Kalaallit Nunaanni Inatsisartunut qinersisarneq pillugu Inatsisartut inatsisaat nr. 13, 19. december 1986-imeersoq.

 

Kapitali 1.
Qinersisinnaatitaaneq qinigaasinnaanerlu.

§ 1. Inatsisartunut qinersisinnaatitaavoq kinaluunniit qallunaatut innuttaassuseqartoq folketingimut qinersisinnaanermut ukiussarititaasunik naammatsitsisimasoq aammalu qinersinissaq sioqqullugu sivikinnerpaamik qaammatini 6-ini Kalaallit Nunaanni aalajangersumik najugaqarsimasoq Kalaallit Nunaanni eqqartuunneqarluni nammineersinnaajunnaarsitaasimanngikkuni.
Imm. 2. Kinaluunniit qinersisinnaatitaanngilaq qinersisartut allassimaffiannut ilanngunneqarsimatinnani.

§ 2. Inuit kinguliini taagorneqartut, Kalaallit  Nunaata avataaniikkallartut, taakkulu ilagalugit inuit inooqatitut aappaasut, Inatsisartunut qinersisinnaapput, pineqartut sumi najugaqarnissamik piumasaqaatip saniatigut, § 1-imi piumasarineqartut naammassisimagunikkit:
1) Inuit ilinniagaqarlutik Kalaallit Nunaata avataaniittut.
2) Inuit peqqinnissamut tunngasunik pissuteqarlutik Kalaallit Nunaata avataaniittut.
3) Inuit Kalaallit Nunaanni qinigaallutik folketingimi ilaasortatut suliaqarnerminnut atatillugu Danmarkimiittut.
4) Inuit Kalaallit Nunaata avataaniittut aammalu Kalaallit Nunaannut attuumassuteqarnikkut 1 - 3-mi taaneqartunut sanilliunneqarsinnaalluartut.
Imm. 2. Taamaattoq inuit imm. 1-imi taaneqartut aatsaat qinersisinnaapput, nuunnginnerminni sivikinnerpaamik ukiuni 2-ni Kalaallit Nunaanni inunnik nalunaarsuiffinni aallatsissimagunik.

§ 3. Inatsisartunut qinigaasinnaatitaapput kikkulluunniit § 1 imm. 1 imaluunniit § 2 naapertorlugu tassunga qinersisinnaatitaasut, pineqartut eqqartuunneqarnermikkut imaluunniit pinerluttulerinermik inatsit naapertorlugu pineqaatissinneqarsimanermikkut ilaasortaanissaminnut naleqqukkunnaarsimanngikkunik.

§ 4. Inatsisartunut ilaasortat 27-upput. Ilaasortat 23-t Inatsisartunut qinersivinni, bilag-imi taaneqarsimasuni, ilaasortassatut qinerneqassapput. Tamatuma saniatigut § 33-mi maleruaqqusat malillugit immikkut tapiusumik ilaasortassat 4 qinerneqassapput.

§ 5. Inatsisartunut ilaasortat ukiunut sisamanut  qinigaassapput_, tamarmillu ataatsikkut tunuassallutik.
Imm. 2. Piffissaq qinigaaffik atuutilissaaq, qinersinerup kingorna qaammatip siulliup aallaqqaataanit.
Imm. 3. Nalinginnaasumik qinersinissami_f taamaaqataanillu siusinnerusukkut qinersinissami, ulloq qinersiffissaq qinersinermut ataatsimiititaliamit aalajangerneqassaaq, tak. § 48.

 

Kapitali 2.
Qinersisussat allassimaffii.

§ 6. Inuit kommunemi najugaqartat ullormi 1.  martsimi qinersisinnaasut kommunalbestyrelsemit allattorneqassapput 1. februar tikitsinnagu. Qinersisartut allassimaffii ullormi 1. martsimit ukiup tulliani februarip naaneranut atortuupput.
Imm. 2. Inuit ukiup qinersisartut allassimaffiata atuunnerani qassinik ukioqarnissamik killeqartitsinermut ukiumikkut angusisussanngortut imaluunniit Kalaallit Nunaanni qaammatini 6-ini najugareersimanissamik killeqartitsinermut angusisussanngortut, aammalu 1. marts tikitsinnagu qinersisinnaanermut piumasaasunik allanik angusisussanngortut immikkoortillugit allattorneqassapput (qinersisinnaasut allattornerinut tapiliussaq) erseqqissumik nalunaarlugu ukiumi tassani ulloq suna qinersisinnaanngorneq pisoq.
Imm. 3. Qinersisartut allassimaffiviannut, aammalu qinersisartut allassimaffiannut tapiliussamut assigiimmik allaffissaliineqassaaq ukiup ingerlanerani kommunemut nuuttut immikkut allattornissaannut allaffissamik, tak. § 7.
Imm. 4. Inuit, Kalaallit Nunaanni kommunet aggornerisa avataanniittut, ullormilu qinersiffissami qinersisinnaatitaasut, Kalaallit Nunaata ilaani allami aalajangersimasumik najugaqaannarsimanngikkunik, Nuup kommuneani qinersisussat allassimaffianni immikkoortumik immikkut ittumi ilanngunneqassapput. Immikkoortumik qinersisartut allassimaffiat taanna suliarineqassaaq aatsaat qinersinissap nalunaaarutigineqarnerata kingorna.
Imm. 5. Qinersisartut allassimaffiat suliarineqassaaq kommunemi inunnik nalunaarsuifflit tunngavigalugit, aammalu inunnik nalunaarsuiffiit immikkut ittut  kommunet aggornerisa avataaniittunut atortut tunngavigalugit.

§ 7. Inuk, qinersisartut allassimaffianni allanneqareersimasoq, Kalaallit Nunaanni kommunemit allamut nuussimappat, kommunemi nuuffiani nuuttut allassimaffiannut allanneqassaaq. Nuuttut allassimaffiannut ilanngussineq kommunalbestyrelsemit unitsinnagu qinersisartumut pineqartumut nalunaarutigineqassaaq.
Imm. 2. Inuit_, qinersisartut allassimafflannut ilanngunneqareernerminni Kalaallit Nunaanni aalajangersimasumik najugaqarunnaartut kommunalbestyrelsemit qinersisartut allassimaffiannit peerneqassapput, taamaattoq tak. § 9.

§ 8. Nuuttut allassimaffiannut ilanngussisoqarsinnaanngilaq piffissami qinersinissap nalunaarutiginerata qinersinerullu pinissaata akornanni.
Imm. 2. Inuit, qinersinissap nalunaarutigineqarnerata kingorna Kalaallit Nunaanni allamit allamut nuuttut, allakkatigut qinersissapput qimataminni qinersisartut allassimaffianni allanneqarsimaffimminnut.
Imm. 3. Qinersisartut allassimaffiisa suliarinerinut maleruagassat erseqqinnerusut Naalakkersuisunit aalajangersarneqassapput.

§ 9. Qinersisartut, § 2-mi pineqartut kingullermik inunnik nalunaarsuiffimmi nalunaarfigisimasaminni qinersisartut allassimafflanniitsitaaginnassapput imaluunniit tassunga ilanngunneqarlutik. Tamatumunnga qinnuteqarneq kommunemi tassani kommunalbestyrelsemut tunniunneqassaaq imaluunniit kommunet aggorneqarnerisa avataaniikkaanni Nuup kommuneanut. Kommunalbestyrelsep aalajangiinera sapaatit akunnerinik 6-inik killiliussaq qaangiutsinnagu qinersinermut ataatsimiititaliamut suliareqqitassanngortinneqarsinnaavoq.
Imm. 2. Qinersisartut allassimaffianni imm. 1 malillugu ilanngunneqarnermik aalajangiiffigineqarneq, ullormit aalajaangiinerup ulluanit ukiuni marlunni atuutissaaq.
Imm. 3. Qinersisartoq imm. 1 malillugu qinersisartut allassimaffianniittoq qinersisartut allassimaffianniinnini nutarterlugu imm. 2-mi taaneqartumik piffissaliussap naannginnerani qinnuteqarpat, piffissaliussaq sivitsorneqassaaq aalajangiineqarnissaata tungaanut.
Imm. 4. Qinnutip tunniunneqarnera suliarineqarneralu pillugit maleruaqqusat erseqqinnerusut Naalakkersuisunit aalajangersarneqassapput.

