Inatsisartunut qinersisarneq pillugu inatsisartut inatsisaat nr. 1, 30. marts 1982-imeersoq.
Kapitali 1.
Qinersisinnaatitaaneq qinigaasinnaanerlu.§1. Inatsisartunut qinersisinnaatitaavoq kinaluunniit qallunaatut innuttaassuseqartoq folketingimut qinersisinnaanermut ukiussarititaasunik naammatsitsisimasoq aammalu qinersinissaq sioqqullugu sivikinnerpaamik qaammatini 6-ini Kalaallit Nunaanni aalajangersumik najugaqarsimasoq, Kalaallit Nunaanni eqqartuunneqarluni nammineersinnaajunnaarsitaasimanngikkuni.
Imm. 2. Kinaluunniit qinersisinnaatitaanngilaq qinersisartut allassimaffiannut ilanngunneqarsimatinnani.§ 2. Inatsisartunut qinigaasinnaatitaapput kikkulluunniit §1 imm. 1 naapertorlugu tassunga qinersisinnaatitaasut, aammalu Folketingimut imaluunniit Europa-Parlamentimut ilaasortassatut Kalaallit Nunaanni qinerneqarsimasut, pineqartut eqqartuunneqarnermikkut imaluunniit pillaammik akiliisussaanngortitaanermikkut inatsisartunut ilaasortaanissaminnut naleqqukkunnaarsimanngikkunik.
§ 3. Inatsisartunut ilaasortat ikinnerpaamik 23-upput amerlanerpaamillu 26-ullutik. Ilaasortat 23-it inatsisartunut qinersivinni, bilagimi taaneqarsimasuni, ilaasortassatut qinerneqassapput. Tamatuma saniatigut § 26-imi maleruaqqusat malillugit 3 tikillugit immikkut tapiusumik ilaasortassanik qinersineqassaaq.
§ 4. Inatsisartunut ilaasortat ukiunut sisamanut qinigaassapput, tamarmillu ataatsikkut tunuassallutik.
Imm. 2. Piffissaq qinigaaffik 1. majimiit atuutilissaaq, qinersinerlu pissalluni aprilimi, ullormi qinersinermut ataatsimiititalíamit (tak. § 42), aalajangerneqartumi.
Kapitali 2.
Qinersisussat allassimaffii§ 5. Ukiumi qinersivissami 1. februar nallertinnagu kommunalbestyrelsep suliaritissavaa inuit, kommunemi najugallit, ullormi qinersivissami qinersisinnaatitaasut, allassimaffiat.
Imm. 2. Inuit, Kalaallit-Nunaanni kommunet aggornerisa avataanniittut, ullormilu qinersivissami qinersisinnaatitaasut, Kalaallit-Nunaata ilaani allami aalajangersumik najugaqaannarsimanngikkunik, Nuup kommuneani qinersisussat allassimaffianni immikkoortumi immikkut ittumi ilanngunneqassapput.
Imm. 3. Qinersisartut allassimaffiat suliarineqassaaq kommunemi inunnik nalunaarsuiffiit tunngavigalugit, aammalu inunnik nalunaarsuiffiit kommunet aggornerisa avataaniittunut atortut tunngavigalugit.§ 6. Inuit, ukiumi qinersivimmi 1. februarip kingornagut Kalaallit-Nunaanni sumiiffimmit ataatsimiit sumiiffimmut allamut nuuttut, qinersisussat allasssimaffiannut ilanngunneqarfigisimasaminnut allakkatigut taasissutiminnik nassitsillutik taasissapput.
§ 7. Inuit, qinersisussat allassimaffiannut ilanngunneqareernerminni Kalaallit-Nunaanni aalajangersumik najugaqarunnaarut kommunalbestyrelsemit qinersisussat allassimaffianniit peerneqassapput.
§ 8. Inatsisartunut qinersiviit § 3-mi taaneqartut kommuneni tamani qinersivinnut aggorneqarsimapput, kommunalbestyrelsenut bygderådinullu qinersineq pillugu inatsisartut inatsisaanni allassimasutut. Kommunalbestyrelsep aalajangiineratigut qinersiviit taasiartorfinnut aggorneqarsinnaapput.
Imm. 2. Inoqarfiit kommunet aggornerisa avataanniittut Nuup illoqarfiata qinersivianut atapput. Inoqarfiit tamakku qinersinermut ataatsimiititaliap akuersineratigut taasiartorfinnut aggorneqarsinnaapput.
Imm. 3. Qinersiviit tamaasa immikkut qinersisussat allassimaffiinik sanaanneqassapput. Qinersivik taasiartorfinnut aggorneqarsimappat, allassimaffimmi taasiartorfiit tamaasa immikkoortunngorlugit allattorneqassapput.
Imm. 4. Qinersisussat allassimaffianniissapput qinersisartut aqqi, inuii aammalu ukioq inuuffiat kiisalu qinersisartut aqqisa krydsilerneqarfissaat.§ 9. Qinersisussat allassimaffiat februarimi sapaatip akunnerini marlunni qinersivimmi kikkunnilluunniit tikinneqarsinnaasumi saqqumitinneqassaaq.
Imm. 2. Qinersiviup iluani taasiartorfiit ataasiakkaat tamaasa immikkoortortanngorlugit qinersisussat allassimaffiat suliarineqarsimappat, immikkoortortat tamaasa qinersiviup qinersivittaani taasiartorfimmi kikkunnilluunniit tikinneqarsinnaasumi saqqumitinneqassapput, qinersiviulli taasiartorfiini allani tamani saqqumitinneqassalluni qinersisussat allassimaffiata taasiartorfimmut atortup assilinera.
Imm. 3. Inoqarfinni kommunet aggornerisa avataaniittuni qinersisussat allassimaffiata inoqarfimmut atortup assilinera saqqumitinneqassaaq.
Imm. 4. Qinersisussat allassimaffiata qaqugu sumilu saqqumitinneqarnissaanik nalinginnaasumik nalunaaruteqartoqassaaq kommunaibestyreisep aalajangiinera malillugu.§ 10. Kinaluunniit isumaqartoq, nammineq imaluunniit inuk alla pissutissaqanngitsumik allassimaffimmi ilanngunneqarsimanngitsoq imaluunniit ilanngunneqarsimasoq, qinersisussat allassimaffiata saqqumitinneqarfissaata naanerata kingorna kingusinnerpaamik ulluinnaat marluk qaangiutsinnagit kommunalbestyrelsemut allakkatigut naammagittaalliuuteqarsinnaavoq, naanunagittaalliornermut pissutaasut naatsumik taallugit.
Imm. 2. Qinersisussat allassimaffiat pillugu naammagittaalliuutaasut kommunalbestyrelsemit aalajangiiffigineqassapput sapaatip akunnerani tulliuttumi ataatsimiinnermi. Qinersisussat allassimaffii tamatuma kingorna iluarsineqarsimasut kommunalbestyrelsep siulittaasuanit atsiorneqassapput.
Imm. 3. Kinaluunniit, ataatsimiinnermi immikkoortoq 2-mi taaneqartumi qinersisussat allassimaffiannit peerneqarsimasoq, imaluunniit nammineq inuulluunniit allap ilannguneqarsimanngineranik naammagittaalliuutaa pillugu isumaqatigineqannginngitsoq, kommunalbestyrelsep allakkatigut nalunaarfigissavaa.
