput ilaasortat af faannit amerlanerusut najuuppata, tassani ilaallutik siulittaasoq siulittaasullu tullia.
Imm. 5. Ataatsimiinnermi siulersuisunut ilaasortat najuuttut amerlanerussuteqartut isumaat aalajangiisuusassaaq. Taasinerilli amerlaqatigiippata siulittaasup, taannaluunniit najuutinngippat siulittaasup tulliata taasinera aalajangiisuussaaq.
Peqatigiiffik sinnerlugu aalajangiisinnaasut
§ 31. Peqatigiiffik sinnerlugu aalajangiisinnaapput siulittaasoq siulersuisunullu ilaasortat marluk ataatsimoorlutik.
Allaffitsigut aqutsineq.
§ 32. Aningaasat inatsisillu nalinginnaasumik illuutinut tunngassuteqartut aqutsisussaannik ataatsimeersuartut toqqaasinnaapput. Ataatsimmeersuartut sukkulluunniit aqutsisoq soraarsissinnaavaat. Siulersuisut aqutsisullu erseqqinnerusumik isumaqatigiissutigissavaat taassuma suut suliaralugillu oqartussaaffigissanerai.
Imm. 2. Ataatsimeersuartut aqutsisussamik toqqagaqanngippata illuutit allaffitsigut aqunneqarnerat imm. 3-mi aamma 4-imi maleruagassat naapertorlugit siulersuisunit isumagineqassaaq.
Imm. 3. Aningaasat amerlanngitsut aningaaserisup tigummiai kisiisa pinnagit peqatigiiffiup aningaasaatai aningaaserivimmi immikkut kontomut toqqorneqassapput, taakkunanngalu aatsaat tigusisoqarsinnaassalluni siulittaasup siulersuisunullu ilaasortap ataatsip peqatigiillutik atsiornerisigut. Ilaasortanit inissianillu attartortunit akiliutit tamarmik, taakkununnga ilaallutik piginneqataassutsinik tunisinermi isertut, konto-mut pineqartumut toqqaannartumik toqqorneqartassapput, taamatullu checkit aningaasallu allagartakkut nassiunneqartut toqqaannartumik konto-mut tassunga toqqorneqartassallutittaaq.
Imm. 4. Siulersuisunut ilaasortat peqatigiiffiup tungaanut aningaasatigut akisussaatitaanerannut qularnaveeqqutitut peqatigiiffik qularnaveeqqusiilluni sillimmasiissuteqassaaq peqatigiif f iup ukiup af f aanut isertitaasa nalinginik.
Naatsorsuutit
§ 33. Peqatigiiffiup aningaasartuutissaanut isertitassaanullu missingersuutai aamma ukiumoortumik naatsorsuutai Naalakkersuisut maleruagassiaat naapertorlugit suliarineqassapput.
Imm. 2. Ukioq naatsorsuusiorf iusoq qaammatinik 12-inik sivisussuseqassaaq. Taamaattorli pif f issaq peqatigiiffiup naatsorsuusiorfigisaa siulleq - aamma kingusinnerusukkut piffissap naatsorsuusiorfiusup allanngortinneqarnerani - sivikinnerusinnaavoq sivisunerusinnaalluniluunniit, taamaakkaluartorli sivisunerpaamik qaammatinik 18-inik sivisussuseqassaaq.
Imm. 3. Naalakkersuisut kommunalbestyrelsilluunniit Piginneqatigiillutik Inissiaatillit Peqatigiif f iata naatsorsuutai takujumasinnaavaat.
Kukkunersiuineq
§ 34. Kukkunersiuisumik naalagaaf f immit akuerineqarsimasumik imaluunniit kukkunersiuisut nalunaarsorneqarfiani nalunaarsorneqarsimasumik peqatigiiffiup ukiumoortumik naatsorsuutaanik kukkunersiuisussamik ataatsimeersuartut toqqaassapput. Kukkunersiuisoq kukkunersiuinini pillugu nalunaarusiussaaq.
Peqatigiiffinunik atorunnaarsitsineq
§ 35. Piginneqatigiiffik atorunnaarsinneqassanersoq ileqquusumik imaluunniit immikkut ittumik ataatsimeersuassutigineqassaaq.
Imm. 2. Amerlanerussuteqartut pisariaqartitat peqatigiiffiup atorunnaarsinneqarnissaa isumaqataaffigippassuk, tak. § 27-imi, imm. 2, peqatigiiffiup atorunnaarsinneqarnissaanik apeqqut siulersuisut koiranunalbestyrelsimut saqquiraniutissavaat, koinmunalbestyrelsillu aalajangissavaa kommune-mit taarsigassarsiaritinneqarsimasut taarsertinneqassanersut atorunnaarsinneqarnissaalu piviusunngortinneqassappat piginneqatigiilluni inissiaatit qanoq inigineqalissanersut.
Imm. 3. Ullut 30-it qaangiutsinnagit kommunalbestyrelsip suliaq Naalakkersuisunut saqqummiutissavaa, Naalakkersuisullu aalajangissavaat landskarsip taarsigassarsiaritissimasai utertinneqassanersut, piumasaqaatit suut naapertorlugit peqatigiiffik atorunnaarsinneqassanersoq, atorunnaarsinneqassappallu piginneqatigiilluni inissiaatit qanoq inigineqalissanersut.
Imm. 4. Naalakkersuisut aalajangiinerat sapinngisamik piaartumik Piginneqatigiillutik Inissiaatillit Peqatigiif fiata siulersuisuinut nalunaarutigineqassaaq, taakkualu isumagissavaat peqatigiiffiup atorunnaarsinneqarnissaanik isummerniarnerup ataatsimeersuarnermi imaluunniit immikkut ittumik ataatsimeersuarnermi aalajangiivigineqarnissaa.
Imm. 5. Ataatsimeersuartut aalajangiuppassuk peqatigiiffiup atorunnaarsinneqarnissaa, tak. § 27, imm. 2, atorunnaarsitsinermi aningaasanut tunngasunik isumaginnittussanik marlunnik toqqaasoqassaaq.
Imm. 6. Peqatigiiffiup pigisai nalillit tunineqareerpata akiligassallu akilerneqareerpata aningaasaatit sinneri atorunnaarsitsinerup nalaani piginneqataasunut agguarneqassapput, tassani piginneqataassutsit nalingisa annertussusiat naapertorlugit agguaassisoqassalluni.§ 36. Piginneqatigiillutik Inissiaatillit Peqatigiiffiat § 35-imi taaneqartutut atorunnaarsinneqarpat inissiallu nalinginnaasumik attartortittaganngortinneqarlutik, piginneqataareersut inissianik attartortutut najugaqaannarsinnaapput, attartortitsisullu piumasarisinnaavaa qaammatini sisamani attartornermut akiliutip nalinganik akiliuteqarnissaat, tassa qularnaveeqqusiissutitut qaammammilu ataatsimi ineqarnermut akiliutitut atugassanik.
----0----
Peqatigiiffiup ataatsimeersuarnerani ulloq manna akuersissutigineqarpoq.