§ 10. Inatsisartunut qinersiviit § 4-mi taaneqartut kommuneni tamani qinersivinnut aggorneqarsimapput, kommunalbestyrelsenut bygderådinullu qinersineq pillugu Inatsisartut inatsisaanni allassimasutut. Kommunalbestyrelsep aalajangiineratigut qinersiviit taasiartorfinnut aggorneqarsinnaapput.
Imm. 2. Inoqarfiit kommunet aggornerisa avataanniittut Nuup illoqarfiata qinersivianut atapput.
Imm. 3. Qinersiviit tamaasa immikkut qinersisussat allassimaffiinik sanaanneqassapput. Qinersivik taasiartorfinnut aggorneqarsimappat, allassimaffimmi taasiartorfiit tamaasa immikkoortunngorlugit allattorneqassapput.
Imm. 4. Qinersisussat allassimaffianniissapput  qinersisartut aqqi, inuuii aammalu ukioq nuuffiat kiisalu qinersisartut aqqisa krydsilerneqarfissaat.

§ 11. Qinersisussat allassimaffiat februarimi sapaatip akunnerini marlunni qinersivimmi kikkunnilluunniit tikinneqarsinnaasumi saqqumitinneqassaaq.
Imm. 2. Qinersiviup iluani taasiartorfiit ataasiakkaat tamaasa immikkoortortanngorlugit qinersisussat allassimaffiat suliarineqarsimappat, immikkoortortat tamaasa qinersiviup qinersivittaani taasiartorfimmi kikkunnilluunniit tikinneqarsinnaasumi saqqumitinneqassapput, qinersiviulli taasiartorflini allani tamani saqqumitinneqassalluni qinersisussat allassimaffiata taasiartorfimmut atortup assilinera.
Imm. 3. Inoqarfinni kommunet aggornerisa avataanniittuni qinersisartut allassimaffiat inoqarfimmut atortup assilinera  sapinngisamik piffissami qinersinissap nalunaarutigineqarnerata qinersinerullu pinerata akornanni saqqumitinneqassaaq.
Imm. 4. Qinersisussat allassimaffiata qaqugu sumilu saqqumitinneqarnissaanik nalinginnaasumik nalunaaruteqartoqassaaq kommunalbestyrelsep aalajangiinera malillugu.

§ 12. Kinaluunniit isumaqartoq, nammineq imaluunniit inuk alla pissutissaqanngitsumik allassimaffimmi ilanngunneqarsimanngitsoq imaluunniit ilanngunneqarsimasoq, qinersisussat allassimaffiata saqqumitinneqarfissaata naanerata kingorna kingusiinerpaamik ulluinnaat marluk qaangiutsinnagit kommunalbestyrelsemut allakkatigut naammagittaalliuuteqarsinnaavoq, naammagittaalliornermut pissutaasut naatsumik taallugit.
Imm. 2. Qinersisussat allassimaffiat pillugu naammagittaalliuutaasut kommunalbestyrelsemit aalajangiiffigineqassapput sapaatip akunnerani tulliuttumi ataatsimiinnermi. Qinersisussat allassimaffii tamatuma kingorna iluarsineqarsimasut kommunalbestyrelsep siulittaasuanit atsiorneqassapput.
Imm. 3. Kinaluunniit ataatsimiinnermi immikkoortoq 2-mi taaneqartami qinersisussat allassimaffiannit peerneqarsimasoq, imaluunniit nammineq inuulluunniit allap ilannguneqarsimannqinneranik naammagittaalliuutaa pillugu isumaqatiqineqanngitsoq, kommunalbestyrelsep allakkatigut nalunaarfigissavaa.
Imm. 4. Inuup, qinersisinnaatitaannginnerminik naammagittaalliuuteqartup, qinersisussat allassimaffiata immikkoortoq 2 malillugu iluarsineqarnerata kingorna ullut arfineq marluk qaangiutsinnagit, qinersinermik ataatsimiititaliamut, inissutaasumik aalajangiisussamut_f allakkatigut apeqqut saqqummiutissavaa. Qinersinermut ataatsimiititaliap naammagittaalliortoq kommunalbestyrelselu aalajangiinerminik nalunaarfigissavai, tamatumalu kingorna qinersisussat allassimafflanni iluarsisassat kommunalbestyrelsemit iluarsineqassapput.
Imm. 5. Tamatuma saniatigut qinersisussat allassimaffiat, immikkoortut 2 aamma 4 naapertorlugit kommunalbestyrelsemit iluarsineqareeruni allanngortinneqarsinnaanngilaq.

 

Kapitali 3.
Qinersinerup piareersarneqarnera.

§ 13. Qinersineq siulersorneqassaaq qinersinermut ataatsimiititaliamit.
Imm. 2. Qinersinermut ataatsimiititaliap immersussavaa qinersinermik allattaavik, tassani allattorneqassallutik suut qinersinermut tunngasutillit pingaaruteqarnerusut, tassunga ilanngullugit qinigassanngortitanik partiinillu nalunaarutit tunniunneqarsimasut pillugit paasissutissat aammalu taasinerit kisinneqarneri.
Imm. 3. Qinersinermut ataatsimiititaliap piaarnerpaamik kommunalbestyrelsenut nalunaarutigissavaa ullormi sumi qinersineqassanersoq, aammalu qinigassanngortitanik nalunaarutit qaqugu tunniunneqareersimassanersut.
Imm. 4. Kommuneni tamani qinersineq piareersarneqarlunilu siulersorneqassaaq qinersinermik siulersuisunit taaguinermilu siulersuisunit, § 14 naapertorlugu toqqarneqarsimasunit.

§ 14. Komuuneni tamani qinersineq piareersarneqarlunilu siulersorneqassaaq qinersinermik siulersuisunit.
Imm. 2. Qinersinermik siulersuisunut ilaasortaassapput kommunalbestyrelsep siulittaasua aammalu kommunalbestyrelsemut ilaasortat ikinnerpaamik marluk, kommunalbestyrelseimit qinerneqarsimasut. Kommunalbestyrelsep siulittaasua qinersinermik siulersuisunut siulittaasuussaaq.
Imm. 3. Qinersinermik siulersuisut kommunemi qinersiviit immikkut tamaasa tikkuaaffigissavaat inummik qinersisinnaatitaasumik, qinersiviup iluani taaguinermik siulersuisussamik.
Imm. 4. Qinersivik taasiartorfinnut arlalinnut  agguarneqarsimappat, tak. § 10, aamma inummik qinersisinnaatitaasumik toqqaasoqassaaq qinersiviup qinersivittaaniinngitsumi taaguinermik siulersuisussamik, tassami qinersiviup siulersuisua aammattaaq qinersiviup qinersivittaani siulersuisuummat.
Imm. 5. Inuk immikkoortut 3 aamma 4 naapertorlugit tikkuarneqarsimasoq imminut suliassanngortitaasut suliarinissaannut pisussaavoq.

§ 15. Qinersinermik siulersuisut qinersinermut ataatsimiititaliamiit nalanaarfigineqarsimanertik naapertorlugu piffissaq taasiffissaq piaarnerpaamik nalunaarutigissavaat, tak. § 13. Aamma nalunaarutigineqassapput inuit, qinersivinni taasiartorfinnilu ataasiakkaani taasinermik siulersuisussatut tikkuarneqarsimasut aqqi, bilagi malillugu Inatsisartunut qinersivimmi Inatsisartunut ilaasortatut qinerneqartussat amerlassusiat, aammalu piffissaq qinigassanngortitanik nalunaarutit tunniunneqareersimaffissaat. Nalunaarut arlalinngorlugu nassiunneqassaaq taasinermik siulersuisunut taaneqartunut, tamatuma kingorna piaarnerpaamik taasiartorfissanik aammalu qinigassanngortitanik nalunaarutit qaqugu sumilu tunniunneqarnissaannik nalunaaruteqartussanut.
Imm. 2. Qinersinermik siulersuisut taasinermilu siulersuisut allattuiffigissavaat qinersinermik allattaavik qinersinermut atatsimiititaliamit akuerineqarsimasoq, tassani allanneqassallutik suut qinersinermut pingaaruteqarnerusut, tassunga ilanngullugit qinigassanngortitanik nalunaarutit tunniunneqarsimasut pillugit paasissutissat, pappiarat taasiviit taasiffigineqarsimasut atorsinnaasut qassiunerat, pappiarat taasiviit taasiffigineqarsimasut, atorsinnaanngitsut qassiunerat, atorsinnaannginnerannut pissutaasut taallugit,  aammalu qinersinerup inissutaasumik naatsorsorneqarneranik paasissutissat, qinersiviit tamaasa immikkut taamaaliorlugit.
Imm. 3. Taasinermik siulersuisut isumagissavaat suut tamarmik taasinissamut aaqqissuunneqareersimanissaat, pingaartumik qinersisussat allassimaffiata pappiarallu taasiviit piareersimanissaat, aammalu inini qinersivinni tamani ineeqqamik taasivissamik karsimillu taasivinnik nakkartitsivissamik peqarnissaa.
Imm. 4. Nalunaaruteqarneq pissaaq allagarsiinikkut aammalu kommunalbestyrelsep taasinermilu siulersuisup erseqqinnerusumik aalajangiinerat malillugu.