Imm. 4. Inuup, qinersisinnaatitaannginnerminik naammagittaalliuuteqartup, qinersisussat allassimaffiata immikkoortoq 2 malillugu iluarsineqarnerata kingorna ullut arfineq marluk qaangiutsinnagit, qinersinermik ataatsimiititaliamut, inissutaasumik aalajangiisussamut, allakkatigut apeqqut saqqummiutissavaa. Qinersinermut ataatsimiititaliap naammagittaalliortoq kommunalbestyrelselu aalajangiinerminik nalunaarfigissavai, tamatumalu kingorna qinersisussat allassimaffianni iluarsisassat kommunalbestyrelsemit iluarsineqassapput.
Imm. 5. Tamatuma saniatigut qinersisussat allassimaffiat, immikkoortut 2 aamma 4 naapertorlugit kommunalbestyrelsemit iluarsineqareeruni allanngortinneqarsinnaanngilaq.
Kapitali 3.
Qinersinerup piareersarneqarnera§ 11. Qinersineq siulersorneqassaaq qinersinermut ataatsimiititaliamit.
Imm. 2. Qinersinermut ataatsimiititaliap immersussavaa qinersinermik allattaavik, tassani allattorneqassallutik suut qinersinermut tunngasutillit pingaaruteqarnerusut, tassunga ilanngullugit qinigassanngortitanik nalunaarutit tunniunneqarsimasut pillugit paasissutissat aammalu taasinerit kisinneqarneri.
Imm. 3. Qinersinermut ataatsimiititaliap piaarnerpaamik, pisariaqarpat telegrammikkut, kommunalbestyrelsenut nalunaarutigissavaa ullormi sumi qinersineqassanersoq, aammalu qinigassanngortitanik nalunaarutit qaqugu tunniunneqareersimassanersut.
Imm. 4. Kommuneni tamani qinersineq piareersarneqarlunilu siulersorneqassa.aq qinersinermik siulersuisunit taaguinermilu siulersuisunit, § 12 naapertorlugu toqqarneqarsimasunit.§ 12. Kommuneni tamani qinersineq piareersarneqarlunilu siulersorneqassaaq qinersinermik siulersuisunit.
Imm. 2. Qinersinermik siulersuisunut ilaasortaassapput kommunalbestyrelsep siulittaasua aammalu kommunalbestyrelsemut ilaasortat ikinnerpaamik marluk, kommunalbestyrelsemit namminernit qinerneqarsimasut. Kommunalbestyrelsep siulittaasua qinersinermik siulersuisunut siulittaasuussaaq.
Imm. 3. Qinersinermik siulersuisut kommunemi qinersiviit immikkut tamaasa tikkuaaffigissavaat inummik qinersisinnaatitaasumik, qincrsiviup iluani taaguinermik siulersuisussamik.
Imm. 4. Qinersivik taasiartorfinnut arlalinnut agguarneqarsimappat, tak. § 8, aamma tikkuaasoqassaaq inummik qinersisinnaatitaasumik, taasiartorfinni qinersiviup qinersivittaaniinngitsuni taaguinermik siulersuisussamik, qinersivimmi taaguinermik siulersuisoq aamma siulersuisuussalluni taasiartorfimmi qinersivimmiittumi. Taamaattorli inoqarfiit kommunet aggornerisa avataanniittut taasiartorfinnut agguarneqarneranni taasiartorfissap siulersuisussaa tikkuarneqassaaq qinersinermut ataatsimiititaliap akuersereerneratigut.
Imm. 5. Inuk immikkoortut 3 aamma 4 naapertorlugit tikkuarneqarsimasoq imminut suliassanngortitaasut suliarinissaannut pisussaavoq.§ 13. Qinersinermik siulersuisut qinersinermut ataatsimiititaliamiit nalunaarfigineqarsimanertik naapertorlugu piffissaq taasiffissaq piaarnerpaamik nalunaarutigissavaat, tak. § 11. Aamma nalunaarutigineqassapput inuit, qinersivinni taasiartorfinnilu ataasiakkaani taasinermik siulersuisussatut tikkuarneqarsimasut aqqi, bilagi malillugu inatsisartunut qinersivimmi inatsisartunut ilaasortatut qinerneqartussat amerlassusiat, aammalu piffissaq qinigassanngortitanik nalunaarutit tunniunneqareersimaffissaat. Nalunaarut arlalinngorlugu nassiunneqassaaq taasinermik siulersuisunut taaneqartunut, tamatuma kingorna piaarnerpaamik taasiartorfissanik aammalu qinigassanngortitanik nalunaarutit qaqugu sumilu tunniunneqarnissaannik nalunaaruteqartussanut.
Imm. 2. Qinersinermik siulersuisut taasinermilu siulersuisut allattuiffigissavaat qinersinermik allattaavik qinersinermut ataatsimiititaliamit akuerineqarsimasoq, tassani allanneqassallutik suut qinersinermut pingaaruteqarnerusut, tassunga ilanngullugit qinigassanngortitanik nalunaarutit tunniunneqarsimasut pillugit paasissutissat, pappiarat taasiviit taasiffigineqarsimasut atorsinnaasut qassiunerat, pappiarat taasiviit taasiffigineqarsimasut, atorsinnaanngitsut qassiunerat, atorsinnaannginnerannut pissutaasut taallugit, aammalu qinersinerup inissutaasumik naatsorsorneqarneranik paasissutissat, qinersiviit tamaasa immikkut taamaaliorlugit.
Imm. 3. Taasinermik siulersuisut isumagissavaat suut tamarmik taasinissamut aaqqissuunneqareersimanissaat, pingaartumik qinersisussat allassimaffiata pappiarallu taasiviit piareersimanissaat, aammalu inini qinersivinni tamani ineeqqamik taasivissamik karsimillu taasivinnik nakkartitsivissamik peqarnissaa.
Imm. 4. Nalunaaruteqarneq pissaaq allagarsiinikkut aammalu kommunalbestyrelsep taasinermilu siulersuisup erseqqinnerusumik aalajangiinerat malillugu.§ 14. Qinigassanngortitanik taakkulu sinniisussaannik nalunaarut qinersinermik siulersuisunut imaluunniit inatsisartunut qinersivimmi qinersinermik siulersuisunut tunniunneqareersimassaaq kingusinnerpaamik martsimi ulluinnarmi siullermi nal. 18.
Imm. 2. Qinigassanngortitanik nalunaarut atsiorneqarsimassaaq inatsisartunut qinersivimmi qinersisartunit qinigassanngortitsisunit ikinnerpaamik 40-nit amerlanerpaamillu 50-init. Nalunaarut nammineq taassumaluunniit nuutinneri atsiorneqarsinnaapput. Nalunaarummiissapput qinigassanngortitsisut tamarmik immikkut aqqi, inuuii, atorfii, najugaallu. Qinigassanngortitsisut ilaat ataa-
seq qinigassanngortitsisut tamaasa sinnerlugit nalunaarut pillugu saaffigineqartussatut taaneqarsimassaaq. Qinigassanngortitsisut aqqi qinnuteqartoqarneratigut qinersinermik siulersuisumit, qinigassanngortitanik nalunaarummik tigusisimasumit, inatsisartunut qinersivimmi qinersisartumut kimulluunniit nalunaarutigineqassapput.