§ 16. Inatsisartunut qinersinermi peqataasinnaatitaapput partiit, Inatsisartunut kingullermik qinersineqarmat anngullutik Inatsisartuni ilaasortaatitaqalersut sulilu ilaasortaatitaqartut. Inatsisartunut qinersineqartussanngornerani Inatsisartunut siulittaasup qinersinermut ataatsimiititaliamut nalunaarutigissavaa partiit sorliit piumasaasunik taakkuninnga naammassinninnersut.
Imm. 2. Inatsisartunut qinersinermi aammattaaq  peqataasinnaatitaapput partiit nutaat, qinersineq kingasinnerpaamik sapaatit akunnerinik 5-inik sioqqullugu qinersinermut ataatsimiititaliamut nalunaarutigineqartut qinersisartunit, ikinnerpaamik, Inatsisartunut qinersinermi kingullermi taasinerit atorsinnaatitaasut tamavimmik 1/27 nalinginit amerlassuseqartunit.
Imm. 3. Partiimik nutaamik nalunaarutiginninneq, qinersisartut partiimik nalunaarutiginnittut uppernarsaammik allagaannik ilaqartinneqassaaq. Uppernarsaammik allakkami ilanngullugit nalunaarutigineqassapput qinersisartut aqqi tamakkiisut, cpr. normui sumilu najugaqarneri, aammalu qinersisartunit namminernit atsiugaallutillu ulluligaasut. Taakku saniatigut uppernarsaammik allakkani ilanngullugu allassimassaaq, qinersisartup Inatsisartunut qinersisinnaanermut piumasarineqartunik naammassinnissimanera pillugu inunnik nalunaarsuiffimmi pineqartumi pisortaasup uppernarsaataa atsiugaq. Uppernarsaammik allakkat, nalunaarutigininneq ukiumik ataatsimik sinnerluguluunniit sioqqullugu allanneqarsimasut naatsorsuutigineqarsinnaanngillat. Taamaappoq aamma partiimik ataatsimit amerlanerusunik nalunaarutiginninnermi qinersisartut uppernarsaammik allagaannut tunngatillugu.
Imm. 4. Qinersinermut ataatsimiititaliap partiimik akuerinninnera atuutissaaq Inatsisartunut qinersinerup tungaanut, taamaattoq sivikinnerpaamik ukiumi ataatsimi.

§ 17. Qinersinermi peqataasinnaatitaapput partii sinnerlugu qinigassanngortittat kattusseqatigiinnikkulluunniit kisimiillutik qinigassanngortittut, takuuk § 19.

§ 18. Inatsisartut qinersivianni ataatsimi partii sinnerlugu qinigassanngortittut sinniisussaasalu nalunaaarutigineqarnerat qinersinermik ataatsimiititaliap partiinut nalanaarsuiffissatut allaffissiaatigut allanneqassaaq. Nalunaarut qinersinermik siulersuisunut imaluunniit Inatsisartut qinersivianni siulersuisunut tunniunneqareersimassaaq kingusinnerpaamik qinersinissaq sapaatip akunnerinik pingasunik sioqqullugu nal. 12.00.
Imm. 2. Partiip ataatsip Inatsisartut qinersivianni ataatsimi qinersivimmi qinerneqartussat amerlanerpaamik marloriaataat qinigassanngortissinnaavai. Taamaattorli partiip ataatsip tamatigut Inatsisarrtut qinersivianni ikinnerpaamik arfineq pingasut qinigassanngortissinnaavai.
Imm. 3. Qinigassanngortittut tamarmik immikkut marlunnik sinniisussaqassapput, partiillu nalunaarsuiffianni allassimassaaq taakkunannga sorleq siulliulluni qinigassanngortittumik sinniissanersoq. Partiit nalunaarsuiffiat imaqassaaq qinigassanngortittut sinniisussallu aqqinik, inuuffiinik, atorfiinik najugaannillu. Qinigassanngortittut sinniisussallu qinersinermut qinigassanngortinnertik nammineq atsiorlutik nalunaarutigissavaat. Nalunaarummi namminermi imaluunniit taassuma assilineqarnerani atsiortoqarsinnaavoq.
Imm. 4. Partiinut nalunaarsuiffiit nalunaarutigineqarneri partiini sulissutiginnittunit, partiit inatsisaat/ileqqoreqqussat malillugit Inatsisartunut qinersinermut qinigassanngortitsinissamut akuerineqarsimasunit atsiorneqassapput. Partiip qinigassanngortitsinermik akuersissutaa partiinut nalunaarsuiffiit assilineqarneri qinersinermut ataatsimiititaliamut nassiunneqarnerini pisinnaavoq qulaani atsiornerit taaneqartut ilanngullugit.

§ 19. Qinigassanngortittunik sinniisussanillu partiit avataanni qinigassanngortitanik nalunaarut qinersinermut ataatsimiititaliap qinigassanngortittut pillugit allaffissiaasigut nalunaarutigineqassaaq qinersinermullu siulersuisunut imaluunniit qinersiviup immikkoortortaanut siulersuisunut tunniunneqarsimassalluni § 18, imm. 1-imi piffissaritinneqartoq sioqqullugu.
Imm. 2. Qinigassanngortitat tamarmik immikkut marlunnik sinniisussaqartinneqassapput, nalunaarummilu taaneqarsimassaaq taaneqartut qanoq tulleriinneqarlutik qinigassanngortitamut sinniisuussanersut. Qinigassanngortitamik nalunaarummiissapput qinigassanngortitap sinniisussaasalu aqqi, inuuii, atorfii najugaallu. Qinigassanngortitaq sinniisussaalu qinersinissamut qinigassanngortinneqarnissaminnut atsiorlutik akuersisimassapput. Nalunaarat nammineq imaluunniit nuutinneri atsiorneqarsinnaapput.
Imm. 3. Qinigassanngortitat marluk amerlanerusulluunniit isumaqatigiissutigisinnaavaat tapersersoqatigiinniarlutik kattusseqatigiinnikkut. Qinigassanngortitaq ataaseq kattusseqatigiinni ataasiinnarni peqataasinnaavoq. Qinigassanngortitap qinigassanngortitaq alla ataaseq arlallilluunniit kattusseqatigisimappagit nalunaarummi tamanna taaneqarsimassaaq. Qinigassanngortitat atsiorlutik akuersissutigisimassavaat kattusseqateqarnissartik. Akuersissutit nalunaarummi namminermi taassumaluunniit nuutinnerini nalunaarutigineqarsinnaapput.

§ 20. Partiinut nalunaarsuiffiit nalunaarutigineqarneri, takuuk § 18, imm. 1 aamma qinigassanngortittut nalunaarutigineqarneri, takuuk § 19, imm. 1, Inatsisartunut qinersiviup immikkoortortaani qinersisartunit 40-nit amerlanerpaamillu 50-init atsiorneqarsimassapput. Atsiornerit nalunaarummiissinnaapput namminermi taassumallunniit nuutsinneqarnerani. Nalunaarummi allassimassapput qinigassanngortitsisut tamarmik immikkut aqqi, inuuii, atorfii najugaallu. Qinigassanngortitsisut ilaat ataaseq allassimassaaq nalunaarut pillugu qinigassanngortitsisut tamaasa sinnerlugit saaffiginnissuteqarfigineqarsinnaasutut. Qinigassanngortitsisut aqqi Inatsisartunut qinersiviup immikkoortortaani qinersisartumit kimilluunniit piumasarineqarpat qinersinermut siulersuisunit qinigassanngortittut nalunaarutigineqarnerannik tigusisimasunit nalunaarutigineqassapput.
Imm. 2. Partiimut ataasiinnarmut qinigassanngortittunik taamaallaat qinigassanngortitsisoqarsinnaavoq imaluunnit inummut kisimiilluni qinigassanngortittumut qinigassanngortitsisoqarsinnaavoq. Qinersisartoq qinigassanngortittunut Inatsisartunut qinersiviup immikkoortortaani qinigassanngortinneqartunut, nammineq qinersisussat allattorneqarfianni allanneqarfigisaminiittunut taamaallaat qinigassanngortitsisinnaavoq.

§ 21. Inuk ataaseq taamaallaat Inatsisartunut qinersiviup immikkoortortaani ataatsimi qinigassanngortissinnaavoq. Inuk pineqartoq qinigassanngortittunut arlalinnut sinniisussaasinnaavoq. Qinigassanngortittoq tamatumunnga peqatigitillugu qinigassanngortittunut allanut sinniisussaasinnaavoq.

§ 22. Qinigassanngortitanik nalunaaruteqarnissamut piffissaliussaq naaniariarpat qinersinermik siulersaisut pilertornerpaamik telex-ikkut imaluunniit allatut iliorlutik allakkatigut qinersinermut ataatsimiititaliamut nalunaarutigissavaat qinigassanngortitanik nalunaarutit tigusimasatik, takuuk § 18, imm. 1, atorsinnaasumik qinigassanngortitsisut amerlassusii oqaatigalugit aammalu qinersinermik siulersuisut isumaat malillugu nalunaarutit §§ 16-miit 21-mut piumasaasunik naammassinninnersut paasissutissiissutigalugu.
Imm. 2. Qinersinermut ataatsimiititaliap nalunaarutissaq immikkoortoq 1-imi taaneqartoq qinersinermik sulersuisuniit tigoreeruniuk inissutaasumik aalajangissavaa nalunaarutit tiguneqarsimasut atorsinnaasutut isigineqassanersut. Qinersinermut ataatsimiititaliap qinigassanngortitaq allassimaffianiit peersinnaanngilaa pinerluuteqarsimanini pillugu pillagaasimanera pillugu, tak. § 3. Qinigassanngortitap nalunaarutigineqarnerani kukkuneqarsimappat, qinersinermut ataatsimiititaliap qinigassanngortitsisut kukkunerap aaqqinneqarnissaanut ullunik marlunnik piffissalissavai.
Imm. 3. Qinersinermut ataatsimiititaliap piaarnerpaamik tamanut nalunaarutigissavai qinigassanngortitat sinniisussaasalu aqqi. Qinigassanngortitaq parti sinnerlugu qinigassanngortippat imaluunniit qinigassanngortitat arlallit kattusseqatigiissimappata, nalunaarummi tamanna taaneqarsimassaaq. Inatsisartunut qinersivinni ataasiakkaani qinigassanngortitat sinniisussaallu il.il. pillugit nalunaarut nassiunneqassaaq Inatsisartunut qinersivinni qinersinermik siulersuisunut, taasinermi siulersuisunik pilertornerpaamik ilisimatitsisussanut.
Imm. 4. Qinigassanngortitat sinniisussaasalu aqqi il.il. allagarsiinikkut taaguinermik siulersuisunit nalunaarutigineqassapput.

§ 23. Qinigassanngortitanik nalunaaruteqarnissamut piffissaliussap naanerani Inatsisartunut qinersivimmi nalunaarutigineqarsimappata qinigassanngortitat Inatsisartunut qinersivimmi Inatsisartunut ilaasortassatut qinerneqartussaniit ikinnerusut, taava qinersinermut ataatsimiititaliap Inatsisartunut qinersivimmi qinersisartut kajumissaassavai piffissaq erseqqinnerusumik taasaq naatinnagu qinigassanngortitanik allanik nalunaarutiginneqqullugit.

 

Kapitali 4.
Taaguineq.

§ 24. Qinersinermut ataatsimiititaliat erseqqinnerusumik aalajangersagaliussapput pappiarat taasivissat pissarsiarinissaat, ilusilernissaat agguaannissaallu pillugu. Pappiarat taasiviit kalaallisut qallunaatullu naqitanik allagartaqassapput: Inatsisartunut qinersineq.
Imm. 2. Pappiarani taasivissani allassimassapput Inatsisartunut qinersivimmi qinigassanngortittut aqqi. Partiit sinnerlugit qinigassanngortittut immikkoortisimallugit allanneqassapput, taakkulu kingornatungaanni partiit avataanni qinigassanngortittut immikkoortillugit allanneqassallutik. Immikkoortitsiffiit pappiarani taasivinni alleriissillugit titarnernik naqitanik akunnequtserlugit inissinneqassapput. Immikkoortitsiffinni tamani partiip taaguutaa sialliulluni allassimassaaq, taassumalu ataani qinigassanngortittut aqqi, naqinnerit tulleriiaarnerisut tulleriiaarlutik allassimassallutik.
Imm. 3. Partiit assigiinngitsut pappiarani taasivissani immikkoortiterneqassapput naqinnerit tulleriinnerisut tulleriiaarlugit.

§ 25. Immikkoortortani ataasiakkaani taasisoqassaaq inimi kommunalbestyrelsemit innersuussutigineqartumi.
Imm. 2. Inimi taaneqartumi taasinermut pisortap, takuuk § 15, imm. 3, isumagissavaa ineeqqamik taasiveqarnissaa imatut ilusilimmik; taqqamani inuk nikorfasinnaassasoq ineeqqap silataani inunnik allanik takuneqarsinnaanani. Ineeraq naammattumik qaammaqquteqassaaq, allannerit erseqqissumik atuarneqarsinnaallutik, aammalu aqerluusamik nalinginnaasumik qernertumik peqassaaq allannermulla toqqavissamik manngertumik peqassalluni.
Imm. 3. Ineeqqap taasiviup silataani taasinermut karseqassaaq parnaarsimasumik imatullu sananeqarsimassaaq, pappiarat taasiviit taasinermut karsi ammaqqaartinnagu ammunneqarsinnaanatik.

§ 26. Taaguinermik siulersuisup taaguinerup aallartinnerani taaguineq ammarnerarlugu nalunaarutigissavaa, najuuttullu isigitillugit karsit nakkartitsiviit ammariarlugit imaqannginnerat takutissallugu taamaalioreerunilu karsit parnaassavai.
Imm. 2. Inimi qinersivimmi erseqqissunngorlugu inissitamik allagartaqassaaq, tassani allassimassallutik Inatsisartunut qinersivimmi partiit qinigassanngortittut taakkulu sinniisussaasa aqqi, nalunaarutigineqarsimaneri malillugit tulleriiaarlugit. Partiit qinigassanngortittullu allassimassapput pappiarani taasivissani tulleriiaarnerat malillugu. Qinigassanngortittut arlallit kattusseqatigiillutik qinigassanngortissimappata allagartaq tamatumunnga paasissutissanik imaqartinneqassaaq. Allagartap taassuma assinga nivingatinneqassaaq ineeqqami taasivimmi, allannissami allequttap qulaa'tunginnguani.
Imm. 3. Qinersisoqassaaq nammineerluni inimut qinersivimmukarnikkut qinersisussallu taaguinermik siulersuisumut saaffiginnitassapput isaanertik malillugu tulleriiaarlutik. Taaguinermik siulersuisup qinersisussat allassimaffianni qinersisartup aqqa nalaatigut krydsilissavaa, taavalu qinersisartoq pappiaramik taasivissamik allaffigineqarsimanngitsumik tunissallugu.
Imm. 4. Qinersisartoq erngerluni ineeqqamut taasivimmut, allamik inoqartussaangitsumut isissaaq. Tassani taasineq pissaaq partiip nalaatigut imaluunniit qinigassanngortittup Inatsisartunut qinigaatinniakkap aqqata nalaatigut krydsiliinikkut. Qinersisartup taava pappiara taasivik peqissavaa, kina taasimanerini allanit takuneqarsinnaajunnaarlugu, taamaalioreerunilu ineeqqamit taasivimmit anissaaq pappiaralu taasivik peqqitaq karsimut nakkartitsivimmut ikissallugu. Qinersisartoq taasereeruni pissutissaqanngitsumik uninnganani inimit qinersivimmit qimagutissaaq.
Imm. 5. Nalinginnaasamik taasisitsineq naammassereerpat taaguinermik siulersuisoq nammineerluni taasissaaq.
Imm. 6. Pappiara taasivik qinersisartumut tunniunneqareerluni, karsimullu nakkaatitsivimmut ikineqartinnani mianersuaalliornikkut atorsinnaajunnaarsitaasimappat, qinersisartup pappiara taasivik tunniullugu allamik taarsertisinnaavaa. Pappiara taasivik atorsinnaajunnaarsitaasimasoq taaguinermik siulersuisumit immikkoortillugu toqqortarineqassaaq.
Imm. 7. Qinersisartup pappiara taasivik pissusissaatut nammineerluni immersorsinnaanngippagu, taaguinermik siulersuisup piumaffigineqarnermigut ikiugassaraa. Qinersisartut angallarlunnertik pissutigalugu allamilluunniit assigisaanik peqqateqarlutik inimut taasivimmut isersinnaanngitsut, taaguinermik siulersuisoq isigitillugu inip taasiviup silatinnguani taasisinnaassapput. Qinersisartup tappiitsuuguni isigiarsuttuuguniluunniit piumasarisinnaavaa taasinermini inummit najuuttumit, nammineq toqqakkaminik taamaallaat ikiorneqarnissani.