Imm. 3. Qinersisartoq ataaseq qinigassanngortitanut arlalinnut qinigassanngortitsisuusinnaanngilaq.
Imm. 4. Qinigassanngortitamik nalunaarummi ataatsimi qinigassanngortitaq ataasiinnaq taaneqarsimassaaq. Qinigassanngortitat tamarmik immikkut marlunnik sinniisussaqartinneqassapput, nalunaarummilu taaneqarsimassaaq taaneqartut qanoq tulleriinneqarlutik qinigassanngortitamut sinniisuussanersut. Qinigassanngortitamik nalunaarununiissapput qinigassanngortitap sinniisussaasalu aqqi, inuui, atorfii najugaallu. Qinigassanngortitaq sinniisussaalu qinersinissamut qinigassanngortinneqarnissaminnut atsiorlutik akuersisimassapput. Nalunaarut nammineq imaluunniit nuutinneri atsiorneqarsinnaapput.
Imm. 5. Inuk ataaseq inatsisartunut qinersivimmi ataasiinnarmi qinigassanngortissinnaavoq. Inuk ataaseq qinigassanngortitanut arlalinnut sinniisussaasinnaavoq. Qinigassanngortitaq qinigassanngortitanut allanut sinniisussaajutigisinnaavoq.
Imm. 6. Qinigassanngortitaq Kalaallit Nunaanni parti sinnerlugu qinigassanngortissinnaavoq. Qinigassanngortitat marluk amerlanerusulluunniit isumaqatigiissutigisinnaavaat tapersersoqatigiinniarlutik (kattusseqatigiinneq). Qinigassanngortitaq ataaseq kattusseqatigiinni ataasiinnarni peqataasinnaavoq. Qinigassanngortitaq ataaseq, parti sinnerlugu qinigassanngortittoq qinigassanngortitanik allanik kattusseqateqarsinnaanngilaq.
Imm. 7. Qinigassanngortitaq parti sinnerlugu qinigassanngortippat tamanna pillugu paasissutissiisoqarsimassaaq qinigassanngortitsinermik nalunaarummi. Partip siulersuisuisa immikkoortoq 8-mi taaneqartut atsiorlutik taassuma qinigassanngortitaanera akuerisimassavaat. Qinigassanngortitap qinigassanngortitaq alla ataaseq arlallilluunniit kattusseqatigisimappagit nalunaarummi tamanna taaneqarsimassaaq. Qinigassanngortitat atsiorlutik akuersissutigisimassavaat kattusseqateqarnissartik. Siulersuisut qinigassanngortitallu akuersissutaat nalunaarummi namminermi taassumaluunniit nuutinnerini
nalunaarutigineqarsinnaapput.
Imm. 8. Partip inatsisartunut qinersinissamut qinigassanngortittup ukiumi qinersivissami kingusinnerpaamik 1. februar qinersinermut ataatsimiititaliamut nassiutissavaa partimi siulersuisut imaluunniit inatsisartunut qinersivimmi partimi siulersuisut inatsisartunut qinersivinni tamani qinigassanngortitanik akuersissutiginnissinnaasut allassimaffiat, aammalu kina siulersuisut pineqartut sinnerlugit piginnaassusiligaanersoq. Qinersinermut ataatsimiititaliap qinersinermik siulersuisut tamatuminnga ilisimatissavai.§ 15. Qinigassanngortitanik nalunaaruteqarnissamut piffissaliussaq naaniariarpat qinersinermik siulersuisut pilertornerpaamik telegrammikkut imaluunniit allatut iliorlutik allakkatigut qinersinermut ataatsimiititaliamut nalunaarutigissavaat qinigassanngortitanik nalunaarutit tigusimasatik, oqaatigalugu nalunaarutit qinersinermik siulersuisut isumaat malillugu atorsinnaanersut. Taamaanngippat nalunaarutip ataatsip imaluunniit arlallit atorunnaarsittariaqarsimanerannut pissutaasut taaneqassapput.
Imm. 2. Qinersinermut ataatsimiititaliap nalunaarutissaq immikkoortoq 1-imi taaneqartoq qinersinermik siulersuisuniit tigoreeruniuk inissutaasumik aalajangissavaa nalunaarutit tiguneqarsimasut atorsinnaasutut isigineqassanersut. Qinersinermut ataatsimiititaliap qinigassanngortitaq allassimaffianiit peersinnaanngilaa pinerluuteqarsimanini pillugu pillagaasimanera pillugu, tak. § 2. Qinigassanngortitap nalunaarutigineqarnerani kukkuneqarsimappat, qinersinermut ataatsimiititaliap qinigassanngortitsisut kukkunerup aaqqinneqarnissaanut ullunik marlunnik piffissalissavai.
Imm. 3. Qinersinermut ataatsimiititaliap piaarnerpaamik tamanut nalunaarutigissavai qinigassanngortitat sinniisussaasalu aqqi. Qinigassanngortitaq parti sinnerlugu qinigassanngortippat imaluunniit qinigassanngortitat arlallit kattusseqatigiissimappata, nalunaarummi tamanna taaneqarsimassaaq. Inatsisartunut qinersivinni ataasiakkaani qinigassanngortitat sinniisussaallu il.il. pillugit nalunaarut nassiunneqassaaq inatsisartunut qinersivinni qinersinermik siulersuisunut, taasinermi siulersuisunik pilertornerpaamik ilisimatitsisussanut.
Imm. 4. Qinigassanngortitat sinniisussaasalu aqqi il.il. allagarsiinikkut taaguinermik siulersuisunit nalunaarutigineqassapput.§ 16. Qinigassanngortitanik nalunaaruteqarnissamut piffissaliussap naanerani inatsisartunut qinersivimmi nalunaarutigineqarsimappata qinigassanngortitat inatsisartunut qinersivimmi inatsisartunut ilaasortassatut qinerneqartussaniit ikinnerusut, taava qinersinermut ataatsimiititaliap inatsisartunut qinersivimmi qinersisartut kajumissaassavai piffissaq erseqqinnerusumik taasaq naatinnagu qinigassanngortitanik allanik nalunaarutiginneqqullugit.
Kapitali 4.
Taaguineq§ 17. Naalakkersuisut erseqqinnerusumik aalajangersakkiussapput pappiarat taasivissat pissarsiarinissaat, ilusilernissaat agguaannissaallu pillugu. Pappiarat taasiviit kalaallisut qallunaatullu naqitanik allagartaqassapput "inatsisartunut qinersineq".
§ 18. Taaguinermik siulersuisup taaguinerup aallartinnerani taaguineq ammarnerarlugu nalunaarutigissavaa, najuuttullu isigitillugit karsit nakkartitsiviit ammariarlugit imaqannginnerat takutissallugu taamaalioreerunilu karsit parnaassavai.
Imm. 2. Inimi qinersivimmi erseqqissunngorlugu inissitamik allagartaqassaaq, tassani allassimassallutik inatsisartunut qinersivimmi
qinijassanngortitat sinniisussaasalu aqqi, nalunaarutigineqarsimaneri malillugit tulleriiaarlugit. Qinigassanngortittullu aammalu sinniisussaat parti kattusseqatigiilluunniit sinniisuuffiat malillugu gruppekkuutaarlugic aaqqissuunneqassallutik. Allagartap taassuma assinga nivingatinneqassaaq ineeqqami taasivimmi, allannissami allequttap qulaatunginnguani.