§ 27. Qinersineq aallartissaaq nal. 9 naammassineqassallunilu nal. 20, siusinnerusukkulli naammassineqarsinnaassalluni qinersisussat tamarmik, nalunaaqutaq taasaq nallertinnagu, taasiartoreersimappata.

 

Kapitali 5.
Taasanik kisitsineq il.il.

§ 28. Taaguineq naammassineqarniariarpat taaguinermik siulersuisup immikkut poortugakkuutaarlugit makku qilersussavai:
1) pappiarat taasiviit atorsimanngitsut aamma
2) pappiarat taasiviit allamik taarsigassatut utertinneqarsimasut.
Imm. 2. Taamaalioreerniariarluni najuuttut isigitillugit karsi taasivinnut nakkaatitsivik ammassavaa taamalioreerpallu pappiarat taasiviit qaqinneqassapput iluarsaanneqassallutillu pappiarat taasiviit partiinut imaluunniit qinigassanngortittunut partiillu avataanniittunut immikkoortiterlugit qaleriissakkuutaarlugit. Taamaalereerpata kisinneqalissaput taasinermi pappiaranut taasivinnut allassimasumik partiinut aammalu qinigassanngortittunut partiit avataanniittunut immikkoortillugit taasinerit qanoq amerlassusseqarnersut. Pappiara taasivik partiimut taasinerussaaq, tassunga inissap nalaani qinersisartoq krydsiliisimappat.
Imm. 3. Tamanna pereerpat taasinermi siulersuisoq nalunaarsuilissaaq, partiinut tamanut immikkoortiterlugit, taasinerit qassit qinigassanngortittunut ataasiakkaanut tuttuussanersut. Qinigassanngortittoq taaneqarsimasutut isigineqassaaq, pappiarami taasivimmi qinigassanngortittup nalaatigut imaluunniit aammalu qinigassanngortittup partiillu qinigassanngortittup attavigisaata nalaatigut qinersisartoq krydsiliisimappat.
Imm. 4. Ikinnerpaamik inuit qinersisinnaatitaasut marluk taasinermik kisitsineq tamanut ammasuusoq najuuffiginngippassuk, taasinermi siulersuisoq inunnik qinersisinnaatitaasut akornannit uppernarsaasussanik marlunnik aggeqqusissaaq.

§ 29. Pappiara taasivik atorsinnaanngilaq:
1) erseqqissumik takuneqarsinnaanngippat, partiit arlaat sorleq imaluunniit qinigassanngortittoq partiit avataanniittoq sorleq qinersisartup taaniarsimaneraa,
2) pappiara taasiviup isikkua malillugu isumaqarnarpat pappiara taasivik inatsit naapertorlugu suliarineqarsimasuunngitsoq,
3) pappiara taasivik allaffigisimappat_r titartaavigisimappat allatulluunniit sunik ikkussivigineqarsimappat piaaraluni takutinniarlugu kina taasisuunersoq, imaluunniit allatut iliorluni pappiara taasivik ilisarnaaserneqarsimappat.
Imm. 2. Pappiara taasivik atorsinnaanngitsuutinneqarpat tamanna qinersinermik allattaavimmi, taaguinermik siulersuisup allattuiffigisaani, allanneqassaaq, atorunnaarsitaaneranut tunngaviusoq naatsumik taallugu.
Imm. 3. Qinersinermik allattaavimmi partiit qinigassanngortittullu allattorsimassaput. Allattorneqassapput partiit ataasiakkaat taasinernik qasseraarsimanersut, ammalu allanneqassallutik qinigassanngortittut tamarmik immikkut qassinik taaneqarsimanersut.

§ 30. Qinersivinni, taasiartorfinnut arlalinnut   aggorneqarsimasuni, taasinermik siulersuisup taasinerit kisinneqarnerisa inernerat ingerlaannarluni qinersivimmi taasinermik siulersuisunut nalunaarutigissavaa.

§ 31. Qinersivimmi taasinermi siulersuisup taasiartorfinnit_f qinersinerup aggorneqarfigisimasinnaasaanit kisitsinerup inerneri katersussavai taakkulu tunngavigalugit qinersivimmi taasinerit ataatsimut amerlassusii naatsorsorlugit.
Imm. 2. Qinersivimmi qinersinerup inernera qinersivimmi pisortap ingerlaannarluni qinersinermik siulersuisunut nalunaarutigissavaa.
Imm. 3. Qinersinermik siulersuisut nalunaarut imm. 2-mi taaneqartoq kommunemi qinersivinnit tamanit tigugunikku, kommunemi tamarmi taasinerit amerlassusii naatsorsussavaat. Inernera ingerlaannartumik qinersinermut ataatsimiititaliamut nalunaarutigineqassaaq. Nalunaarummi ilanngullugit taaneqassapput kommunemi qinersisinnaatitaasut qassiunerat aammalu qinersinermut atatillugu pissutsinik immikkut ittunik atuuttoqarsimanersoq, qinersinerup inerneranut sunniuteqarsinnaasunik.

§ 32. Qinersinermut ataatsimiititaliap inatsisartunut qinersivimmi qinersinermik siulersuisuniit imalunniit qinersinermik siulersuisumiit naatsorsukkat inerneri tigoreerunigit inatsisartunut qinersivimmi qinersinerup tamakkerluni inernera naatsorsussavaa. Qinersinermik siulersuisuniit naatsorsuinerup tamakkiisumik inerneri tiguneqarsimanngikkaluarpataluunniit qinersinermut ataatsimiititaliaq naatsorsuisinnaavoq, atortussat tigummineqartut malillugit paasissutissat amigaataasut qinersinerup inerneranut sunniuteqartussaanngippata.
Imm. 2. Naatsorsuinermi partiinik tamanik immikkut kattusseqatigiinnillu tamanik immikkut taasinerit aammalu qinigassanngortitanik ataasiakkaanik taasinerit katinneqassapput. Partiimik kattusseqatigiinnillu tamanik immikkut taasinerit 1-imik, 2-mik, 3-mik il.il. agguarneqassapput. Qinersivimmi siulliulluni ilaasortanngussaaq partii, kattusseqatigiit imaluunniit kisimiilluni qinigassanngortittoq amerlanerpaamik taagorneqarsimasoq, qinersivimmi tulliulluni ilaasortanngussalluni partii, kattusseqatigiit imaluunniit kisimiilluni qinigassanngortittoq, amerlanerpaamut tulliulluni taagorneqarsimasoq il.il.
Imm. 3. Qinersivimmi ilaasortaaffiit partiimit kattusseqatigiiffimmilluunniit ilaasortaaffigineqalersussat partiip kattusseqatigiiffiulluunniit qinigassanngortitaanut agguarneqassapput qinersivimmi siulliulluni ilaasortaasussanngorlugu qinigassanngortitaq amerlanerpaamik taagorneqarsimasoq, qinersivimmi tulliulluni ilaasortaasussanngorlugu qinigaassanngortitaq amerlanerpaap tulliatut taaguunneqarsimasoq il. il.
Imm. 4. Partii kattusseqatigiilluunniit ilaasortanngortitsinissanut anguneqartunut naammanngitsunik qinigassanngortitsisimappata, ilaasortatut inissat partiimit imaluunniit kattusseqatigiinnit taaguunneqarnerpaanut tulliusunit pineqassapput.
Imm. 5. Partiit, kattusseqatigiiffiit kisimiillutilluunniit qinigassanngortittut arlallit amerlaqatigiimmik taaguunneqarsimappata, tak. imm. 2, qinersinermut ataatsimiititaliap tannermoortitsineratigut aalajangerneqassaaq kina arlaat sorleq ilaasortanngussanersoq. Aamma taamaappoq partiip kattusseqatigiiffiulluunniit qinigassanngortitaasa akornanni ilaasortaaffiit agguarneqarneranni, tak. imm. 3, partiip imaluunniit kattusseqatigiiffiup qinigassanngortitaat arlallit assigiimmik taagorneqarsimappata.

§ 33. Inatsisartunut qinersivinni tamani qinersineq naatsorsorneqareerpat qinersinermut ataatsimiititaliap naatsorsussavaa tapiusumik ilaasortassat sisamaasut qanoq inuttalerneqassanersut.
Imm. 2. Naatsorsuinermi tunngavissatut nuna tamakkerlugu taasinerit amerlassusii naatsorsorneqassapput, qinersinermi partiinut qinigassanngortittunut aammalu kattusseqatigiittunut tuttussanngorsimasut. Taamatut taasinerit kisitsisitaat naatsorsorneqartut, qinersivinni ilaasortaaffissat amerlassusiinik taakku partiit kattusseqatigiillu tapiusumik ilaasortaaffissat taakku 4-t agguaanneqartussat ilanngullugit angusimasaannik agguarneqassapput. Tassuuna pinngortumik kisitsimmik partiinut kattusseqatigiinnullu qulaani taaneqartunut taasinerit angissusii agguarneqassapput taamalu naatsorsueriaatsimi nanineqassaaq ilaasortassat qassit taakku partiit kattusseqatigiillu taaguunneqarnitik malillugit pisussanngorneraat. Agguaalluni kisitsinikkut pisumik agguakkat inerneri kisitsisit ilivitsuunngippata, taamaattumillu kisitsisit ilivitsuunngitsut peerneqarlutik, ataatsimut ilaasortassat amerlassusiinik pilersitsinngippata, kisitsit ilivitsuunngitsoq ilivitsumut allineqassaaq, amerlassusissat angutserlugit (kisitsisinik ilivitsuunngitsunik anginerpaanik kisitseriaaseq).
Imm. 3. Partii sunaluunniit imaluunniit kattusseqatigiit imm. 2 malillugu pisinnaatitaanerminnut, qinersivinni ilaasortaatitassanik tamanit amerlanerusunik angusinngippata imm. 2-mi agguaassineq atorneqassaaq, partiit ataasiakkaat aamma kattusseqatigiit tapiusumik ilaasortaatitassaat nanineqassallutik ilaasortaaffissat tamarmiusut kisitsisitaata aammalu qinersivimmi ilaasortaatitassat anguneqartut amerlassusiisa assigiinngissutaasigut.
Imm. 4. Partii ilaasortassat amerlassusaannit tamarmiusunit. imm. 2 malillugu pisinnaatitaaffimmit, amerlanerusunik ilaasortanngortitaqartussanngorpat nutaamik kisitsineq pissaaq, tamatumani partiit qinersivimmi ilaasortaatitassanik pissarsisimasat ilaasortaatitassat tamarmiusut, imm. 2 malillugu pisinnaatitaaffigisamik, taamaaqataannik imaluunniit taakkuninnga
amerlanerusunik angusisimasut pineqassanatik. Partiini tamatuma kingorna pineqalersuni, ilaasortassanik agguaassineq pissaaq maleruaqqusat imm. 2 aamma 3-miittut assingi malillugit. Tamatumani partiit pineqartut ilaasortassanik, imm. 2-mi agguaassinermi pisinnaatitaaffigisaminnit amerlanerusunik angusissagaluarpata, tunineqassapput imm. 2 naapertorlugu ilaasortassat amerlassusissaannik naatsorsukkamik kisitsimmmik, taavalu ilaasortassat sinneruttut partiinut allanut nutaamik agguaanneqassapput taamatulli imm. 2 aamma 3-mi maleruaqqusat malillugit.
Imm. 5. Tapiusumik ilaasortaatitaaffiit partiip pisassai partiip qinigassanngortitaasa akornanni agguarneqassapput, siullialluni tapiusumik ilaasortaatitassanngorlugu qinigassanngortittoq amerlanerpaanik taaguunneqarsimasoq, tulliulluni tapiusumik ilaasortaatitassanngorlugu qinigassanngortittoq amerlanerpaap tulliatut taaguunneqarsimasoq il.il.
Imm. 6. Partiip qinigassanngortitaasa arlallit  akornanni taasinerit amerlaqatigiippata, tak. imm. 5, qinersinermut ataatsimiititaliamit tannermoortitsinikkut aalajangerneqassaaq ilaasortaanissaq kimut tussanersoq.

§ 34. Qinersinermut ataatsimiititaliap qinersinermik allattaavimmut allassavaa Inatsisartunut qinersivinni ataasiakkaani kikkut qinersivimmi ilaasortassatut tapiusumillu ilaasortassatut qinigaasutut isiginerini, taavalu qinigaasut qinigaanerannik allaffigissallugit.

§ 35. Pappiarat taasiviit, qinersisussat allassimaffii qinersinermillu allattaaviit § 36-imi oqaatigineqartutut qinersinermik siulersuisunut nassiunneqassapput.
Imm. 2. Atortussat imm. 1-imi taaneqartut qinersinermik siulersuisut kommunemi qinersivinnit tamaniit tigoreerunikkik, qinersinermik allattaaviup qinersinermik siulersuisut immersorsimasaata nuutinnera ilanngullugu tamakku qinersinermut ataatsimiititaliamut nassiutissavaat, taassumalu qinersinerup atortussaassusia inissutaasamik aalajangiiffigissavaa taamaattoq tak. § 38, imm. 2. Qinersinermut ataatsimiititaliap atortussat nassiuteqqusinnaavai, atortussat qinersivinniit taasiartorfinnilluunniit ataasiakkaaneersut amigaataagaluarpataluunniit. Qinersinermut ataatsimiititaliap aalajangissavaa, tamakku qanoq ilillutik nassiunneqassanersut.
Imm. 3. Inatsisartunut qinersivimmi qinersinerup atorsinnaassusia akerlilersinnaavaat qinersinermi qinigassanngortitat qinigaasimagunik qinigaasimanngikkunilluunniit, aammalu kialluunniit qinersivimmi qinersisartup aammalu Inatsisartunut ilaasortat ataasiakkaat_f sumiluunniit najugaqaraluarunilluunniit. Akerliliineq pissaaq allakkatigut, akerliliinermut pissutaasoq naatsumik oqaatigalugu, qinersinermillu siulersuisunut nassiunneqassalluni kingusinnerpaamik qinersinerup kingorna ullut arfineq marluk qaangiutsinnagit. Qinersinermik siulersuisut naammagittaalliuut piaarnerpaamik qinersinermut ataatsimiititaliamut ingerlateqqissavaat, oqaaseqaatigisariaqarsorisaminnik ilallugu.
Imm. 4. Qinersinermi annertuumik kukkusoqarsimappat qinersinermut ataatsimiititaliaq pisinnaatitaavoq tunngavissaqartumik aalajangiinermigut qinersinerup atorsinnaanngitsutut nalunaarutiginissaanut, taavalu tamatuma kingorna isumagissallugu tamakkiisumik ilaannakuusumilluunniit qinerseqqittoqarnissaa.
Imm. 5. Inatsisartunut qinerseqqinnermut tunngatillugu § 37-mi maleruaqqusat atuupput.
Imm. 6. Qinersinermut ataatsimiititaliap Inatsisartunut ilisimatitsissutitut nassiutissavaa qinersinermik allattaavik immersorsimasani, tassani taaneqarsimassallutik kikkut qinigaanersut, aammalu qinersinermut atatillugu suut pisimasut erseqqissumik nassuiaatigisimassallugit.
Imm. 7. Qinersinermut ataatsimiititaliap aalajangiineri allanngortinneqarsinnaanngillat.

§ 36. Kingusinnerpaamik qinersinerup aqagaani taaguinermik siulersuisup pappiarat taasiviit qilertakkuutaarlugit poortussavai ukuninnga imaqartillugit:
1) pappiarat taasiviit atorsinnaasut
2) pappiarat taasiviit allaffigineqarsimanngitsut allallu atorsinnaanngitsut.
Imm. 2. Poortukkat immikkoortoq 1-imi aammalu § 28, imm. 1-imi taaneqartut tamatuma kinqorna piaarnerpaamik nassiunneqassapput qinersinermik siulersuisunut, ilanngullugit qinersisussat allassimaffii atorneqarsimasut aammalu qinersinermik allattaavik taaguinermik siulersuisumit immersorneqarsimallunilu atsiorneqarsimasoq.
Imm. 3. Qinersivik taasiartorfinnut arlalinnut aggorneqarsimappat, atortussat imm. 2-mi taaneqartut nassiunneqassapput qinersivimmi taaguinermik siulersuisumut, taassumalu isumagissavaa taakkua qinersinermik siulersuisunut erniinnaq nassiunneqarnissaat.