Imm. 3. Qinersisoqassaaq nanunineerluni inimut qinersivimmukarnikkut, qinersisussallu taaguinermik siulersuisumut saaffiginnitassapput isaanertik malillugu tulleriiaarlutik. Taaguinermik siulersuisup qinersisussat allassimaffianni qinersisartup aqqa nalaatigut krydsilissavaa, taavalu qinersisartoq pappiaramik taasivissamik allaffigineqarsimanngitsumik tunissallugu.
Imm. 4. Taava qinersisartoq ernerluni ineeqqamut taasivimmut, allammik inoqartussaanngitsumut isissaaq. Qinersisartup pappiara taasivik immissavaa, inatsisartunut qinersivimmi qinigassanngortitap inatsisartunut ilaasortatut qinerumasami aqqa allallugu. Taamaalioreeruni qinersisartup pappiara taasivik peqissavaa, allanit takuneqarsinnaajunnaarlugu kina taasimanerini, taamaalioreerunilu ineeqqamit qinersivimmiit anissaaq pappiaralu taasivik peqitaq karsimut nakkartitsivimmut ikissallugu. Qinersisartoq taasereeruni pissutissaqanngitsumik sivitsorsaanani inimit qinersivimmit qimagutissaaq.
Imm. 5. Naalakkersuisut maleruaqqusaliorsinnaapput taasineq krydsiliinikkut pisussanngorlugu.
Imm. 6. Nalinginnaasumik taasisitsineq naammassereerpat taaguinermik siulersuisoq nammineerluni taasissaaq.
Imm. 7. Pappiara taasivik qinersisartumut tunniunneqareerluni, karsimulli nakkaatitsivimmut ikineqartinnani mianersuaalliornikkut atorsinnaajunnaarsitaasimappat, qinersisartup pappiara taasivik tunniullugu allamik taarsertissinnaavaa. Pappiara taasivik atorsinnaajunnaarsitaasimasoq taaguinermik siulersuisumit immikkoortillugu toqqortarineqassaaq.
Imm. 8. Qinersisartup pappiara taasivik pissusissaatut nammineerluni immersorsinnaanngippagu, taaguinermik siulersuisup piumaffigineqarnermigut ikiugassaraa. Qinersisartut angallarlunnertik pissutigalugu allamilluunniit assigisaanik peqquteqarlutik inimut taasivimmut isersinnaanngitsut, taaguinermik siulersuisoq isigitillugu inip taasiviup silatinnguani taasisinnaassapput. Qinersisartup tappiitsuuguni isigiarsuttuuguniluunniit piumasarisinnaavaa taasinermini inummit najuuttumit, nanunineq toqqakkaminik taamaallaat ikiorneqarnissani.§ 19. Taaguineq pissaaq taasiartorfinni tamani inimi kommunalbestyrelsemit taaguiffissatut atugassanngortitaasimasumi.
Imm. 2. Inimi taaneqartumi taaguinermik siulersuisumit aaqqissuunneqassaaq, tak. § 13, imm. 3, ineeraq taasivissaq, inuup ineeqqap silataaniit allanit isigineqarani qeqarfigisinnaasaa. Ineeraq taasivik ima qaammarsarluagaatigissaaq allakkat erseqqissumik atuarneqarsinnaassallutik, aammalu tassaniittoqassalluni aqerluusamik nalinginnaasumik qernertumik, allannermilu allequtassamik qajannaakkamik.
Imm. 3. Ineeqqap taasiviup silataaniittoqassaaq karsimik nakkartitsivimmik parnaarsimasumik, ammarneqartinnagu pappiaramik taasivimmik tigusiffigineqarsinnaajunnaarlugu suliaasumik.§ 20. Qinersineq aallartissaaq nal. 9 naammassineqassallunilu nal. 20, siusinnerusukkulli naammassineqarsinnaassalluni qinersisussat tamarmik, nalunaaqutaq taasaq nallertinnagu, taasiartoreersimapoata.
Kapitali 5.
Taasanik kisitsineq il.il.§ 21. Taaguineq naammassineqarniarianat taaguinermik siulersuisup immikkut poortugakkuutaarlugit makku qilersussavai:
1) pappiarat taasiviit atorsimanngitsut aamma
2) pappiarat taasiviit allamik taarsigassatut utertinneqarsimasut.
Imm. 2. Taamaalioreerniariarluni najuuttut isigitillugit karsi nakkartitsivik ammassavaa taasinerillu kisissallugit, naatsorsussallugulu qinigassanngortitap aqqa pappiarani taasiffigineqarsimasuni qasseriarluni taaneqarsimanersoq.
Imm. 3. Inuit qinersisinnaatitaasut ikinnerpaamik marluk taasinernik kisitsinermi, kikkunnilluunniit najuuffigineqarsinnaasumi, najuukkiartorlutik takkussimanngippata taaguinermik siulersuisoq marlunnik qinersisinnaatitaasunik uppernarsaasussanik aggeqqusissaaq.§ 22. Pappiara taasivik atorsinnaanngilaq:
1) erseqqissumik takuneqarsinnaanngippat qinersisartup qinigassanngortitaq sorleq taaniarsimagaluarneraa,
2) pappiara taasiviup isikkua malillugu isumaqarnarpat pappiara taasivik inatsit naapertorlugu suliarineqarsimasuunngitsoq,
3) qinersisartup inuup qinigaatinniakkami aqqata saniatigut pappiara taasivik allaffigisimappagu, titartaavigisimappagu allatulluunniit iliorfigisimappagu, imaluunniit krydsiliinikkut taaguinermi pappiara taasivik krydsiunngitsumik allamik allaffigineqarsimappat.
Imm. 2. Pappiara Taasivik atorsinnaanngitsuutinneqarpat tamanna qinersinermik allattaavimmi, taatuinermik siulersuisup allattuiffigisaani, allanneqassaaq, atorunnaarsitaaneranut tunngaviusoq naatsumik taallugu.
Imm. 3. Qinersinermik allattaavimmi allattorsimassapput qinersivimmi qinigassanngortitat aqqi, aqqisalu tamarmik immikkut nalaatigut allanneqassalluni qinigassanngortitaq qinersinermi qassinit taaneqarsimanersoq.§ 23. Qinersivimmi, taasiartorfinnut arlalinnut aggorneqarsimasuni taaguinermik siulersuisup qinersineq naammassippat piaarnerpaamik kingusinnerpaamillu aqaguani qinersivimmi taaguinermik siulersuissumut taasinerit kisinnerata inernera nalunaarutigissavaa.
§ 24. Qinersivinni taaguinermik siulersuisup taasiartorfinnit, qinersiviup aggorneqarfigisimasaaniit kisitsinerup inerneri katersussavai taakkulu tunngavigalugit qinigassanngortitap ataatsip qinersivimmi katillugit qassinik taaneqarsimaneri kisissallugit.
Imm. 2. Qinersivik taasiartorfinnut aggorneqarsimanngippat qinigassanngortitat qasseriarlutik taaneqarsimanerat taaguinermik siulersuisumit ullormi qinersivimmi naatsorsorneqassaaq.