§ 37. Sapinngisamik piaartumik qinerseqqinneqassaaq.
Imm. 2. Qinersisussat allassimaffiata atorneqarsimasup annertuumik amigaateqarnera pissutigalugu qinersineq atortussaajunnaarsitaappat, qinersinerup atortussaajunnaarsitaanerata peqatigisaanik aalajangerneqarsinnaavoq nutaamik qinerseqqinneqartinnagu qinersisussat allassimaffiata iluarsineqarnissaa, inuit, qinersinermi atortussaajunnaarsitaasumi qinersisussat allassimaffianni ilanngunneqarnissaminnut piumasarisaasunik eqqortitsisimanngitsut, piiarneqarnerisigut, aammalu inuit allassimaffimmi ilanngunneqarsimasussaagaluartut ilanngunneqarnerisigut. Taamatut aalajangiisoqarpat qinersinermik siulersuisut qinersinermik allattaaviup taamatut suliarineqarsimasup nalinginnaasumik misissorneqarnissaanut il.il. erseqqinnerusumik maleruaqqusaliussapput.

§ 38. Inatsisartunut qinigaaqqammersut piffissap qinigaaffiup aallartinnerani ikkutissapput_t takuuk § 5, imm. 2.
Imm. 2. Inatsisartunut qinigaaqqammersut aalajangissavaat qinigassanngortitaq pinerluuteqarsimanini pissutigalugu qinigaasinnaannginnersoq, tak. § 3.

§ 39. Ilaasortaq piffissap qinigaaffiup ingerlanerani Inatsisartunut ilaasortaajunnaarpat imaluunniit toquppat, taava sinniisussaata taarsissavaa.
Imm. 2. Kisimiilluni qinigassanngortittumut, pissutsini imm. 1-imi taaneqartuni, sinniisussaaruppat ilaasortaaffik atorunnaassaaq.
Imm. 3. Ilaasortaaffik inuttaaruttoq qinersivimmi ilaasortaaffiuppat imaluunniit tapiusumik ilaasortaaffiuppat, qinigassanngortitamit, partii sinnerlugu qinigassanngortissimasumit imaluunniit kattusseqateqarsimasumit pineqarsimasoq, taannalu sinniisussaqarunnaarpat ilaasortaaffik pineqassaaq partiip kattusseqatigiiffiulluunniit qinigassanngortitaannit, qinigaanngikkaluarluni amerlanerpaamik taagorneqarsimasamit. Ilaasortaaffik qinersivimmi ilaasortaaffiuppat, ilaasortaaffik pineqassaaq qinigassanngortitamit, qinersivimmi amerlanerpaamik taagorneqarsimasumit. Ilaasortaaffik tapiusumik ilaasortaaffiuppat pineqassaaq qinigassanngortitamit Kalaallit Nunaat tamaat ataatsimut isigalugu amerlanerpaamik taagorneqarsimasumit. Partiimi kattusseqatigiiffimmiluunniit allanik qinigassangortitaqanngippat sinniisussaqanngippalluunniit ilaasortaaffik atorunnaassaaq.

 

Kapitali 6.
Allakkatigut taasissutinik nassitsinikkut taasineq.

§ 40. Qinersisartut, taasinissamut piffissaliussat iluanni taasiartorfimmukarsinnaanngitsut imaluunniit aatsaat ajornartorsiorujussuarlutik taasiartorfimmukarsinnaasussat, taasisinnaapput §§-ini 41-47 maleruaqqasat malillugit pappiaramik taasivimmik nassitsinermikkut.

§ 41. Qinersisartut Kalaallit Nunaanniittut taasisinnaapput inunnik nalunaarsuiffimmi, aamma tassunga ilanngullugu kommunemi qinersisussat allassimaffiannut allanneqarfigisimasaminni inunnik nalunaarsuiffimmi.
Imm. 2. Qinersisartut napparsimavimmi imaluunniit peqqissartarfinni paarineqartarfinniluunniit allani uninngasut, napparsimavimmi uninngaffigisaminniluunniit allami taasisinnaapput maleruaqqusat Naalakkersuisunit aalajangikkat naapertorlugit.
Imm. 3. Qinersisartut Kalaallit Nunaanni pinerluttunik isumaginnittut inissiisarfiini inissinneqarsimasut, inissinneqarfigisaminni taasisinnaapput maleruaqqusat Naalakkersuisunit aalajangerneqarsimasut malillugit.
Imm. 4. Qinersisartut inoqarfinni avinngarusimasuni immikkut taasiartorfiunngitsuni najugaqartut, taasisinnaapput inummi qinersisinnaasumi kommunalbestyrelsemit attavigisaminnit toqqarneqarsimasumi.
Imm. 5. Qinersisartut timmisartut mittarfiini, silasiorfinni il.il. kommunet aggornerisa avataaniittuni najugaqartut taasisinnaapput inummi Naalakkersuisunit piginnaatitaasumi.
Imm. 6. Qinersisartut naalagaaffiup ilaani allani najugaqartut taasisinnaapput inuit aqqinik nalunaarsuiffimmi imaluunniit qinersinermut ataatsimiititaliamit piqginnaatinneqartumi.
Imm. 7. Qinersisartut naalagaaffiup avataani najugaqartut taasisinnaapput qallunaat aallartitaqarfiini imaluunniit konsuleqarfiini.
Imm. 8. Taasisoqarsinnaavoq siusinnerpaamik qinersineq sapaatip akunnerinik 6-inik sioqqullugu.

§ 42. Kalaallit Nunaanni taamatut taaguinissami pappiarat taasiffissat, immikkut puussartallit, allakkanik nassitsissutinik immersugassartallit, aammalu allakkat puussaat, pappiarap taasiviup allakkallu nassitsissutit kommunalbestyrelsemut nassiunneqartussat ikineqarfissaannik ungaluusartallit qinersinermut ataatsimiititaliamit tamatumunnga aalajangikkat malillugit pissarsiarineqarsimassapput.
Imm. 2. Kalaallit Nunaata avataani taasinermi atorneqassapput allakkatigut taasinermi Danmarkimi inunnik taasisitsinermi atorneqartartut.

§ 43. Taasiartorfinni § 40-mi taaneqarsimasut ilaanni taasissutinik tigooqqaasussamut qinersisartoq saaffiginninnermigut tunineqassaaq pappiaramik taasivimmik, puussaqarlunilu allakkanik nassitsissutitaqarlunilu ungaluusartalimmik. Qinersisartup allanit isigineqarani pappiara taasivik ernerluni immersussavaa Inatsisartunut qinersiviup, qinersisartut allassimaffiannut allanneqarfigisimasami, iluani qinigassanngortitat arlaata aqqa allallugu imaluunniit partiit arlaata qinersivimmi qinigassanngortissimasaa allallugu.
Imm. 2. Qinersisartoq taasiniariarpat allakkat nassitsissutit immersorneqassapput. Taakku ukuninnga imaqassapput:
1) qinersisartup nammineq piumassutsiminik allanilu isigineqarani pappiaramik taasivimmik immersuisimaneranik, puussaanut ikisisimaneranik taassuminngalu nipititsisimaneranik uppernarsaat. Qinersisartup aamma ilumoorluinnarluni uppernarsassavaa ullormi qinersivissami taasinissamut piffissaliussat iluanni taasiartorfissamukarsinaanani imaluunniit aatsaat ajornartorsiorujussuarluni taasiartorfissamukarsinnaalluni. Allakkat nassitsissutit qinersisartup atsiussavai taasinermik tigusisussaq isigitillugu, allakkanilu nassitsissutini taaneqassaaq atsiornerup ullua, qinersisartup aqqa, inuuia, atorfia, kommunemilu qinersisassat allattorsimaffiannut ilanngunneqarfigisimasamini najugaa.
2) qinersisartup atsiornerata ilumoortuuneranik aammalu qinersisartup piffissami sumiiffimmilu taasaani pisimaneranik, kiisalu allanit isigineqarani taasisimaneranik. Taasinernik tigooqqaasup uppernarsaasiussaa uppernarsaat taanna pineqartumit namminermit atsiorneqarsimassaaq, ateq, atorfik, najugarlu allallugit.