Imm. 3. Qinersivimmi qinersinerup inernera qinersivimmi pisortaasumit ingerlaannartumik telefonikkut telegrammikkulluunniit qinersinermik siulersuisunut qinersinermullu ataatsimiititaliamut nalunaarutigineqassaaq.
Imm. 4. Qinersinermik siulersuisut nalunaarut imm. 3-mi taaneqartoq kommunemi qinersivinnit tamaniit tigoreerunikku qinigassanngortitat tamarmik immikkut kommunemi qasseriarlutik taaneqarsimanerat naatsorsussavaat. Naatsorsuinerup taassuma inernera ingerlaannartumik telegramikkut telefonikkulluunniit qinersinermut ataatsimiititaliamut nalunaarutigineqassaaq. Nalunaarummi ilanngullugit taaneqassapput kommunemi qinersisinnaatitaasut qassiunerat aammalu qinersinermut atatillugu pissutsinik immikkut ittunik atuuttoqarsimanersoq, qinersinerup inerneranut sunniuteqarsinnaasunik.§ 25. Qinersinermut ataatsimiititaliap inatsisartunut qinersivimmi qinersinermik siulersuisuniit imaluunniit qinersinermik siulersuisumiit naatsorsukkat inerneri tigoreerunigit inatsisartunut qinersivimmi qinersinerup tamakkerluni inernera naatsorsussavaa. Qinersinermik siulersuisuniit naatsorsuinerup tamakkivissumik inerneri tiguneqarsimanngikkaluarpataluunniit qinersinermut ataatsimiititaliaq naatsorsuisinnaavoq, atortussat tigummineqartut malillugit paasissutissat amigaataasut qinersinerup inerneranut sunniuteqartussanngippata.
Imm. 2. Naatsorsuinermi partinik tamanik immikkut kattusseqatigiinnillu tamanik immikkut taasinerit aammalu qinigassanngortitanik ataasiakkaanik taasinerit katinneqassapput. Partimik kattuseqatigiinnillu tamanik immikkut taasinerit 1-imik, 2-mik, 3-mik il.il. agguarneqassapput. Qinersivimmi siulliulluni ilaasortanngussaaq parti, kattusseqatigiit imaluunniit kisimiilluni qinigassanngortittoq amerlanerpaamik taagorneqarsimasoq, qinersivimmi tulliulluni ilaasortanngussalluni parti, kattusseqatigiit imaluunniit kisimiilluni qinigassanngortittoq, amerlanerpaamut tulliulluni taagorneqarsimasoq il.il.
Imm. 3. Qinersivimmi ilaasortaaffiit partimit kattusseqatigiiffimmilluunniit ilaasortaaffigineqalersussat partip kattusseqatigiiffiulluunniit qinigassanngortitaanut agguarneqassapput qinersivimmi siulliulluni ilaasortaasussanngorlugu qinigassanngortitaq amerlanerpaamik taagorneqarsimasoq, qinersivimmi tulliulluni ilaasortaasussanngorlugu qinigassanngortitaq amerlanerpaap tulliatut taagorneqarsimasoq il.il.
Imm. 4. Partit, kattusseqatigiifíiit kisimiillutilluunniit qinigassanngortittut arlallit amerlaqatigiimmik taagorneqarsimappata, tak. imm. 2, qinersinermut ataatsimiititaliap tannermoortitsineratigut aalajangerneqassaaq kina arlaat sorleq ilaasortanngussanersoq.
Aamma taamaappoq partip kattusseqatigiiffiulluunniit qinigassanngortitaasa akornanni ilaasortaaffiit agguarneqarneranni, tak. imm. 3, partip imaluunniit kattusseqatigiiffiup qinigassanngortitaat arlallit assigiimmik taagorneqarsimappata.§ 26. Inatsisartunut qinersivinni tamani qinersineq naatsorsorneqareerpat qinersinermut ataatsimiititaliap naatsorsussavaa tapiusumik ilaasortaaffissat pingasuusut ilaat ataaseq arlallilluunniit inuttalerneqassanersut, inuttalerneqassagunillu qanoq.
Imm. 2. Naatsorsuinermi tunngavissatut kisinneqassapput nuna tamakkerlugu taasinerit, partip kattusseqatigiiffiulluunniit tamarmik immikkut qinersivimmi ilaasortaatitaqarfigilersimasaanut atortut, taamatulli kisitsinermi ilanngunneqassanatik partit kattusseqatigiiffiilluunniit, taasinerit atorsinnaasut katillugit 1/23-iinik pisimanngitsut. Taamaalioreeraanni qinersivimmi ilaasortanngortumik ataatsimik taasinerit ikinnerpaanngortut partinik kattusseqatigiiffinnilluunniit allanik katillugit taasinernik agguaassissutigineqassapput, takuneqarsinnaanngorlugu qinersivimmi ilaasortaatitaaffiit qassit taakkua pisimassagaluarneraat, taamatut amerlatigisunik ilaasortanngortitamut ataatsimut taaneqarsimanermikkut qinersivimmi ilaasortaatitaaffigiligartik/ilaasortaatitaaffigilikkatik pisimasuugunikkik.
Imm. 3. Qinersivimmi ilaasortaaffiit amerlassusiisa qinersivimmilu ilaasortaaffiit, partit kattusseqatigiiffiillu ataasiakkaat immikkoortoq 2-mi naatsorsuineq malillugu pisimasariaqaraluagaasa nikingassutaat partinut kattusseqatigiiffinnullu taakkununnga agguarneqassaaq, amerlanerpaamik pingasunik tapiusumik ilaasortaatitaaffeqartussanngorlugit, taamaalillugu tapiusumik siulliulluni ilaasortaatitaqartussanngoriugu parti kattusseqatigiiffilluunniit annerpaamik nikingassuteqartoq, taavalu partip kattusseqatigiiffiulluunniit taassuma nikingassutaa 1-imik ilanngarneqassalluni. Tulliulluni ilaasortaatitaaffeqalissaaq parti kattusseqatigiiffilluunniit tamaalilluni annerpaamik nikingassuteqartoq, taavalu partip kattusseqatigiiffiulluunniit taassuma nikingassutaa 1-imik ilanngarneqassalluni il.il., taamaaliortoqassalluni partimik kattusseqatigiiffimmilluunniit 1 taannaaluunniit sinnerlugu sinneruttumik assigiinngissuteqartoqarunnaarnissaa tikillugu imaluunniit tapiusumik ilaasortaaffiit tamarmik agguaanneqarnissaat tikillugu.
Imm. 4. Tapiusumik ilaasortaatitaaffiit partip kattusseqatigiiffiulluunniit pisassai partip kattusseqatigiiffiulluunniit qinigassanngortitaasa akornanni agguarneqassapput, siulliunni tapiusumik ilaasortaatitassanngorlugu qinigassanngortitaq amerlanerpaamik taagorneqarsimasoq, tulliulluni tapiusumik ilaasortaatitassanngorlugu qinigassanngortitaq amerlanerpaap tulliatut aggorneqarsimasoq il.il.
Imm. 5. Partit kattusseqatigiiffiilluunniit arlallit assigiimmik nikingassuteqarpata, tak. imm. 3, qinersinermut ataatsimiititaliap tannermoortitsineratigut aalajangerneqassaaq ilaasortaaffik arlaata kiap pissaneraa. Aamma taamaappoq partip kattusseqatigiiffiulluunniit qinigassanngortitaasa akornanni ilaasortaatitaaffiit agguarneqarneranni, tak. imm. 4, partip kattusseqatigiiffiulluunniit qinigassanngortitaasa arlallit akornanni taasinerit amerlaqatigiippata.§ 27. Qinersinermut ataatsimiititaliap qinersinermik allattaavimmut allassavaa inatsisaitunut qinersivinni ataasiakkaani kikkut qinersivimmi ilaasortassatut tapisumillu ilaasortassatut qinigaasutut isiginerini, taavalu qinigaasut qinigaanerannik allaffigissallugit.
§ 28. Pappiarat taasiviit, qinersisussat allassimaffii qinersinermillu allattaaviit § 29-imi oqaatigineqartutut qinersinermik siulersuisunut nassiunneqassapput.
Imm. 2. Atortussat imm. 1-imi taaneqartut qinersinermik siulersuisut konununemi qinersivinnit tamaniit tigoreerunikkik, qinersinermik allattaaviup qinersinermik siulersuisut immersorsimasaata nuutinnera ilanngullugu tamakku qinersinermut ataatsimiititaliamut nassiutissavaat, taassumalu qinersinerup atortussaassusia inissutaasumik aalajangiiffigissavaa, taamaattoq tak. § 31, Imm. 2. Qinersinermut ataatsimiititaliap atortussat nassiuteqqusinnaavai, atortussat qinersivinniit taasiartorfinnilluunniit ataasiakkaaneersut amigaataagaluarpataluunniit. Qinersinermut ataatsimiititaliap aalajangissavaa, tamakku qanoq ilillutik nassiunneqassanersut.
Imm. 3. Inatsisartunut qinersivimmi qinersinerup atorsinnaassusia akerlilersinnaavaat qinersinermi qinigassanngortitat, qinigaasimagunik qinigaasimanngikkunilluunniit, aammalu kialluunniit qinersivimmi qinersisartup aammalu inatsisartunut ilaasortat ataasiakkaat, sumiluunniit najugaqaraluarunilluunniit. Akerliliineq pissaaq allakkatigut, akerliliinermut pissutaasoq naatsumik oqaatigalugu, qinersinermillu siulersuisunut nassiunneqassalluni kingusinnerpaamik qinersinerup kingorna ullut arfineq marluk qaangiutsinnagit. Qinersinermik siulersuisut naammagittaalliuut piaarnerpaamik qinersinermut ataatsimiititaliamut ingerlateqqissavaat, oqaaseqaatigisariaqarsorisaminnik ilallugu.
Imm. 4. Qinersinermi annertuumik kukkusoqarsimappat qinersinermut atatsimiititaliaq pisinnaatitaavoq tunngavissaqartumik aalajangiinermigut qinersinerup atorsinnaanngitsutut nalunaarutiginissaanut, taavalu tamatuma kingorna isumagissallugu tamakkiisumik ilaannakuusumilluunniit qinerseqqittoqarnissaa.
Imm. 5. Inatsisartunut qinerseqqinnermut tunngatillugu § 30-mi maleruaqqusat atuupput.
Imm. 6. Qinersinermut ataatsimiititaliap inatsisartunut ilisimatitsissutitut nassiutissavaa qinersinermik allattaavik immersorsimasani, tassani taaneqarsimassallutik kikkut qinigaanersut, aammalu qinersinermut atatillugu suut pisimasut erseqqissumik nassuiaatigisimassallugit.
Imm. 7. Qinersinermut ataatsimiititaliap aalajangiineri allanngortinneqarsinnaanngillat.§ 29. Kingusinnerpaamik qinersinerup aqaguani taaguinermik siulersuisup pappiarat taasiviit qilertakkuutaarlugit poortussavai ukuninga imaqartillugit:
1) pappiarat taasiviit atorsinnaasut
2) pappiarat taasiviit allaffigineqarsimanngitsut allallu atorsinnaanngitsut.
Imm. 2. Poortukkat immikkoortoq 1-imi aammalu § 2, imm. 1-imi taaneqartut tamatuma kingorna piaarnerpaamik nassiunneqassapput qinersinermik siulersuisunut, ilanngullugit qinersisussat allassimaffii atorneqarsimasut aammalu qinersinermik allattaavik taaguinermik siulersuisumit immersorneqarsimallunilu atsiorneqarsimasoq.
Imm. 3. Qinersivik taasiartorfinnut arlalinnut aggorneqarsimappat, atortussat imm. 2-mi taaneqartut nassiunneqassapput qinersivimmi taaguinermik siulersuisumut, taassumalu isumagissavaa taakkua qinersinermik siulersuisunut erniinnaq nassiunneqarnissaat.§ 30. Sapinngisamik piaartumik qinerseqqinneqassaaq.
Imm. 2. Qinersisussat allassimaffiata atorneqarsimasup annertuumik amigaateqarnera pissutigalugu qinersineq atortussaajunnaarsitaappat, qinersinerup atortussaajunnaarsitaanerata peqatigisaanik aalajangerneqarsinnaavoq nutaamik qinerseqqinneqartinnagu qinersisussat allassimaffiata iluarsineqarnissaa, inuit, qinersinermi atortussaajunnaarsitaasumi qinersisussat allassimaffianni ilanngunneqarnissaminnut piumasarisaasunik eqqortitsisimanngitsut, piiarneqarneratigut, aammalu inuit allassimaffimmi ilanngunneqarsimasussaagaluartut ilanngunneqarneratigut. Taamatut aalajangiisoqarpat qinersinermik siulersuisut qinersinermik allattaaviup taamatut suliarineqarsimasup nalinginnaasumik misissorneqarnissaanut il.il. erseqqinnerusumik maleruaqqusaliussapput.§ 31. Inatsisartut qinigaaqqammersut 1. maj ikkutissapput.
Imm. 2. Inatsisartut qinigaaqqammersut aalajangissavaat qinigassanngortitaq pinerluuteqarsimanini pissutigalugu qinigaasinnaanersoq, tak. § 2.§ 32. Ilaasortaq qinigaaffiup ingerlanerani inatsisartunut ilaasortaajunnaarniarluni qinnuteqarpat inatsisartut aalajangissavaat qinnuteqaat taamaattoq akuerineqarsinnaanersoq. Qinnuteqarneq peqqissutsimut tunngasumik, sulianik assigisaannilluunniit pingaaruteqartumik, qinnuteqartup ilaasortaanissaanut ajornartorsiutaasussamik pissuteqarpat, qinnuteqaat nalinginnaasumik akuerineqassaaq.
Imm. 2. Ilaasortap qinigaasinnaanini annaaguniuk ilaasortaajunnaassaaq. Ilaasortap qinigaasinnaanerminik annaasaqarsimaneranik apeqqut inatsisartunit aalajangiiffigineqassaaq. Ilaasortaq Kalaallit Nunaanni najugaqarunnaarallarpat inatsisartut aalajangersinnaavaat Kalaallit Nunaanni aalajangersumik najugaqaqqilernissami tungaannaanut ilaasurtaajunnaassasoq.§ 33. Ilaasortaq piffissap qinigaaffiup ingerlanerani inatsisartunut ilaasortaajunnaarpat imaluunniit toquppat, taava sinniisussaata taarsissavaa.
Imm. 2. Kisimiilluni qinigassanngortittumut, pissutsini imm. 1-imi taaneqartuni, siiniisussaaruppat ilaasortaaffik atorunnaassaaq.