§ 44. Puussaq pappiaramik taasivimmik allakkanillu nassitsissutinik imalik ikineqassaaq puussamut tassunga ikisiffissiamut, taannalu nipitinneqassaaq, kommunemilu, qinersisartup qinersisussat allassimaffianni allanneqarfigisimasaani, kommunalbestyrelsemut nassiunneqassalluni. Puussap tunuani erseqqissumik allanneqassapput qinersisartup aqqa kommunemilu taaneqartumi najugaa. Taasinermik tigooqqaasup pisariaqanngitsumik kinguarsaanani puussaq kommunalbestyrelsemut nassitsivissamut nassiutissavaa.

§ 45. Kommunalbestyrelsep puussaq nassiunneqarsimasoq ammarnagu ernerluni ingerlateqqissavaa qinersivimmi, imaluunniit taasiartorfimmi qinersisartup pineqartup najugaatut puussami taaneqarsimasumi, taaguinermik siulersuisumut. Puussat taaguinermik siulersuisumit tiguneqareersimassapput taaguineq aallartitsinnagu.

§ 46. Taaguineq aallartitsinnagu puussat tiguneqarsimasut taaguinermik siulersuisumit ammarneqassapput, tamatumalu peqatigisaanik taassuma, qinersisartup pineqartup aqqa qinersisussat allassimaffianni krydsilissavaa. Allakkat puussaat, pappiara taasivik, allakkat nassitsissutit puussarlu toqqortarineqassapput taaguineq naammassitserlugu, taavalu allakkat puussaat pappiaramik taasivimmik imalik ammarnagu karsimut nakkartitsivimmut nakkartinneqassaaq.
Imm. 2. Paasineqarpat puussaq inummit qinersisussat allassimaffianni ilanngunneqarsimanngitsumeersoq, imaluunniit qinersineqartinnagu toqusimasumeersoq, taava naatsorsuutigeqqinneqassanngilaq. Aamma taamaappoq puussaq allamik imaluunniit allakkanik nassitsissutinik ataasiinnaanngitsunik allakkalluunniit puuannik ataasiinnanngitsunik imaqarpat, imalaunniit puussap, allakkat puuata allakkalluunniit nassitsissutit isikkuatigut isumaqarnarpat inatsimmut naapertuuttumik suliarineqarsimasuunngitsoq, imaluunniit immersorneqarnerat uppernarsarneqarsimanerat atsiorneqarneralluunniit peqqussutigineqartut malillugit pisimanngitsoq.
Imm. 3. Puussat aatsaat taasineq aallartereersoq taaguinermik siulersuisumit tiguneqartut naatsorsuutigineqassanngillat.
Imm. 4. Puussat, allakkat nassitsissutit, allakkat puui pappiarallu taasiviit tamarmik qinersinermik siulersuisunut qinersinermullu ataatsimiititaliamut  nassiunneqassapput atortussanut § 29-mi taaneqartunut ilanngullugit.

§ 47. Pappiarat taasiviit pineqartut atortussaanngillat:
1) qularnaatsumik aalajangerneqarsinnaanngippat qinersisartup qinigassanngortitaq kina partiiluunniit sorleq taaniaraluarsimaneraa.
2) allakkat puuaat pappiaramik taasiviunngitsumik imaluunniit pappiaramik taasivimmik ataasiinnaanngitsumik imaqarpat.
3) pappiarap taasiviup isikkua naapertorlugu isumaqarnarpat inatsimmut naapertuuttumik suliarineqarsimasuunngitsoq, imaluunniit immersorneqarnera peqqussutigineqartutut pisimanngitsoq.

 

Kapitali 7.
Qinersinermut ataatsimiititaliaq.

§ 48. Pilersitsineqassaaq qinersinermut ataatsimiititaliamik, Inatsisartut inatsisaat una, kommunalbestyrelsenut bygderådinullu qinersineq pillugu Inatsisartut inatsisaat aammalu ilagiit sinniisussaannik qinersineq pillugu aalajangersakkat naapertorlugit qinersinermut ataatsimiititaliamut suliassanngortitanik suliarinnittussamik.
Imm. 2. Qinersinermut ataatsimiitaliamut ilaasortaassapput Namminersornerullutik Oqartussani direktøri, Kalaallit Nunaanni kommunet Kattuffianni sekretariatschef aammalu vicebiskoppi, imaluunniit taakkua pisortaqarfigisaminni sinniisorisartagaat.
Imm. 3. Sinniisorisaq qinersinermut ataatsimiititaliami ilaasortanngussaaq ilaasortaq pisinnaajunnaarpat imaluunniit ilaasortaq qinersinermi qinigassanngortippat imaluunniit qinigassanngortitamut sinniisussanngorpat.
Imm. 4. Namminersornerullutik Oqartussani direktøri qinersinermut ataatsimiititaliami siulittaasuussaaq.
Imm. 5. Qinersinermut ataatsimiititaliap sulinini allattaaveqartissavaa.
Imm. 6. Namminersornerullutik Oqartussat allaffeqarfiat qinersinermut ataatsimiititaliamut allaffeqarfiussaaq.

 

Kapitali 8.
Ataatsimut aalajangersakkaat.

§ 49. Qinersinermut ataatsimiititaliaq qinersinerup piareersarnerani ingerlanneqarneranilu piginnaatitaavoq pissutsit naapertorlugit, tassunga ilanngullugu sila, pisariaqarsorinarneratut Inatsisartut inatsisaanni maleruaqqusanik saneqqutsinissaminut, patsisissaatillugu qinersinerup isertuussassaanerata qinersinerullu ingerlanneqarnerata nakkutigisaanerata tamatigut isumannaarneqarsimanissaat. Qinersinermut ataatsimiititaliap qinersinermik allattaavimmi immersukkamini aalajangersagaq una naapertorlugu saneqqutsisimanini nassuiaatigissavaa.

§ 50. Naqitertitanut, nalunaarutinut pappiaranullu taasivinnut aningaasartuutit aammalu inoqarfinnut kommunet aggornerisa avataaniittunut tunngasumik immikkat aningaasartuutit landskassemit akilerneqassapput. Qinersinerup ingerlanneqarneranut atatillugu aningaasartuutit allat kommunep karseanit akilerneqassapput.

§ 51. Qinersisartoq taasisimasoq suliassami sumiluunniit pisussaangilaq eqqartuussisunut oqaatigissallugu qinigassanngortitaq kina imaluunniit partii sorleq taasimanerlugu.

§ 52. Kinaluunniit, Inatsisartut inatsisaat una naapertorlugu imminut suliassissutigineqartunik sumiginnaasoq eqqartuussisutigut akiliisussanngortinneqarsinnaavoq, inatsisit allat naapertorlugit annertunerusumik pineqaatissinneqartariaqanngikkuni.

§ 53. Qinersinermik siulersuisunut ilaasortat imaluunniit allat inatsimmi uani aalajanqersakkat malillugit inini pappiarat taasiviit tigooqqarneqarfianniissinnaatitaasut,
1) taasisitsinerup nalaani qinersisartumik siunnersuissanngillat, ilitsersuissanatik kajumissaanssanatilluunniit qinigassanngortitaq kina taassaneraa,
2) allanik ilisimatitsissanngillat qinersisartoq una unalu najuussimanersoq, imaluunniit pappiaramik taasivimmik tuneqqusimanersoq imaluunniit
3) allanut nalunaarutiginnissanngillat taasivimmi qinersisartup qinigassanngortitamik partiimilluunniit sorlermik taasisimaneranik paasisimasaminnik.
Imm. 2. Inerteqqutaavoq qinersisartut aggerlutik taasinerata Inatsisartut inatsisaanni peqqussutigineqartumiit allaanerusumik nakkutigineqarnissaa.
Imm. 3. Immikkoortumi 1-imi 2-milu aalajangersakkanik unioqqutitsinermut akiliisussanngortitsineqarsinnaavoq, inatsisit allat naapertorlugit sakkortunerusumik pineqaatissiineqartariaqanngippat.

§ 54. Inatsisartut inatsisaat ernerluni atulerpoq. Tamatumunnga peqatigitillugu Inatsisartunut qinersineq pillugu Inatsisartut inatsisaat nr. 1 30. marts 1982-imeersoq atorunnaarpoq.

Namminersornerullutik Oqartussat, ulloq 19. december 1986.

Jonathan Motzfeldt

/

John E.Jensen

---

Ilanngussaq (pdf-format)