Imm. 3. Ilaasortaaffik inuttaqanngitsoq qinersivimmi ilaasortaaffiuppat imaluunniit tapiusumik ilaasortaafiuppat, qinigassanngortitamit, parti sinnerlugu qinigassanngortissimasumit imaluunniit kattusseqateqarsimasumit pineqarsimasoq, taannalu sinniisussaqarunnaarpat ilaasortaaffik pineqassaaq partip kattusseqatigiiffiulluunniit qinigassanngortitaannit, qinigaanngikkaluarluni amerlanerpaamik taagorneqarsimasumit. Ilaasortaaffik qinersivimmi ilaasortaaffiuppat, ilaasortaaffik pineqassaaq qinigassanngortitamit, qinersivimmi amerlanerpaamik taagorneqarsimasumit. Ilaasortaaffik tapiusumik ilaasortaaffiuppat, qinigassanngortitamit Kalaallit Nunaat tamaat ataatsimut isigalugu amerlanerpaamik taagorneqarsimasumit. Partimi kattusseqatigiiffimmiluunniit allanik qinigassanngortitaqanngippat sinniisussaqanngippalluunniit ilaasortaaffik atorunnaassaaq.
Kapitali 6.
Allakkatigut taasissutinik nassitsinikkut taasineq§ 34. Qinersisartut, taasinissamut piffissaliussat iluanni taasiartorfimmukarsinnaanngitsut imaluunniit aatsaat ajornartorsiorujussuarlutik taasiartorfimmukarsinnaasussat, taasisinnaapput §§ 35 - 41-imi maleruaqqusat malillugit pappiaramik taasivimmik nassitsinermikkut.
§ 35. Qinersisartut Kalaallit Nunaanniittut taasisinnaapput inunnik nalunaarsuiffimmi, aamma tassunga ilanngullugu kommunemi qinersisussat allassimaffiannut allanneqarfigisimasaminni inunnik nalunaarsuiffimmi.
Imm. 2. Qinersisartut napparsimavimmi imaluunniit peqqissartarfinni paarineqartarfinniluunniit allani uninngasut, napparsimavimmi uninngaffigisaminniluunniit allami taasisinnaapput, maleruaqqusat naalakkersuisunit aalajangikkat naapertorlugit.
Imm. 3. Qinersisartut Kalaallit Nunaanni pinerluttunik isumaginnittut inissiisarfiini inissinneqarsimasut, inissinneqarfigisaminni taasisinnaapput maleruaqqusat naalakkersuisunit aalajangerneqarsimasut malillugit.
Imm. 4. Qinersisartut inoqarfinni avinngarusimasuni intmikkut taasiartorfiunngitsuni najugaqartut, taasisinnaapput inummi qinersisinnaasumi kommunalbestyrelsemit attavigisaminnit toqqarneqarsimasumi.
Imm. 5. Qinersisartut timmisartut mittarfiini, silasiorfinni il.il. kommunet aggornerisa avataaniittuni najugaqartut taasisinnaapput inummi naalakkersuisunit piginnaatitaasumi.
Imm. 6. Qinersisartut naalagaaffiup ilaani allani najugaqartut taasisinnaapput inuit aqqinik nalunaarsuisarfimmi imaluunniit inummi naalakkersuisunit piginnaatinneqartumi.
Imm. 7. Taasineq siusinnerpaamik pisinnaavoq qinersineq sapaatip akunnerinik 6-inik sioqqullugu.§ 36. Kalaallit Nunaanni taamatut taaguinissami pappiarat taasiffissat, immikkut puussartallit, allakkanik nassitsissutinik immersugassartallit, aammalu allakkat puussaat, pappiarap taasiviup allakkallu nassitsissutit kommunalbestyrelsemut nassiunneqartussat ikineqarfissaannik ungaluusartalik naalakkersuisunit pissarsiarineqarsimassapput.
Imm. 2. Kalaallit Nunaata avataani taasinermi atorneqassapput taasinermi atortussat kommuneni qinersineq pillugu inatsimmi § 57-imi taaneqarsimasut, tak. inatsimmik nalunaarut nr. 596 1. december 1977-immersoq.§ 37. Taasiartorfinni § 35-imi taaneqarsimasut ilaanni taasissutinik tigooqqaasussamut qinersisartoq saaffiginninnermigut tunineqassaaq pappiaramik taasivimmik, puussaqarlunilu allakkanik nassitsissutitaqarlunilu ungaluusartalimmik. Qinersisartup allanit isigineqarani pappiara taasivik ernerluni immersussavaa inatsisartunut qinersiviup, qinersisartut allassimaffiannut allanneqarfigisimasami, iluani qinigassanngortitat arlaata aqqa allallugu. Qinersisartup taamaaliorniariarluni pappiara taasivik puussaanut ikissavaa puualu nipitissallugu.
Imm. 2. Qinersisartoq taasiniariarpat allakkat nassitsissutit immersorneqassapput. Taakku ukuninnga imaqassapput:
1) qinersisartup nammineq piumassutsiminik allanillu isigineqarani paapiaramik taasivimmik immersuisimaneranik, puussaanut ikisisimaneranik taassuminngalu nipititsisimaneranik uppernarsaat. Qinersisartup aamma ilumoorluinnarluni uppernarsassavaa ullormi qinersivissami taasinissamut piffissaliussat iluanni taasiartorfissamukarsinnaanani imaluunniit aatsaat ajornartorsiorujussuarluni taasiartorfissamukarsinnaalluni. Allakkat nassitsissutit qinersisartup atsiussavai taasinermik tigusisussaq isigitillugu, allakkanilu nassitsissutini taaneqassaaq atsiornerup ullua, qinersisartup aqqa, inuuia, atorfia, kommunemilu qinersisussat allattorsimaffiannut ilanngunneqarfigisimasamini najugaa.
2) qinersisartup atsiornerata ilumoortuuneranik aammalu qinersisartup piffissami sumiiffimmilu taasaani pisimaneranik, kiisalu allanit isigineqarani taasisimaneranik. Taasinernik tigooqqaasup uppernarsaasiussaa uppernarsaat taanna pineqartumit namminermit atsiorneqarsimassaaq, ateq, atorfík, najugarlu taallugit.§ 38. Puussaq pappiaramik taasivimmik allakkanillu nassitsissutinik imalik ikineqassaaq ungaluusamut tassunga ikisiffissiamut, taannalu nipitinneqassaaq, kommunemilu, qinersisartup qinersisussat allassimaffianni allanneqarfigisimasaani, kommunalbestyrelsemut nassiunneqassalluni. Ungaluusap tunuani erseqqissumik allanneqassapput qinersisartup aqqa kommunemilu taaneqartumi najugaa. Taasinermik tigoqqaasup pisariaqanngitsumik kinguarsaanani ungaluusaq kommunalbestyrelsemut nassitsivissamut nassiutissavaa.
§ 39. Kommunalbestyrelsep ungaluusaq nassiunneqarsimasoq ammarnagu ernerluni ingerlateqqissavaa qinersivimmi, imaluunniit taasiartorfimmi qinersisartup pineqartup najugaatut ungaluusami taaneqarsimasumi, taaguinermik siulersuisumut. Ungaluusat taaguinermik siulersuisumit tiguneqareersimassapput taaguineq aallartitsinnagu.
§ 40. Taaguineq aallartitsinnagu ungaluusat tinguneqarsimasut taaguinermik siulersuisumit ammarneqassapput, tamatumalu peqatigisaanik taassuma, qinersisartup pineqartup aqqa qinersisussat allassimaffianni krydsilissavaa. Allakkat puussaat, pappiara taasivik, allakkat nassitsissutit ungaluusarlu toqqortarineqassapput taaguineq naammassitserlugu, taavalu allakkat puussaat pappiaramik taasivimmik iamlik ammarnagu karsimut nakkartitsivimmut nakkartinneqassaaq.
Imm. 2. Paasineqarpat ungaluusaq inummit qinersisussat allassimaffianni ilanngunneqarsimanngitsumeersoq, imaluunniit qinersineqartinnagu toqusimasumeersoq, taava naatsorsuutigeqqinneqassanngilaq. Aamma taamaappoq ungaluusaq allamik imaluunniit allakkanik nassitsissutinik ataasiinnaanngitsunik allakkalluunniit puuannik ataasiinnaanngitsunik imaqarpat, imaluunniit ungaluusap, allakkat puuata allakkalluunniit nassitsissutit isikkuatigut isumaqarnarpat inatsimmut naapertuuttumik suliarineqarsimasuunngitsoq suliarineqarsimasoq, imaluunniit immersorneqarnerat uppernarsarneqarsimanerat atsiorneqarneralluunniit peqqussutigineqartut malillugit pisimanngitsoq.
Imm. 3. Ungaluusat aatsaat taasineq aallartereersoq taaguinermik siulersuisumit tiguneqartut, naatsorsuutigineqassanngillat.
Imm. 4. Ungalusat, allakkat nassitsissutit, allakkat puui pappiarallu taasiviit tamarmik qinersinermik siulersuisunut qinersinermullu ataatsimiititaliamut nassiunneqassapput atortussanut §29-mi taaneqartunut ilanngullugit.§ 41. Pappiarat taasiviit pineqartut atortussaanngillat:
1) qularnaatsumik aalajangerneqarsinnaanngippat qinersisartup qinigassanngortitaq kina taaniaraluarsimaneraa.
2) allakkat puuat pappiaramik taasiviunngitsumik imaluunniit pappiaramik taasivimmik ataasiinnaanngitsumik imaqarpat.
3) pappiarap taasiviup isikkua naapertorlugu isumaqarnarpat inatsimmut naapertuuttumik suliarineqarsimasuunngitsoq, imaluunniit immersorneqarnera peqqussutigineqartutut pisimanngitsoq.
Kapitali 7.
Qinersinermut ataatsimiititaliaq.§ 42. Pilersitsineqassaaq qinersinermut ataatsimiititaliamik, inatsisartut inatsisaat una, kommunalbestyrelsenut bygderådenullu qinersineq pillugu inatsisartut inatsisaat aammalu ilagiit sinniisussaannik qinersineq pillugu aalajangersakkat naapertorlugit qinersinermut ataatsimiititaliamut suliassanngortitanik suliarinnittussamik.
Imm. 2. Qinersinermut ataatsimiititaliamut ilaasortaassapput Namminersornerullutik Oqartussat allaffeqarfianni sekretariatschef, Kalaallit Nunaanni kommunet Kattuffianni sekretariatschef aammalu Nunatta biskopia, imaluunniit taakkua pisortaqarfigisaminni sinniisorisartagaat.
Imm. 3. Sinniisorisaq qinersinermut ataatsimiititaliami ilaasoitanngussaaq ilaasortaq pisinnaajunnaarpat imaluunniit ilaasortaq qinersinermi qinigassanngortippat imaluunniit qinigassanngortitamut sinniisussanngorpat.
Imm. 4. Namminersornerullutik Oqartussat allatseqarfianni sekretariatschef qinersinermut ataatsimiititaliami siulittaasuussaaq.
Imm. 5. Qinersinermut ataatsimiititaliap sulinini allattaaveqartissavaa.
Imm. 6. Namminersornerullutik Oqartussat allatseqarfiat qinersinermut ataatsimiititaliamut allatseqarfiussaaq.
Kapitali 8.
Ataatsimut aalajangersakkat§ 43. Qinersinermut ataatsimiititaliaq qinersinerup piareersarnerani ingerlanneqarneranilu piginnaatitaavoq pissutsit naapertorlugit, tassunga ilanngullugu sila, pisariaqarsorinarneratut inatsisartut inatsisaanni maleruaqqusanik saneqqutsinissaminut, patsisissaatillugu qinersinerup isertuussassaanerata qinersinerullu ingerlanneqarnerata nakkutigisaanerata tamatigut isumannaarneqarsimanissaat. Qinersinermut ataatsimiititaliap qinersinermik allattaavimmi immersukkamini aalajangersagaq una naapertorlugu saneqqutsisimanini nassúiaatigissavaa.
§ 44. Naqitertitanut, nalunaarutinut pappiaranullu taasivinnut aningaasartuutit aammalu inoqarfinnut kommunet aggornerisa avataanniittunut tunngasumik immikkut aningaasartuutit landskassemit akilerneqassapput. Qinersinerup ingerlanneqarneranut atatillugu aningaasartuutit allat kommunep karseanit akilerneqassapput.
§ 45. Qinersisartoq taasisimasoq suliassami sumiiuunniit pisussaanngilaq eqqartuussisunut oqaatigissallugu qinigassanngortitaq kina taasimanerlugu.
§ 46. Kinaluunniit, inatsisartut inatsisaat una naapertorlugu imminut suliassissutigineqartunik sumiginnaasoq pillaammik akiliisussanngortinneqarsinnaavoq, inatsisit allat naapertorlugit annertunerusumik pineqaatissinneqartariaqanngikkuni.
§ 47. Qinersinermik siulersuisunut ilaasortat imaluunniit allat, nalunaarummi uani aalajangersakkat malillugit inini pappiarat taasiviit tigooqqarneqarfianniissinnaatitaasut
1) taasisitsinerup nalaani qinersisartumik siunnersuissanngillat, ilitsersuissanatik kajumissaarissanatilluunniit qinigassanngortitaq kina taassaneraa,
2) allanik ilisintatitsissanngillat qinersisartoq una unalu najuussimanersoq, imaluunniit pappiaramik taasivimmik tuneqqusimanersoq imaluunniit
3) allanut nalunaarutiginnissanngillat taasivimmi qinersisartup qinigassanngortitamik sorlermik taasisimaneranik paasisimasaminnik.
Imm. 2. Inerteqqutaavoq qinersisartut aggerlutik taasinerata inatsisartut inatsisaanni peqqussutigineqartumiit allaanerusumik nakkutigineqarnissaa.
Imm. 3. Immikkoortumi 1-imi 2-milu aalajangersakkanik unioqqutitsinermut pillaammik akiliisussanngortitsineqarsinnaavoq, inatsisit allat naapertorlugit sakkortunerusumik pineqaatissiineqartariaqanngippat.§ 48. Inatsisartut inatsisaat ernerluni atulerpoq.
Kalaallit Nunaanni Namminersornerullutik Oqartussat, Martsip 30-anni 1982
Jonathan Motzfeldt/
Gunnar Martens
Ilanngussaq (pdf-format)